Presentatie - Kenniscentrum Vlaamse Steden
Presentatie - Kenniscentrum Vlaamse Steden
Presentatie - Kenniscentrum Vlaamse Steden
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Het prille begin voor duurzame kansen
INSTAPJE:<br />
DE BELEIDSCONTEXT<br />
Het prille begin voor duurzame kansen
Instapje : de beleidscontext Stad Genk<br />
Flankerende onderwijsbeleidsopdracht voor de lokale besturen<br />
(2005)<br />
‘Zorgen’ vanuit het kleuteronderwijs en het bredere werkveld<br />
omtrent startpositie 2,5 jarigen<br />
Beleidsgroep vraagt stadsbestuur intensiever te gaan voor vooren<br />
vroegschoolse periode<br />
Stadsbestuur vraagt eigen diensten en Opvoedingswinkel een<br />
beleidskader te ontwikkelen<br />
‘Millimeterwerk’ adviseert om bijkomend te investeren in de<br />
voorschoolse periode en reikt – op basis van toetsing – Instapje<br />
aan
Instapje : de beleidscontext Stad Genk<br />
Stadsbestuur vraagt aan Opvoedingswinkel om in coproductie het<br />
programma pilootmatig te implementeren in Genk Noord (ruim<br />
250 gezinnen)<br />
Kansarmoede in Genk wordt alsmaar ‘gekleurder’: bijna 50% T/M origine<br />
Cijfers van Kind en Gezin eind 2009: het totaal aantal kinderen geboren in<br />
een kansarm gezin is 23% (Vlaanderen 11%)<br />
Sledderlo (bereik uit Genk Zuid) : 42 %<br />
Waterschei (bereik uit Genk Noord): 27%<br />
Genk Centrum: 13%<br />
Winterslag: 11%<br />
Voorbereidende fase :<br />
Op zoek naar financiering (LDE vraagt Klaverblad)<br />
Praktijkvertaling van Instapje in welomschreven gebied<br />
Zoeken naar haalbare oplossingen voor organisatie en uitvoering<br />
Werken met laagopgeleide, langdurig werkzoekende vrouwen (LDE)<br />
Dwarsverbanden met bestaande netwerkpartners in gebied<br />
Begeleidingscommissie (Kind en Gezin, wijkmanagement, buurtwerking, …)<br />
Afstemming/samenwerking/bekendmaking
INSTAPJE: DE INHOUD<br />
VAN HET PROGRAMMA<br />
Het prille begin voor duurzame kansen
Wat is Instapje ?<br />
Instapje is een wetenschappelijk onderbouwd ontwikkelingsstimuleringsprogramma<br />
(’91 universiteit Nijmegen)<br />
Ontstaan omdat schoolprestaties van kinderen uit lage sociaal<br />
economische milieus ver onder het gemiddelde liggen<br />
Kans op maatschappelijk succes en participatie neemt af<br />
Instapje verbetert onderwijskansen van kinderen in potentiële<br />
achterstandssituaties<br />
Opleidingsniveau van ouder: wordt beschouwd als voorspeller voor<br />
potentiële onderwijsachterstand<br />
Instapje richt zich naar laagopgeleide ouders met een kind van 1-2jaar
Doel van Instapje<br />
Het verbeteren van de onderwijskansen van<br />
kinderen in achterstandssituaties door het<br />
verbeteren van de inbreng die ouders hebben in<br />
interacties met hun kind.<br />
4 krachtige voorspellers voor later schoolsucces<br />
Veerkracht<br />
Sociale competenties<br />
Cognitieve –en taalontwikkeling<br />
Adequate ondersteuning door opvoedingsverantwoordelijken<br />
4 dimensies van ondersteuning<br />
Emotionele steun<br />
Respect voor de autonomie van het kind<br />
Structureren en grenzen stellen<br />
Informatie en uitleg geven
Uiteindelijk doel en doelstelling programma<br />
Uiteindelijk doel<br />
Het vergroten van<br />
onderwijskansen<br />
