De boodschapster des Heeren - Bazuin te Sion

ELLEN G.WHITE
“DE BOODSCHAPSTER DES HEREN”
Uitgegeven door
E.G.White Stichting
Postbus 30
2957 ZG
Nieuw - Lekkerland
druk: 2010

INHOUD
1. Van de moederschoot geroepen. 3
2. Gods stem temidden van verwarring 17
3. Een kerk in wording: Eenheid in geloof 29
4. Van een klein begin tot een bundel van licht 43
5. God is een God van orde 58
6. De rechterarm van de boodschap 74
7. Voor tijd en eeuwigheid 90
8. De boodschapster van God in haar
dagelijks leven 103

1. VAN DE MOEDERSCHOOT GEROEPEN
Kinderjaren en bekering.
Op 26 November 1827, keken twee gelukkige ouders, Robert en Eunice
Harmon, naar hun pasgeboren tweeling. Want het was op deze dag dat Ellen
Gould Harmon en haar tweelingzuster Elizabeth werden geboren. Hun
ouders woonden in Gorham in de staat Maine, de meest noordwestelijke
staat van de Verenigde Staten.
Robert Harmon was een boer en trachtte zo zijn gezin met acht kinderen
te onderhouden. Hij en zijn vrouw waren trouwe leden van de gemeente
der Methodisten en zij namen een actief aandeel in de bezigheden van hun
kerk. Het feit dat zij afstamden van de eerste pioniers, die naar Amerika
waren gekomen, verklaart hun ondernemingslust en doorzettingsvermogen.
Robert en Eunice voedden hun kinderen op in het geloof en met veel toewijding
en zij beleefden dan ook de vreugde dat zij al hun acht kinderen bekeerd
zagen en bijeengebracht in de kudde van Christus. Als Ellen en Elizabeth
ongeveer zeven jaar oud zijn verhuist de familie naar de hoofdstad van
de staat Maine, Portland. Robert Harmon vatte hier het beroep op van
hoedenmaker. En zoals het de gewoonte was in die tijd van huisindustrie
hielp het gehele gezin van twee jongens en zes meisjes mee aan het werk;
het vlechten van strohoeden, het persen van vilthoeden en het modeleren.
Ellen en Elizabeth gingen hier ook naar school. Ellen was een zonnig,
levendig kind, vlug van verstand en kerngezond. Hierin zou echter onverwachts
verandering komen.
Op negenjarige leeftijd vond er een ongeval plaats. Op weg van school
naar huis met haar zuster en een vriendinnetje gebeurde het, dat een meisje
van dertien jaar haar in een vlaag van woede met een steen pal op de
- pag - 3

- pag - 4
Ellen White Birthplace.
neus trof. Bedwelmd door de slag viel ze bewusteloos op de grond. Haastig
droeg men Ellen een winkel binnen. Toen ze was bijgekomen bood
iemand aan om haar naar huis te brengen in zijn rijtuig. Ellen was zich niet
bewust van haar zwakheid en sloeg dit aanbod af en besloot om naar huis
te lopen. Ook de omstanders merkten niet hoe ernstig haar toestand was
en men liet haar gaan. Ze had slechts enkele tientallen meters gelopen of
ze werd duizelig en haar zuster en vriendinnetje moesten haar verder naar
huis dragen. Ze lag drie weken bewusteloos. Haar vader was net op een
lange zakenreis. Haar moeder droeg alleen de zorg. Buren en kennissen
waren bang voor haar leven en dachten niet dat ze nog zou herstellen.
Moeder Eunice hield zich aan haar geloof vast en een innerlijke overtuiging
maakte zich van haar meester dat haar meisje zou genezen. Haar
neus was gebroken en haar gelaatstrekken waren daardoor zo veranderd
dat haar vader haar bij zijn terugkeer na enkele maanden eerst niet herkende
als zijn eigen kleine Ellen. Het was in deze tijd dat ze begon te bidden
of de Heere haar wilde voorbereiden op de dood. Als er christelijke

vrienden op bezoek kwamen, hoorde Ellen dat ze haar moeder vroegen of
ze met haar had gesproken over het sterven. Dit bracht haar in beroering.
Ze verlangde ernaar om een christen te worden en ze bad ernstig om vergeving
van haar zonden. Als gevolg daarvan voelde ze dat ze rustig werd
en kwam het verlangen bij haar op dat alle mensen hun zonden vergeven
zouden worden en Jezus zouden liefhebben, zoals zij Hem liefhad. Voorwaar,
voor een meisje van ongeveer 10 jaar een bijzondere ervaring.
Wie had toen durven voorspellen, dat van haar gehele familie, van haar
vrienden, ja, van al de pioniers van de Adventbeweging, zij, het invalide
kind, vermagerd, het zenuwstelsel kapot geslagen, niet in staat om te studeren,
het langste zou leven, alle zwakheden te boven zou komen, moedig
de krachten van fanatisme en ontbinding onder ogen zou zien, de bitterste
tegenwerking en beschimping zou verdragen, de verdedigster zou worden
van grote zedelijke hervormingen, één van de succesrijkste zielenwinners
zou blijken te zijn, onsterfelijke boeken zou schrijven en ongeëvenaarde
systemen van opvoeding, gezondheidsreformatie, kerkelijke organisatie
en evangelisatie zou opbouwen en onderwijzen.
Niet tevergeefs zegt de apostel Paulus in 1 Cor. 1:27 “WAT VOOR DE
WERELD DWAAS IS HEEFT GOD UITVERKOREN OM DE WIJZEN
TE BESCHAMEN EN WAT VOOR DE WERELD ZWAK IS HEEFT
GOD UITVERKOREN OM WAT STERK IS TE BESCHAMEN”. Ellen
deed al spoedig de droevige ervaring op dat ons uiterlijk voorkomen
een invloed heeft op de wijze waarop onze medemensen ons behandelen.
Ook op school kon ze niet meer mee en was na een tijd gedwongen om de
school weer te verlaten. Een tweede poging, enkele jaren later, om weer
te gaan leren, liep eveneens uit op een mislukking. Zij schreef ruw en
met veel fouten. Het studeren bezorgde haar zo’n inspanning dat zij vaak
een duizeling kreeg bij het lezen of schrijven. Ook had zij een gemene
hoest, een lichte mate van tuberculose, waar zij pas met haar twintigste
jaar overheen kwam.
- pag - 5

Toen zij de school voor de tweede maal moest verlaten was dat om nooit
meer in een menselijke school terug te keren. Haar Leraar zou God zelf
zijn. Zij zegt, dat het voor haar van nature eerzuchtig gemoed de hardste
strijd van haar jeugd is geweest om toe te geven aan haar zwakheid en te
besluiten dat ze haar hoop om verder te leren en te studeren moest opgeven.
Een tijd lang kon ze zich met haar lot, dat ze haar leven lang invalide
moest blijven, niet verzoenen en in haar hart verzette zij zich er tegen dat
God in Zijn voorzienigheid dit leed had toegelaten. Ze sprak daarover
echter met niemand, zelfs niet met haar moeder, van wie ze toch veel
hield. De blijdschap in het geloof die zij zo jong reeds had leren kennen
gedurende haar ziekte, verdween en terwijl zij in de wereld geen vreugde
meer zag, scheen ook de hemel voor haar te zijn toegesloten. De eerst
volgende jaren waren jaren van inwendige strijd.
In Maart van het jaar 1840 bezocht William Miller de stad Portland op uitnodiging
van de predikant van de zogenaamde “CHRISTIAN CHURCH”
in de Cascostraat en hield daar een serie lezingen over de Wederkomst van
Christus. De Harmon familie bezocht vanaf het begin deze lezingen, die
een enorme opwekking teweeg brachten in de stad. De kerk was dag aan
dag vol mensen, niet alleen uit Portland zelf, maar ook van heinde en ver
uit de omgeving. De vergaderingen vertoonden
geen enkel spoor van sensatie maar een geest
van diepe ernst nam bezit van allen die kwamen
luisteren. Ellen, nu twaalf jaar oud, bezocht
deze vergaderingen met haar familie en vrienden.
Ook zij kwam diep onder de indruk van de
prediking van “FATHER MILLER” als hij de
vervulling van de profetieën stap voor stap met
zijn gehoor naging om hen zo te leiden tot het
besef van de nabije wederkomst van Christus.
En steeds weer deed hij aan het eind van iedere
lezing een krachtige oproep tot hen die nog niet
bereid waren om zich te bekeren, opdat zij Jezus
in vrede mochten ontmoeten. William Miller.
- pag - 6

Nadat Miller weer verder was gereisd, zocht de familie Harmon een blijvend
contact met de andere Advent gelovigen, zonder zich echter af te
scheiden van de gemeente der Methodisten. Het was ook niet de bedoeling
van Miller en zijn medestanders om een aparte kerk van Adventgelovigen
te stichten. Hun beweging was een waarlijk interkerkelijke beweging op
grond van de Bijbelse profetieën en waarheid.
Ook Ellen gaf gehoor aan de oproep om naar voren te komen aan het eind
van de vergaderingen, maar desondanks vond zij geen rust. Er was in
haar hart het gevoel dat zij het nooit waardig zou zijn een kind van God
genoemd te worden. Een gebrek aan zelfvertrouwen en de gedachten dat
niemand haar zou kunnen begrijpen, hielden haar er nu van terug met
anderen, zoals haar moeder en haar oudere zuster Sarah, over te spreken.
Iets van haar innerlijke strijd en wanhoop openbaarde ze aan haar broer
Robert, twee jaar ouder dan zijzelf. Zijn belofte voor haar te bidden was
in deze tijd van duisternis haar enige steun.
In de zomer van datzelfde jaar bezocht ze met haar ouders een tentvergadering
van de Methodisten in Buxton. Een van de predikers sprak over de
ervaring van koningin Esther en haar besluit om tot koning Ahasveros in
te gaan met de woorden: “KOM IK OM, DAN KOM IK OM”. Hij riep de
toehoorders op om zonder uitstel tot Jezus te gaan en dat Hij bereid was
om de scepter der genade tot hen uit te strekken, evenals Ahasveros zijn
gunst bekend maakte aan koningin Esther.
Alles wat de zondaar slechts moet doen is zijn hand in het geloof uitstrekken
om de scepter der genade aan te raken. Dat diegenen die dit uitstellen
tot zij de Goddelijke gunst meer waardig zijn een vreselijke fout maken,
want dat alleen Jezus ons van de zonde kan reinigen. Voor het eerst vond
de jonge Ellen troost en werd haar de eenvoud van het geloof duidelijk.
Met vele anderen ging ze aan het eind van de prediking naar voren en
toen zij neerknielde was haar enige gebed, diep uit haar hart; “HELP MIJ
JEZUS: RED MIJ OF IK VERGA!” Nog nooit tevoren had zij haar hulpeloze
toestand zo intens gevoeld.
- pag - 7

Terwijl zij neerknielde viel plotseling de last die zo lang op haar had gedrukt
van haar af. Eerst raakte ze in de war en had het gevoel alsof ze geen
recht had op deze vrede en dit geluk. Maar het scheen alsof Jezus zeer
dichtbij was en de innerlijke zekerheid maakte zich van haar meester dat
al haar zonden vergeven waren. Ze zegt zelf; “IK LEERDE MEER VAN
HET GODDELIJKE KARAKTER VAN CHRISTUS IN DIE KORTE
TIJD DAT IK NEERKNIELDE MET DE ANDEREN OM TE BIDDEN
DAN OOIT TEVOREN”. “Een van de moeders in Israël kwam naar mij
toe en zei; “Mijn beste kind heb je Jezus gevonden”? Ik stond op het punt
van “ja” te antwoorden, toen zij uitriep; “Inderdaad heb je Hem gevonden;
Zijn vrede is met je, ik zie het op je gezicht”.
Toen zij na de vergadering naar huis reed met haar ouders scheen alles
veranderd. Gedurende de vergaderingen had het meestentijds geregend,
maar nu scheen de zon helder en vrolijk. De wereld scheen haar toe te
glimlachen onder de vrede Gods. De duisternis in haar hart was verdwenen.
Zelfs al het verdriet van haar jonge leeftijd scheen haar nu toe een
bewijs te zijn van Gods goedgunstige genade om haar te bewaren voor
haar eigen eerzuchtigheid, opdat ze haar hart zou richten op de blijvende
hemelse dingen. Wij kunnen gerust zeggen, dat deze ervaring de doorslaggevende
was in haar bekering. Ze was toen bijna dertien jaar. Niet lang
daarna werd ze gedoopt door onderdompeling. Toendertijd kon een doopkandidaat
bij de gemeente der Methodisten zelf de wijze kiezen, waarop
zij gedoopt wenste te worden. En hoewel verschillende zusters van de
gemeente haar probeerde te overtuigen dat de doop door besprenging de
juiste was, kon zij na ernstig gebed en onderzoek van de Bijbel niet tot een
andere conclusie komen dan dat de doop door onderdompeling de ware
Bijbelse doop is.
En zo daalde ze, met nog elf anderen, op een winderige dag van het jaar
1840 in het water van de Atlantische Oceaan om daar met Christus begraven
te worden en op te staan tot een nieuw leven. Zelf schrijft zij van
deze ervaring; “Toen ik oprees uit het water had ik vrijwel geen kracht
meer, want de kracht des Heeren rustte op mij. Ik voelde dat ik voortaan
- pag - 8

niet meer tot deze wereld behoorde, maar dat ik uit het watergraf was
opgestaan tot een nieuw leven”. Hoewel zij nu wel de vrede in Christus
had gevonden, zouden de volgende jaren veel strijd brengen. De nu vier
volgende jaren zijn voor haar leven beslissend geworden. In die tijd werd
Ellen Gould Harmon, zonder zelf alles te kunnen begrijpen, door God zo
geleid in haar ervaringen, dat ze werd voorbereid op de levenstaak die
haar wachtte.
Strijd en overwinning.
In 1841, gedreven door een intens verlangen om verder te leren, liet Ellen
zich inschrijven op een meisjes seminarie in Portland. Maar toen zij zich
weer met ijver toelegde op de studie ging zij snel achteruit in gezondheid
en was ze gedwongen de school te verlaten. Toch was ook dit de voorzienige
leiding van Gods hand, want de omgang met ongelovige meisjes trok
haar geest af van God en blijdschap maakte plaats voor gevoelens van
ontmoediging. Deze gevoelens van ontmoediging bleven aanhouden en
een innerlijke strijd woedde in het hart van de jonge christin.
Zij voelde zich niet voorbereid om haar Heiland te ontmoeten. In deze tijd
kwam William Miller voor de tweede maal naar Portland en hield daar in
Juni 1842 in de kerk in de Cascostraat weer een serie lezingen. Dit keer
was de beroering in de stad nog veel groter dan de eerste keer.
De meeste kerken sloten hun deuren voor Miller en zijn boodschap. Door
preken trachtte men van de kansels de zogenaamde dwalingen van deze
prediker aan de kaak te stellen: maar het aantal bezoekers die de lezingen
bezochten was nog groter dan de eerste keer. De vergaderingen waren
buitengewoon rustig en werden met aandacht gevolgd. Velen kwamen tot
bekering, andere beleefden een nieuwe toewijding aan God. Ook voor Ellen
waren deze vergaderingen een steun. Zij geloofde dat Jezus spoedig
zou komen en haar geest hield er zich voortdurend mee bezig hoe ze de
heiligheid van hart kon verkrijgen. Hiernaar verlangde zij boven alles en
naar de verzekering dat zij geheel was aangenomen door God.
- pag - 9

Onder de Methodisten hoorde zij veel over heiligmaking, maar zij kon
zich er geen bepaalde gedachten over vormen. Sommigen die beweerden
dat zij de heiligmaking beleefden verloren hun lichamelijke kracht onder
invloed van een sterke geestelijke opwinding. Ellen miste deze ervaring
en verwonderde er zich ook over dat zij, die beweerden geheiligd te zijn,
een bittere geest openbaarden als over Jezus spoedige wederkomst werd
gesproken.
De prediking van Jezus’ komst had velen tot bekering en reformatie gebracht
en hoe konden zij die beweerden geheiligd te zijn, dan tegenstaan?
Deze vraag en de vraag wat zijzelf moest doen om behouden te worden,
hielden het jonge meisje voortdurend bezig.
Nog een ander punt veroorzaakte grote onrust en duisternis in Ellens hart.
Zij was onderwezen in het geloof van een eeuwig brandende hel. En als
zij dacht aan de staat van de veroordeelde zondaar die eeuwig moet branden,
zonder dat er ooit een einde aan komt, geraakte ze in diepe wanhoop.
Zij zag zichzelf reeds in de vlammen voor eeuwig bezig te sterven en
toch nooit het bewustzijn verliezend. De prediking van vele predikanten
maakte dit nog erger. In haar gedachten gingen de genade en de liefde
van God schuil achter Zijn gerechtigheid. De Hemelse Vader werd in haar
geest een tiran inplaats van een tedere, liefhebbende Vriend van zondaren,
die Zijn schepselen liefheeft met een onbegrensde liefde en hen wenst te
redden voor Zijn Koninkrijk. Een bijna totale duisternis maakte zich van
Ellen meester. Tot op deze tijd had zij nog nooit in het openbaar gebeden,
zij zegt: “Maar nu werd mij voorgehouden in de geest, dat ik God in het
gebed moest zoeken op onze onderlinge bijeenkomsten”. Dat durfde zij
echter niet te doen uit vrees dat zij onder het bidden in de war zou raken
en niet meer in staat zou zijn om woorden te vinden. Maar deze plicht
werd haar zo nadrukkelijk in de geest voorgehouden, dat wanneer zij persoonlijk
tot God probeerde te bidden, dit slechts een spotten scheen te
zijn met Hem, vanwege haar ongehoorzaamheid. Soms bad zij nachten
lang, het gezicht voorover op de vloer. Maar er scheen geen verlichting te
komen. In deze toestand van wanhoop kreeg ze een droom, die een diepe
indruk maakte op haar geest. In haar droom zag ze een tempel waarheen
- pag - 10

vele mensen stroomden. Alleen zij die in de tempel hun toevlucht hadden
genomen vóór het sluiten van de genade tijd konden behouden worden;
allen die buiten bleven waren voor eeuwig verloren. Ellen was zelf onder
degenen die de tempel binnen gingen. De tempel werd ondersteund door
één reusachtige pilaar, waaraan een Lam was vastgebonden geheel verminkt
en bebloed.
Allen die de tempel binnengingen moesten voor het Lam verschijnen om
hun zonden te belijden. Voor het Lam zaten degenen die hun zonden hadden
beleden, bekleed met witte gewaden en ze schenen zeer gelukkig.
Toen Ellen vlak bij het Lam was gekomen, klonk plotseling een trompet.
Een fel licht verlichtte de gehele tempel. Vervolgens was het aarde donker.
Toen Ellen wakker werd scheen het haar toe dat zij verloren was. Niet
lang daarna had zij een tweede droom. In deze droom zag ze zichzelf bezig
erover na te denken dat ze, als Jezus op aarde was, naar Hem toe zou
gaan, zich aan Zijn voeten zou werpen om Hem alles te vertellen. Terwijl
zij nog zo zat te denken verscheen een hemelse boodschapper die haar
uitnodigde hem te volgen naar Jezus. Ellen moest alles meenemen wat zij
bezat. De gids leidde haar naar een steile en schijnbaar zwakke trap. Vele
anderen waren ook bezig de trap te beklimmen en sommigen vielen omlaag.
Eindelijk bereikte zij de top, waar zij voor een deur kwam te staan.
Na haar weinige bezittingen te hebben neergelegd werd zij door haar begeleider
door de deur gelaten. Plotseling stond ze voor Jezus.
Zij schrijft zelf van deze ervaring; “In dat schone gelaat kon men zich niet
vergissen; die uitdrukking van goedheid en majesteit kon aan geen ander
toebehoren”. Toen Zijn blik op mij rustte, wist ik meteen dat Hij bekend
was met iedere omstandigheid van mijn leven en met al mijn innerlijke
gedachten en gevoelens. Haar naderende, legde Hij met een glimlach Zijn
hand op haar hoofd en zei: “Vreest niet”. Zijn tegenwoordigheid wekte
in haar een heilige eerbied en een onuitsprekelijke liefde. Deze droom
schonk Ellen hoop en daardoor bemoedigd vertelde ze tenslotte al haar
zorgen en moeilijkheden aan haar moeder, die sympathie betoonde en
aanraadde met Elder Stockman, een predikant die ook vurig de Advent-
- pag - 11

oodschap verkondigde, te gaan praten. Dit was één van de predikanten
die niet lang daarna in 1843 door de Methodisten conferentie van Maine
werd geschorst als predikant omdat hij de boodschap van Jezus spoedige
wederkomst verkondigde.
Voor hem, legde Ellen haar moeilijkheden open. Nadat hij haar rustig had
aangehoord plaatste hij teder zijn hand op haar hoofd en zei met tranen
in zijn ogen: “Ellen, je bent nog maar een kind en jouw ervaring is zeer
ongewoon voor iemand van jouw leeftijd. Jezus is bezig jou voor te bereiden
voor één of ander bijzonder werk. Vervolgens sprak hij met haar over
Gods liefde voor Zijn dwalende kinderen en dat Hij ernaar verlangt allen
tot Zich te trekken en dat Hij Zich niet verheugt in hun ondergang. Hij
sprak uitvoerig met haar over de liefde van Christus en het verlossingsplan.
Tenslotte bad hij met haar, haar verzekerend dat Jezus geen ernstige
zoeker laat staan. Ellen verliet hem getroost en bemoedigd. Zij schrijft
van deze ervaring; “Gedurende de weinige minuten waarin ik onderricht
ontving van Elder Stockman, had ik meer kennis verkregen over het onderwerp
van Gods liefde en medelijdende tederheid, dan van alle preken
en toespraken waarnaar ik ooit had geluisterd.
Thuis gekomen bad zij opnieuw tot God. En weer werd haar voorgehouden
te bidden in de onderlinge bijeenkomst. Diezelfde avond was er een
bidstond. En inderdaad bad zij die avond! En Gods kracht rustte zo sterk
op haar dat zij elk gevoel voor haar omgeving verloor. Een sterke zekerdheid
maakte zich van haar meester. De volgende avond woonde zij een
vergadering bij van de Adventgelovigen. Zij sprak over de liefde van Jezus
die zij had ervaren en dit maakte een diepe indruk op de aanwezigen.
Op een andere vergadering, niet lang daarna bracht haar getuigenis zo’n
ontroering dat verschillende zondaren tot bekering kwamen. Van nu af
voelde Ellen een sterke drang om haar jonge vrienden, van wie sommige
al getrouwd waren, tot Christus te brengen. Ze belegde vergaderingen,
sprak met hen,bad met en voor hen en spoorde hen aan hun leven aan
Jezus te geven. Hoewel sommigen haar aanvankelijk uitlachten kwamen
allen, op één na, tot bekering en zij beleefde de vreugde te zien dat zij
- pag - 12

