Het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika te Tervuren

Terracottahoofd.
Akan, Ghana.
Hoogte : 15,5 cm,
breedte : 13, 5 cm.
Koninklijk Museum voor
Midden-Afrika, Tervuren.
Inventarisnummer : 75. 79. 1
De houtsculptuur heeft bij de
verschillende Akan-groepen van
Ghana, waaronder de Ashanti
veruit de bekendste zijn,
een eerder geringe ontwikkeling
gekend. De boetseerkunst, vooral
de keramiek en de metaalkunst,
heeft een hoge vlucht genomen.
In de metaalkunst werd vaak
gebruik gemaakt van het
"verloren vorm"-procédé.
Omheen een vuurvaste kern
wordt een figuur in was
gemodelleerd en omgeven met
een dunne en een dikke laag
klei. Bij verhitting van de vorm
smelt de was en vloeit weg. In de
vrijgekomen ruimte kan nu het
vloeibare metaal gegoten
worden.
Zoals elders heeft ook hier het
overwicht van de boetseerkunst
een minder aan regels gebonden,
dus lossere en natuurgetrouwere
stijl in de hand gewerkt.
Hiervan getuigen naast de
messing miniatuurplastiekjes,
die als gewichten voor het wegen
van goudpoeder gebruikt
werden, vooral de terracottafiguren.
Deze figuren zijn meestal
beperkt tot het hoofd en werden
op de graven van
vooraanstaanden geplaatst.
Ze komen zeer verspreid voor bij
de Akan-volken, van de
Ivoorkust (Agni van Kril\iabo) tot
in het oosten van Zuid-Ghana.
Deze terracotta grafplastieken
vertonen wel verschillen in stijl
en vormgeving. Het hier
afgebeelde voorwerp, waarvan
de herkomst niet met zekerheid
kan bepaald worden, sluit beslist
aan bij de terracotta's die
opgegraven werden in de buurt
van Hemang in het gebied van de
Twifo.
De C 14-datering van deze
voorwerpen, een onderzoek naar
de aanwezige hoeveelheid
koolstof, wijst de periode
1625 -1675 aan.
De op die manier gevonden
periode wordt bevestigd door
enkele, zij het nog te schaarse
thermoluminescentiedateringen.
Bij deze methode wordt de
hoeveelheid licht nagegaan die
het voorwerp bij verwarming
uitstraalt.
5. De etnografische verzamelingen
25