29.09.2013 Views

Open en bloot - Hervormd Huizen

Open en bloot - Hervormd Huizen

Open en bloot - Hervormd Huizen

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Hervormd</strong>e Geme<strong>en</strong>te Huiz<strong>en</strong><br />

Geloofsportret:<br />

Pastorale rubriek:<br />

KernKatern<br />

15 september 2006<br />

<strong>Op<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>bloot</strong><br />

Jonger<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

ouder<strong>en</strong>:<br />

Vergezicht:<br />

Comm<strong>en</strong>taar:<br />

Jakob <strong>en</strong> Lize Schaap:<br />

Reactie op ontwikkeling<strong>en</strong><br />

in de jar<strong>en</strong> zestig<br />

Seks voor het huwelijk<br />

<strong>Op<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>bloot</strong> of bekleed<br />

met Gods woord<br />

Aids<br />

De schaamte voorbij...!?<br />

Jaargang 7 Nummer 3<br />

1


2<br />

VOORBAAN 17 - HUIZEN<br />

TEL.: 035 - 52 60 991<br />

INTERNET:www.dlng.nl<br />

E-MAIL: info@dlng.nl Botterstraat 48<br />

1271 XM Huiz<strong>en</strong><br />

Tel./fax: 035 - 5251069<br />

Mobiel: 06 - 54311032<br />

E-mail: garagehermanlubbers@rdnet.nl<br />

CHRISTELIJKE<br />

BOEKHANDEL ‘DE ECHO’<br />

Kerkstraat 50 - Huiz<strong>en</strong><br />

Telefoon (035) 52 67 914<br />

BIJ ONS VINDT U:<br />

Zak-, school- <strong>en</strong> huisbijbels -<br />

Theologie - Bijbeluitleg -<br />

Dagboek<strong>en</strong> - Pastoraat -<br />

Gedicht<strong>en</strong> - Christelijke romans<br />

<strong>en</strong> verhal<strong>en</strong> - Kinderlektuur -<br />

W<strong>en</strong>skaart<strong>en</strong> - Kadoartikel<strong>en</strong> -<br />

CD’s <strong>en</strong> muziekcassettes<br />

U b<strong>en</strong>t van harte welkom!<br />

Uw tuinmeubel- <strong>en</strong><br />

kampeerspecialist<br />

Fabrieksweg 4 - Huiz<strong>en</strong><br />

tel. 035-5253679<br />

www.ir<strong>en</strong>ebuit<strong>en</strong>lev<strong>en</strong>.nl


W O O R D V O O R A F<br />

<strong>Op<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>bloot</strong><br />

In deze afl evering van Kern-<br />

Katern gaat het over seksualiteit,<br />

iets wat heel mooi is<br />

<strong>en</strong> alles te mak<strong>en</strong> heeft met<br />

de goede schepping van God.<br />

Ieder m<strong>en</strong>s, man <strong>en</strong> vrouw<br />

verschill<strong>en</strong>d, geeft Hij dat<br />

al bij de geboorte mee. Het<br />

maakt deel uit van ons bestaan.<br />

De grote vraag is: hoe<br />

gaan we er in ons lev<strong>en</strong> mee<br />

om? Is het uiting van liefde<br />

tuss<strong>en</strong> man <strong>en</strong> vrouw in de<br />

huwelijksrelatie of is het e<strong>en</strong><br />

goedkoop artikel dat zomaar<br />

op<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>bloot</strong> wordt aangebod<strong>en</strong>?<br />

In e<strong>en</strong> aantal artikel<strong>en</strong><br />

wordt erop ingegaan. Dat het<br />

niet zo gemakkelijk is hierover te prat<strong>en</strong>, blijkt<br />

wel uit gesprekk<strong>en</strong> met jonger<strong>en</strong>. Hoewel met<br />

I N H O U D S O P G A V E<br />

ouder<strong>en</strong> dat niet anders zal<br />

zijn. Aan de andere kant is<br />

er toch ook behoefte er wél<br />

over te prat<strong>en</strong>. Dat leest u<br />

in de Pastorale Rubriek: het<br />

persoonlijke verhaal van Karin,<br />

die haar eig<strong>en</strong> ervaring<strong>en</strong><br />

wil del<strong>en</strong> met de lezers van<br />

KernKatern, om te lat<strong>en</strong> zi<strong>en</strong><br />

hoe in het verled<strong>en</strong> gemaakte<br />

keuzes impact kunn<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong><br />

op je verdere lev<strong>en</strong>. Ze<br />

komt overig<strong>en</strong>s niet uit Huiz<strong>en</strong>.<br />

Hopelijk mag alles wat<br />

in dit nummer te lez<strong>en</strong> is, ook<br />

als het gaat om onderwijs t<strong>en</strong><br />

aanzi<strong>en</strong> van seksualiteit, ter<br />

opscherping van de bijbelse<br />

visie hierop voor u <strong>en</strong> jou zijn.<br />

T.J. LOKHORST<br />

Gij zijt gekocht <strong>en</strong> bet aald.<br />

Verheerlijkt dan God met uw lichaam (1 Korintiërs 6:20)<br />

3 Woord vooraf <strong>Op<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>bloot</strong> T.J. Lokhorst<br />

4 Beschouwing Jongere <strong>en</strong> seksualiteit ds. P. de Jager<br />

7 Column Verkrijgbare lectuur. . . T.J. Lokhorst<br />

8 Geloofsportret Reactie op onwikkeling<strong>en</strong> in<br />

de jar<strong>en</strong> zestig<br />

T.J. Lokhorst<br />

11 Pastorale rubriek Seks voor het huwelijk Karin<br />

12 Jonger<strong>en</strong> Hoe ga je om met seksualiteit? B. Kasberg<strong>en</strong>-Joosse<br />

15 Jonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> ouder<strong>en</strong> <strong>Op<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>bloot</strong> of bekleed met<br />

Gods woord<br />

F.C. Barm<strong>en</strong>tlo-Klein<br />

16 <strong>Hervormd</strong>e Jeugdraad Lekker uitdag<strong>en</strong>d J. van As<br />

18 Vergezicht Aids R. Hedinger-Schaap<br />

19 Visie Seksualiteit in catechese,<br />

prediking <strong>en</strong> jeugdwerk<br />

ds. H. Veldhuiz<strong>en</strong><br />

22 Comm<strong>en</strong>taar De schaamte voorbij. . .?! J.O. Verkerk<br />

3


B E S C H O U W I N G<br />

Jongere <strong>en</strong> seksualiteit<br />

We lev<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> wereld die bol staat van<br />

erotiek. Door reclames die via de media<br />

naar ons toekom<strong>en</strong>, door allerlei spam<br />

via internet word<strong>en</strong> we erotisch geprikkeld.<br />

Daar komt bij, dat onze contact<strong>en</strong><br />

met niet-christ<strong>en</strong><strong>en</strong> ons in e<strong>en</strong> sfeer<br />

br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> die volstrekt teg<strong>en</strong>gesteld is aan<br />

wat de Heere ons in Zijn Woord zegt.<br />

Zeker als we jong zijn, met<br />

onze ontluik<strong>en</strong>de seksuele<br />

gevoel<strong>en</strong>s, word<strong>en</strong> we gemakkelijk<br />

in verwarring<br />

gebracht. We dreig<strong>en</strong> mee te<br />

do<strong>en</strong> met de algem<strong>en</strong>e opvatting.<br />

Hoe hebb<strong>en</strong> we als<br />

jongere hiermee om te gaan?<br />

Hoe kunn<strong>en</strong> we ook in dit<br />

opzicht als christ<strong>en</strong> lev<strong>en</strong>?<br />

Uitgangspunt<br />

Laat ik beginn<strong>en</strong> bij het<br />

begin. We werd<strong>en</strong> (meestal)<br />

als kind gebor<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> christelijk gezin. Onze<br />

ouders will<strong>en</strong> graag lev<strong>en</strong> naar de richtlijn<strong>en</strong> die<br />

de Bijbel ons geeft. Dat hebb<strong>en</strong> ze in de opvoeding<br />

aan ons prober<strong>en</strong> door te gev<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong><br />

hebb<strong>en</strong> ze ons t<strong>en</strong> doop gehoud<strong>en</strong>. To<strong>en</strong> klonk<br />

Gods drie-<strong>en</strong>ige Naam over ons lev<strong>en</strong> he<strong>en</strong>. Vele<br />

beloft<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> aan ons lev<strong>en</strong> verzegeld. God<br />

bevestigde, dat Hij met ons e<strong>en</strong> verbond geslot<strong>en</strong><br />

heeft.<br />

In het kader van dat verbond vraagt de Heere nu<br />

aan ons alle<strong>en</strong> e<strong>en</strong> oprecht geloof. E<strong>en</strong> geloof in<br />

Hem. Zo mag het verbond tweezijdig zijn. Dit<br />

is lev<strong>en</strong> in liefde tot de Heere in afhankelijkheid<br />

aan Hem, zorgvuldig <strong>en</strong> nauwkeurig lev<strong>en</strong>d naar<br />

Zijn heilige wil.<br />

Het uitgangspunt van ons lev<strong>en</strong> is dus niet, dat<br />

we mog<strong>en</strong> do<strong>en</strong> wat we lekker vind<strong>en</strong>, of waarbij<br />

we ons goed voel<strong>en</strong>, dat we kunn<strong>en</strong> do<strong>en</strong> wat<br />

we will<strong>en</strong>. Nee, het uitgangspunt mag zijn, dat<br />

we vrag<strong>en</strong> wat de Heere wil, dat wij zull<strong>en</strong> do<strong>en</strong>.<br />

4<br />

Seksualiteit<br />

Het is duidelijk, dat dit alles betrekking heeft op<br />

ons totale lev<strong>en</strong>. En vanuit die breedte will<strong>en</strong> we<br />

in het bijzonder de seksualiteit naar vor<strong>en</strong> hal<strong>en</strong>.<br />

Ook in onze seksualiteit lat<strong>en</strong> we ons leid<strong>en</strong><br />

door wat de Heere zegt <strong>en</strong> ons lev<strong>en</strong> richt<strong>en</strong> we<br />

daarnaar in.<br />

Onder seksualiteit versta ik in gehoorzaamheid<br />

aan de Schrift<strong>en</strong>, dat je je als m<strong>en</strong>s lichamelijk<br />

<strong>en</strong> geestelijk weet aangetrokk<strong>en</strong> tot iemand van<br />

het andere geslacht. Die aantrekkingskracht is<br />

e<strong>en</strong> bijzondere gave van de Heere. Immers als<br />

e<strong>en</strong> twee-e<strong>en</strong>heid van man <strong>en</strong> vrouw mag de<br />

m<strong>en</strong>s zich compleet wet<strong>en</strong>, naar de gelijk<strong>en</strong>is<br />

van de drie-<strong>en</strong>ige God. Zo heeft Hij de m<strong>en</strong>s geschap<strong>en</strong>,<br />

als man <strong>en</strong> vrouw.<br />

In onze seksualiteit lat<strong>en</strong><br />

we ons leid<strong>en</strong> door wat<br />

de Heere zegt<br />

De relatie tuss<strong>en</strong> man <strong>en</strong> vrouw k<strong>en</strong>merkt zich<br />

door liefde. In het Grieks heet dat agapè. Dat is<br />

de totale, allesomvatt<strong>en</strong>de liefde voor die ander,<br />

voor wie je alles over hebt. Erotiek daar<strong>en</strong>teg<strong>en</strong><br />

heeft alle<strong>en</strong> maar betrekking op het lichamelijke<br />

<strong>en</strong> dat ik zou niet e<strong>en</strong>s liefde will<strong>en</strong> noem<strong>en</strong>.<br />

In het oude Israël werd<strong>en</strong> jong<strong>en</strong>s <strong>en</strong> meisjes


van 12 à 13 jaar als volwass<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> gezi<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> m<strong>en</strong> trouwde to<strong>en</strong> op heel jonge leeftijd . Zo<br />

werd voorkom<strong>en</strong>, dat m<strong>en</strong> op seksueel gebied<br />

gemakkelijk kon ontspor<strong>en</strong> doordat m<strong>en</strong> de seksuele<br />

gevoel<strong>en</strong>s niet meer in de hand had.<br />

In onze sam<strong>en</strong>leving trouw<strong>en</strong><br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> op veel latere leeftijd<br />

