Het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika te Tervuren

Voorouderbeeld.
Bembe-gebied, Zaïre.
Hoogte : 67 cm.
Koninklijk Museum voor
Midden-Afrika, Tervuren.
Inventarisnummer : 14797.
De merkwaardige beelden van de
Boyo en uit het gebied van de
Bembe aan de noordwestelijke
oevers van het Tanganika-meer
zijn, niettegenstaande belangrijke
stilistische verschillen, verwant
met de bekende
voorouderbeelden van de Noord­
Luba en de Hemba.
De krachtige lineaire en haast
kubistische vormgeving van de
zogenaamde Bembe-plastiek
wordt ten volle belicht door het
hier afgebeelde voorouderbeeld
dat in 1913 in de toenmalige
"Secteur van Baraka" verzameld
werd en toegeschreven aan de
Wabembe en Wahuhi of Wautshi.
Op grond van morfologische
overeenkomsten en vooral van
etnohistorische gegevens kan dit
beeld worden toegeschreven aan
een van de pre-Bembe groepen
(Bainda, Bakeci, Basu).
Na moeilijkheden met de
plaatselijke Lega waren deze
stammen vanuit het noordwesten
het oostelijk Bembe-gebied
binnengedrongen. Dit zou onder
meer de analogie verklaren van
het haast mutsvormig kapsel van
dit beeld met bepaalde Legahaartooi.
Het uitzonderlijk belang van deze
voorouderbeelden blijkt uit het
verhaal van de Bakeci, die hun
migratie verklaren door het feit
dat de Lega hen verhinderden
een "ngolo" - de hut van de
voorouderbeelden - op te
richten.
Deze bewaar- en cultusplaats van
de voorouderbeelden is immers
het belangrijkste symbool van de
onafhankelijkheid van de groep.
5. De etnografische verzamelingen