De verovering van Grol door Frederik Hendrik Dagboek 1627

Zondag 22 augustus 1627
Vóór de overgave van de stad was de zwaar beschadigde Calixtuskerk door de inwoners van Grol reeds van alle
beelden ontdaan. Bij de inname van de stad werd de kerk door het recht van de overwinning aan de protestanten
gegeven. Op deze eerste zondag na de inname wordt in de grote kerk, in aanwezigheid van Frederik Hendrik, de
eerste predicatie gedaan door de hofpredikant van de prins, dominee Conradus, met een zeer grote toeloop van
alle mensen die de nieuw gewonnen stad komen bezichtigen. In de stad is door de beschietingen van de laatste
weken bijzonder veel schade aangericht. Veel huizen zijn met de grond gelijkgemaakt andere zwaar beschadigd.
Ook de Calixtuskerk heeft grote schade opgelopen.
De gouverneur van Rees, de heer Pinsen van der Aa, krijgt van Frederik Hendrik opdracht met een sterke
macht van 17 compagnieën naar de Rijn te trekken om daar een eventuele aanslag van de Spaanse vijand te
verijdelen. Het voetvolk dat terstond na de verovering van Grol naar Zwolle was gezonden, wordt
teruggeroepen om op ‘s vijands verrichtingen te letten, zodat op alles goed acht geslagen kan worden.
Maandag 23 augustus 1627
’s Middags is te Den Haag ‘publicque dancksegginge gedaen voor de victorie van Groll’.
De Staten Generaal vereerden de stad Grol met een nieuw kerkraam van geschilderd glas.
Na de uittocht van het Spaanse garnizoen blijft Frederik Hendrik in zijn legertent op de Lievelder Es, om orde te
stellen op het repareren, verbeteren en uitbreiden van de vestingwerken, en de stad te voorzien van alles wat
nodig is.
Dinsdag 24 augustus 1627
Op de brief betreffende de verovering van Grol die de gedeputeerden te velde de 21ste aan de Staten Generaal
hadden gestuurd reageert deze vandaag met ‘den bijgaenden brief van bedanckinge ende congratulatie aen Sijn
Excellentie’:
‘Wij hebben uijt Uwe Excellenties missive ende d’overgesonden capitulatie seer geerne gesien, dat het Godt
Almachtich belieft heeft de goede debvoiren ende sorchvuldicheit van Uwe Excellentie sulcx te segenen, dat die
van Grol hun hebben moeten overgeven in onse handen, niet tegenstaende de groote macht vanden Coninck van
Hispaignen, die sijluijden om haer t’ontsetten (waert mogelijck geweest) voor oogen hebben gesien. Dies wij den
Almogenden daervoer dancken, ende ons verbliden over t’selve goede ende groot succes. Uwe Excellentie
daerover congratuleren ende deselve oock bedancken voor de sonderlinge goede directie ende debvoiren
dienthalven aengewent, hopende dat Godt Almachtich voortaen Uwe Excellenties voornemen ende vorder
exploicten sulcx sal segenen dat deselve mogen strecken tot sijnes naemens eere, voortplantinge van sijn heilich
Godtelijck woort, ende deser landen welvaeren, mitsgaders van Uwe Excellenties respect ende digniteit’.
Vrijdag 27 augustus 1627
Maria van Reigersberch schrijft vanuit Den Haag aan haar te Parijs in ballingschap levende echtgenoot Hugo de
Groot: ‘tavondt sal men hier over Grol vieren, hetwelcke omtrendt acht daegen over heeft gheweest, waerover
men hier zeer verblijdt is’.
Zaterdag 28 augustus 1627
De Engelse ambassadeur Carleton arriveert in het legerkamp op de Lievelder Es en wordt met veel eer
verwelkomd en onthaald. Hij komt in opdracht van de koning van Engeland van wie de Staten Generaal
bondgenoten zijn en komt de prins gelukwensen met deze victorie. Tevens is het zijn bedoeling om, nu Engeland
met Frankrijk in oorlog is, de steun van Frederik Hendrik voor de Engelse zaak te winnen. Maar de prins tracht
zo neutraal mogelijk te blijven en biedt aan tussenpersoon te zijn om vrede te sluiten.
In het buitenland is men verwonderd dat de Verenigde Provincien, die tot nu toe met hun leger alleen defensief
waren opgetreden, tegen het vervaarlijke Spaanse leger in de aanval durfden te gaan. Toen in Frankrijk kardinaal
Richelieu ervan hoorde dat men hier een offensief doel had nagestreefd, zei deze: ‘het is niet te geloven, want zij
(designerende die van desen Staet) hebben nog geen subsidie van ons ontvangen’.
Woensdag 1 september 1627
Pastoor Fabritius was met het Spaanse garnizoen van Grol de 20ste augustus de stad uitgetrokken en heeft daarna in
de compagnie van Van Dulcken de functie van aalmoezenier vervuld. Misgewaden, kelk en pateen heeft hij uit Grol
in bruikleen meegenomen. Wat hij toen heeft meegenomen wordt door hem alsnog schriftelijk vastgelegd:
‘Bekenne ick ondergeschreven her Pastoor, dat ick onfangen hebbe uut handen van Beerent Oveljunck kerckmeister
een silveren kelck met een pateen, een roode casoffel met stool ende manipel, een albe, amickt ende cingel, twee
duelen, een corporaelbuers met corporael ende velum. Dit altemael hebbe ick met mij uut Grol genomen tot deinst