In onze sam<strong>en</strong>leving trouw<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> op veel<br />

latere leeftijd. Maar dat br<strong>en</strong>gt ook met zich mee<br />

dat m<strong>en</strong> zich soms ge<strong>en</strong> raad weet met de seksuele<br />

gevoel<strong>en</strong>s. Is het niet e<strong>en</strong> satanische aanval<br />

op het m<strong>en</strong>selijke lev<strong>en</strong>, dat er vrij spel gegev<strong>en</strong><br />

wordt aan deze gevoel<strong>en</strong>s? En dat m<strong>en</strong> zo ver<br />

van de Heere <strong>en</strong> Zijn Woord <strong>en</strong> di<strong>en</strong>st komt te<br />

staan?<br />

Hoe gaan we daarmee om? Hoe kunn<strong>en</strong> we in<br />

deze wereld als christ<strong>en</strong> staande blijv<strong>en</strong>?<br />

De praktijk<br />

Het eerste wat ik over de praktijk zou will<strong>en</strong><br />

zegg<strong>en</strong> is het woord gehoorzaamheid. Wanneer<br />

we de bijbel lez<strong>en</strong> is het duidelijk, dat de Heere<br />

de lichamelijke geme<strong>en</strong>schap bedoeld heeft voor<br />

het huwelijk, als e<strong>en</strong> bevestiging van de geestelijke<br />

e<strong>en</strong>heid, als e<strong>en</strong> bevestiging van de liefde,<br />

de agapè. In gehoorzaamheid aan Zijn Woord<br />

zull<strong>en</strong> we de lichamelijke geme<strong>en</strong>schap<br />

tuss<strong>en</strong> man <strong>en</strong> vrouw bewar<strong>en</strong><br />

tot in het huwelijk.<br />

Daar mag de seksualiteit<br />

ook t<strong>en</strong> volle opbloei<strong>en</strong><br />

tot eer van God.<br />

In de verkerings- <strong>en</strong><br />

verlovingstijd kan deze<br />

gehoorzaamheid soms<br />

best wel op de proef gesteld<br />

word<strong>en</strong>, maar dan<br />

mag daar het gezam<strong>en</strong>lijk<br />

gebed zijn om standvastigheid<br />

<strong>en</strong> gehoorzaamheid<br />

aan de Heere Zelf <strong>en</strong> aan<br />

Zijn Woord. Dat geeft tegelijk<br />

ook e<strong>en</strong> wederzijds<br />

respect aan naar die ander.<br />

Nu kan het zijn dat we<br />

op dit punt de fout zijn<br />

ingegaan. Ik d<strong>en</strong>k dat het goed is om dat heel<br />

eerlijk teg<strong>en</strong> elkaar te zegg<strong>en</strong> <strong>en</strong> om zich dan<br />

vervolg<strong>en</strong>s sam<strong>en</strong> te verootmoedig<strong>en</strong> voor de<br />

Heere, opdat er van Zijn g<strong>en</strong>ade <strong>en</strong> vergeving<br />

geleefd mag word<strong>en</strong>. Lat<strong>en</strong> we nooit verget<strong>en</strong>,<br />

dat er bij de Heere altijd e<strong>en</strong> nieuw begin mogelijk<br />

is! We hoev<strong>en</strong> dus niet lev<strong>en</strong>slang gebukt te<br />

gaan onder ding<strong>en</strong> die m<strong>en</strong> in het verled<strong>en</strong> heeft<br />

gedaan. Altijd weer mog<strong>en</strong> we tot e<strong>en</strong> nieuwe<br />

gehoorzaamheid kom<strong>en</strong>.<br />

We hoev<strong>en</strong> niet lev<strong>en</strong>slang gebukt<br />

te gaan onder ding<strong>en</strong> die m<strong>en</strong> in<br />

het verled<strong>en</strong> heeft gedaan<br />

Het tweede wat ik zegg<strong>en</strong> wil is het woord<br />

trouw. In onze dag<strong>en</strong> is het bijna normaal geword<strong>en</strong>,<br />

dat je allerlei vluchtige contact<strong>en</strong> hebt,<br />

ook seksueel. Ook als je al getrouwd b<strong>en</strong>t.<br />

Vanuit de gehoorzaamheid aan de Heere <strong>en</strong> Zijn<br />

Woord zull<strong>en</strong> we trouw zijn aan elkaar, zoals<br />

de Heere ook in liefde trouw is jeg<strong>en</strong>s ons. En<br />

juist in die trouw kan <strong>en</strong> zal de liefde (=agapè)<br />

opbloei<strong>en</strong> <strong>en</strong> mag je sam<strong>en</strong> als man <strong>en</strong> vrouw<br />

lev<strong>en</strong> tot eer van God.<br />

T<strong>en</strong>slotte<br />

Lat<strong>en</strong> we in dankbaarheid jeg<strong>en</strong>s de Heere lev<strong>en</strong><br />

vanuit het volbrachte werk van Christus <strong>en</strong> ons<br />

lev<strong>en</strong>, ook ons seksuele lev<strong>en</strong>, bested<strong>en</strong> tot Zijn<br />

eer. Lat<strong>en</strong> we voortdur<strong>en</strong>d bidd<strong>en</strong> om kracht <strong>en</strong><br />

wijsheid om in gehoorzaamheid <strong>en</strong> trouw te lev<strong>en</strong><br />

t<strong>en</strong> opzichte van elkaar <strong>en</strong> de Heere. Ook tot<br />

e<strong>en</strong> positief getuig<strong>en</strong>is in deze wereld.<br />

DS P. DE JAGER<br />

5


6<br />

SCHILDERS- EN<br />

WANDAFWERKINGSBEDRIJF<br />

RIEMER<br />

b.v.<br />

Driftweg 8 1271 BX Huiz<strong>en</strong><br />

De schilder,<br />

de beste vri<strong>en</strong>d<br />

van je huis<br />

035 - 526 99 94<br />

Fax 035 - 523 14 24<br />

Mob.tel. 06 - 518 15 206<br />

Online Sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong><br />

Uitbested<strong>en</strong> IT Webhosting E-business<br />

ISO 17799 gecertifi ceerd<br />

(Code voor Informatiebeveiliging)<br />

www.asp4all.nl<br />

Energieweg 8, 1271 ED HUIZEN


COLUMN<br />

Verkrijgbare lectuur<br />

In ‘Sam<strong>en</strong> in liefde’ gaat e<strong>en</strong> zestal auteurs<br />

vanuit verschill<strong>en</strong>de invalshoek<strong>en</strong> in op vrag<strong>en</strong><br />

rond liefde, seksualiteit <strong>en</strong> gezinsvorming. De<br />

auteurs lat<strong>en</strong> hierover bijbels licht vall<strong>en</strong>. De<br />

thema’s zijn bij<br />

uitstek onderwerp<strong>en</strong><br />

waarin<br />

‘sam<strong>en</strong>’ <strong>en</strong><br />

‘in liefde’ tot<br />

uiting kom<strong>en</strong>.<br />

Het boekje is<br />

uitgegev<strong>en</strong><br />

bij Uitgeverij<br />

Gro<strong>en</strong> <strong>en</strong> kost<br />

€ 11,50.<br />

‘Elk kind heeft e<strong>en</strong> bidd<strong>en</strong>de moeder nodig’<br />

– Fern Nichols.<br />

E<strong>en</strong> boek vol verhal<strong>en</strong> van moeders zoals jij,<br />

die je zull<strong>en</strong> inspirer<strong>en</strong> <strong>en</strong> zull<strong>en</strong> ler<strong>en</strong> hoe je<br />

vol vertrouw<strong>en</strong> kunt bidd<strong>en</strong>. Ervaar Gods aanwezigheid.<br />

Laat je door Hem aanrak<strong>en</strong> in alle<br />

zorg <strong>en</strong> nood, ook<br />

seksuele nood,<br />

waar vel<strong>en</strong> mee<br />

worstel<strong>en</strong>.<br />

De prijs van<br />

het boek is<br />

€ 15,95 <strong>en</strong> is<br />

uitgegev<strong>en</strong><br />

bij Uitgeverij<br />

Medema.<br />

‘De 5 tal<strong>en</strong><br />

van de liefde’,<br />

geschrev<strong>en</strong><br />

door Gary<br />

Chapman.<br />

Wanneer de <strong>en</strong>e<br />

huwelijkspartner<br />

zich uitdrukt<br />

in e<strong>en</strong> ‘taal’ die<br />

de ander niet<br />

verstaat, komt de liefde niet over. Br<strong>en</strong>g de vijf<br />

tal<strong>en</strong> van liefde in praktijk <strong>en</strong> ontdek dat de<br />

ander je liefde voelt.<br />

Het boek is uitgegev<strong>en</strong> bij Uitgeverij Medema.<br />

De prijs is € 11,32.<br />

‘Opvoeding in<br />

beeld’ - F.A.van<br />

Hartingsveldt <strong>en</strong><br />

L.A.Kroon (red.)<br />

Dagelijks zijn de<br />

moderne media<br />

in beeld. Hoe<br />

ga je op e<strong>en</strong><br />

gewet<strong>en</strong>svolle<br />

manier om met<br />

de verschill<strong>en</strong>de<br />

vorm<strong>en</strong> ervan? E<strong>en</strong> handreiking voor<br />

het hele gezin.<br />

Uitgegev<strong>en</strong> bij D<strong>en</strong> Hertog, prijs € 15,90.<br />

T.J. LOKHORST<br />

7


G E L O O F S P O R T R E T<br />

Jakob <strong>en</strong> Lize Schaap: Reactie op<br />

ontwikkeling<strong>en</strong> in de jar<strong>en</strong> zestig<br />

Ook in het geloofsportret<br />

word<strong>en</strong> de<br />

gekoz<strong>en</strong> thema’s<br />

aan de orde gesteld.<br />

Deze keer<br />

e<strong>en</strong> interview met<br />

echtpaar Schaap<br />

dat in de wijkgeme<strong>en</strong>te<br />

Me<strong>en</strong>tkerk<br />

woont. Sinds 2004<br />

g<strong>en</strong>iet Jakob, die<br />

zijn hele loopbaan<br />

in verschill<strong>en</strong>de<br />

functies bij TNT-<br />

Post werkte, van<br />

de Vut. Huiz<strong>en</strong> is altijd zijn woonplaats<br />

geweest. Voorhe<strong>en</strong> was hij ouderling, nu<br />

bezoekbroeder in de wijkgeme<strong>en</strong>te <strong>en</strong><br />

bij geme<strong>en</strong>teled<strong>en</strong> die in tehuiz<strong>en</strong> buit<strong>en</strong><br />

ons dorp won<strong>en</strong>. Lize komt uit e<strong>en</strong> gereformeerd<br />

gezin in Bodegrav<strong>en</strong>. Ze werkte<br />

altijd in de zorgsector. Mom<strong>en</strong>teel als<br />

part-time verzorg<strong>en</strong>de in Voor Anker.<br />

Met ander<strong>en</strong> geeft zij leiding aan de ouder<strong>en</strong>kring<br />

Z<strong>en</strong>derkerk <strong>en</strong> Me<strong>en</strong>tkerk.<br />

Hoe ziet jullie gezin eruit <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> jullie iets<br />

zegg<strong>en</strong> over jullie hobby’s?<br />

Lize: We hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> dochter die getrouwd is<br />

<strong>en</strong> in Rh<strong>en</strong><strong>en</strong> woont. Inmiddels hebb<strong>en</strong> we drie<br />

kleinkinder<strong>en</strong>. Onze zoon is nog single <strong>en</strong> woont<br />

zelfstandig hier in Huiz<strong>en</strong>. Wat ik graag doe is<br />

orgelspel<strong>en</strong>, met name het geestelijk lied, maar<br />

ook lez<strong>en</strong> <strong>en</strong> fi ets<strong>en</strong>. Jakob: Mijn favoriete bezighed<strong>en</strong><br />

zijn tuinier<strong>en</strong> <strong>en</strong> fi ets<strong>en</strong>. Verder houd<br />

ik van lez<strong>en</strong> <strong>en</strong> blijf ik graag op de hoogte van<br />

de nieuwsactualiteit<strong>en</strong>.<br />

Met het oog op het onderwerp ‘op<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>bloot</strong>’ zou<br />

ik het met jullie over de jar<strong>en</strong> zestig will<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>.<br />

Kinder<strong>en</strong> van babyboomers, gebor<strong>en</strong> in die periode<br />