zich overgaven aan de Heere. Een diepe innerlijke overtuiging en de alles
omvattende verwachting van Jezus spoedige wederkomst dreef haar tot
ernstig gebed en arbeid voor zielen. Haar strijd was tenslotte bekroond
met overwinning.
Verlaten van de Methodistenkerk.
Nog steeds bezochten de leden van de familie Harmon van tijd tot tijd de
diensten van de Methodisten en ook de huisvergaderingen. Op een avond
dat Robert en Ellen weer een huisvergadering bezochten, en hun beurt
kwam om hun getuigenis af te leggen, getuigden beiden van de vrede die
zij in Christus hadden gevonden en gaven uitdrukking aan hun vreugde
over de verwachting van Jezus spoedige wederkomst. Maar de reactie van
een aantal zusters was zeer koel en afwijzend. De predikant die de leiding
had, vroeg Ellen of het niet prettiger zou zijn, een lang leven in nuttigheid
door te brengen, door anderen goed te doen, dan om uit te zien naar Jezus
spoedige wederkomst als arme zondaren vernietigd zouden worden. Ellen
antwoordde dat zij verlangde naar Jezus komst. Dan zou er een eind
komen aan de zonde en zouden ze voor altijd geheiligd zijn en er zou geen
duivel meer zijn om te verleiden.
De predikant sprak daarna, tegenover de anderen zijn blijdschap uit over
de verwachting van een duizend jarig vrederijk, dat op aarde zou komen,
wanneer de aarde vervuld zou worden met de kennis des Heeren. Na afloop
van de vergadering, op weg naar huis versterkten Ellen en Robert
elkaar in het geloof van de spoedige wederkomst van Jezus. Niet lang
daarna op een andere huisvergadering getuigde Ellen van haar ervaring,
dat de verwachting van Jezus wederkomst haar ertoe had aangezet om
nog ernstiger te jagen naar de heiligmaking door Gods Geest. Hierop onderbrak
de leider haar met de woorden: “U ontving heiligmaking door
Methodisme, door Methodisme zuster; niet door een dwaalleer”. Ellen
voelde zich gedwongen te belijden dat zij haar ervaring in Christus niet
had ontvangen door Methodisme, maar door de opwekkende prediking
van Jezus persoonlijke verschijning bij Zijn wederkomst. Daardoor had
- pag - 13

zij vrede, blijdschap en liefde gevonden.
Het was het laatste getuigenis van haar en haar broeder Robert in de vergadering
der Methodisten. Niet lang daarna bezocht de predikant het gezin.
Hoewel haar vader een steunpilaar was in de gemeente, moest de predikant
hem toch vertellen, dat zijn geloof en Methodisme niet met elkaar
overeenstemden. Hij vroeg niet naar de reden waarom vader Harmon zo
geloofde als hij deed maar raadde hem aan om zich zonder opzien als lid
te laten schrappen. Hoewel deze aan de hand van de Bijbel zijn geloof in
de spoedige komst van Jezus verdedigde en betoogde dat het geen nieuwe
vreemde leerstelling was, maar één van de fundamenten van de hoop van
de christen, bleef de predikant op zijn stuk staan. Ellen’s vader echter weigerde
om zich zonder meer te laten schrappen als lid van de gemeente der
Methodisten, wetende dat ook anderen voor eenzelfde dilemma stonden.
Niet lang daarna moest hij met zijn gezin verschijnen voor een vergadering.
Slechts weinigen waren aanwezig. Men durfde niet een groot aantal
van de leden hierbij tegenwoordig te laten zijn, daar het karakter van Harmon
bij allen bekend was als eerlijk en oprecht. De enige aanklacht was,
dat hij en zijn gezin in strijd hadden gehandeld met de regels van de kerk.
De aanklacht bleek bij navraag uitsluitend betrekking te hebben op het
bezoeken van de vergaderingen der Adventisten. Op de vraag of Harmon
verder af wilde zien van het bezoeken van deze vergaderingen en van zijn
geloof in de spoedige wederkomst, verklaarde deze dat hij dat niet kon
doen met een zuiver geweten. Na nogmaals getuigenis te hebben afgelegd
van zijn geloof verliet hij met het gezin de kerk. De daarop volgende zondag
werden de zeven namen van de familie Harmon in de kerk voorgelezen
en werd verklaard dat zij niet langer lid waren van de gemeenschap.
Niet lang daarna volgden anderen om zich te voegen bij hen die uitzagen
naar de spoedige wederkomst van hun Heer. Voor deze kleine groep waren
de woorden van Jesaja 66:5 zeer kostbaar: “Hoort het woord des Heeren,
gij die voor Zijn woord beeft: Uw Broeders die u haten, die u verstoten om
Mijns Naams wil,zeggen: Dat de Heere Zijn heerlijkheid tone, opdat wij
- pag - 14

uw vreugde aanschouwen. Maar zij zelf zullen beschaamd staan”.
De teleurstelling van 1843 - 1844.
Met ernst en blijdschap naderden de Adventisten de tijd dat de Heiland
werd verwacht. Met de grootste zorgvuldigheid en ernst zochten zij als
volk, zich te reinigen, opdat ze bereid mochten zijn bij Zijn wederkomst.
Vergaderingen werden vaak gehouden en ondanks het steeds toenemend
verzet van de verschillende kerken, werden ze steeds drukker bezocht en
dagelijks groeide het aantal gelovigen. Een geest van toegewijde liefde
en broederzin heerste in de gemeenschap van de Advent gelovigen, die
uit de meest verschillende kerken of uit de wereld waren samengekomen.
Toen het tijdstip naderde waarop Jezus uiteindelijk werd verwacht, legden
velen hun wereldse zaken ter zijde om zich geheel te kunnen wijden aan
de voorbereiding op Jezus komst. Er was geen sprake van het naaien van
witte hemelvaartsklederen, zoals later werd beweerd, maar wel streefde
men er naar om innerlijk bekleed te zijn met de gerechtigheid van Christus.
De tijd van verwachting ging echter voorbij zonder dat er iets gebeurde.
Dit was de eerste beproeving die God over Zijn volk toeliet. De teleurstelling
was groot. De spotters juichten, en velen verzaakten het geloof, dat
zij eerst zo vurig hadden beleden. Anderen, waaronder ook de jonge Ellen,
waren echter overtuigd dat er een vergissing gemaakt moest zijn en zij
volharden in het geloof dat Jezus spoedig zou verschijnen.
De tekenen der tijden wezen er op heen. Dieper onderzoek van de profetieën
openbaarde een vergissing in de berekening van de tijd en op grond
van een nadere studie van de profetieën van Daniel over de 2300 jaren
kwam men tot de conclusie dat deze tijd zou eindigen in October 1844.
De hoop leefde op en krachtig werd de boodschap van de eerste engel van
Openbaring 14:6,7 overal verkondigd: “VREEST GOD EN GEEFT HEM
HEERLIJKHEID WANT DE URE DES OORDEELS IS GEKOMEN”.
Spoedig weerklonk ook de boodschap van de tweede engel, nadat de kerken
de boodschap van de ure des oordeels definitief hadden verworpen.
- pag - 15

“BABYLON IS GEVALLEN, DE GROTE STAD” Openbaring 14:8.
Ellen schreef later van deze tijd; “Dit was het gelukkigste jaar van mijn
leven. Mijn hart was vol van blijde verwachting; maar ik voelde een groot
medelijden en benauwdheid voor diegenen die geen hoop hadden in Jezus”.
Ernstige bidstonden en bijeenkomsten kenmerkten deze tweede tijd van
verwachting. Van haar eigen ervaring van deze tijd van verwachting
schrijft Ellen nog: Ik bezocht dikwijls gezinnen en ging in ernstig gebed
met diegenen die ter neer werden gedrukt door vrees en neerslachtigheid.
Mijn geloof was zo sterk dat ik nooit voor een ogenblik twijfelde dat God
mijn gebeden zou verhoren en zonder één uitzondering rustte de zegen en
vrede van Jezus op ons in antwoord op onze ootmoedige smeekbeden en
de harten van hen die wanhoopten werden vervuld met vreugde van licht
en hoop.
Hoeveel zwaarder was de teleurstelling toen ook ditmaal de tijd voorbijging
zonder dat de Adventgelovigen Christus zagen verschijnen op de
wolken. Zo diep was die teleurstelling dat voor sommigen de dood haast
verkieselijker scheen dan het leven. Velen die gebouwd hadden op het
getuigenis van anderen verloren voor goed hun geloof. Maar Ellen en
vele anderen met haar, hoewel diep teleurgesteld, waren niet ontmoedigd.
Spoedig scheen er nieuw licht. DE REINIGING VAN HET HEILIGDOM
WAS NIET DE REINIGING VAN DEZE AARDE, door vuur bij Jezus
wederkomst, MAAR DE REINIGING VAN HET HEMELSE. HEILIG-
DOM, gepaard met een onderzoekend. oordeel, voordat Jezus zou wederkomen.
En spoedig zou God Zijn volk op bijzondere wijze troosten.
- pag - 16

2. GODS STEM TEMIDDEN VAN VERWARRING
Het eerste visioen.
Na de teleurstelling viel de Adventbeweging uiteen. Velen van de Adventgelovigen
en van de leiders zagen hun geloof in de tijdsbepaling als
een dwaling. Een klein aantal, waaronder Ellen en haar familie, hielden
vast aan hun geloof dat God de leiding had gehad in de Beweging, ook
in de laatste maanden vóór oktober 1844 en in de verkondiging van de
boodschap van de tweede engel. Zij bleven vasthouden aan hun geloof in
de spoedige verschijning van hun Heiland en zij baden ernstig om meer
licht. Niet lang na de teleurstelling in december 1844 bezocht Ellen één
van de zusters van de gemeente, zuster Haines in South-Portland. Tijdens
de morgenwijding, waarbij ze met vijf zusters waren neergeknield voor
het gebed, rustte de Geest van God op Ellen met een kracht, zoals ze nog
nooit tevoren had ervaren.
Het scheen alsof ze omgeven was met licht en ze rees hoger en hoger
boven de aarde. In dit visioen zag zij het Adventvolk op weg naar het
Nieuw Jeruzalem trekkend over een smalle weg die hoog boven de wereld
lag. Aan het begin van die weg scheen een helder licht, dat de gehele
weg verlichtte. Een engel verklaarde: dat, dat de middernachtsroep was,
de verkondiging van de eerste en de tweede engelboodschap in de zomer
van 1844. Sommigen verloochenden het licht aan het begin van de weg,
zij raakten in duisternis en vielen van de weg in de duistere wereld onder
hen. Verder zag Ellen Harmon in dit visioen de komst van Christus op de
wolken en het teken van Zijn komst een wolkje in het oosten, aanvankelijk
kleiner dan een mans hand. Ook de heerlijkheid van het Nieuwe
Jeruzalem werd haar getoond.
Toen zij uit het visioen kwam leek alles hier op aarde somber en donker.
Ellen voelde een heimwee naar het betere land wat zij had gezien. Zij
- pag - 17

deelde wat zij gezien had mee aan de groep van Adventgelovigen in Portland,
ongeveer 60 in getal. Zij aanvaarden haar getuigenis als van God
gezonden om Zijn volk te vertroosten na de teleurstelling van oktober
1844. Ook hadden voorafgaande ervaringen met Ellen de gelovigen ervan
overtuigd dat zij eerlijk en oprecht was en dat de manifestaties van Gods
kracht in haar leven geen misleiding of overdrijving vormden, maar waarachtig
waren.
Ongeveer een week later ontving zij een tweede visioen, waarin God haar
toonde dat zij uit moest gaan om aan anderen te vertellen wat haar was
geopenbaard.Ook werd haar getoond dat zij vele beproevingen zou ondergaan
en dat zij veel tegenstand zou ontmoeten, dat Gods genade echter
genoeg zou zijn om haar staande te houden. Ellen raakte hierdoor van
streek. Haar gezondheid was zeer zwak en in feite gaven de doktoren haar
slechts enkele jaren te leven. Zij was van nature teruggetrokken. Zij bad
dat deze last van haar mocht worden weggenomen. Maar de woorden van
de engel weerklonken voortdurend in haar oren: “MAAK AAN ANDE-
REN BEKEND WAT IK U HEB GEOPENBAARD.”
Deze taak scheen haar meer dan zij ooit zou kunnen volbrengen. Hoe
moest zij, een meisje van 17 jaar van plaats tot plaats reizen om aan de
mensen de heilige waarheden Gods te openbaren? Wie moesten haar vergezellen?
Haar broer Robert was zelf zwak van gezondheid. Haar vader moest voor
het gezin zorgen. De last drukte tenslote zo zwaar op haar, dat zij verlangde
naar de dood als een uitweg om aan de verantwoordelijkheden
te ontkomen. Tenslotte verliet de vrede haar,waarin zij zich zolang had
verheugd en de wanhoop drukte haar terneer. Zij voelde zich van God en
mensen verlaten. Zij bezocht tenslotte zelfs de bidstonden niet meer, die
bij de familie Harmon aan huis werden gehouden.
De broeders en zusters beseften dat haar houding van terneergedruktheid
zondig was en zij baden ernstig voor haar. Tenslotte bezocht zij één van de
bidstonden. Te zwak en te wanhopig om zelf te bidden stemde zij in met
- pag - 18

de gebeden van de gemeente. Zij voelde dat ze bereid was om ieder offer
te brengen, als zij slechts de vrede van Christus mocht herwinnen. Terwijl
de gebeden opstegen scheen de duisternis van haar te wijken en plotseling
viel een licht op haar. Zij verloor haar kracht en viel op de grond. Vader
Pearson, een ernstig gelovige, die niet had kunnen knielen vanwegen zijn
reumatiek was getuige van deze gebeurtenis.
Toen Ellen bij kwam zei hij: “Ik heb een gezicht gezien zoals ik nooit
verwachtte te zullen zien. Een vuurbal kwam neer uit de hemel en trof
zuster Ellen Harmon recht op het hart. Ik zag het! Ik zag het! Ik zal het
nooit meer vergeten. Zuster Ellen heb moed in de Heere. Na deze avond
zal ik nooit meer twijfelen. We zullen je voortaan helpen en niet meer
ontmoedigen.”
Terwijl zij op de grond lag scheen zij weer in tegenwoordigheid te zijn
van heilige engelen en een stem herhaalde de woorden: “MAAK AAN
ANDEREN BEKEND WAT IK U HEB GEOPENBAARD”. Ellen besloot
om te gaan waarheen de Heere haar zou zenden. Nog één angst bleef
er over dat zij zichzelf zou verheffen wegens de visioenen en openbaringen
die God haar gaf voor Zijn volk. Maar in een visioen kreeg zij de
verzekering dat God haar door ziekte voor deze verzoeking zou bewaren
en dat, als zij getrouw bleef, zij tenslotte zou mogen eten van de boom des
levens en drinken van het water des levens”.
Al snel bood zich de gelegenheid aan voor Ellen om met haar zwager
naar Poland te reizen, ongeveer 50 km van haar woonplaats verwijderd,
om daar haar getuigenis te geven voor de gemeente in die plaats. Sedert
drie maanden had Ellen al niet goed kunnen praten door een aandoening
van keel en longen. Ook nu begon zij te spreken op fluisterende toon. Dat
duurde ongeveer 5 minuten, toen plotseling de pijn en het beletsel haar
verlieten en haar stem krachtig en duidelijk werd. Zij sprak met volmaakt
gemak en vrijmoedigheid gedurende twee uur. Toen zij haar getuigenis
tenslotte had beëindigd keerde de pijn en de hinder weer terug. Zij besefte
dat God haar pogingen zegende en het resultaat van haar getuigenis was
- pag - 19

opmerkelijk. Zij bezocht daarna nog enkele andere plaatsen en ook hier
werd zij ondersteund door Gods Geest.
In één van deze plaatsen, Orrington, ontmoette zij James White, met wie
zij anderhalf jaar later zou trouwen. In Poland viel er nog iets bijzonders
voor. De dag nadat Ellen haar getuigenis had afgelegd vertelde men haar
dat een zekere Hazen Foss (naar alle waarschijnlijkheid een familielid
van de man van haar zuster Mary) enige tijd daarvoor ook een visioen had
gehad, maar het niet had kunnen vertellen. Niet lang daarna ontmoette zij
Hazen Foss zelf. Hij zei: “Ellen, ik wil graag met je spreken. De Heere
gaf mij een boodschap om aan Zijn volk te brengen en ik weigerde nadat
mij de gevolgen verteld waren. Ik was trots; ik was niet bereid voor de
teleurstelling. Ik kwam in opstand tegen God en wenste dat ik dood was.
Toen voelde ik een vreemd gevoel over mij komen. Ik zal voortaan iemand
zijn die dood is voor geestelijke dingen. Ik hoorde je gisterenavond
spreken. Ik geloof dat de visioenen van mij zijn weggenomen en aan jou
gegeven. Weiger niet om God te gehoorzamen, want het zal gaan ten koste
van je ziel. Ik ben een verloren man. Jij bent door God uitverkoren; wees
getrouw in het doen van je werk en je zult de kroon ontvangen, die ik had
kunnen hebben.”
Toen zij de tijd vergeleken waarop zij hun visioenen hadden ontvangen
ontdekten zij, dat Ellen haar visioen niet had gekregen voordat Hazen
Foss was aangezegd dat het visioen van hem was weggenomen. Hoewel
Hazen Foss nog een kleine 50 jaar leefde, heeft hij nooit meer enige belangstelling
getoond voor godsdienstige zaken. Hoe vreselijk is het als
een mens de genade Gods en het door Hem geschonken licht veracht en
verwerpt.
Op deze eerste reis kreeg ze ook voor het eerst te maken met fanatici,
maar dat was nog onbetekenend bij wat ze in de komende jaren zou moeten
meemaken. In het voorjaar van 1845 bracht ze bezoek aan Topsham
Maine. Hier werd ondermeer een vergadering gehouden in het huis van
br. Stockbridge Howland. Zijn oudste dochter Frances lag ernstig ziek op
- pag - 20

ed met reumatische koorts en haar handen waren zo gezwollen dat de delen
van de vingers nauwelijks meer onderscheiden konden worden. Allen
knielden neer in ernstig gebed tot God, nadat br. Howland had beleden te
geloven in genezing door gebed.
Men pleitte op Gods beloften en Gods zegen rustte op de gebeden. Een
van de aanwezige zusters liep in de kracht Gods naar de zieken kamer,
nam zuster Frances bij de hand en zei: ”zuster Frances, in de naam van de
Heere sta op en wordt genezen.” Nieuw leven schoot door de bloedvaten
van het zieke meisje, een heilig geloof nam bezit van haar en gehoorzamend
aan deze impuls, stond zij op van haar bed, liep door de kamer, God
lovende voor haar genezing. Nadat zij was aangekleed zat zij mee aan de
maaltijd. De dokter die haar kwam bezoeken verwonderde zich in hoge
mate. Haar gezondheid verbeterde snel en enkele dagen later werd het
meisje gedoopt, hoewel het water en het weer vrij koud waren. De ziekte
was voorgoed van haar geweken.
Niet lang daarna vond een soortgelijke genezing plaats van een broeder
die leed aan dysenterie. De dokter beschouwde zijn geval vrijwel als hopeloos.
Maar ook hier verhoorde God de ernstige gebeden van Zijn kinderen.
Nadien reisde Ellen Harmon voor het eerst met enkele anderen
naar een andere staat, New Hampshire, om daar de Adventgelovigen op te
zoeken. Hier konden ze niet veel bereiken door een gebrek aan geestelijke
belangstelling. Velen beschouwden hun ervaring in de beweging van 1844
als een misleiding. Het was moeilijk om deze klasse te bereiken. Hier
kreeg Ellen ook voor het eerst te maken met een soort van magnetisme.
Bij haar bezoek aan de plaats Claremont werd ze verwezen naar twee
mannen die soortgelijke inzichten hadden als zijzelf. Het werd echter al
spoedig duidelijk aan Ellen en haar metgezellen dat deze mannen, hoewel
zij hen vriendelijk ontvingen, er vreemde ideeën op na hielden. Zij zeiden
dat zij volmaakt geheiligd waren en dat zij niet meer konden zondigen.
Zij droegen dure kleren en maakten het zich gemakkelijk. Terwijl men
samen aan het praten was kwam een jongetje van een jaar of 8 binnen, gekleed
in oude vodden. Het bleek het zoontje te zijn van één van deze twee
- pag - 21

oeders. De moeder van het jongetje voelde zich kennelijk beschaamd,
maar de vader praatte rustig verder alsof alles heel gewoon was. Met al
zijn heiligheid verwaarloosde deze man zijn gezin. Hoe anders dan de
Heiland, die rond ging “goed doende.” Deze broeders bleken een enorme
invloed uit te oefenen op de gemeente in die plaats. Die avond zou er een
bidstond gehouden worden bij een zekere br. Collier. Ellen en de anderen
gingen ‘s middags al naar br. Collier en vroegen hem enige vragen over
deze mannen. Maar hij zei slechts: “Indien de Heere u hierheen heeft gezonden
zult u zeker te weten komen welke geest hen beheerst en zult u het
raadsel voor ons oplossen”.
De beide broeders waren op de bidstond aanwezig. Terwijl Ellen ernstig
bad, begonnen deze mannen “amen” te roepen, ogenschijnlijk met haar
gebed instemmend. Maar onmiddellijk voelde ze een druk op zich komen
en de woorden bestierven haar op de lippen. De vergadering werd in
duisternis gehuld. James White stond op en zei: “Ik ben terneer gedrukt.
De Geest van God is gekwetst. Ik weersta deze invloed in de naam des
Heeren. O God, bestraf deze boze geest”. Opnieuw ging men in gebed.
Opnieuw riepen de broeders: “Amen, amen”. Weer kwam een geest van
duisternis op de vergadering. Maar opnieuw stond James White op en
bestrafte de boze geest in de naam des Heeren.
Vanaf dat moment hielden de broeders zich stil. Die avond werd Ellen in
visioen het ware karakter van deze mannen getoond. Ook werd haar geopenbaard
dat zij onder de dekmantel van volmaakte heiligheid de vuilste
zonde bedreven, door een magnetische invloed had niemand hen kunnen
weerstaan. Die avond was voor het eerst hun invloed gebroken. Niet lang
daarna werd hun ware karakter geopenbaard en werd het visioen van Ellen
volkomen gerechtvaardigd.
Bij haar terugkeer in Portland bleek daar het fanatisme met zijn vernietigende
uitwerking de kop te hebben opgestoken. Sommigen schenen te
denken dat godsdienst bestaat uit grote opwinding en lawaai. Zij waren
gewend te spreken op een manier die ongelovigen irriteerde en hun invloed
was zodanig dat zij haat tegen zichzelf opwekten, maar ook tegen
- pag - 22

