Hypertensieve aandoeningen tijdens de zwangerschap ... - KNOV
Hypertensieve aandoeningen tijdens de zwangerschap ... - KNOV Hypertensieve aandoeningen tijdens de zwangerschap ... - KNOV
eerstelijns bevalling werden vier van de acht gevallen onvoldoende serieus genomen en niet grondig geanalyseerd in de tweede lijn. 42 2009 94 Overige overwegingen Uitgangspunt in de samenwerking tussen de eerste en tweede lijn is dat de zwangere centraal staat. Dat wil ook zeggen dat de zwangere op elk moment weet wie de verantwoordelijke behandelaar of het aanspreekpunt is en welke taak deze heeft. Afspraken in VSV-verband of op praktijkniveau moeten er op gericht zijn dat dit voor de zwangere gewaarborgd is. De Verloskundige Indicatielijst uit 2011 geeft criteria voor terugverwijzing naar de eerste lijn. Over het algemeen kunnen vrouwen tijdens de zwangerschap terug naar de eerste lijn, wanneer zij een bloeddruk onder de 140/90, geen proteïnurie en normale bloedwaarden hebben en hun kind normaal groeit. Tijdens de bevalling en de kraamperiode kan een vrouw bij normale maternale diagnostiek weer terug naar de eerste lijn. Het is belangrijk om duidelijke afspraken te maken over het beleid van vrouwen met een hypertensieve aandoening in de kraamperiode die naar de eerste lijn worden terugverwezen. Wanneer u als verloskundige de zorg krijgt over een dergelijke zwangere, moet u vanuit de tweede lijn geïnformeerd worden over het individuele beleid bij deze vrouw: bijvoorbeeld over de boven- en ondergrens van acceptabele bloeddrukwaarden (hyper- en hypotensie), de eventuele medicatie, de precieze wijze van afbouwen en over individuele criteria voor verwijzing. Aanbevelingen voor samenwerking met de tweede lijn • Maak afspraken binnen het VSV over de wijze waarop eerstelijns verloskundigen en tweedelijns zorgverleners elkaar informeren bij verwijzing en eventuele terugverwijzing van een zwangere met hypertensieve aandoeningen. • Maak afspraken binnen het VSV wie het aanspreekpunt is voor de zwangere bij verwijzing. 6.3 Samenwerking met de kraamzorg De zorg voor vrouwen met hypertensieve aandoeningen na de bevalling in de thuissituatie is een taak van verloskundigen en kraamverzorgenden gezamenlijk. Het is belangrijk dat u ook de kraamverzorgende informeert over de klachten die gepaard kunnen gaan met pre-eclampsie. Aanbeveling voor samenwerking met de kraamzorg • Informeer de kraamverzorgende over de klachten die kunnen optreden. Doe dit aan de hand van het HELLP-blokje.
7 Kennislacunes en aanbevelingen voor onderzoek Aanbevelingen voor verder onderzoek • De diagnostiek van hypertensieve aandoeningen moet beter en sneller. Geef daarom prioriteit aan de ontwikkeling van een dipstick met hoge sensitiviteit en specificiteit. • Er is onderzoek nodig naar het natuurlijk verloop van de bloeddruk tijdens de baring en de kraamperiode en de gevolgen daarvan in een eerstelijns populatie. • Er is onderzoek nodig naar risicofactoren en de mate waarin zij (al dan niet gecombineerd) van invloed zijn op de ontwikkeling van hypertensieve aandoening in de zwangerschap. • Er is belevingsonderzoek nodig naar de ervaringen van zwangeren met hypertensieve aandoeningen en de wijze waarop verloskundigen met deze ervaringen (moeten) omgaan. 43
- Page 1 and 2: Hypertensieve aandoeningen tijdens
- Page 3: Voorwoord KNOV-standaarden zijn evi
- Page 7 and 8: 1 Inleiding Aanleiding Ongeveer een
- Page 9: en verwijzing. Hoofdstuk 6 benadruk
- Page 12 and 13: • afwijkingen aan de lever: misse
- Page 14 and 15: Figuur 1. (Heineman 2007, blz 260)
- Page 16 and 17: Analyse van de 27 sterfgevallen lee
- Page 18 and 19: Maternale complicaties Ongeveer de
- Page 20 and 21: ij zwangeren. Korotkoff 5 geeft een
- Page 22 and 23: De diverse methoden zijn met elkaar
- Page 24 and 25: zwangeren (3% van de 867) pre-eclam
- Page 26 and 27: aan het bestaan van een hypertensie
- Page 28 and 29: Hoewel het aannemelijk is dat de vo
- Page 30 and 31: Factoren tijdens de zwangerschap In
- Page 32 and 33: Het verband tussen stress en (zwang
- Page 34 and 35: • Vraag alle zwangeren regelmatig
- Page 36 and 37: • Verwijs een zwangere tussen de
- Page 38 and 39: - eventuele lichamelijke klachten p
