Het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika te Tervuren

Voorouderbeelden
(man en vrouw).
Tumbwe, Marungu, Zaïre.
Man : hoogte 70 cm.
Inventarisnummer : 31.663.
Vrouw : hoogte 56 cm.
Inventarisnummer : 31. 664.
Koninklijk Museum voor
Midden-Afrika, Tervuren.
De mansfiguur heeft de vorm
van een zwaar en hoog
cilindrisch voetstuk dat middenin
uitgehold is en bekroond wordt
door een hoofd. Het kapsel is
typisch en bestaat uit een grote,
opengewerkte, kruisvormig
gevlochten haarpartij die de nek
overkraagt. In de schaal op de
kruin van het hoofd werd een
zware, bolvormige brij van
krachtstoffen aangebracht
waarin een antilopehoorn geplant
is.
Dit beeld, in de jaren tachtig van
de vorige eeuw verzameld, stelt
Kansabala voor, het hoofd van
het gelijknamig dorp.
Samen met een gelijkaardige
plastiek die de "vrouw van
Kansabala" heet te zijn, werd
het binnen de omheining van het
hoofd in een kleine hut bewaard.
Door zijn stilistische kenmerken
is deze sculptuur binnen het
gebied van de noordoostelijke
Luba te situeren.
Het is trouwens niet uitgesloten
dat het hier gaat om import uit
het Luba-gebied.
Het vrouwenbeeld werd samen
met het vorige opgesteld in de
voorouderhut van het hoofd
Kansabala. Dat het hier gaat om
een vrouwelijk personage wordt
duidelijk gemaakt door de
borsten boven de brede
rechthoekige uitholling van de
cilindrische basis.
De oudste fotografische
documenten tonen dat het stuk
oorspronkelijk een halssnoer van
maïskolven en een diadeem met
schelpjes (wellicht uit het
Tanganika-meer) droeg.
Meer nog dan in de mannelijke
figuur komt hier de typische
Luba-vormgeving tot uiting,
met zijn opvallende voorliefde
voor de ronde welving van de
volumes. Ook het kapsel wijkt af
van het meer verspreid type dat
bij de mannelijke partnerfiguur
voorkomt ; het brengt overigens
een originele synthese van kapsel
en bergruimte voor de
krachtstoL
5. De etnografische verzamelingen
31