de leer die zij verkondigden. Dan verheugden zij zich erin dat zij vervolging
moesten verdragen. Hierdoor konden de broeders in sommige plaatsen
niet eens meer samenkomen. De onschuldige leden met de schuldigen.
Er is niets dat satan liever wil, dan dat de waarheid wordt beleden
door ongeheiligde mannen. Het dient zijn doeleinden het best wanneer de
waarheid met de leugen wordt vermengd om tenslotte in het stof vertrapt
te worden.
Het hart van Ellen ging onder een zware last gebukt. Moet Gods volk bedrogen
en misleid worden door dit valse enthousiasme? Getrouw liet ze de
waarschuwingen horen, die de Heere haar had gegeven. Maar deze schenen
weinig uitwerking te hebben, behalve dat ze de fanatieke personen
jaloers maakten. Sommige wendden grote nederigheid voor en beweerden
dat de woorden van Christus in Matteüs 18: 1,6 een letterlijke vervulling
moesten hebben in deze tijd, waarin zij uitzagen naar de wederkomst van
Christus. Jezus zegt daar tot de dicipelen: “Voorwaar, Ik zeg u, wanneer
gij u niet bekeert en wordt als de kinderen, zult gij het Koninkrijk der Hemelen
voorzeker niet binnengaan, wie nu zichzelf gering zal achten als dit
kind, is de grootste in het Koninkrijk der Hemelen.”
Deze broeders en zusters beweerden dat ze net als de kinderen moesten
worden en kropen daarom over de vloer. Ja, ze kropen niet alleen in huis,
maar ook op straat over de bruggen en zelfs in de kerk.
Ellen vertelde hen duidelijk dat dit niet vereist was; dat de nederigheid
welke God wenste dat Zijn volk zou bezitten geopenbaard moest worden
in een leven, gelijkvormig aan dat van Christus, maar niet door te kruipen
over de vloer. Alle geestelijke dingen moeten behandeld worden met heilige
waardigheid. Nederigheid bestaat in het verdragen van de fouten van
anderen, in een bereidheid om anderen te helpen waar dat nodig is, door
vriendelijke woorden te spreken en onzelfzuchtige daden te verrichten.
In Paris (Maine) moest Ellen weer een andere vorm van fanatisme tegenstaan.
Hier waren sommigen die geloofden dat het zonde was om te
- pag - 23

werken. De Heere gaf Ellen een boodschap van berisping voor de leider
in deze dwaling, waarin getoond werd dat hij in strijd handelde met het
woord van God door zich aan arbeid te onttrekken, door zijn dwalingen
aan anderen op te dringen en door allen die deze dwalingen niet wilden
aannemen, te veroordelen. Hij verwierp echter elke vermaning van Godswege
en was niet van plan om te veranderen. Hij maakte vermoeiende
reizen door grote afstanden te lopen naar plaatsen waar men hem slechts
uitlachte en hij dacht dat hij leed omwille van Christus werk door zo te
handelen. Hij volgde precies iedere indruk die in zijn geest opkwam, zonder
er met zijn verstand of nuchter oordeel over na te denken. Desondanks
wist hij verschillende van de gelovigen te beïnvloeden.
God toonde Ellen dat Hij echter zou werken om Zijn volk ook van deze
dwaling te redden; dat deze misleide man zichzelf zou openbaren, zodat
allen die oprecht waren zouden zien dat hij niet door een juiste geest werd
bezield en dat zijn loopbaan spoedig ten einde zou komen. En inderdaad
werd spoedig daarop zijn invloed verbroken. Hij veroordeelde de visioenen
van Ellen, als afkomstig van de duivel en ging er mee voort zijn eigen
indrukken te volgen totdat hij geestelijk in de war raakte en zijn vrienden
verplicht werden hem op te sluiten. Tenslotte maakte hij een koord van
zijn beddegoed en verhing zichzelf, zodat allen die hem gevolgd hadden
de dwaling van zijn leer inzagen.
Een beproeving.
Midden in haar ervaringen in het bestrijden van fanatisme, kreeg Ellen
een zeer zware beproeving te verduren. Als de Geest van God op iemand
rustte in een vergadering en hij verheerlijkte God door Hem te loven, riepen
sommigen:
“Mesmerisme, mesmerisme”. En als het God behaagde om Ellen een
visioen te geven tijdens een bijeenkomst, beweerden sommigen dat dit
het gevolg was van opwinding en mesmerisme. Dikwijls stortte de jonge
vrouw haar hart uit voor Hem, die zegt: “Komt herwaarts tot Mij allen die
vermoeid en belast zijt en Ik zal u rust geven.” Dan, wanneer zij pleitte op
- pag - 24

de beloften van God, scheen Jezus zeer nabij te zijn. Ook werd zij soms
opgenomen in een visioen. Wanneer zij later aan anderen meedeelde wat
zij gezien had, terwijl zij alleen was, waar geen aardse invloed zich kon
doen gelden, moest zij van sommigen horen dat zij die het dichts bij God
leven, het snelst misleid konden worden door satan.
Deze mensen beweerden het tegengestelde van dat wat Jezus zei toen Hij
de discipelen leerde: “Welk mens onder u zal, als zijn zoon hem een brood
vraagt, hem een steen geven? Of als hij een vis vraagt, zal hij hem toch
geen slang geven? Indien dan gij, hoewel gij slecht zijt, goede gaven weet
te geven aan uw kinderen, hoeveel te meer zal uw Vader in de hemelen het
goede geven aan hen, die Hem daarom bidden”. Matteüs 7: 9,11
Anderen gingen nog verder door te beweren dat er geen Heilige Geest is
en dat al de bijzondere ervaringen van heilige mannen Gods, slechts het
gevolg waren van mesmerisme of het bedrog van satan.
Diegenen die extreme ideeën verkondigden beschuldigden Ellen van wereldsgezindheid,
de zogenaamde Adventisten beschuldigden haar daarentegen
van fanatisme. Ja, zij werd zelfs voorgesteld als de leidster van het
fanatisme, dat zij voortdurend trachtte te bestrijden. Verschillende tijden
werden door sommigen genoemd waarop de Heere zou wederkomen en
deze werden aan de gelovigen opgedrongen. Maar de Heer toonde Ellen
dat deze tijden voorbij zouden gaan, want dat eerst de tijd der benauwdheid
moest komen vóór Jezus wederkomst; en dat iedere datum
die gesteld werd voorbij zou gaan en het geloof van Gods volk zou verzwakken.
Wanneer zij dat meedeelde beschuldigden sommigen haar de
kwade dienstknecht te zijn die zei: “Mijn Heer vertoeft te komen”. Matteüs
24:48.
Al deze dingen drukten zwaar op Ellens geest en in deze verwarring werd
ze soms in de verleiding gebracht haar eigen ervaringen te betwijfelen.
Toen op een keer bij het morgengebed de kracht van God weer op haar
rustte, schoot de gedachte door haar heen dat het mesmerisme was en zij
weerstond die kracht. Onmiddellijk werd zij met stomheid geslagen en
- pag - 25

gedurende een korte tijd was ze zich niet bewust van haar omgeving. Toen
zag zij haar zonde, dat zij had getwijfeld aan de kracht van God en dat zij
daarom met stomheid was geslagen, maar dat zij weer zou kunnen spreken
binnen 24 uur. De gehele dag was zij niet in staat om te spreken. De
volgende morgen vroeg werd zij vervuld met vreugde en was zij weer in
staat om God te loven en te danken. Na deze ervaring heeft zij nooit meer
getwijfeld of weerstand geboden aan de kracht van God, wat de mensen
ook van haar zeiden.
Tot op die tijd had Ellen eigenlijk niet kunnen schrijven; haar bevende
hand was niet in staat om een pen stevig vast te houden. Terwijl zij in
visioen was, beval een engel haar het visioen op te schrijven. Zij gehoorzaamde
en schreef zonder haperen. Haar zenuwen werden krachtiger en
vanaf die tijd bezat ze een vaste hand. En dan te bedenken dat diezelfde
hand in de loop der jaren meer dan 45.000 vellen papier heeft beschreven
met de kostelijkste boodschappen van God.
Vermaning tot getrouwheid.
Het was een zwaar kruis voor Ellen om aan de dwalende te moeten vertellen
wat haar was getoond. Het maakte haar vaak neerslachtig als zij
anderen bedroefd of verontrust zag. En als zij verplicht was om de boodschappen
te openbaren, verzachtte zij die zoveel mogelijk en trachtte hen
zo gunstig mogelijk te doen schijnen voor de persoon voor wie ze bestemd
waren en dan zocht ze de eenzaamheid op om te wenen over haar innerlijke
strijd. Zij was afgunstig op hen die alleen verantwoordelijk waren
voor hun eigen ziel. Het was hard om het duidelijke scherpe getuigenis dat
God haar had gegeven aan anderen mede te delen. Zij wachtte angstig het
resultaat af van haar boodschap, en indien de personen in verzet kwamen
tegen de berisping en later zelfs de waarheid tegen stonden, rezen er vragen
op in haar geest, zoals: “Deel ik de boodschap wel op de juiste wijze
mee? Was er niet een manier om hen te redden?” En zo zwaar drukte deze
last op haar ziel dat zij dikwijls het gevoel had dat de dood een welkome
bezoeker zou zijn en het graf een zoete rustplaats.
- pag - 26

Ellen was zich er niet van bewust dat zij niet getrouw was door dergelijke
vragen te stellen en te twijfelen en ze zag het gevaar niet van zo’n gedrag,
totdat zij in een visioen in de tegenwoordigheid van Jezus werd opgenomen.
Zij beschrijft deze ervaring als volgt: “Hij keek naar mij met een
frons van afkeuring en wende Zijn gelaat van mij af. Het is niet mogelijk
om de verschrikking en de zielsangst die ik toen voelde te beschrijven. Ik
viel voor Hem op mijn gezicht, maar was niet in staat om een woord te
uiten.”
“O, hoe verlangde ik er naar om verborgen te zijn voor die vreselijke blik!
Toen werd ik mij enigszins bewust wat de gevoelens der goddelozen zullen
zijn wanneer zij tot de bergen en de rotsen roepen: “Valt op ons en
verbergt ons voor het aangezicht van Hem die gezeten is op de troon en
voor de toorn van het Lam.” Openbaring 6: 16. Toen verzocht de engel
haar om op te staan en zag zij een gezelschap aan zich voorbijtrekken,
wier haren waren uitgerukt en wier kleren waren gescheurd en van wie
de gezichtsuitdrukking een toonbeeld van wanhoop was en verschrikking.
Zij kwamen dicht bij Ellen en wreven hun kleren tegen de hare. Toen zij
naar haar kleren keek zag zij dat ze bevlekt waren met bloed. Zij viel als
dood aan de voeten van de engel. Zij vond geen excuus en verlangde van
die plaats weg te zijn. De engel richtte haar op en zei: “Dit is nu niet uw
geval, maar dit toneel is aan uw oog voorbijgegaan om u te laten weten
wat uw toestand zal zijn, indien u verwaarloosd aan anderen te verklaren
wat de Heere aan u heeft geopenbaard. Maar indien u getrouw bent tot het
einde, zult u eten van de boom des levens en zult u drinken van de rivier
van het water des levens. U zult veel te lijden hebben, maar de genade van
God is genoeg.”
Toen voelde zij zich bereid om alles te doen wat de Heere van haar zou
vragen, dat zij Zijn goedkeuring mocht hebben, en niet Zijn vreselijke
frons hoefde te voelen. Al deze ervaringen, de strijd met vooroordeel en
tegenstand, het conflict met de machten der duisternis konden alleen worden
overwonnen in de kracht van God. De ervaring die Ellen en de eerste
pioniers leerden, was, dat zij die God zoeken in nederigheid en met een
- pag - 27

verslagen hart, in staat zijn om onderscheid te maken tussen het ware en
het valse. “Ootmoedigen doet Hij wandelen in het recht, en Hij leert ootmoedigen
zijn weg.” Psalm 25:9.
Iedere overwinning door God geschonken had tot gevolg dat het geloof
werd gesterkt Al deze ervaringen bereidden Ellen voor op de lange taak
die nog voor haar lag. De Geest der profetie waarschuwt ons dat een soortgelijke
openbaring van fanatisme, zoals dat in de eerste dagen van de Adventbeweging
werd geopenbaard, in de laatste tijd, kort voor Jezus wederkomst,
zal worden herhaald. Aan de andere kant is er het grote gevaar van
verslapping en wereldsgezindheid. De weg naar het Nieuwe Jeruzalem is
smal en zowel ter rechter als ter linkerzijde dreigen er gevaren. Hoe goed
verstaan wij daarom het gebed van de voorzitter van de Generale Conferentie,
broeder R.R. Figuhr, bij de eerste keer dat hij als voorzitter werd
gekozen: “Heere, bewaar mij dat ik niet van de weg zal afwijken, noch ter
rechter – noch ter linkerzijde”. Moge God een ieder van ons bewaren voor
de valstrikken van satan –fanatisme aan de ene kant en wereldsgezindheid
aan de andere kant; en ons leiden binnen de poorten van de Eeuwige
Godsstad, waar wij zullen mogen eten van de boom des levens en drinken
van de rivier van het water des levens, samen met haar die in Gods kracht
over de machten der duisternis heeft mogen zegenvieren!
- pag - 28

3. EEN KERK IN WORDING: EENHEID IN GELOOF
Huwelijk en het houden van de Sabbat.
In de eerste helft van 1846 maakte Ellen kennis met br. Joseph Bates bij
een bezoek aan New Bedford – Massachusetts. Wellicht had ze hem reeds
eerder ontmoet, maar ditmaal was er de gelegenheid om elkaar beter te leren
kennen. Joseph Bates was één van de leiders van de Adventbeweging
vóór 1844 en hij behoorde tot de weinigen die door de teleurstelling van
oktober 1844 niet ontmoedigd waren, maar bleven vasthouden aan hun
geloof in Gods leiding. Ellen schreef later dat Joseph Bates, ongeveer 30
jaar ouder dan zijzelf en James White, altijd als een vader voor haar was
geweest.
Toen Joseph Bates, Ellen voor het eerst had horen spreken openbaarde hij
een diepe interesse. Nadat zij had opgehouden met spreken stond hij op
en zei: “Ik ben een twijfelende Thomas, ik geloof niet in visioenen. Maar
indien ik kon geloven dat het getuigenis,dat deze zuster vanavond heeft
medegedeeld, inderdaad de stem van God tot ons was, zou ik de gelukkigste
man zijn die er leeft. Mijn hart is diep bewogen. Ik geloof dat de
spreekster oprecht is, maar kan er géén verklaring van geven hoe haar de
wonderlijke dingen,die zij ons heeft medegedeeld zijn getoond.”
Zelfs een man als Joseph Bates kon niet direct geloven dat Ellen inderdaad
visioenen had ontvangen van God. Zijn twijfel zou nog duren tot
november van datzelfde jaar. Joseph Bates, die Ellen nu op bijna al haar
reizen samen met nog enkele anderen vergezelde, sprak op zijn beurt met
Ellen en James White over de Sabbat. Hijzelf hield al sinds enige tijd de
zevende dag van de week als rustdag en vestigde nu de aandacht van James
en Ellen op de ware Sabbat.
Ellen vond Bates een oprecht christen, hoffelijk en vriendelijk maar was
van mening dat hij dwaalde door meer nadruk te leggen op het vierde ge-
- pag - 29

od dan op de negen andere geboden. Zij voelde niet het belang van deze
zaak. En ook James stond er vreemd tegenover. Hij was een christen, niet
onder de wet, maar onder de genade en de Sabbat was voor hem slechts
een Joodse instelling.
Enige maanden later op 30 augustus 1846 werden Ellen Gould Harmon en
James White in het huwelijk verbonden. Zij kenden elkaar nu bijna twee
jaar en hadden beide, ondanks hun jonge leeftijd, een diepe ervaring in
de dingen Gods. Beiden waren enkele jaren tevoren actief geweest in de
verkondiging van Christus wederkomst in
Oktober 1844.
Beiden hadden de teleurstelling van 1844
meegemaakt en beiden waren blijven volharden
in het geloof. Niet lang nadat Ellen
haar eerste visioenen had ontvangen had
James White haar ontmoet in Orringten in
het begin van 1845. Anderhalf jaar lang
werkten en reisden zij veel samen vergezeld
van anderen, om overal de verspreide
groepjes van Adventgelovigen te bemoedigen
en op te bouwen. Zo werden deze
twee jonge mensen verenigd door hun
gemeenschappelijk werk voor God. Ellen
was nu bijna 19 jaar en James was 25.
Het zou hun vergund zijn om 35 jaar lang
zij aan zij te strijden. Maar wie had kunnen
voorzien dat het nu nog jonge meisje
daarna nog bijna even lang alleen verder
zou moeten gaan? James en Ellen White.
Van nu af aan waren hun harten definitief verenigd in het grote werk én
zij werkten en reisden samen om zielen te redden. Menselijkerwijs gesproken
waren de vooruitzichten voor dat jonggehuwde stel niet erg bemoedigend.
Ellen White schrijft zelf van deze tijd: “Wij vingen ons werk
- pag - 30

aan zonder geld, met weinig vrienden en een gebroken gezondheid. Mijn
man had een sterk gestel geërfd, maar zijn gezondheid was erg verzwakt
door te grote ijver bij de studie op school en het houden van lezingen. Ik
had van kinds af aan geleden onder een slechte gezondheid, zoals ik heb
vermeld. In deze toestand, zonder geld, met zeer weinigen die met ons
sympathiseerden in onze inzichten, zonder een tijdschrift en zonder boeken,
begonnen wij ons werk. We hadden geen kerkgebouwen in die tijd.
En het idee om een tent te gebruiken was nog niet bij ons opgekomen. De
meeste van onze bijeenkomsten werden in particulieren huizen gehouden.
Onze vergaderingen waren klein.”
God gaf hun de kracht en de vrijmoedigheid om te spreken. Gewoonlijk
hield James eerst een leerstellige verhandeling en daarna volgde Ellen met
een aansporing, waarbij zij de gevoelens van de aanwezigen trachtte te
bereiken. Tenslotte gaf God de wasdom.
In dezelfde maand waarin Ellen en James met elkaar trouwden publiceerde
Joseph Bates een traktaat over de Sabbat, genaamd “DE ZEVENDE
DAGS SABBAT; EEN EEUWIG TEKEN”. Hierin verdedigde hij de viering
van de Sabbat op grond van de Schrift en toonde aan dat de Sabbat
een eeuwige inzettting is, vanaf het Paradijs tot op de vernieuwde aarde.
Kort na hun huwelijk lazen James en Ellen dit traktaat en niet lang daarna
in de herfst van 1846 begonnen zij de Sabbat te vieren en deze ook voor
anderen te verkondigen, evenals Joseph Bates en enkele anderen al sinds
enige tijd deden. Ellen White schreef dat er omtrent die tijd ongeveer 50
Sabbatvierende Adventisten waren, die echter ver verspreid woonden in
verschillende Staten.
Ongeveer een half jaar later in April 1847 kreeg Ellen een visioen waarin
zij de Tempel in de Hemel zag met daarin de ark des Verbonds met de
twee tafelen, waarop de tien geboden staan. Haar werd getoond dat de
christenheid, onder leiding van de zoon des verderfs, het pausdom, was
afgeweken van de geboden Gods, maar dat de bindende eisen van Gods
wet onveranderd waren. Zij zag het vierde gebod omgeven met een krans
- pag - 31

van licht en een engel wees haar erop dat dit gebod het enige gebod is
dat de Levende God aanwijst als Hem die Hemel en aarde schiep en alle
dingen die erin zijn. Ook zag zij dat Gods Woord had voorspeld dat er een
herstel zou zijn van de breuk die in Gods wet was gemaakt voordat Jezus
zou wederkomen.
Dit visioen was een bevestiging van dat wat ze op grond van studie van de
Schrift reeds hadden aanvaard. De visioenen waren nooit zozeer bestemd
om nieuw licht te verkondigen, maar om licht dat door ernstige Bijbelstudie
en gebed ontdekt was, te bevestigen. In het jaar 1846, nog voor haar
huwelijk, verscheen de eerste publicatie van de hand van Ellen, zij het
ook van zeer bescheiden aard. Het was namelijk een brief, waarin haar
eerste visioen werd beschreven, die gepubliceerd werd in een Adventistisch
blaadje dat reeds voor de teleurstelling was verschenen: “THE DAY
STAR”. Dit blad verscheen in Cincinnati en stond onder redactie van een
zekere Enoch Jâcobs. Deze brief verscheen op 24 Januari 1846, ruim een
jaar nadat Ellen haar eerste visioen had ontvangen.
Later heeft zij dit visioen uitvoeriger beschreven en het is nu nog te vinden
in het boekje “EERSTE GESCHRIFTEN”. Het visioen van de ark
in de Hemelse tempel met de twee tafels der Tien Geboden werd in 1847
gepubliceerd door Joseph Bates. Hoewel het nu duidelijk was geworden
voor de eerste pioniers dat de boodschap van de derde engel een reformatie
inhield op het gebied van Sabbatviering, tastten ze toch nog in het
duister wat er bedoeld werd met de waarschuwing tegen het beest, het
beeld en het merkteken van het beest.
Maar God leidde hen ook daarin door Zijn Heilige Geest en langzamerhand
begon er meer licht te vallen op het onderwerp. Door ernstig gebed
en onderzoek van de Bijbel werd alles tenslotte duidelijk. Hoezeer is ook
in deze tijd die ernst nodig in onze gebeden en in onze studie van de Bijbel
opdat ook voor ons alles duidelijk mag worden en wij een helder getuigenis
kunnen geven.
Joseph Bates publiceerde dit visioen nadat hij een half jaar tevoren, in
- pag - 32

