Armoede, migranten en informaliteit in Rotterdam-Delfshaven. Tweede

Delfshaven: een blijvende migrantenwijk
herkomstland en de voorkeur om een huwelijkspartner uit het herkomstland
te halen (Staring 2001: 207-221, Gowrichan 2001)
Deze transnationale netwerken, die verschillende vestigingslanden met het
herkomstland verbinden, bieden mogelijkheden en leggen tegelijkertijd verplichtingen
op aan de migranten in Nederland. De loyaliteit die mensen ten
opzichte van elkaar hebben in dergelijke netwerken geeft tevens aanleiding
en mogelijkheid om elkaar over grote afstanden heen te ondersteunen. Deze
transnationale netwerken vormen de ruimte waarin potentiële migranten zich
in de context van een restrictief toelatingsbeleid toch in Nederland kunnen
vestigen. Gevestigde migranten mobiliseren hun netwerken, helpen op selectieve
wijze vrienden en familie met hun overkomst naar Nederland, wat in
potentie weer nieuwe migratie kan oproepen (Staring 2001). Naast de belangrijke
rol die transnationale netwerken hebben voor de continuering van
internationale migratie, hebben ze ook belangrijke implicaties voor allerlei
informele zorgarrangementen. Zo beschrijft Van Walsum voor de Javaanse
Surinamers hoe hun transnationale loyaliteit samengaat met verschillende
informele zorgarrangementen. Ouderen komen vanuit Suriname voor lange
periodes op bezoek bij hun kinderen in Nederland, kinderen van in Nederland
woonachtige Surinamers brengen een deel van hun jeugd door bij familie in
Suriname en Surinamers komen naar vrienden of familie in Nederland om
mee te helpen in het bedrijf (Van Walsum 2000). Het onderhouden van contacten
over grote afstanden brengt ook met zich mee dat migranten specifieke
en extra kosten maken. Voor migranten die rondkomen met een uitkering
op het sociaal minimum betekent dit een extra belasting (vgl. Snel 1998,
Gowrichan 2000a, 2000b: 9-16)
Een laatste belangrijke verandering die zich in buurten als Delfshaven heeft
voorgedaan, betreft het nieuwe gezicht dat armoede heeft gekregen. Waar
armoede aan het begin van de twintigste eeuw nog vooral in het teken van
‘overleven’ stond, heeft het momenteel veel meer het karakter van ‘bijblijven’
(Bouman en Bouman 1952, Engbersen en Staring 2000). Delfshaven staat
landelijk bekend als een ‘arme wijk’ met een veelheid aan problemen en
achterstand op allerlei terreinen.
Achterstand nader beschouwd
Om het beschikbare welzijnsgeld over de verschillende Rotterdamse stadswijken
op een rechtvaardige wijze te kunnen verdelen, zijn in 1980 zogenaamde
achterstandsscores berekend. Deze scores zijn het resultaat van het
wegen van buurten naar verschillende sociale indicatoren, zoals het gemiddeld
onderwijsniveau, het aantal uitkeringen, het aantal etnische minderhe-
19