Daar blijf je bij! - Volksuniversiteit Den Bosch
Daar blijf je bij! - Volksuniversiteit Den Bosch
Daar blijf je bij! - Volksuniversiteit Den Bosch
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
‘s-Hertogenbosch<br />
programma<br />
2013 - 2014<br />
<strong>Daar</strong> <strong>blijf</strong> <strong>je</strong> <strong>bij</strong>!<br />
1
2<br />
Algemene informatie<br />
Adres <strong>Volksuniversiteit</strong> en administratie<br />
Havensingel 24<br />
5211 TX ‘s-Hertogenbosch.<br />
Telefoon: 073 614 11 20<br />
E-mail: info@volksuniversiteitdenbosch.nl<br />
www.volksuniversiteitdenbosch.nl<br />
Inlichtingen en inschrijvingen op bovenstaand adres.<br />
Administratie<br />
Openingstijden oktober tot en met april:<br />
n Maandag 10.15 tot 16.00 uur<br />
n Dinsdag t/m donderdag 10.15 tot 16.00 uur<br />
19.30 tot 21.00 uur<br />
n Vrijdag 10.15 tot 12.00 uur<br />
Openingstijden overige maanden:<br />
n Maandag, dinsdag en donderdag 10.15 tot 16.00 uur<br />
De administratie is tijdens de schoolvakanties gesloten.<br />
Aanvang cursussen en vakantieperioden<br />
De juiste startdatum staat op uw bevestiging/deelnemersbewijs.<br />
Tijdens de schoolvakanties worden er geen cursussen verzorgd.<br />
Vakanties<br />
n Herfstvakantie 12 oktober t/m 20 oktober 2013<br />
n Sinterklaas 5 december 2013, alleen ‘s avonds<br />
n Kerstvakantie 21 december 2013 t/m 5 januari 2014<br />
n Carnavalsvakantie 1 maart t/m 9 maart 2014<br />
n Pasen 19 april t/m 21 april 2014<br />
n Voorjaarsvakantie 26 april t/m 4 mei 2014<br />
n Hemelvaart 29 mei 2014<br />
n Pinksteren 9 juni 2014<br />
Locatie<br />
Alle cursussen, workshops of lezingen worden verzorgd <strong>bij</strong> de<br />
<strong>Volksuniversiteit</strong> ‘s-Hertogenbosch op de Havensingel 24, mits<br />
anders wordt vermeld.<br />
Aanmelden kan via de inschrijfformulieren in het boek<strong>je</strong> of via de website www.volksuniversiteitdenbosch.nl<br />
Op de website vindt u ook het volledige programma.
inhoud<br />
Algemene informatie en vakanties 2<br />
Talen 5<br />
Vaardigheidstrainingen 19<br />
Cultuureducatie 37<br />
Mens en milieu 59<br />
Creatief, hobby en spel 71<br />
Culinair 85<br />
Cursusgelden, -regelingen en -kortingen 89<br />
Lesmateriaal<br />
Doelstellingen en algemene voorwaarden 90<br />
Bestuur 91<br />
3
4<br />
open dag<br />
zaterdag 31 augustus 2013<br />
van 10.00 uur tot 15.00 uur<br />
Wilt u kennismaken met de <strong>Volksuniversiteit</strong>?<br />
Laat u inspireren en kom ontdekken<br />
wat de <strong>Volksuniversiteit</strong> te bieden heeft.<br />
www.volksuniversiteitdenbosch.nl
Boeken dient u zelf aan te schaffen, tenzij<br />
anders vermeld. Meer informatie hierover<br />
vindt u op pagina 89 onder lesmateriaal.<br />
Op de volgende pagina’s vindt u specifieke<br />
informatie over onze talencursussen en<br />
uitgebreide informatie over Nederlands voor<br />
anderstaligen - NT2.<br />
De talencursussen zijn, afhankelijk van<br />
het niveau, gericht op het verwerven van<br />
spreek-, luister- en leesvaardigheid, waar<strong>bij</strong><br />
tevens aandacht zal worden besteed aan het<br />
schrijven en de grammatica.<br />
De talencursussen worden in verschillende<br />
jaargangen onderscheiden, die in kennis<br />
en ervaringsniveau verschillen. Mocht u<br />
na enkele lessen bemerken dat het niveau<br />
niet aan uw wensen voldoet, dan kunt u, in<br />
overleg met de cursusleiding, op een ander<br />
niveau worden ingedeeld.<br />
talen<br />
Aanmelden kan via de inschrijfformulieren in het boek<strong>je</strong> of via de website<br />
www.volksuniversiteitdenbosch.nl.<br />
5<br />
5
6<br />
inhoud<br />
7 Algemeen talen<br />
8 Engels<br />
n Nieuw! - Cambridge Proficiency<br />
n English reading group<br />
9 Spaans<br />
n Nieuw! - Herhalings- en verdiepingscursus<br />
Spaanse grammatica<br />
Latijn<br />
n Nieuw! - Latijn voor beginners<br />
10 Taalcursussen<br />
n Overzicht aanbod alle talen<br />
15 Opfriscursus Nederlands<br />
Nederlands voor anderstaligen - NT2<br />
16 n Test Nederlands voor buitenlanders<br />
n Dagcursus<br />
17 n Avondcursus<br />
18 n Schrijfcursus Nederlands als 2e taal<br />
n Examentraining NT2<br />
Niveau talencursussen<br />
De talencursussen zijn, afhankelijk van het niveau, gericht op<br />
het verwerven van spreek-, luister- en leesvaardigheid, waar<strong>bij</strong><br />
u gaandeweg een basiswoordenschat opbouwt. Tevens zal<br />
aandacht worden besteed aan het schrijven en de grammatica.<br />
De talencursussen worden in verschillende jaargangen<br />
onderscheiden, die in kennis en ervaringsniveau verschillen.<br />
Mocht u na enkele lessen bemerken dat het niveau niet aan uw<br />
wensen voldoet, dan kunt u, in overleg met de cursusleiding, op<br />
een ander niveau worden ingedeeld. Voor informatie per niveau<br />
ga naar www.volksuniversiteitdenbosch.nl<br />
algemene informatie<br />
taalniveaus
Vakantiecursussen<br />
Tijdens deze cursussen ligt het accent op spreek- en<br />
luistervaardigheid. U leert uitdrukkingen en vocabulaire<br />
waarmee u zich tijdens uw vakantie in het land in veel<br />
voorkomende dagelijkse situaties kunt redden. Voor meer<br />
informatie ga naar www.volksuniversiteitdenbosch.nl<br />
Opfris cursussen<br />
Deze cursussen bieden u de gelegenheid uw vaardigeheden<br />
(spreek-, luister,- schrijf,- en leesvaardigheid) op te frissen en<br />
verder te ontwikkelen. Voor informatie ga naar<br />
www.volksuniversiteitdenbosch.nl<br />
Opstap conversatie niveaus<br />
De Opstap conversatie niveaus zijn gericht op het spreken<br />
van de doeltaal tijdens de lessen waar<strong>bij</strong>, indien nodig,<br />
grammaticale vragen behandeld worden. Voor informatie per<br />
groep ga naar www.volksuniversiteitdenbosch.nl<br />
Conversatiegroepen<br />
Bij de conversatiegroepen wordt tijdens de lessen uitsluitend<br />
gesproken in de doeltaal. Wanneer u hieraan wilt deelnemen<br />
dient u de grammatica voldoende te beheersen en over een<br />
redelijke woordenschat te beschikken. Voor informatie per groep<br />
ga naar www.volksuniversiteitdenbosch.nl<br />
Cambridge niveaus<br />
De Cambridge niveaus worden op drie verschillende niveaus<br />
gedoceerd. Alle taalvaardigheden zoals spreek-, luister,- schrijf,-<br />
en leesvaardigheid worden geoefend. Bij deze cursussen dient<br />
u over voldoende tijd te beschikken voor het maken van het<br />
huiswerk. Aan het einde van de cursus is het mogelijk het<br />
examen af te leggen dat wordt georganiseerd door The British<br />
Counsel. Deze worden in juni afgenomen. Voor informatie per<br />
groep ga naar www.volksuniversiteitdenbosch.nl<br />
7
8<br />
nieuw! Cambridge - Proficiency ERK C2<br />
Bent u al vergevorderd en wilt u op near native niveau Engels<br />
kunnen begrijpen en communiceren in woord en geschrift en u<br />
zo ver mogelijk in de Engelse taal en cultuur verdiepen? Is uw<br />
drijfveer pure interesse, professionele noodzaak, uitdaging, of<br />
de kroon op uw werk? CPE voldoet aan al deze behoeften en<br />
de cursus wordt afgesloten met het hoogste examen van de<br />
University of Cambridge; een universele waarborg voor kwaliteit<br />
en niveau, wereldwijd (h)erkend door bedrijfsleven, organisaties<br />
en particulieren. De cursus omvat alle essentiële middelen ter<br />
bereiking van uw doel: woordenschat, grammatica, cultuurkennis,<br />
lees-, luister-, schrijf,- spreek- en gespreksvaardigheid, zo<br />
ook leerstrategieën op al deze gebieden, alsmede studeer-,<br />
geheugen- en aantekeningvaardigheden.<br />
Code TAL092 start woensdag 18 september<br />
Aanvangstijd 19.00 uur<br />
Cursusduur 30 x 1½ uur (1 les per week)<br />
Cursusprijs E 394<br />
Examengeld ± E 234<br />
engels<br />
English reading group<br />
In this course we will meet to discuss a set book. This can be<br />
a modern novel or a classic. Participants must be able to read<br />
unabridged English novels and to speak English more or less<br />
fluently. This course is ideal for those who love to read English and<br />
who would like to talk about their reading experience. The first<br />
book on the list is: ‘The Constant Gardener’ van John le Carré.<br />
Code TAL952 start donderdag 19 september<br />
Aanvangstijd 18.00 uur<br />
Lesdagen 19/9, 10/10, 31/10, 21/11, 12/12, 9/1,<br />
30/1, 20/2, 13/3, 3/4, 24/4<br />
Cursusduur 11 x 1¼ min. (1 les per week)<br />
Cursusprijs E 119
nieuw! Herhalings- en verdiepingscursus<br />
Spaanse grammatica.<br />
Heeft u het gevoel dat een en ander is weggezakt, of zijn er<br />
kwesties die <strong>je</strong> nooit helemaal goed hebt begrepen, of wilt u<br />
wat meer uitleg over de diverse grammaticale kwesties en hier<br />
iedere week mee oefenen? Dan is dit een goede gelegenheid<br />
om er eens mee aan de slag te gaan. Door perfectionering van<br />
de grammatica zult u gaandeweg minder moeite hebben met<br />
vaardigheden zoals lezen, luisteren, schrijven en spreken.<br />
Deze cursus is bedoeld voor cursisten die minimaal A2<br />
niveau Spaans hebben afgerond en graag de belangrijkste<br />
grammaticale thema’s vanaf het begin nog eens willen herhalen<br />
en door oefening verder willen uitdiepen en beter leren<br />
beheersen.<br />
Code TAL298 start woensdag 18 september<br />
Aanvangstijd 18.45 uur<br />
Cursusduur 28 x 70 min. (1 les per week)<br />
Cursusprijs E 179<br />
Boek Gramática en contexto<br />
Edelsa, Grupo Didascalia S.A.<br />
ISBN: 9788477117162<br />
Bestellen (onder andere) via elrincondellibro.nl<br />
spaans<br />
nieuw! Latijn voor beginners<br />
Maken uitdrukkingen als habemus papam, ad fundum, urbi<br />
et orbi of cave canem u nieuwsgierig? We zeggen wel dat<br />
Latijn een dode taal is, maar is dat wel zo? In ieder geval is het<br />
leren van deze oude taal allesbehalve saai! Het puzzelen met<br />
de grammatica en het ontrafelen van zinnen maken van deze<br />
cursus een boeiende ervaring. Ook leert u het verband tussen<br />
vele Nederlandse en Latijnse woorden. <strong>Daar</strong>naast komt ook<br />
Romeinse cultuurgeschiedenis aan bod. Cursisten hebben geen<br />
voorkennis nodig van het Latijn.<br />
Code TAL725 start maandag 16 september<br />
Aanvangstijd 10.30 uur<br />
Cursusduur 12 x 2 uur (1 les per week)<br />
Cursusprijs E 193<br />
latijn<br />
9
10<br />
Engels Dag Startdatum Aanvangstijd Cursusduur Cursuscode Prijs<br />
Engels 1e niveau dinsdag 17 sep 13 09.20 uur 25 x 1¼ min. TAL010 E 179<br />
Engels 1e niveau woensdag 18 sep 13 20.00 uur 28 x 70 min. TAL011 E 179<br />
Engels 2e niveau - ERK A1 woensdag 18 sep 13 18.45 uur 28 x 70 min. TAL020 E 179<br />
Engels 3e niveau - ERK A1 dinsdag 17 sep 13 10.20 uur 25 x 1¼ uur TAL030 E 179<br />
Engels 4e niveau - ERK A2 dinsdag 17 sep 13 09.30 uur 25 x 1¼ uur TAL040 E 179<br />
Engels 4e niveau - ERK A2 dinsdag 17 sep 13 14.00 uur 25 x 1¼ uur TAL041 E 179<br />
Engels 4e niveau - ERK A2 woensdag 18 sep 13 21.15 uur 28 x 70 min. TAL042 E 179<br />
Engels 5e niveau - ERK A2 dinsdag 17 sep 13 18.45 uur 28 x 70 min. TAL050 E 179<br />
Engels Opfris dinsdag 17 sep 13 13.30 uur 12 x 1½ uur TAL060 E 143<br />
Engels Opfris donderdag 19 sep 13 20.55 uur 12 x 1½ uur TAL061 E 143<br />
Engels eenvoudige conversatie donderdag 19 sep 13 10.45 uur 25 x1 uur TAL070 E 179<br />
Engels Opstap naar Conversatie 1 - ERK B1 dinsdag 17 sep 13 13.00 uur 25 x1 uur TAL075 E 179<br />
Engels Opstap naar Conversatie 1 - ERK B1 donderdag 19 sep 13 09.30 uur 25 x1 uur TAL076 E 179<br />
Engels Conversatie - ERK B1 dinsdag 17 sep 13 10.45 uur 25 x 1 uur TAL080 E 179<br />
Engels Conversatie - ERK B1 dinsdag 17 sep 13 10.55 uur 25 x 1 uur TAL081 E 179<br />
Engels Conversatie - ERK B1 dinsdag 17 sep 13 20.00 uur 25 x 1 uur TAL082 E 179<br />
Engels Conversatie - ERK B1 donderdag 19 sep 13 18.45 uur 25 x 1 uur TAL083 E 179<br />
Engels Conversatie - ERK B1 donderdag 19 sep 13 19.50 uur 25 x 1 uur TAL084 E 179<br />
Cambridge - First Certificate - ERK B2 donderdag 19 sep 13 19.00 uur 30 x 1½ uur TAL090 E 294 *<br />
Cambridge - Advanced - ERK C1 donderdag 19 sep 13 20.45 uur 30 x 1½ uur TAL091 E 294 **<br />
Cambridge - Proficiency - ERK C2 (zie pag. 7) woensdag 18 sep 13 19.00 uur 30 x 1½ uur TAL092 E 394 ***<br />
English Reading Group (zie pag. 8) donderdag 19 sep 13 18.00 uur 11 x 1¼ uur TAL095 E 119<br />
taalcursussen<br />
engels<br />
*Examengeld ± E 200<br />
**Examengeld ± E 217<br />
***Examengeld ± E 234
Frans Dag Startdatum Aanvangstijd Cursusduur Cursuscode Prijs<br />
Frans 1e niveau - ERK A1 woensdag 18 sep 13 21.05 uur 28 x 70 min. TAL110 E 179<br />
Frans 2e niveau - ERK A1 maandag 16 sep 13 18.45 uur 28 x 70 min. TAL120 E 179<br />
Frans 3e niveau - ERK A1/A2 woensdag 18 sep 13 19.50 uur 28 x 70 min. TAL130 E 179<br />
Frans 4e niveau - ERK A2 dinsdag 17 sep 13 20.55 uur 28 x 70 min. TAL140 E 179<br />
Frans Opstap naar Conversatie I - ERK A2/B1 maandag 16 sep 13 20.00 uur 25 x 1 uur TAL170 E 179<br />
Frans Opstap naar Conversatie I - ERK A2/B1 dinsdag 17 sep 13 09.15 uur 25 x 1 uur TAL171 E 179<br />
Frans Opstap naar Conversatie II - ERK B1 dinsdag 17 sep 13 18.45 uur 25 x 1 uur TAL175 E 179<br />
Frans Opstap naar Conversatie II - ERK B1 woensdag 18 sep 13 18.45 uur 25 x 1 uur TAL176 E 179<br />
Frans Conversatie Niveau I - ERK B1 dinsdag 17 sep 13 19.50 uur 25 x 1 uur TAL180 E 179<br />
Frans Conversatie Niveau II - ERK B1/B2 maandag 16 sep 13 21.05 uur 25 x 1 uur TAL185 E 179<br />
Frans Mosaïque - ERK B1/B2 donderdag 19 sep 13 09.30 uur 20 x 1¼ uur TAL190 E 179<br />
Frans Mosaïque - ERK B1/B2 donderdag 19 sep 13 11.00 uur 20 x 1½ uur TAL191 E 223<br />
Frans Mosaïque - ERK B1/B2 donderdag 19 sep 13 13.30 uur 20 x 1¼ uur TAL192 E 179<br />
Spaans Dag Startdatum Aanvangstijd Cursusduur Cursuscode Prijs<br />
Intensieve vakantiecursus Spaans woensdag 18 sep 13 21.15 uur 28 x 70 min. TAL217 E 179<br />
Spaans voor beginners - Intensief 1e+2e niv. maandag 16 sep 13 18.45 uur 28 x 2 uur TAL200 E 319<br />
Spaans voor beginners - Intensief 1e+2e niv. woensdag 18 sep 13 20.00 uur 28 x 2 uur TAL202 E 319<br />
Spaans 1e niveau - ERK A1.1 woensdag 18 sep 13 18.45 uur 28 x 70 min. TAL211 E 179<br />
Spaans 1e niveau - ERK A1.1 woensdag 18 sep 13 21.15 uur 28 x 70 min. TAL212 E 179<br />
Spaans 1e niveau - ERK A1.1 donderdag 19 sep 13 20.00 uur 28 x 70 min. TAL213 E 179<br />
Spaans 1e niveau - ERK A1.1 donderdag 19 sep 13 10.50 uur 25 x 1½ uur TAL214 E 179<br />
Spaans 2e niveau - ERK A1.2 dinsdag 17 sep 13 18.45 uur 28 x 70 min. TAL220 E 179<br />
taalcursussen<br />
frans - spaans<br />
11
12<br />
Spaans vervolg Dag Startdatum Aanvangstijd Cursusduur Cursuscode Prijs<br />
Spaans 2e niveau - ERK A1.2 woensdag 18 sep 13 10.35 uur 25 x 1½ uur TAL221 E 179<br />
Spaans 2e niveau - ERK A1.2 woensdag 18 sep 13 18.45 uur 28 x 70 min. TAL222 E 179<br />
Spaans 3e niveau - ERK A2.1 maandag 16 sep 13 20.50 uur 28 x 70 min. TAL230 E 174<br />
Spaans 3e niveau - ERK A2.1 donderdag 19 sep 13 09.30 uur 25 x 1¼ uur TAL231 E 174<br />
Spaans 3e niveau - ERK A2.1 donderdag 19 sep 13 21.15 uur 28 x 70 min. TAL232 E 174<br />
Spaans 4e niveau - ERK A2.2 maandag 16 sep 13 21.15 uur 28 x 70 min. TAL240 E 179<br />
Spaans 4e niveau - ERK A2.2 dinsdag 17 sep 13 20.00 uur 28 x 70 min. TAL241 E 179<br />
Spaans 5e niveau - ERK B1.1 dinsdag 17 sep 13 09.30 uur 25 x 1¼ uur TAL252 E 179<br />
Spaans 5e niveau - ERK B1.1 woensdag 18 sep 13 09.00 uur 25 x 1½ uur TAL250 E 179<br />
Spaans 5e niveau - ERK B1.1 woensdag 18 sep 13 20.00 uur 28 x 70 min. TAL251 E 179<br />
Spaans 6e niveau - ERK B1.2 woensdag 18 sep 13 20.00 uur 28 x 70 min. TAL260 E 179<br />
Spaans 7e niveau - ERK B2.1 maandag 16 sep 13 20.00 uur 28 x 70 min. TAL270 E 179<br />
¡ Hablemos español! maandag 16 sep 13 18.45 uur 25 x 1 uur TAL280 E 174<br />
¡ Hablemos español! dinsdag 17 sep 13 10.50 uur 25 x 1 uur TAL281 E 174<br />
¡ Hablemos español! dinsdag 17 sep 13 21.15 uur 25 x 1 uur TAL282 E 174<br />
¡ Hablemos español! woensdag 18 sep 13 09.30 uur 25 x 1 uur TAL283 E 174<br />
Spaans Conversatie maandag 16 sep 13 20.00 uur 25 x 1 uur TAL290 E 179<br />
Spaans Conversatie maandag 16 sep 13 21.15 uur 25 x 1 uur TAL291 E 179<br />
Spaans Conversatie woensdag 18 sep 13 10.45 uur 25 x 1 uur TAL292 E 179<br />
Spaans Conversatie donderdag 19 sep 13 18.55 uur 25 x 1 uur TAL293 E 179<br />
Herhaling en verdieping Spaans Grammatica woensdag 18 sep 13 18.45 uur 28 x 70 min. TAL298 E 179<br />
taalcursussen<br />
spaans
Cursus Italiaans Dag Startdatum Aanvangstijd Cursusduur Cursuscode Prijs<br />
Intensieve vakantiecursus Italiaans maandag 16 sep 13 18.45 uur 28 x 70 min. TAL318 E 179<br />
Italiaans voor beginners - Intensief 1e+2e niv. donderdag 19 sep 13 18.45 uur 28 x 2 uur TAL300 E 319<br />
Italiaans voor beginners 1e niveau maandag 16 sep 13 21.15 uur 28 x 70 min. TAL310 E 179<br />
Italiaans voor beginners 1e niveau dinsdag 17 sep 13 13.25 uur 25 x 1¼ uur TAL311 E 179<br />
Italiaans voor beginners 1e niveau dinsdag 17 sep 13 18.45 uur 28 x 70 min. TAL312 E 179<br />
Italiaans niveau 2 maandag 16 sep 13 20.00 uur 28 x 70 min. TAL320 E 179<br />
Italiaans niveau 2 dinsdag 17 sep 13 14.45 uur 25 x 1¼ uur TAL321 E 179<br />
Italiaans niveau 3 dinsdag 17 sep 13 11.00 uur 25 x 1 uur TAL330 E 179<br />
Italiaans niveau 3 dinsdag 17 sep 13 20.00 uur 28 x 70 min. TAL331 E 179<br />
Italiaans niveau 4 zaterdag 21 sep 13 09.30 uur 20 x 1½ uur TAL340 E 179<br />
Italiaans Opstap naar Conversatie I donderdag 19 sep 13 13.30 uur 15 x 1 uur TAL360 E 179<br />
Italiaans Opstap naar Conversatie II dinsdag 17 sep 13 13.30 uur 25 x 1 uur TAL365 E 179<br />
Italiaans Conversatie dinsdag 17 sep 13 21.15 uur 25 x 1 uur TAL370 E 179<br />
Italiaans Conversatie donderdag 19 sep 13 11.00 uur 15 x 1 uur TAL371 E 179<br />
Portugees Dag Startdatum Aanvangstijd Cursusduur Cursuscode Prijs<br />
Portugees 1e niveau woensdag 18 sep 13 21.15 uur 24 x 70 min. TAL551 E 184<br />
Portugees 2e niveau woensdag 18 sep 13 20.00 uur 24 x 70 min. TAL552 E 184<br />
Portugees 3e niveau woensdag 18 sep 13 18.45 uur 24 x 70 min. TAL553 E 184<br />
Russisch Dag Startdatum Aanvangstijd Cursusduur Cursuscode Prijs<br />
Russisch voor beginners 1e niveau woensdag 18 sep 13 18.30 uur 24 x 70 min. TAL575 E 162<br />
Russisch 2e niveau maandag 16 sep 13 18.45 uur 24 x 70 min. TAL576 E 162<br />
Russisch voor gevorderden maandag 16 sep 13 20.00 uur 24 x 70 min. TAL577 E 162<br />
taalcursussen<br />
italiaans - portugees - russisch<br />
13
14<br />
Cursus Duits Dag Startdatum Aanvangstijd Cursusduur Cursuscode Prijs<br />
Duits Opfris donderdag 19 sep 13 20.00 uur 24 x 70 min. TAL528 E 199<br />
Duits voor beginners donderdag 19 sep 13 21.15 uur 24 x 70 min TAL525 E 199<br />
Duits voor gevorderden 1 dinsdag 17 sep 13 20.00 uur 24 x 70 min TAL530 E 199<br />
Duits voor gevorderden 2 dinsdag 17 sep 13 18.45 uur 24 x 70 min TAL532 E 199<br />