Programmadoelstelling<br />
Bevorderen van de<br />
kwaliteit van interactie<br />
tussen ouder en kind<br />
Stimuleren van de<br />
ontwikkeling van kinderen
Programma vertaald naar Genkse situatie<br />
Doorgaande lijn<br />
Uitbreiding programma naar 2,5 jaar: overgang kleuterschool<br />
Uitvoering gebeurt door laagopgeleide contactmedewerkers (LDE)<br />
Sociale tewerkstellingscomponent<br />
Ervaringsdeskundigen: verbinding en vertrouwen<br />
Insiders-perspectief: eigen referentiekader<br />
Context- en cultuursensitief<br />
Combinatie van een educatief, pedagogisch, sociaal en<br />
tewerkstellingsproject
Programma vertaald naar Genkse situatie<br />
Uitbreiding met een ontmoetings- en groepscomponent<br />
naast homebased programma (huisbezoeken)<br />
Versterken sociale cohesie: gezinnen en buurt<br />
Versterken leefwereld en maatschappelijke participatie<br />
Versterken sociaal ondersteunend netwerk<br />
Instapje (huisbezoeken)<br />
Instapuurtje: ontmoeting, samen leuke dingen doen,<br />
ervaringsuitwisseling voor iedereen 0-3 jaar<br />
Instapklasje: voorbereiding kleuterschool in veilige omgeving:<br />
groepsgerichte ouder- en kindcomponent<br />
Gezinsactiviteiten<br />
Participatie aan buurtinitiatieven
INSTAPJE: DE PRAKTIJK
Instapje in de praktijk<br />
Homebased programma - onderdeel<br />
Geprotocolleerd programma gedurende 1,5 jaar (46 weken)<br />
Elke week één huisbezoek door contactmedewerkster (10)<br />
75 gezinnen nemen tegelijk deel aan het programma<br />
In de sterkst aanwezige thuistaal<br />
Via modelling met instructiebladen<br />
Bespreekt het activiteitenmateriaal met de ouders<br />
Voert de activiteit uit met ouder en kind<br />
Laat bij de uitvoering zelf zien dat ze de vuistregels toepast<br />
Geeft instructie en adviezen over het uitvoeren van de<br />
activiteiten en het toepassen van de vuistregels<br />
Zorgt samen met de coördinator voor een goede verwijzing<br />
bij eventuele gezins - of opvoedingsproblemen.
Instapje in de praktijk<br />
De vuistregels<br />
Kijken en luisteren: voorwaarden voor interactie<br />
Vuistregel 1: Steun je kind<br />
Toon belangstelling voor je kind<br />
Moedig je kind aan<br />
Help je kind als het iets moeilijk vindt<br />
Vuistregel 2: Volg je kind<br />
Laat je kind zelf kiezen<br />
Laat je kind zoveel mogelijk zelf doen en ontdekken<br />
Sluit aan bij wat je kind doet
Instapje in de praktijk<br />
Vuistregel 3: Bied je kind structuur<br />
Doe dingen in kleine stapjes<br />
Leg dingen eenvoudig uit<br />
Zorg ervoor dat je kind rustig kan spelen<br />
Vuistregel 4: Praat met je kind<br />
Zeg wat je kind doet, ziet, hoort en voelt<br />
Zeg wat je zelf doet, ziet, hoort en voelt<br />
Herhaal wat je kind zegt in korte zinnen<br />
Stel eenvoudige vragen
Instapuurtje in de praktijk<br />
Ontmoetings - en groepscomponent<br />
INSTAPUURTJE<br />
Toegankelijk voor alle ouders uit de wijk met kinderen<br />
tussen 0 en 3 jaar.<br />
Kans om op laagdrempelige manier kennis te maken met Instapje<br />
Kans tot ontmoeting, onthaal en gesprek<br />
Kans tot uitwisseling van ervaringen over opvoeding<br />
Kinderen leren omgaan met andere kinderen (socialisering)<br />
Samen leuke dingen doen met ouders en kinderen