November 1846 op een vergadering in Topsham – Maine een bijzondere
ervaring meemaakte. Tot op deze vergadering was Bates nog steeds niet
overtuigd dat Ellen’s visioenen van God kwamen, maar was er veeleer
van overtuigd dat deze visioenen werden veroorzaakt door de langdurige
verzwakte staat van haar lichaam.
Tijdens de vergadering rustte de Geest van God op Ellen en werd zij opgenomen
in een visioen van Gods heerlijkheid
en voor de eerste maal werd haar ook
een gezicht gegeven van andere planeten.
Nadat zij uit het visioen was gekomen
deelde zij alles mede wat zij had gezien.
Broeder Joseph Bates, die zelf kapitein
was geweest op een schip en zeer goed op
de hoogte was met de sterrenkunde, vroeg
Ellen of zij ooit astronomie had bestudeerd.
Toen zij hem vertelde dat zij zich
niet kon herinneren zelfs ooit maar een
boek over sterrenkunde te hebben gezien,
zei hij: “Dit is van God”. Al zijn twijfel
was verdwenen, zijn gelaat straalde met
het licht des Hemels en daar ter plaatse
spoorde hij de gemeente aan de visioenen
te aanvaarden als van God afkomstig. Joseph Bates.
Beproevingen.
Bij haar terugkeer naar het huis van haar ouders in Gorham van deze
vergadering werd Ellen getroffen door een ernstige ziekte. Dit was een
beproeving van haar geloof. Haar ouders, haar zusters en James baden
ernstig voor haar. Maar haar ziekte hield aan en gedurende drie weken
verzwakte zij iedere dag. Weer scheen het alsof zij zou sterven. Sommige
van hun vrienden, broeder en zuster Nichols uit Dorchester in Massachusetts
hoorden van haar ziekte en zonden hun zoon Henry naar Gorham om
- pag - 33

enkele dingen voor Ellen te brengen. terwijl Henry daar was ging men opnieuw
ernstig in gebed om genezing voor Ellen af te smeken. Nadat anderen
hadden gebeden, begon Henry Nichols zeer vurig te bidden en terwijl
de kracht van God op hem rustte, rees hij op van zijn knieen, liep dwars
door de kamer en zijn handen op het hoofd van Ellen White leggend zei
hij: “Zuster Ellen, Jezus Christus maakt u gezond”. Ellen geloofde dat dit
het werk van God was en de pijn verliet haar. Haar ziel werd vervuld met
een innige dankbaarheid en vrede.
Spoedig was ze weer opgeknapt en ging ze weer op reis. Ze reisde samen
met James op de stoomboot van Portland naar Boston over de open zee
en op die tocht werd het schip overvallen door een zware storm. De boot
rolde vreselijk op de golven en het water sloeg de raampjes van de cabines
kapot. Velen baden tot God en beleden hun zonden, anderen renden
verschrikt heen en weer. Alom heerste verwarring. Bij deze gelegenheid
prees Ellen de hoop van de christen, die onder alle omstandigheden vol
vertrouwen tot God kan opzien. De storm bedaarde en allen kwamen veilig
aan land.
De gezondheid van Ellen was in die tijd beter dan in de zes jaar daarvoor,
zo schreef James White in een brief aan vrienden. In maart van 1847 keerden
ze na een intensief werk onder de broeders en zusters in Massachusetts
weer terug naar Maine. Hier bleven ze ook actief tot de tijd dat hun
eerste kind geboren werd in het huis van Ellens ouders. Op 26 augustus
1847, op vier dagen na een jaar nadat ze waren getrouwd, werd de oudste
zoon geboren van Ellen en James en ze gaven hem de naam Henry
Nichols White. Ongetwijfeld kozen ze deze naam uit dankbaarheid voor
hetgeen God door Henry Nichols, acht maanden tevoren had gedaan bij de
genezing van Ellen, toen zij op de rand van de dood had gelegen.
In oktober van datzelfde jaar boden br. en zr. Howland uit Topsham James
en Ellen aan om in een gedeelte van hun huis te gaan wonen. Dit
aanvaardden James en Ellen graag en zij richtten het in met wat geleende
- pag - 34

meubelen. Zij verkeerden echter in grote armoede. James werkte erg hard
door stenen te sjouwen voor de aanleg van een spoorweg. Maar het loon
was niet naar gelang zijn werk. James hield dus op met het sjouwen van
steen en ging met zijn bijl de bossen in om hout te hakken. Daarmee verdiende
hij ongeveer 50 cent per dag. Zij maakten een crisis door en Ellen
verloor op een gegeven moment de moed. In antwoord op ernstige gebeden
voelde zij echter de troostende invloed van Gods Geest. God liet haar
bij deze gelegenheid zien, dat zij voor hun bestwil werden beproefd om
hen er op voor te bereiden voor anderen te werken. Hij had hun nestje in
beroering gebracht opdat ze zich niet op hun gemak zouden gaan installeren
en het werk uit het oog zouden verliezen. Het was hun werk om voor
zielen te werken en indien ze voorspoedig waren geweest, zou hun huis zo
aangenaam zijn geweest dat zij het niet meer zouden willen verlaten om
op reis te gaan, terwijl er juist een groot werk op hen wachtte.
Al snel ontvingen James en Ellen brieven van broeders uit verschillende
Staten met de uitnodiging om hen te bezoeken. Maar zij hadden niet genoeg
geld om hun eigen Staat Maine, te verlaten. Ze moesten terug schrijven
dat ze geen mogelijkheid zagen. Ellen dacht dat het onmogelijk voor
haar zou zijn om met de kleine Henry te reizen. Ze wilden niet afhankelijk
zijn en moesten uiterst zuinig leven. Ze kon zich net iedere dag een halve
liter melk veroorloven voor het kind en zichzelf. Op een morgen liet James,
toen hij naar zijn werk ging, negen cent achter om voor drie dagen
melk te kopen. Ellen had een hele strijd of ze nu de melk voor haarzelf
en de baby zou kopen, of een warm vestje voor de baby om zijn blote
armpjes te bedekken. Tenslotte kocht ze het vestje. Niet lang daarna werd
Henry ernstig ziek. Ondanks alle pogingen om hem beter te maken en
ondanks alle gebeden werd de ziekte steeds erger. James en Ellen hadden
het kind als een reden genomen om niet te reizen en het werk te doen voor
zielen, wat God hun had toevertrouwd. En nu vreesden zij dat de Heere
het kindje wellicht weg zou laten nemen.
Ze beleden hun nalatigheid in ernstig gebed voor God, en vroegen Hem of
Hij hun genade wilde schenken en het kind wilde sparen, en zij beloofden
- pag - 35

plechtig om te gaan waarheen God hen ook zou zenden. Zij pleitten op de
beloften van God en geloof nam bezit van hun hart. Licht brak door en
hun gebeden werden genadig verhoord.
Vanaf dat moment begon het kind te genezen. Dit was de leiding van een
Hemelse Vader, die altijd weet wat het beste is voor Zijn kinderen. Deze
ervaring was de inleiding tot een reeks van gebeurtenissen die voor de
ontwikkeling van de Adventbeweging van het grootste belang zou blijken
te zijn.
De zes sabbat conferenties.
Het duurde niet lang of James en Ellen ontvingen een brief van een zekere
br. E.L.H. Chamberlain uit Middletown in Connecticut, die er bij hen op
aandrong een conferentie bij te wonen die in die Staat zou worden gehouden
in April 1848. Ze besloten te gaan indien ze genoeg geld konden verkrijgen.
James bleek bij de afrekening met zijn baas nog 10 dollar tegoed
te hebben. Vijf dollar daarvan besteedde Ellen om zeer noodzakelijke kleding
te kopen en ze repareerde de overjas van James met stukjes goed,
zodat het bij de mouwen moeilijk was om te zien wat de oorspronkelijke
stof was geweest. Met de overige vijf dollars konden ze hun reis betalen
tot ongeveer halverwege, namelijk tot Dorchester in Massachusetts. De
kleine Henry ging mee en de koffer die ze bij zich hadden bevatte bijna al
hun aardse goederen. Maar ze hadden een rein geweten en vrede in hun
hart en dat schatten ze hoger dan alle aardse gemakken.
In Dorchester bezochten ze het gezin van br. Otis Nichols, de vader van
Henry Nichols naar wie de kleine Henry was genoemd. Zuster Nichols gaf
James 5 dollar waarmee zij hun reis naar Middletown konden voortzetten.
Niemand wachtte hen op en daar ze niemand van de broeders in Connecticut
kenden gooide James de koffer zolang in een afgesloten ruimte en
gingen ze op zoek naar br. Chamberlain. Gelukkig duurde het niet lang
voor ze hem vonden en hij nam hen op in zijn huis. Niet lang daarna
begon de conferentie, die gehouden werd in Rocky Hill, in een grote on-
- pag - 36

voltooide kamer in het huis van br. Albert Belden. Deze zelfde kamer zou
niet lang daarna voor een tijd van ruim een jaar de woonplaats worden
van de familie White. Nu echter waren er ongeveer 50 Adventisten bijeen,
onder wie br. Joseph Bates en H.S. Gurney. Tezamen met James en Ellen
White en br. Chamberlain hadden zij de leiding van de conferentie. Niet
alle aanwezigen hadden het nieuwe licht reeds aanvaard. Joseph Bates en
James White waren de belangrijkste sprekers op de conferentie. Br. Bates
sprak vooral over de belangrijkheid van Gods wet en van de noodzaak om
ook de Sabbat te houden, terwijl James White speciaal de nadruk legde op
het steeds helderder schijnend licht met betrekking tot de boodschap van
de derde engel.
Diegenen die de waarheid al hadden aangenomen werden bevestigd, zij die
nog niet ten volle hadden beslist werden opgewekt. Deze conferentie, die
duurde van 20 - 24 april 1848, was de eerste van een zestal conferenties,
die de verspreide groepen van Adventgelovigen die de Sabbat vierden,
begonnen samen te binden en hen bracht tot een eenheid in het geloof.
Niet lang na afloop van de eerste conferentie kwam er een brief van br.
Hiram Edson uit de Staat New York voor James en Ellen White met een
uitnodiging om in augustus van dat jaar in Volney, New York een tweede
conferentie bij te wonen. Br. Edson schreef dat de broeders over het algemeen
arm waren, zodat hij niet kon beloven dat ze alle reiskosten zouden
kunnen vergoeden maar dat hij zou doen wat hij kon om te helpen.
Er was geen geld en hoewel James in een slechte staat van gezondheid
verkeerde, aanvaardde hij werk in een hooiveld. Iedere morgen baden ze
ernstig of God hem kracht wilde schenken het werk vol te houden en
s`avonds dankten zij en baden opnieuw of Hij hun middelen wilde verschaffen
om de waarheid te verspreiden. James verdiende 40 dollar en
was in staat om in hun meest nodige behoeften te voorzien en de heen
en terugreis naar New York te betalen. Ook Ellens gezondheid was niet
sterk en het was onmogelijk voor haar om te reizen en ook voor haar baby
te zorgen. Zij was dus wel gedwongen om de kleine Henry, nu ruim tien
maanden oud, in Middletown achter te laten in de handen van zr. Clarissa
- pag - 37

Bonfoey. Het was een zware beproeving voor haar om van haar kind gescheiden
te worden, maar zij durfde niet door haar liefde voor haar kind
de weg van plicht, die God haar wees, te ontwijken.
Gedachtig aan Gods grote liefde, die zelfs Zijn Eniggeboren Zoon offerde
om ons te kunnen redden, aanvaardde ze de taak die voor haar lag. En
hoe belangrijk is juist deze conferentie voor de jonge, zich ontwikkelende
Adventgemeente geweest! Op 13 Augustus bereikten James en Ellen New
York City en namen hun intrek bij br. D. Moody. De volgende dag voegden
de broeders Bates en Curney zich bij hen. De eerste algemene vergadering
in Westelijk New York begon op 18 augustus in Volney in de schuur van
br. David Arnold. Het aantal aanwezigen bedroeg ongeveer 35.
Op deze vergadering ontmoetten James en Ellen voor het eerst br. Hiram
Edson. Ook broeder Chamberlain was weer aanwezig. Er was onder de
aanwezigen veel verschil van mening over een aantal punten en bijna niemand
was het met de ander eens. Sommigen koesterden ernstige dwalingen
en een ieder bracht zijn punt met nadruk naar voren, verklarende dat
het overeenkomstig de Schrift was.
Dr. Arnold beweerde dat de duizend jaren van het 20ste hoofdstuk van
Openbaring in het verleden lagen en dat de honderdvierenveertigduizend
vermeld in het zevende en veertiende hoofdstuk van de Openbaring diegenen
voorstelden die opgewekt waren bij Christus opstanding. Toen ze
gezamelijk het Avondmaal vierden en op het punt stonden om het lijden
en sterven van de Heiland te gedenken door het gebruik van brood en
wijn, stond br. Arnold op en zei dat hij geen geloof had in wat ze wilden
doen; hij beweerde dat s’Heeren Avondmaal een voortzetting was van het
Pascha en daarom slechts éénmaal per jaar hoorde gebruikt te worden.
Deze vreemde meningsverschillen en dwalingen drukten als een zware
last op de leider van de vergadering en in het bijzonder op Ellen White.
Zij zag dat vele dwalingen naar voren werden gebracht alsof het waarheid
was. Het scheen haar toe dat God werd onteerd. GROTE DROEFHEID
DRUKTE HAAR TERNEER EN ZIJ VERLOOR HET BEWUSTZIJN
ONDER DEZE DRUK.
- pag - 38

Sommigen vreesden dat zij zou sterven. De broeders Bates, Chamberlain,
Curney, Edson en haar echtgenoot baden voor haar. De Heere verhoorde
de gebeden van Zijn dienstknechten en zij kwam weer bij. Het licht des
Hemels rustte op haar en spoedig was zij opgenomen in een visioen. Haar
begeleidende engel hield haar enkele van de dwalingen voor van sommigen
op de vergadering en ook de waarheid in tegenstelling tot hun dwalingen.
Deze tegenstrijdige inzichten, waarvan zij beweerden dat ze in harmonie
waren met de Schriften, waren slechts naar hun persoonlijke mening en
niet naar de Bijbelse leer. Ellen werd verzocht om hen te zeggen dat zij
hun dwalingen zouden opgeven en zich zouden verenigen op de waarheden
van de boodschap van de derde engel. Wat er toen gebeurde is veel
later op de volgende wijze verteld, door één van de personen, die deze
vergadering in Volney bijwoonde, namelijk br. Alexander Ross. Hij zegt:
“Ellen White stond op, terwijl ze in visioen was, en nam de familie Bijbel
op haar linkerhand; het Boek was van de gewone omvang terwijl zij het
openhield, de arm uitgestrekt sloeg zij zonder er naar te kijken, met haar
rechterhand tekst na tekst op en herhaalde, nadat zij haar vingers op een
Schriftplaats had gelegd de inhoudt daarvan. Ik keek naar vele van de teksten
om te zien of zij juist diegene herhaalde waar zij naar wees. Ik zelf of
iemand anders van het gezelschap controleerde ze allemaal.
In elk geval herhaalde zij niet alleen de tekst waarnaar zij wees, maar zij
deed dat terwijl haar ogen naar boven keken precies in een richting tegengesteld
aan die van de Bijbel. Het waren deze Schriftplaatsen, die zij
herhaalde, die de valse theorieën van de Sabbatvierders, die in augustus
1848 te Volney bijeen waren, omverwierpen en die ons er toe brachten ons
op de waarheid te verenigen.”
Opnieuw was het de leiding van de Geest van God, werkende door de
dienstmaagd des Heeren, die de jonge gemeente bewaarde voor splitsing
en tweedracht. Hoe zou satan gejubeld hebben indien hij daarin was geslaagd,
maar ook deze keer was het de Geest der Profetie die de Advent-
- pag - 39

gelovigen van de strik van de tegenstander redde.
Ellen White schrijft: “Onze vergadering eindigde triomfantelijk. De waarheid
haalde de overwinning. Onze broeders lieten hun dwalingen varen en
verenigden zich in de boodschap van de derde engel en God zegende hen
rijkelijk en voegde velen aan hun aantal toe.”
De volgende conferentie werd gehouden in de schuur van br. Hiram Edson
te Port Gibson op 27 en 28 augustus. Dit was dezelfde schuur waar een
kleine 4 jaar eerder, op de dag na de teleurstelling van 23 Oktober 1844,
Hiram Edson met nog vier anderen was neergeknield om God om licht te
vragen. God had in antwoord daarop aan Hiram Edson geopenbaard, dat
de reiniging van het Heiligdom aan het eind van de 2300 jaren vermeld
in Daniël 8:14, betrekking had op het Heiligdom in de Hemel. Nu was
er een klein aantal ernstige Adventgelovigen bijeengekomen om over de
waarheid, die zij liefhadden te spreken. Ook hier hielden sommigen echter
sterk vast aan persoonlijke inzichten en dwalingen. Maar opnieuw openbaarde
God Zijn machtige leiding. Opnieuw ontving Ellen een visioen
waarin haar werd getoond dat de broeders hun dwalingen moesten laten
varen en zich in de waarheid van de Bijbel moesten verenigen. Ook deze
vergadering eindigde in een volkomen harmonie.
Op hun reizen door de Staat New York bezochten Ellen, James en enkele
anderen nog enige alleen staande broeders en zusters en waren in de gelegenheid
om hen te bemoedigen en te versterken in het geloof. Bij hun
terugkeer naar Rocky Hill, Connecticut werd daar op 8 en 9 september
een vierde conferentie gehouden en werd het resultaat van de eerste conferentie
bevestigd. Bij hun terugkeer naar Rocky-Hill troffen James en
Ellen hun kleine Henry, nu ruim een jaar oud, ziek aan, ondanks de goede
zorgen van Clarissa Bonfoey. Verlangende om terug te keren naar Maine
om ook daar de gemeente te versterken gingen ze in ernstig gebed tot God
en Deze verhoorde hun gebeden, zodat de kleine Henry weer beter werd.
In oktober keerden ze terug naar Maine. Daar werd van 20-22 oktober
1848, een vijfde conferentie gehouden en daardoor werden de gelovigen
in een hechtere band samen verenigd en het werk werd verstevigd.
- pag - 40

De laatste en zesde conferentie werd gehouden op 18 november in het
huis van Otis Nichols in Dorchester, Massachusetts. Deze laatste twee
conferenties vormden de inleiding tot een geheel nieuwe ontwikkeling
van de jonge Adventgemeente. Het waren de eerste groene puntjes van de
pas verschijnende lenteblaadjes die de voorboden vormden van een rijke
en ongedachte ontwikkeling die volgen zou in de latere jaren. Op deze
conferenties werden de grondslagen van de Adventbeweging van Miller
opnieuw bestudeerd en werd het nieuwe licht, dat God had geschonken,
verenigd tot één geheel. Het was op deze vergaderingen dat het fundament
werd gelegd van de leerstellingen zoals ze nu nog door de Zevendedags
Adventisten worden beleden. Het was door ernstige studie van de Schrift,
onder tranen en gebed, dat schakel voor schakel van de MACHTIGE EN
HEERLIJKE WAARHEID ZOALS WIJ DIE NU BEZITTEN WERD
ONTDEKT. Vaak werden de waarheden, die door Bijbelstudie aan het
licht werden gebracht, bevestigd door visioenen die God schonk aan Ellen
White, ook gaf God soms door middel van een visioen licht op een vraag
waar de broeders niet meer uit konden komen.
De Geest der Profetie bleek een machtig middel in Gods hand om de
jonge gemeente te beschermen en te leiden. Nooit echter hebben deze
visioenen de plaats ingenomen van ernstige, volhardende, Bijbelstudie.
James White schreef in de Review and Herald van 25 februari 1868 “Het
schijnt niet het verlangen te zijn van de Heere om Zijn volk te onderrichtten
door de gaven van de Geest over de Bijbelse vraagstukken, totdat Zijn
dienaren Zijn Woord ijverig hebben onderzocht. De Heilige Schriften zijn
ons gegeven als de richtlijn van geloof en plicht en ons is bevel gegeven
hen te onderzoeken.”
Tijdens de conferenties van 1848 kon Ellen White de redeneringen van
de broeders over de verschillende onderwerpen niet begrijpen. Zij schrijft
zelf: “Mijn verstand was als het ware gekluisterd en ik kon de betekenis
van de Schriftgedeelten niet begrijpen”...de broeders wisten, dat wanneer
ik niet in visioen was, ik deze dingen niet kon begrijpen en zij aanvaardden
de openbaringen als licht direct van de Hemel gegeven”. (special
- pag - 41

Testimony Series B. no.2 bl.56,57) Opnieuw bleek de waarheid van het
woord van Paulus: “Wat voor de wereld dwaas is, heeft God uitverkoren
om de wijzen te beschamen”. 1 Cor.1:27.
De geschiedenis van de zes conferenties van 1848 doet opnieuw in ootmoed
en met dankbaarheid opzien tot onze Heiland, de Bron van LICHT
EN WAARHEID, die Zijn gemeente leidt uit de duisternis tot het licht,
totdat de volle dageraad der eeuwigheid aanbreekt en wij voor altijd mogen
leven in het licht van Zijn troon.
- pag - 42

4. VAN EEN KLEIN BEGIN TOT EEN BUNDEL VAN LICHT
In Openbaring hoofdstuk 10 wordt beschreven hoe Johannes een boekje
ontvangt van de sterke engel, een boekje dat geopend is. Adventisten hebben
steeds verstaan dat dit boekje slaat op het boek Daniel, waarvan de
profetieën - althans gedeeltelijk - verzegeld zouden zijn tot de tijd van het
einde, dan zou het geopend en de profetieën verstaan worden. Wanneer
dat gebeurde zou het eerst zoet smaken en daarna bitter zijn. Deze ervaringen
maakten de Adventgelovigen door in 1844.
De verwachting dat Jezus spoedig zou wederkomen was zoet voor hen, en
vol verlangen zagen zij uit naar de komst van hun Heer; maar hoe bitter
was hun ervaring toen Jezus niet kwam, en zij een vreselijke teleurstelling
ondergingen. Dan volgt er een nieuwe opdracht; “Gij moet wederom profeteren
voor vele volken, en natiën, en talen, en koningen.” Openbaring
10:11.
Hoe kon dat kleine groepje Adventisten, dat trouw was gebleven aan hun
ervaring en op wie meer licht was gaan schijnen, profeteren voor vele
natiën en talen en volken en koningen? Er was geen geld er waren geen
betaalde predikers, laat staan zendelingen er waren geen boeken of tijdschriften,
kortom er was niets en toch begrepen ze dat ze iets moesten
doen om anderen te bereiken, en zo bespraken zij op de vijfde conferentie
van het jaar 1848 van 20-22 oktober in Topsham, Maine, de mogelijkheid
om een blad uit te geven. Maar er was geen geld en het bleef bij plannen.
James en Ellen gingen bovendien spoedig weer op reis en moesten
daarvoor opnieuw een groot offer brengen. Zij moesten hun kleine Henry
achter laten aan de zorgen van de familie Howland, die deze zaak blijmoedig
op zich nam. Ellen kon slechts met de grootste moeite van haar kind
scheiden. Het zou vijf jaar duren voor ze weer geregeld zelf de zorg voor
haar jongste op zich kon nemen.
- pag - 43