- Page 40 and 41: Al voor de zwangerschap is het moge
- Page 45 and 46: Literatuurlijst 1. Schutte JM, Schu
- Page 47 and 48: 27. Barton JR, O'brien JM, Bergauer
- Page 49 and 50: 53. O'Brien E, Waeber B, Parati G,
- Page 51 and 52: 77. Hernandez-Diaz S, Toh S, Cnatti
- Page 53: Bijlagen 53
- Page 56 and 57: • Beoordeel de kans van een zwang
- Page 58 and 59: Bij (dreigende) eclampsie • Laat
- Page 61 and 62: Bijlage 2 Lijst van betrokkenen bij
- Page 63 and 64: Bijlage 3 Indeling literatuur naar
- Page 65: Bijlage 4 Voorbeeld van het HELLP-m
eerstelijns bevalling wer<strong>de</strong>n vier van <strong>de</strong> acht<br />
gevallen onvoldoen<strong>de</strong> serieus genomen en niet<br />
grondig geanalyseerd in <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> lijn.<br />
42<br />
2009 94<br />
Overige overwegingen<br />
Uitgangspunt in <strong>de</strong> samenwerking tussen <strong>de</strong> eerste en twee<strong>de</strong> lijn is dat <strong>de</strong> zwangere centraal staat. Dat wil<br />
ook zeggen dat <strong>de</strong> zwangere op elk moment weet wie <strong>de</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijke behan<strong>de</strong>laar of het aanspreekpunt<br />
is en welke taak <strong>de</strong>ze heeft. Afspraken in VSV-verband of op praktijkniveau moeten er op gericht zijn dat dit<br />
voor <strong>de</strong> zwangere gewaarborgd is.<br />
De Verloskundige Indicatielijst uit 2011 geeft criteria voor terugverwijzing naar <strong>de</strong> eerste lijn. Over het algemeen<br />
kunnen vrouwen <strong>tij<strong>de</strong>ns</strong> <strong>de</strong> <strong>zwangerschap</strong> terug naar <strong>de</strong> eerste lijn, wanneer zij een bloeddruk on<strong>de</strong>r <strong>de</strong><br />
140/90, geen proteïnurie en normale bloedwaar<strong>de</strong>n hebben en hun kind normaal groeit. Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> bevalling<br />
en <strong>de</strong> kraamperio<strong>de</strong> kan een vrouw bij normale maternale diagnostiek weer terug naar <strong>de</strong> eerste lijn.<br />
Het is belangrijk om dui<strong>de</strong>lijke afspraken te maken over het beleid van vrouwen met een hypertensieve<br />
aandoening in <strong>de</strong> kraamperio<strong>de</strong> die naar <strong>de</strong> eerste lijn wor<strong>de</strong>n terugverwezen. Wanneer u als verloskundige <strong>de</strong><br />
zorg krijgt over een <strong>de</strong>rgelijke zwangere, moet u vanuit <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> lijn geïnformeerd wor<strong>de</strong>n over het<br />
individuele beleid bij <strong>de</strong>ze vrouw: bijvoorbeeld over <strong>de</strong> boven- en on<strong>de</strong>rgrens van acceptabele<br />
bloeddrukwaar<strong>de</strong>n (hyper- en hypotensie), <strong>de</strong> eventuele medicatie, <strong>de</strong> precieze wijze van afbouwen en over<br />
individuele criteria voor verwijzing.<br />
Aanbevelingen voor samenwerking met <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> lijn<br />
• Maak afspraken binnen het VSV over <strong>de</strong> wijze waarop eerstelijns verloskundigen en twee<strong>de</strong>lijns<br />
zorgverleners elkaar informeren bij verwijzing en eventuele terugverwijzing van een zwangere met<br />
hypertensieve <strong>aandoeningen</strong>.<br />
• Maak afspraken binnen het VSV wie het aanspreekpunt is voor <strong>de</strong> zwangere bij verwijzing.<br />
6.3 Samenwerking met <strong>de</strong> kraamzorg<br />
De zorg voor vrouwen met hypertensieve <strong>aandoeningen</strong> na <strong>de</strong> bevalling in <strong>de</strong> thuissituatie is een taak van<br />
verloskundigen en kraamverzorgen<strong>de</strong>n gezamenlijk. Het is belangrijk dat u ook <strong>de</strong> kraamverzorgen<strong>de</strong><br />
informeert over <strong>de</strong> klachten die gepaard kunnen gaan met pre-eclampsie.<br />
Aanbeveling voor samenwerking met <strong>de</strong> kraamzorg<br />
• Informeer <strong>de</strong> kraamverzorgen<strong>de</strong> over <strong>de</strong> klachten die kunnen optre<strong>de</strong>n. Doe dit aan <strong>de</strong> hand van het<br />
HELLP-blokje.