<strong>en</strong> nog wat later, word<strong>en</strong> soms als de ‘g<strong>en</strong>eratie<br />

8<br />

Nix’ aangeduid, omdat<br />

er vel<strong>en</strong> uit gebrok<strong>en</strong><br />

gezinn<strong>en</strong> kom<strong>en</strong>. Zou<br />

hiervoor e<strong>en</strong> oorzaak te<br />

noem<strong>en</strong> zijn?<br />

Jakob: Op allerlei<br />

terrein<strong>en</strong> ging<strong>en</strong> er<br />

geleidelijk aan ding<strong>en</strong><br />

verander<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s de<br />

tweede wereldoorlog<br />

leefde West Europa<br />

onder de druk van<br />

het Nazisme. Na de<br />

oorlog kwam de wederopbouw<br />

waar m<strong>en</strong><br />

sam<strong>en</strong> de schouders<br />

onder zette. To<strong>en</strong> dit in grote lijn<strong>en</strong> voltooid<br />

was, kwam er e<strong>en</strong> sfeer van vrijheid - blijheid<br />

wat meer <strong>en</strong> meer resulteerde in e<strong>en</strong> van-Godlos<br />

maatschappij. T<strong>en</strong> koste van de saamhorigheid<br />

die er in de oorlogsjar<strong>en</strong> zeker was, nam<br />

het individualisme steeds meer toe. Lize: Bij<br />

grote indrukwekk<strong>en</strong>de <strong>en</strong> ingrijp<strong>en</strong>de gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong><br />

zie je wél dat er saamhorigheid is die<br />

sinds de jar<strong>en</strong> zestig massalere vorm<strong>en</strong> is gaan<br />

aannem<strong>en</strong>. Jakob: Welvaart betek<strong>en</strong>t lang niet<br />

altijd welzijn. Het heeft er mede toe bijgedrag<strong>en</strong><br />

dat vel<strong>en</strong> de bijbelse norm<strong>en</strong> <strong>en</strong> waard<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong><br />

losgelat<strong>en</strong> met als gevolg excess<strong>en</strong> onder andere<br />

ook op seksueel gebied.<br />

Welvaart betek<strong>en</strong>t lang<br />

niet altijd welzijn<br />

Niet zonder red<strong>en</strong> word<strong>en</strong> de sixties wel de<br />

jar<strong>en</strong> van de seksuele revolutie g<strong>en</strong>oemd. Allerlei<br />

excess<strong>en</strong> op dat terrein zijn gevolg van<br />

de omslag in die tijd, zo concluder<strong>en</strong> historici<br />

<strong>en</strong> jonger<strong>en</strong>werkers. Welke rol speelt of zou de<br />

kerk hierbij moet<strong>en</strong> spel<strong>en</strong>?<br />

Jakob: Het gaat over voortgaande ontwikkeling<strong>en</strong><br />

van meerdere g<strong>en</strong>eraties. Meer dan veertig<br />

jaar hebb<strong>en</strong> we er al mee te mak<strong>en</strong>. Over het


algeme<strong>en</strong> is <strong>en</strong> wordt door de kerk d<strong>en</strong>k ik wel<br />

voldo<strong>en</strong>de gewez<strong>en</strong> op hoe God wil dat met seksualiteit<br />

wordt omgegaan. Maar wat de gevolg<strong>en</strong><br />

kunn<strong>en</strong> zijn van de vrije seks <strong>en</strong> het op<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>bloot</strong><br />

propager<strong>en</strong> daarvan, kan naar mijn m<strong>en</strong>ing duidelijker.<br />

Het overtred<strong>en</strong> van Gods gebod<strong>en</strong>, het niet<br />

lev<strong>en</strong> naar de wil van de Geest, heeft consequ<strong>en</strong>ties.<br />

Lize: Afgezi<strong>en</strong> van het feit dat opvoed<strong>en</strong><br />

begint in het gezin, b<strong>en</strong> ik ook van m<strong>en</strong>ing dat de<br />

kerk de taak heeft om t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> van seksualiteit<br />

de bijbelse lijn door te gev<strong>en</strong>: als man <strong>en</strong> vrouw<br />

heeft God h<strong>en</strong> geschap<strong>en</strong>, ieder met e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong><br />

sekse. Seksualiteit is e<strong>en</strong> hoge liefdesuiting tuss<strong>en</strong><br />

man <strong>en</strong> vrouw binn<strong>en</strong> het huwelijk.<br />

Als kerk moet je blijv<strong>en</strong> zoek<strong>en</strong><br />

naar mogelijkhed<strong>en</strong> ding<strong>en</strong> bespreekbaar<br />

te mak<strong>en</strong><br />

Zou nog wat meer gezegd kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> over<br />

de taak van de kerk als je het hebt over op<strong>en</strong>heid,<br />

maar ook als het gaat om m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die met seksuele<br />

problem<strong>en</strong> worstel<strong>en</strong>?<br />

Jakob: Als kerk moet je blijv<strong>en</strong> zoek<strong>en</strong> naar<br />

mogelijkhed<strong>en</strong> ding<strong>en</strong> bespreekbaar te mak<strong>en</strong>.<br />

Niet als zed<strong>en</strong>meester, maar bidd<strong>en</strong>d: ‘Gij weet<br />

het, onze kracht is klein, de drift<strong>en</strong> veel <strong>en</strong> ‘t hart<br />

onrein; wat wordt er van ons in die staat, o Vader,<br />

zo Gij ons verlaat?’ (berijming van het Gebed<br />

des Her<strong>en</strong>). Enige tijd geled<strong>en</strong><br />

is in e<strong>en</strong> serie van door jonger<strong>en</strong><br />

aangedrag<strong>en</strong> onderwerp<strong>en</strong> in de<br />

Nieuwe kerk e<strong>en</strong> themadi<strong>en</strong>st<br />

over seksualiteit gehoud<strong>en</strong>.<br />

Dergelijke initiatiev<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />

bijdrag<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> goed verstaan<br />

van de wil van God. Lize: Verder<br />

kun je op e<strong>en</strong> bijbelkring<br />

mogelijk elkaar verder help<strong>en</strong> bij vrag<strong>en</strong> die te<br />

mak<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> met de opvoeding van bijvoorbeeld<br />

ti<strong>en</strong>ers. Jakob: Als christelijke geme<strong>en</strong>te,<br />

waarin je gezam<strong>en</strong>lijk kerk b<strong>en</strong>t, moet je e<strong>en</strong><br />

op<strong>en</strong> hof zijn. E<strong>en</strong> ant<strong>en</strong>ne hebb<strong>en</strong> voor m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

met problem<strong>en</strong>, ook als die van seksuele aard<br />

zijn. Lize: Als christ<strong>en</strong><strong>en</strong> schrikk<strong>en</strong> we soms als<br />

weer nieuwe verkeerde ontwikkeling<strong>en</strong> zich aandi<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />

Lat<strong>en</strong> we juist dan oppass<strong>en</strong> voor gew<strong>en</strong>ning,<br />

maar alert blijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> prober<strong>en</strong> gezam<strong>en</strong>lijk<br />

er iets aan te do<strong>en</strong>.<br />

Als christ<strong>en</strong><strong>en</strong> schrikk<strong>en</strong> we soms<br />

als weer nieuwe verkeerde ontwikkeling<strong>en</strong><br />

zich aandi<strong>en</strong><strong>en</strong><br />

Is misschi<strong>en</strong> iets te vertell<strong>en</strong> over jullie beleving<br />

van de jar<strong>en</strong> zestig?<br />

Lize: Dat die jar<strong>en</strong> anders war<strong>en</strong> dan vorige<br />

dec<strong>en</strong>nia heb ik niet zo ervar<strong>en</strong>. Alles gaat ongemerkt<br />

z’n gang. Jakob: In die jar<strong>en</strong> veranderde er<br />

geleidelijk aan veel in kerk <strong>en</strong> maatschappij. Er<br />

was soms e<strong>en</strong> spanningsveld tuss<strong>en</strong> wat er binn<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> buit<strong>en</strong> de mur<strong>en</strong> van ons huis afspeelde.<br />

Er kwam meer <strong>en</strong> meer ‘op<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>bloot</strong>’. Het war<strong>en</strong><br />

voor mij niet de makkelijkste jar<strong>en</strong>.<br />

Mag ik tot slot vrag<strong>en</strong> hoe jullie persoonlijk, ondanks<br />

alles wat er om je he<strong>en</strong> gebeurt, naar de<br />

toekomst kijk<strong>en</strong> <strong>en</strong> waar jezelf kracht uit put?<br />

Jakob: Jazeker, je wordt met veel informatie overspoeld<br />

<strong>en</strong> met veel ding<strong>en</strong> geconfronteerd. Maar<br />

we mog<strong>en</strong> dagelijks de bijbel op<strong>en</strong>slaan <strong>en</strong> het<br />

gedeelte wat we dan sam<strong>en</strong> lez<strong>en</strong> is de boodschap<br />

voor dié dag. Soms ook prat<strong>en</strong> we erover. Het is<br />

zo mooi dat je in het gebed alles kwijt kunt. Je<br />

mag er zijn <strong>en</strong> zoveel ding<strong>en</strong> do<strong>en</strong>. Dan ervaar je<br />

dat God bij je is. Zo hebb<strong>en</strong> wij ook als christelijke<br />

geme<strong>en</strong>te e<strong>en</strong> taak andere m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> te wijz<strong>en</strong> op<br />

ding<strong>en</strong> die fout gaan, maar ook te help<strong>en</strong> bij het<br />

zoek<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong> oplossing. Lize:<br />

Zo zie ik dat ook. Wat ik bij mijzelf<br />

ontdek is, dat bij alles waar<br />

ik dagelijks mee bezig b<strong>en</strong> mijn<br />

gedacht<strong>en</strong> zich vaak als vanzelf<br />

naar bov<strong>en</strong> richt<strong>en</strong>. Bij de<br />

aanschaf van lectuur let ik er op<br />

dat er e<strong>en</strong> geestelijke strekking<br />

achter zit. Jakob: De eredi<strong>en</strong>st<strong>en</strong><br />

zijn voor mij <strong>en</strong> ik spreek ook voor Lize dé hoogtepunt<strong>en</strong><br />

in het geme<strong>en</strong>telijk lev<strong>en</strong>. Behalve de<br />

gezam<strong>en</strong>lijke geestelijke band die je met ander<strong>en</strong><br />

hebt, kan e<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel woord of e<strong>en</strong> fragm<strong>en</strong>t uit e<strong>en</strong><br />

lied <strong>en</strong> de muziek je soms al ontroer<strong>en</strong> <strong>en</strong> kracht<br />

gev<strong>en</strong> voor de toekomst. Lize: De kerkdi<strong>en</strong>st<strong>en</strong><br />

zijn zo waardevol. Wanneer het e<strong>en</strong> keer zo is dat<br />

e<strong>en</strong> di<strong>en</strong>st je wat minder aanspreekt, dan wordt<br />

misschi<strong>en</strong> e<strong>en</strong> ander er wél door versterkt. Dat alle<strong>en</strong><br />

al doet me goed!<br />

T.J. LOKHORST<br />

9


10<br />

Ceintuurbaan 32 - 34 - 1271 BJ Huiz<strong>en</strong><br />

Telefoon 035 - 525 32 93 - E-mail info@boutdruk.nl<br />

Adviseurs voor Ondernemers<br />

in het Midd<strong>en</strong>- <strong>en</strong> Kleinbedrijf<br />

<strong>en</strong> Vrije Beroepsbeoef<strong>en</strong>ar<strong>en</strong><br />

Karel Doormanlaan 16, 1271 CC Huiz<strong>en</strong> Postbus 118, 1270 AC Huiz<strong>en</strong><br />

Telefoon: (035) 524 80 90 Fax: (035) 524 80 94<br />

info@baas<strong>en</strong>vlaander<strong>en</strong>.nl www.baas<strong>en</strong>vlaander<strong>en</strong>.nl