Duits Conversatie woensdag 18 sep 13 10.00 uur 10 x 1 uur TAL535 E 81<br />
Hongaars Dag Startdatum Aanvangstijd Cursusduur Cursuscode Prijs<br />
Intensieve vakantiecursus Hongaars dinsdag 17 sep 13 18.15 uur 12 x 70 min. TAL605 E 119<br />
Turks Dag Startdatum Aanvangstijd Cursusduur Cursuscode Prijs<br />
Turks voor beginners 1e niveau maandag 16 sep 13 20.00 uur 24 x 70 min. TAL651 E 203<br />
Turks 2e niveau maandag 16 sep 13 18.45 uur 24 x 70 min. TAL652 E 203<br />
Turks 3e niveau maandag 16 sep 13 21.15 uur 24 x 70 min. TAL653 E 203<br />
Arabisch Dag Startdatum Aanvangstijd Cursusduur Cursuscode Prijs<br />
Arabisch voor beginners 1e niveau donderdag 19 sep 13 18.45 uur 24 x 70 min. TAL675 E 203<br />
Arabisch 2e niveau donderdag 19 sep 13 21.15 uur 24 x 70 min. TAL676 E 203<br />
Arabisch 3e niveau donderdag 19 sep 13 20.00 uur 24 x 70 min. TAL677 E 203<br />
Chinees Dag Startdatum Aanvangstijd Cursusduur Cursuscode Prijs<br />
Chinees voor beginners 1e niveau dinsdag 17 sep 13 21.15 uur 24 x 70 min. TAL700 E 184<br />
Chinees 2e niveau dinsdag 17 sep 13 18.45 uur 24 x 70 min. TAL701 E 184<br />
Chinees 3e niveau dinsdag 17 sep 13 20.00 uur 24 x 70 min. TAL702 E 184<br />
Indonesisch Dag Startdatum Aanvangstijd Cursusduur Cursuscode Prijs<br />
Indonesisch voor beginners 1e niveau maandag 16 sep 13 18.45 uur 24 x 70 min. TAL720 E 192<br />
Indonesisch 2e niveau maandag 16 sep 13 20.00 uur 24 x 70 min. TAL722 E 192<br />
taalcursussen - duits - hongaars - turks<br />
arabisch - chinees - indonesisch
Opfriscursus Nederlands<br />
Velen van u hebben vroeger op school Nederlandse les gehad,<br />
maar soms is dat alweer een hele tijd geleden. Hoe zat het ook<br />
alweer met woordsoorten benoemen en ontleden? En dan die<br />
spelling. Steeds weer veranderingen, maar wat is nú de juiste<br />
spelling. In deze cursus wordt uw grammatica weer opgefrist.<br />
Wij gaan zinnen ontleden: persoonsvorm, onderwerp, lijdend<br />
voorwerp, meewerkend voorwerp, bepalingen. Ook wordt<br />
aandacht besteed aan woordsoorten benoemen (<strong>bij</strong>voeglijk<br />
naamwoord, <strong>bij</strong>woord, betrekkelijk voornaamwoord). Verder komt<br />
de spelling van de werkwoorden aan bod en de ‘top vijftig van<br />
spelfout-en’. De verschillende begrippen worden uitgelegd aan de<br />
hand van voorbeelden en u gaat zelf flink aan het oefenen!<br />
Code TAL000 start dinsdag 1 oktober<br />
Aanvangstijd 21.05 uur<br />
Cursusduur 10 x 1¼ uur (1 les per week)<br />
Cursusprijs E 97<br />
nederlands<br />
Nederlands voor anderstaligen - NT2<br />
Deze cursus is bedoeld voor hen die geen of te weinig kennis<br />
hebben van de Nederlandse taal. De taal van het dagelijks leven<br />
staat centraal. Aandacht wordt besteed aan de vaardigheden<br />
lezen, luisteren, schrijven en spreken. Cursisten dienen een<br />
middelbare school in hun eigen land gevolgd te hebben.<br />
De cursus wordt gegeven op verschillende niveaus. Degenen<br />
die de Nederlandse taal al enigszins beheersen worden in<br />
een groep geplaatst die <strong>bij</strong> hun niveau van het Nederlands<br />
past. Meestal wordt een test afgenomen om dit te bepalen.<br />
Voor de test wordt E 15 in rekening gebracht. Indien u zich<br />
voor de cursus inschrijft krijgt u een reductie van E 15 op<br />
de cursusprijs. Wie niveau A2 beheerst kan zich enigszins<br />
redden in de Nederlandse samenleving. Voor diegenen die<br />
het Nederlands goed willen beheersen is het mogelijk om na<br />
beheersing van niveau B1 deel te nemen aan het Staatsexamen<br />
NT2 II. De lessen worden zowel overdag als ’s avonds gegeven.<br />
De niveaus van de groepen corresponderen met de niveaus<br />
volgens het Europese referentiekader.<br />
nederlands voor<br />
anderstaligen-NT2<br />
15
16<br />
TEST Nederlands voor buitenlanders<br />
Cursisten die de Nederlandse taal al enigszins beheersen worden<br />
in een groep geplaatst die <strong>bij</strong> hun niveau van het Nederlands<br />
past. Meestal wordt een test afgenomen om dit te bepalen. Voor<br />
de test wordt E 15 in rekening gebracht. Indien u zich voor de<br />
cursus inschrijft krijgt u een reductie van E 15 op de cursusprijs.<br />
Test Dutch for foreigners<br />
Students who have already got some knowledge of Dutch will<br />
be tested to decide on their level. The price of the test is E 15.<br />
When you register for a course you will get a E 15 reduction in<br />
the price of the course.<br />
Code TAL485 dinsdag 3 september<br />
Aanvangstijd 19.00 uur<br />
Code TAL486 dinsdag 10 september<br />
Aanvangstijd 19.00 uur<br />
Prijs E 15<br />
Dagcursus<br />
Niveau 0 A2<br />
Code TAL400 1e les dinsdag 17 september - 09.30 uur<br />
2e les vrijdag 20 september - 09.30 uur<br />
Cursusduur 48 x 2 uur (2 lessen per week)<br />
Cursusprijs E 615<br />
Lesmateriaal In overleg met docent.<br />
Niveau A1 A2<br />
Code TAL410 start dinsdag 17 september<br />
Aanvangstijd 13.30 uur<br />
Cursusduur 24 x 1¾ uur (1 les per week)<br />
Cursusprijs E 277<br />
Lesmateriaal In overleg met docent.<br />
Niveau A2 B1<br />
Code TAL420 1e les dinsdag 17 september - 09.30 uur<br />
2e les vrijdag 20 september - 09.30 uur<br />
Cursusduur 48 x 2 uur (2 lessen per week)<br />
Cursusprijs E 615<br />
Lesmateriaal In overleg met docent.<br />
nederlands voor anderstaligen-NT2
Avondcursus<br />
Niveau 0 A1<br />
Code TAL440 start maandag 16 september<br />
Aanvangstijd 18.15 uur<br />
Code TAL441 start donderdag 19 september<br />
Aanvangstijd 18.15 uur<br />
Cursusduur 24 x 1¾ uur (1 les per week)<br />
Cursusprijs E 277<br />
Lesmateriaal In overleg met docent.<br />
Niveau A1 A2<br />
Code TAL450 start maandag 16 september<br />
Aanvangstijd 20.15 uur<br />
Code TAL451 start woensdag 18 september<br />
Aanvangstijd 18.30 uur<br />
Cursusduur 24 x 1¾ uur (1 les per week)<br />
Cursusprijs E 277<br />
Lesmateriaal In overleg met docent.<br />
Niveau A2 B1<br />
Code TAL460 start donderdag 19 september<br />
Aanvangstijd 20.15 uur<br />
Cursusduur 24 x 1¾ uur (1 les per week)<br />
Cursusprijs E 277<br />
Lesmateriaal In overleg met docent.<br />
Niveau B1 B2<br />
Code TAL470 start woensdag 18 september<br />
Aanvangstijd 20.30 uur<br />
Cursusduur 24 x 1¾ uur (1 les per week)<br />
Cursusprijs E 277<br />
Lesmateriaal In overleg met docent.<br />
17
18<br />
Schrijfcursus Nederlands als 2e taal<br />
Niveau B1-B2<br />
Deze cursus is bedoeld voor anderstaligen die al redelijke kennis<br />
hebben van de Nederlandse taal (B1-B2). De cursus is geschikt<br />
voor cursisten die graag beter Nederlands willen leren schrijven,<br />
maar het is ook een uitstekende voorbereiding op het onderdeel<br />
schrijfvaardigheid van het Staatsexamen NT2 II. De cursist leert<br />
om te gaan met de verschillende vragen en taken op het examen.<br />
Ook komen er verschillende leesstrategieën aan bod. <strong>Daar</strong>naast<br />
wordt er aandacht besteed aan de begrijpelijkheid, grammatica,<br />
spelling, samenhang, woordgebruik en opbouw van een tekst.<br />
Code TAL490 start donderdag 19 september<br />
Aanvangstijd 18.25 uur<br />
Cursusduur 12 x 1½ uur (1 les per week)<br />
Cursusprijs E 139<br />
Lesmateriaal In overleg met docent.<br />
Examentraining NT2<br />
Het Staatsexamen NT2 is een landelijk examen. Het is in principe<br />
bedoeld voor iedereen van 18 jaar of ouder die over een bewijs<br />
moet beschikken om te laten zien, dat hij of zij de Nederlandse<br />
taal voldoende beheerst om in ons land te studeren of te werken.<br />
De <strong>Volksuniversiteit</strong> leidt op voor het examen NT2, programma<br />
II en is bedoeld voor mensen die een midden- of hogere<br />
kaderfunctie willen vervullen of gaan studeren aan universiteit<br />
of in het hoger beroepsonderwijs. Het examen bestaat uit vier<br />
onderdelen: lezen, luisteren, spreken en schrijven. Het is ook<br />
mogelijk om per onderdeel examen te doen.<br />
Niveau B1 B2 + examentraining<br />
Code TAL480 1e les dinsdag 17 september - 09.30 uur<br />
2e les vrijdag 20 september - 09.30 uur<br />
Cursusduur 48 x 2 uur (2 lessen per week)<br />
Cursusprijs E 309<br />
Lesmateriaal In overleg met docent.<br />
nederlands voor anderstaligen-NT2
<strong>Volksuniversiteit</strong> ‘s-Hertogenbosch heeft<br />
een zeer ruim aanbod van korte, intensieve<br />
trainingen in diverse richtingen op het<br />
gebied van Vaardigheidstrainingen.<br />
Het uitgangspunt van deze trainingen is<br />
dat deze zeer praktijkgericht, actief en<br />
uitdagend zijn. De cursussen kunnen<br />
gebruikt worden als ondersteuning in het<br />
uitoefenen van het beroep maar kunnen<br />
ook voor de persoonlijke ontwikkeling<br />
ingezet worden.<br />
Aanmelden kan via de inschrijfformulieren in het boek<strong>je</strong> of via de website<br />
www.volksuniversiteitdenbosch.nl.<br />
vaardigheidstrainingen<br />
19<br />
19
20<br />
inhoud<br />
Persoonlijke ontwikkeling<br />
21 n Kleur- en Stijladvies<br />
n ‘Wat <strong>je</strong> draagt ben <strong>je</strong> zelf?’<br />
22 n Make-up die <strong>bij</strong> u past!<br />
Communicatievaardigheden<br />
22 n Creatief schrijven basiscursus<br />
23 n Creatief schrijven verdiepingscursus<br />
n Autobiografisch schrijven basiscursus<br />
24 n Autobiografisch schrijven verdiepingscursus<br />
n Schrijven van kinderverhalen voor beginners<br />
25 n Artikel, blog en interview schrijven<br />
n Persbericht schrijven<br />
Persoonlijke effectiviteit<br />
26 n Emotionele intelligentie<br />
n Loopbaanoriëntatie<br />
27 n Mindmappen<br />
28 n Geheugentraining<br />
n NLP<br />
29 n Gelaatkunde<br />
n Lichaamstaal en non-verbale communicatie<br />
30 n Krachtig Communiceren<br />
n SPOENCK<br />
Computervaardigheden<br />
31 n Wegwijs met Windows 8<br />
32 n Omgaan met de Ipad<br />
n Omgaan met de Tablet, Android<br />
33 n Digitaal Fotoalbum maken<br />
n Sociale media<br />
34 n Website bouwen<br />
n Fotobewerking met ‘Photoshop Elements’<br />
35 n Prezi, de nieuwe manier van presenteren<br />
n Foto’s ordenen met Picasa
Kleur- en stijladvies<br />
Voor de moderne vrouw<br />
Wilt u er ook graag op uw mooist uitzien? U kunt namelijk maar<br />
één keer een eerste indruk maken. De juiste kleur en stijl van<br />
uw kleding kunnen u hier<strong>bij</strong> al een heel eind op weg helpen.<br />
Herma Moolenaar (Mooi Advies, Rosmalen) verzorgt ook <strong>bij</strong> de<br />
<strong>Volksuniversiteit</strong> ’s-Hertogenbosch een gezellige en leerzame<br />
cursus over kleur, make-up, kledingstijl en garderobeplanning.<br />
Zo leert u hoe u er altijd stralend uit kunt zien, zakelijk én in uw<br />
vri<strong>je</strong> tijd. U kunt eventueel een kijk<strong>je</strong> nemen op de website<br />
www.mooiadvies.nl.<br />
Code VVT001 start woensdag 13 november<br />
Aanvangstijd 19.15 uur<br />
Cursusduur 5 x 2½ uur (1 les per week)<br />
Docente Herma Moolenaar | www.mooiadvies.nl<br />
Cursusprijs E 115<br />
Lesmateriaal E 12,50 af te rekenen met de docente.<br />
persoonlijke ontwikkeling<br />
‘Wat <strong>je</strong> draagt ben <strong>je</strong> zelf?’<br />
Laat met kleding zien wie <strong>je</strong> bent, of wat <strong>je</strong> wilt uitstralen.<br />
Deze workshop, bestaande uit 3 bi<strong>je</strong>enkomsten, gaat over het<br />
Uiterlijk en het Innerlijk. Beide zijn belangrijk en kun <strong>je</strong> niet los van<br />
elkaar zien. Je weet wie <strong>je</strong> bent, <strong>je</strong> weet wat <strong>je</strong> wilt, maar laat <strong>je</strong><br />
dat ook zien? Kleding is een ‘non-verbaal’ communicatiemiddel.<br />
Dit is iets wat <strong>je</strong> onbewust wel weet. Tijdens deze bi<strong>je</strong>enkomsten<br />
maken we het onbewuste bewust en gaan zo leren spelen met<br />
kleding. Je zelfvertrouwen wordt vergroot wanneer <strong>je</strong> er op <strong>je</strong><br />
best uitziet. Deze workshop geeft een verdieping op de cursus<br />
Kleur- en Stijladvies. Het is daarom prettig wanneer <strong>je</strong> eerst de<br />
cursus Kleur- en Stijladvies hebt gevolgd.<br />
Code VVT051 start woensdag 22 januari 2014<br />
Aanvangstijd 19.15 uur<br />
Cursusduur 3 x 2½ uur (1 les per week)<br />
Docente Herma Moolenaar | www.mooiadvies.nl<br />
Cursusprijs E 62<br />
Lesmateriaal E 12,50 af te rekenen met de docente.<br />
21
22<br />
Make-up die <strong>bij</strong> u past! - workshop<br />
Heeft u vaak gedacht: ‘ik zou mijzelf graag willen opmaken met<br />
de juiste kleuren en techniek? Welke make-up past <strong>bij</strong> mij? Van<br />
welke producten heb ik echt plezier? Hoe maak ik mijzelf snel,<br />
gemakkelijk èn het allermooist op?’ Tijdens deze workshop leert<br />
u op een leuke manier te kijken naar uw en ieders pluspunten.<br />
Deze pluspunten gaat u met de juiste kleuren accentueren.<br />
Minpunt<strong>je</strong>s, voor zover die aanwezig zijn, gaat u camoufleren.<br />
Schrijf u in voor deze kleurrijke workshop en ontdek hoe leuk<br />
make-up kan zijn.<br />
Code VVT052 woensdag 19 februari 2014<br />
Aanvangstijd 19.15 uur<br />
Workshop 1 x 3 uur<br />
Docente Herma Moolenaar | www.mooiadvies.nl<br />
Cursusprijs E 29<br />
Lesmateriaal E 5 af te rekenen met de docente.<br />
persoonlijke<br />
ontwikkeling<br />
Creatief schrijven - basiscursus<br />
In deze cursus moedigen inspirerende schrijfoefeningen u<br />
aan tot schrijven vanuit de eigen fantasie. Het gaat hier<strong>bij</strong> om<br />
fictie. U gaat experimenteren aan de hand van afwisselende<br />
schrijfoefeningen die het associëren versterken en de verbeelding<br />
op gang brengen. De fictieve teksten die uit de verbeelding<br />
ontstaan worden daarmee zelfstandige en unieke teksten.<br />
U leert een verhaal opbouwen waar<strong>bij</strong> u belangrijke<br />
verhaaltechnieken gedoseerd aangereikt krijgt over plaats,<br />
ruimte en tijd, personages, vertelperspectief, chronologie, de<br />
spanningsboog, het conflict en de ontknoping. <strong>Daar</strong>naast leert<br />
u zintuiglijk schrijven, dialogen schrijven en ‘spannend’ schrijven.<br />
In de cursus wordt aandacht besteed aan het reviseren. U leert<br />
kritisch kijken naar prozateksten van uzelf en van anderen.<br />
Code VVT103 start woensdag 9 oktober<br />
Aanvangstijd 13.30 uur<br />
Lesdagen 9/10, 23/10, 6/11, 20/11, 4/12, 18/12, 8/1,<br />
22/1, 5/2, 19/2, 12/3 en 26/3<br />
Cursusduur 12 x 2 uur (1 les per 14 dagen)<br />
Docent Mieke Elfers<br />
Cursusprijs E 154<br />
Lesmateriaal E 17 af te rekenen met de docente.<br />
communicatievaardigheden
Creatief schrijven - verdiepingscursus<br />
In de basiscursus heeft u al uitgebreid geëxperimenteerd<br />
met het toepassen van verhaaltechnieken via afwisselende<br />
schrijfoefeningen. Gaandeweg de cursus heeft u uzelf zien<br />
groeien in het creatieve schrijfproces. De aangeboden<br />
schrijfoefeningen in deze verdieping worden uitgebreider en<br />
complexer en nodigen u uit tot het experimenteren met het<br />
schrijven van een meer samenhangend coherent verhaal.<br />
U gaat ontdekken hoe u constructief uw eigen tekst(en)<br />
vormgeeft, hoe een evenwichtige compositie ontstaat. In deze<br />
verdieping is veel aandacht voor de compositie en het integreren<br />
van de verhaaltechnieken in prozateksten. Op deze manier wordt<br />
het ingewikkeld ambacht van schrijven inzichtelijk gemaakt.<br />
Code VVT102 start woensdag 9 oktober<br />
Aanvangstijd 09.30 uur<br />
Lesdagen 9/10, 23/10, 6/11, 20/11, 4/12, 18/12, 8/1,<br />
22/1, 5/2, 19/2, 12/3 en 26/3<br />
Cursusduur 12 x 2 uur (1 les per 14 dagen)<br />
Docent Mieke Elfers<br />
Cursusprijs E 154<br />
Lesmateriaal E 17 af te rekenen met de docente.<br />
Autobiografisch schrijven - basiscursus<br />
In deze cursus wordt geschreven over alle mogelijke aspecten<br />
van uw eigen leven. Er wordt te werk gegaan aan de hand van<br />
periodes en van thema’s zoals de ‘<strong>je</strong>ugd, familie, de relatie<br />
met uw vader, uw moeder, vriendschappen etc.’. Er wordt<br />
geschreven over gebeurtenissen, invloeden en personen. Ook<br />
komen verschillende vormen van schrijven en het structureren<br />
van een autobiografie aan de orde. Tevens leert u het ordenen<br />
van uw autobiografisch materiaal. Alle schrijfopdrachten en<br />
huiswerkopdrachten staan ten dienste van de ontdekkingstocht<br />
naar uw eigen levensgeschiedenis. Aan het einde van de cursus<br />
ligt er misschien nog geen compleet levensverhaal. Wel hebt u<br />
middelen in handen gekregen om hiermee door te gaan.<br />
Code VVT105 start donderdag 10 oktober<br />
Aanvangstijd 13.30 uur<br />
Lesdagen 10/10, 24/10, 7/11, 21/11, 5/12, 19/12, 9/1,<br />
23/1, 6/2, 20/2, 13/3 en 27/3<br />
Cursusduur 12 x 2 uur (1 les per 14 dagen)<br />
Docent Mieke Elfers<br />
Cursusprijs E 154<br />
Lesmateriaal E 17 af te rekenen met de docente.<br />
23
24<br />
Autobiografisch schrijven - verdiepingscursus<br />
In de basiscursus ‘schrijven van <strong>je</strong> autobiografie’, bent u al bezig<br />
geweest met het reconstrueren van de eigen levensgeschiedenis<br />
en u heeft verschillende ordenings-principes toegepast om<br />
het vele levensloopmateriaal te ordenen; een chronologische<br />
volgorde in de tijd, aan de hand van thema’s en aan de hand<br />
van levensfasen als markering. In deze verdieping gaat u uw<br />
autobiografie verder bewerken d.m.v. het uitdiepen van nieuwe<br />
thema’s zoals ouderschap, partnerkeuze, levensbeschouwing,<br />
dromen en wensen. In de verdiepingscursus wordt véél aandacht<br />
besteed aan de vorm. Hiervoor biedt de cursus alle benodigde<br />
verteltechnieken aan.<br />
Code VVT104 start donderdag 10 oktober<br />
Aanvangstijd 09.30 uur<br />
Lesdagen 10/10, 24/10, 7/11, 21/11, 5/12, 19/12, 9/1,<br />
23/1, 6/2, 20/2, 13/3 en 27/3<br />
Cursusduur 12 x 2 uur (1 les per 14 dagen)<br />
Docent Mieke Elfers<br />
Cursusprijs E 154<br />
Lesmateriaal E 17 af te rekenen met de docente.<br />
communicatievaardigheden<br />
Schrijven van kinderverhalen - voor beginners<br />
Heeft u altijd al voor kinderen willen schrijven maar weet u niet<br />
waar en hoe u moet beginnen? Dan is deze cursus beslist iets<br />
voor u! In deze cursus leert u hoe u aan inspiratie kunt komen en<br />
hoe u door de ogen van een kind naar de wereld kunt kijken.<br />
De docente, zelf kinderboekenschrijfster, deelt haar<br />
schrijfervaringen met u en laat u meekijken in haar schrijfkeuken.<br />
Verbaas en verras uzelf met een zelfgeschreven kinderverhaal.<br />
Ook ú kunt schrijven!<br />
Code VVT101 start maandag 7 oktober<br />
Aanvangstijd 09.30 uur<br />
Lesdagen 7/10, 21/10, 5/11, 18/11, 2/12, 16/12, 6/1,<br />
20/1, 3/2, 17/2, 10/3 en 24/3<br />
Cursusduur 12 x 2 uur (1 les per 14 dagen)<br />
Docent Jacobina Kunnen | www.jacobinakunnen.nl<br />
Cursusprijs E 154<br />
Lesmateriaal E 7,50 af te rekenen met de docente.
