Werken met buitenlandse dienstverleners (loonbedrijf ... - LTO Noord
Werken met buitenlandse dienstverleners (loonbedrijf ... - LTO Noord
Werken met buitenlandse dienstverleners (loonbedrijf ... - LTO Noord
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>buitenlandse</strong><br />
<strong>dienstverleners</strong> (aannemen<br />
van werk)
Oktober 2011 <strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>buitenlandse</strong> <strong>dienstverleners</strong> (aannemen van werk)<br />
Inleiding<br />
Als ondernemer in de agrarische sector heeft u te maken <strong>met</strong> pieken in de arbeidsbehoefte. Er zijn veel<br />
verschillende manieren om hier mee om te gaan. U kunt bijvoorbeeld personeel zelf in dienst nemen of mensen<br />
via een uitzendbureau laten werken. Ook kunt u het werk in opdracht uit laten voeren, dus bijvoorbeeld door een<br />
<strong>loonbedrijf</strong> of Zelfstandige Zonder Personeel (ZZP’er).<br />
Loonbedrijven, aannemers van werk of ZZP’ers worden veel ingezet voor specifieke, periodieke werkzaamheden.<br />
Voorbeelden hiervan zijn het periodiek dekwassen, het ruimen van het gewas in de tuinbouw of het scheren van<br />
vee in de dierhouderij. Een ander voorbeeld is de inzet van een loonwerker voor het maaien en inkuilen van gras<br />
in de veehouderij. Voordeel voor u als ondernemer is dat u letterlijk en figuurlijk werk uit handen genomen wordt.<br />
U hebt slechts te maken <strong>met</strong> het maken van afspraken over het gewenste resultaat, controle hierop achteraf en<br />
het betalen van de factuur.<br />
Formeel gezien bent u als ondernemer bij het uitbesteden van werkzaamheden geen werkgever. Toch dient u er<br />
wel zorg voor te dragen dat de arbeidstijden- en arbeidsomstandighedenwet ook nageleefd wordt bij<br />
medewerkers die ingezet worden door het <strong>loonbedrijf</strong>. De arbeidstijdenwet geldt in de agrarische branche niet<br />
voor ZZP’ers. Op dit moment is daar overigens wel discussie over, op termijn kan dit dus anders worden.<br />
Wanneer u overweegt om een buitenlands <strong>loonbedrijf</strong> of ZZP’er in te zetten zijn er een aantal risico’s. De eerste<br />
vraag die gesteld moet worden is, of de dienstverlener daadwerkelijk in Nederland zijn diensten mag aanbieden.<br />
Daarbij wordt bij de inzet van een ZZP‘er altijd de vraag gesteld in hoeverre er ook echt sprake is van<br />
uitbesteding van werk of dat er toch sprake is van een verkapte arbeidsrelatie. Dit artikel gaat in op de aspecten<br />
die specifiek gelden voor het werken <strong>met</strong> <strong>buitenlandse</strong> <strong>dienstverleners</strong>, zodat u hier in uw bedrijfsvoering<br />
rekening mee kunt houden. Wanneer u overweegt een <strong>buitenlandse</strong> kracht zelf in dienst te nemen of via een<br />
uitzendbureau voor u te laten werken, kunt u meer informatie vinden in het personeelsinstrument ‘werken <strong>met</strong><br />
<strong>buitenlandse</strong> werknemers’.<br />
Inhoud:<br />
Inleiding ................................................................................................................................................................... 1<br />
1. Identificatieplicht ............................................................................................................................................ 3<br />
1.1 Het identiteitsbewijs .................................................................................................................................. 3<br />
1.2 Controle identiteit ...................................................................................................................................... 4<br />
1.3 Controle identiteitsdocument ..................................................................................................................... 4<br />