UITGELICHT<br />

Seks voor het huwelijk<br />

Misschi<strong>en</strong> vraag je jezelf wel af: Is seks voor het huwelijk nou echt zó erg <strong>en</strong><br />

waarom moet ik zo lang wacht<strong>en</strong>? Zelf heb ik niet gewacht. Mijn eerste keer was<br />

met e<strong>en</strong> to<strong>en</strong>malig vri<strong>en</strong>dje. Eig<strong>en</strong>lijk was het helemaal niet leuk, maar hij liep al<br />

zo lang te zeur<strong>en</strong> <strong>en</strong> ik had het gevoel dat ik het <strong>en</strong>ige meisje was dat ge<strong>en</strong> seks<br />

wilde <strong>en</strong> daarmee super preuts was. Als je het e<strong>en</strong>maal hebt gedaan, gaat het de<br />

volg<strong>en</strong>de keer al veel makkelijker. Wat maakt het dan nog uit? Je hebt het toch al<br />

gedaan. To<strong>en</strong> mijn verkering uitging <strong>en</strong> ik weer e<strong>en</strong> nieuwe vri<strong>en</strong>d kreeg, was het<br />

e<strong>en</strong> kleine stap om weer seks te hebb<strong>en</strong>. Het stemmetje van mijn gewet<strong>en</strong> werd<br />

steeds zachter totdat het uiteindelijk stilviel.<br />

Totdat ik op mijn 19e mijn<br />

huidige vri<strong>en</strong>d teg<strong>en</strong>kwam.<br />

Hij is e<strong>en</strong> christ<strong>en</strong> <strong>en</strong> teg<strong>en</strong><br />

seks voor het huwelijk.<br />

Hij vond het heel erg om<br />

te hor<strong>en</strong> dat hij nooit de<br />

eerste voor mij zou zijn<br />

<strong>en</strong> dat, terwijl hij er wel<br />

bewust voor had gekoz<strong>en</strong><br />

om ge<strong>en</strong> seks te hebb<strong>en</strong>.<br />

Ik zou dus wél de eerste<br />

voor hem zijn.<br />

Als ik er nu op terug kijk heb ik veel spijt dat<br />

ik seks voor het huwelijk heb gehad. Als je<br />

seks met iemand hebt, geef je jouw lichaam<br />

op dat mom<strong>en</strong>t aan dieg<strong>en</strong>e weg. Het klinkt<br />

raar, maar je laat e<strong>en</strong> stukje van jezelf achter.<br />

Je deelt zoiets bijzonders sam<strong>en</strong>! Dieg<strong>en</strong>e zal<br />

e<strong>en</strong> speciaal plaatsje in jouw hart houd<strong>en</strong>. Het<br />

wordt dus heel moeilijk voor jezelf als meerdere<br />

person<strong>en</strong> zo’n speciaal plaatsje opeis<strong>en</strong>.<br />

God heeft ons seksualiteit geschonk<strong>en</strong> <strong>en</strong> na<br />

de zondeval zijn wij hier verkeerd mee omgegaan.<br />

God heeft het beste met ons voor. Hij<br />

wil niet dat wij onszelf ongelukkig mak<strong>en</strong>.<br />

De Bijbel (Hebreeën 13 vers<br />

4) zegt: ‘Houd het huwelijk in<br />

ere, onder alle omstandighed<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> houd het echtelijk bed<br />

zuiver’. Omdat ik seks voor<br />

het huwelijk heb gehad is mijn<br />

toekomstig echtelijk bed al niet<br />

zuiver meer. Gelukkig hebb<strong>en</strong><br />

wij dit nu e<strong>en</strong> plaatsje kunn<strong>en</strong><br />

gev<strong>en</strong> <strong>en</strong> mag ik wet<strong>en</strong> dat God<br />

me vergev<strong>en</strong> heeft. God wil ook<br />

jou hiermee help<strong>en</strong> <strong>en</strong> vergev<strong>en</strong>!<br />

Misschi<strong>en</strong> zit je nu wel in dezelfde positie<br />

als waar ik to<strong>en</strong> in zat. Geloof niet dat je niet<br />

g<strong>en</strong>oeg van iemand houdt als je ge<strong>en</strong> seks<br />

wilt. Dit is niet waar! Als dieg<strong>en</strong>e echt van<br />

jou houdt, dan zou hij/zij will<strong>en</strong> wacht<strong>en</strong>. Ik<br />

b<strong>en</strong> ervan overtuigd dat als je wacht totdat je<br />

getrouwd b<strong>en</strong>t, God je huwelijk zeg<strong>en</strong>t <strong>en</strong> dat<br />

het dan met je sekslev<strong>en</strong> echt wel goed komt.<br />

Als je e<strong>en</strong>maal seks hebt gehad, kun je dat<br />

niet meer terugdraai<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> eerste keer is e<strong>en</strong><br />

eerste keer. Dus wees er zuinig op!<br />

KARIN<br />

11


J O N G E R E N<br />

Hoe ga je om met seksualiteit?<br />

E<strong>en</strong> stuk schrijv<strong>en</strong> over ‘onze’ jonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> het thema ‘op<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

<strong>bloot</strong>’. Dat bleek moeilijker dan gedacht! Dat seksualiteit <strong>en</strong> alles<br />

wat ermee te mak<strong>en</strong> heeft e<strong>en</strong> onderwerp is dat leeft, is wel duidelijk.<br />

Maar er met leeftijdg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> over in gesprek gaan, is<br />

e<strong>en</strong> ander verhaal. Daaruit blijkt wel hoe belad<strong>en</strong> dit onderwerp<br />

nog steeds is. Toch war<strong>en</strong> e<strong>en</strong> paar jonger<strong>en</strong> uit onze geme<strong>en</strong>te<br />

bereid hun m<strong>en</strong>ing te gev<strong>en</strong>.<br />

Ev<strong>en</strong> surf<strong>en</strong> op internet of e<strong>en</strong> avondje zapp<strong>en</strong><br />

langs de verschill<strong>en</strong>de tv-kanal<strong>en</strong> levert g<strong>en</strong>oeg<br />

gespreksstof op over prikkels die op ons<br />

afkom<strong>en</strong>. Van videoclips op MTV tot fl its<strong>en</strong>de<br />

banners op e<strong>en</strong> nieuws-website of e<strong>en</strong> parfumreclame;<br />

hoe vaak zit er niet e<strong>en</strong> seksueel tintje<br />

aan? Eén van de jonger<strong>en</strong> (15) zegt daarover:<br />

12<br />

<strong>Op<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>bloot</strong>: ‘Ik d<strong>en</strong>k dat ik<br />

inmiddels aan dat soort beeld<strong>en</strong><br />

gew<strong>en</strong>d b<strong>en</strong> geraakt’<br />

‘Het is raar, maar ik d<strong>en</strong>k dat ik eraan gew<strong>en</strong>d<br />

b<strong>en</strong> geraakt. Het heeft in ieder geval weinig invloed<br />

op me’. E<strong>en</strong> ander (17) vraagt zich zelfs<br />

af: ‘Is dit ooit anders geweest? Ik weet namelijk<br />

niet beter dan dat er e<strong>en</strong> hoop <strong>bloot</strong> te zi<strong>en</strong> is!<br />

Ik d<strong>en</strong>k dat ik inmiddels aan dat soort beeld<strong>en</strong><br />

gew<strong>en</strong>d b<strong>en</strong> geraakt’. E<strong>en</strong> paar ander<strong>en</strong> gev<strong>en</strong><br />

aan er moeite mee te hebb<strong>en</strong>: ‘Het irriteert me’,<br />

zegt e<strong>en</strong> jong<strong>en</strong> (17), ’omdat ik op deze manier<br />

geconfronteerd wordt met iets wat e<strong>en</strong> negatieve<br />

invloed op mij heeft. Ik d<strong>en</strong>k dat de clips waarin<br />

veel <strong>bloot</strong> te zi<strong>en</strong> is op bijvoorbeeld MTV of<br />

TMF zeker prikkel<strong>en</strong>. Veel jonger<strong>en</strong>, ook christ<strong>en</strong><strong>en</strong>,<br />

kijk<strong>en</strong> daar nou e<strong>en</strong>maal naar. Sommige<br />

jonger<strong>en</strong> zijn zelfs zo beïnvloedbaar, dat ze de<br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> in de clip na do<strong>en</strong>; ze kled<strong>en</strong> <strong>en</strong> gedrag<strong>en</strong><br />

zich net zo’. T<strong>en</strong>slotte wil e<strong>en</strong> meisje (15)<br />

nog kwijt: ‘Toch d<strong>en</strong>k ik dat je straks naar helemaal<br />

niks meer kunt kijk<strong>en</strong> als je steeds afweegt<br />

of er misschi<strong>en</strong> <strong>bloot</strong> of seks te zi<strong>en</strong> is. In elke<br />

fi lm of clip komt dat wel voor. Je kunt toch ook<br />

gewoon verder zapp<strong>en</strong>?’<br />

Chatt<strong>en</strong><br />

Onderzoek wijst uit<br />

dat tv-programma’s<br />

invloed hebb<strong>en</strong> op de seksuele ontwikkeling van<br />

jonger<strong>en</strong>. Jonger<strong>en</strong> die relatief vaak naar televisieprogramma’s<br />

kijk<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> seksuele inhoud<br />

bevatt<strong>en</strong>, zijn eerder g<strong>en</strong>eigd om e<strong>en</strong> seksuele<br />

verhouding aan te gaan dan jonger<strong>en</strong> die minder<br />

vaak seks op tv zi<strong>en</strong>. Ook internet, zoals chatt<strong>en</strong>,<br />

kan e<strong>en</strong> gevaar vorm<strong>en</strong> voor jonger<strong>en</strong>. Volg<strong>en</strong>s<br />

onderzoek gebruikt 84% van de jonger<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong><br />

10 <strong>en</strong> 17 jaar internet voor communicatiedoeleind<strong>en</strong>,<br />

zoals chatt<strong>en</strong>. De meeste chatt<strong>en</strong>de<br />

jonger<strong>en</strong> gebruik<strong>en</strong> MSN (97%). Als jonger<strong>en</strong><br />

online zijn om te chatt<strong>en</strong>, do<strong>en</strong> ze dat gemiddeld<br />

e<strong>en</strong> uur. Kortom: er wordt lustig op los gechat.<br />

Hoe gaan de jonger<strong>en</strong> uit onze geme<strong>en</strong>te daar<br />

mee om? ‘Ik gebruik MSN alle<strong>en</strong> om te klets<strong>en</strong><br />

met m’n vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>. Maar ik weet dat er meid<strong>en</strong><br />

zijn die uit de kler<strong>en</strong> gaan voor de webcam.<br />

Dat vind ik niks’, vertelt e<strong>en</strong> jong<strong>en</strong> (15).<br />

E<strong>en</strong> meisje (16) vertelt uit eig<strong>en</strong> ervaring: ‘Ik<br />

heb wel e<strong>en</strong>s meegemaakt dat e<strong>en</strong> jong<strong>en</strong> begon<br />

over hoe ik eruit zie. Ik heb hem mete<strong>en</strong> geblokkeerd.<br />

Gelukkig kan dat!’ De jonger<strong>en</strong> vind<strong>en</strong><br />

het, e<strong>en</strong>maal aan het chatt<strong>en</strong>, moeilijk er e<strong>en</strong><br />

punt achter te zett<strong>en</strong>. ‘Ik laat me soms wel meeslep<strong>en</strong>,<br />

dan zit ik gerust e<strong>en</strong> paar uur op MSN’,<br />

zegt één van h<strong>en</strong>.<br />

Prikkels<br />

Er zijn dus g<strong>en</strong>oeg negatieve invloed<strong>en</strong> voor<br />

jonger<strong>en</strong>. Maar het kan ook positief. Volg<strong>en</strong>s<br />

veel jonger<strong>en</strong> is de kerk e<strong>en</strong> plek waar zij over<br />

seksualiteit zoud<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> hor<strong>en</strong>. Maar volg<strong>en</strong>s


Enkele bijbeltekst<strong>en</strong> over seksualiteit:<br />

Door deze liefde heeft God de m<strong>en</strong>s geschap<strong>en</strong>, naar Zijn beeld [G<strong>en</strong>esis 1:27]. Als man <strong>en</strong><br />

vrouw met hun beide specifi eke fysieke gestalte. Hij heeft seks ook aan de m<strong>en</strong>s gegev<strong>en</strong> als cadeau,<br />

als iets heel moois [Spreuk<strong>en</strong> 5:19].<br />

Je b<strong>en</strong>t geschap<strong>en</strong> om met je lev<strong>en</strong> <strong>en</strong> lichaam van God te houd<strong>en</strong> <strong>en</strong> Hem te er<strong>en</strong>. Je kan je<br />

liefde voor Hem lat<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> door alles wat je doet [1 Corinthe 6:19-20, 10:31].<br />