Artikel, blog en interview schrijven<br />
Schrijf <strong>je</strong> wel eens voor een weblog, verenigingsblad, nieuwsbrief,<br />
krant of ander medium? En wil <strong>je</strong> duidelijker zeggen wat <strong>je</strong><br />
bedoelt? In deze cursus leer <strong>je</strong> van een ervaren dagbladjournalist<br />
hoe <strong>je</strong> kort en bondig schrijft en blogt.<br />
Les 1 Het nieuwsbericht: de journalistieke basis voor elk artikel.<br />
Les 2 Blog/column/rubriek schrijven.<br />
Les 3 Het interview.<br />
Les 4 Het (sfeer)verslag.<br />
Les 5 Reportage en achtergrondverhaal.<br />
Je docent geeft veel (schrijf)tips uit de praktijk.<br />
Code VVT100 start dinsdag 24 september<br />
Aanvangstijd 19.30 uur<br />
Cursusduur 5 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docente Miranda Megens<br />
Cursusprijs E 89<br />
Persbericht schrijven - workshop<br />
Wil <strong>je</strong> een wedstrijd van jouw sportclub aankondigen? Mensen<br />
vertellen over een muziekuitvoering? Ben <strong>je</strong> een eigen zaak<br />
begonnen of voer <strong>je</strong> actie? Een persbericht is een goede<br />
manier om iets bekend te maken. Maar redacties van huisaan-huisbladen,<br />
de regionale krant, lokale omroep, vakbladen<br />
of andere media krijgen dagelijks veel persberichten. Hoe zorg<br />
<strong>je</strong> ervoor dat jouw verhaal opvalt? In deze workshop legt een<br />
ervaren journalist uit hoe <strong>je</strong> een goed persbericht maakt en oefen<br />
<strong>je</strong> met schrijven. Zodat jouw bericht meer kans maakt op de<br />
publiciteit die jij voor ogen hebt.<br />
Code VVT106 donderdag 24 oktober<br />
Aanvangstijd 19.00 uur<br />
Workshop 1 les van 3 uur<br />
Docente Miranda Megens<br />
Prijs E 28<br />
25
26<br />
Emotionele intelligentie - de sleutel tot meer<br />
Op het werk en ook privé wordt vaak van ons verlangd dat we<br />
een rationele instelling hebben. Maar zijn we wel zo rationeel?<br />
Bij problemen met familie, vrienden, collega’s, medewerkers<br />
en leiding-gevenden trappen we steeds weer in dezelfde<br />
valkuilen. Onze emoties bepalen vaak hoe we ons gedragen.<br />
Tijdens de training leer <strong>je</strong> hoe <strong>je</strong> <strong>je</strong> inlevingsvermogen en sociale<br />
vaardigheden kunt ontwikkelen en hoe beter omgaan met <strong>je</strong><br />
eigen emoties en die van de ander. Wat levert de training <strong>je</strong> op:<br />
Je komt meer voor <strong>je</strong>zelf op, <strong>je</strong> hebt van reacties van anderen<br />
minder (lang) last, <strong>je</strong> bent in staat om rustiger te blijven in<br />
‘prikkelende situaties’.<br />
Code VVT202 start dinsdag 24 september<br />
Aanvangstijd 19.30 uur<br />
Cursusduur 7 x 2½ uur (1 les per week)<br />
Docent Marc Doomernik | www.verfrissende-blik.nl<br />
Cursusprijs E 144<br />
Lesmateriaal E 15 af te rekenen met de docent.<br />
Aandachtspunt Vooraf vindt intake met docent plaats.<br />
persoonlijke effectiviteit<br />
Loopbaanoriëntatie<br />
Ken <strong>je</strong>zelf in <strong>je</strong> werk<br />
Je brengt in <strong>je</strong> leven veel waardevolle uren door op <strong>je</strong> werk.<br />
Mag het dan ook leuk zijn? In deze training van 6 avonden gaan<br />
we door middel van een aantal vragen (Wie ben ik, wat wil<br />
ik en wat kan ik?) onderzoeken wat <strong>je</strong> persoonlijkheid <strong>je</strong> zegt<br />
over keuzes in jouw werk. Tijdens de training wordt intensief<br />
gewerkt om jouw persoonsprofiel op een speelse wijze in kaart te<br />
brengen. De training wordt verzorgd door een ervaren trainer en<br />
loopbaanadviseur. Een actieve training, met huiswerkopdrachten<br />
voor circa 2 uur per week, die ervoor zorgt dat <strong>je</strong> inzicht krijgt in <strong>je</strong><br />
mogelijkheden en bewust stil staat <strong>bij</strong> de keuzes in <strong>je</strong> loopbaan.<br />
Code VVT204 start woensdag 25 september<br />
Aanvangstijd 20.30 uur<br />
Cursusduur 6 x 2 uur (1 les per 14 dagen)<br />
Docente Miranda Neuteboom<br />
Cursusprijs E 123
NIEUW IN ’S-HERTOGENBOSCH<br />
OOK TE HUUR VOOR<br />
LEZING, WORKSHOP, SYMPOSIUM,<br />
PRESENTATIE, VERGADERING,<br />
VOORDRACHT, BIJEENKOMST<br />
kijk voor programma en info op<br />
www.bibliotheekdenbosch.nl/debovenkamer<br />
Mindmappen als Leonardo da Vinci<br />
Mindmapping is een techniek om <strong>je</strong> brein beter te gebruiken,<br />
meer informatie te verwerken, een beter overzicht te houden en<br />
structuur aan te brengen in complexe informatie. Wil <strong>je</strong> beter<br />
onthouden wat <strong>je</strong> hebt bestudeerd, overzichtelijke aantekeningen<br />
maken of samenvattingen van boeken, teksten, verslagen of<br />
rapporten? Dan is de cursus Mindmapping iets voor jou!<br />
Uit de notities vanLeonardo Da Vinci blijkt hoe hij met beeld en<br />
tekst tegelijk informatie overbracht. Hij bereikte zijn niveau door<br />
consequent een zevental principes toe te passen. Als u deze zelf<br />
ook toepast, verbetert uw creativiteit, intellect en passie.<br />
Code VVT212 start dinsdag 5 november<br />
Aanvangstijd 19.30 uur<br />
Cursusduur 4 x 2½ uur (1 les per week)<br />
Docent Ary Velstra<br />
Cursusprijs E 92<br />
Lesmateriaal Kleurpotloden en/of kleurstiften meenemen.<br />
27
28<br />
Geheugentraining<br />
Uw geheugen is bepalend voor succes en vreugde.<br />
Bovendien heeft uw geheugen een directe betrokkenheid <strong>bij</strong> het<br />
oplossen van problemen, <strong>bij</strong> creativiteit en <strong>bij</strong> elke proces dat<br />
verbeeldingskracht vereist. Het is mogelijk om uw geheugen te<br />
verbeteren door te weten hoe het werkt en geheugentechnieken<br />
toe te passen. In deze workshops leren we: De drie verschillende<br />
typen geheugen. Het korte termijn geheugen kunnen we<br />
optimaliseren door concentratie en motivatie. Door het toepassen<br />
van het ideale herhaalpatroon kunnen we ervoor zorgen dat<br />
informatie van het korte naar het lange termijn geheugen gaat.<br />
We leren geheugentechnieken zoals: een systeem om getallen te<br />
houden en het Roman Room of LOCI systeem om zaken in een<br />
bepaalde volgorde te onthouden.<br />
Code VVT210 start dinsdag 5 november<br />
Aanvangstijd 13.30 uur<br />
Cursusduur 2 x 2½ uur (1 les per week)<br />
Docente Ary Velstra<br />
Cursusprijs E 44<br />
persoonlijke effectiviteit<br />
NLP - introductie<br />
NLP ofwel Neuro Linguistisch Programmeren is een cursus voor<br />
iedereen die kennis wil maken met zichzelf en met communicatie.<br />
In deze cursus wordt u geleerd zuiver te communiceren zowel<br />
met uzelf als met anderen. U krijgt meer dan een theoretisch<br />
antwoord op de vraag wat NLP is: u krijgt inzicht in uw eigen<br />
waarneming, denkprocessen en gedrag.De verworven inzichten<br />
kunt u direct toepassen op het werk, privé, of tijdens uw sport.<br />
U zult versteld staan van de mogelijkheden in uw dagelijks<br />
functioneren en uw algemene gevoel van welbevinden. Het<br />
beste kunt u deze training beschouwen als een persoonlijke<br />
ontdekkingstocht in etappes.. Van de cursisten wordt dan ook<br />
een nieuwsgierige houding verwacht. Zelf doen staat in deze<br />
cursus centraal.<br />
Code VVT200 start dinsdag 17 september<br />
Aanvangstijd 18.45 uur<br />
Cursusduur 6 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docente Lia Goossens | www.vidarte.nl<br />
Cursusprijs E 92<br />
Lesmateriaal ± E 10 af te rekenen met de docente.
Gelaatkunde (gezichtlezen)<br />
Wist <strong>je</strong> dat <strong>je</strong> gezicht <strong>je</strong> precies vertelt hoe jij in elkaar zit?<br />
Dat neus, ogen en mond veel meer vertellen dan <strong>je</strong> ooit kunt<br />
bedenken? Dat de vorm van de mond <strong>bij</strong>voorbeeld vertelt hoe<br />
belangrijk praten voor <strong>je</strong> is. En wat betekent een grote of een<br />
kleine neus? Gezichtlezen is voor iedereen die zijn zelfkennis en/<br />
of zijn mensenkennis wil verdiepen. Door naar <strong>je</strong>zelf te kijken<br />
krijg <strong>je</strong> meer bewustzijn en inzicht in <strong>je</strong> eigen drijfveren, wie ben<br />
ik en wat wil ik? Ook leent zich het gezichtlezen uitstekend om<br />
het potentieel van anderen te ontwikkelen, als <strong>je</strong> werkt als coach,<br />
trainer of in een leidinggevende functie. De cursus gezichtlezen is<br />
perfect voor <strong>je</strong> als <strong>je</strong> beroepshalve veel met mensen omgaat en<br />
gebaat bent <strong>bij</strong> meer mensenkennis.<br />
Code VVT208 start donderdag 3 oktober<br />
Aanvangstijd 18.30 uur<br />
Cursusduur 5 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docent Jules Faber<br />
Cursusprijs E 89<br />
Lesmateriaal E 10 af te rekenen met de docent, zelf<br />
meenemen spiegel en een centimeter.<br />
Lichaamstaal en non-verbale communiatie<br />
Wie met zijn lippen zwijgt, schreeuwt het uit met zijn<br />
vingertoppen, zei Freud. Wat we via ons lichaam uitdrukken is<br />
directer en eerlijker dan wat we vaak zeggen met woorden.<br />
Kijk, lees en ontdek de waarheid achter de taal van het lichaam.<br />
Hoe goed spreekt u lichaamstaal? Wat voor type lichamen zijn<br />
er? Zo verklapt <strong>je</strong> slaaphouding <strong>je</strong> persoonlijkheid.<br />
Kan men liegen herkennen? Wat is de invloed van de stem.<br />
En wat zegt ons onderlichaam. De middelvinger.<br />
In deze workshop krijgen deelnemers inzicht in zichzelf en<br />
anderen. De theorie wordt direct in de praktijk getoetst, wat<br />
leidt tot inzicht en ook tot leuke momenten, het is een doe en<br />
ontdekkingscursus.<br />
Code VVT214 start donderdag 21 november<br />
Aanvangstijd 18.30 uur<br />
Cursusduur 2 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docent Jules Faber<br />
Cursusprijs E 35<br />
Lesmateriaal E 5 af te rekenen met de docent.<br />
29
30<br />
Krachtig Communiceren<br />
Krachtig en effectief communiceren. Staan voor <strong>je</strong> mening. Het<br />
lijkt simpel, maar hoe vaak lachen we niet om een grap die niet<br />
‘echt’ leuk is? Hoe vaak zeggen we dat ‘het niet erg is’, terwijl<br />
iemand over onze grens is gegaan?<br />
In deze cursus ga <strong>je</strong> aan de slag met <strong>je</strong> persoonlijke uitstraling<br />
en lichaamshouding. Je ervaart hoe het is om ontspannen, maar<br />
toch zelfverzekerd en daadkrachtig te communiceren. Als <strong>je</strong><br />
krachtig overkomt, zal <strong>je</strong> zien dat <strong>je</strong> omgeving écht rekening met<br />
jou en <strong>je</strong> mening houdt.<br />
Code VVT206 start woensdag 25 september<br />
Aanvangstijd 19.30 uur<br />
Cursusduur 5 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docente Mirjam Voets | www.heerlijk-eerlijk.nl<br />
Cursusprijs E 91<br />
Lesmateriaal E 5 af te rekenen met de docente.<br />
persoonlijke effectiviteit<br />
SPOENCK<br />
Leven volgens het Pippi Langkous principe ‘richt de wereld in<br />
naar <strong>je</strong> eigen zin’.<br />
SPOENCK is het woord dat Pippi verzon voor alles waarvan<br />
ze nog niet wist wat het was. Ze verstond de kunst om steeds<br />
weer een nieuwe perceptie op het leven te hebben en had<br />
een weergaloze aantrekkingskracht. In deze cursus kun <strong>je</strong><br />
ontdekken hoe <strong>je</strong> op een Speelse, Pure, Originele, Eigenzinnige,<br />
Nieuwsgierige, Creatieve, Kleurrijke manier in het leven kunt<br />
staan (SPOENCK). Je creëert met deze eigenschappen een<br />
persoonlijke aantrekkingskracht die <strong>je</strong> zowel prive als op het werk<br />
kunt inzetten.<br />
Code VVT216 start dinsdag 26 november<br />
Aanvangstijd 18.45 uur<br />
Cursusduur 6 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docente Lia Goossens<br />
Cursusprijs E 92
Algemene informatie<br />
Voor alle computercursussen geldt dat een eigen<br />
computer thuis onmisbaar is voor het goede verloop<br />
van de cursus.<br />
Deelnemers dienen goede kennis te hebben van<br />
Windows en om kunnen gaan met de computer<br />
en muis. Is dit niet het geval, volg dan eerst een<br />
beginnerscursus Windows.<br />
In geval de locatie voor de cursus of workshop<br />
afwijkend is van de <strong>Volksuniversiteit</strong> wordt dit <strong>bij</strong> de<br />
informatie vermeld.<br />
computervaardigheden<br />
Wegwijs met Windows 8<br />
Windows 8 is een totaal nieuwe versie van Windows, die<br />
voortborduurt op het fundament van Windows 7. Windows 8 is<br />
beschikbaar voor gebruik op computers, laptops en tablets.<br />
Tijdens de cursus Windows 8 worden de mogelijkheden van<br />
Windows 8 behandeld.<br />
Code VVT302 start woensdag 25 september<br />
Code VVT358 start woensdag 12 maart<br />
Aanvangstijd 18.45 uur<br />
Cursusduur 3 x 1¾ uur (1 les per week)<br />
Docent Renze de Waal<br />
Cursusprijs E 44<br />
31
32<br />
Omgaan met de Ipad<br />
Een nieuwe manier van werken met computers is de iPad.<br />
De multitouchscreen-bediening, alles bedienen met onze<br />
vingers, is maar één van de vele veranderingen. De iPad biedt<br />
de mogelijkheid om op een laagdrempelige manier kennis te<br />
maken met internet en al diens mogelijkheden. Met de tijd<br />
willen meegaan, en die ook willen meepraten over de laatste<br />
ontwikkelingen. Tijdens deze korte cursus gaan we ondermeer in<br />
op de volgende items:<br />
n Uitpakken en eerste gebruik iPad. n iTunes. n Mail. n Safari.<br />
n Synchroniseren van de iPad. n De iPad inzetten en gebruiken als<br />
acceptabele vervanger voor de laptop. n Opslaan en plaatsen van<br />
bestanden op de iPad (iTunes en Dropbox). n Overzicht van de<br />
meest productieve (en leuke) apps voor <strong>je</strong> iPad.<br />
Code VVT308 start woensdag 13 november<br />
Code VVT350 start woensdag 29 januari 2014<br />
Aanvangstijd 18.45 uur<br />
Cursusduur 2 x 1¾ uur (1 les per week)<br />
Docent Gerrit de Jong<br />
Cursusprijs E 34<br />
computervaardigheden<br />
Omgaan met Tablet, Android<br />
Android is het besturingssysteem van Google voor tablets.<br />
Talloze fabrikanten leveren tablets met Android. Deze korte<br />
cursus beschrijft hoe u de functies van de tablet zo goed mogelijk<br />
kunt benutten. Van het toetsenbord en de installatie tot het<br />
gebruik van Apps (de Market) en de bespreking van nuttige tips<br />
en trucs.<br />
Code VVT306 start woensdag 30 oktober<br />
Code VVT356 start woensdag 12 februari 2014<br />
Aanvangstijd 18.45 uur<br />
Cursusduur 2 x 1¾ uur (1 les per week)<br />
Docent Renze de Waal<br />
Cursusprijs E 34
Digitaal fotoalbum maken<br />
Je hebt op <strong>je</strong> vakantie of <strong>bij</strong> een feest veel foto’s gemaakt.<br />
Allemaal afdrukken is niet zinvol. Met een digitale camera maak<br />
<strong>je</strong> meer foto’s dan nodig is. Is het niet fijn om van de meest<br />
imposante en mooiste foto’s een mooi album te kunnen maken,<br />
met een mooie verhaallijn. Via bekende afdrukcentrales gaat dat<br />
heel erg makkelijk. In een paar lessen helpen we <strong>je</strong> op weg om<br />
met die mooie foto’s een geweldig album te maken, voorzien van<br />
pakkende teksten en effecten. Foto’s die niet helemaal goed zijn<br />
kunnen op een eenvoudige wijze worden verbeterd. Belichting,<br />
rode ogen, <strong>bij</strong>snijden etc. Je vakantie of het feest krijgt daardoor<br />
een prettige ‘verlenging’, waarvan <strong>je</strong> tot in lengte van dagen kunt<br />
blijven genieten.<br />
Code VVT314 start donderdag 28 november<br />
Code VVT360 start donderdag 27 maart 2014<br />
Aanvangstijd 19.30 uur<br />
Cursusduur 2 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docent André Leermakers<br />
Cursusprijs E 39<br />
Locatie Jeroen <strong>Bosch</strong> College ‘s-Hertogenbosch<br />
Sociale media<br />
De sociale netwerksites groeien al jaren in populariteit. Maar hoe<br />
kunt u op een goede, effectieve en kostenbesparende manier<br />
profiteren van deze sociale media? Welke communities zijn<br />
ook voor u interessant? Tijdens de cursus Sociale Media leert<br />
u de mogelijkheden kennen van Facebook, Twitter, LinkedIn,<br />
Google+, Hyves, Youtube, etc. Om de mogelijkheden optimaal<br />
te kunnen benutten is het noodzakelijk om op de hoogte te zijn<br />
van de diverse vormen van sociale media. Samen met de docent<br />
bestudeert u de verschillende vormen en probeert erachter te<br />
komen welke voor u interessant zijn. Onderwerpen als user<br />
generated content, verschillende soorten blogging, communities,<br />
wiki’s, social photo’s en social video komen aan bod.<br />
Code VVT300 start dinsdag 24 september<br />
Code VVT352 start dinsdag 4 februari 2014<br />
Aanvangstijd 19.30 uur<br />
Cursusduur 5 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docent Gerrit de Jong<br />
Cursusprijs E 115<br />
Locatie Jeroen <strong>Bosch</strong> College ‘s-Hertogenbosch<br />
33
34<br />
Website bouwen<br />
De deelnemers moeten naast kennis van ‘Windows’, kennis<br />
hebben van ‘Word’. Steeds meer mensen en kleine organisaties<br />
vinden het handig en leuk om een eigen website op internet te<br />
hebben, <strong>bij</strong>voorbeeld voor de speelroosters van een voetbal-,<br />
schaak- of bridgeclub. In deze cursus leert u hoe u zelf een<br />
website maakt, voor uw club of vereniging, of voor uzelf. Aan<br />
de hand van een boek met lees- en werkbladen wordt stap voor<br />
stap een website gemaakt van een fictieve computerclub. De<br />
volgende onderwerpen komen aan bod: Word instellen voor het<br />
maken van websites, de structuur van een website, het opmaken<br />
van een website, hyperlinks, afbeeldingen, illustraties en foto’s<br />
toevoegen, het opslaan van de webpagina’s en uw website op<br />
internet zetten.<br />
Code VVT310 start dinsdag 19 november<br />
Aanvangstijd 19.30 uur<br />
Cursusduur 7 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docent Gerrit de Jong<br />
Cursusprijs E 174<br />
Locatie Jeroen <strong>Bosch</strong> College ‘s-Hertogenbosch<br />
computervaardigheden<br />
Fotobewerking met ‘Photoshop Elements’<br />
Wanneer u aan deze cursus deel wilt nemen dient u zelf het<br />
programma Photoshop ELEMENTS op uw computer te hebben.<br />
Photoshop, het fotobewerkingsprogramma voor de professional.<br />
Met het eenvoudigere en goedkopere programma Photoshop<br />
Elements leert u op een speelse wijze om te gaan met de<br />
belangrijkste functies van Photoshop. U leert te selecteren,<br />
kopiëren en plakken van onderdelen van foto’s, en deze<br />
eventueel te transformeren. Ook werken met lagen, werken met<br />
filters, retoucheren en het werken met teksten behoort tot de<br />
lesstof, alsmede het verbeteren van de kwaliteit van foto’s wordt<br />
behandeld. In 7 lessen kunt u uw foto op een professionele wijze<br />
aanpassen en manipuleren naar uw eigen wensen en creativiteit.<br />
Code VVT304 start donderdag 3 oktober<br />
Aanvangstijd 19.30 uur<br />
Cursusduur 7 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docent André Leermakers<br />
Cursusprijs E 174<br />
Locatie Jeroen <strong>Bosch</strong> College ‘s-Hertogenbosc
Prezi, de nieuwe manier van presenteren<br />
Prezi is momenteel dé nieuwe sensatie voor presentaties.<br />
Met Prezi kunt u op een speelse wijze uw persoonlijke of zakelijke<br />
presentaties laten zien. Het programma is erg gebruiksvriendelijk.<br />
U leert op interactieve wijze werken hoe u het programma kunt<br />
inzetten. Enige basiskennis van het werken met een computer is<br />
wel gewenst.<br />
Code VVT312 start woensdag 27 november<br />
Aanvangstijd 19.30 uur<br />
Cursusduur 4 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docent Renze de Waal<br />
Cursusprijs E 92<br />
Locatie Jeroen <strong>Bosch</strong> College ‘s-Hertogenbosch<br />
Foto’s ordenen met Picasa<br />
U kent het wellicht. U maakt heel veel foto’s en weet op een<br />
gegeven moment niet meer waar deze op uw computer staan.<br />
U bent het overzicht kwijt. Met het gratis programma van<br />
Picasa leert u in 5 lessen hoe om te gaan met dit geweldige<br />
pakket. U leert uw foto’s te ordenen, technisch te verbeteren:<br />
<strong>bij</strong>voorbeeld andere belichting, rode ogen verwijderen,<br />
aangepaste kleurstelling van de foto’s. Picasa heeft een functie<br />
gezichtsherkenning waarmee uw foto’s op persoon kunnen<br />
worden geordend. Ook leert u hoe u op een eenvoudige wijze<br />
een diavoorstelling en collage of een gezichtsvideo kunt maken<br />
en deze eventueel kunt uploaden naar You Tube.<br />
Code VVT354 start donderdag 6 februari 2014<br />
Aanvangstijd 19.30 uur<br />
Cursusduur 5 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docent André Leermakers<br />
Cursusprijs E 122<br />
Locatie Jeroen <strong>Bosch</strong> College ‘s-Hertogenbosc<br />
35
inschrijfformulier<br />
Graag het volledig ingevulde formulier opsturen naar of inleveren <strong>bij</strong> de <strong>Volksuniversiteit</strong> ‘s-Hertogenbosch<br />
Havensingel 24 n 5211 TX ‘s-Hertogenbosch<br />
Voorletters ................................. Naam ........................................................................... Mevr. Dhr.<br />
Adres .........................................................................................................................................................<br />
Postcode ................................... Woonplaats ...........................................................................................<br />
E-mail ..............................................................................................<br />
Geboortedatum ...............................................................................<br />
Telefoon ...........................................................................................<br />
Mobiel ..............................................................................................<br />
Biebpasnummer ..............................................(zie alg. voorwaarden)*<br />
Ik schrijf me in voor:<br />
Codenr. Cursus / Workshop Prijs E<br />
.................... ............................................................ .................<br />
.................... ............................................................ .................<br />
.................... ............................................................ .................<br />
.................... ............................................................ .................<br />
‘s-Hertogenbosch<br />
Betaling contant (alleen mogelijk <strong>bij</strong> inlevering van dit formulier op<br />
de administratie van de <strong>Volksuniversiteit</strong>)<br />
éénmalige machtiging<br />
Eénmalige machtiging: Ondergetekende verleent toestemming aan de<br />
<strong>Volksuniversiteit</strong> ‘s-Hertogenbosch om éénmalig het cursusgeld van zijn/<br />
haar rekening af te schrijven, indien de cursus doorgaat.<br />
Bank/gironummer ............................................................................<br />
Datum ..............................................................................................<br />
Ten name van ...................................................................................<br />
Handtekening ..................................................................................<br />
Door ondertekening accepteer ik de algemene voorwaarden.*<br />
* Onze algemene voorwaarden vindt u op pagina 66. Ook verkrijgbaar <strong>bij</strong><br />
onze administratie en te vinden op www.volksuniversiteitdenbosch.nl.