1.4 Administratie ............................................................................................................................................. 5<br />
2. Tewerkstellingsvergunning ............................................................................................................................ 5<br />
3. Zorgen voor goede arbeidsomstandigheden ................................................................................................. 5<br />
4. Werk- en rusttijden bepalen ........................................................................................................................... 6<br />
5. Minimumloon .................................................................................................................................................. 6<br />
6. Sociale verzekeringen .................................................................................................................................... 6<br />
7. Controle wel of geen zelfstandige .................................................................................................................. 6<br />
8. Polenconstructie ............................................................................................................................................ 7<br />
Bijlagen<br />
Bijlage 1 - Voorbeelden van ‘echte’ en ‘schijnzelfstandigen’ ................................................................................... 8<br />
2
Oktober 2011 <strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>buitenlandse</strong> <strong>dienstverleners</strong> (aannemen van werk)<br />
1. Identificatieplicht<br />
Voor iedereen die werknemers in dienst heeft of inleent via een aan- of onderaanneming, ongeacht de<br />
nationaliteit of de vorm waaronder arbeid wordt verricht, gelden de verplichtingen uit de Wet op de<br />
identificatieplicht. Onder dit hoofdstuk is een samenvatting weergegeven hoe u de identiteit van de persoon die<br />
bij u tewerk wordt gesteld kunt controleren. Onder deze link vindt u een volledige beschrijving over de<br />
identiteitscontrole. Als u zich aan de aangegeven werkwijze houdt heeft u er als ondernemer alles aan gedaan<br />
om problemen te voorkomen.<br />
Mocht de bovenstaande link niet (meer) werken, ga dan naar www.weethoehetzit.nl en volg het stappenplan<br />
werkgever – controleren identiteit werknemer.<br />
De identificatieplicht heeft tot doel om premie- en belastingfraude tegen te gaan en om illegale tewerkstelling van<br />
vreemdelingen te voorkomen. De verplichting is vastgelegd in de belastingwetgeving en in de Wet Arbeid<br />
Vreemdelingen (WAV). Leeft u de verplichting niet of niet zorgvuldig na, dan riskeert u een hoge boete. Ook kan<br />
het tarief loonbelasting voor anonieme werknemers dan van toepassing zijn. Dat is veel hoger dan het gewone<br />
tarief.<br />
Om de identiteit van de werknemer vast te stellen, moet u nagaan of zijn identiteitsbewijs geldig, echt en<br />
onvervalst is en toebehoort aan de persoon die voor u staat. U moet dat als werkgever altijd zelf controleren, dus<br />
ook als u personeel van anderen voor u laat werken.<br />
1.1 Het identiteitsbewijs<br />
Er zijn verschillende soorten identiteitsbewijzen, maar niet elk rechtsgeldig identiteitsbewijs mag worden gebruik<br />
bij het in dienst treden. Identiteitsbewijzen die gebruikt kunnen worden zijn:<br />
- Paspoort;<br />
- Identiteitskaart;<br />
- Vluchtelingen- of vreemdelingenpaspoort;<br />
- Diplomatiek paspoort of dienstpaspoort;<br />
- Geldig paspoort of geldige Europese identiteitskaart van één van de EER-landen;<br />
- Geldig paspoort van een land buiten de EER, dat voorzien is van een geldige sticker voor<br />
verblijfsaantekeningen;<br />
- Geldige verblijfsdocumenten voor vreemdelingen.<br />
Heeft de persoon die u wilt laten werken geen identiteitsdocument als genoemd in de Wet op de<br />