Een visioen.
Niet lang daarna op de 18de november werd op de zesde conferentie in
Dorchester, Massachusetts, opnieuw de mogelijkheid besproken om een
blaadje te publiceren. Daar de mogelijkheid er niet, was ging men in ernstig
gebed tot God om Hem om leiding te vragen. Op deze gebeden werd
Ellen een visioen gegeven. In het visioen scheen zij een licht gade te slaan
als van de zon, die opgaat in het Oosten, zoals de Engel in Openbaring 7
en zij begroette het licht met uitroepen van verwondering over zijn toenemende
kracht; “uit zwakheid is het sterk geworden!” Het gaat op, beginnende
van de opgang der zon. . . . o, de kracht van die stralen! Het groeit
in kracht. De engelen houden de vier winden tegen….. de heiligen zijn
niet allen verzegeld!
Ja, publiceer de dingen die gij gezien en gehoord hebt, en de zegen van
God zal het begeleiden.” Kijk! dat opgaan, is in kracht en schijnt helderder
en helderder!” Toen zij uit het visioen kwam zei ze tot haar man: “Ik
heb een boodschap voor je. Je moet beginnen een blaadje te drukken en
het uitzenden naar de mensen, het mag aanvankelijk klein zijn, maar als
de mensen het lezen zullen zij je geld zenden voor het drukken en het zal
een succes zijn vanaf het begin. Mij werd getoond dat dit kleine begin zal
worden: “GELIJK BUNDELS VAN LICHT DIE DE WERELD
OMSPANNEN”.
Maar drukken gaat niet voor niets. Er was nog steeds geen geld. Er waren
nauwelijks meer dan honderd Sabbatvierende Adventisten van wie de
meesten zeer arm waren. Hoewel de lasten zeer zwaar op James drukten,
zag hij niet hoe dit moest gebeuren en voorlopig bleef het erbij. In de volgende
maanden, gedurende de winter en het voorjaar van 1848/1849 reisden
James en Ellen weer van de ene plaats naar de andere om de broeders
en de zusters te bemoedigen. Wonderlijke genezingen volgden op zalving
en gebed. In het voorjaar keerden zij terug naar de familie Howland in
Topsham Maine. Ellen en James vroegen zich af waar zij in de zomer naar
toe moesten gaan. Er waren dringende uitnodigingen, zowel uit New York
- pag - 44

als uit Connecticut. Tenslotte besloten ze naar New York te gaan en James
schreef een brief aan de broeders in die Staat om hen van hun voornemen
op de hoogte te stellen. Toen hij de brief wilde verzenden, rustte er een
zware last op Ellen en zij geraakte in een toestand van neerslachtigheid.
James verscheurde de brief, die hij geschreven had en samen knielden zij
neer om de Heere om leiding te vragen. Het duurde niet lang en hun beden
werden beantwoord.
Reeds de volgende dag ontvingen zij een brief van broeder Albert Belden
uit Rocky Hill, Connecticut, met de uitnodiging om bij hem te komen
wonen. De grote kamer, waarin een jaar tevoren de eerste conferentie was
gehouden, stond hun ter beschikking. Br. Belden zond eveneens geld voor
de verhuizing. Zij
aanvaardden dit
als de leiding van
God en reisden
niet lang daarna
naar Rocky Hill,
waar zij zich met
hun weinige bezittingenvestigden.
Belden home, Rocky Hill
In juni van datzelfde jaar deed zr. Clarissa M. Bonfoey die indertijd voor
de kleine Henry had gezorgd en wier ouders onlangs waren overleden,
het voorstel om bij hen te komen wonen. Zij stelde het meubilair, wat zij
bij de verdeling van de erfenis had meegekregen uit haar ouderlijk huis
ter beschikking van Ellen en James en bood bovendien haar eigen diensten
aan. James voelde nu sterker dan ooit dat hij moest schrijven en een
blaadje laten drukken. Hoewel er leden waren die hem financieel konden
helpen, kwam er toch geen geld.
James besloot om, door weer zelf te gaan werken, geld bijeen te brengen.
Maar Ellen kreeg, toen zij ernstig bad om een duidelijke weg door hun
- pag - 45

moeilijkheden, een visioen waarin haar werd getoond, dat God in het verleden
James kracht had geschonken om zelf geld te verdienen voor zijn
reizen, maar dat het nu niet Zijn bedoeling was, dat James zou werken.
Hij moest schrijven en publiceren en de mensen zouden hem geldmiddelen
sturen om dat werk voort te zetten. James aarzelde nu niet langer;
hij schreef en bracht de kopie naar een drukker in Middletown, Charles
Hamlin Pelton om 1000 exemplaren te drukken van een blaadje van 8
bladzijden genaamd: “PRESENT TRUTH” (de tegenwoordige waarheid)
Het bevatte duidelijke, zij het korte artikelen over de Sabbatswaarheid,
het Heiligdom en de gave der profetie.
Verschillende malen tijdens de voorbereiding van het eerste nummer
moest James heen en weer lopen naar Middletown, in totaal 25 km om de
drukproeven na te zien. Als het nummer tenslotte klaar is leent hij paard
en rijtuig van br. Belden en haalt de duizend exemplaren op, om ze naar
huis te brengen.
Ellen White schrijft van deze gebeurtenis: “De kostbare gedrukte vellen
werden in huis gebracht en op de vloer uitgespreid; daarna werd een kleine
groep van belangstellenden bijeenverzameld en we knielden rondom
de bladen en met ootmoedige harten en onder veel tranen smeekte we de
Heere om Zijn zegen te laten rusten op deze gedrukte boodschappen met
de waarheid”. Nadat wij met elkaar de bladen hadden gevouwen en James
ze had geadresseerd aan al degenen waarvan hij dacht dat ze belangstelling
zouden hebben en ze zouden lezen, deed hij ze in een grote reistas en
droeg ze te voet naar het postkantoor in Middletown.
De geregelde publicatie van het tot nu toe ongeorganiseerde kerkgenootschap
was begonnen! Maar laten we nooit vergeten: Het was God Zelf
die door de Geest der Profetie de beslissende stoot gaf tot deze eerste
publicatie! Het eerste nummer van de “PRESENT TRUTH” verscheen in
juli 1849 en in augustus en september van dat jaar verschenen er nog drie
nummers van ieder 8 bladzijden.
Ellen White had voorspeld, dat als James publiceerde, de mensen hem
middelen zouden sturen om de bladen te kunnen drukken. Inderdaad ont-
- pag - 46

ving James al spoedig genoeg gaven, om de rekening van de eerste 4
nummers te betalen en hield zelfs nog geld over; maar wat nog beter was:
er kwamen berichten dat velen door het lezen van de bladen de waarheid
hadden aangenomen. Het was duidelijk dat God het werk zegende en het
geloof van Zijn trouwe kinderen beloonde.
De maand juli bracht nog een andere blijde gebeurtenis in het gezin van
James en Ellen. Op de 28e juli werd hen namelijk een tweede zoon geboren,
die zij de naam gaven van James Edson White. In ons land is zijn
naam beter bekend geworden door het boek “DE KOMENDE KONING”
dat van zijn hand verscheen.
James Edson was echter nog maar zes weken oud toen zijn vader en moeder
al weer op reis moesten om verschillende plaatsen te bezoeken. Ze
gingen naar Maine. Gedurende de maanden oktober en november verschenen
er als gevolg van het andere werk geen nummers van de
“PRESENT TRUTH”.
Van Maine ging het weer naar New York. Daar waren sinds hun vorig
bezoek velen tot de waarheid gekomen, maar deze zielen hadden er grote
behoefte aan om in het geloof versterkt en verder onderricht te worden. In
de staat New York huurden zij zolang een huis in Oswego, leenden meubelen
van de broeders en zetten daar tijdelijk een huishouding op.
Het was hier dat James, die nog steeds de last op zich voelde om te publiceren,
weer begon te schrijven. In december 1849 verschenen de nummers
5 en 6 van de “PRESENT TRUTH”. Aanvankelijk had James niet
gedacht meer dan enkele nummrs te laten verschijnen, maar nu voelde hij
zich toch gedrongen dit werk voort te zetten. Hij merkte al spoedig dat een
blad wat niet regelmatig verschijnt zijn aanhangers verliest. De gelden die
binnen kwamen waren lang niet zo overvloedig als bij het verschijnen van
de eerste vier nummers. Ook van een andere kant ondervond hij tegenwerking.
Br. Joseph Bates ontmoedigde James om het drukken van het blad
voort te zetten, want dat betekende volgens zijn mening dat zij hetzelfde
deden als anderen hadden gedaan die waren afgevallen. James besloot om
van verdere publicatie af te zien.
- pag - 47

Nog maar nauwelijks had hij echter deze beslissing genomen of God gaf
Ellen een visioen om James te berispen, maar ook te bemoedigen. Ellen
White zei: “Ik zag dat God niet wilde dat James nu reeds zou ophouden,
maar dat hij moest schrijven, schrijven, schrijven, schrijven en de boodschap
bespoedigen en zijn vrije loop laten hebben. Ik zag dat de bladen
daar zouden komen, waar Gods dienaren niet kunnen komen.”
James overwon zijn ontmoediging, ging voorwaarts in het geloof en begon
weer te schrijven om het kostelijk licht der waarheid te laten schijnen voor
velen die er vurig naar verlangden. In de maanden maart, april en mei van
het jaar 1850 verschenen in Oswego de nummers 7-10 van de “PRESENT
TRUTH”. Opnieuw bleek de leiding van de Geest der Profetie beslissend
te zijn voor de voortzetting van het verkondigen van de waarheid door
middel van het gedrukte woord.
The Review and Herald.
De White’s hadden echter nog steeds geen vast tehuis. In juni 1850 gingen
zij in Centerport wonen bij de familie Harris. Hier liet James een nieuw
blad drukken “THE REVIEW AND HERALD”.
In een brief van James die uit die tijd bewaard is gebleven vinden wij de
reden hiervoor. Hij schreef: “De Heere heeft Ellen getoond dat ik de getuigenissen
moet publiceren van diegenen die het werk dat gedaan is en de
Adventbeweging van God na 1844 erkennen. Dit is nu mijn eerste werk. Ik
ben van plan een blad uit te geven genaamd “THE ADVENT REVIEW”,
van zestien bladzijden in het formaat van de “PRESENT TRUTH”, het
werk vraagt erom. Ik hoop zes nummers te laten verschijnen, van ieder
3000 exemplaren; het zal 250 dollar kosten. Ik zal voorwaarts gaan naarmate
de middelen binnen komen. Mijn weg gaat omhoog. Mannen van
Israël help, nu is het de tijd om voor God te werken.”
Het werden tenslotte vijf nummers en geen zes. De eerste vier nummers
werden gedrukt te Auburn, New York en verschenen in augustus en september
1850. Het vijfde en laatste nummer verscheen echter met het elfde
en laatste nummer van de “PRESENT TRUTH” in november 1850. Deze
- pag - 48

eide nummers werden gedrukt in Paris, Maine, nadat Ellen en James in
verband met het werk weer hadden moeten verhuizen.
Op een conferentie, gehouden in november in Paris, Maine, werd door de
aanwezige broeders besloten de beide voornoemde bladen te verenigen tot
één blad en dat te laten verschijnen onder de titel “THE SECOND
ADVENT REVIEW AND SABBAT HERALD” (Review van de wederkomst
en de heraut van de Sabbat).
Reeds na het eerste nummer werd het woordje “second” weggelaten en
sinds die tijd was het “THE ADVENT REVIEW AND SABBAT
HERALD” of kortweg THE REVIEW AND HERALD” nog steeds het
officiële kerkblad van de Zevendedags Adventisten.
Hoe vertrouwd is deze naam ons geworden, ook hier in Nederland. Het
is juist dit blad geweest waarin vele belangrijke artikelen verschenen van
de hand van zr. White en zo werd het één van de belangrijkste kanalen
waardoor de Geest der Profetie zich manifesteerde in het leven van de
Adventbeweging.
Nog steeds hadden Ellen en James te kampen met armoede. Dikwijls
werkten zij tot ver in de nacht om de drukproeven door te lezen, bladen te
vouwen en te verzenden. Tenslotte begonnen de krachten van James het te
begeven als gevolg van de uitputtende arbeid, zorgen, gebrek aan goede
voeding en het blootgesteld zijn aan kou tijdens het reizen in de winter.
Desondanks moesten ze bovendien nog van sommigen verwijten aanhoren
en werden ze met achterdocht en wantrouwen bekeken.Tenslotte vonden
ze bijna geen tijd meer om uit te rusten. Satan probeerde het jonge
echtpaar, dat hun leven gewillig in dienst had gesteld van God, zo te ontmoedigen
dat zij het werk zouden opgeven. James besloot tenslotte om
een bekendmaking in het blad te plaatsen dat hij niet meer zou publiceren.
Toen hij de deur uitstapte om dit naar de drukkerij te brengen, bezweek
Ellen onder de last. James kwam terug en bad voor haar. Zij herstelde.
Niet lang daarna kreeg Ellen een visioen waarin God haar toonde dat satan
hen trachtte te ontmoedigen, maar dat ze niet moesten opgeven en dat
Hij hen zou ondersteunen. Niet lang daarna ontvingen zij uitnodigingen
- pag - 49

om verschillende conferenties bij te wonen. Zo gingen zij weer op reis en
vestigden zich vroeg in 1851 in Saratoga Springs New York, waar zij een
huis huurden. Hier voegden br. en zr. Belden Bonfoey zich bij hen met
de kleine Edson. Hier verscheen het tweede nummer van de “ADVENT
REVIEW AND SABBAT HERALD”. Hier kwam ook Annie Smith een
zuster van Uriah Smith, bij hen wonen om hen te helpen met het werk van
de “Review and Herald”.
Haar hulp was nodig, want James kon het werk alleen niet meer af. In datzelfde
jaar verscheen te Saratoga Springs het eerste boek van Ellen White
onder de titel: “A SKETCH OF THE CHRISTIAN EXPERIENCE AND
VIEWS OF ELLEN G.WHITE” (een schets van de christelijke ervaringen
en gezichten van Ellen G.White). Dit eerste boekje had de bescheiden
omvang van 64 bladzijden en bevatte een kort verslag van Ellens vroegere
ervaringen en van haar eerste visioenen. Dit werd later in 1854 aangevuld
met een supplement. Deze beide geschriften zijn later in hun geheel overgenomen
in “EERSTE GESCHRIFTEN” dat voor het eerst verscheen in
1881.
Een eigen drukkerij.
Nu de “Review and Herald” regelmatig verscheen en er ook andere dingen
gedrukt werden, ontstond er een nieuwe behoefte. De kleine maar
vooruitstrevende groep Adventgelovigen wilden zelf hun eigen geschriften
gaan drukken. In maart 1852 werd er een vergadering belegd in het
huis van Jesse Thompson slechts enkele mijlen verwijderd van Saratoga
Springs. Thompson was een welvarende advocaat en boer die ruimschoots
had gegeven voor de zaak en die James en Ellen White verscheidenen weken
te gast had gehad toen zij Saratoga Springs voor het eerst bezochten.
Deze conferentie werd bijgewoond door een aanzienlijk aantal broeders,
waaronder Bates, Andrews, Edson en Rhodes alsook de kleine staf van de
‘Review and Herald”. Hier werd besloten om het kantoor van de “Review
and Herald” te verplaatsen naar Rochester om een eigen drukkerij op te
zetten.
- pag - 50

Maar een drukkerij kost geld. Grote en kleine giften werden ontvangen van
de gelovigen. Hiram Edson verkocht zijn boerderij en schonk genoeg geld
om alle onkosten voor de aanschaf van een machine te dekken. En in april
1852 werd de hoop van deze eerste Adventisten verwezenlijkt toen zij een
eigen handdrukpers kochten en een huis huurden in Rochester, New York
op nummer 124 van de
Mount Hope Avenue
(straat van de berg der
hoop). Hier woonde de
staf van de “Review
and Herald” en was tevens
het kantoor. In een
Review van oktober
1852 staat vermeld dat
de kosten van de drukpers
en de verdere uitrusting
652 dollar en 93
cent bedroegen.
- pag - 51
Original hand-press.
De ontvangsten aan giften en dergelijke bedroeg 655 dollar en 84 cent.
Dit was een ernorme vooruitgang voor de kleine vrijwel ongeorganiseerde
groep van Sabbatvierende Adventisten. De aanschaf van deze handdrukpers
was een daad van geloof, voorbestemd om duizendvoudig vrucht te
dragen in de gehele wereld. Vanaf mei 1852 verscheen de Review gedurende
een tijd van drie jaar geregeld in Rochester totdat een meer definitieve
verhuizing nog eenmaal de situatie zou veranderen.
De grootste zuinigheid moest nog steeds in acht worden genomen. In een
brief aan br. Howland van 16 april 1852 lezen we: “We hebben ons juist
gevestigd in Rochester. We hebben een oud huis gehuurd voor 175 dollar
per jaar. We hebben de drukpers in huis. Als we dit niet deden, zouden we
50 dollar per jaar moeten uitgeven voor kantoorruimte. Je zou glimlachen

als je een kijkje bij ons zou kunnen nemen en ons meubilair zien. We hebben
twee oude ledikanten gekocht voor 25 cent per stuk. Mijn echtgenoot
bracht 6 oude stoelen voor mij naar huis, waarvan geen twee hetzelfde
zijn, waarvoor hij 1 dollar betaalde, en spoedig schonk hij mij nog vier
stoelen zonder enige bekleding waarvoor hij 62 cent betaalde. De geraamten
zijn sterk en ik heb hen bekleed met drilling (een soort linnen stof),
betere stof is zo duur dat wij het niet kopen, ook aardappelen kunnen wij
ons niet veroorloven. We gebruiken saus inplaats van boter en knolrapen
inplaats van aardappelen.
Onze eerste maaltijden aten wij van een haardplaat op twee legen meelvaten.
We zijn bereid om ontberingen te verdragen indien het werk van
God bevorderd kan worden. We geloven dat Gods hand erin was dat wij
naar deze plaats kwamen. Er is een uitgebreid arbeidsveld en er zijn maar
weinig arbeiders. Afgelopen Sabbat was onze vergadering uitstekend. De
Heere verkwikte ons door Zijn tegenwoordigheid.”
Zo begon de eerste drukkerij van de Adventisten armoedig en gebrekkig,
maar gedreven door mensen rijk in het geloof, en bereid zichzelf weg te
cijferen voor het werk des Heeren. James White die vroeger onderwijzer
was geweest, voor hij gegrepen werd door de Adventprediking van William
Miller, koesterde een warme belangstelling voor de jeugd. In zijn
rapporten vinden wij verslagen van het werk onder de jeugd en zelfs onder
jonge kinderen en zo hier en daar geeft hij uitdrukking aan zijn blijdschap
en vreugde over hun bekering en toewijding aan God.
In de zomer van het jaar 1852 rees de gedachte bij hem op, om een blaadje
te gaan drukken speciaal bestemd voor de jeugd. Bij James gold de gedachte
voor de daad en het duurde niet lang of het eerste nummer verscheen
van de “YOUTH INSTRUCTOR” (jeugdgids). Aanvankelijk was
James zelf de redacteur, later werd deze taak o.a. vervuld door zijn zuster
Anna White en ook door Annie Smith. Ook dit blad is tot op heden toe
gebleven en is nog altijd wat James schreef bij het begin: “Wij zijn van
plan een klein maandelijks blad uit te geven dat materiaal bevat ten nutte
- pag - 52

van de jeugd....de kinderen behoren een blad voor zichzelf te hebben dat
hen zal interesseren en onderrichten.”
De “YOUTH INSTRUCTOR” is nog altijd een vriend van de oudere
jeugdleden. (hier in Nederland hadden wij het blad “De jonge Advent Heraut)!
Er brak een drukke tijd aan voor de White’s. Samen bezochten zij
tal van conferenties in verschillende delen van het land. James preekte,
verkocht boeken en spande zich in om de circulatie van het blad steeds uit
te breiden. Wanneer een conferentie voorbij was haastten zij zich naar de
volgende. Zij reisden met paard en wagen, een geschenk van de broeders
in de staat Vermont. s’Middags stopten ze langs de kant van de weg om
het paard te laten grazen en zelf de lunch te gebruiken. Na afloop van de
maaltijd legde James zijn schrijfpapier boven op de etenstrommel of de
bovenkant van zijn hoed om artikelen te schrijven voor de Review and
Herald of voor de Youth Instructor. Op deze wijze reisden ze, predikten,
schreven ze en de Heere zegende hun arbeid en de waarheid bracht menig
hart tot bekering.
De publikaties waren echter nog beperkt. Een van de pioniers die in die
dagen heeft geleefd vertelde later dat men in 1854 voor 3 dollar alle lectuur
kon kopen die werd gedrukt op de persen van de Advent drukkerij,
d.w.z. een abonnement op de Review and Herald, een abonnement op
de Youth Instructor, pamfletten, traktaten en een liederen bundel. Nu zou
men aan het duizend voudige nog lang niet genoeg hebben. De Youth Instructor
kostte toen nog geen 3 cent per maand.
Er verschenen in deze jaren ook enkele boeken van de hand van Ellen en
James White. In 1853 schreef James, ondanks dat hij zwak en ziekelijk
was, het boek “SIGNS OF THE TIMES” (tekenen der tijden). Vaak was
hij gedwongen op te houden, maar door ernstig gebed ontving hij nieuwe
kracht en onder Gods zegen voltooide hij dit werk.
In 1854 verscheen van de hand van Ellen een supplement op haar eerste
boek “EEN SCHETS VAN DE CHRISTELIJKE ERVARINGEN EN GE-
ZICHTEN VAN ELLEN G. WHITE”.
- pag - 53

In 1855 verscheen “GETUIGENISSEN VOOR DE GEMEENTE” No. 1
(In het geheel verschenen er in de loop der jaren 37 nummers van de
“GETUIGENISSEN VOOR DE GEMEENTE”, die werden verdeeld over
9 boekdelen.)
In 1858 verscheen deel 1 van “SPIRITUAL GIFTS” (geestelijke gaven).
Dit boekje dat nu het laatste gedeelte vormt van het boekje “EERSTE
GESCHRIFTEN”, geeft de beschrijving van de grote strijd tussen Christus
en satan door de eeuwen heen, zoals dat in datzelfde jaar in visioenen
aan Ellen White was getoond. Later zijn deze dingen uitvoeriger beschreven
in boeken zoals “PATRIARCHEN EN PROFETEN” en “DE GROTE
STRIJD”. Het zijn deze boeken die zo’n grote rol hebben gespeeld en
nog spelen in de geestelijke ontwikkeling van Gods volk en die de lezer
aansporen tot een steeds dieper onderzoeken van het Boek der boeken de
“BIJBEL”.
In 1855 vond er een verandering plaats van verstrekkende invloed. De
drukkerij werd nl. verplaatst naar BATTLE CREEK in MICHIGAN”
waar enkele broeders een terrein hadden gekocht om een eigen gebouw
voor onze drukkerij op te bouwen. Zo bezaten de Sabbatvierende Adventisten,
nog geen zeven jaren na het visioen van Ellen White dat James een
blaadje moest gaan uitgeven, een eigen drukkerij met een eigen drukpers.
De handdrukpers werd al spoedig vervangen door de stoomdrukpers.
Een wereld omspannend werk.
Deze drukkerij werd de eerste van de reeks die de gehele wereld zou omspannen.
Wonderlijk genoeg werd dat alles lang van te voren aan Ellen G.
White in een visioen getoond en door haar voorspeld. Op 3 januari 1875
kreeg zij een visioen waarover zij diezelfde dag s’avonds sprak bij de officiële
opening van onze eerste school. Zij zag in dit visioen enkele uitgevers
huizen in verschillende delen van de wereld, waar boeken traktaten
en tijdschriften werden gedrukt over de wederkomst van Christus en de
heiligheid van de Sabbat.
- pag - 54

- pag - 55
Review and Herald office.
Op een vraag van James White of ze ook de namen van de landen kon
noemen waar ze de drukkerijen had gezien; aarzelde zij een moment en
zei: “Neen, ik weet de namen niet. Het beeld van de plaatsen en drukkerijen
is erg duidelijk, en als ik ze ooit zou zien, zou ik hen herkennen.
Maar de namen van de plaatsen hoorde ik niet. O ja, één herinner ik mij,
de engel zei: “Australië.”
Toen het visioen werd gegeven bezat de gemeente één drukkerij in Battle
Creek en zij overwoog de oprichting van een tweede op de Westkust van
de Verenigde Staten maar verder was er geen sprake van andere drukkerijen.
In 1874 was net de eerste zendeling br. J.N.Andrews afgevaren naar
Europa. Het zou echter nog verscheidenen jaren duren voordat er verschillende
drukkerijen werden opgericht in Zwitserland en Scandinavië
en het zou nog meer dan 10 jaar duren voor de eerste zendeling vertrok
naar Australië.