Cultuur bestaat uit een complex geheel van<br />
verschijnselen zoals taaluitingen, ideeën,<br />
symbolen, beelden, gebouwen en rituelen.<br />
Waar we ook gaan of staan, cultuuruitingen<br />
omringen ons.<br />
Door middel van cultuureducatie kunt u de<br />
maatschappelijke thema’s in een breder<br />
perspectief plaatsen. Cultuureducatie<br />
bestaat uit de volgende onderdelen:<br />
n Kunstgeschiedenis<br />
n Geschiedenis<br />
n Muziek<br />
n Literatuur<br />
n Filosofie<br />
cultuureducatie<br />
Aanmelden kan via de inschrijfformulieren in het boek<strong>je</strong> of via de website<br />
www.volksuniversiteitdenbosch.nl.<br />
37
38<br />
inhoud<br />
Kunstgeschiedenis<br />
39 n Algemene Kunstgeschiedenis<br />
Van de Grieken tot en met de Rococo<br />
40 n Algemene Kunstgeschiedenis<br />
Van het Neoclassicisme tot de hedendaagse kunst<br />
n De verbeelding van Goed en Kwaad in de beeldende kunst<br />
41 n Schilder- en beeldhouwkunst in de middeleeuwse<br />
Nederlanden tot en met de 16e eeuw<br />
n Russische avant-garde<br />
42 n Kunstgeschiedenis van de fotografie<br />
n Het Rijksmuseum<br />
43 n Kunststeden in Noord-Italië<br />
n Hedendaagse architectuur in Nederland<br />
44 n Drieluik Berlijn<br />
45 n Huiselijke taferelen - Woonhuizen en hun inrichting in<br />
Europa door de eeuwen heen<br />
n Geen toekomst zonder verleden<br />
46 n Schilders in verzet<br />
n Santiago de Compostela<br />
47 n Het oude Egypte - grootse ontdekkingen<br />
Historische Thema’s<br />
47 n De Griekse en Romeinse cultuur<br />
48 n Karel de Grote (768-814)<br />
n Opkomst en groei van het Christendom in de eerste vier<br />
eeuwen van onze jaartelling<br />
49 n Gnosis, wijheid door de eeuwen heen<br />
n De Eerste Wereldoorlog 1914-1918<br />
50 n De cultureel historische ontwikkeling van China en Tibet<br />
n 400 jaar Nederland en Rusland<br />
51 n Kabala en Taal<br />
Muziek<br />
51 n Cursus Opera<br />
Filosofie<br />
52 n Grote <strong>Den</strong>kers over de Toekomst<br />
Literatuur<br />
52 n Moderne Nederlandstalige literatuur - leeskring<br />
53 n Nederlandse Poëzie
n Middeleeuwse literatuur<br />
54 n Boekbespreking vertaalde literatuur<br />
Lezing met excursie<br />
56 n In Delft moet <strong>je</strong> kiezen wat <strong>je</strong> wilt zien...<br />
n Aken<br />
Lezingen 2013-2014<br />
57 n Nieuwe visie op <strong>bij</strong>na dood ervaring<br />
n Italiaanse kunst in de 20e eeuw<br />
n Een droomreis per hemeltrein naar Tibet<br />
n Kokoschka’s kunst: kleurrijk & gelaagd<br />
58 n Bogemielen (950-1463) en Katharen (1100-1300) -<br />
grondleggers van de Europese Spiritualiteit<br />
n Sterrezaad<br />
n Actuele tentoonstelling Museum De Pont in Tilburg<br />
n De 1e wereldoorlog 1914-1918<br />
n Salvador Dalí<br />
n Een archeologische reis langs de Nijl<br />
Algemene kunstgeschiedenis<br />
Van de Grieken tot en met de Rococo<br />
U maakt kennis met de Griekse beeldhouwkunst, de tempelbouw<br />
(o.a. het Parthenon in Athene) en vaasschilderkunst. In de Romeinse<br />
tijd komt de portretbeeldhouwkunst tot bloei, en de utilitaire bouw<br />
van o.a. aquaducten en badhuizen. De middeleeuwen bieden een<br />
eigenheid: manuscripten en kerken, religieuze beeldhouwkunst en<br />
altaarstukken. Vanaf de 15e eeuw vindt in Italië een artistieke en<br />
maatschappelijke omwenteling plaats. Vergeten geschriften uit de<br />
oudheid bieden kennis uit het verleden. Da Vinci, Michelangelo en<br />
Rafaël zijn de grote vernieuwers. Dan volgt een periode van artistieke<br />
dynamiek, de Barok. In Nederland breekt de Gouden Eeuw aan<br />
(o.a. Rembrandt). De reeks wordt afgesloten met de frivole Rococo.<br />
In het voorjaar volgt de reeks 19e-20e eeuw.<br />
Code CUL001 start maandag 23 september<br />
Aanvangstijd 10.00 uur<br />
Cursusduur 11 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docente Carla van Bree<br />
Cursusprijs E 134<br />
Lesmateriaal Bij elke bi<strong>je</strong>enkomst ontvangt de cursist een<br />
samenvatting.<br />
kunstgeschiedenis<br />
39
40<br />
Algemene kunstgeschiedenis<br />
Van het Neoclassicisme tot de hedendaagse kunst<br />
De romantiek is de eerste stroming die zich verzet tegen de<br />
officiële kunst van het Neoclassicisme. Deze trend zet door in de<br />
19e eeuw. Gaat kunst over de zichtbare wereld (impressionisme)<br />
of probeert die dat juist te overstijgen (symbolisme)? Nietwesterse<br />
culturen gaan invloed uitoefenen op de weergave van<br />
de werkelijkheid. Vorm- en kleurgebruik worden belangrijker<br />
dan de illusie (expressionisme, kubisme en fauvisme). In de 20e<br />
eeuw doen nieuwe media hun intrede. Kunst gaat reageren op<br />
massa-media (pop-art). Schilders proberen los te komen van de<br />
traditie en gaan zich steeds meer richten op de kwaliteiten van<br />
hun discipline (modernisme). Het wordt steeds moeilijker wordt<br />
om kunst van kitsch te onderscheiden (post-modernisme).<br />
Code CUL201 start maandag 13 januari<br />
Aanvangstijd 10.00 uur<br />
Cursusduur 11 x 2 uur + 1 excursie (1 les per week)<br />
Docente Carla van Bree<br />
Cursusprijs E 167<br />
Excursiekosten Excl. entree en vervoer.<br />
kunstgeschiedenis<br />
De verbeelding van Goed en Kwaad<br />
In de beeldende kunst<br />
De strijd tussen goed en kwaad is één van de wezenlijkste<br />
thema’s in het menselijk leven. Kunstenaars hebben dit<br />
eeuwenlang aangegrepen om verschillende boodschappen<br />
over te brengen. Zowel in de oude als moderne kunst<br />
wordt deze thematiek aangegrepen en de boodschap is<br />
niet altijd eenduidig. Aan bod komen onder andere: goed<br />
en kwaad in de Bijbel: zondeval, apokalyps; deugden en<br />
ondeugden; schilderkunst met een belerende boodschap:<br />
de vermeende verborgen boodschap in 17e eeuwse<br />
Nederlandse genreschilderkunst, kunst als propagandamiddel<br />
vóór én aanklacht tegen oorlog (Goya, Käthe Kollwitz), de<br />
aantrekkingskracht van fatale vrouwen in de 19e eeuw.<br />
Code CUL002 start woensdag 25 september<br />
Aanvangstijd 10.00 uur<br />
Cursusduur 5 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docente Carla van Bree<br />
Cursusprijs E 76
Schilder- en beeldhouwkunst<br />
In de middeleeuwse Nederlanden tot en met de 16e eeuw<br />
Religieuze kunst spreekt tot de verbeelding: een herinnering aan<br />
een devoot verleden, spannende verhalen van heiligen, ongelooflijke<br />
wonderen. In de middeleeuwen maakte deze kunst een belangrijk<br />
deel uit van het dagelijkse leven in de vorm van processies,<br />
mirakelbeelden, altaarstukken en votiefgeschenken. In de loop van<br />
de 16e eeuw werd er meer aandacht besteed aan de weergave<br />
van de eigen wereld. De volgende onderwerpen staan centraal:<br />
de religieuze schilder- en beeldhouwkunst van de Nederlandse en<br />
Vlaamse middeleeuwen (inclusief de iconologie: heiligen herkennen<br />
aan hun attributen, en hun achtergrond), de Vlaamse Primitieven<br />
(o.a. Jan van Eyck, het Gents altaar, 15e eeuw), de fantastische<br />
wereld van Hieronymus <strong>Bosch</strong> en Pieter Bruegel in de 16e eeuw.<br />
Code CUL003 start woensdag 13 november<br />
Aanvangstijd 10.00 uur<br />
Cursusduur 5 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docent Carla van Bree<br />
Cursusprijs E 76<br />
Russische avant-garde<br />
Aan het einde van de 19e eeuw begon de Russische kunst meer<br />
en meer op eigen benen te staan. Russische schilders en beeldhouwers<br />
gingen kijken naar de eigen cultuur. Volksvertellingen<br />
en volkskunst vormden de eerste, herontdekte inspiratiebronnen.<br />
Maar ook het echte modernisme toe sloeg toe, vaak nog met<br />
de oude cultuur in het achterhoofd: Malevich’ schilderi<strong>je</strong>n zijn<br />
enerzijds modern, maar waren in de ogen van de schilder zelf<br />
pogingen moderne ikonen te scheppen. Het constructivisme van<br />
Tatlin en Gabo laten zelfs een kijk op de werkelijkheid zien die in<br />
het westen niet bestond. De nieuwe maatschappelijke ordening<br />
van het communisme ondersteunde de nieuwigheid graag maar<br />
wees haar uiteindelijk af. In de jaren ’30 was het gedaan met de<br />
stormachtige vernieuwing van de Russische avant-garde.<br />
Code CUL202 start woensdag 15 januari<br />
Aanvangstijd 10.00 uur<br />
Cursusduur 6 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docent Carla van Bree<br />
Cursusprijs E 91<br />
41
42<br />
Kunstgeschiedenis van de fotografie<br />
In 1839 werd de fotografie officieel uitgevonden. Aanvankelijk werd<br />
de fotografie gewaardeerd om haar ob<strong>je</strong>ctiviteit. Het oog van de<br />
camera loog niet. In de loop van de 19e ontwikkelde de fotografie<br />
zich in technisch opzicht waardoor de fotografie een kwaliteit<br />
kreeg die de schilderkunst niet kende, namelijk het vastleggen van<br />
beweging. Ook ontstond er een wisselwerking tussen de fotografie<br />
en de schilderkunst, waar<strong>bij</strong> beide disciplines eigenschappen van<br />
elkaar overnamen. In de 20e eeuw ging de fotografie juist de eigen<br />
kwaliteiten benadrukken: haarscherp beeld, duidelijk contrast, nadruk<br />
op de compositie. In de jaren ’70 doet de kleurfotografie haar<br />
intrede. Foto’s zijn zelfstandige beelden, maar worden ook gebruikt<br />
voor het overbrengen van een (politieke) boodschap. De vraag is: in<br />
hoeverre vertelt een foto de waarheid en wiens waarheid?<br />
Code CUL203 start woensdag 12 maart 2014<br />
Aanvangstijd 10.00 uur<br />
Cursusduur 6 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docent Carla van Bree<br />
Cursusprijs E 91<br />
kunstgeschiedenis<br />
Het Rijksmuseum<br />
Na een jarenlange sluiting is het Rijksmuseum in Amsterdam<br />
eindelijk weer geopend voor het publiek. De restauratie van het<br />
laat 19e-eeuwse gebouw naar ontwerp van P. Cuypers heeft<br />
alle latere bouwkundige ingrepen grotendeels weer ongedaan<br />
gemaakt. Het museum heeft haar oude glans weer terug<br />
gekregen. Het Spaanse architectenbureau Cruz en Ortiz heeft<br />
gezorgd voor aanpassingen aan de moderne tijd. Vele schilderi<strong>je</strong>n<br />
en andere kunstwerken zijn de afgelopen jaren gerestaureerd<br />
en zullen in een nieuwe opstelling worden gepresenteerd. Het is<br />
hoog tijd om weer eens een kijk<strong>je</strong> te nemen.<br />
Code CUL020 start dinsdag 24 september - 14.00 uur<br />
Excursiedatum Zaterdag 12 oktober - 09.30 uur<br />
Code CUL024 start donderdag 7 november - 19.00 uur<br />
Excursiedatum Zaterdag 23 november - 09.30 uur<br />
Code CUL228 start vrijdag 28 februari 2014 - 10.00 uur<br />
Excursiedatum Zaterdag 22 maart 2014 - 09.30 uur<br />
Cursusduur 3 x 2 uur (1 les per week) + excursie<br />
Docent Joris van Sleeuwen<br />
Cursusprijs E 89<br />
Inclusief Busreis en rondleiding.<br />
Exclusief Entree en lunch.
Kunststeden in Noord-Italië<br />
Het noorden van Italië is van oudsher al een zeer welvarende<br />
streek. De eerste steden in de Middeleeuwen ontstaan juist<br />
in dit gebied en ze groeien uit tot luisterrijke centra van kunst<br />
en architectuur. Kunstenaars, die werkzaam zijn in de steden,<br />
voor de kerkelijke instanties en aan de vorstenhoven, zijn vaak<br />
toonaangevend op hun vakgebied en verlenen de stad, de Kerk<br />
en de vorst groot prestige. De bloei van de kunsten is af te meten<br />
aan het groot aantal namen van beroemde schilders, beeldhouwers,<br />
edelsmeden, houtsnijders en architecten die hier hun werken<br />
tot stand hebben gebracht. De belangrijkste steden zijn: Milaan,<br />
Vicenza, Verona, Turijn, Mantua, Parma en Cremona.<br />
In het voorjaar van 2014 zal door de docent een reis naar Milaan<br />
worden georganiseerd.<br />
Code CUL023 start dinsdag 5 november - 14.00 uur<br />
Code CUL025 start donderdag 28 november - 19.30 uur<br />
Cursusduur 3 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docent Joris van Sleeuwen<br />
Cursusprijs E 46<br />
Lesmateriaal In overleg met docent.<br />
Hedendaagse architectuur in Nederland<br />
In deze nieuwe serie over de eigentijdse Nederlandse architectuur<br />
wordt aandacht besteed aan ontwikkelingen van de laatste<br />
jaren in het vakgebied. Thema’s als duurzaamheid, energiezuinig<br />
bouwen, hergebruik van bestaande architectuur, de internationale<br />
oriëntering van architecten en toepassing van nieuwe materialen<br />
en technieken hebben de laatste jaren grote veranderingen<br />
teweeg gebracht. De invulling hiervan is echter heel verschillend<br />
getuige het werk van <strong>bij</strong>voorbeeld Benthem en Crouwel (nieuwe<br />
station Rotterdam), Wiel Arets (Universiteitsbibliotheek Utrecht),<br />
Erik van Egeraat (Egeraattoren [The Rock] langs de A10 in<br />
Amsterdam-zuid), Sjoerd Soeters (Stadhuis Zaandam), Hans<br />
van Heeswijk (Hermitage Amsterdam) en Liesbeth van der Pol<br />
(woningbouw de Grote Wielen in Rosmalen).<br />
Code CUL224 start donderdag 9 januari 2014 - 10.00 uur<br />
Code CUL225 start donderdag 9 januari 2014 - 19.30 uur<br />
Cursusduur 5 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docent Joris van Sleeuwen<br />
Cursusprijs E 76<br />
Lesmateriaal In overleg met docent.<br />
43
44<br />
Drieluik Berlijn<br />
De stad Berlijn kent een roerige geschiedenis waarin kunst<br />
en architectuur altijd een grote rol hebben gespeeld. Uniek is<br />
de concentratie van musea op het zogenaamde Museuminsel<br />
in het centrum van de stad. Na 1989 zijn al deze gebouwen<br />
ingrijpend gerestaureerd. De renovatie van het Museuminsel<br />
wordt geplaatst in de architectonische ontwikkelingen van<br />
Berlijn na de Wende. Maar er is ook aandacht voor de prachtige<br />
kunstcollecties. Het pas geopende Neues Museum herbergt de<br />
Egyptische collectie met o.a. de beroemde kop van Nefertiti.<br />
In het Pergamonmuseum staat het beroemde altaar uit de<br />
Hellenistische tijd en zijn er belangrijke beeldhouwwerken<br />
en architectuuronderdelen uit de Griekse en Romeinse<br />
Oudheid te zien. De Alte Nationalgalerie toont schilderkunst<br />
uit de 19e eeuw en het Bodemuseum is geheel gericht op<br />
toegepaste kunst. Verder zijn er verspreid over de stad nog<br />
vele gespecialiseerde musea. zoals de Neue Nationalgalerie<br />
(moderne kunst), het Bauhausarchiv, het Hamburger Bahnhof<br />
(museum voor hedendaagse kunst) en museum Bröhan<br />
(Art Nouveau en Art Deco).<br />
kunstgeschiedenis<br />
Dit Drieluik Berlijn, verzorgd door Joris van Sleeuwen, kunt<br />
u ook volgen <strong>bij</strong> de Stadbibliotheek ’s-Hertogenbosch,<br />
Hinthamerstraat 72. Op woensdag 23 oktober, 6 november en<br />
20 november van 20.00-22.00 uur. Voor meer informatie en<br />
inschrijven kijk op www.volksuniversiteitdenbosch.nl<br />
Code CUL227 start vrijdag 17 januari<br />
Aanvangstijd 10.00 uur<br />
Cursusduur 3 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docent Joris van Sleeuwen<br />
Cursusprijs E 34<br />
Lesmateriaal In overleg met docent.