identificatieplicht, dan mag u hem of haar niet laten werken.<br />
Rijbewijs en BurgerServiceNummer<br />
Een rijbewijs is geen geldig identiteitsdocument om bij het begin van de arbeidsrelatie de identiteit vast te stellen. Op een<br />
rijbewijs is immers geen nationaliteit of verblijfsstatus vermeld. Ook het BSN is geen identiteitsbewijs. Het is niet meer<br />
dan een administratief gegeven, waaraan geen rechten ontleend kunnen worden. U mag een werknemer die zich<br />
uitsluitend identificeert <strong>met</strong> een rijbewijs of BSN dus niet laten werken.<br />
3
Oktober 2011 <strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>buitenlandse</strong> <strong>dienstverleners</strong> (aannemen van werk)<br />
1.2 Controle identiteit<br />
Controleer of de persoon die u wilt laten werken degene is aan wie het identiteitsdocument toebehoort. U kunt<br />
dan bijvoorbeeld op het volgende letten:<br />
- Komt de pasfoto op het identiteitsbewijs overeen <strong>met</strong> de persoon die het document toont?<br />
- Komen de uiterlijke kenmerken, zoals lengte en kleur ogen overeen <strong>met</strong> de vermeldingen op het<br />
identiteitsbewijs?<br />
- Komt de leeftijd van de persoon overeen <strong>met</strong> de op het identiteitsdocument vermelde geboortedatum?<br />
- Komt de handtekening van de persoon overeen <strong>met</strong> de handtekening in of op het identiteitsbewijs? (Laat, ter<br />
controle, de persoon ook duidelijk voor u zichtbaar zelf zijn handtekening zetten)<br />
- Komt de handtekening, als deze leesbaar is, overeen <strong>met</strong> de naam op het identiteitsbewijs?<br />
Is de persoon niet degene aan wie het identiteitsdocument toebehoort of twijfelt u daaraan, dan kunt u de<br />
identiteit van de persoon niet verifiëren. U kunt dan niet beoordelen of u de persoon die het document toont mag<br />
laten werken. U kunt dan eventueel contact opnemen <strong>met</strong> de politie. Laat de persoon in ieder geval (nog) niet<br />
werken.<br />
Dubbelgangers<br />
Sommige personen maken gebruik van het identiteitsdocument van iemand anders. Dit zijn de zogenaamde look-alikes<br />
(ofwel dubbelgangers). Let bij de controle op zaken als lichaamslengte of vraag iemand om zijn geboortedatum. Laat de<br />
persoon zijn handtekening zetten en vergelijk deze <strong>met</strong> de handtekening in het document.<br />
1.3 Controle identiteitsdocument<br />
Controleer of het identiteitsdocument geldig, echt en onvervalst is. Let daarbij goed op de volgende onderdelen:<br />
- Is de geldigheidsdatum niet verstreken?<br />
- Staan er typefouten op het identiteitsbewijs?<br />
- Bevat het identiteitsbewijs de juiste echtheidskenmerken?<br />
Als een document ongeldig, vals of vervalst is, kunt u de identiteit van de persoon niet vaststellen. U kunt dan niet<br />
beoordelen of u de persoon die het document toont mag laten werken. Laat de persoon daarom nog niet werken.<br />
U kunt dan eventueel contact opnemen <strong>met</strong> de politie als u aan de echtheid van het document twijfelt.<br />
Controle identiteitsbewijzen<br />
Er zijn veel verschillende identiteitsbewijzen. Deze bevatten allemaal een (beperkt) aantal soortgelijke<br />
echtheidskenmerken. Deze zijn betrekkelijk eenvoudig te herkennen. Zie hiervoor http://www.identiteitsdocumenten.nl. U<br />
kunt daarbij ook hulpmiddelen gebruiken, zoals een loep of een UV-lamp. Er zijn diverse handboeken en cursussen op<br />
dit gebied op de markt.<br />
<strong>LTO</strong> heeft afspraken <strong>met</strong> de Marechaussee gemaakt over controle op echtheid. Bij twijfel kunt u een scan van het<br />
identiteitsbewijs van de uitzendkracht laten controleren bij het Expertisecentrum Identiteitsfraude & documenten van de<br />