De relatie tuss<strong>en</strong> man <strong>en</strong> vrouw ziet God als iets heiligs. Man <strong>en</strong> vrouw word<strong>en</strong> één in die relatie,<br />

niet alle<strong>en</strong> lichamelijk, maar ook geestelijk [Efeze 5:31].<br />

Seks is gefundeerd op liefde. We moet<strong>en</strong> er niet iets goedkoops van mak<strong>en</strong> [Hebreën 13:4].<br />

We zi<strong>en</strong> dat de relatie tuss<strong>en</strong> man <strong>en</strong> vrouw in de bijbel ook wel wordt vergelek<strong>en</strong> met de relatie<br />

die God met Zijn geme<strong>en</strong>te heeft! [Efeze 5:32, 1 Corinthe 7:2].<br />

h<strong>en</strong> gaat het meestal over de kwestie: mag seks<br />

nu wel of niet vóór het huwelijk? Daarover is al<br />

veel gezegd, maar het is minst<strong>en</strong>s zo belangrijk<br />

om, voordat je überhaupt aan e<strong>en</strong> relatie begint,<br />

Omgaan met seksualiteit:<br />

‘De kerk kan daarvoor<br />

handvatt<strong>en</strong> aanreik<strong>en</strong>’<br />

te wet<strong>en</strong> hoe je met seksualiteit moet omgaan.<br />

De kerk kan daar handvatt<strong>en</strong> voor aanreik<strong>en</strong>,<br />

vind<strong>en</strong> de jonger<strong>en</strong>. ‘Ik vind niet dat er g<strong>en</strong>oeg<br />

aandacht voor is in onze kerk. Ook op de jeugdver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong><br />

heb ik daar nooit iets over gehoord<br />

<strong>en</strong> ik zit er toch al vier jaar bij’, beweert één van<br />

de jonger<strong>en</strong> (15)<br />

stellig. E<strong>en</strong> ander<br />

meisje (16)<br />

herinnert zich<br />

e<strong>en</strong> preek over<br />

seksualiteit:<br />

‘Die preek is<br />

wel blijv<strong>en</strong><br />

hang<strong>en</strong> bij<br />

mij, maar dat<br />

was jar<strong>en</strong><br />

geled<strong>en</strong>. Er<br />

wordt nu<br />

vast wel<br />

e<strong>en</strong>s iets over gezegd tijd<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> preek, maar ik<br />

word er nooit zo door aangesprok<strong>en</strong>. Ik zou will<strong>en</strong><br />

hor<strong>en</strong> hoe ik om moet gaan met alle seksuele<br />

prikkels die op me afkom<strong>en</strong>. Ik kan moeilijk<br />

altijd maar mijn og<strong>en</strong> sluit<strong>en</strong>’.<br />

Te dichtbij<br />

‘Ik d<strong>en</strong>k dat de manier waarop seks in deze tijd<br />

wordt gepres<strong>en</strong>teerd <strong>en</strong> voorgespiegeld, niet de<br />

manier is zoals God het heeft bedoeld, maar alle<strong>en</strong><br />

gebaseerd is op lust. Terwijl het juist iets<br />

moois is. Het is van God, daarom is het ook zo<br />

mooi’, legt e<strong>en</strong> ander meisje (17) uit onze geme<strong>en</strong>te<br />

uit. Zij <strong>en</strong> de andere jonger<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> dat<br />

er veel op h<strong>en</strong> afkomt via televisie, internet <strong>en</strong><br />

school.<br />

‘Seksualiteit is van God <strong>en</strong> daarom<br />

ook zo mooi’<br />

Op de vraag of de jonger<strong>en</strong> met hun ouders over<br />

seksualiteit prat<strong>en</strong> is één van h<strong>en</strong> duidelijk: ‘Bij<br />

ons thuis wordt niet over seksualiteit gesprok<strong>en</strong>.<br />

Ik zou het wel will<strong>en</strong> hoor’. E<strong>en</strong> ander meisje<br />

vult aan: ‘Ik zou juist niet met mijn ouders hierover<br />

will<strong>en</strong> prat<strong>en</strong>. Ze staan gewoon te dichtbij’.<br />

BEIJKE KASBERGEN-JOOSSE<br />

13


14<br />

TECHNISCH INSTALLATIEBURO<br />

REBEL B.V.<br />

• Alle loodgieterswerkzaamhed<strong>en</strong> (gas, water, lood- <strong>en</strong> zinkwerk<strong>en</strong>)<br />

• Rioleringswerk<strong>en</strong><br />

• Sanitair-installaties<br />

• CV-installaties (aanleg <strong>en</strong> onderhoud)<br />

• Dakbedekking<strong>en</strong><br />

• Aanleg van licht, kracht-, data- <strong>en</strong> telecominstallaties<br />

TECHNISCH INSTALLATIEBURO REBEL B.V.<br />

Fabrieksweg 5 1271 AK Huiz<strong>en</strong><br />

Tel. 035-5253312 Fax 035-5269514<br />

modebrill<strong>en</strong><br />

contactl<strong>en</strong>z<strong>en</strong><br />

oogmeting<br />

Register optometrist<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

contactspecialist<strong>en</strong> ANVO<br />

Oude Raadhuisplein 4<br />

1271 RH Huiz<strong>en</strong><br />

035 - 525 38 55<br />

Oosterme<strong>en</strong>t-Oost 84<br />

1274 SN Huiz<strong>en</strong><br />

035 - 525 38 53


JONGEREN EN OUDEREN<br />

<strong>Op<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>bloot</strong> of bekleed<br />

met Gods woord<br />

E<strong>en</strong> beschrijving van de seksualiteit in de joodse traditie<br />

In het joodse geloof wordt niet moeilijk gedaan over seksualiteit.<br />

Het di<strong>en</strong>t zowel voor de voortplanting als voor<br />

het g<strong>en</strong>ot. Het wordt niet gezi<strong>en</strong> als iets vies, iets om voor<br />

te scham<strong>en</strong>. Zoals honger <strong>en</strong> dorst of andere fundam<strong>en</strong>tele<br />

behoeft<strong>en</strong>, moet seksualiteit onder controle zijn <strong>en</strong> in goede<br />

ban<strong>en</strong> geleid word<strong>en</strong>. In gesprek met rabbi J. van de Kamp<br />

<strong>en</strong> mevrouw S. de Bok, orthodox joodse moeder van vijf<br />

kinder<strong>en</strong>, beid<strong>en</strong> afkomstig uit Amsterdam, werd ik verrast<br />

door de e<strong>en</strong>parigheid van joodse <strong>en</strong> christelijke waard<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> norm<strong>en</strong>. Verder heb ik geluisterd naar hun invulling van<br />

regels <strong>en</strong> gebod<strong>en</strong> naar aanleiding van de T<strong>en</strong>ach (joodse bijbel) <strong>en</strong> de Talmoed. Ontroerd<br />

was ik door hun beider liefdevolle verdediging van hun beslot<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>schap.<br />

Seksualiteit di<strong>en</strong>t zowel voor de<br />

voortplanting als voor het g<strong>en</strong>ot<br />

In dit artikel wil ik e<strong>en</strong> beschrijving gev<strong>en</strong> t<strong>en</strong><br />

aanzi<strong>en</strong> van de plaats van seksualiteit binn<strong>en</strong> de<br />

joods orthodoxe opvoeding. Spiegelt u als lezer<br />

uw m<strong>en</strong>ing <strong>en</strong> ideeën aan wat God ons in de Bijbel<br />

hierover zegt.<br />

Wat voorzichtig <strong>en</strong> aarzel<strong>en</strong>d werd er gereageerd<br />

door rabbi Van de Kamp op mijn vraag<br />

of er aandacht besteed wordt aan de seksuele<br />

opvoeding binn<strong>en</strong> het joodse gezin <strong>en</strong> wanneer<br />

dat begint. ‘Het is allemaal heel beperkt’, zegt<br />

hij. Volg<strong>en</strong>s hem kun je het vergelijk<strong>en</strong> met de<br />

str<strong>en</strong>g gereformeerde <strong>en</strong> reformatorische kant<br />

van onze kerk. Of dat zo is? Ik weet het niet.<br />

In ieder geval wordt er thuis niet tot nauwelijks<br />

gesprok<strong>en</strong> over seksualiteit. Niet door de vader<br />

noch door de moeder. Het is niet ingebed in het<br />

sociale lev<strong>en</strong>. Ook niet op school. Op de Amsterdamse<br />

Cheider school, e<strong>en</strong> joods orthodoxe<br />

school, is er vanaf groep drie e<strong>en</strong> volledige<br />

scheiding tuss<strong>en</strong> jong<strong>en</strong>s <strong>en</strong> meisjes.<br />

Het is e<strong>en</strong> zog<strong>en</strong>aamde spiegelschool. Links <strong>en</strong><br />

rechts helemaal id<strong>en</strong>tiek ingericht met e<strong>en</strong> muur<br />

ertuss<strong>en</strong>. De <strong>en</strong>e kant is voor jong<strong>en</strong>s de andere<br />

kant voor meisjes. Met aparte speelplein<strong>en</strong>. Ze<br />

kunn<strong>en</strong> elkaar niet ontmoet<strong>en</strong>. Alle niveaus van<br />

onderwijs tot <strong>en</strong> met VWO word<strong>en</strong> aangebod<strong>en</strong>.<br />

Alle leerstof die betrekking heeft op seksualiteit<br />

wordt afgeplakt in de boek<strong>en</strong>, met name in de<br />

biologieless<strong>en</strong>. De school heeft ontheffi ng van<br />

de regering voor seksuele voorlichting uit respect<br />

voor hun lev<strong>en</strong>sethiek. Zowel de jong<strong>en</strong>s<br />

als de meisjes ler<strong>en</strong> uit de T<strong>en</strong>ach (joodse bijbel),<br />

over wett<strong>en</strong> van sjabbat <strong>en</strong> rituele reinheid.<br />

Alle<strong>en</strong> de jong<strong>en</strong>s mog<strong>en</strong> de Talmoed bestuder<strong>en</strong>.<br />

Hierin word<strong>en</strong> de passages over seksualiteit<br />

overig<strong>en</strong>s niet overgeslag<strong>en</strong> maar uitgelegd op<br />

hun niveau.<br />

Alle leerstof die betrekking heeft op<br />

seksualiteit wordt afgeplakt in de boek<strong>en</strong>,<br />

met name in de biologieless<strong>en</strong><br />

15


HERVORMDE JEUGDRAAD<br />

Lekker uitdag<strong>en</strong>d<br />

Seksualiteit is hot. Zet MTV of TMF aan<br />

<strong>en</strong> je kunt er niet om he<strong>en</strong>. Lekker sexy,<br />

lekker uitdag<strong>en</strong>d. Of gewoon ranzig<br />

<strong>en</strong> vulgair. Het ligt er maar net aan hoe<br />

je op<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>bloot</strong> defi nieert. Hoe dan<br />

ook, op<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>bloot</strong> verkoopt. Met name<br />

vanuit de media krijg je het idee dat het<br />

ook de manier is om jezelf in de picture<br />

te spel<strong>en</strong>. Jezelf te verkop<strong>en</strong>. En, hé, dat<br />

wil jij ook. Dus bewust of onbewust ga<br />

je in deze tr<strong>en</strong>d mee. Of je zou er wel in<br />

mee will<strong>en</strong>, maar ja, met jouw lichaam...<br />

Nu is de Bijbel alles behalve<br />

kinderachtig wanneer het over<br />

seksualiteit gaat. Ongetwijfeld<br />

wordt daar in andere artikel<strong>en</strong><br />

van dit Kernkatern al aandacht<br />

aan besteed <strong>en</strong> anders lees je<br />

vanavond Hooglied er maar op<br />

na. Er is alle<strong>en</strong> wel e<strong>en</strong> cruciaal<br />

verschil. Wanneer in de Bijbel<br />

Op straat mog<strong>en</strong> jong<strong>en</strong>s <strong>en</strong> meisjes elkaar wel<br />

groet<strong>en</strong>, maar het is niet de bedoeling dat ze met<br />

elkaar omgaan. Jong<strong>en</strong>s spel<strong>en</strong> met jong<strong>en</strong>s,<br />

meisjes met meisjes. Ook in het gezinslev<strong>en</strong><br />

wordt de omgang tuss<strong>en</strong> jong<strong>en</strong>s <strong>en</strong> meisjes<br />