Huiselijke taferelen<br />
Woonhuizen en hun inrichting in Europa door de eeuwen heen<br />
Het deel van de Herengracht in Amsterdam bestaat uit een aantal<br />
deels goed bewaarde stadspaleizen. Pronkgevels aan de voorzijde<br />
en rijk ingerichte vertrekken binnen geven nog een indruk van het<br />
leven van de elite in de 17e en de 18e eeuw. Zo zijn er verspreid<br />
over Europa overal historische woonhuizen met de (complete)<br />
inventaris bewaard gebleven. In deze cursus wordt gekeken naar<br />
de wijze waarop mensen hun huizen hebben gebouwd en ingericht.<br />
Wie zijn de belangrijke bouwheren, wat zijn hun specifieke wensen<br />
geweest en welke kunstenaars werden gevraagd om het huis, de<br />
meubels, het stucwerk en de schilderingen te ontwerpen en uit<br />
te voeren? We volgen de ontwikkeling van de woonhuisbouw en<br />
wooncultuur vanaf haar vroegste geschiedenis tot in de 20e eeuw.<br />
Code CUL021 start donderdag 26 september - 10.00 uur<br />
Code CUL022 start donderdag 26 september - 19.30 uur<br />
Code CUL221 start donderdag 20 februari 2014 -10.00 uur<br />
Code CUL222 start donderdag 20 februari 2014 -19.30 uur<br />
Cursusduur 5 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docent Joris van Sleeuwen<br />
Cursusprijs E 76<br />
Lesmateriaal In overleg met docent.<br />
Geen toekomst zonder verleden<br />
Met het mozaïek van Ravenna als uitgangspunt volgt de cursus<br />
de ontwikkeling van de Vroeg Christelijke kunst. We gaan<br />
zodoende terug naar het begin van onze jaartelling. In de laatste<br />
les komt het kloosterwezen aan de orde. Via de Egyptische<br />
woestijnvaders bereikte het monnikendom Europa. Zuidfranse en<br />
Ierse kloosters gingen een eigen weg. De cursus sluit af met de<br />
Haya Sophia in Constantinopel waar monniken een bepalende rol<br />
speelden tijdens het iconoclasme.<br />
Code CUL040 start dinsdag 24 september<br />
Aanvangstijd 13.30 uur<br />
Cursusduur 6 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docent Cor van Vliet | www.corvanvlietdia-art.com<br />
Cursusprijs E 122<br />
45
46<br />
Schilders in verzet<br />
Aan het eind van de 19e eeuw kwamen schilders in verzet tegen<br />
de gevestigde orde. Men wilde zich losmaken van de neoklassieke<br />
kunst. Na een korte periode van bezinning (realisme,<br />
impressionisme) brak de storm los. Strevend naar succes<br />
zocht ieder zijn eigen weg. De art nouveau kreeg aanhangers<br />
vanwege de brede toepasbaarheid van de kunstnijverheid. Voor<br />
sommigen schilders in Parijs was dit onvoldoende. Men wilde<br />
zich niet richten naar de smaak van de massa maar een eigen<br />
‘taal’ ontwikkelen. Niet het eindresultaat was doorslaggevend<br />
maar de theorie die erachter schuil ging. Kunst van ‘wilden’ werd<br />
het genoemd. Gelijktijdig kwam er in Duitsland een identieke<br />
stroming van de grond. De kunstwereld zou deze leren kennen<br />
als expressionisme.<br />
Code CUL041 start dinsdag 19 november<br />
Aanvangstijd 13.30 uur<br />
Cursusduur 4 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docent Cor van Vliet | www.corvanvlietdia-art.com<br />
Cursusprijs E 81<br />
kunstgeschiedenis<br />
Santiago de Compostela<br />
Kunst langs de Jacobswegen<br />
De bedevaart naar Santiago de Compostela in Noord-Span<strong>je</strong><br />
kreeg over de eeuwen heen (tot op de dag van vandaag) miljoenen<br />
pelgrims in de greep. Nieuwsgierig om te ervaren wat de mensen<br />
drijft gaan ook wij op reis. We wandelen met de pelgrims mee en<br />
bezoeken de bezienswaardigheden die hen worden voorgehouden.<br />
Een kunstreis langs romaanse en gotische hoogtepunten.<br />
Les 1 De reis begint in Bijbels Jeruzalem waar apostel<br />
Jacobus leefde;<br />
Les 2 Start vanuit Nederland;<br />
Les 3 Uitgezette pelgrimswegen in Nederland en België;<br />
Les 4 - 7 De vier Jacobswegen in Frankrijk;<br />
Les 8 Franse wegen in Span<strong>je</strong> naar Santiago de Compostela.<br />
Code CUL240 start dinsdag 28 januari 2014<br />
Aanvangstijd 13.30 uur<br />
Cursusduur 8 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docent Cor van Vliet | www.corvanvlietdia-art.com<br />
Cursusprijs E 162
Het oude Egypte<br />
Grootse ontdekkingen<br />
Na de regeringsperiode van de laatste farao raakte de oud-<br />
Egyptische beschaving steeds meer in vergetelheid. Met<br />
de expeditie van Napoleon kwam daar echter verandering<br />
in en ontstond er in het Westen een enorme belangstelling<br />
voor het land langs de Nijl. In deze nieuwe cursus treedt u<br />
in de voetsporen van de slimme plunderaars, gewetenloze<br />
verzamelaars, moedige avonturiers en beroemde wetenschappers,<br />
die Egypte door de geschiedenis heen gekend heeft.<br />
Zo volgt u de ontwikkelingen in de egyptologie en de bloeiende<br />
handel in Egyptische ob<strong>je</strong>cten op de voet en bent u getuige van<br />
de meest spectaculaire ontdekkingen sinds de Franse geleerden<br />
van Napoleon in Egypte voet aan wal zetten.<br />
Code CUL050 start vrijdag 4 oktober<br />
Aanvangstijd 09.30 uur<br />
Lesdagen 04/10, 11/10, 01/11, 08/11, 15/11, 22/11,<br />
29/11, 06/12<br />
Cursusduur 8 x 2½ uur<br />
Docent Hendrik<strong>je</strong> Nouwens<br />
Cursusprijs E 142<br />
De Griekse en Romeinse cultuur<br />
Vaak hoor <strong>je</strong> dat de Griekse beschaving de basis is van onze<br />
westerse beschaving. Maar wat hebben wij eigenlijk te maken<br />
met de oude Grieken als Homerus en Plato, met hun mythen en<br />
filosofie en waarom zijn de Griekse opvattingen over kunst en<br />
religie nu nog van belang? Hoe is het trouwens gelopen met die<br />
prachtige cultuur, welke rol hebben Alexander de Grote en de<br />
Romeinen daar<strong>bij</strong> gespeeld? De Romeinen met hun superieure<br />
legioenen veroverden gelijdelijk een wereldrijk <strong>bij</strong> elkaar en weten<br />
dat dankzij hun onovertroffen organissatievermogen vele eeuwen<br />
te handhaven. De invloed van deze formidabele bechaving is nog<br />
in onze tijd overduidelijk aanwezig.<br />
Code CUL308 start vrijdag 25 oktober<br />
Aanvangstijd 09.30 uur<br />
Cursusduur 8 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docent Jos van Aart<br />
Cursusprijs E 114<br />
historische thema’s<br />
47
48<br />
Karel de Grote (768-814)<br />
Karel de Grote, Charlemagne, wordt wel de Vader van Europa<br />
genoemd. In de cursus zal worden nagegaan waarom dat het<br />
geval is. Maar vooral zal gekeken worden naar zijn levensloop,<br />
zijn familie, zijn optreden als staatsman en als aanstichter van<br />
de Karolingische Renaissance. Er zal aandacht besteed worden<br />
aan de manier waarop hij zijn rijk bestuurde, – met Aken als<br />
belangrijk centrum - aan zijn relatie met de Kerk, aan zijn vele<br />
en langdurige oorlogen, aan zijn diplomatieke contacten, zoals<br />
met Harun-al-Rashid, en aan zijn keizerskroning in Rome,<br />
Kerstmis 800.<br />
Code CUL314 start maandag 4 november<br />
Aanvangstijd 13.30 uur<br />
Cursusduur 6 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docente Annemarie van Lith<br />
Cursusprijs E 87<br />
historische thema’s<br />
Opkomst en groei van het Christendom<br />
In de eerste vier eeuwen van onze jaartelling<br />
Tijdens het leven van Jezus waren het roerige tijden voor de Joodse<br />
bevolking. Hun land werd overheerst door de Romeinen. Er waren<br />
groepen die zich verzetten tegen hun overheersers; andere groepen<br />
werkten er mee samen. De volgelingen van Jezus verspreidden zijn<br />
opvattingen in woord en geschrift. Er ontstond een nieuwe manier<br />
van leven, een leven van afzondering. Ondertussen begon de groei<br />
van het Christendom de Romeinen zorgen te baren. Deze cursus<br />
bestaat uit 6 bi<strong>je</strong>enkomsten. n Israël in de tijd van het leven van Jezus<br />
op aarde n Het leven en de opvattingen van Jezus n De verspreiding<br />
van het nieuwe geloof, de eerste twistpunten, de organisatie n De<br />
Gnostiek en andere opvattingen binnen het Christendom n De<br />
bloeiende woestijn n Van vervolging tot staatsreligie<br />
Code CUL312 start donderdag 31 oktober<br />
Aanvangstijd 13.30 uur<br />
Cursusduur 6 x 1¾ uur (1 les per week)<br />
Docente Jopie de Haan<br />
Cursusprijs E 95
Gnosis, wijsheid door de eeuwen heen<br />
Van Griekse Wijsheid naar Manicheïsme<br />
Gnosis of “innerlijke wijsheid” is vanaf het ontstaan van de<br />
mensheid als een gouden draad terug te vinden in nagenoeg alle<br />
religies en geestelijke stromingen. Het woord is afkomstig van<br />
het Griekse `gnosis`, dat kennis of inzicht betekent.<br />
Kenmerkend voor gnostici is dat ze niet geloven (in godsdienstige<br />
zin), maar de innerlijke morele autoriteit stellen boven elk uiterlijk<br />
gezag. Gnosis geldt tegenwoordig algemeen als de derde<br />
component binnen de Europese cultuurtraditie, naast filosofie<br />
en theologie. Na een algemene introductie wordt aan de hand<br />
van overgeleverde bronteksten het spoor van de gnosis zichtbaar<br />
gemaakt. Aan bod komen: de Griekse wijsheid, de Christelijke en<br />
de Hermetische gnosis en het Manicheïsme.<br />
Code CUL310 start donderdag 31 oktober<br />
Aanvangstijd 13.30 uur<br />
Cursusduur 6 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docenten Johan van der Cammen en Dick van Niekerk<br />
Cursusprijs E 109<br />
Lesmateriaal E 10 af te rekenen met de docent.<br />
De Eerste Wereldoorlog 1914-1918<br />
In 2014 is het 100 jaar geleden dat de Eerste Wereldoorlog<br />
uitbrak. Zonder kennis van de Eerste Wereldoorlog is een<br />
goed begrip van de twintigste eeuw niet mogelijk. Nieuw<br />
historisch onderzoek werpt een ander licht op 1) het ontstaan<br />
van de oorlog, 2) de strijd die gevoerd werd en 3) het<br />
daaropvolgend vredesproces. In zeven sessies van elk 1½<br />
uur worden de politieke, maatschappelijke, economische en<br />
militaire achtergronden van het conflict belicht en geanalyseerd<br />
en komen we tot opmerkelijke conclusies, waaronder die<br />
van de “schuldvraag”. Ook zullen we stil staan <strong>bij</strong> de positie<br />
die Nederland tijdens deze oorlog innam en wat ervan in<br />
’s-Hertogenbosch te merken was.<br />
Code CUL302 start donderdag 19 september<br />
Aanvangstijd 14.45 uur<br />
Cursusduur 7 x 1½ uur (1 les per week)<br />
Docent Tom Sas<br />
Cursusprijs E 76<br />
Lesmateriaal E 25 af te rekenen met de docent.<br />
49
50<br />
De cultureel historische ontwikkeling van<br />
China en Tibet<br />
In vogelvlucht wordt ingegaan o.m. op het ontstaan van China,<br />
de dierenriem, het schrift, de diverse dynastieën, moderne<br />
nationale helden als Admiraal Zheng He en de vijand van de<br />
VOC, Koxinga, Mao en de Redder van de Natie, <strong>Den</strong>g Xiaoping.<br />
Sinds 2010 is China de 2e economische wereldmacht en welke<br />
gevolgen dat heeft! In het Tibet gedeelte zal uitvoeriger worden<br />
ingegaan op de vraag wie of wat is de Dalai Lama, waarop<br />
baseert China zijn aanspraken op Tibet, wat zijn de historische en<br />
religieuze achtergronden van Tibet. Wat maakt een bezoek aan<br />
sommige kloosters zo <strong>bij</strong>zonder? Waarom heeft China 4 miljard<br />
dollar (schatting) geinvesteerd in de aanleg van de hoogste<br />
spoorlijn ter wereld, de Hemeltrein?<br />
Code CUL318 start dinsdag 19 november<br />
Aanvangstijd 13.30 uur<br />
Cursusduur 8 x 1½ uur (1 les per week)<br />
Docente Aad Engelfried<br />
Cursusprijs E 87<br />
historische thema’s<br />
400 jaar Nederland en Rusland<br />
Kennisuitwisseling en handel met Rusland namen in Nederland<br />
een echt grote vlucht na het bezoek dat Tsaar Peter de Grote in<br />
1697 aflegde aan Nederland. Amsterdam organiseerde speciaal<br />
voor hem een spiegelgevecht op het IJ.<br />
Het bekendste logeeradres van Peter de Grote in Nederland<br />
is nu het oudste huis van de Zaanstreek. Koning Willem I<br />
koopt het huis<strong>je</strong> in 1818 als kraamcadeau voor zijn Russische<br />
schoondochter Anna Pavlovna, zuster van tsaar Nicolaas I. Na<br />
het overlijden van haar echtgenoot Willem II moet Anna Pavlovna<br />
een deel van haar bezittingen verkopen, w.o. enkele Rembrandts,<br />
die verdwijnen naar St.-Petersburg en zijn daar nog altijd<br />
onderdeel van de Hermitagecollectie.<br />
Code CUL306 start dinsdag 22 oktober<br />
Aanvangstijd 13.30 uur<br />
Cursusduur 2 x 1½ uur (1 les per week)<br />
Docent Aad Engelfried<br />
Cursusprijs E 22
Kabbala & Taal<br />
Een onderdeel van de kabbala is de Hebreeuwse taalmystiek.<br />
Kabbalisten beschouwen deze 22 letters van het alfabet als de<br />
oerkrachten van het universum, die geheime krachten bezitten.<br />
Praktisch alle alfabetten (Grieks, Latijn, Engels, Sanskrit etc.)<br />
zijn afgeleid uit het Hebreeuws. Ook het Nederlands kent<br />
nog enkele kenmerken ervan. Om de kracht van de letters<br />
te laten zien worden thema’s als liefde en verliefdheid, groei<br />
en crisis, leven en dood etc. gebruikt. Bij elk thema worden<br />
kunstwerken van o.a. Klimt, Bacon, Degas, Chagall, Renoir,<br />
Monet en Gauguin gebruikt ter ondersteuning van de inhoud.<br />
De bedoeling is om zo de diepte van deze taal te zien en vooral<br />
haar kabbalistische geheimen te leren kennen. Voorkennis van<br />
het Hebreeuws is niet nodig.<br />
Code CUL300 start woensdag 18 september<br />
Aanvangstijd 19.00 uur<br />
Cursusduur 6 x 3 uur (1 les per week)<br />
Docente Karin Daalderop<br />
Cursusprijs E 137<br />
Lesmateriaal E 10 af te rekenen met de docent.<br />
Cursus Opera<br />
Opera is nog steeds springlevend, er worden nieuwe opera’s<br />
geschreven en oude opera’s opnieuw ontdekt. Probleem<br />
is echter dat een opera voorstelling niet echt goedkoop is!<br />
De <strong>Volksuniversiteit</strong> biedt een uitstekend alternatief, prima<br />
geluidsapparatuur en een groot scherm bieden een prima<br />
mogelijkheid om opera’s te presenteren. Tijdens de eerste zes<br />
bi<strong>je</strong>enkomsten krijgt u gedeeltes te zien uit serieuze en vrolijke<br />
opera’s, u krijgt informatie over de geschiedenis van de opera en<br />
over de verschillende stemsoorten.<br />
Code CUL600 start donderdag 10 oktober<br />
Aanvangstijd 13.30 uur<br />
Cursusduur 6 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docente Adrienne Termeer<br />
Cursusprijs E 49<br />
muziek<br />
51
52<br />
Grote <strong>Den</strong>kers over de Toekomst<br />
‘Hoop vergt strijd, cynisme niet’ (Susan Neiman)<br />
We leven in een wereld die gebukt gaat onder angst en geweld.<br />
In de hele wereld staat het samenleven onder druk. Er is opstand<br />
tegen het oude gezag, afgewisseld met strijd om de nieuwe<br />
macht. Heeft het nog wel zin om te hopen? Hebben we niet<br />
gezien dat juist nieuwe ideologieën veel slachtoffers eisten?<br />
Grote denkers als Susan Neiman, Dominique Moïsi, Ian Buruma,<br />
Charles Taylor en Antjie Krog geloven er nog in. Door het<br />
toepassen van ‘zachte krachten’ als medemenselijkheid en<br />
verzoening roepen zij op om het zicht op ware menselijkheid niet<br />
te verliezen. Deze en andere denkers komen tijdens deze cursus<br />
aan het woord. De cursus is door zijn opzet geschikt voor zowel<br />
beginners als voor de iets gevorderden in de filosofie.<br />
Code CUL402 start maandag 23 september - 13.30 uur<br />
Code CUL404 start dinsdag 24 september - 19.30 uur<br />
Cursusduur 12 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docente Will van Bockel<br />
Cursusprijs E 119<br />
Lesboek Wereldburgers - W. Jakobs en I. Overdijk<br />
(IKON, Red), Lemniscaat, Rotterdam ISBN 9789047703570.<br />
Hoofdstuk 1 pag. 31 t/m 51 lezen vóórdat 1e les begint.<br />
filosofie<br />
Moderne Nederlandstalige literatuur<br />
- leeskring<br />
Jan Willard geeft voor het twaalfde achtereenvolgende jaar de<br />
cursus Moderne Nederlandstalige Literatuur. Hierin worden<br />
negen verschillende recente titels besproken, romans of<br />
verhalenbundels. Het streven is ieder jaar minstens één debutant<br />
op te nemen. Elk jaar zit in het pakket één oudere titel. Het<br />
programma is op dit moment nog niet bekend. U krijgt dit<br />
meegestuurd <strong>bij</strong> uw inschrijvingsbewijs.<br />
Code CUL500 start donderdag 19 september (groep A)<br />
Aanvangstijd 09.30 uur<br />
Code CUL502 start donderdag 26 september (groep B)<br />
Aanvangstijd 09.30 uur<br />
Cursusduur 9 x 2 uur (1 les per 3 weken)<br />
Docent Jan Willard<br />
Cursusprijs E 119<br />
literatuur
Nederlandse Poëzie<br />
In de afgelopen jaren bespraken we telkens een keuze uit het<br />
oeuvre van drie verschillende dichters. Sommige dichters zijn<br />
twee keer aan de orde geweest; in totaal zijn er zesentwintig<br />
dichters behandeld. Komend jaar behandelen we twee dichters<br />
op dezelfde manier: Ed Leeflang (1929-2008) en Willem Jan<br />
Otten (1951). Deelnemers krijgen vooraf een selectie uit hun<br />
oeuvre. Aan elk van de dichters worden drie ochtenden gewijd.<br />
<strong>Daar</strong>na bespreken we Celinspecties van Esther Naomi Perquin.<br />
Ook hiermee zijn we drie ochtenden bezig. Aandacht wordt<br />
besteed aan thematiek, rijm, metrum en ritme, stijlfiguren,<br />
beeldspraak, maar natuurlijk is er ook volop ruimte om te zeggen<br />
hoe men een gedicht waardeert.<br />
Code CUL504 start donderdag 3 oktober<br />
Aanvangstijd 09.30 uur<br />
Cursusduur 9 x 2 uur (1 les per 3 weken)<br />
Docent Jan Willard<br />
Cursusprijs E 123<br />
Middeleeuwse Literatuur<br />
De Moedigste, Dapperste en Meest Hartstochtelijke Ridders<br />
De Middeleeuwen staan bekend om dappere en moedige ridders<br />
die de meest geweldige avonturen beleven. In deze cursus<br />
lezen we over vier fantastische ridders in teksten uit Nederland,<br />
Frankrijk, Groot-Brittannië, en Scandinavië. Allen zijn opgetekend<br />
rond de dertiende eeuw en geven een beeld van de riddercultuur<br />
van hun regio. Wat gebeurde er allemaal aan het hof? Een ridder<br />
kon alleen laten zien dat hij de ridderorde waard was, wanneer<br />
hij een <strong>bij</strong>zonder kwaliteit bezat. De ridder moest niet alleen<br />
de beste zwaardkunsten en het mooiste harnas bezitten, maar<br />
moest ook nog eens verstand hebben van de liefde!<br />
Code CUL510 start woensdag 30 oktober<br />
Aanvangstijd 09.30 uur<br />
Lesdagen 30/10, 13/11, 29/11 en 10/12<br />
Cursusduur 4 x 2 uur<br />
Docent Rachnild v.d. Leemput<br />
Cursusprijs E 59<br />
53
54<br />
Boekbespreking vertaalde literatuur<br />
U kunt kiezen uit de donderdagavondgroep of de vrijdagochtendgroep.<br />
Beide groepen hebben een ander programma!<br />
Let dus goed op welke boeken u moet lezen!<br />
Voor eenieder die van lezen houdt en zijn/haar leeservaringen<br />
met anderen wil delen. Gemiddeld eens per drie weken<br />
(vrijdaggroep) of eens per maand (donderdaggroep) lezen we<br />
een boek uit een ander taalgebied, dat we in de Nederlandse<br />
vertaling behandelen. Tijdens de bi<strong>je</strong>enkomsten bespreken we<br />
de boeken aan de hand van discussievragen over thematiek, stijl,<br />
personages, literaire verwijzingen, etc.<br />
literatuur<br />
Donderdagavond:<br />
Gezien de beschikbare tijd, lezen we boeken van ongeveer 100-<br />
200 blz. Het eerste boek dient u voor de eerste bi<strong>je</strong>enkomst<br />
gelezen te hebben.<br />
De eerste drie titels die aan bod komen zijn:<br />
Jorge Franco (Colombia) - Rosario<br />
Milena Agus (Italië) - Het huis in de via Manno<br />
Hjalmar Söderberg (Zweden) - Dokter Glas<br />
De overige titels worden gaandeweg bekendgemaakt.<br />
Code CUL506 start donderdag 3 oktober - 18.00 uur<br />
Lesdagen 3/10, 7/11, 19/12, 23/1, 27/2, 20/3 en 17/4<br />
Cursusduur 7 x 1¼ uur (1 les per week)<br />
Docent César Noordewier<br />
Cursusprijs E 71
Vrijdagochtend:<br />
De besprekingen op vrijdagochtend zijn dit jaar thematisch<br />
gerangschikt. U kunt kiezen voor een losse thematische reeks<br />
van drie boeken, maar uiteraard ook voor meerdere reeksen.<br />
Het eerste boek dient u steeds voor de eerste bi<strong>je</strong>enkomst<br />
gelezen te hebben.<br />
Reeks 1: Scandinavische schrijvers<br />
Lars Saabye Christensen (Noorwegen) - De halfbroer<br />
Halldór Laxness (IJsland) - Onafhankelijke mensen<br />
Jan Guillou (Zweden) - Bruggenbouwers<br />
Code CUL508 start vrijdag 4 oktober - 09.30 uur<br />
Lesdagen 4/10, 25/10 en 15/11<br />
Cursusduur 3 x 2 uur<br />
Docent César Noordewier<br />
Cursusprijs E 52<br />
Reeks 2: Zuid-Amerikaanse schrijvers<br />
Marcelo Figueras (Argentinië) - Kamtsjatka<br />
Mario Vargas Llosa (Peru) - De oorlog van het einde van de wereld<br />
Isabel Allende (Chili) - Het oneindige plan<br />
Code CUL516 start vrijdag 6 december - 09.30 uur<br />
Lesdagen 6/12, 10/1 en 31/1<br />
Cursusduur 3 x 2 uur<br />
Docent César Noordewier<br />
Cursusprijs E 52<br />
Reeks 3: Literatuur en (klassieke) muziek<br />
Vikram Seth (India) – Verwante stemmen<br />
De pianostemmer van Pascal Mercier<br />
Thomas Mann (Duitsland) – Doctor Faustus<br />
Code CUL520 start vrijdag 21 februari 2014 - 09.30 uur<br />
Lesdagen 21/2, 14/3 en 4/4<br />
Cursusduur 3 x 2 uur<br />
Docent César Noordewier<br />
Cursusprijs E 52<br />
55
56<br />
In Delft moet <strong>je</strong> kiezen wat <strong>je</strong> wilt zien....<br />
- lezing met excursie<br />
Vroeger leerden we op school dat Willem van Oran<strong>je</strong> “heel zijn<br />
leven” in Delft zou hebben gewoond. Nu weten we beter, het was<br />
slechts gedurende korte periodes, zijn laatste ver<strong>blijf</strong> zou hem<br />
fataal worden! In Delft kunnen we nog steeds de plek vinden<br />
waar Balthasar Gerards verbleef en natuurlijk hoort u het meest<br />
recente verhaal over De Moord. Tijdens de excursie brengen<br />
we een bezoek aan de Nieuwe Kerk en maken een keuze uit<br />
Prinsenhof of Oude Kerk. Tijdens de stadswandeling zoeken we<br />
de plekken op die behoren <strong>bij</strong> de verhalen over o.m. de Delftse<br />
Donderslag, een beroemd hekeldicht van Vondel, Johannes<br />
Vermeer e.a. Max. aantal deelnemers 15. Nadere reisinformatie<br />
vindt u op de website van de Volksunversiteit.<br />
Code CUL900 dinsdag 1 oktober<br />
Lezing Aanvang 13.30 uur<br />
Excursie dinsdag 8 oktober<br />
Tijdsduur 09.00 uur tot ca.18.00 uur<br />
Docent Aad Engelfried<br />
Cursusprijs E 32<br />
Exclusief Treinreis, entree en lunch.<br />
Inclusief Rondleiding en kop<strong>je</strong> koffie of thee.<br />
lezing met excursie<br />
Aken - lezing met excursie<br />
Aken heeft ieder jaar de grootste Kerstmarkt van Europa en is<br />
vanuit <strong>Den</strong> <strong>Bosch</strong> gemakkelijk per trein bereikbaar! Voorafgaand<br />
aan de excursie naar Aken zal op 12 november een lezing over<br />
Aken worden verzorgd, ooit in heel Europa beroemd vanwege zijn<br />
thermen, de nog steeds aanwezige Elisenbrunnen. Kerst 800 liet<br />
Karel de Grote zich in Rome door Paus Leo III kronen tot Keizer,<br />
als opvolger van de West-Romeinse Keizers. Rondom Stadhuis en<br />
Dom is de jaarlijkse Kerstmarkt, dus gezelligheid en sfeer wordt<br />
gecombineerd met eeuwenoude voorwerpen en rituelen. De Dom<br />
gaan we zeker bekijken, voor de Kroningsfeestzaal in het stadhuis<br />
en de schatkamer wordt toegang geheven en dat kunt u dus ter<br />
plaatse besluiten. Gaat u weer mee? Max. aantal deelnemers 15.<br />
Nadere reisinformatie vindt u op de website van de Volksunversiteit.<br />
Code CUL905 dinsdag 12 november<br />
Lezing Aanvang 13.30 uur<br />
Excursie woensdag 11 december<br />
Tijdsduur 08.15 uur tot ca.18.30 uur<br />
Docent Aad Engelfried<br />
Cursusprijs E 32<br />
Exclusief Treinreis, entree en lunch.<br />
Inclusief Rondleiding en kop<strong>je</strong> koffie of thee.