Koninklijke Marechaussee te Schiphol via e-mailadres ecid.helpdesk@mindef.nl Hiervoor kunt u het document per mail<br />
in kleurenscan aanbieden (maximaal 300Dpi, bijvoorbeeld als .jpg of .tiff, liever geen Adobe pdf-formaat). In uw mail<br />
graag uw bedrijfs- en contactgegevens vermelden (naam bedrijf, adres, telefoonnummer, naam aanvrager). De uitslag<br />
van deze controle krijgt u via de mail. We verzoeken u dringend om alleen de documenten waarover u twijfelt te mailen<br />
naar de Helpdesk.<br />
4
Oktober 2011 <strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>buitenlandse</strong> <strong>dienstverleners</strong> (aannemen van werk)<br />
1.4 Administratie<br />
Neem een kopie van het identiteitsdocument van de persoon die u laat werken op in uw administratie. Dit geldt<br />
zowel voor:<br />
- Alle werknemers die bij u in dienst zijn;<br />
- Alle vreemdelingen die u inleent of via aan- of onderaanneming laat werken.<br />
U dient deze kopie tot vijf jaar na beëindiging van de werkzaamheden te bewaren 1 .<br />
Controle op de werkvloer<br />
De arbeidsinspectie, de vreemdelingenpolitie, het UWV of de belastingdienst kunnen de werkplek bezoeken om<br />
controles uit te voeren. Wanneer deze instanties vragen naar een identificatie moet men zich kunnen identificeren <strong>met</strong><br />
een origineel identiteitsbewijs. Wanneer geen identificatie kan plaatsvinden heeft de instantie het recht om de persoon in<br />
kwestie mee te laten nemen door de politie naar het politiebureau. Dit voor verder onderzoek. Deze verplichting geldt<br />
zowel voor werknemers, inhuurkrachten, vrijwilligers of stagiairs.<br />
2. Tewerkstellingsvergunning<br />
Als u iemand van buiten de EER/Zwitserland of uit Roemenië of Bulgarije inhuurt of inzet via een <strong>loonbedrijf</strong> /<br />
aannemer van werk, moet u controleren of deze persoon een tewerkstellingsvergunning heeft. De<br />
onderaannemer of <strong>loonbedrijf</strong> moet deze voor hem aanvragen. Dit geldt ook voor personen <strong>met</strong> nationaliteiten uit<br />
andere landen, bijvoorbeeld Oekraïne, Turkije, Marokko, Rusland en Servië. Dit betekent dat u erop moet letten<br />
of het loonwerkbedrijf deze tewerkstellingsvergunning ook daadwerkelijk in zijn bezit heeft.<br />
Er bestaat een uitzondering op deze regel. Een werkgever uit de Europese Unie hoeft geen<br />
tewerkstellingsvergunning aan te vragen als hij in Nederland werkzaamheden verricht <strong>met</strong> eigen werknemers uit<br />
een land waarvoor geen vrij verkeer van werknemers geldt. Dit gaat om dienstverrichters uit de Europese Unie<br />
die een dienst verrichten <strong>met</strong> eigen werknemers waarvoor geen vrij verkeer van werknemers geldt. In de praktijk<br />
gaat het op dit moment dan om Roemenië en Bulgarije.<br />
Vanaf 1 december 2005 geldt alleen de notificatieplicht. Dit betekent dat werkgevers aan het WERKbedrijf<br />
moeten doorgeven welke werknemers voor hen werkzaam zijn. Dit is enkel van toepassing bij werk van stoffelijke<br />
aard, niet om het beschikbaar stellen van arbeid. Zie voor meer informatie www.werk.nl<br />
Werk uitbesteden aan ZZP'ers<br />
Besteedt u werk uit aan een zelfstandig ondernemer zonder personeel (ZZP'er) of freelancer uit de EER of<br />
Zwitserland, dan is er geen tewerkstellingsvergunning nodig. Dat geldt ook voor ZZP'ers uit Roemenië of<br />
Bulgarije. Deze moeten wel aantoonbaar als zelfstandige werken. Dat wil zeggen dat de werkzaamheden onder<br />
eigen verantwoordelijkheid en zonder gezagsverhouding worden uitgeoefend. De Arbeidsinspectie kan dit<br />
controleren. Komt de ZZP'er van buiten Europese Economische Ruimte (de EU-landen, plus Noorwegen, IJsland<br />
en Liechtenstein) dan moet u wel een tewerkstellingsvergunning voor hem aanvragen. Dit hoeft niet als hij een<br />
verblijfsvergunning heeft voor 'arbeid als zelfstandige', zolang de werkzaamheden vallen onder het werk<br />
