Armoede, migranten en informaliteit in Rotterdam-Delfshaven. Tweede

Hoofdstuk 3
Turkse, kring van koffiehuizen en moskeeën. Uit de interviews met Turkse
respondenten blijkt dat zij in een eerdere levensfase, toen ze nog een betaalde
baan hadden, wel degelijk contacten hadden met Nederlanders, maar dat
deze contacten verloren zijn gegaan door ontslag of arbeidsongeschiktheid.
3.7 Problematische verhoudingen tot de arbeidsmarkt
We hebben uitgebreid met de respondenten gesproken over wat volgens hen
de reden is voor een langdurige situatie van armoede. Respondenten voeren
allerlei feiten aan die hun financiële situatie kunnen verklaren. Familieomstandigheden,
problemen in het huwelijk, een scheiding, vroegere problemen
in het ouderlijk huis, gezondheidsproblemen, een partner die schulden
maakt, geen of een te lage opleiding, ontslag en het krijgen van kinderen,
worden daarbij als directe aanleiding naar voren geschoven. Vooral relatieverlies
(in combinatie met alleenstaand moederschap), ziekte en ontslag komen
hierbij als pregnante oorzaken naar voren. Niet iedereen die problemen
in een huwelijk heeft of van zijn partner scheidt en alleen met de kinderen
verder gaat, wordt echter duurzaam afhankelijk van een bijstandsuitkering.
Andere factoren spelen hier een cruciale rol bij. Een nadere analyse van de
levensgeschiedenissen van de respondenten laat ook zien dat er meestal
geen rechtstreeks, causaal verband bestaat tussen één bepaalde gebeurtenis
of feit en de situatie van armoede.
Om de complexiteit in het duiden van de directe redenen van armoede te
kunnen schetsen, geven we hier allereerst een case weer van een Nederlandse
39-jarige alleenstaande moeder met een zoon van acht en een dochter
van zestien jaar. Deze moeder is al vanaf haar zeventiende van een bijstandsuitkering
afhankelijk. Ze is een getalenteerd musicus en tekenaar,
maar ze heeft haar talenten nooit kunnen ontwikkelen. Over haar jeugd vertelt
ze:
54
‘Ik heb vroeger mijn lagere school afgemaakt. Daarna heb ik één
jaar leao gedaan, maar ik kom natuurlijk ook niet uit een stabiel gezin
en dat scheelt ook veel. Mijn vader heeft echt een oorlogstrauma
gehad. Hij heeft in een concentratiekamp gezeten. Ik heb daar
mijn leed ook wel van overgenomen. Ik heb zoveel opleidingen gedaan,
maar die zijn allemaal mislukt, omdat ik gewoon veel mee
heb gemaakt. Ik kan gewoon niets afmaken. Ik heb (seksueel) misbruik
meegemaakt in mijn leven, waar ik ook pas achttien jaar later