gescheid<strong>en</strong>. Bevri<strong>en</strong>de echtpar<strong>en</strong> met grote gem<strong>en</strong>gde<br />

gezinn<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> nooit gezam<strong>en</strong>lijk met<br />

elkaar et<strong>en</strong>, maar bijvoorbeeld met z’n vier<strong>en</strong><br />

iets afsprek<strong>en</strong>.<br />

Verder wordt er heel selectief TV gekek<strong>en</strong>, is<br />

disco not done <strong>en</strong> is ook het leesmateriaal wat<br />

in huis gehaald wordt, aangepast. Volg<strong>en</strong>s mevrouw<br />

De Bok is het wel heel belangrijk dat de<br />

milieus van gezin, synagoge <strong>en</strong><br />

school op elkaar aangepast zijn.<br />

Want het is voor e<strong>en</strong> kind verwarr<strong>en</strong>d<br />

om in twee wereld<strong>en</strong><br />

te lev<strong>en</strong>. Ze lacht vrolijk als ze<br />

zegt dat haar kinder<strong>en</strong> zeker<br />

ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>geltjes zijn <strong>en</strong> dat er<br />

wel degelijk puberteitsperikel<strong>en</strong><br />

voorkom<strong>en</strong>, maar wat<br />

meer gekanaliseerd. Haar<br />

16<br />

seksualiteit aan de orde komt, is dit ingebed in<br />

liefde. En, al schotelt onder andere de media<br />

ons e<strong>en</strong> ander beeld voor, seksualiteit is maar<br />

e<strong>en</strong> beperkt onderdeel van liefde. Wanneer je<br />

dat vergeet, zoals David bij Batseba, heeft dat<br />

zo z’n consequ<strong>en</strong>ties.<br />

Bij op<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>bloot</strong> d<strong>en</strong>k ik eig<strong>en</strong>lijk ook nog<br />

aan wat anders. <strong>Op<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>bloot</strong> staat ook voor<br />

zichtbaar, voor transparant zijn. Is het op<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

<strong>bloot</strong> zichtbaar dat je christ<strong>en</strong> b<strong>en</strong>t? Dan is je<br />

uiterlijk echt niet onbelangrijk, maar dan is je<br />

binn<strong>en</strong>kant wel veel belangrijker. En mocht<br />

je het nog niet wet<strong>en</strong>: je b<strong>en</strong>t<br />

e<strong>en</strong> parel in Gods hand. Je<br />

b<strong>en</strong>t fantastisch mooi <strong>en</strong> ook<br />

ontzett<strong>en</strong>d kostbaar! Wanneer<br />

je daarin transparant b<strong>en</strong>t, dan<br />

heb je uitstraling. Lekker sexy<br />

wil ik het niet noem<strong>en</strong>, maar<br />

uitdag<strong>en</strong>d is het wel.<br />

JAN VAN AS<br />

kinder<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> het <strong>en</strong>orm naar hun zin op de<br />

Cheider school <strong>en</strong> ze d<strong>en</strong>kt dat ze ge<strong>en</strong> ander lev<strong>en</strong><br />

zoud<strong>en</strong> will<strong>en</strong>, of zeker niet zoud<strong>en</strong> durv<strong>en</strong><br />

hebb<strong>en</strong>.<br />

Op mijn vraag wanneer kinder<strong>en</strong> dan wel iets te<br />

hor<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> over seksualiteit zegt rabbi Van de<br />

Kamp dat het goed is om daar mee te wacht<strong>en</strong><br />

tot vlak voor het huwelijk, om ze zo te behoed<strong>en</strong><br />

voor onreine gedacht<strong>en</strong>. Hij vertelt verder<br />

over het prachtige ritueel van de inwijding in<br />

volwass<strong>en</strong>heid, namelijk de Bar mitzwa viering<br />

bij jong<strong>en</strong>s vanaf hun derti<strong>en</strong>de jaar <strong>en</strong> de Bat<br />

mitzwa viering bij meisjes vanaf hun<br />

twaalfde jaar. De kinder<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong><br />

vanaf die leeftijd zich volledig te<br />

conformer<strong>en</strong> aan de joodse wetgeving<br />

<strong>en</strong> zij hebb<strong>en</strong> voor God de<br />

geestelijke volwass<strong>en</strong>heid bereikt.<br />

Ze krijg<strong>en</strong> daarnaast ook<br />

uitleg over reinheidsrituel<strong>en</strong><br />

wat betreft m<strong>en</strong>struatie <strong>en</strong><br />

zaadlozing (Leviticus 15).


‘Als jong<strong>en</strong>s <strong>en</strong> meisjes zo gescheid<strong>en</strong><br />

opgroei<strong>en</strong>, word<strong>en</strong> huwelijk<strong>en</strong><br />

dan gearrangeerd?’, vroeg ik aan<br />

zowel de rabbi als mevrouw De Bok.<br />

Beid<strong>en</strong> reageerd<strong>en</strong> heftig van: ‘Nee,<br />

beslist niet!’<br />

Er wordt wel door families rondgekek<strong>en</strong><br />

of e<strong>en</strong> jong<strong>en</strong> <strong>en</strong> meisje bij<br />

elkaar zoud<strong>en</strong> pass<strong>en</strong>. Ze word<strong>en</strong><br />

aan elkaar voorgesteld <strong>en</strong> mog<strong>en</strong><br />

afhankelijk van de str<strong>en</strong>gheid van de<br />

familie e<strong>en</strong> aantal wek<strong>en</strong> met elkaar<br />

omgaan om te kijk<strong>en</strong> of er e<strong>en</strong> vonk<br />

overspringt. De keuze is aan de jonger<strong>en</strong><br />

zelf. Wanneer twee m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

gaan trouw<strong>en</strong>, wordt de jong<strong>en</strong> door de rabbi <strong>en</strong><br />

het meisje door de echtg<strong>en</strong>ote van de rabbi of<br />

e<strong>en</strong> goede vri<strong>en</strong>din van haar moeder ingewijd<br />

in de recht<strong>en</strong> <strong>en</strong> plicht<strong>en</strong> van het huwelijk. De<br />

ouders do<strong>en</strong> dat zelf niet, maar zoud<strong>en</strong> wel bijvoorbeeld<br />

bij ander<strong>en</strong> voorlichting kunn<strong>en</strong> gev<strong>en</strong>.<br />

Er wordt dan op<strong>en</strong>lijk gesprok<strong>en</strong> over seksualiteit,<br />

niet alle<strong>en</strong> de techniek, maar ook over<br />

alle wett<strong>en</strong> <strong>en</strong> lev<strong>en</strong>sethiek van het huwelijk<br />

(Leviticus12,18 <strong>en</strong> 20). E<strong>en</strong> belangrijk onderdeel<br />

voor de vrouw is het nem<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> ritueel<br />

bad ‘het Mikwe’ dat niets te mak<strong>en</strong> heeft met<br />

vies of schoon, maar e<strong>en</strong> middel is om spirituele<br />

reinheid te verkrijg<strong>en</strong>. Als voorbereiding hierop<br />

moet ze zich ontdo<strong>en</strong><br />

van alle make-up, pleisters<br />

<strong>en</strong> beharing zodat<br />

het water haar volledig<br />

kan bedekk<strong>en</strong>.<br />

Aan de verloofd<strong>en</strong><br />

wordt uitgelegd dat<br />

er voor de frequ<strong>en</strong>tie<br />

van sam<strong>en</strong>leving ge<strong>en</strong><br />

onthouding is behalve<br />

de regels rond de m<strong>en</strong>struatie.<br />

Joodse gezinn<strong>en</strong><br />

zijn dan ook vaak<br />

groot. Ieder kind is e<strong>en</strong><br />

gesch<strong>en</strong>k van God, zo wordt dat ook beleefd.<br />

Geboortebeperking is alle<strong>en</strong> toegestaan bij fysieke<br />

of psychische red<strong>en</strong><strong>en</strong>. Seksualiteit di<strong>en</strong>t<br />

volg<strong>en</strong>s de joodse wetgeving de band tuss<strong>en</strong><br />

man <strong>en</strong> vrouw te versterk<strong>en</strong>. Voortplanting is<br />

e<strong>en</strong> red<strong>en</strong> maar het is niet de <strong>en</strong>ige red<strong>en</strong>.Wanneer<br />

seksualiteit tuss<strong>en</strong> e<strong>en</strong> man <strong>en</strong> e<strong>en</strong> vrouw<br />

gezond is <strong>en</strong> op de goede tijd uit wederzijdse<br />

liefde is, is seks e<strong>en</strong> mitzvah (gebod).<br />

Seksualiteit di<strong>en</strong>t volg<strong>en</strong>s de<br />

joodse wetgeving de band tuss<strong>en</strong><br />

man <strong>en</strong> vrouw te versterk<strong>en</strong><br />

T<strong>en</strong> slotte is sam<strong>en</strong>won<strong>en</strong> niet toegestaan, want<br />

de wet zegt dat seks voor het huwelijk verbod<strong>en</strong><br />

is. Mocht e<strong>en</strong> paar toch sam<strong>en</strong>won<strong>en</strong> <strong>en</strong> aangev<strong>en</strong><br />

te will<strong>en</strong> trouw<strong>en</strong> dan mag<br />

dat, omdat ze beid<strong>en</strong> gebaat zijn<br />

om onder Gods zeg<strong>en</strong> verder te<br />

lev<strong>en</strong>.<br />

Het was bijzonder e<strong>en</strong> kijkje te<br />

mog<strong>en</strong> nem<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> stukje traditie<br />

van onze ‘Oudste<br />

Broeder’. Ook de spontaniteit<br />

waarmee e<strong>en</strong> <strong>en</strong> ander werd<br />

verteld was fi jn. Ik hoop dat u<br />

als lezer respect hebt gekreg<strong>en</strong><br />

voor de manier waarop de seksualiteit<br />

in het Joodse geloof is<br />

ingebed.<br />

FRIDA C. BARMENTLO-KLEIN<br />

17


VERGEZICHT<br />

Aids<br />

18<br />

In Kamero<strong>en</strong> is het niet veel anders<br />

gesteld dan in Nederland als het gaat<br />

om seks in de kerk. Er wordt veel<br />

gewaarschuwd teg<strong>en</strong> ontrouw <strong>en</strong><br />

zedeloosheid, maar wat Gods bedoeling<br />

dan wel is met het huwelijk komt<br />

niet goed uit de verf. De traditie van<br />

de bruidsschat zorgt er voor dat veel<br />

mann<strong>en</strong> niet (kunn<strong>en</strong>) trouw<strong>en</strong> tot ze<br />

ver over de dertig zijn. Als e<strong>en</strong> gevolg<br />

daarvan zie je veel ongehuwde moeders.<br />

Het is daarom ook niet verwonderlijk<br />

dat de schatting is dat 10%<br />

van de bevolking besmet is<br />

met HIV.<br />

Ondanks dat er zoveel AIDS-<br />

patiënt<strong>en</strong> rondlop<strong>en</strong>, is de ziekte<br />

toch nog e<strong>en</strong> <strong>en</strong>orm taboe.<br />

Als e<strong>en</strong> familielid aan AIDS<br />

is overled<strong>en</strong>, wordt in bedekte<br />

term<strong>en</strong> gesprok<strong>en</strong> over e<strong>en</strong><br />

‘langdurige ziekte’. Dat maakt<br />

het bestrijd<strong>en</strong> van de ziekte moeilijk. Lange<br />

tijd wist de kerk er ook niet goed raad mee <strong>en</strong><br />

zorg voor AIDS-ziek<strong>en</strong> <strong>en</strong> wez<strong>en</strong> werd daarom<br />

verwaarloosd. Langzamerhand komt hier<br />

wat verandering in <strong>en</strong> zie je het onderwerp in<br />

bijvoorbeeld studiemateriaal van de mann<strong>en</strong>-<br />

<strong>en</strong> vrouw<strong>en</strong>ver<strong>en</strong>iging ter sprake kom<strong>en</strong>.<br />

SIL probeert e<strong>en</strong> kleine bijdrage te lever<strong>en</strong><br />

aan het op<strong>en</strong>brek<strong>en</strong> van het taboe. Collega’s in<br />

Oost-Afrika hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> methode ontwikkeld<br />

die zich afspeelt rond e<strong>en</strong> verhaal over e<strong>en</strong><br />

familie die met AIDS in aanraking komt. Dit<br />

werkt ook goed in Kamero<strong>en</strong>.<br />

De c<strong>en</strong>trale persoon is e<strong>en</strong> te<strong>en</strong>ager, Kande.<br />