Instapklasje in de praktijk<br />
Instapklasje<br />
Alle kinderen vanaf 2 jaar die deelnemen aan het programma<br />
Met de kinderen: voorbereiding op kleuterschool in een veilige omgeving<br />
Kennismaking met Nederlands als instructie- en omgangstaal<br />
Leren afscheid nemen<br />
Gezamenlijke spelmomenten<br />
Verschillende speelhoeken<br />
Eetmoment<br />
Leren omgaan met leeftijdsgenootjes<br />
Met de ouders: vorming over opvoedings– en onderwijsthema’s<br />
Zindelijkheid<br />
Gezonde voeding<br />
Naar school<br />
Straffen en belonen<br />
Verhaaltjes leren vertellen en voorlezen<br />
…
Instapje: Onderzoek<br />
en effecten<br />
Het prille begin voor duurzame kansen
Onderzoek en effecten van Instapje<br />
Twee onderzoeken<br />
Onderzoek 1 : Effect van Instapje op de moeder-kindrelatie<br />
(Masterproef KUL )<br />
Wat werd ‘gemeten’ ?<br />
Resultaten<br />
volledige gestandaardiseerde vragenlijst van ‘Home<br />
inventory’:<br />
emotionele en verbale responsiviteit<br />
aanwezigheid van geschikt speelgoed<br />
betrokkenheid van moeder bij kind<br />
Op alle schalen scoren Instapje-gezinnen significant beter
Onderzoek 2 : Effect van Instapje op cognitieve ontwikkeling<br />
(Wetenschappelijk onderzoek KUL)<br />
Meetinstrument is Bayley Scales of Infant Development (best<br />
genormeerd en onderbouwd)<br />
Hoger gemiddelde inzake cognitieve ontwikkeling bij Instapjegroep:<br />
verschil niet statistisch significant (n = relatief klein), maar<br />
betekenisvol.<br />
Effect duidelijk bij kansarmoede en groter bij kinderen van<br />
moeders geboren in België dan van moeders elders geboren<br />
Weergave effectonderzoek: www.opvoedingswinkel.be/nieuws
Instapje: Werken met<br />
para-professionals<br />
Het prille begin voor duurzame kansen
Instapje: Werken met para-professionals<br />
Competentieprofiel contactmedewerkster:<br />
Deskundig zijn op het gebied van de ontwikkeling van kinderen (zelf moeder zijn<br />
en door training)<br />
Zelf fungeren als rolmodel<br />
Op empowerment gericht zijn en niet op hulpverlening<br />
Streven naar een ondersteunende en gelijkwaardige omgang<br />
De ouder begeleiden bij het vergroten van de eigen vaardigheden in de omgang<br />
met hun kind<br />
Oog hebben voor de wensen en behoeften van de ouders van de kinderen die ze<br />
begeleidt<br />
Beslissingsruimte vergroten door informeren en door de vuistregels<br />
Opleiding door Werkwinkel en coördinator<br />
Introductietraining<br />
Eén dagdeel per week functiegerichte begeleiding/coaching<br />
Persoonlijk ontwikkelingsplan ifv doorstroming<br />
Doorstroming<br />
Gesprekken ivm reguliere tewerkstelling met 3 contactmedewerksters<br />
Gesprekken ivm mogelijke studie-oriëntering met 2 contactmedewerksters
En hoe verder?<br />
Duurzaamheid: integratie ‘Instapje’ in het toekomstige concept van<br />
pedagogische comfortzones (PCZ)<br />
PCZ = opvoed –en opgroeinetwerken 0-6 jaar, gebiedsgericht<br />
Synergie van noodzakelijke functies rondom gezondheid, ontwikkeling,<br />
opvoeding en onderwijs<br />
Afstemming met concept ‘Huizen van het Kind’ van Kind en Gezin<br />
Drie grote resultaatsdomeinen:<br />
Gezondheid<br />
Opvoeding en ontwikkeling<br />
Onderwijs
Bedankt!
Change language