De verovering van Grol door Frederik Hendrik Dagboek 1627

om tijd te winnen met louter geweld gegraven zullen moeten worden. De werken worden tot een hoge prijs
aanbesteed, enerzijds door de veelheid van werken en anderzijds door de haast waarmee het moet gebeuren. Ook
de duurte van het bier, dat de arbeiders zowel als de soldaten niet kunnen missen, speelt een rol. Het is duurder
door de lange transportweg. De overige legerlasten zijn eveneens zeer hoog. De 40.000 gulden die daarvoor uit
Den Haag zijn meegenomen zijn al uitgegeven en daarboven blijven nog 25.000 gulden onbetaald’.
In tegenstelling tot het overgrote deel van het te velde zijnde Staatse leger, waarvan de soldij rechtstreeks door
de provincies wordt betaald, komen het regiment van de Hertog van Candale en enkele compagnieën ruiters
rechtstreeks ten laste van de Staten Generaal, de zogenaamde ongerepartieerde troepen. Om deze troepen van
soldij te kunnen voorzien verzoeken de gedeputeerden te velde de Staten Generaal om in allerijl het leger te
velde van penningen te voorzien. Tevens wordt door de gedeputeerden aan de Raad van State nogmaals
gevraagd om de toezending van geld te bevorderen, zowel voor de betaling van de werken, die zeer veel gaan
kosten, als voor het regiment van de Hertog van Candale en de ongerepartieerde ruiters.
De gedeputeerden laten de Staten van Holland, die uiteindelijk het grootste deel van de kosten moeten dragen,
weten dat het uitvoeren van de werken duur is vanwege de schaarsheid van vivres, en de haast die wordt
nagestreefd. In hun in telegramstijl opgestelde notulen lezen we: ‘Schaffer, Essen: wagens, trekpaarden train
artelerie, 30.000 gulden per maand. 5 Schanssen met 4 bolwerken, ieder met redoutes en retrenchementen aan
elkaar, meer als 30.000 gulden te bedragen, hiertegen 40.000 gulden meegenomen’. Er was dus bij het
vaststellen van het mee te nemen budget van 40.000 gulden geen rekening gehouden met de extra hoge kosten
van de circumvallatielinie.
Intussen krijgt men in het leger voor Grol bericht dat graaf Hendrik van den Bergh, die tot nu toe van dag tot dag
in de omgeving van Wesel zijn troepen heeft versterkt, is begonnen zijn troepen te verzamelen, wat de prins des
te meer bekommert. Hij geeft daarom enige kolonels opdracht om nachtwachten in te stellen en laat de
werkzaamheden aan de circumvallatielinie verhaasten. En opdat de Spaanse vijand hen niet zal kunnen
uithongeren, wordt alle vrouwen en kinderen, en ook al wie onbekwaam is om de wapens te voeren, gelast uit
het leger rond Grol te vertrekken. De kolonels en hoplieden wordt aanbevolen maatregelen te nemen dat door
iedere soldaat steeds voor acht dagen leeftocht in voorraad wordt gekocht.
Dinsdag 27 juli 1627 Dag 8
De Engelsen en de Fransen zijn met hun approches op weg naar de stad voldoende vergevorderd dat deze
middag een verbindingsloopgraaf kan worden gemaakt. Als dat nodig mocht zijn kan die dienen om de in de
twee approches aanwezige soldaten bij elkaar te voegen. In het midden van die verbindingsloopgraaf bouwt men
een batterij voor zes kanonnen, om de verdediging van de stad te kunnen beschieten. Die van binnen doen met
uitvallen en schieten alles wat mogelijk is om het werk aan de approches te verstoren.
Onder leiding van de graaf van Styrum valt een talrijk Staats krijgsvolk, ongeveer 1000 man sterk, Altenburch
binnen. Opdat niemand vluchten kan grendelen ze meteen het dorp af. Vervolgens worden alle huizen en ook de
kerk volledig geplunderd. Daarbij ontzien zij ook de monstrans, de geconsacreerde hosties, de kelk en andere
ornamenten niet. Ten slotte steken ze het dorp op vier plaatsen in brand en wakkeren het vuur zo lang rondom
aan tot alle huizen in de as zijn gelegd. Ondanks het feit dat de pastoor hen 1000 Reichstaler had aangeboden
steken ze de kerk afzonderlijk in brand. Om ongeveer drie uur in de middag stort de toren in en smelten de
klokken.
Woensdag 28 juli 1627 Dag 9
Die van de stad doen met grote felheid een uitval. De Staatse jongeheer Van Famas drijft hen met een verlies van
ongeveer 60 man weer terug in de stad. Ook aan Staatse zijde raken enkelen gewond.
De watermolen aan de Borculoseweg, waarmee die van de stad het water in de gracht houden, wordt door de
heer Van Famas veroverd en afgebroken. De korenmolen op de vestingwal wordt op last van de gouverneur door
de belegerden zelf afgebroken, omdat ze bezorgd zijn dat men die aan puin zal schieten.
Donderdag 29 juli 1627 Dag 10
Van het te Wesel samenbrengen van het vijandelijk leger heeft men geen bijzonderheden. Het schijnt echter wel
dat men daar alles voorbereidt wat voor een veldleger nodig is om naar Grol op weg te gaan. Frederik Hendrik
heeft daarom niet alleen de circumvallatielinie tot beveiliging van het leger, maar ook de approches tegen de stad
zeer bevorderd. Het zal echter nog vier of vijf dagen duren voordat de circumvallatielinie buiten ‘perickel’ zal
zijn. Na drie nachten graven is men vannacht vanuit het legerkamp van de prins met twee approches tot op 150
passen van de stad en daarmee dicht bij de contrescarp 14 gekomen. Ook de approche vanuit het legerkamp van
Ernst Casimir is de stad sterk genaderd. Men gaat vandaag met de approches ijverig voort, zodat enigen menen
dat men morgenavond tot aan de gracht zal zijn, hoewel velen daaraan twijfelen. Alle nachten wordt daar nu met
14 Buiten om de gracht gelegen bedekte weg met als borstwering (voorzien van opstap) een naar buiten flauw aflopend talud.