Eerst wordt haar vader ziek door AIDS <strong>en</strong><br />

komt te overlijd<strong>en</strong>. Kort daarna verliest het<br />

gezin ook de moeder niet lang na de bevalling<br />

van e<strong>en</strong> zoontje. Gelukkig is de baby niet<br />

HIV-positief. Het verhaal vertelt verder hoe<br />

de ti<strong>en</strong>erdochter de zusjes <strong>en</strong> broertjes bij<br />

elkaar probeert te houd<strong>en</strong>. Het laat zi<strong>en</strong> hoe de<br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> van de kerk de wez<strong>en</strong> op verschill<strong>en</strong>de<br />

manier help<strong>en</strong> om te overlev<strong>en</strong>. De kinder<strong>en</strong><br />

op hun beurt kunn<strong>en</strong> in de kerk vertell<strong>en</strong> over<br />

hun ervaring met HIV/ AIDS. Het verhaal<br />

loopt goed af als Kande e<strong>en</strong> jong<strong>en</strong> van de<br />

kerk ontmoet, verliefd wordt <strong>en</strong> ze besluit<strong>en</strong><br />

om elkaar trouw te zijn <strong>en</strong> te wacht<strong>en</strong> met seks<br />

totdat ze getrouwd zijn.<br />

In Afrika zijn verhal<strong>en</strong> e<strong>en</strong> geliefde manier<br />

om belangrijke informatie over te drag<strong>en</strong>. Het<br />

verhaal van Kande<br />

is herk<strong>en</strong>baar.<br />

Het informeert<br />

op e<strong>en</strong> gevoelige<br />

manier over AIDS<br />

<strong>en</strong> hoe m<strong>en</strong> het<br />

kan voorkom<strong>en</strong>.<br />

Tegelijkertijd biedt<br />

het praktische<br />

adviez<strong>en</strong> over de<br />

manier waarop de<br />

kerk kan zorg<strong>en</strong> voor m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die er al mee in<br />

aanraking zijn gekom<strong>en</strong>. De bedoeling is dat<br />

het boekje in de lokale tal<strong>en</strong> wordt vertaald<br />

zodat het nog toegankelijker wordt voor de<br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>.<br />

Bij het boekje hoort ook e<strong>en</strong> werkboekje met<br />

verwerkingsvrag<strong>en</strong>, relevante bijbelgedeelt<strong>en</strong>,<br />

ideeën voor drama of e<strong>en</strong> lied <strong>en</strong> praktische<br />

informatie over AIDS. Door middel van het<br />

werkboekje kunn<strong>en</strong> groep<strong>en</strong> met dit materiaal<br />

werk<strong>en</strong>. Dit maakt het gemakkelijker voor<br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> om over dit moeilijke onderwerp van<br />

gedacht<strong>en</strong> te wissel<strong>en</strong>. De eerste reacties zijn<br />

erg positief. Het wordt bijzonder gewaardeerd<br />

dat de informatie gebaseerd is op christelijke<br />

waard<strong>en</strong>. Van e<strong>en</strong> taalgroep waar het al<br />

gebruikt wordt, hoord<strong>en</strong> we dat m<strong>en</strong> dit de<br />

beste publicatie vindt die ooit in hun taal is<br />

uitgekom<strong>en</strong>!<br />

RIA HEDINGER-SCHAAP


VISIE<br />

Seksualiteit in catechese, prediking<br />

<strong>en</strong> jeugdwerk<br />

Moet seksualiteit ter sprake kom<strong>en</strong> in de catechese, in het jeugd- <strong>en</strong> kringwerk <strong>en</strong> in de<br />

prediking? Of is het alle<strong>en</strong> e<strong>en</strong> taak van de ouders, in de opvoeding?<br />

Mijn antwoord daarop is: het di<strong>en</strong>t zowel in de opvoeding ter sprake te kom<strong>en</strong>, als in de<br />

prediking <strong>en</strong> andere vorm<strong>en</strong> van het geme<strong>en</strong>tewerk. En wel om twee red<strong>en</strong><strong>en</strong>:<br />

In de eerste plaats: Wij lev<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> overgeseksualiseerde<br />

tijd. Seksualiteit is steeds meer e<strong>en</strong><br />

consumptieartikel geword<strong>en</strong>, los van het huwelijk.<br />

D<strong>en</strong>k aan de <strong>bloot</strong>cultuur in onze dag<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

de verheerlijking van het lichaam in fi lm, boek<br />

<strong>en</strong> tijdschrift, op TV <strong>en</strong> video.<br />

Wij lev<strong>en</strong> in e<strong>en</strong><br />

overgeseksualiseerde tijd<br />

De prikkels die daarvan uitgaan, gaan ook onze<br />

jonger<strong>en</strong> (<strong>en</strong> ouder<strong>en</strong>!) niet voorbij. Integ<strong>en</strong>deel,<br />

we kunn<strong>en</strong> onze jonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> onszelf daarvoor<br />

niet afsluit<strong>en</strong>. Jonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> ouder<strong>en</strong> word<strong>en</strong> op<br />

velerlei manier<strong>en</strong> beïnvloed door e<strong>en</strong> kijk op<br />

seksualiteit die totaal anders is dan wat de bijbel<br />

ervan zegt <strong>en</strong> wat de Here er mee bedoelt.<br />

En in de tweede plaats: de Bijbel zelf spreekt<br />

heel op<strong>en</strong> over seksualiteit. D<strong>en</strong>k aan het Hooglied,<br />

waarin met heel lichamelijke kleur<strong>en</strong> de<br />

liefde wordt beschrev<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> bruidegom <strong>en</strong><br />

bruid. We kunn<strong>en</strong> dat wel vergeestelijk<strong>en</strong>, maar<br />

dat neemt niet weg dat het Hooglied in de eerste<br />

plaats e<strong>en</strong> liefdeslied is. D<strong>en</strong>k ook aan de heel<br />

plastische wijze waarop in de Bijbel de omgang<br />

van man <strong>en</strong> vrouw wordt beschrev<strong>en</strong>: hij ging<br />

tot haar in, hij bek<strong>en</strong>de (St.vert.) zijn vrouw,<br />

uitdrukking<strong>en</strong> die vele ker<strong>en</strong> in de Bijbel voorkom<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> die de seksuele geme<strong>en</strong>schap van de<br />

man met zijn vrouw betek<strong>en</strong><strong>en</strong>. Of aan de wijze<br />

waarop de Spreuk<strong>en</strong>dichter schrijft over de seksuele<br />

aantrekkingskracht van de vrouw op haar<br />

man: ‘Laat haar borst<strong>en</strong> u te all<strong>en</strong> tijd dronk<strong>en</strong><br />

mak<strong>en</strong>; dool steeds in haar liefde’ (5:19). De<br />

Spreuk<strong>en</strong>dichter zegt dat als e<strong>en</strong> waarschuwing<br />

19


om ge<strong>en</strong> andere vrouw<strong>en</strong> na te gaan. Laat de<br />

man zich verheug<strong>en</strong> in zijn eig<strong>en</strong> vrouw <strong>en</strong><br />

verrukt zijn van haar liefde. De Prediker zegt,<br />

ondanks dat het thema van het Predikerboek<br />

‘Alles is ijdelheid’ is: ’G<strong>en</strong>iet het lev<strong>en</strong> met de<br />

vrouw die u liefhebt’ (9:9) <strong>en</strong> de Hebreёnbriefschrijver:<br />

‘Het huwelijk is eerbaar <strong>en</strong> het bed<br />

onbevlekt’(13:43).<br />

Vroeger<br />

Seksualiteit is iets dat heel wez<strong>en</strong>lijk bij ons<br />

m<strong>en</strong>szijn hoort. Op de eerste bladzijde van de<br />

Bijbel lez<strong>en</strong> we al dat God de m<strong>en</strong>s schiep ‘man<br />

<strong>en</strong> vrouw’ <strong>en</strong> dat God zegt: ‘Weest vruchtbaar <strong>en</strong><br />

verm<strong>en</strong>igvuldigt’.<br />

In vroeger tijd<strong>en</strong>, zo zull<strong>en</strong> de meeste oudere<br />

lezers waarschijnlijk groot geword<strong>en</strong> zijn, ging<br />

m<strong>en</strong> ervan uit dat de jonger<strong>en</strong> er vanzelf achterkwam<strong>en</strong><br />

wat seksualiteit is of dat m<strong>en</strong> het leerde,<br />

met de dier<strong>en</strong> als voorbeeld, op de boerderij.<br />

Het is de vraag of dat zo was. Wist<strong>en</strong> de ouder<strong>en</strong><br />

precies wat seksualiteit is? Zag m<strong>en</strong> het dikwijls<br />

niet alle<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> middel om kinder<strong>en</strong> te krijg<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> niet als e<strong>en</strong> scheppingsgegev<strong>en</strong>, bedoeld als<br />

e<strong>en</strong> intieme uiting van de liefde tuss<strong>en</strong> man <strong>en</strong><br />

vrouw waaraan vreugde te belev<strong>en</strong> valt? En wist<br />

m<strong>en</strong> raad met de seksualiteit?<br />

In de geme<strong>en</strong>te<br />

Het is dus goed als seksualiteit van tijd tot tijd<br />

in de catechese <strong>en</strong> in het jeugd- of kringwerk<br />

<strong>en</strong> de prediking ter sprake komt. En niet alle<strong>en</strong>,<br />

zoals het tot dusver vaak was, waarschuw<strong>en</strong>d.<br />

Maar vooral de positieve bedoeling van de seksualiteit.<br />

En niet in rauwe op<strong>en</strong>heid, maar met<br />

de nodige schroom. Dat kost, met name in de<br />

prediking, de nodige voorbereiding om de juiste<br />

woord<strong>en</strong> te kiez<strong>en</strong> om dat op e<strong>en</strong> kiese <strong>en</strong> eerlijke<br />

wijze te do<strong>en</strong>. Maar zo di<strong>en</strong>t het te gebeur<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> dan heel beslist, zeker als de tekst van de<br />

preek of de stof van de catechese, of de vrag<strong>en</strong><br />

van de jonger<strong>en</strong> of in het kringwerk daartoe aanleiding<br />

gev<strong>en</strong>. Daarbij mag (di<strong>en</strong>t!) ook gezegd<br />

(te!) word<strong>en</strong> dat voor e<strong>en</strong> christ<strong>en</strong> seksualiteit<br />

z’n plaats heeft tuss<strong>en</strong> twee m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>, man <strong>en</strong><br />

20<br />

Laat de man zich verheug<strong>en</strong><br />

in zijn eig<strong>en</strong> vrouw <strong>en</strong> verrukt<br />

zijn van haar liefde<br />

vrouw, die elkaar op het stadhuis/geme<strong>en</strong>tehuis<br />

het jawoord hebb<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong> <strong>en</strong> in de trouwdi<strong>en</strong>st<br />

de zeg<strong>en</strong> van God hebb<strong>en</strong> ontvang<strong>en</strong>.<br />

Kleine kinder<strong>en</strong><br />

Ook eerder al di<strong>en</strong>t de<br />

seksualiteit ter sprake te<br />

kom<strong>en</strong>, in de opvoeding<br />

van de kinder<strong>en</strong>. Dat<br />

kan, omdat ouders dat<br />

soms moeilijk vind<strong>en</strong>,<br />

aan de hand van e<strong>en</strong><br />

boekje, dat in elke<br />

christelijke boekhandel<br />

te koop is. Maar het<br />

kan beter op e<strong>en</strong> heel natuurlijke wijze, als<br />

erg<strong>en</strong>s bijvoorbeeld e<strong>en</strong> baby op komst is, door<br />

aan het al kleine kind vrag<strong>en</strong> te stell<strong>en</strong>: Weet je<br />

waar dat baby’tje vandaan komt? Het kind zal<br />

wellicht antwoord<strong>en</strong>: uit de buik. En weet je wie<br />

het daarin gestopt heeft? Misschi<strong>en</strong> zal het kind<br />

zegg<strong>en</strong>: God. Moeder zal het beam<strong>en</strong> <strong>en</strong> zegg<strong>en</strong>:<br />

ja, e<strong>en</strong> moeder heeft eitjes in haar buik <strong>en</strong> daar<br />

groeit e<strong>en</strong> kindje uit. Later zal, als het <strong>en</strong>igszins<br />

kan ook op natuurlijke wijze, de rol van de vader<br />

ter sprake kom<strong>en</strong>. En dat niet alle<strong>en</strong> voor<br />

meisjes, met het oog op de m<strong>en</strong>struatie. Maar<br />

ook voor jong<strong>en</strong>s, om op e<strong>en</strong> goede wijze met<br />

hun opkom<strong>en</strong>de seksuele gevoel<strong>en</strong>s te ler<strong>en</strong><br />

omgaan.<br />

Seksualiteit di<strong>en</strong>t aan de orde<br />

te kom<strong>en</strong> in de geme<strong>en</strong>te<br />

Seksualiteit! De Bijbel spreekt er heel op<strong>en</strong><br />

over. Daarom mag (moet) er ook over gesprok<strong>en</strong><br />

word<strong>en</strong> in de verschill<strong>en</strong>de vorm<strong>en</strong> van het kerk<strong>en</strong>werk<br />

