Armoede, migranten en informaliteit in Rotterdam-Delfshaven. Tweede

Hoofdstuk 4
In de derde plaats kan uit tabel 4.1 worden opgemaakt dat het in meerderheid
(ruim driekwart) om regelmatige inkomsten gaat. Dit hoeft overigens
niet te betekenen dat respondenten deze inkomsten al lange tijd hebben.
Voor verschillende mensen (bijvoorbeeld vrouwen met een ‘werkhuisje’) geldt
dit wel, maar regelmatige inkomsten slaan ook op mensen die pas sinds enkele
maanden informeel actief zijn. Een voorbeeld hiervan is een alleenstaande
moeder die recentelijk is begonnen met haar informele werk op de markt
nadat haar ex-partner zijn zwarte alimentatie voor hun kind had stopgezet.
Typerend voor veel van de informele bijverdiensten is juist het flexibele karakter
waarbij mensen al naar gelang de situatie en behoeftes op zoek gaan
naar informele arbeid of voordelige arrangementen om - als ze hun doel hebben
bereikt of als de situatie is veranderd - weer af te zien van deze informele
bijverdiensten. Een goed voorbeeld betreft een alleenstaande moeder
met een uitkering van de sociale dienst, die tijdens het veldwerk een vriendin
(eveneens met een sociale dienstuitkering) in huis opneemt. Echter, nog binnen
een jaar is deze vriendin ook weer zelfstandig gaan wonen. Deze alleenstaande
moeder ontving dus regelmatig extra inkomsten, maar wel gedurende
een beperkte periode. In onze verdere analyse beperken we ons tot de
data die we in de Rotterdamse deelgemeente Delfshaven hebben verzameld.
4.3 Informele activiteiten door lage inkomensgroepen in
Delfshaven
Uit het eerder aangehaalde onderzoek van Kroft en medeauteurs (1989)
kwam nog naar voren dat de mensen die informele neveninkomsten genoten
vooral onder de autochtone Nederlanders gezocht moesten worden. Dat is in
ons onderzoek nadrukkelijk niet het geval. Een opvallende bevinding van het
deelonderzoek in Delfshaven was dat relatief veel Turkse respondenten actief
zijn in de informele economie. Blijkbaar hebben bepaalde etnische groepen –
meer dan autochtone respondenten – toegang tot bepaalde sectoren van de
stedelijke, informele economie. Als we kijken naar de sectoren waarin respondenten
informele arbeid verrichten, blijkt vooral de schoonmaakbranche
er uit te springen. Het werk in de schoonmaak, dat overwegend door vrouwen
gebeurt, is voor een belangrijk deel informeel. Soms gaat het om vrouwen
die een ‘werkhuisje’ hebben en wekelijks of tweewekelijks een beperkt
aantal uren bij particulieren het huis schoonhouden. Daarnaast is er met name
onder de Turkse migranten een klein aantal vrouwen formeel werkzaam
bij een schoonmaakbedrijf. Het inkomen dat zij verwerven wordt verzwegen
68