waarvoor de verblijfsvergunning is afgegeven 2 .<br />
3. Zorgen voor goede arbeidsomstandigheden<br />
Als u werk uitbesteedt aan bijvoorbeeld een onderaannemer moet u ook zorgen voor een gezonde en veilige<br />
werkplek voor de (<strong>buitenlandse</strong>) arbeidskrachten van de onderaannemer. Denk daarbij aan:<br />
- Werkplek en apparatuur;<br />
- Lichamelijke en psychische belasting;<br />
- Stoffen, straling en bes<strong>met</strong>ting.<br />
1 Bron: www.weethoehetzit.nl<br />
2 Bron: www.arbeidsinspectie.nl<br />
5
Oktober 2011 <strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>buitenlandse</strong> <strong>dienstverleners</strong> (aannemen van werk)<br />
4. Werk- en rusttijden bepalen<br />
Voor al uw personeel, dus ook voor <strong>buitenlandse</strong> arbeidskrachten en ingehuurd personeel is de Arbeidstijdenwet<br />
van toepassing. Als u werk uitbesteedt aan bijvoorbeeld een onderaannemer geldt de Arbeidstijdenwet ook voor<br />
de (<strong>buitenlandse</strong>) arbeidskrachten van de onderaannemer. In de wet staat hoe lang werknemers per dag en per<br />
week mogen werken en wanneer zij recht hebben op pauze. Voor kinderen, jeugdigen en zwangere of pas<br />
bevallen vrouwen gelden speciale regels.<br />
De arbeidstijdenwet geldt niet voor ZZP’ers. Zij mogen hun eigen werktijden indelen.<br />
5. Minimumloon<br />
Iedere werknemer tussen de 23 en 65 jaar oud moet ten minste het Nederlands wettelijk minimumloon en<br />
vakantiebijslag krijgen. Dit geldt ook voor flexwerkers, zoals thuiswerkers of oproepkrachten en <strong>buitenlandse</strong><br />
werknemers. Ook als het gaat om <strong>buitenlandse</strong> werknemers die u inhuurt of via aan- of onderaanneming laat<br />
werken, bent u er verantwoordelijk voor dat zij minstens het minimumloon krijgen. Zie voor meer informatie<br />
www.weethoehetzit.nl.<br />
6. Sociale verzekeringen<br />
Buitenlandse arbeidskrachten die u via een intermediair inhuurt of via een (onder)aannemer voor u laat werken,<br />
kunnen in sommige gevallen sociaal verzekerd blijven in het buitenland. Dit geldt ook voor zelfstandigen /<br />
ZZP’ers. Om er zeker van te zijn dat u voor de betreffende arbeidskracht in Nederland geen sociale<br />
verzekeringspremies verschuldigd bent, kunt u de intermediair of de (onder)aannemer verzoeken u een E101/A1verklaring<br />
als bewijsstuk te leveren.<br />
Alle landen van de Europese Unie gebruiken het formulier A1. In Nederland wordt daarom het formulier E101<br />
sinds mei 2010 geleidelijk vervangen door het formulier A1.<br />
7. Controle wel of geen zelfstandige<br />
Het komt regelmatig voor dat werknemers uit de EER zich onterecht als zelfstandige (ZZP’er) presenteren. De<br />
Arbeidsinspectie controleert of onderdanen uit de EER, die nog niet vrij als werknemer in Nederland mogen<br />
werken, zoals Bulgaren en Roemenen, werkelijk als zelfstandige werken. Daarbij is het bepalend of de<br />
werkzaamheden ‘zonder gezagsverhouding’ worden verricht. Het is dan vooral van belang of de werkzaamheden<br />
van degene die zich als zelfstandige presenteert onder eigen verantwoordelijkheid worden verricht. Daarnaast<br />
kijkt de Arbeidsinspectie tijdens controles naar alle andere feiten en omstandigheden waaronder de arbeid wordt<br />
verricht.<br />
Voor het bepalen of sprake is van ‘wel of geen gezagsverhouding’ wordt onder andere naar de volgende<br />
omstandigheden gekeken:<br />
- Wordt er geheel voor eigen risico gewerkt?<br />
- Is vooraf gezamenlijk een overeenkomst opgesteld en over de prijs onderhandeld?<br />
- Geschiedt betaling rechtstreeks en volledig aan de ZZP’er?<br />
- Kan door de ZZP’er zelf worden beslist hoe het werk wordt uitgevoerd en in hoeverre is de ZZP’er afhankelijk<br />
van de instructies en opdrachten van de werkgever?<br />