Lezingen 2013 - 2014<br />
Tijdsduur 14.00 uur tot ca.16.00 uur<br />
Prijs E 6<br />
Nieuwe visie op <strong>bij</strong>na dood ervaring<br />
De BDE wordt tot nu toe neurologisch of bovennatuurlijk<br />
verklaard. Beide theorieën verklaren echter niet álle kenmerken<br />
en 10 andere kenmerken ontbreken. De derde verklaring (de 5<br />
fasen theorie) beschrijft dit allemaal wel. In deze lezing worden de<br />
5 fasen uitgelegd. Tevens zijn er prachtige overeenkomsten met<br />
oude culturen en levensbeschouwingen.<br />
Code CUL920 vrijdag 11 oktober<br />
Spreker Maureen Venselaar<br />
Italiaanse kunst in de 20e eeuw<br />
In deze lezing zal het werk besproken worden van <strong>bij</strong>voorbeeld<br />
Boccioni en de Futuristen, Modigliani en de vrouwenfiguur, De<br />
Chirico en de Pittura Metafisica, Morandi en het stilleven, Manzu<br />
en het reliëf, Marini en de sculptuur, Fabro en Merz van de Arte<br />
Povera en tenslotte Chia, Clemente, Cucchi en Palladino van de<br />
Transavantguardia Italiana.<br />
Code CUL921 vrijdag 25 oktober<br />
Spreker Joris van Sleeuwen<br />
lezingen<br />
Een droomreis per hemeltrein naar Tibet<br />
In de lezing wordt o.m. ingegaan op de vraag wie of wat is de<br />
Dalai Lama. Wat is de rol geweest van Koning Songtsen Gampo<br />
en Tsongkhapa, de stichter van vele kloosterorden. Waarop<br />
baseert China zijn aanspraken op Tibet, wat zijn de historische en<br />
religieuze achtergronden van Tibet.<br />
Code CUL922 vrijdag 8 november<br />
Spreker Aad Engelfriet<br />
Kokoschka’s kunst: kleurrijk & gelaagd<br />
Toen Klimt en Freud honderd jaar geleden in Wenen rondliepen,<br />
was het grootste aanstormende talent in de stad: Oskar Kokoschka.<br />
Generaties jonge schilders raakten geïnspireerd door deze<br />
Oostenrijkse jongeman die in een kleurrijke stijl schilderde die<br />
een dramatische vibratie uitademt.<br />
Code CUL923 vrijdag 22 november<br />
Spreker Hoo Man Chan<br />
57
58<br />
Bogemielen (950-1463) en Katharen (1100-1300)<br />
grondleggers van de Europese Spiritualiteit<br />
Wat is de betekenis van bogomielen en katharen voor de<br />
ontwikkeling van de Europese cultuur en spiritualiteit? Wat<br />
kunnen zij nog betekenen voor het spirituele leven van nu?<br />
Code CUL924 vrijdag 6 december<br />
Spreker Dick van Niekerk<br />
Sterrezaad<br />
In deze lezing zal ingegaan worden op de mogelijkheid of er<br />
buitenaards leven is en of wij dat ook kunnen vaststellen.<br />
Door voorbeelden door alle tijden heen, laat de spreker u aan de<br />
hand van schilderi<strong>je</strong>n en afbeeldingen uit voorgaande tijden, de<br />
aanwezigheid van UFO’s zien.<br />
Code CUL925 vrijdag 10 januari 2014<br />
Spreker Cor van der Horst<br />
Actuele tentoonstelling Museum De Pont in Tilburg<br />
In deze lezing zal in zijn geheel ingegaan worden op de tentoonstelling<br />
die <strong>bij</strong> Museum De Pont in maart 2014 te zien zal zijn.<br />
Code CUL926 vrijdag 24 januari 2014<br />
Spreker Carla van Bree<br />
lezingen<br />
De 1e wereldoorlog 1914-1918<br />
In zijn verhaal zal Bosschenaar Henk van der Linden in grote lijnen<br />
vertellen over de achtergronden van deze wereldbrand, het verloop<br />
ervan, de effecten op ons eigen land en de naweeën later.<br />
Code CUL927 vrijdag 7 februari 2014<br />
Spreker De heer v.d. Linden<br />
Salvador Dalí<br />
Salvador Dalí (1904-1989) was een Catalaanse schilder die de<br />
wereld versteld deed staan. Uitzonderlijk begaafd als hij was,<br />
gebruikte hij zijn schilderkunst om zichzelf en zijn wereldvreemde<br />
ideeën te propageren.<br />
Code CUL928 vrijdag 21 februari 2014<br />
Spreker Cor van Vliet<br />
Een archeologische reis langs de Nijl<br />
Tijdens deze lezing maakt u een virtuele reis langs een aantal<br />
belangrijke archeologische bezienswaardigheden in Egypte.<br />
Code CUL929 vrijdag 21 maart 2014<br />
Spreker Hendrik<strong>je</strong> Nouwens
Menselijk gedrag bestaat uit een geheel van denken,<br />
doen, waarnemen en voelen. Zelfkennis is belangrijk<br />
om de eigen denkwijze, de mogelijkheden en de<br />
onmogelijkheden van de eigen geest en van het eigen<br />
lichaam te kunnen inschatten. Volledige en betrouwbare<br />
zelfkennis kan slechts dankzij de omgang met<br />
anderen verkregen worden.<br />
De kennis van onze natuur en milieu zorgt voor kennis<br />
en inzicht in de wereld om ons heen.<br />
<strong>Volksuniversiteit</strong> ’s-Hertogenbosch biedt diverse cursussen<br />
aan op het gebied van Natuur en Gezondheid,<br />
Persoonlijke Balans en Beweging en Ontspanning.<br />
mens en milieu<br />
Aanmelden kan via de inschrijfformulieren in het boek<strong>je</strong> of via de website<br />
www.volksuniversiteitdenbosch.nl.<br />
59
60<br />
inhoud<br />
Psychologie<br />
61 n Jungiaanse psychologie<br />
n Psychologische astrologie<br />
Natuur en gezondheid<br />
62 n Wichelroede<br />
n Kruiden in de directe omgeving<br />
63 n De natuur in de ommelanden van ‘s-Hertogenbosch<br />
n Gezond moestuinieren: leuk, lekker èn uitdagend!<br />
64 n Gezonde groeten kweken in <strong>je</strong> stadstuin of op het balkon:<br />
leuk, lekker èn uitdagend!<br />
Persoonlijke balans<br />
64 n Mindful veranderen<br />
65 n De monnik in <strong>je</strong>zelf<br />
n Hoog gevoeligheid als kwaliteit<br />
66 n Jin Shin Jyutsu<br />
n TRE Trauma and Tension Release Excercises<br />
Beweging en ontspanning<br />
67 n Tai Chi - voor beginners<br />
n Qigong<br />
68 n Omgaan met nieuwe aardefrequentie<br />
n Mindfulness - introductie<br />
69 n Mindfulness Compassietraining<br />
n Hatha-Yoga
Jungiaanse psychologie<br />
Een praktische zelfverkenning<br />
In deze cursus worden de belangrijkste begrippen uit de<br />
Jungiaanse psychologie belicht en behandeld. Jung wordt vaak<br />
slecht begrepen, vooral door de moeilijke taal in zijn boeken.<br />
In deze cursus worden zijn uitspraken dan ook vertaald voor de<br />
leek en dat blijkt voor velen een openbaring. Dat Jung de laatste<br />
tijd steeds meer in de belangstelling staat, heeft ongetwijfeld<br />
te maken met de brug die hij slaat tussen het oosters en het<br />
westers denken, tussen gevoelens en spiritualiteit enerzijds en<br />
wetenschappelijk rationalisme anderzijds. <strong>Daar</strong>mee was hij voor<br />
velen té mystiek, maar voor anderen het antwoord op hun vragen.<br />
Code MMA001 start woensdag 2 oktober<br />
Aanvangstijd 09.30 uur<br />
Cursusduur 10 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docente Threes Brouwers<br />
Cursusprijs E 159<br />
Lesmateriaal E 20 af te rekenen met de docente.<br />
psychologie<br />
Psychologische astrologie<br />
Het doel van deze cursus is u een praktische en onderhoudende<br />
opleiding te geven in de moderne astrologie. Spelenderwijs<br />
leert u hoe de concrete samenhang tussen mens en kosmos<br />
uitwerken in het karakter van een persoon. Voor iedereen die<br />
belangstelling heeft voor deze eeuwenoude wetenschap een<br />
unieke kans om er kennis mee te maken.<br />
Code MMA003 start donderdag 3 oktober<br />
Aanvangstijd 20.30 uur<br />
Cursusduur 20 x 1¾ uur (1 les per week)<br />
Docente Threes Brouwers<br />
Cursusprijs E 209<br />
Lesmateriaal E 20 af te rekenen met de docente.<br />
61
62<br />
Wichelroede<br />
De kunst van het wichelroedelopen is al heel oud. Het<br />
wichelroedelopen werd en wordt gebruikt voor het opsporen van<br />
<strong>bij</strong>voorbeeld wateraders, ertsen en landmijnen. De kunst van het<br />
wichelroedelopen vergt geen <strong>bij</strong>zondere gave, maar kan door een<br />
groot deel van de mensen worden aangeleerd. De cursus gaat in<br />
op de geschiedenis van het wichelroedelopen, de verschillende<br />
wichelroedes die worden toegepast en een aantal technieken van<br />
het werken met wichelroedes. Natuurlijk gaat u ook zelf aan de<br />
slag met de wichelroede en zult u versteld staan van de effecten<br />
die de wichelroede <strong>bij</strong> u losmaakt.<br />
Code MMA304 zaterdag 21 en 28 september<br />
Aanvangstijd 09.30 uur<br />
Praktijkles zaterdag 5 oktober<br />
Aanvangstijd 10.30 uur<br />
Cursusduur 2 x 2 uur + 1 les praktijk<br />
Docent Frans van Noppen<br />
Cursusprijs E 64<br />
Lesmateriaal Inclusief wichelroede.<br />
natuur en gezondheid<br />
Kruiden in de directe omgeving<br />
In de tijd dat de mensen nog in de natuur leefden en hun instinct<br />
volgden, net zoals de dieren, wisten ze precies welke kruiden<br />
goed voor ze waren. Hoe zit dat? Thema’s die o.a. behandeld<br />
worden en enige praktische oefeningen zijn:<br />
n Welke kruiden en bloemen uit de tuin kunnen we eten?<br />
n Wat zeggen de kleuren en vorm?<br />
n Wat wordt bedoeld met magische kruiden?<br />
n De medicinale werking van de kruiden.<br />
n Het EHBO kruidenkist<strong>je</strong>.<br />
n Aanleg kruidentuin.<br />
We gaan ook proeven en een kruidentuin bezoeken. Elke les<br />
maken we kennis met een andere <strong>bij</strong>zondere thee bv. Slathee.<br />
Code MMA302 start donderdag 19 september<br />
Aanvangstijd 13.30 uur<br />
Lesdagen 19/9, 26/9, 3/10, 10/10, 24/10<br />
Kruidentuin zaterdag 26 oktober - 10.00 - 12.00 uur<br />
Cursusduur 5 x 2 uur + 1 les bezoek<br />
Docent Jules Faber<br />
Cursusprijs E 102<br />
Lesmateriaal E 14 af te rekenen met de docent.
De natuur in de ommelanden van<br />
‘s-Hertogenbosch - lezing<br />
De omgeving van ‘s-Hertogenbosch is <strong>bij</strong>zonder. Het is<br />
geomorfologisch gezien één van de rijkste gebieden van<br />
Nederland. Uiterwaarden, overstromingsvlakten, hogere<br />
zandgronden en dat alles ook nog eens doorsneden door de<br />
beekdalen. Als gevolg daarvan komt 60 % van de Nederlandse<br />
flora rond <strong>Den</strong> <strong>Bosch</strong> voor met daarmee volgend vogels,<br />
vlinders, amfibieën en zoogdieren. Rob de Vrind bekijkt al meer<br />
dan 25 jaar de flora en fauna om de stad. Hij heeft er het<br />
boek ‘s-Hertogenbosch, zeldzaam Groen over geschreven. Hij<br />
neemt u mee in al het moois in de ommelanden. Echt iets voor<br />
natuurliefhebbers.<br />
Code MMA300 dinsdag 17 september<br />
Tijd 19.30 - 21.30 uur<br />
Duur 1 les van 2 uur<br />
Docent Rob de Vrind<br />
Prijs E 6<br />
Gezond moestuinieren<br />
Leuk, lekker èn uitdagend! - workshop<br />
Leer over de achtergronden van de gezonde moestuin. Je krijgt<br />
practische tips waardoor <strong>je</strong> gelijk kunt beginnen. Ook leer <strong>je</strong> te<br />
begrijpen waarom iets goed of fout kan gaan. Aan het eind krijg<br />
<strong>je</strong> een stappenplan waarmee <strong>je</strong> <strong>je</strong> eigen tuinplan kunt maken.<br />
Geschikt voor mensen die geen ervaring hebben met groenten<br />
kweken. Op zaterdag 28 september kunt u persoonlijk advies<br />
krijgen van de docent. Dit is facultatief. Kosten E 10 af te<br />
rekenen <strong>bij</strong> de docent.<br />
Code MMA306 vrijdag 27 september<br />
Workshop 09.00 - 12.00 uur<br />
Excursie De Guit Blei<strong>je</strong>ndijk, Vught - 13.30 - 15.00 uur<br />
Docente Janneke Tops | www.gezondemoestuin.nl<br />
Cursusprijs E 29<br />
Exclusief Vervoer naar Vught.<br />
Lesmateriaal E 7,50 af te rekenen met de docente.<br />
63
64<br />
Gezonde groenten kweken in <strong>je</strong><br />
stadstuin of op het balkon<br />
Leuk, lekker èn uitdagend! - workshop<br />
Ook op een balkon of in een kleine stadstuin kun <strong>je</strong> zelf groenten<br />
kweken. Je krijgt practische tips en leuke, inspirerende ideeën<br />
waardoor <strong>je</strong> gelijk kunt beginnen. Ook leer <strong>je</strong> te begrijpen<br />
waarom iets goed of fout kan gaan. Geschikt voor mensen die<br />
geen ervaring hebben met groenten kweken.<br />
Code MMA308 vrijdag 11 oktober<br />
Workshop 09.00 - 12.00 uur<br />
Excursie Gezamenlijke buurtmoestuinen,<br />
‘s-Hertogenbosch - 13.30 - 15.00 uur<br />
Docente Janneke Tops | www.gezondemoestuin.nl<br />
Cursusprijs E 29<br />
Exclusief Vervoer naar naar de buurtmoestuinen.<br />
Lesmateriaal E 7,50 af te rekenen met de docente.<br />
natuur en<br />
gezondheid<br />
Mindful veranderen<br />
Wil <strong>je</strong> iets veranderen? Neem zelf het heft in handen!<br />
Leven vanuit verlangen, meer bezieling in <strong>je</strong> leven brengen kan<br />
door 7 stappen te doorlopen volgens de Latifa. Latifa is een<br />
eeuwenoude oefening die een weg van zingeving aangeeft. Het<br />
is een krachtige manier om <strong>je</strong> eigen veranderingsproces richting<br />
te geven. Een bewustzijnsweg die leidt tot groei van jou als mens.<br />
Tegenwoordig succesvol toegepast <strong>bij</strong> loopbaanbegeleiding en<br />
outplacement. Je persoonlijke ontdekkingsreis naar innerlijke<br />
wijsheid begint met een persoonlijke leervraag. Deze vormt de<br />
rode draad in deze cursus.<br />
Schrijfgerei, gemakkelijk zittende kleding dragen.<br />
Code MMA212 start woensdag 30 oktober<br />
Aanvangstijd 09.30 uur<br />
Lesdagen 30/10, 13/11, 27/11, 11/12, 8/1, 22/1, 5/2<br />
en 19/2<br />
Cursusduur 7 x 2¼ uur (1 les per 14 dagen)<br />
Docente Sigrid Hoppener<br />
Cursusprijs E 127<br />
Lesmateriaal E 12 af te rekenen met de docent.<br />
persoonlijke balans
De monnik in <strong>je</strong>zelf<br />
Ben <strong>je</strong> ook op zoek zijn naar stilte, eenvoud, wijsheid en innerlijke<br />
vrijheid? Dit zoeken naar waar het eigenlijk om gaat in het leven<br />
is een verlangen van de monnik in <strong>je</strong>zelf. Bij velen van ons leeft<br />
in ons hart een verlangen om te leven met meer stilte, bezinning<br />
en een eenvoudiger leven. In 6 bi<strong>je</strong>enkomsten maken we een<br />
begin met vaardigheden die de monnik in ons ondersteunen<br />
zoals: <strong>bij</strong> <strong>je</strong>zelf blijven, aandacht voor <strong>je</strong> innerlijke mens, innerlijk<br />
sterker worden, <strong>je</strong> hart volgen, omgaan met de innerlijke onrust,<br />
onderscheiden welke geest in <strong>je</strong> leeft en leren om stil en vredig<br />
te worden. We doen dit door middel van visualisatie, meditatie,<br />
creatieve oefeningen en teksten die ons in contact brengen met<br />
de weg van een monnik.<br />
Code MMA204 start vrijdag 11 oktober<br />
Aanvangstijd 09.30 uur<br />
Lesdagen 11/10, 25/10, 8/11, 15/11, 29/11 en 13/12<br />
Cursusduur 6 x 2 uur<br />
Docente Antoinette van Gurp<br />
Cursusprijs E 93<br />
Hooggevoeligheid als kwaliteit<br />
n Wat is intuïtie?<br />
n Hoe ga <strong>je</strong> om met jouw (hoog)gevoeligheid?<br />
n Hoe kun <strong>je</strong> <strong>je</strong>zelf afsluiten voor indrukken van buitenaf?<br />
n Jouw (hoog)gevoeligheid gebruiken voor <strong>je</strong>zelf en voor anderen!<br />
n Wat is een menselijk energieveld?<br />
Voel <strong>je</strong> <strong>je</strong> soms anders dan andere mensen? Heb <strong>je</strong> het idee dat<br />
<strong>je</strong> heel gevoelig bent? Kun <strong>je</strong> vaak de sfeer van een bepaalde<br />
situatie of van een ander persoon aanvoelen en daar misschien<br />
ook wel eens last van hebben? Zou <strong>je</strong> willen leren om hiermee<br />
om te gaan? Deze beginnerscursus gaat over jouw (hoog)<br />
gevoeligheid als kwaliteit. Je leert hoe het een bruikbaar<br />
instrument kan zijn die <strong>je</strong> kan dienen en die <strong>je</strong> kan gebruiken in<br />
plaats van dat deze eigenschap <strong>je</strong> alleen maar last bezorgt.<br />
Code MMA214 start vrijdag 8 november<br />
Aanvangstijd 09.30 uur<br />
Cursusduur 5 x 2¼ uur (1 les per week)<br />
Docent Jan Hogema<br />
Cursusprijs E 112<br />
Aandachtspunt Vooraf vindt intake met docent plaats.<br />
65
66<br />
Jin Shin Jyutsu<br />
In deze zelfhulpcursus worden de basisprincipes van Jin Shin<br />
Jyutsu uitgelegd. Met deze duizenden jaren oude methode wordt<br />
de energie in het lichaam in evenwicht gebracht. We leren hoe<br />
de belangrijkste energiebanen lopen en hoe de energiepunten<br />
over het lichaam verdeeld zijn. Heel praktisch kunnen we met<br />
onze handen en vingers klachten van acute en chronische<br />
aard behandelen. Gevoelens van bezorgdheid, angst, woede<br />
en verdriet worden verlicht. U bestrijdt de dagelijkse stress en<br />
vermoeidheid. Van deze investering in de eigen gezondheid kan<br />
men een leven lang baat hebben. Jin Shin Jyutsu is namelijk<br />
verrassend gemakkelijk te leren!<br />
Code MMA208 start maandag 28 oktober<br />
Aanvangstijd 10.00 uur<br />
Cursusduur 7 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docente Janine van Twist<br />
Cursusprijs E 112<br />
Lesmateriaal E 12,50 af te rekenen met de docente.<br />
Tevens dient u aan te schaffen het Handboek<br />
Jin Shin Jyutsu (ISBN 9789062290581)<br />
persoonlijke balans<br />
TRE Trauma and Tension Release Excercises<br />
TRE is een nieuwe techniek om spanningen, onverwerkte emoties<br />
en dagelijks opgelopen stress los te laten. Resultaat is veel meer<br />
innerlijke rust en kalmte. Het is een mooie zelfhulpmethodiek en na<br />
een korte begeleiding kun <strong>je</strong> het zelf. De oefeningen zijn goed voor<br />
<strong>je</strong> lichaam. Elke sessie bestaat uit wat theorie, het doen van de<br />
oefeningen en gezamenlijke evaluatie. Na de 5 weken heb <strong>je</strong> <strong>je</strong>zelf<br />
een stuk beter leren kennen en ben <strong>je</strong> in staat om de oefeningen<br />
zelfstandig thuis te doen. De voordelen van deze training zijn<br />
o.a.: Betere nachtrust, meer rust, plezier, energie en veerkracht,<br />
minder (werk)stress, minder piekeren, losmaken van beklemmende<br />
emoties en gebeurtenissen, reduceren en verhelpen van angsten<br />
en fobien, verhelpen van burn-out verschijnselen, verlicht migraine,<br />
verminderd rug-, schouder- en nekklachten.<br />
Code MMA216 start dinsdag 26 november - 19.30 uur<br />
Cursusduur 5 x 2½ uur (1 les per week)<br />
Docent Marc Doomernik | www.verfrissende-blik.nl<br />
Cursusprijs E 103<br />
Lesmateriaal E 7,50 af te rekenen met de docent.<br />
Zelf meenemen Gemakkelijke kleding, yogamat<strong>je</strong> en<br />
1 fleecedeken + kussent<strong>je</strong>.<br />
Aandachtspunt Vooraf vindt intake met docent plaats.