<strong>en</strong> in de prediking. De seksualiteit was<br />

er al in het paradijs. Misschi<strong>en</strong> dat de duivel er<br />

daarom zo gauw bij is om te prober<strong>en</strong> het naar<br />

b<strong>en</strong>ed<strong>en</strong> te hal<strong>en</strong>. De wereld haalt de seksualiteit<br />

naar b<strong>en</strong>ed<strong>en</strong>. Maar de Bijbel zet het op e<strong>en</strong><br />

hoog plan, als scheppingsgegev<strong>en</strong> van God. Zo<br />

komt het aan de orde, in de catechese, de prediking<br />

<strong>en</strong> in jeugd- <strong>en</strong> kringwerk.<br />

DS. H. VELDHUIZEN<br />

WAPENVELD


J. Honing<br />

Loodgietersbedrijf<br />

Visserstraat 31 • 1271 VE Huiz<strong>en</strong> • (035) 52 58 476<br />

2006<br />

Zev<strong>en</strong>de jaargang KernKatern<br />

Reacties op of suggesties voor dit kwartaalblad zijn welkom op<br />

e-mail:<br />

kernkatern@hervormdhuiz<strong>en</strong>.nl<br />

De volledige uitgav<strong>en</strong> van KernKatern zijn te vind<strong>en</strong> op website:<br />

www.hervormdhuiz<strong>en</strong>.nl<br />

21


COMMENTAAR<br />

De schaamte voorbij…?!<br />

22<br />

... zij schaamd<strong>en</strong> zich voor elkaar niet<br />

(G<strong>en</strong>esis 2:25).<br />

... <strong>en</strong> zij bemerkt<strong>en</strong>, dat zij naakt war<strong>en</strong>;<br />

zij hechtt<strong>en</strong> vijg<strong>en</strong>blader<strong>en</strong> aane<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

maakt<strong>en</strong> zich schort<strong>en</strong> (G<strong>en</strong>esis 3:7).<br />

Kleine kinder<strong>en</strong> gaan vaak in bad met<br />

broertjes of zusjes. Maar als ze groter<br />

word<strong>en</strong>, dan is dat afgelop<strong>en</strong>. Ze zag<strong>en</strong><br />

altijd wel het verschil bij elkaar, maar<br />

ine<strong>en</strong>s vóel<strong>en</strong> ze het verschil. Vanaf nu:<br />

je <strong>bloot</strong>je is niet voor iedere<strong>en</strong>.<br />

In het kader van het thema heb ik de<br />

Bijbel erbij gepakt <strong>en</strong> wat artikel<strong>en</strong><br />

gelez<strong>en</strong>.<br />

Schaamteloos<br />

Eén ding is al snel duidelijk, Adam <strong>en</strong> Eva<br />

lev<strong>en</strong> in het paradijs <strong>en</strong> gaan naakt door het<br />

lev<strong>en</strong>.<br />

Wij kunn<strong>en</strong> ons vandaag daar niets (meer)<br />

bij voorstell<strong>en</strong>. Of toch wel: schaamte. Hoewel…<br />

in onze sam<strong>en</strong>leving lijkt de schaamte<br />

voorbij te zijn. Schaamteloos kan m<strong>en</strong> kijk<strong>en</strong><br />

naar beeld<strong>en</strong> van person<strong>en</strong> die hun blote lijf<br />

schaamteloos prijsgev<strong>en</strong> aan het publiek.<br />

De ervaring van het naakt zijn bij Adam <strong>en</strong><br />

Eva - na de zondeval -, hoeft niet alle<strong>en</strong> te<br />

mak<strong>en</strong> te hebb<strong>en</strong> met de geslachtsdel<strong>en</strong> (d<strong>en</strong>k<br />

maar aan je hand<strong>en</strong> voor je gezicht slaan bij<br />

hevige schaamte). Het is niet zo dat de seksualiteit<br />

pas na de zondeval ontluikt. De erotische<br />

spanning is er ook vóór die tijd geweest. En<br />

daar zull<strong>en</strong> Adam <strong>en</strong> Eva van g<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>.<br />

Maar wat er niet was, is er nu wel: schaamte.<br />

Aan dit woord zitt<strong>en</strong> twee kant<strong>en</strong>. Negatief:<br />

vervreemding; positief: bescherming.<br />

Bescherming<br />

Adam <strong>en</strong> Eva zag<strong>en</strong> wie ze war<strong>en</strong>: <strong>bloot</strong>gesteld<br />

aan elkaars wet<strong>en</strong>de blikk<strong>en</strong>. Onbeschaamd<br />

maakt onbeschermd. Dat is nu nog<br />

zo. Voor ons sam<strong>en</strong>lev<strong>en</strong> is bedekking nodig.<br />

Kleding begr<strong>en</strong>st jezelf én elkaar. Zonder<br />

kler<strong>en</strong> voel<strong>en</strong> we ons onbeschermd. Maar je<br />

kleedt je iedere dag ook om de ander te spar<strong>en</strong>.<br />

Je kan ook schaamteloos gekleed gaan. Niet<br />

<strong>bloot</strong>, maar kleding als e<strong>en</strong> tweede huidje of<br />

meer ontdekk<strong>en</strong>d dan bedekk<strong>en</strong>d of strak <strong>en</strong><br />

uitgetek<strong>en</strong>d. Misschi<strong>en</strong> staat het je geweldig,<br />

maar de aankoop is feitelijk mislukt, omdat je<br />

alle<strong>en</strong> maar aan jezelf dacht <strong>en</strong> niet aan de ander<br />

die door jouw kleding zich ook beschermd<br />

weet.<br />

Noach<br />

Noach ligt b<strong>en</strong>eveld <strong>en</strong> <strong>bloot</strong> in zijn t<strong>en</strong>t. Eén<br />

van zijn zon<strong>en</strong> kan het niet lat<strong>en</strong> om er met<br />

zijn beide broers over te prat<strong>en</strong>. Zij lop<strong>en</strong><br />

echter in schaamte achteruit <strong>en</strong> bedekk<strong>en</strong> hun<br />

vader. Dat is liefde die de ding<strong>en</strong> bedekt.<br />

Het Lam<br />

De schort<strong>en</strong> die Adam <strong>en</strong> Eva van vijg<strong>en</strong>boomblader<strong>en</strong><br />

hadd<strong>en</strong> gemaakt, word<strong>en</strong> door<br />

de Here God vervang<strong>en</strong> voor betere. Hij gaat<br />

offer<strong>en</strong> om de m<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> duurzame bedekking<br />

te gev<strong>en</strong>: huid<strong>en</strong> van dier<strong>en</strong>. Later wordt dat<br />

het bloed van het Lam. Door Zijn bedekking<br />

mag de schaamte voorbij zijn, want: ‘Zij<br />

schouw<strong>en</strong> naar Hem <strong>en</strong> stral<strong>en</strong> van vreugde,<br />

<strong>en</strong> hun aangezicht zal niet schaamrood word<strong>en</strong>’<br />

(Psalm 34:5).<br />

JAN VERKERK


Zorg in woonzorgc<strong>en</strong>trum<br />

S<strong>en</strong>ior<strong>en</strong>woning<strong>en</strong><br />

Tijdelijke opname<br />

Verpleging<br />

Persoonlijke verzorging<br />

Alarmering<br />

Oranje Nassauplein 100<br />

1272 KV HUIZEN<br />

035-5256044<br />

Ondersteun<strong>en</strong>de <strong>en</strong> activer<strong>en</strong>de begeleiding<br />

Nachtzorg<br />

Huishoudelijke verzorging<br />

Alphahulp<br />

Particuliere Zorg<br />

Maatschappelijk Werk<br />

Kwaliteit door jar<strong>en</strong>lange ervaring<br />

www.zorgpaletgooi<strong>en</strong>vecht.nl<br />

De Ruyterstraat 7<br />

1271 SR HUIZEN<br />

035-5232646<br />

23


KernKatern jaargang 7 nummer 4<br />

Verschijning: 8 december 2006<br />

Thema: Spiritualiteit<br />

Het laatste nummer dit jaar zal gaan over spiritualiteit. Dit<br />

woord stamt af van spiritus (Latijn) = geest. Als we het over<br />

geest hebb<strong>en</strong>, dan bedoel<strong>en</strong> we dat wat iemand lev<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

lev<strong>en</strong>digheid geeft. Spiritualiteit gaat dus over geestelijk<br />

lev<strong>en</strong>. Over wat het lev<strong>en</strong> drijft <strong>en</strong> motiveert. Het is ook de<br />

kracht die het lev<strong>en</strong> van gelovig<strong>en</strong> bezielt. Spiritualiteit is de<br />

uitwerking van iemands geloof <strong>en</strong> wat wordt gedaan met<br />

wat wordt geloofd. Waar we het dus over will<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> is<br />

christelijke spiriualiteit. Je zou kunn<strong>en</strong> zegg<strong>en</strong>: het vormgev<strong>en</strong><br />

van de ontmoeting met Jezus Christus als werkelijkheid<br />

in het dagelijks lev<strong>en</strong>. Om dat te krijg<strong>en</strong> <strong>en</strong> vast te houd<strong>en</strong><br />

zijn het persoonlijke geloofslev<strong>en</strong> <strong>en</strong> de eredi<strong>en</strong>st<strong>en</strong> van<br />

groot belang. In allerlei vorm<strong>en</strong> al naar gelang de verschill<strong>en</strong>de<br />

cultur<strong>en</strong> waarin gelovig<strong>en</strong> in de wereld lev<strong>en</strong>, mog<strong>en</strong><br />

die plaats vind<strong>en</strong>. Het is goed bij de verschill<strong>en</strong>de religies,<br />

voor wat betreft lev<strong>en</strong> door de G(g)eest, te onderscheid<strong>en</strong><br />

of het echt is of slechts voor e<strong>en</strong> korte tijd e<strong>en</strong> goed gevoel<br />

<strong>en</strong> e<strong>en</strong> kik gev<strong>en</strong>. Laat het voor ons mog<strong>en</strong> zijn: ‘V<strong>en</strong>i<br />

Creator Spiritus’ – ‘Kom Schepper, Geest’! G<strong>en</strong>oeg stof om<br />

met elkaar over na te d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>.<br />

TJL<br />

Colofon<br />

KernKatern is e<strong>en</strong> uitgave van<br />

de <strong>Hervormd</strong>e Geme<strong>en</strong>te Huiz<strong>en</strong><br />

KernKatern verschijnt vier keer per jaar als<br />

bijlage in het Huizer Kerkblad.<br />

KernKatern geeft achtergrondinformatie<br />

bij <strong>en</strong> opinie over kerkelijke zak<strong>en</strong> voor<br />

jong <strong>en</strong> oud.<br />

KernKatern wordt sam<strong>en</strong>gesteld door de<br />

Kerkbladcommissie met medewerking van<br />

vele geme<strong>en</strong>teled<strong>en</strong>.<br />

KernKatern wordt wat betreft lay-out <strong>en</strong> druk<br />

verzorgd door Drukkerij J. Bout & Zn.<br />

KernKatern heeft e<strong>en</strong> omslag die door<br />

Sander van Eijk is ontworp<strong>en</strong>.<br />

KernKatern heeft als redactieadres:<br />

Naarderhop 9, 1274 HW Huiz<strong>en</strong>, tel. 035 - 5254755.<br />

24<br />

E-mail: kernkatern@hervormdhuiz<strong>en</strong>.nl

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!