Het visioen vormde echter voor de broeders in 1875 een enorme bemoediging
en verruimde hun blik zodat de hele wereld daarin werd betrokken
en zij begonnen te beseffen dat ze pas aan het begin stonden van een
werk dat tenslotte de wereld zou omspannen. Toen Ellen White in de jaren
1885-1887 Europa bezocht en ook onze drukkerijen in Basel en in Oslo
kon bezichtigen, herkende ze deze onmiddellijk als diegenen die haar in
het visioen meer dan 10 jaar tevoren waren getoond. Zij bleek ook precies
met de plaatselijke situatie op de hoogte te zijn.
Toen het personeel van onze drukkerij in Basel aan haar werd voorgesteld
zei ze tegen br. Whitney die haar begeleidde; “waar is die andere?”
Br. Whitney, verlangend om te weten hoeveel Ellen White nu precies
wist van de omstandigheden in de drukkerij, vroeg; “welke andere, zuster
White?” Zij antwoordde: “Er is een oudere man die in deze kamer werkt,
en ik heb een boodschap voor hem”. Br. Whitney gaf toe dat de voorman
in de kamer br. Albert Deichy was, die die morgen naar de stad was voor
zaken, maar dat zij hem de volgende morgen zou kunnen spreken. Zo
werden de woorden van zuster White vervuld, dat als zij de drukkerijen,
die haar in een visioen werden getoond zou zien, zij hen onmiddellijk zou
herkennen. Ook het colportagewerk dat ten nauwste samenhangt met ons
uitgeverswerk en daarvan niet meer te scheiden is, vond zijn stimulans in
de getuigenissen van de “GEEST DER PROFETIE”.
Toen nog niemand van de broeders het durfde te ondernemen sprak Ellen
White er reeds over dat boeken en tijdschriften van huis tot huis moesten
worden verkocht door colporteurs, maar toen een stotterende jongeman
George King, die eigenlijk prediker had willen worden, maar door Gods
voorzienigheid ertoe werd gebracht om te gaan colporteren er op aandrong
een boek te drukken en dit te verkopen, lieten de broeders zich eindelijk
overreden. De eerste oplage van dat boek “DANIEL” en de
“OPENBARING” was binnen enkele maanden verkocht. Daarna gingen
duizenden mannen en vrouwen van huis tot huis, van dorp tot dorp en van
stad tot stad in alle landen van de wereld om de kostbare Adventlectuur
aan de mensen te verkopen.
- pag - 56

Hoe dankbaar moeten wij God zijn dat Hij Zichzelf niet onbetuigd heeft
gelaten, maar aan Zijn laatste gemeente op aarde, de “GEEST DER PRO-
FETIE” heeft geschonken en door een jonge vrouw Zijn volk heeft bekend
gemaakt wat zij moesten doen om hun licht te laten schijnen voor de gehele
wereld. En vandaag gaat het visioen in vervulling, jaren geleden gegeven,
toen een jonge vrouw sprak: “Mij werd getoond, dat uit dit kleine
begin het zal worden gelijk bundels van licht die de wereld omspannen”.
Wonderlijk zijn de werken van onze Heiland. Dit is het werk van Jezus
Christus, want de “GEEST DER PROFETIE IS HET GETUIGENIS VAN
JEZUS” (Openbaring 19:10). Moge God ons helpen op dit getuigenis acht
te slaan, opdat ook ons licht mag schijnen voor de wereld, totdat Jezus
komt en de volle dag aanbreekt!
- pag - 57

5. GOD IS EEN GOD VAN ORDE
“Gevallen, gevallen is de grote stad Babylon en zij is geworden een
woonplaats van duivelen, een schuilplaats van alle onreine geesten en een
schuilplaats van alle onrein en verfoeid gevogelte. En ik hoorde een andere
stem uit de Hemel zeggen: “GAAT UIT VAN HAAR MIJN VOLK,
opdat gij geen gemeenschap hebt aan haar zonden en niet ontvangt van
haar plagen.” Openbaring 18:2-4. “Gaat uit van haar Mijn volk”, en uitgegaan
waren ze, de eerste Adventisten.
Noodgedwongen hadden velen in 1843 en 1844 de kerken verlaten, omdat
zij daar niet langer werden gewenst. Zij hadden zich af moeten zonderen
in hun voorbereiding op de wederkomst van hun Heer. Hun band was
de band van geloof en liefde. Er was geen organisatie waarbij ze als lid
werden ingeschreven, maar het was de verbintenis van hun gemeenschappelijke
verwachting, die hen samenbond. Het was nooit de bedoeling geweest
van Miller en zijn medewerkers om een nieuwe kerk te stichten. Integendeel
er was onder de Adventisten een sterk vooroordeel tegen enige
vorm van organisatie. Eén van de leiders George Storrs schreef:
“Let er wel op dat u niet probeert een nieuwe kerk te fabriceren. Geen
kerk kan georganiseerd worden door de vindingrijkheid van de mens of
het wordt Babylon op hetzelfde moment dat zij georganiseerd wordt.” Na
de teleurstelling was er een algemene verwarring onder de Adventisten.
Velen vielen af, keerden terug naar hun vroegere kerken of gaven het geloof
voorgoed op. Anderen verkondigden de vreemdste dwaasheden en
ketterijen. Dit was zo onder Adventisten in het algemeen, maar, zoals we
reeds zagen ook onder de kleine groep van Sabbatvierende Adventisten.
Maar niemand wilde een organisatie en de woorden van George Storrs
werden vaak herhaald.
Een feit is dat slechts de band der liefde stand houdt. Geen organisatie,
hoe voortreffelijk ook, is in staat een kerk te bouwen. Maar waar door
de band der liefde een gemeenschap is gegroeid, daar zal organisatie een
- pag - 58

natuurlijk gevolg zijn. Dat zou de ervaring blijken te zijn van onze eerste
pioniers.
Tot 1848 bestond de groep van Sabbatvierende Adventisten uit enkele
getrouwen hier en daar, die de teleurstelling hadden meegemaakt en die
hadden vastgehouden aan hun geloof in Gods leiding in de Adventbeweging.
De zes conferenties van 1848 bond hen tezamen in een éénheid van
geloof, die de toetst der tijden tot nu toe heeft doorstaan.
Van nu af aan begon de gemeente zich geleidelijk aan uit te breiden, niet
in het minst door de publicatie van een blad. Waren het aanvankelijk in
hoofdzaak nog Adventisten die werden bereikt, naarmate de tijd voortschreed
begonnen er meer en meer mensen die van de teleurstelling in
1844 niets afwisten, binnen te komen in de jonge gemeenschap. En naarmate
de gemeenschap groeide, groeiden ook de problemen. Maar God
leidt Zijn gemeente stap voor stap.
Moeilijkheden in een jonge gemeente.
Wat waren die problemen, waarmee onze eerste pioniers hadden te kampen?
Daar was allereerst de vraag hoe er gehandeld moest worden met
ongeregelde elementen. Dit was een groot probleem voor de pioniers van
de Adventbeweging na 1844.
Wat moest er gedaan worden met leden die ongezeglijk wandelden en de
kudde in beroering brachten. Wie zou er tucht uitoefenen? Op welke wijze
moesten duidelijke ketterijen en dwalingen worden bestreden?
Aanvankelijk was de leiding van de “Geest der Profetie” de enige
AUTORITEIT in de gemeente.
Uit een brief van James White van 11 november 1851 lezen we het volgende
over een vergadering in Washington, New Hampshire op 31 oktober
daaraan voorafgaand. Het onderwerp van de vergadering was gemeente
orde, wijzend op de dwalingen en het gedrag van sommige broeders en
het handelend optreden van de gemeente in deze zaak.
- pag - 59

Ellen had een visioen. Zij zag dat het ongenoegen van God op ons rustte
als volk, omdat het vervloekte in het kamp was, dat wil zeggen, dwalingen
onder ons en dat de gemeente moet handelen en de enige weg om de broeders
goed te doen was; OM DE GEMEENSCHAP MET HEN TE VER-
BREKEN IN HUN HUIDIGE STAAT. Allen handelden op het gegeven
licht. Allen aanvaarden het visioen en zelfs tot op een enkele persoon na,
staken allen de hand op om de gemeenschap met hen te verbreken.
Wie zal meten met hoeveel strijd en onder hoeveel tranen de dienstmaagd
des Heeren zulke boodschappen aan Zijn volk bekend maakte? Maar er
waren meer vraagstukken. Wie moest de predikers machtigen om hun
werk te doen en op welke wijze? Deze vraag werd aanvankelijk opgelost
doordat James White en Joseph Bates als leidende predikers een machtigingsbewijs
verleenden, door henzelf ondertekend, aan diegenen die daartoe
bekwaam werden geacht. Later werden deze machtigingsbewijzen ook
ondertekend door J.N. Longhborough en wellicht andere vooraanstaande
predikers. Een andere en misschien nog wel belangrijker vraag was, wie
als prediker mochten worden ingezegend en door wie dat gedaan moest
worden.
Er waren enkele ingezegende predikers onder de vroege pioniers. James
White was in 1843 ingezegend als, prediker in de “Christian Denomination”.
Frederick Wheeler en John Byington waren ingezegend als Methodisten
predikers en zo waren er nog enkele anderen.
Aan de beweging voor de teleurstelling van 1844 hadden honderden ernstige
predikers van verschillende kerken deelgenomen. Er waren toen
echter ook veel leken, die predikten zonder te zijn ingezegend. William
Miller zelf was wel gemachtigd, maar nooit ingezegend als prediker.
Joseph Bates was noch het één noch het ander, voor zover valt na te gaan.
De eerste gevallen van inzegening in de rijen van de Sabbatvierende Adventisten
dateren van de jaren 1853 en 1854. Maar een regelmatig verslag
van inzegening vinden we toch pas na de definitieve organisatie van de
gemeente in latere jaren. Andere vragen waren: Wie moest de eigendommen
van de gemeente beheren? Zolang de gemeente niet was georgani-
- pag - 60

seerd en ook niet door de staat erkend als een wettig lichaam, moesten
al de eigendommen van de gemeente worden beheerd door individuele
leden, met alle risico`s daarvan in geval van overlijden, afval e.d.
Waarvan moesten de predikers worden onderhouden? Wie moest hen betalen?
Wie moest bepalen waar een bepaald prediker zou gaan werken?
Deze en nog veel meer vragen werden met het verloop van de tijd steeds
dringender. Meer en meer werden de pioniers zich bewust van de noodzaak
van regelmaat en orde.
Orde een hemels beginsel.
Reeds vroeg gaf God licht over dit onderwerp aan Ellen White. Zij schrijft
wat God hierover toonde in een visioen van 24 december 1850 in een brief
uit die tijd.
“Ik zag hoe groot en heilig God was.” De engel zei: “Wandel zorgvuldig
voor Zijn Aangezicht, want Hij is hoog en verheven en de zoom van Zijn
heerlijkheid vervult de tempel.”
“Ik zag dat alles in de Hemel in volmaakte orde verkeerde.” De engel
zeide: “Zie toe, Christus is het hoofd, handel in orde, handel in orde! Laat
alles een bedoeling hebben.” “Zie toe en weet hoe volmaakt, hoe prachtig,
de orde in de Hemel is; volg die na.”
Maar de tijd bleek nog niet rijp voor deze gedachten. Zij zou als een zuurdesem
door werken. Aanvankelijk was echter de tegenstand tegen organisatie
in welke vorm dan ook zeer groot. Wel werd reeds in 1851 een
comité gekozen ter verzorging van de armen naar het voorbeeld van de
eerste gemeente (Hand. 6) maar dit was toch geen organisatie van de gemeente.
Pas in het jaar 1853 vinden we de eerste sporen van organisatie. Overal
waren kleinen gemeenten ontstaan, her en der verspreid over de noordoostelijke
Staten van de V.S. Maar het gebeurde wel eens dat een gemeente
niet vaker dan één keer per jaar door een prediker werd bezocht. Wie had
in die tussentijd de leiding en wie was verantwoordelijk voor de viering
- pag - 61

van het avondmaal en de voetwassing?
Men begon met het verkiezen en aanstellen van diaken. Deze diaken vervulden
aanvankelijk de taak van ouderling en diaken tegelijkertijd. De eerste
gemeenten waarvan wordt vermeld dat deze praktijk werd ingevoerd,
waren de gemeente van Joseph Bates in Fairhaven en ook in Dartmouth
Masachusetts en korte tijd later in Jackson en Sylvan in Michigan.
Door de invoering van het diakenambt werd het echter al spoedig duidelijk
dat de Bijbelse orde voor de gemeente zowel ouderlingen als diaken
vereist en zo vinden we niet lang na de invoering van het diakenambt ook
de invoering van het ambt van ouderling. De rapporten van Joseph Bates
in de Review and Herald in de nu volgende jaren spreken vaak over de
stichting van nieuwe gemeenten met verkiezing en aanstelling van ouderlingen
en diakenen, want Joseph Bates was de grote pionier die met een
ontembare ijver steeds verder doordrong in nieuwe velden.
In december van het jaar 1853 verschenen er in de Review and Herald
vier artikelen van de hand van James White over “EVANGELIE ORDE”.
Hij was hiertoe waarschijnlijk bewogen door hetgeen Ellen in visioen had
gezien en door de noodzaak die zich van dag tot dag meer deed gevoelen.
In één van deze artikelen drong hij onder meer aan op een inzegening van
nieuwe predikers door oplegging van handen.
Niet lang daarna op 1 januari 1854 schreef zuster White in een boekje getiteld
“SUPPLEMENT OP ERVARING EN GEZICHTEN” een stuk over
hetzelfde onderwerp “EVANGELIE ORDE”. Zij schreef hierin o.a. “De
Heere heeft getoond dat Evangelie orde te veel is gevreesd en verwaarloosd.
Vormelijkheid moet vermeden worden, maar door dat te doen, mag
orde niet worden verwaarloosd. Er is orde in de Hemel. Er was orde in de
gemeente toen Christus op aarde was en na Zijn vertrek werd er een strikte
orde gehandhaafd onder Zijn apostelen.
“En nu in deze laatste dagen, terwijl God Zijn kinderen brengt tot de eenheid
van het geloof, is er meer behoefte aan orde dan ooit tevoren. De
gemeente moet haar toevlucht nemen tot Gods Woord en gegrondvest
worden op de orde van het Evangelie die over het hoofd is gezien en ver-
- pag - 62

waarloosd. Dit is absoluut noodzakelijk om de gemeente tot de eenheid
van het geloof te brengen”. (Dit artikel over Evangelieorde is terug te
vinden in het boekje “Eerste Geschriften”).
Ook hier was het Gods Geest die door de dienstmaagd des Heeren de
gemeente langzamerhand voorbereidde om over te gaan tot een hechtere
organisatie. Maar hoewel getuigenis op getuigenis werd gegeven was de
tegenstand sterk en het duurde geruime tijd en het koste grote inspanning
alvorens het vooroordeel was overwonnen.
Die het evangelie verkondigen zullen van het evangelie leven.
Eén van de vragen die dringend om een oplossing vroegen was, hoe de
predikers op een billijke onpartijdige wijze ondersteund konden worden.
De praktijk om te vertrouwen op de
vrijgevigheid van de gelovigen had grote
verschillen ten gevolge voor de predikers,
waardoor de één veel meer kreeg dan de
ander en in ieder geval was er haast voor
niemand genoeg. Dikwijls werd de prediker
slechts in natura ondersteund, kreeg
hij een zak tarwe een half varken of een
honigraat.
De leiders zagen in dat de tijd rijp was
om een beter plan te vinden voor het onderhoud
van de predikers. In april 1858
werd er een studie groep gevormd in Battle
Creek onder leiding van br. J.N. Andrews
om de Schriften te onderzoeken naar licht
over het onderwerp van de ondersteuning
der predikers. J.N.Andrews
In januari van het volgend jaar werd een vergadering gehouden door de
gemeente in Battle Creek waar hetzelfde onderwerp werd bestudeerd. Nadat
deze vergadering had geluisterd naar br. Andrews, White en Frisbie
- pag - 63

werd besloten dat deze drie gezamenlijk een artikel zouden opstellen over
het onderwerp van systematische ondersteuning dat gepubliceerd zou
worden in het kerkblad. Dit artikel verscheen ook inderdaad op 3 februari
1859 in de R&H.
Het plan daarin uiteengezet werd voorgedragen op een conferentie die in
Battle Creek werd gehouden in datzelfde jaar van 3-6 juni. Op deze conferentie
werd het plan goedgekeurd en aanbevolen bij alle gemeenten. Het
voorstel dat hierin werd gedaan was om de raad van Paulus, in l Cor.16:2
gegeven, dat ieder op de eerste dag der week iets bij zichzelf zou wegleggen,
zou worden gevolgd door alle leden. De bedoeling was dat ieder naar
vermogen en volgens zijn eigen geweten iedere week een vast bedrag zou
afzonderen voor het Evangelie werk. Dit plan werd vrijwel algemeen door
de gemeenten aanvaard.
De volgende vraag was: “Wie moest het geld ontvangen en bewaren in
de gemeenten?” Een broeder uit Hilisdale Michigan schreef naar de R&H
om te vragen wat hij met het geld moest doen. Het antwoord kwam van
de redacteur van de Review, die aanraadde om in alle gemeenten, penningmeesters
aan te stellen om de gelden te ontvangen en door te zenden.
Een klein bedrag zouden de gemeenten zelf onder hun beheer houden om
rondreizende predikers te helpen. Het systeem werkte maar was nog lang
niet het stelsel van tienden zoals de Adventisten dat nu kennen. Ook hier
was het eigenlijk weer de “Geest der Profetie” die de richting wees. Ellen
White had het stelsel van regelmatige ondersteuning warm aanbevolen en
gebruikte daarbij de oproep die gevonden wordt in Maleachi hoofdstuk 3:
“Breng de gehele tiende naar de voorraadkamer, opdat er spijze zij in mijn
huis; beproeft Mij toch daarmede, zegt de HERE der heerscharen, of Ik
dan niet voor u de vensters van de hemel zal openen en zegen in overvloed
over u uitgieten.” Vers 10.
Dit leidde tot een diepere studie van het systeem van ondersteuning in de
tijd van de patriarchen en van het Joodse volk. Zo begon langzamerhand
het licht steeds duidelijker te schijnen en in 1861, in een blaadje met de
naam “SAMARITAAN”, schijnt voor het eerst het tienden stelsel te zijn
voorgesteld.
- pag - 64

Maar het zou nog tot 1878 duren alvorens het tienden stelsel ernstig aan
de orde werd gesteld door de Generale Conferentie in Battle Creek. Een
commissie van vijf mensen werd verzocht, een boekje te publiceren over
het Bijbelse plan van systematische ondersteuning. Dit verscheen in het
daarop volgend jaar 1879. Hierin werd het tienden stelsel sterk aanbevolen.
Door een pamflet van br. George Butler in 1883 van 112 bladzijden
en ondersteund door de getuigenissen van de Geest der Profetie werd tenslotte
het tienden stelsel algemeen aanvaard en is door de jaren heen een
steeds grotere zegen gebleken voor de verkondiging van het Evangelie.
Daarnaast hebben vrijwillige gaven een grote rol gespeeld.
Een begin van organisatie.
Tot het jaar 1860 was er geen algemene organisatie. De gemeente had
ook geen naam, maar werd aangeduid als de “KLEINE KUDDE” of de
“VERSTROOIDE KUDDE” of “HET OVERBLIJFSEL” en soortgelijke
uitdrukkingen.
Kerkgebouwen waren altijd particulier bezit. Ook de drukkerij was niet in
eigendom van de kerk, maar stond op naam van James White. Natuurlijk
was deze toestand op den duur onhoudbaar. Want welke zekerheid had de
kerk in geval van overlijden of afval dat zij die bezittingen zou kunnen
behouden? James White wilde de verantwoordelijkheid niet langer dragen
en schreef daarom in het begin van 1860 een artikel in de R&H, dat hij
weigerde om verder persoonlijk de verantwoordelijkheid te dragen voor
geld dat was geleend van het kantoor van de R&H. Verder drukte hij de
hoop uit dat de tijd spoedig zou komen dat “dit volk in een positie zal zijn
waarin zij genoodzaakt zullen worden om de eigendommen van de gemeenten
te laten verzekeren, hun bedehuizen op de juiste wijze te beheren
en dat die personen, die hun laatste testament opmaken en ernaar verlangen
een gedeelte van hun nalatenschap te schenken, dit kunnen vermaken
aan de drukkerij.” Hij roept de broeders op om suggesties te geven hoe
dit verwerkelijkt zou kunnen worden. Reacties bleven niet lang uit. Vele
broeders hadden ernstige bedenkingen om de staat te verzoeken de kerk,
of zelfs maar de drukkerij, een wettige en een rechtsgeldige positie te ge-
- pag - 65

ven en als rechtspersoon te erkennen. Dit werd door velen beschouwd als
een vereniging van kerk en staat, van Christus en Caesar; en sommigen
wilden liever het risico lopen de eigendommen van de kerk te verliezen,
dan zulk een stap te ondernemen.
Eén van de broeders die deze mening was toegedaan was broeder Cottrell,
die zelfs een artikel instuurde voor de Review and Herald, dat geplaatst
werd op 22 maart 1860 getiteld: “ALS WIJ ONS EEN NAAM
MAKEN”, waarin hij degenen die de kerk als rechtspersoon wilde laten
inschrijven vergeleek met de torenbouwers van Babel. Dit artikel baarde
veel opzien.
De discussies over dit onderwerp duurde de gehele zomer en daardoor
werden vele bezwaren overwonnen. Eind september 1860 werd tenslotte
een algemene vergadering gehouden in Battle Creek, waar vertegenwoordigers
uit verschillende Staten aanwezig waren. De voorzitter van deze
conferentie was, zoals gewoonlijk bij de conferenties uit die eerste dagen,
Joseph Bates. Als secretaris trad broeder Uriah Smith op. Hij maakte en
stenografisch verslag van deze vergadering volgens een systeem dat hij
zelf had uitgedacht. Vandaar dat we van deze conferentie een uitvoeriger
verslag bezitten dan van enige andere conferentie uit die eerste tijden.
Vele opmerkingen zijn woordelijk opgetekend.
Br. Loughborough schijnt ongeveer de enige geweest te zijn aan wie duidelijk
voor ogen stond wat noodzakelijk en juist was. De meeste broeders
waren bevreesd voor erkenning van de kerk of de drukkerij als rechtspersoon
en gaven ook uitdrukking aan deze gevoelens.
James White en Joseph Bates met nog één of twee andere broeders waren
voor organisatie, maar wisten niet precies hoe dit zou moeten gebeuren en
wilden ook niet graag de tegenstanders in het harnas jagen. Na een tamelijk
uitgebreide discussie stelt br. Loughborough dan een organisatie voor
volgens de wetten van de Staat, van een groep mannen benoemd door de
kerk om de eigendommen van de kerk te beheren. De kerk zal in dat geval
het verkiezend lichaam zijn, maar de vereniging van deze mannen het
- pag - 66