Tai Chi - voor beginners<br />
Tai Chi is niet alleen een eeuwenoude Chinese vechtkunst, maar<br />
ook een vorm van meditatie in beweging, gericht op het in balans<br />
brengen van lichaam en geest. Een vast patroon van rustige,<br />
zachte bewegingen zorgt voor een gezonde stroom van energie.<br />
Tai Chi oefeningen kunnen therapeutisch toegepast worden<br />
tegen chronische klachten zoals reuma/artrose, rugproblemen,<br />
hoofdpijn, hoge bloeddruk en klachten die voortkomen uit<br />
spanning en stress. De les bestaat uit een warming-up, losse<br />
Tai Chi oefeningen en de Tai Chi vorm.<br />
Code MMA104 start dinsdag 17 september<br />
Aanvangstijd 09.30 uur<br />
Cursusduur 12 x 1¼ uur (1 les per week)<br />
Docent Floris van Berkel<br />
Cursusprijs E 119<br />
Lesmateriaal Makkelijk zittende kleding.<br />
Qigong<br />
beweging en ontspanning<br />
Qigong is een Chinese oefenmethode die gericht is op het<br />
verbeteren van de gezondheid. De beoefening vergroot de<br />
vitaliteit, verbetert de lichaamshouding, de circulatie van<br />
energie, bloed en lichaamsvochten en zuivert het lichaam van<br />
ziekteverwekkende factoren. Qigong wordt door veel traditionele<br />
Chinese artsen aanbevolen als een uitermate effectieve<br />
zelfhulpmethode. Tijdens de lessen worden eenvoudige fysieke-<br />
en meditatieve oefeningen onderwezen.<br />
Code MMA106 start dinsdag 17 september<br />
Aanvangstijd 11.00 uur<br />
Cursusduur 12 x 1 uur (1 les per week)<br />
Docent Floris van Berkel<br />
Cursusprijs E 96<br />
Lesmateriaal Makkelijk zittende kleding.<br />
67
68<br />
Omgaan met nieuwe aardefrequentie<br />
21 december 2012 lijkt voor<strong>bij</strong> te zijn gegaan zonder dat ook<br />
maar iets uitgekomen is van alle profetieën. Lijkt, want we zijn<br />
weldegelijk overgegaan naar een nieuw tijdperk met hogere<br />
trillingsfrequenties. In deze cursus leert u te werken met deze<br />
nieuwe frequenties. Dit doen we aan de hand van een stuk<strong>je</strong><br />
theorie, oefeningen en meditaties. De theorie zal ingaan op de<br />
9 dimensies, het kosmisch plan en uw persoonlijke ervaringen<br />
en opdrachten hierin. <strong>Daar</strong><strong>bij</strong> gaat u ook ontdekken wat uw<br />
trillingsgetal is en in welke dimensie u zit. De oefeningen zijn<br />
geïnspireerd op de Oosterse tradities en meditaties zullen veelal<br />
met kristallen klankschalen zijn.<br />
Code MMA128 start dinsdag 3 december<br />
Aanvangstijd 13.30 uur<br />
Lesdagen 3/12, 10/12, 10/01 en 17/01<br />
Cursusduur 4 x 2½ uur<br />
Docent Floris van Berkel<br />
Cursusprijs E 79<br />
beweging en ontspanning<br />
Mindfulness - introductie<br />
‘Waar <strong>je</strong> aandacht is daar ben <strong>je</strong>.’<br />
Mindfulness is met milde open aandacht aanwezig zijn. Het<br />
leert <strong>je</strong> om zonder oordeel en bewust in het hier en nu te zijn.<br />
Hierdoor kun <strong>je</strong> uit de automatische piloot stappen en het huidige<br />
moment fris bekijken. Dan komt ruimte vrij om eigen keuzes te<br />
maken. Volop aanwezig zijn in de maalstroom van <strong>je</strong> leven en<br />
kunnen switchen van een houding van ‘altijd-maar-doen’ naar<br />
‘aanwezig-zijn’. Deze training is een eerste kennismaking met<br />
mindfulness. De lessen bestaan uit lichte aandachtsoefeningen,<br />
eenvoudige bewegings- en meditatietechnieken die <strong>je</strong> dagelijks<br />
kunt toepassen.<br />
Materiaal om mee te nemen: gemakkelijk zittende kleding,<br />
yogamat<strong>je</strong> en 1 fleecedeken + kussent<strong>je</strong> en sloffen of sokken.<br />
Code MMA108 start woensdag 18 september<br />
Aanvangstijd 09.15 uur<br />
Cursusduur 4 x 2½ uur (1 les per week)<br />
Docente Sigrid Hoppener<br />
Cursusprijs E 92<br />
Lesmateriaal Zelf aanschaffen boek - In de maalstroom<br />
van <strong>je</strong> leven, Edel Maex, Uitgeverij Lannoo nv<br />
Tielt, 2006.
Mindfulness Compassietraining<br />
Het vervolg op de mindfulnesstraining is de compassietraining<br />
MBCL (Mindfulness Based Compassionate Living). Compassie<br />
of mededogen is het vermogen om ons betrokken te voelen <strong>bij</strong><br />
emotionele pijn. Het gaat samen met de wens deze emotionele<br />
pijn in <strong>je</strong>zelf en anderen te verlichten en de bereidheid daarin<br />
verantwoordelijkheid te nemen. Compassie zorgt voor welzijn en<br />
een gezonde relatie met onszelf en leidt tot empathie en openheid<br />
naar anderen toe. Compassie en mindfulness zijn hartverwarmend<br />
en ontwikkelen moed en ‘zachte kracht’. Deze training heeft een<br />
vergelijkbare vorm als de mindfulness-training en kent 8 sessies<br />
met een werkboek en CD met oefeningen. Het is handig als <strong>je</strong> dit<br />
hebt gevolgd, maar niet noodzakelijk. Makkelijk draagbare kleding,<br />
soms ligmat<strong>je</strong>, dekent<strong>je</strong> en kussent<strong>je</strong> mee.<br />
Code MMA124 start woensdag 6 november - 09.30 uur<br />
Lesdagen 6/11, 20/11, 4/12, 18/12, 15/1, 29/1, 12/2,<br />
26/2<br />
Cursusduur 8 x 2½ uur<br />
Docente Sigrid Hoppener<br />
Cursusprijs E 159<br />
Lesmateriaal E 25 voor werkboek met CD.<br />
Aan te schaffen <strong>bij</strong> docente.<br />
Hatha-Yoga<br />
Altijd druk, altijd bezig met de ander, weinig of geen tijd voor<br />
<strong>je</strong>zelf is een bekend patroon in deze tijd. Het gevolg hiervan is<br />
een gespannen lichaam, een beklemde korte adem en mentale<br />
onrust. In de yoga leer <strong>je</strong> het lichaam te ontspannen, met behulp<br />
van de adem jouw innerlijke rust te vinden en te komen tot een<br />
mentaal evenwicht. Een uur per week de aandacht compleet<br />
gericht op <strong>je</strong>zelf geeft niet alleen rust en ontspanning in de les,<br />
maar werkt door in de dagelijkse praktijk. Hiermee kun <strong>je</strong> zelf<br />
invulling en richting geven aan <strong>je</strong> leven.<br />
Code MMA100 start maandag 16 september -10.15 uur<br />
Code MMA102 start maandag 16 september - 11.30 uur<br />
Cursusduur 28 x 1 uur (1 les per week)<br />
Docente Patricia van Delft<br />
Cursusprijs E 183<br />
Lesmateriaal Slaapzak, mat<strong>je</strong>, fleecedeken en kussen/<br />
makkelijk zittende kleding dragen.<br />
69
inschrijfformulier<br />
Graag het volledig ingevulde formulier opsturen naar of inleveren <strong>bij</strong> de <strong>Volksuniversiteit</strong> ‘s-Hertogenbosch<br />
Havensingel 24 n 5211 TX ‘s-Hertogenbosch<br />
Voorletters ................................. Naam ........................................................................... Mevr. Dhr.<br />
Adres .........................................................................................................................................................<br />
Postcode ................................... Woonplaats ...........................................................................................<br />
E-mail ..............................................................................................<br />
Geboortedatum ...............................................................................<br />
Telefoon ...........................................................................................<br />
Mobiel ..............................................................................................<br />
Biebpasnummer ..............................................(zie alg. voorwaarden)*<br />
Ik schrijf me in voor:<br />
Codenr. Cursus / Workshop Prijs E<br />
.................... ............................................................ .................<br />
.................... ............................................................ .................<br />
.................... ............................................................ .................<br />
.................... ............................................................ .................<br />
‘s-Hertogenbosch<br />
Betaling contant (alleen mogelijk <strong>bij</strong> inlevering van dit formulier op<br />
de administratie van de <strong>Volksuniversiteit</strong>)<br />
éénmalige machtiging<br />
Eénmalige machtiging: Ondergetekende verleent toestemming aan de<br />
<strong>Volksuniversiteit</strong> ‘s-Hertogenbosch om éénmalig het cursusgeld van zijn/<br />
haar rekening af te schrijven, indien de cursus doorgaat.<br />
Bank/gironummer ............................................................................<br />
Datum ..............................................................................................<br />
Ten name van ...................................................................................<br />
Handtekening ..................................................................................<br />
Door ondertekening accepteer ik de algemene voorwaarden.*<br />
* Onze algemene voorwaarden vindt u op pagina 66. Ook verkrijgbaar <strong>bij</strong><br />
onze administratie en te vinden op www.volksuniversiteitdenbosch.nl.
Creativiteit, hobby en spel zijn een<br />
bron van inspiratie. In de hectiek van<br />
onze maatschappij biedt het niet alleen<br />
ontspanning, maar kan het ook een<br />
waardevolle aanvulling zijn op de dagelijkse<br />
bezigheden en op de persoonlijke<br />
ontwikkeling. Of het nu gaat om het<br />
verbreden van uw kennis en blikveld<br />
middels fotografie, het creatief bezig zijn<br />
met materialen of het geestelijk uitdagende<br />
en sociale aspect van een Bridge-spel.<br />
Aanmelden kan via de inschrijfformulieren in het boek<strong>je</strong> of via de website<br />
www.volksuniversiteitdenbosch.nl.<br />
creatief, hobby en spel<br />
71<br />
71
72<br />
inhoud<br />
Fotografie<br />
73 n Omgaan met de digitale camera<br />
n Fotografie basiscursus<br />
74 n Portretfotografie<br />
n Natuurfotografie<br />
75 n Flitsen met de reportageflitser<br />
n Avondfotografie<br />
Creatieve technieken<br />
76 n Moderne Kartonnage voor beginners<br />
77 n Speksteen bewerken<br />
n Boekbinden<br />
78 n Feestelijk inpakken<br />
n Kalligrafie<br />
79 n Interieurstyling<br />
n Kennismaken met edelsmeden<br />
80 n Kleuradvies en zijden sjaals verven<br />
Bridge<br />
81 n Bridge I - voor beginners<br />
n Bridge II<br />
82 n Bridge III - ‘beter bridge’<br />
n Bridge IV<br />
83 n Passagebridgeclub<br />
n Bridge 5 kaart hoog<br />
Hobby en Spel<br />
84 n Tarot, een kennismaking<br />
n Numerologie
Omgaan met de digitale camera<br />
Deze cursus is bedoeld voor mensen die hun digitale camera<br />
beter willen kennen. Van een compacte camera tot een<br />
spiegelreflex, veel mensen bezitten een digitale camera en weten<br />
niet goed wat ze er allemaal mee kunnen doen. Er wordt uitleg<br />
gegeven over de technische begrippen van de camera en de<br />
bediening en betekenis van de knoppen. Ook wordt verteld wat<br />
met bepaalde instellingen bereikt kan worden. Tijdens een van<br />
de lessen zal er een wandeling worden gemaakt, zodat men in<br />
de praktijk kan oefenen met de instellingen van de camera. In de<br />
laatste lessen zal aandacht worden besteed aan de gemaakte<br />
foto’s, zodat men kan zien wat eventueel anders had gekund <strong>bij</strong><br />
de instelling. Een praktische cursus, zodat u uw camera beter<br />
leert beheersen!<br />
Code CHS200 start maandag 16 september - 13.30 uur<br />
Code CHS201 start woensdag 18 september - 18.30 uur<br />
Code CHS202 start zaterdag 21 september - 09.30 uur<br />
Cursusduur 5 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docente <strong>Den</strong>ise v.d. Stappen | www.ds-fotografie.nl<br />
Cursusprijs E 119<br />
Lesmateriaal U dient de handleiding van uw camera mee<br />
te nemen.<br />
fotografie<br />
Fotografie basiscursus<br />
Deze cursus is bedoeld voor iedereen die beter wil leren<br />
fotograferen. Aan de orde komen onderwerpen als belichting,<br />
compositie, uitsnede en creatieve onscherpte.<br />
Ook behandelen we thema’s als portret-, macro-, landschaps- en<br />
architectuurfotografie. U krijgt thuisopdrachten die tijdens de les<br />
worden besproken. Er zal een praktijkles zijn om op locatie te<br />
fotograferen. Wanneer u aan deze cursus wilt deelnemen dient<br />
u uw eigen camera goed te beheersen en in te kunnen stellen,<br />
met name wat betreft diafragma voorkeuze en belichtingstijden.<br />
Wij gaan er van uit dat u bekend bent met de knoppen P, S, A en<br />
M stand. Wanneer dat niet zo is adviseren wij u eerst de cursus<br />
‘Omgaan met de digitale camera’ te volgen.<br />
Code CHS205 start maandag 4 november - 13.30 uur<br />
Code CHS206 start woensdag 6 november - 18.30 uur<br />
Code CHS207 start zaterdag 16 november - 09.30 uur<br />
Cursusduur 8 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docente <strong>Den</strong>ise v.d. Stappen | www.ds-fotografie.nl<br />
Cursusprijs E 143<br />
73
74<br />
Portretfotografie - workshop<br />
Wilt u graag eens een portret maken met studiolampen?<br />
Meld u dan aan voor deze workshop!<br />
U krijgt uitleg over portretfotografie, de werking van<br />
studiolampen, en met welke instellingen op uw camera u<br />
het beste kunt fotograferen. Er zal een studio-opstelling met<br />
achtergrond zijn, waarmee de deelnemers aan de slag kunnen.<br />
Na de fotosessie zal de docente <strong>Den</strong>ise van der Stappen, samen<br />
met de deelnemers het beste resultaat kiezen, en op een mooie<br />
manier bewerken.<br />
Code CHS218 donderdag 31 oktober<br />
Aanvangstijd 18.30 uur<br />
Workshop 1 les van 3 uur<br />
Verzamelpunt <strong>Volksuniversiteit</strong>, Havensingel 24<br />
Docente <strong>Den</strong>ise v.d. Stappen | www.ds-fotografie.com<br />
Prijs € 31<br />
fotografie<br />
Natuurfotografie - workshop<br />
Onder leiding van fotograaf <strong>Den</strong>ise van der Stappen gaan we in<br />
ontspannen sfeer fotograferen en wandelen. Een wandeling in<br />
Halder <strong>bij</strong> Kasteel Herlaer is zeer de moeite waard!<br />
Men kan mooie foto’s maken rondom de brug, de oude<br />
elementen, en het water. Tevens kan men in het natuurgebied<br />
foto’s maken in herfstsfeer. Tijdens de wandeling krijgt u tips en<br />
adviezen, hoe u betere/of andere foto’s kan maken. Het maakt<br />
niet uit wat voor camera u heeft. Wilt u graag met anderen<br />
fotograferen, meld u dan aan!<br />
Code CHS216 zaterdag 12 oktober<br />
Aanvangstijd 13.00 uur<br />
Workshop 1 les van 3 uur<br />
Verzamelpunt Brug van Halder, tussen Vught en<br />
Sint-Michielsgestel<br />
Docente <strong>Den</strong>ise v.d. Stappen | www.ds-fotografie.com<br />
Prijs € 31
Flitsen met de reportageflitser - workshop<br />
Deze flitsworkshop is voor fotografen die een basiskennis<br />
fotografie hebben. Tijdens deze workshop gaan we aan<br />
de slag met uw reportageflitser. U krijgt o.a. uitleg over de<br />
basisbegrippen van uw flitser, indirect flitsen, flitscompensatie,<br />
richtgetal, TTL, flitssynchronisatie, draadloos flitsen etc. De uitleg<br />
wordt afgewisseld met oefeningen zodat u het geleerde<br />
meteen in de praktijk kunt brengen.<br />
Code CHS215 donderdag 10 oktober<br />
Aanvangstijd 18.30 uur<br />
Workshop 1 les van 2½ uur<br />
Docente <strong>Den</strong>ise v.d. Stappen | www.ds-fotografie.com<br />
Prijs € 25<br />
Avondfotografie - workshop<br />
Wilt u graag leren hoe u mooie avondfoto’s maakt? Kom naar<br />
de workshop Avondfotografie! We beginnen met een korte uitleg<br />
over de instellingen die u nodig heeft op de camera. Het is<br />
handig als <strong>je</strong> goed gebruik weet te maken van de mogelijkheden<br />
die <strong>je</strong> camera biedt. Fotograferen in het donker geeft <strong>je</strong> verder de<br />
mogelijkheid om te experimenteren met lange sluitertijden. Na de<br />
uitleg gaan we op pad om foto’s te maken in de stad. ‘s Avonds<br />
is de stad op veel plaatsen mooi verlicht, en we gaan dat zo goed<br />
mogelijk vastleggen. Natuurlijk heeft u een statief nodig voor<br />
deze workshop!<br />
Code CHS217 donderdag 24 oktober<br />
Aanvangstijd 18.30 uur<br />
Workshop 1 les van 3 uur<br />
Docente <strong>Den</strong>ise v.d. Stappen | www.ds-fotografie.com<br />
Prijs € 31<br />
Lesmateriaal Een statief meenemen.<br />
75
76<br />
Moderne kartonnage - voor beginners<br />
Houd jij ook van mooie dingen met een funktie? Er is een verschil<br />
tussen opbergen en bewaren. Opbergen doe <strong>je</strong> met dingen die <strong>je</strong><br />
(nog) niet weg wilt gooien. Bewaren doe <strong>je</strong> met dierbare dingen.<br />
<strong>Daar</strong>voor gaan we dozen maken van karton, boekbinderslinnen<br />
en sierpapier. Na deze cursus ben <strong>je</strong> in staat om dozen en<br />
mappen te maken in vele maten.<br />
les 1 en 2 A4 map en A5 boek<strong>je</strong>.<br />
les 3 en 4 Doos<strong>je</strong> met losse deksel + memo blok<strong>je</strong> van karton<br />
en papier.<br />
les 5 en 6 Doos met scharnierend deksel van karton, linnen en<br />
papier.<br />
les 7 en 8 Afhankelijk van de cursisten.<br />
Code CHS105 start woensdag 9 oktober<br />
Aanvangstijd 09.15 uur<br />
Cursusduur 8 x 2½ uur (1 les per week)<br />
Docente Josephine de Wilt | www.deblauwemarkies.nl<br />
Cursusprijs E 143<br />
creatieve technieken<br />
Lesmateriaal Halve meter boekbinderslinnen, een vel<br />
sierpapier, een plaat karton van 2 mm, lijm,<br />
snijplaat of stuk linoleum, schilderstape,<br />
klein verfrollert<strong>je</strong>, afbreekmes (niet te smal),<br />
lijmdoek<strong>je</strong> (b.v. herenzakdoek), vulpotlood<strong>je</strong><br />
0,5 mm, 50 cm lange metalen liniaal<br />
met verdeling, smal kwast<strong>je</strong>, een schaar,<br />
boterhamzak<strong>je</strong>, elastiek<strong>je</strong> en oude folders.
Speksteen bewerken<br />
Zo lang de mens bestaat heeft hij sporen in steen achtergelaten.<br />
Beeldhouwen is een oud ambacht. In deze cursus werken we met<br />
speksteen. Speksteen is een zeer zachte, vettige steensoort die<br />
met verschillende soorten raspen gemakkelijk te bewerken is.<br />
Het eindresultaat is vaak heel verrassend door de mooie kleuren<br />
van het speksteen. Steen (varierend in gewicht van 1 tot 3 kg),<br />
raspen en schuurpapier kunt u aanschaffen <strong>bij</strong> de docente.<br />
Code CHS112 start donderdag 7 november<br />
Aanvangstijd 13.30 uur<br />
Cursusduur 6 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docente Sandra v.d. Griendt<br />
Cursusprijs E 102<br />
Lesmateriaal ± 12 à 20 euro, af te rekenen met de docente.<br />
Boekbinden - workshop<br />
In deze basisworkshop worden dunne losse vellen papier volgens<br />
eeuwenoude Japanse methodiek tot een sierlijk boek gebonden.<br />
Je leert de beginselen over papier, vouwen, naaien en lijmen.<br />
Je krijgt tips hoe <strong>je</strong> thuis met eenvoudig gereedschap zelf aan<br />
de slag kan. De schoonheid van dit type boek ligt in de eenvoud<br />
van de vorm en de rijkheid van het gebruikte materiaal. Hierdoor<br />
is het zeer geschikt als persoonlijk cadeaut<strong>je</strong> voor <strong>bij</strong>zondere<br />
gelegenheden en feestdagen. Ervaring met boekbinden is niet<br />
nodig. De docente begeleidt de groep, of waar nodig iedere<br />
deelnemer apart, stap voor stap in het proces.<br />
Code CHS110 woensdag 6 november<br />
Aanvangstijd 09.00 uur<br />
Workshop 1 les van 6 uur<br />
Docente Inge v.d. Thillart | www.ingevandenthillart.eu<br />
Prijs E 62<br />
Lesmateriaal ± 15 euro, af te rekenen met de docente.<br />
77
78<br />
Feestelijk inpakken - workshop<br />
Het spreekwoord luidt: ‘Het is zaliger te geven dan te ontvangen’.<br />
Vindt u het ook zo leuk om aan een present<strong>je</strong> net wat extra<br />
aandacht te besteden zodat niet alleen de inhoud maar ook<br />
de verpakking al een cadeaut<strong>je</strong> op zich is. Deze workshop<br />
neemt ongeveer tweeënhalf uur in beslag. Stap voor stap wordt<br />
ingegaan op verschillende inpaktechnieken en het werken met<br />
allerlei decoratiematerialen. Ook krijgt u handige inpaktips<br />
aangereikt. U leert verschillende vormen inpakken maar ook hoe<br />
u decoraties kunt maken voor uw cadeaut<strong>je</strong>s. Neem vooral ook<br />
uw eigen cadeaut<strong>je</strong>s mee om in te pakken tijdens deze workshop.<br />
Code CHS116 vrijdag 22 november<br />
Aanvangstijd 09.00 uur<br />
Workshop 1 les van 3 uur<br />
Docente Carola Mokveld<br />
Prijs E 21<br />
Lesmateriaal E 7,50 af te rekenen met de docente.<br />
creatieve technieken<br />
Kalligrafie<br />
Wie kent er niet die mooie handschriften uit Middeleeuwse<br />
boeken, of de rijk versierde brieven en oorkonden uit de<br />
Gouden Eeuw. Je hoeft er geen mooi dagelijks handschrift<br />
voor te hebben, maar wel enig geduld en de wil om te (blijven)<br />
oefenen, naast een gevoel van ritme. In deze cursus leert u<br />
enkele verschillende handschriften te kalligraferen. In vogelvlucht<br />
behandelen we natuurlijk ook onze schriftgeschiedenis. U leert<br />
de basishandelingen voor het schrijven met de brede pen,<br />
penonderhoud, over pen- en papiersoorten en houding tijdens het<br />
schrijven. Ook leert u door middel van basisoefeningen hoe u de<br />
kalligrafeerpen moet gebruiken. Het is de bedoeling dat <strong>je</strong> elke<br />
week een beet<strong>je</strong> huiswerk doet, ongeveer een half uur per dag.<br />
U leert uw eigen stijl ontwikkelen.<br />
Code CHS100 start woensdag 18 september<br />
Aanvangstijd 09.30 uur<br />
Cursusduur 10 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docente Helma Ouborg<br />
Cursusprijs E 145<br />
Lesmateriaal ± 30 euro, af te rekenen met de docente.<br />
Zelf papier, potlood, liniaal, gum meenemen.