- Kan de ZZP’er zijn eigen werktijden bepalen?<br />
- Wordt door de ZZP’er <strong>met</strong> eigen gereedschappen en materialen gewerkt?<br />
6
Oktober 2011 <strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>buitenlandse</strong> <strong>dienstverleners</strong> (aannemen van werk)<br />
Het bezit van een zogenaamde E101 formulier voor zelfstandigen (een verklaring dat de betreffende persoon<br />
voor wat betreft de sociaal verzekeringen in het land van herkomst verzekerd blijft) of een VAR- verklaring van de<br />
Belastingdienst (Verklaring Arbeidsrelatie, waaruit volgt dat de betreffende persoon voor wat betreft de<br />
loonbelasting als zelfstandige wordt beschouwd) kan een aanwijzing zijn dat er sprake is van een ‘echte’ ZZP’er.<br />
Of er al dan niet echt sprake is van échte’ ZZP’ers wordt beoordeeld aan de hand van feiten 3 .<br />
Als de conclusie van de Arbeidsinspectie is dat de werkzaamheden onder eigen verantwoordelijkheid en zonder<br />
gezagsverhouding worden uitgeoefend, dan is sprake van het werken als zelfstandige. De werkgever hoeft dan<br />
niet over een tewerkstellingsvergunning te beschikken.<br />
Wordt niet aan voornoemde criteria voldaan, dan wordt de opdrachtgever als werkgever beschouwd en degene<br />
die zich als zelfstandige voordoet, als werknemer. Dit kan betekenen dat een werkgever die deze persoon te<br />
werk stelt (of via een intermediair inleent) een tewerkstellingsvergunning moet hebben. Dat geldt als de persoon<br />
in kwestie de Roemeense of Bulgaarse nationaliteit heeft. Daarbij wordt net als bij een Nederlandse kracht<br />
waarbij uit de aard van de dienstbetrekking blijkt dat het hier niet om een ZZP-constructie gaat, een naheffing op<br />
verschuldigde loonheffing en werkgeverspremies in rekening gebracht. Zie voor meer informatie<br />
www.antwoordvoorbedrijven.nl<br />
8. Polenconstructie<br />
Bij de Polenconstructie worden nog te oogsten gewassen op papier verkocht aan een buitenlands (bijvoorbeeld<br />
Pools) bedrijf. Het <strong>buitenlandse</strong> bedrijf verzorgt de oogst in Nederland <strong>met</strong> <strong>buitenlandse</strong> werknemers. Deze<br />
constructie zit ingewikkeld in elkaar en steeds meer organisaties vinden Polenconstructies ongewenst. Of de<br />
Polenconstructie ook illegaal is moet per individuele constructie vastgesteld worden.<br />
De <strong>LTO</strong> organisatie stelt zich op het standpunt dat dergelijke constructies zelden opgezet zijn volgens de<br />
gebruikelijke arbeidsverhoudingen tussen werkgever en werknemer. Bij toepassing van de Polenconstructie<br />
wordt in een aantal gevallen niet voldaan aan de Nederlandse wet- en regelgeving. <strong>LTO</strong> is dan ook geen<br />
voorstander van de Polenconstructie en adviseert dergelijke constructies niet toe te passen.<br />
3 Bij de Sociale Verzekeringsbank kunt u terecht voor het verkrijgen van een 101 formulier<br />
7
Oktober 2011 <strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>buitenlandse</strong> <strong>dienstverleners</strong> (aannemen van werk)<br />
Bijlage 1 - Voorbeelden van ‘echte’ en ‘schijnzelfstandigen’<br />
Hieronder twee voorbeelden waarbij het onderscheid tussen een ‘echte’ zelfstandige en iemand die door middel<br />
van een schijnconstructie als een zelfstandige wordt gepresenteerd, duidelijk wordt gemaakt. In de praktijk zal dit<br />
vaak minder duidelijk zijn.<br />
Voorbeeld van een ZZP’er, waarvoor de opdrachtgever geen tewerkstellingsvergunning nodig heeft<br />
Een aannemer <strong>met</strong> de Bulgaarse nationaliteit heeft jarenlang een zelfstandig klussenbedrijf gehad in Bulgarije.<br />
Hij is daar bij de Kamer van Koophandel als aannemer ingeschreven. Hij voerde in Bulgarije zelfstandig<br />
verbouwingen uit bij particulieren. Hij besluit voortaan zijn bedrijf in Nederland uit te oefenen. Hij neemt zijn<br />