wettige lichaam, verantwoordelijk aan de kerk voor al zijn daden. Nadat
vele vragen zijn gesteld schijnen allen tenslotte bevredigd te zijn. Vervolgens
wordt een comité van drie mannen aangewezen, juist van degenen
die bezwaren hadden, om een definitief plan op te stellen en ook een naam
voor te stellen voor de kerk, n.l. Andrews, Waggoner en Butler.
Natuurlijk zoekt dit comité het advies van Loughborough en James White.
Op een volgende zitting stellen ze aan de vergadering voor om een wettige
vereniging, zoals voorgesteld door br. Loughborough, te stichten. In
de discussie die daarop volgde werden tenslotte de laatste bezwaren weggenomen
en het plan werd aanvaard.
Het probleem van een naam had de commissie niet op kunnen lossen. In
de vijfde zitting van de vergadering werd tenslotte ook hier een oplossing
voor gevonden. De meest uiteenlopende en nietszeggende namen werden
voorgesteld, zoals “DE BROEDERS” - “DE KLEINE KUDDE” - “HET
OVERBLIJFSEL”- “SABBATVIERDERS” en “DE KERK VAN GOD”.
Vooral deze laatste term scheen sommigen ideaal als officiële naam, ondanks
het feit dat hij reeds werd gebruikt door verschillende kerken. Maar
anderen verlangde een kenmerkende naam die uitdrukking zou geven aan
hun belangrijkste geloofsovertuigingen en de naam ZEVENDEDAGS
ADVENTISTEN” werd voorgesteld. Deze naam was in voorafgaande
jaren reeds meermalen toegepast op de groep van Sabbatvierende Adventisten.
Op een motie van David Hewitt werd tenslotte de naam ; “ZEVEN-
DEDAGS ADVENTISTEN” aanvaard. Zr. White bevestigd deze keuze
later met de volgende woorden:
“GEEN NAAM DIE WIJ KUNNEN AANNEMEN ZAL PASSEND ZIJN,
DAN DIE, WELKE IN HARMONIE IS MET ONZE BELIJDENIS, ONS
GELOOF TOT UITDRUKKING BRENGT EN ONS TEKENT ALS EEN
BIJZONDER VOLK”. De naam ZEVENDEDAGS ADVENTISTEN is
een bestendige terechtwijzing voor de Protestantse wereld.
De naam Zevendedags Adventisten zet de ware kenmerken van ons geloof
voorop en zal de onderzoekende geest overtuigen. Gelijk een pijl uit Gods
- pag - 67

pijlkoker, zal hij de overtreders van Gods wet verwonden en zal leiden tot
bekering tot God en geloof in onze Heere Jezus Christus”. (Schatk. Deel
1 blz.80,81)
Een commissie van vijf personen werd op de conferentie aangewezen om
ons uitgeverswerk op een wettige basis te stellen en als rechtspersoon
te doen erkennen. Dit gebeurde op 3 mei 1861. Op die datum werd de
“SEVENTH DAY ADVENTIST PUBLISHING ASSOCIATION” (Zevendedags
Adventisten Uitgevers Maatschappij) georganiseerd en erkend
volgens de wetten van de staat Michigan.
James White droeg het eigendom van de uitgeverij aan deze uitgevers
maatschappij over op 2 juni 1861. In het begin van 1861 verscheen er
een getuigenis, gebaseerd op een visioen dat zuster White had ontvangen
op 23 december 1860, waarin de gemeente ernstig werd berispt wegens
haar traagheid om tot organisatie te komen. Hierin werd aangedrongen op
de noodzaak van organisatie en de tegenstanders van verdere organisatie
werden vermaand.
De generale conferentie.
In oktober van dat zelfde jaar was er een bijeenkomst van de werkers in
de Staat Michigan te Battle Creek. Zij organiseerden de Michigan conferentie,
met Joseph Bates als voorzitter en Uriah Smith als secretaris.
Dit was slechts een voorlopige organisatie en de betrokken gemeenten
werden officieel niet opgenomen in de conferentie tot de volgende vergadering,
die plaats vond in de herfst van 1862, maar toch werd deze eerste
bijeenkomst erkend als de stichtingsbijeenkomst van de Michigan conferentie
en zo werd de Michigan conferentie de eerste afdelingsconferentie
van onze kerk.
Het woord conferentie werd tot op die tijd alleen gebruikt voor een enkele
bijeenkomst, maar van nu af aan zou dit woord ook de betekenis dragen
van een georganiseerde gemeenschap van een aantal gemeenten. Deze
dubbele betekenis van het woord “conferentie” kennen wij nu nog. Wij
- pag - 68

spreken over de Noord- of Zuid Nederlandse conferentie, maar ook over
de conferentie in Utrecht of Amsterdam op die en die datum.
In andere Staten stagneerde echter het streven naar organisatie en in sommige
Staten werd het zelfs openlijk tegengewerkt, zoals in NewYork,
Pennsylvania, Ohio en anderen. Dit deed Ellen en James veel leed, evenals
andere leiders van het werk in Battle Creek. Vooral in New York was de
tegenstand groot. Ook hier liet Gods Geest zich niet onbetuigd en het volgende
ernstige getuigenis van de Geest der Profetie uit die tijd vinden we
in de “Getuigenissen deel 1, bladzijde 270 en verder: “Op 3 augustus 1861
werd mij getoond dat sommigen hebben gevreesd dat onze gemeenten
Babylon zouden worden, indien zij zouden organiseren, maar diegenen in
Centraal NewYork zijn volkomen Babylon, verwarring, geworden.
En nu is het zo dat, tenzij de gemeenten zo georganiseerd worden, dat
zij de orde met kracht kunnen regelen en handhaven, zij niets hebben te
hopen voor de toekomst; zij zullen noodgedwongen in stukken verstrooid
worden.”
Voorafgaande lezingen hebben de elementen van onenigheid gevoed. Er
is een geest van toekijken en beschuldigen gekoesterd, inplaats van een
geest van opbouwen. Indien predikers van God eensgezind hun standpunt
in zouden nemen en het met beslistheid zouden handhaven, zou er een
eensgezinde invloed zijn onder Gods kudde.
Scheidsmuren zouden in stukken worden gebroken. Harten zouden samenvloeien
en zich verenigen zoals waterdruppels. Dan zou er een kracht
en sterkte zijn in de rijen van de Sabbatvierders die alles overtreft, waarvan
we tot nu toe getuige zijn geweest. De harten van Gods dienaren worden
bedroefd gemaakt als zij van gemeente tot gemeente reizen, doordat
zij daar de tegenwerkende invloed van andere broeders in het predikwerk
ontmoeten. Deze en dergelijke ernstige getuigenissen bewerkte geleidelijk
een ommekeer.
In september 1862, bijna een jaar nadat de voorlopige organisatie van
- pag - 69

een conferentie in Michigan ter hand was genomen, moest James White
schrijven in de Review and Herald:
“Vrijwel alles wat gedaan is onder de Zevendedags Adventisten met betrekking
tot organisatie, is gedaan om de kritiek van diegenen die zich er
tegen verzetten, tot zwijgen te brengen en door harde strijd er in te slagen
de “Uitgevers Maatschappij” te vormen. En daar is de zaak blijven hangen
en we verkeren niet in een zodanig goede toestand, dat we met succes een
algemene organisatie kunnen bewerken, zoals we twee en een half jaar geleden
waren, toen het onderwerp voor het eerst ter berde werd gebracht.”
In ditzelfde artikel wordt Michigan geprezen voor zijn vooruitstrevendheid
op het gebied van organisatie en wordt vermeld dat het reeds de
vruchten daarvan plukt. De oproep van James White om tot organisatie
te komen, droeg uiteindelijk vrucht, niet alleen onder predikers, maar ook
onder leken die hun leiders berispten voor hun lafheid en traagheid, en
conferenties werden georganiseerd in TOWA, VERMONT, ILLINOIS /
WISCONSIN, MINNESTOTA en ten slotte ook NEW YORK en OHIO.
Nog geen week na het verschijnen van bovenstaand artikel (30 september
1862) kwamen de afgevaardigden van de Michigan conferentie weer bijeen
te Monterey van 4 tot 6 oktober 1862. In het voorafgaande jaar waren
vele gemeenten officieel georganiseerd en dit geschiedde doordat de leden
van een gemeente de volgende belofte ondertekenden:
“Wij, ondergetekenden, verbinden ons bij deze tezamen als een gemeente,
de naam aannemende van “Zevende Dags Adventisten”, ons verbindende
de geboden Gods en het geloof van Jezus Christus te bewaren”. Men
noemde deze handeling het “TEKENEN VAN HET VERBOND”.
Nu ging men over tot het vormen van een blijvende organisatie en de tijd
zou tonen dat het voorbeeld hier gesteld een degelijk fundament zou blijken
te zijn voor latere tijden. Het volgende werd besloten:
Ten eerste: Om gemeenten op te nemen in de conferentie door stemming
(bij deze gelegenheid werden 17 gemeenten die reeds waren gevormd in
- pag - 70

de Staat Michigan en één van Noord Indiana in de conferentie opgenomen).
Ten tweede: Werd er een regeling getroffen voor de inzegening van predikers
en hun jaarlijkse machtiging door de conferentie.
Ten derde: Besloten de afgevaardigden de predikers een geregeld salaris
te betalen, waarvan het bedrag ieder jaar werd vastgesteld door een commissie
van financieel beheer, terwijl rapporten van de werkers werden
vereist.
Dit punt, hoewel voor ons heel normaal, ontmoette toendertijd veel kritiek.
Sommige noemden het : “HANDEL DRIJVEN MET HET EVAN-
GELIE”, anderen:
“HET MAKEN VAN HUURLNGEN”. Het was goed zo zeiden de tegenstanders
om een collecte te houden voor een prediker, wiens gezin in nood
verkeerde en die gebrek had, maar een salaris, ook al was het slechts 5
dollars per week,was uit de boze.
Ten vierde besloot de Michigan conferentie: “Om de conferenties van de
verschillende Staten uit te nodigen met ons samen te komen, door afvaardiging,
in een generale conferentie, bij onze volgende jaarlijkse conferentie”.
Dit was de door James, Ellen en andere leiders zolang gewenste
stap.
De deur werd opengezet, om gelukkig niet weer gesloten te worden. De
uitnodiging werd aanvaard. Het volgend jaar, 1863 van 20-23 Mei kwamen
afgevaardigden bijeen uit Michigan, Iowa, Illinois -Wisconsin, Minnestota,
New York en Ohio. De helft van de afgevaardigden kwam uit
Michigan, omdat zij tegelijkertijd hun onderlinge conferentie hielden. Het
was een harmonische, broederlijke bijeenkomst. Het getij was gekeerd.
Tenslotte had Gods Geest de overwinning bewerkt. Er was vastberadenheid
in hun voornemen om eendrachtig het werk op te bouwen. Een ieder
voelde het belang van deze vergadering. Uriah Smith schreef achteraf
- pag - 71

in de Review and Herald van 26 mei 1863: “Denk aan al het goede dat
geschreven is over iedere voorafgaande vergadering en pas het toe op
deze”.
Dat alles zou waar zijn en nog meer dan dat. Wellicht werd geen vergadering
waarover we ons voorheen hebben verheugd, gekenmerkt door zulk
een eenheid van gevoelen en harmonie van inzicht.”
Het aantal afgevaardigden bedroeg 20. Hoe weinig in vergelijking met de
1215 afgevaardigden uit de gehele wereld op de Generale Conferenties
van 1962, bijna 100 jaar later. Maar wie veracht de dag der kleine dingen.
Het is het zaadje dat de kiem draagt voor de boom die de wereld met zijn
takken omspant. De vergadering werd tot orde geroepen door de tijdelijke
voorzitter, br. J.M. Aldrich van NewYork. Comité s werden aangewezen
om constituties op te stellen voor de Generale Conferentie en de Staten
conferenties, om predikers voor te dragen voor inzegening en om een uitvoerend
bestuur voor te stellen. Een constitutie werd opgesteld en vervolgens
stelde het comité voor benoemingen het volgende voor
JAMES WHITE, president; URIAH SMITH, secretaries; E.S. WALKER,
penningmeester.
Uitvoerend bestuur; JAMES WHITE, JONH BYINGTON, J.N. LOUGH-
BOROUGH, waaraan werden toegevoegd: J.N. ANDREWS en G.W.
AMADON. Dit voorstel zou zeker zijn aanvaard als niet James White
pertinent en zonder te wijken had geweigerd om president te worden van
de pas opgerichte Generale Conferentie.
Beschuldigingen waren al verspreid dat hij, die zo zeer had geijverd voor
organisatie van de gemeente, de ongekroonde koning wilde worden. Om
elke beschuldiging te ontkrachten weigerde hij hardnekkig om deze benoeming
te aanvaarden. Tenslotte verkoos men br. John Byington in zijn
plaats als eerste president van de Generale Conferentie der Zevende Dags
Adventisten.
Eindelijk, 19 jaar nadat de derde engel boodschap zijn loop begon en 13
jaar nadat Ellen White voor het eerst door Gods Geest was voorgelicht
over het grote belang van orde in Gods gemeente werd het doel bereikt:
- pag - 72

Een alles omvattende organisatie van de laatste gemeente op aarde. De
pioniers hebben gestreden en door Gods genade gewonnen. Jaar op jaar
plukken wij in steeds rijkere mate de vruchten van hun werk. En ook
hierin was het Gods Geest die de gemeente leidde, door het werktuig dat
God Zich had verkoren, om het volk Gods te leren dat hun God een God
van orde is.
- pag - 73

6. DE RECHTERARM VAN DE BOODSCHAP
De dagen van onze voorvaders waren dagen van veel ziekten. Tuberculose,
difterie, cholera en andere plagen eisten een zware tol. De geneeskunst
was gebrekkig, vergeleken bij die van latere tijden. Aderlatingen en
lapmiddeltjes hadden de overhand.
Er heersten vele vreemde opvattingen. Het gebruik van water hetzij inwendig
of uitwendig, werd afgekeurd. Baden werden beschouwd als gevaarlijk.
Nachtlucht werd buitengesloten. Men sliep bij voorkeur in hermetisch
gesloten kamers. Daarnaast werd weinig aandacht besteed aan de
samenstelling van het dieet. Vooral onder de bevolking van de Verenigde
Staten gebruikte men veel vlees, vet en kruiden. Alcohol tabak, thee en
koffie waren toen evengoed als nu, geliefkoosde middelen. Maar wie zag
verband tussen al deze dingen en de pijnigingen van het vlees die men
moest verduren? Zeker waren al die ziekten niets anders dan besturingen
van een alwijze Voorzienigheid om de goddelozen te teisteren en de heiligen
te vervolmaken en hen voor te bereiden op het Paradijs.
Ook onze pioniers leden onder ziekten. Was er niemand onder hen met
gezalfde ogen, niemand die kon onderscheiden? Ja, toch! Eén was er onder
hen die onaantastbaar scheen te zijn, één die geen ziekte kende, één
die steeds voortging, waar anderen onder de last bezweken. De ene was
de vroegere scheepskapitein; JOSEPH BATES. Een hervormer bij uitstek.
Terwijl hij nog op zee voer, had hij reeds tabak en alcohol vaarwel gezegd.
Later volgden koffie, thee, vlees, kruiden en zoetigheden. Op het punt van
alcohol en tabak liet hij de bazuin helder klinken, maar in de andere dingen
was zijn getuigenis over het algemeen van een stille aard.
Sommigen die zijn voorbeeld volgden waren echter minder omzichtig
en veroorzaakten door hun uitgesproken standpunt beroering. Het enige
waarvan alle Adventisten overtuigd waren was dat ze geen alcohol moesten
gebruiken. Ook tabak werd door de meesten verafschuwd.
- pag - 74

Reeds in de herfst van 1848 ontving Ellen White licht over de schadelijke
gevolgen van tabak, thee en koffie. Als gevolg daarvan namen James en
Ellen openlijk hun standpunt in tegen het gebruik van deze stimulerende
middelen. Over het gebruik van tabak schreef zuster White enkele jaren
later met deze ernstige woorden: “Ik heb in een visioen gezien dat tabak
een vies kruid is en dat het terzijde gelegd moet worden en opgegeven.
Tenzij het wordt opgegeven, zal het misnoegen van God rusten op degenen
die het gebruikt en hij kan niet verzegeld worden met het zegel van de
Levende God”. (brief van 14 December 1851)
In 1853 vinden we verschillende artikelen en aanhalingen uit de kranten
in de Review and Herald tegen het gebruik van tabak. Had dit alles resultaat?
Zeker.
Op een conferentie in 1855 gehouden in Vermont stemden de aanwezigen
zelfs voor om diegenen die tabak bleven gebruiken de gemeenschap te
ontzeggen, maar daar dit toch grote moeilijkheden en narigheden bleek
op te leveren werd het volgend jaar besloten om : “Met volharding iedere
broeder en zuster die zich overgaf aan het gebruik daarvan, te overreden
zich verder te onthouden.”
Op 12 Februari 1854 ontving Ellen White verder licht op het belang van
een gezond leven. De nadruk werd gelegd op reinheid en op het schadelijk
effect van te rijk voedsel en verfijnd voedsel, raadgevingen die nu nog
steeds evenzeer van belang zijn. De raad werd gegeven:
Eet rauw voedsel, vrij van vet.
Zo werd stap voor stap, regel op regel en gebod op gebod, het fundament
gelegd voor een meer uitgebreide gezondheidshervorming in latere jaren,
waarbij deze vroege raadgevingen en waarschuwingen betrekking hadden
op de ernstigste misbruiken.
- pag - 75

Dagen van ziekte en droefenis.
Ondanks deze raadgevingen leefden de pioniers, uitgezonderd Joseph
Bates, zeer ongezond en zij waren onmatig in dieet en in arbeidsgewoonten.
Van de nacht werd dikwijls een dag gemaakt. s’Avonds werd er laat
gegeten, wat de nachtrust ook niet ten goede kwam. Het voedsel was vaak
vet en zwaar. Sterke kruiden waren een geliefkoosd middel om de smaak
te prikkelen. Van ventilatie had men geen verstand. Ramen en deuren
werden s’nachts zorgvuldig gesloten. Andrews schreef later in 1871: “In
minder dan vijf jaar was ik volkomen uitgeput. Mijn stem was vernietigd,
naar ik dacht voorgoed; mijn gezichtsvermogen was erg aangetast; ik kon
overdag niet rusten en s’nachts niet goed slapen; ik leed ernstig aan een
slechte spijsvertering en wat betreft de geestelijke neerslachtigheid die
met die ziekte gepaard gaat, denk ik dat ik er genoeg van heb ondervonden
om er verder afstand van te doen.”
Maar het was niet alleen Andrews die onder de last bezweek. James en Ellen
White hadden voortdurend te kampen met ziekte. James White had in
de jaren van zijn arbeid drie maal een aanval van verlamming, Ellen vijf
maal. Loughborough kreeg een inzinking. Hiram Edson en broeder D.T.
Bourdeau werden invalide.
Ook anderen leden. Ziekte sloeg vaak toe en sommigen werden reeds
zeer jong ten grave gedragen. Robert Harmon, de andere broer van Ellen,
overleed in 1852 in de leeftijd van 27 jaar. Een broer en zuster van James
White, Nathaniel en Anna, die op het kantoor van de Review and Herald
waren komen helpen, stierven respectievelijk in 1853 en 1854, Nathaniel
in een leeftijd van 22 jaar.
Maar ook in het gezin van Ellen en James White deed de dood zijn intrede.
Op 20 september 1860 werd hun vierde kind geboren, een zoon met
de naam Herbert. Maar het was het gelukkige ouderpaar niet vergund om
dit kind te zien opgroeien. Nog voor dat het kindje drie maanden oud was
werd het weggenomen door de dood op 14 december van hetzelfde jaar.
- pag - 76

Ellen schreef: “Hoe onze harten bloedden, toen die tedere twijg werd afgebroken,
kan niemand begrijpen, behalve diegenen die hun kleinen, zo vol
belofte voor de toekomst, naar het graf zijn gevolgd”. Maar een zwaardere
slag zou nog volgen. In de winter van 1862-63 woedde er een epidemie
van difterie en twee van de kinderen werden ernstig ziek. Toevallig las
broeder White in een dagblad een brief van een zekere Dr. Jackson die
aanwijzingen gaf voor de behandeling van difterie:
“Geen pillen en poeders, maar hete baden, koele omslagen, vloeibaar
voedsel, voldoende water om te drinken, ventilatie, rust en goede verzorging.
De White’s volgden de aanwijzingen met succes op. Vervolgens
werd zuster White een verpleegster voor de buren door ook hun kinderen,
die door de ziekte waren getroffen, op dezelfde wijze te behandelen en de
behandeling zonder medicijnen nam in aanzien toe.
De volgende winter vertoefden Ellen en James voor enige tijd bij hun ouders
in Topsham Maine. Daar kreeg Henry, de oudste van de jongens, een
longontsteking en stierf binnen enkele dagen onder de behandeling van
een plaatselijke arts op 8 december 1863. Naar aanleiding van dit verlies
schreef Ellen later: “O, toen onze edele Henry stierf, op de leeftijd van
16 jaar, toen onze lieve zanger naar het graf werd gedragen en wij zijn
vroeg gezang niet meer hoorden, was ons huis eenzaam. Beide ouders
en de overblijvende zonen (Edson en William) voelden de slag allerpijnlijkst.
Maar God troostte ons in onze zware verliezen en met geloof en
moed streefden we voorwaarts in het werk dat Hij ons had gegeven, in de
heerlijke hoop onze kinderen, die van ons gescheurd waren door de dood,
weer te zien in die wereld waar ziekte en dood nooit zullen komen.”
De diepbedroefde ouders keerden terug naar Battle Creek waar hun kind
werd begraven. Zeer spoedig daarna kreeg Willie, het jongste kind, dezelfde
ziekte. Het leek erop dat ook hij niet lang meer te leven had. Tezamen
met enkele vrienden baden de angstige ouders om hulp. Toen besloten
zij om liever de eenvoudige water behandelingen toe te passen dan de
hulp van een dokter in te roepen die toch alleen maar medicijnen voor zou
- pag - 77

schrijven. Ze pasten deze behandelingen ijverig toe.
Op een nacht kon moeder Ellen de slaap niet vatten, hoewel ze uitgeput
was. De kamer was als gewoonlijk potdicht. Tenslotte gooide ze de deur
open en onmiddelijk voelde ze zich opgelucht en viel in slaap. In haar
slaap kreeg ze een droom. Een dokter van hogere orde stond naast het bed
van haar zieke kind. Hij beloofde genezing en zei: “Dat wat u opluchting
heeft geschonken zal ook uw kind helpen. Hij heeft lucht nodig. U hebt
hem te warm gehouden.” Ellen White volgde deze raad op en het kind genas.
Opnieuw werd haar hulp door velen ingeroepen om te helpen bij het
verplegen van zieke kinderen en dat kostte haar zeer veel tijd, zodat soms
haar andere bezigheden er onder moesten lijden.
Een belangrijk visioen.
Een half jaar voor de dood van Henry en slechts enkele weken na de organisatie
van de Generale Conferentie vond een belangrijke gebeurtenis
plaats voor de ontwikkeling van de gezondheidshervorming onder de Adventisten.
James en Ellen waren met een gezelschap voor de Sabbat naar
Otsego, ongeveer 50 km ten noordwesten van Battle Creek gegaan, om
daar een serie tentvergaderingen bij te wonen. Aan het begin van de Sabbat
was een flink gezelschap bijeen in het huis van broeder A. Hilliard.
James White was zeer teneergeslagen en zijn gezondheid was slecht. Zuster
White werd verzocht voor te willen gaan in het gebed. Zij deed dit op
een zeer roerende wijze. Terwijl ze tot God pleitte, o.a. om herstel van
James, werd zij in visioen opgenomen en in deze staat bleef ze ongeveer
drie kwartier. Een ooggetuige, die dit bijwoonde, zegt dat het scheen alsof
een hemelse atmosfeer het vertrek vulde. De neerslachtigheid van James
White trok weg. Hier, op 6 Juni 1863, ontving Ellen White haar eerste
grote visioen over de noodzaak van een verstrekkende gezondheidshervorming.
Niet lang daarna schreef ze in een brief met betrekking tot dit visioen:
“Ik zag dat het een heilige plicht was om aandacht te schenken aan onze
- pag - 78

gezondheid en om anderen op te wekken tot hun plicht.......we hebben een
plicht om te spreken, om op te komen tegen iedere vorm van onmatigheid,
onmatigheid in werken, in eten , in drinken, in het gebruik van medicijnen
en hen dan te wijzen op Gods grote medicijn; water, zuiver zacht water,
voor ziekten, voor gezondheid, voor reinheid, voor genot. We behoren niet
te zwijgen over het onderwerp van gezondheid, maar behoren de mensen
wakker te schudden over dit onderwerp.”
In 1864 verschenen er verschillende artikelen en traktaten van de hand
van zuster White over het belang en de wijze van een gezondheidshervorming.
Het eerste werkje wat over dit onderwerp verscheen was het boekje:
“EEN OPROEP AAN MOEDERS”. Hierin sprak ze over de wetten die de
ontwikkeling en de groei beheersen en ook het verband met de wetten die
op de voeding betrekking hebben. In dit pamflet wordt ook voor het eerst
gewezen op het verband tussen het dieet en het geestelijk leven.
Niet lang daarna verschenen deel drie en vier van de serie:”SPIRITUAL
GIFTS”. (geestelijke gaven). In het vierde deel was een lang artikel over:
“GEZONDHEID”, waarin de geschiedenis van de bedorven eetlust vanaf
Adam en Eva tot op onze huidige tijd wordt geschetst. Hierin werd varkensvlees
in het bijzonder veroordeeld, maar uiteindelijk alle vleesvoeding,
alsmede te rijk gebak, vet voedsel en kruiden.
Een eenvoudig gezond dieet werd aanbevolen, met als hoofdbestanddelen,
granen, peulvruchten, groenten, vruchten en noten, met een matig
gebruik van melkproducten en eieren, welke geleidelijk steeds minder
moeten worden gebruikt. Twee maaltijden per dag inplaats van drie werd
eveneens aanbevolen om de spijsverterings organen meer rust te geven.
Genezing met bedwelmende middelen werd veroordeeld. Als belangrijkste
factoren voor herstel van ziekten en ook voor het bewaren van de gezondheid
werden genoemd: reinheid, zonlicht, frisse lucht, een verstandig
gebruik van water, de kracht van de wil gebaseerd op vertrouwen in het
Vaderschap van God.
- pag - 79