Interieurstyling - workshop<br />
Bent u op zoek naar inspiratie voor het (re)stylen van uw<br />
woning? Dan is deze workshop echt iets voor u! Tijdens deze<br />
workshop maakt u een persoonlijke woonmap met behulp van<br />
woonmagazines en verschillende soorten stalen. U gaat zelf<br />
aan de slag en krijgt individueel tips en adviezen. Om u optimaal<br />
te kunnen adviseren <strong>bij</strong> al uw kleur- en stylingvragen, is het de<br />
bedoeling dat u foto’s en plattegrond van de ruimte die u wilt (re)<br />
stylen meeneemt.<br />
Code CHS102 vrijdag 4 oktober - 09.00 uur<br />
Workshop 1 les van 3 uur<br />
Docente Melanie v.d. Steen | www.mstyle-interieur.nl<br />
Prijs E 36<br />
Lesmateriaal E 12,50 af te rekenen met de docente.<br />
Kennismaken met edelsmeden<br />
In deze cursus leert u de beginselen van het edelsmeden en <strong>je</strong><br />
zult merken dat <strong>je</strong> al snel iets moois kunt maken. Verschillende<br />
basistechnieken komen al doende aan bod, zoals smeden, gieten,<br />
solderen en afwerken. Er zijn een goudsmid en een zilversmid<br />
aanwezig in het atelier. U leert een gietring en een hanger of<br />
broche te maken. In het atelier zijn voorbeelden aanwezig en we<br />
helpen u graag <strong>bij</strong> het maken van uw eigen ontwerp.<br />
Code CHS108 start dinsdag 22 oktober - 20.00 uur<br />
Locatie Singel 1, Heerewaarden<br />
Cursusduur 6 x 2½ uur (1 les per week)<br />
Docenten Jan-Willem Pette en Anita Koster<br />
www.restauratieatelierheerewaarden.nl<br />
Cursusprijs E 154<br />
Lesmateriaal (onedel) 30 euro, mocht u zilver en stenen<br />
willen gebruiken, dan wordt dit apart berekend.<br />
79
80<br />
Kleuradvies en zijden sjaals verven<br />
workshop<br />
Het is heerlijk om een zijden sjaal om <strong>je</strong> heen te voelen. Het<br />
is helemaal fijn wanner deze sjaal in de kleur(en) is (zijn) die <strong>bij</strong><br />
u past. U gaat in de workshop een mooie zijden sjaal verven.<br />
De kleuren van de sjaal worden gekozen aan de hand van een<br />
persoonlijk kleuradvies door Herma Moolenaar. Zo wordt het een<br />
hele persoonlijke sjaal volgens uw persoonlijke tinten gehaald<br />
uit uw haar, huid en oogkleur. Dit is een unieke manier om uw<br />
kleuradvies mee naar huis te nemen. Docent Wies Jegerings<br />
ondersteunt u <strong>bij</strong> het verven van de sjaals. Een fijne bezigheid en<br />
een inspiratie om meer sjaals te maken.<br />
Code CHS114 vrijdag 15 november<br />
Aanvangstijd 09.00 uur<br />
Workshop 1 les van 3 uur<br />
Docenten Herma Moolenaar en Wies Jegerings<br />
Prijs E 36<br />
Lesmateriaal E 20 af te rekenen met de docente.<br />
creatieve technieken<br />
Drukkerij Vos, uw dienstverlenende duizendpoot!<br />
Postbus 121 5420 AC Gemert • Dommel 36 5422 VH Gemert<br />
T 0492 39 11 11 • E info@vosdruk.nl • I www.vosdruk.nl
Bridge I - voor beginners<br />
Deze cursus brengt de deelnemers de beginselen van de<br />
bridge-sport <strong>bij</strong>. Ervaring met andere kaartspelen is niet vereist.<br />
Tijdens de lessen wordt het ‘Klaverenboek<strong>je</strong>’ van Berry Westra<br />
behandeld, verder wordt veel tijd besteed aan speeltechniek. U<br />
kunt zich voor deze cursus individueel inschrijven.<br />
Code CHS010 start maandag 16 september - 18.45 uur<br />
Cursusduur 28 x 1¾ uur (1 les per week)<br />
Docent Herman Feiters<br />
Code CHS011 start donderdag 26 september - 13.30 uur<br />
Cursusduur 20 x 2½ uur (1 les per week)<br />
Docent Jan Commandeur<br />
Cursusprijs E 181<br />
bridge<br />
Bridge II<br />
Deze vervolgcursus is bedoeld voor diegene die de stof van<br />
Bridge niveau I reeds beheersen. Tijdens de lessen wordt het<br />
‘Ruitenboek<strong>je</strong>’ van Berry Westra behandeld en zal er meer tijd<br />
besteed worden aan speeltechniek. U kunt zich voor deze cursus<br />
individueel inschrijven.<br />
Code CHS020 start dinsdag 17 september<br />
Aanvangstijd 18.45 uur<br />
Cursusduur 28 x 1¾ uur (1 les per week)<br />
Docent Herman Feiters<br />
Cursusprijs E 181<br />
81
82<br />
Bridge III - ‘beter bridge’<br />
Deze cursus is bedoeld voor bridgers die boek<strong>je</strong> 1 en 2 van<br />
Berry Westra reeds beheersen. Er wordt veel aandacht besteed<br />
aan speeltechniek. Zowel het maken van een speelplan in een<br />
sans atout-contract als in een troefcontract wordt uitgebreid<br />
belicht. Ook het ‘tegenspel’ en het ‘uitkomen’ wordt nog eens<br />
onder de loep genomen. <strong>Daar</strong>naast wordt de theorie van de<br />
herbieding, het tweede <strong>bij</strong>bod en het slem-bieden uitgediept. Het<br />
‘Hartenboek<strong>je</strong>’ wordt hier<strong>bij</strong> als leidraad gebruikt.<br />
Code CHS030 start dinsdag 17 september - 20.45 uur<br />
Cursusduur 28 x 1¾ uur (1 les per week)<br />
Docent Herman Feiters<br />
Code CHS031 start donderdag 26 september - 09.45 uur<br />
Cursusduur 20 x 2½ uur (1 les per week)<br />
Docent Jan Commandeur<br />
Cursusprijs E 181<br />
bridge<br />
Bridge IV<br />
‘Bied- en speeltechniek voor beginnende wedstrijdspelers.’<br />
In deze cursus wordt het ‘Schoppenboek<strong>je</strong>’ behandeld van Berry<br />
Westra. De volgende begrippen komen onder andere aan bod:<br />
de vierde kleur, negatief doublet, signaleren en vechten om de<br />
deelscore. U kunt zich voor deze cursus individueel inschrijven<br />
maar de cursus levert het hoogste rendement op wanneer u hem<br />
met een vaste bridgepartner volgt.<br />
Code CHS040 start maandag 16 september - 20.45 uur<br />
Cursusduur 28 x 1¾ uur (1 les per week)<br />
Docent Herman Feiters<br />
Code CHS041 start donderdag 26 september - 13.30 uur<br />
Cursusduur 20 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docent Jan Commandeur<br />
Cursusprijs E 181
Passagebridgeclub<br />
Onder begeleiding worden bridgedrives gespeeld in een rustig<br />
tempo, waar<strong>bij</strong> gelegenheid is tot het stellen van vragen. Voor<br />
aanvang van de drive worden kort onderwerpen herhaald die<br />
in de bridgeles aan de orde zijn geweest; zoals het maken van<br />
een speelplan, slembieden, vierde kleur, negatief doublet en<br />
dergelijke meer. Speciaal voor de leergierige bridgespeler die op<br />
de bridgeclub graag vooruit wil komen.<br />
Code CHS050 start donderdag 26 september<br />
Aanvangstijd 09.45 uur<br />
Cursusduur 20 x 2½ uur (1 les per week)<br />
Docent Herman Feiters<br />
Cursusprijs E 181<br />
Bridge 5 kaart hoog<br />
Bridge 5 kaart hoog is speciaal voor cursisten die al kunnen<br />
bridgen en willen overstappen van 4 kaart hoog naar 5 kaart hoog.<br />
Gewerkt wordt uit het boek<strong>je</strong> vijfkaart hoog van Berry Westra.<br />
Code CHS060 start donderdag 26 september<br />
Aanvangstijd 13.30 uur<br />
Cursusduur 20 x 2½ uur (1 les per week)<br />
Docent Herman Feiters<br />
Cursusprijs E 181<br />
83
84<br />
Tarot, een kennismaking<br />
Tarot is een beeldentaal, waarmee <strong>je</strong> datgene wat in <strong>je</strong><br />
onbewuste speelt, naar de oppervlakte haalt. De Tarot bestaat<br />
uit 78 kaarten en ze geven stuk voor stuk inzicht in <strong>je</strong>zelf en <strong>je</strong><br />
levensfases. Door middel van de tarotkaarten houd <strong>je</strong> <strong>je</strong>zelf als<br />
het ware een spiegel voor. Door <strong>je</strong> bewust te worden van wat<br />
er speelt, ben <strong>je</strong> beter in staat (juiste) keuzes te maken. Tijdens<br />
de cursus Tarot, een kennismaking gaan we kijken naar de<br />
betekenis van de grote Arcana kaarten en we gaan praktisch aan<br />
de slag. Door de kaarten te leggen en te duiden.<br />
Code CHS300 start donderdag 26 september<br />
Aanvangstijd 09.30 uur<br />
Cursusduur 3 x 2¼ uur (1 les per week)<br />
Docente Esther van Heerebeek<br />
www.esthervanheerebeek.nl<br />
Cursusprijs E 49<br />
Lesmateriaal E 7,50 af te rekenen met de docente.<br />
hobby en spel<br />
Numerologie<br />
Numerologie is letterlijk vertaald de “leer van de getallen”.<br />
Je wordt niet voor niets op een bepaalde datum geboren en<br />
<strong>je</strong> hebt niet “zomaar” een bepaalde naam gekregen. Toeval<br />
bestaat niet. De getallen bezitten een bepaalde trilling.<br />
Door <strong>je</strong> geboortedatum en -namen op numerologische<br />
wijze te analyseren, kun <strong>je</strong> inzicht krijgen in <strong>je</strong> talenten,<br />
karaktereigenschappen en levensopdracht. Tijdens de workshop<br />
Numerologie leer <strong>je</strong> wat de getallen betekenen en hoe <strong>je</strong><br />
hiermee inzicht in <strong>je</strong>zelf en <strong>je</strong> leven kunt krijgen.<br />
Code CHS310 start donderdag 7 november<br />
Aanvangstijd 09.30 uur<br />
Cursusduur 2 x 2½ uur (1 les per week)<br />
Docente Esther van Heerebeek<br />
www.esthervanheerebeek.nl<br />
Cursusprijs E 33<br />
Lesmateriaal E 7,50 af te rekenen met de docente.
In onze huidige maatschappij wordt<br />
steeds meer tijd aan gezond, gevarieerd,<br />
gemakkelijk en veilig eten en drinken<br />
besteed. Het bereiden van eten is niet<br />
alleen een noodzakelijke bezigheid maar<br />
is ook gezellig en leerzaam. <strong>Daar</strong>om biedt<br />
de <strong>Volksuniversiteit</strong> ’s-Hertogenbosch een<br />
ruime keus van workshop en cursussen op<br />
het gebied van koken aan. U maakt kennis<br />
met vele verschillende keukens en u leert<br />
dat koken niet moeilijk hoeft te zijn.<br />
culinair<br />
Aanmelden kan via de inschrijfformulieren in het boek<strong>je</strong> of via de website<br />
www.volksuniversiteitdenbosch.nl.<br />
85<br />
85
86<br />
Algemene informatie<br />
Extra kosten voor ingrediënten en/of materialen moet<br />
u afrekenen <strong>bij</strong> de docent(e). Deze worden vermeld<br />
naast de workshop-/cursusprijs.<br />
Alle culinaire workshops en cursussen worden<br />
gegeven op het Hervion College, Hervensebaan 5,<br />
5232 JL ‘s-Hertogenbosch, tenzij anders vermeld.<br />
inhoud<br />
86 Dimsum<br />
87 Thaise keuken<br />
Sushi<br />
88 Passie voor wijn<br />
Dimsum<br />
Dim sum zijn kleine lichte hap<strong>je</strong>s die worden geserveerd <strong>bij</strong> een pot<br />
thee van ‘s ochtends vroeg tot laat in de middag. Er bestaat een<br />
enorme varieteit in dim sum: gestoomd, gebakken, vegetarisch,<br />
vlees, vis, gefrituurd, hartig, zoet, brood<strong>je</strong>s, dumplings, noem maar<br />
op. Tijdens deze workshop leer <strong>je</strong> een aantal populaire dim sum te<br />
maken, die <strong>je</strong> thuis makkelijk nog eens maakt!<br />
Code SED020 dinsdag 22 oktober - 18.30 uur<br />
Locatie Hervion College, ‘s-Hertogenbosch<br />
Workshop 1 les van 3½ uur<br />
Docente Cheukam Tung<br />
Prijs E 42<br />
Materialen E 12,50 af te rekenen met de docente.<br />
Zelf meenemen Schort, theedoek, vaatdoek, scherp koksmes,<br />
wok, bak<strong>je</strong>s om eten mee terug te nemen.<br />
kookworkshops
Thaise keuken<br />
De Thaise keuken is niet zonder reden populair. Het is een<br />
gezonde, lichte en zeer smakelijke keuken. Het draait om de<br />
balans tussen zoet, zuur, zout en pittig. In deze workshop maak <strong>je</strong><br />
kennis met de Thaise keuken, technieken en smaken.<br />
Code SED022 dinsdag 19 november -18.30 uur<br />
Locatie Hervion College, ‘s-Hertogenbosch<br />
Workshop 1 les van 3½ uur<br />
Docente Cheukam Tung<br />
Prijs E 42<br />
Materialen E 15 af te rekenen met de docente.<br />
Zelf meenemen Schort, theedoek, scherp koksmes, vijzel en<br />
meerdere bak<strong>je</strong>s om eten mee terug te nemen.<br />
Sushi<br />
Het maken van sushi is minder ingewikkeld dan het lijkt. In deze<br />
workshop leert u stap voor stap diverse soorten sushi te bereiden<br />
vanaf de basis, o.a. temaki hand rolls, california rolls en zalm<br />
nigiri. Ik laat u zien hoe de sushi gerold en gevormd worden.<br />
Ook leert u hoe u de perfecte sushirijst maakt. Aan het eind van<br />
de avond proeven wij samen de bereide maaltijd. Er <strong>blijf</strong>t genoeg<br />
over om het thuisfront ook mee te laten genieten.<br />
Code SED024 dinsdag 10 december - 18.30 uur<br />
Locatie Hervion College, ‘s-Hertogenbosch<br />
Workshop 1 les van 3½ uur<br />
Docente Cheukam Tung<br />
Prijs E 42<br />
Materialen E 17,50 af te rekenen met de docente.<br />
Zelf meenemen Schort, theedoek, scherp koksmes, meerdere<br />
bak<strong>je</strong>s om eten mee terug te nemen.<br />
87
88<br />
Wijnkennis - Passie voor wijn<br />
Les 1 Wijnbouw en vinificatie.<br />
Wat is de invloed van de druivensoort, de ligging van<br />
de wijngaard, de bereidingswijze van de wijnboer op het<br />
verkregen eindresultaat als wijn.<br />
Les 2 Proeven, kleur, geur en smaak.<br />
Wijn proeven is een samenstelling tussen ‘zien’, ‘ruiken’<br />
en ‘proeven’. We gaan verschillende witte en rode wijnen<br />
beoordelen en de verschillen omschrijven!<br />
Les 3 Oude Wereld versus Nieuwe Wereld.<br />
We gaan wijnen van identieke druivensoorten proeven<br />
uit zowel de ‘Oude’ als ‘Nieuwe’ wereld. Wat zijn de<br />
verschillen?<br />
Les 4 Wat staat er op het wijnetiket en hoe selecteer ik een<br />
lekkere wijn?<br />
We gaan enkele etiketten analyseren en de <strong>bij</strong>behorende<br />
wijnen proeven.<br />
Les 5 Gerijpte wijnen.<br />
Door wijn te bewaren wordt ze wel ouder, maar ook<br />
lekkerder? Wij gaan oude witte en rode wijnen proeven,<br />
die het bewaren waard zijn!!<br />
wijncursus<br />
Code SED100 start donderdag 14 november<br />
Aanvangstijd 19.30 uur<br />
Cursusduur 5 x 2 uur (1 les per week)<br />
Docent Henk Miedema<br />
Cursusprijs E 133<br />
Materialen Inclusief te proeven wijnen.
Cursusgelden, -regelingen en kortingen n lesmateriaal<br />
Betaling van het cursusgeld kan op drie manieren:<br />
n Via het afgeven van een éénmalige machtiging; het cursusgeld<br />
wordt vanaf drie weken voor aanvang van de cursus van uw<br />
rekening afgeschreven;<br />
n Contant op de administratie. Dit is alleen mogelijk <strong>bij</strong> gelijktijdig<br />
inleveren van uw inschrijfformulier.<br />
Er is géén mogelijkheid tot pinnen.<br />
n Via iDEAL. Dit kan alleen wanneer u online inschrijft via de<br />
website.<br />
Kortingen worden hier<strong>bij</strong> niet automatisch verrekend.<br />
Korting cursusgeld<br />
Indien u in het bezit bent van een geldige Brabantpas van één van<br />
de vestigingen van de Openbare Bibliotheek heeft u in het kader<br />
van ‘Uitmet<strong>je</strong>biebpas’ recht op een éénmalige korting van € 2,50<br />
per cursusjaar. Deze korting wordt alléén verstrekt op een cursus<br />
(dus niet voor lezingen, excursies en workshops). U dient dan uw<br />
persoonlijke pasnummer op het inschrijfformulier te vermelden.<br />
Waardecoupon voor trouwe cursisten<br />
De <strong>Volksuniversiteit</strong> ’s-Hertogenbosch kent veel trouwe cursisten.<br />
Deze trouwe cursisten bieden wij een uniek voordeel door een<br />
waardecoupon aan te bieden. Alle cursisten die zich in het<br />
cursusjaar 2013-2014 voor tenminste 3 cursussen (uitgezonderd<br />
lezingen, excursies en workshops) hebben ingeschreven met<br />
een minimaal bestedingsbedrag van € 300 krijgen een coupon<br />
ter waarde van € 30 die kan worden besteed in het cursusjaar<br />
2014-2015.<br />
Lesmateriaal<br />
Voor de cursussen dient de cursist voor eigen rekening<br />
lesmateriaal aan te schaffen, tenzij anders vermeld. Tegelijk met<br />
uw bevestiging/deelnemersbewijs sturen wij u een mededeling<br />
met informatie over aankoopmogelijkheden van lesmateriaal.<br />
Wanneer u via de website inschrijft kunt u deze informatie op de<br />
website vinden en krijgt u hierover geen schriftelijk bericht.<br />
89
90<br />
Doelstellingen<br />
De <strong>Volksuniversiteit</strong> heeft een Stichtingsvorm. Dit betekent dat<br />
het Bestuur toeziet op de naleving van de doelstellingen van de<br />
<strong>Volksuniversiteit</strong>. Deze doelstellingen zijn:<br />
n Leermogelijkheden scheppen voor alle niveaus in de<br />
samenleving.<br />
n Het aanbieden van cursussen in een ontspannen informele<br />
sfeer tegen een aantrekkelijke prijs.<br />
n De Stichting heeft geen winstoogmerk.<br />
Algemene voorwaarden<br />
1. Aanmelding geschiedt middels een volledig ingevuld<br />
inschrijfformulier. Bij schriftelijk aanmelding moet u het<br />
formulier ondertekenen. Uw inschrijving is pas definitief na<br />
onze bevestiging daarvan.<br />
2. U kunt per cursusjaar slechts van één kortingsregeling gebruik<br />
maken. Korting geldt niet voor excursies, workshops en<br />
lezingen.<br />
3. Indien wij het bedrag niet van uw rekening kunnen afschrijven<br />
middels uw éénmalige machtiging, moeten wij helaas € 7,50<br />
administratiekosten in rekening brengen.<br />
4. Inschrijving verplicht - na onze bevestiging - tot volledige<br />
betaling. Bij annulering tot één week vóór aanvang krijgt men<br />
het betaalde retour. Vroegtijdig inschrijven is dus zonder risico,<br />
terwijl de kans dat de cursus al is volgeboekt dan minimaal is.<br />
Bij latere annulering (tot de dag van aanvang) bent u<br />
€ 10,- administratiekosten verschuldigd. Restitutie vanaf de<br />
aanvangsdag is niet mogelijk. Verzuim van lessen geeft géén<br />
recht op gedeeltelijke of gehele restitutie.
5. De kosten van ingrediënten van de culinaire cursussen/<br />
workshops dient u toch te voldoen wanneer u zich pas afmeldt<br />
op de dag daaraan voorafgaand of later.<br />
6. Bij onvoldoende deelname annuleren wij de activiteit circa één<br />
week voor aanvang.<br />
Een cursus kan ook, in overleg met de docent, tijdens de<br />
eerste les aangepast worden in duur.<br />
7. De <strong>Volksuniversiteit</strong> en haar docenten behouden zich alle<br />
intellectuele eigendomsrechten voor. Lesmateriaal mag u<br />
alleen voor u zelf gebruiken.<br />
8. Wij zijn niet aansprakelijk voor schade aan personen en/<br />
of uw bezittingen (noch vermissing van bezittingen) in onze<br />
gebouwen, noch <strong>bij</strong> activiteiten elders.<br />
9. Voor het geval u onverhoopt een klacht heeft over<br />
de Volkuniversiteit, verwijzen we u graag naar onze<br />
klachtenprocedure, te vinden op onze site.<br />
Het bestuur<br />
Dhr. W.C.M. Mei<strong>je</strong>rs voorzitter<br />
Dhr R. Fabrie penningmeester<br />
Mevr. C. Copier-van Geffen secretaris<br />
Dhr. C.C.M. van Pui<strong>je</strong>nbroek bestuurslid<br />
Mevr. M. van den Oord bestuurslid<br />
Manager<br />
Helen van Drunen<br />
Medewerkers<br />
Nanny Neggers cursistenadministratie<br />
Myrenne Joosten financiële administratie<br />
Het Bestuur staat open voor uw suggesties.<br />
Correspondentie kunt u sturen naar:<br />
<strong>Volksuniversiteit</strong> ’s-Hertogenbosch<br />
T.a.v. Het Bestuur<br />
Havensingel 24<br />
5211 TX ’s-Hertogenbosch<br />
91
92<br />
U vindt ons hier<br />
www.volksuniversiteitdenbosch.nl<br />
Dit programmaboek<strong>je</strong> is met zorg samengesteld. Onze aanbiedingen zijn bindend,<br />
tussentijdse prijswijzigingen en eventuele zetfouten voorbehouden.<br />
© <strong>Volksuniversiteit</strong> ‘s-Hertogenbosch 2013.