Armoede, migranten en informaliteit in Rotterdam-Delfshaven. Tweede

Hoofdstuk 3
De drie typische verhoudingen tot de arbeidsmarkt bevestigen wederom het
heterogene beeld van armoede. De specifieke groep van respondenten die
deel uitmaakt van dit onderzoek en die overwegend als duurzaam arm gekenschetst
kan worden, laat een gedifferentieerd beeld zien ten opzichte van
de participatie op de arbeidsmarkt. Waar een aanzienlijk deel al jarenlang
van de arbeidsmarkt is uitgesloten en een grote afstand ten opzichte daarvan
kent, zijn anderen die eveneens langdurig arm zijn, nog veel meer betrokken
bij die arbeidsmarkt. Periodes van werk wisselen zij af met periodes waarin
ze een beroep op de Algemene Bijstand Wet moeten doen. Zij zijn er nooit in
geslaagd om een fatsoenlijke positie op de arbeidsmarkt te bemachtigen.
In de tweede plaats kunnen we constateren dat het uitermate moeilijk is om
eenduidige oorzaken voor armoede aan te wijzen. Zoals uit alle analyses naar
voren komt, is er maar zelden sprake van één duidelijke reden. Er is vrijwel
altijd sprake van verschillende belangrijke redenen die in de tijd op elkaar
inwerken en elkaar versterken en er zorg voor dragen dat men duurzaam in
een situatie van bijstandsafhankelijkheid terecht komt. Scheiding of eenouderschap,
bijvoorbeeld, resulteren niet automatisch in armoede. 14 Indien
eenouderschap in combinatie met andere, eventueel al langer spelende problemen
wel hiertoe leidt, behoeft het - zoals ook uit het voorafgaande naar
voren komt - niet automatisch tot een grote afstand tot de arbeidsmarkt te
leiden.
3.8 Samenvatting en conclusies
Dit hoofdstuk heeft in de eerste plaats tot doel om een algemeen beeld te
schetsen van de respondenten die we in Rotterdam-Delfshaven hebben geinterviewd.
Verder hebben we stilgestaan bij hun financiële situatie door in te
gaan op inkomensbronnen, armoededuur, schulden, de sociale en materiële
deprivatie ten gevolge van het minimuminkomen en de maatschappelijke
participatie van de respondenten. In de laatste paragraaf van dit hoofdstuk
analyseren we op basis van de relatie van de respondenten tot de arbeidsmarkt
de contexten waarin armoede ontstaat. We benadrukken dat de respondentengroep
geenszins een afspiegeling vormt van de populatie van
Delfshaven. In dit onderzoek staat armoede onder allochtonen als thema
centraal. We hebben aselectief respondenten geworven en dan vooral in de
Turkse en Kaapverdische gemeenschap. Turkse en Kaapverdische respon-
14
62
Het percentage arme huishoudens in de groep van alleenstaande moeders bedraagt
in 1997 62 procent (SCP 1999, tabel 8.8).