bestelbus mee uit Bulgarije en al zijn gereedschappen. In Nederland laat hij flyers drukken waarin hij zijn diensten<br />
als aannemer aanbiedt. Hij verspreidt de flyers huis-aan-huis in buurten waar veel koophuizen staan. Hij schrijft<br />
zich in Nederland in bij de Kamer van Koophandel, vraagt bij de Belastingdienst een btw-nummer en VAR<br />
verklaring aan en opent een bankrekening in Nederland. Hij krijgt opdrachten van verschillende particuliere<br />
huizenbezitters voor verbouwingen en andere klussen. Als de eigenaren vanwege de verbouwing zelf nog niet in<br />
het huis wonen, regelt hij dat hij een eigen sleutel krijgt. Hij bepaalt zelf hoe lang hij per dag werkt, wanneer hij<br />
pauze neemt en hij gebruikt zijn eigen gereedschappen. Hij is een professional, die zelf bepaalt op welke wijze<br />
het werk wordt uitgevoerd. Hij spreekt <strong>met</strong> de opdrachtgever af wanneer de klus af moet zijn. Hij legt alle<br />
afspraken <strong>met</strong> zijn opdrachtgevers schriftelijk in het Engels of Duits vast en verstuurt facturen <strong>met</strong> daarop zijn<br />
Nederlandse bankrekening. Hij betaalt omzetbelasting. In dit geval is sprake van een zelfstandige, waarvoor de<br />
opdrachtgever geen tewerkstellingsvergunning nodig heeft.<br />
Voorbeeld van een (schijn)‘ZZP’er’ waarvoor de werkgever een tewerkstellingsvergunning nodig heeft<br />
Een tussenpersoon/bemiddelaar werft in Bulgarije via lokale advertenties arbeidskrachten voor werk in de<br />
Nederlandse tuinbouw. Er zijn drie Bulgaren die van zijn diensten gebruik willen maken. In Bulgarije hebben zij<br />
altijd als werknemer in de landbouw gewerkt. Na hun door de tussenpersoon georganiseerde overkomst naar<br />
Nederland, regelt de tussenpersoon ook woonruimte voor hen. Hij gaat <strong>met</strong> ze mee naar de Kamer van<br />
Koophandel, waar ze als zelfstandige zonder personeel worden ingeschreven. De bemiddelaar helpt hen <strong>met</strong> het<br />
invullen en verkrijgen van een VAR-verklaring. De Bulgaren kunnen de in de Nederlandse taal gestelde papieren<br />
die ze moeten invullen niet lezen of begrijpen. De bemiddelaar spreekt <strong>met</strong> een tuinder, die in Nederland<br />
paprika’s teelt, af dat hij drie arbeidskrachten voor het plukken van paprika’s aanbiedt tegen een zeer<br />
aantrekkelijk tarief. Met de tuinder komt hij overeen dat voor elk van de arbeidskrachten een aparte<br />
‘overeenkomst van opdracht’ wordt opgemaakt. De arbeidskrachten ondertekenen een overeenkomst <strong>met</strong> de<br />
tuinder in het Nederlands, waarin staat dat ze per kilo geplukte paprika’s worden betaald. Alle benodigdheden om<br />
paprika’s te plukken worden door de tuinder verstrekt. De Bulgaren verrichten dezelfde werkzaamheden als het<br />
vaste en ingeleende personeel van de tuinder. De tuinder of zijn vaste personeel vertellen de Bulgaren wanneer<br />
en hoe lang er gewerkt wordt en wat zij moeten doen. De bemiddelaar vraagt aan de tuinder om zelf bij te<br />
houden op welke uren ze hebben gewerkt. De tuinder stort de betalingen voor alle drie de Bulgaren apart, op de<br />
bankrekening die op naam staat van de bemiddelaar. Alleen de bemiddelaar heeft de beschikking over deze<br />
rekening. Hij heeft <strong>met</strong> de Bulgaarse arbeidskrachten afgesproken dat zij, na aftrek van een door hem<br />
vastgesteld bedrag aan kosten voor huisvesting en bemiddeling, een vast bedrag per uur krijgen uitbetaald.<br />
In dit geval is feitelijk sprake van een werkgever-werknemer relatie. De bemiddelaar en de tuinder mogen deze<br />
personen niet laten werken zonder dat één van hen een tewerkstellingsvergunning voor hen in bezit heeft 4 .<br />
4 Bron: http://www.arbeidsinspectie.nl/onderwerpen/_arbeidsmarkt/arbeid_door_vreemdelingen/zelfstandigen<br />
8