In 1865 verscheen een serie van zes pamfletten, later gebundeld in één
band, onder de titel “GEZONDHEID” of “HOE WIJ MOETEN LEVEN”.
De onderwerpen waren respectievelijk: VOEDING, BADEN, BEDWEL-
MENDE MEDICIJNEN, ZUIVERE LUCHT, KLEDING en JUISTE LI-
CHAAMSBEWEGING. Ieder van deze pamfletten bezat eerst een artikel
van de hand van Ellen White en vervolgens artikelen en fragmenten uit
werken van doktoren en gezondheidshervormers. Deze pamfletten werden
ter beschikking gesteld tegen een zeer lage prijs en zo werden alle leden
van de gemeente in staat gesteld kennis te nemen van het licht dat God in
Zijn goedertierenheid liet schijnen over het belang van een hervorming op
het gebied van gezondheid.
Strijd en overwinning.
De oproep tot een gezondheidshervorming vond een goede weerklank,
zowel onder de predikers als onder de leden in het algemeen, hoewel er
een aantal niet zo snel bereid was om de nieuwe inzichten te aanvaarden,
evenals er ook nu nog altijd mensen zijn die het moeilijk vinden hierin
hun wil ondergeschikt te maken aan het licht door God geschonken.
Vele pioniers begonnen echter direkt de nieuwe beginselen in hun gezinsleven
in praktijk te brengen. De vrouwen van de pioniers hielpen hierin
mee en zij experimenteerden met tal van nieuwe recepten. Dit was de
tijd dat moutkoffie, laurierthee en volkoren brood gangbaar werden op de
tafels van onze eerste pioniers. De resultaten waren in overeenstemming
met de toewijding waarmee het licht werd aanvaard. De gezondheid van
vele van deze mannen en vrouwen nam zienderogen toe. Tal van ziekten
kwamen steeds minder voor.
Andrews beschrijft de totale ommekeer in zijn leven. Zijn zoon die kreupel
was herstelde op wonderbare wijze. Loughborough vermeldt een soortgelijke
ervaring. Vele andere leiders plaatsten zich zonder voorbehoud aan
de zijde van de gezondheidshervorming. Joseph Bates verheugde zich uitermate
toen hij zag hoe de beginselen, die hij min of meer in stilte altijd
alleen had doorgevoerd, nu door zijn medestrijders in de adventboodschap
werden aanvaard.
- pag - 80

Bij velen bracht de verandering wel strijd, niet in het minst voor Ellen
White zelf, die altijd gewend was geweest aan een dieet met veel vlees.
Zij gaf niets om eenvoudig, gezond voedsel. Zij had altijd gedacht dat ze
vlees nodig had voor meer kracht, want ze had veel last van flauwtes en
verloor soms het bewustzijn onder haar werk. Na het visioen was ze vast
besloten om de beginselen, die haar daarin werden getoond, in haar eigen
gezin in de praktijk te brengen. De kokkin kreeg opdracht dat er geen vlees
meer zou worden gegeten en deze opdracht werd prompt uitgevoerd. Een
paar uur later kwam de familie aan tafel, die rijkelijk gedekt was met al
het goede der aarde, maar zonder een stukje vlees. Zuster White dacht
dat zij honger had, maar nu besloot ze dat het niet zo was en ze verliet de
tafel. Bij de volgende maaltijd werd het gezin weer bijeengeroepen. Nu
wist ze zeker dat ze honger had. Maar nadat ze over de tafel had gekeken
en daar geen vlees vond, besloot ze dat ze er toch geen zin had om te eten
en ze verliet de tafel weer zonder iets aan te roeren. Ze had alleen maar
trek in vlees.
Toen ze weer moesten eten rende zuster White begerig naar de tafel. Er
was echter geen vlees en ze verlangde er hartstochtelijk naar. De eenvoudige
voedingsmiddelen waren onaantrekkelijk voor haar. Ze beschrijft
deze ervaring zelf met de volgende woorden: “Ik was een grote vleeseter,
maar toen ik mij wee voelde plaatste ik mijn armen over mijn maag en zei:
“Ik zal geen stukje vlees meer aanraken. Ik zal eenvoudig voedsel eten of
ik eet helemaal niets.”
Van brood had ik een afkeer. Zelden kon ik een stuk eten zo groot als een
dollar. Met sommigen dingen in de gezondheidshervorming kon ik wel
overweg, maar wanneer ik bij het brood kwam, raakte ik in verzet. Toen
ik deze veranderingen doorvoerde moest ik een bijzondere strijd voeren.
De eerste twee of drie maaltijden kon ik niet eten. Ik zei tegen mijn maag:
“Je kunt wachten tot je brood kunt eten”. Binnen korte tijd kon ik brood
eten en nog wel volkoren brood. Dit kon ik voor die tijd niet eten, maar nu
smaakt het goed en ik heb mijn smaak niet verloren.
- pag - 81

Dat was de strijd van onze pioniers, maar door het geloof en door vastberadenheid,
vindingrijkheid en volharding behaalden zij de overwinning
over dat wat de Bijbel noemt: “Begeerte des vlezes” (1 Joh.2:16). Zullen
wij de overwinning op een andere wijze kunnen behalen?
De nasleep van de burgeroorlog: Verblijf te Dansville.
Van 1861 tot 1865 werden de Verenigde Staten geteisterd door een burgeroorlog.
Dit was een tijd van beproeving voor de jonge Adventgemeente.
De leiders moesten zich tot het uiterste inspannen om onze jonge mannen
vrijgesteld te krijgen van dienst op Sabbat en van het opnemen van wapenen.
In deze tijd werd de organisatie van de Generale Conferentie doorgevoerd.
Het evangelie werk werd belemmerd door de oorlogsomstandigheden.
Kortom deze jaren waren zeer afmattend voor de leiders. Toch wilden
de predikers er op uit gaan zodra de oorlog in het voorjaar van 1865 was
afgelopen. Maar een flink aantal van hen was te zwak om veel werk te
kunnen verzetten. Ook James en Ellen waren zeer vermoeid, maar toch
reisden zij samen met Loughborough naar Illinnois, Wisconsin en Iowa.
Op deze reis ontmoetten zij veel moeilijkheden. Zij keerden doodmoe terug
naar Battle Creek, waar ook alweer enorm veel werk lag te wachten.
Dit was teveel voor James. Op 16 Augustus werd hij getroffen door een
zware beroerte. Ook Loughborourgh onderging bijna een zelfde lot.
Een maand lang probeerde Ellen James thuis te verplegen, maar daarna
werd besloten om naar het instituut van Dr. Jackson te Dansville in de
Staat NewYork te gaan. Ook Loughborough en Uriah Smith gingen mee
om te herstellen. Drie van de leiders waren weg uit Battle Creek en anderen
waren ziek. Het gevolg was dat gedurende bijna een jaar het aantal
aanwezige leden van het dagelijks comité van de Generale Conferentie
te klein was om over één of andere zaak een geldige stemming te kunnen
houden. Hoe vreemd klinkt dat voor ons die gewend zijn aan een soepele,
nimmer stilstaande organisatie.
- pag - 82

Wie ook meeging naar het Dansville Instituut was Dr. Horatio S. Lay. Hij
had al twaalf jaar lang een medische praktijk uitgeoefend in Allegan, Michigan
toen hij zuster White hoorde spreken over de gezondheids beginselen
en genezing door natuurlijke middelen. Hij richtte vol belangstelling
zijn aandacht hierop en toen in 1864 zijn vrouw ernstig ziek werd ging hij
samen met haar naar het Dansville Instituut. Hij werd daar toegevoegd
aan de medische staf en leerde de beginselen van behandeling door dieet
en water. Als lid van de staf reisde hij naar Battle Creek om de nieuwe
patienten te vergezellen op hun reis naar Dansville.
Hun verblijf in het Instituut van Dr. Jackson en zijn collega Dr. Trall was
een leerzame tijd voor de leiders van de Adventbeweging. Vele dingen
die zuster White in visioen had gezien zagen zij hier in praktijk gebracht.
Maar zij zagen ook duidelijke punten van verschil. Dr. Jackson ging bijvoorbeeld
in zijn veroordeling van kruiden zover dat hij daarin zelfs zout
afwees. Ellen White, die met een zoutloos dieet experimenteerde, bevond
het schadelijk voor de gezondheid. Ook met betrekking tot ontspanning
voor de patiënten waren er verschillen. Dr. Jackson schreef aan zijn patienten,
spelen, kaarten, schouwburgbezoek en dansen voor als heilzame
ontspanning. Hij en zijn collega`s moesten niet veel hebben van godsdienst
en zij schreven broeder White voor om al zijn bezigheden voor de
kerk te laten rusten en ook zijn gedachten niet teveel te laten gaan over de
godsdienstige zaken.
James, altijd zeer actief, vond dit erg moeilijk en zijn vrouw zag dat de
voorgeschreven absolute rust niet bevorderlijk was voor zijn herstel. Op
dit punt verschilde zij dan ook in zienswijze met Dr. Jackson en was er
voorstander van dat James lichte bezigheden zou hebben voor zowel lichaam
als geest.
Toewijding van een echtgenote.
Hoewel Dr. Jackson het niet met haar eens was, wist zuster White hem te
bewegen er mee in te stemmen dat ze naar vrienden in Rochester zouden
- pag - 83

gaan om daar haar theorie te beproeven. En zo vertrokken ze op 7 December
1865 naar Rochester om daar hun intrek te nemen in het huis van
br. Bradley Lanson. Hier werden ernstige bidstonden gehouden voor het
herstel van broeder White. Langzamerhand nam hij in kracht toe zodat
hij op 1 januari 1866 in staat was om naar Battle Creek te reizen. Zijn
vrienden vonden dat hij aanzienlijk was verbeterd en hoewel hij preekte
en zich ook enigszins met de zaken van de kerk bezighield, was hij nog
verre van genezen.
De doktoren, die hem hadden verpleegd, hadden zelfs aan Ellen en zijn
vrienden verklaard, dat hij nooit meer in staat zou zijn zulk werk te doen
als hij tevoren gedaan had. In die tijd is het zijn vrouw geweest die met
een sterk geloof zich met al haar krachten en vermogens heeft gewijd aan
het herstel van haar man, naast het werk wat zij deed voor de gemeente
en de zorgen voor haar gezin. Anderen wilden haar ontlasten van deze
enorme taak, maar daar dacht ze niet over. Zij schreef in die tijd: “Zolang
ons beiden het leven wordt gespaard, zal ik mij iedere inspanning getroosten,
die in mijn vermogen ligt, om hem te redden. Die meesterlijke geest
mag niet aan de ondergang overgelaten worden. God zal voor mij en mijn
kinderen zorgen, en Hij zal mijn echtgenoot opwekken en u zult ons opnieuw
zij aan zij zien staan in de preekstoel, om de woorden der waarheid
ten eeuwige leven te verkondigen.”
Ondanks zijn zwakheid werd broeder White in Mei 1866 verkozen als
president van de Generale Conferentie. Twee jaar lang zou hij die taak
vervullen. Maar over het algemeen was hij er niet toe in staat. In latere
jaren zou hij nog twee maal die functie vervullen met zijn volle kracht.
Voorlopig moest Ellen strijden om hem een beetje actief te houden. Daartoe
maakten ze in de zomer van 1866 korte reizen.
Met de terugkeer van de winter ging de gezondheidstoestand van James
weer snel achteruit….. Zuster White besloot na enige tijd toch om weer
met James op reis te gaan. De vrienden in Battle Creek verzetten zich
hiertegen heftig. Maar Ellen zette door en in een felle sneeuwstorm vertrok
ze met James in een arreslee, bestuurd door br. Rogers, naar Wright,
- pag - 84

honderd veertig km. naar het noorden. Hier kwamen ze twee dagen later
op 21 december 1866 veilig aan en vonden een welkom onthaal in het huis
van br. E.H. Root.
Nu brak een zeer drukke tijd aan voor Ellen. Dagelijks verpleegde ze haar
man, gaf hem baden, ging met hem wandelen en rijden en deed al het mogelijke
om hem te stimuleren. Daarnaast sprak ze voortdurend in de gemeenten
in Noord-Michigan en hield lezingen over matigheid, gezondheid
en Christelijk leven. En verder besteedde ze ieder uur dat haar overschoot
aan het schrijven van getuigenissen, artikelen en brieven. Boven dit alles
kwam nog de last van valse geruchten die over haar werden verspreid
door enkele leidende broeders in Battle Creek, die het niet eens waren
met haar zelfstandige en in hun ogen onverantwoordelijke handelwijze.
Niemand weet welke lasten zij in die winter heeft gedragen. Ongetwijfeld
is dit één van de zwaarste jaren, zo niet het zwaarste jaar, van haar leven
geweest.
Haar geloof en inspanning werden echter beloond. Geleidelijk nam James
toe in krachten en in Wright begon hij voor het eerst weer te spreken. Ellen
schrijft:
“Ik zag dat mijn echtgenoot steeds sterker werd, helderder van geest en
zijn spreken steeds meer samenhangend”. En toen hij bij een gelegenheid
gedurende een uur sprak met helderheid en kracht, met de druk van het
werk op hem zoals voor zijn ziekte, was ik niet in staat om mijn gevoelens
van dankbaarheid te uiten”. Wie zal de liefde en toewijding kunnen meten
van deze moedige vrouw, die door de genade Gods in staat was om tegelijkertijd
haar taak te vervullen als boodschapster van God, echtgenote,
verpleegster en openbaar spreekster en dat als een vrouw, die eens door de
doktoren was opgegeven met nog maar enkele jaren te leven.
Bij hun terugkeer in Battle Creek waren de geruchten nog toegenomen.
Zuster White, vermoeid van al haar werk, werd terneer gedrukt door de
achterdocht en tegenstand die zij ontmoette. Zij spreekt zelf over deze
ervaring als de grootste verslagenheid die zij ooit meemaakte. Onder tra-
- pag - 85

nen en gebed zocht zij Gods hulp. En uiteindelijk werd haar handelwijze
gerechtvaardigd.
James White werd er onder meer ervan beschuldigd dat hij rijk was en nog
steeds meer aan zijn bezittingen toevoegde. Bij nader onderzoek door de
broeders bleek deze beschuldiging, evenals vele andere, geheel vals. De
broeders in Battle Creek beleden hun fouten in een openbare vergadering
en gaven een officiële verklaring uit, ondertekend door Andrews, Loughborough,
Joseph Bates, Bourdeau, Hutchins en John Byington, waarin
werd erkend en verklaard dat zij verkeerd hadden gehandeld door broeder
en zuster White te veroordelen en valse geruchten over hen te verspreiden
en dat zij vast besloten waren hen opnieuw te ondersteunen. Zo kwam er
een einde aan één van de moeilijkste ervaringen in het leven van James
en Ellen en werd de gemeente door Gods genade behoed voor scheuring
en verdeeldheid.
James was echter nog lang niet helemaal genezen. Ellen White stelde voor
dat zij ergens op het platteland zouden gaan wonen. Zij kochten een boerderij
in de buurt van Greenville (Michigan) en verkochten hun huis in Battle
Creek. Vier jaar lang hebben ze op deze boerderij gewoond en gewerkt,
naast al het andere werk wat zuster White had te doen. Ze had de boerderij
gekocht met de bedoeling dat James geleidelijk weer zijn krachten zou
oefenen en dat gelukte wonder wel. Hun zoon Willie, twaalf jaar oud, was
hun trouwe helper.
Edson achttien jaar oud, was het grootste deel van de tijd in Battle Creek
als leerling in de drukkerij. Toen de tijd kwam om te hooien wilde James
de buren vragen om te helpen. Maar Ellen liet Willie de buren afgaan om
te vragen of ze wilde zeggen dat ze het te druk hadden om te helpen. Ze
stemden hier slechts node mee in, maar Ellen White kreeg haar zin en zo
kon men haar al spoedig daarna op een berg hooi zien staan terwijl haar
man haar het hooi toestak. Zo werkte Ellen dag en nacht aan het herstel
van haar man en de vrucht van haar inspanning was dat vijftien jaren aan
het leven van haar man werden toegevoegd, waarvan hij de laatste tien
even actief was als voorheen. Zo ervoer zij in haar eigen leven dat Gods
- pag - 86

zegen rust op de getrouwe naleving van de gezondheidsbeginselen en dit
stelde haar in staat om met nog meer overtuiging te spreken over de noodzaak
van een totale hervorming op het gebied van de gezondheid.
Het eerste sanatorium van de Zevendedags Adventisten.
Nadat James en Ellen in december 1865 van Dansville naar Rochester
waren gegaan, ontving Ellen White op 25 december een zeer belangrijk
visioen, het tweede grote visioen op het gebied van gezondheidshervorming.
Hierin werd aan zuster White getoond dat zowel predikers als leden
nalatig waren om het licht van de gezondheidshervorming te volgen. Zij
schreef:
“Predikers en leden moeten grotere vooruitgang maken in het werk van
hervorming. Zij behoren zonder uitstel te beginnen om hun verkeerde gewoonten
van eten, drinken, kleden en werken te verbeteren”. En ook: “Mij
werd getoond dat de gezondheidshervorming een deel is van de “DRIE
ENGELEN BOODSCHAP EN ER EVEN NAUW MEE VERBONDEN
IS ALS DE HAND EN DE ARM MET HET MENSELIJK LICHAAM”.
Ik zag dat wij als volk een voorwaartse beweging moeten maken in dit
grote werk. Predikers en leden moeten in harmonie handelen. Gods volk
is niet bereid voor de luide roep van de derde engel. Zij hebben een werk
te doen voor zichzelf dat zij niet aan God behoren over te laten om voor
hen te doen. Hij heeft dit werk aan hen overgelaten. Het is een persoonlijk
werk; de één kan het niet voor de ander doen”. (Test. deel 1 bl.466,486).
In het visioen werd zuster White ook getoond dat wij als volk een eigen
instelling zouden stichten om zieken te helpen en om de gezondheids
principes meer bekendheid te geven. Het scheen een bovenmenselijke
taak om bij de verkondiging van een profetische boodschap ook nog een
hervorming op gebied van gezondheid te voegen. En deze gezondheidshervorming
verschilde van degenen die in de wereld werden gevonden.
Dit vereiste een enorme aanpassing van ons volk, de predikers, en de enkele
medisch geschoolde personen die deel uitmaakten van de Adventbe-
- pag - 87

weging. Maar Gods Geest schonk ook hier de overwinning.
Op de Generale Conferentie in mei 1866 hield zuster White een krachtige
toespraak op het punt van de gezondheidshervorming. De Generale
Conferentie gaf een krachtig antwoord! Vier belangrijke besluiten werden
genomen. De predikers beloofden plechtig om de gezondheidsprincipes
in hun eigen leven toe te passen. Zij beloofden ook om het onderricht van
deze beginselen als een deel van hun predikambt te vervullen.
Verder werd besloten om te beginnen met de publicatie van een gezondheidsblad
en tot de vestiging van een instituut ter bevordering van de
gezondheidshervorming door praktische toepassing van de gezondheidsprincipes.
Dr. H.S.Lay, die opgeleid was in het Dansville Instituut, werd
verzocht om de leiding van beide laatst genoemde ondernemingen op zich
te nemen. De ervaring door hem opgedaan en zijn bereidwilligheid om de
getuigenissen van de Geest der Profetie te aanvaarden maakten hem de
juiste man op de juiste plaats.
Het eerste nummer van het “Gezondheidsblad” verscheen in augustus
1866 onder de titel “THE HEALTH REFORMER” (de gezondheidshervormer).
Later werd de naam veranderd in “GOOD HEALTH” (Goede
gezondheid) en dit is weer op zijn beurt gevolgd door andere gezondheidsbladen,
waarvan de meeste bekende thans is “LIFE AND HEALTH”
(leven en gezondheid). Dit blad verschijnt maandelijks in Washington
D.C. De taak om een gezondheidsinstituut op te richten was te zwaar voor
James White, hoewel hij gekozen was als president van de Generale Conferentie
en zo kwam het dat broeder Loughborough de leiding kreeg van
de uitwerking van dit plan. Allereerst was er geld nodig. Loughborough
maakte een inschrijvingslijst en ging daarmee naar broeder J.P. Kellogg,
die eerder voor de drukkerij $ 500,00 had geschonken. Broeder Kellogg,
de vader van de latere dokter John Harvey Kellogg, tekende in voor een
bedrag van $ 500,00.
In totaal werd $ 2.625,00 bijeengebracht. Een klein buitenhuis werd gekocht
op een stuk grond aan de rand van Battle Creek. Er waren acht kamers
in en er werd nog een gebouw met twee verdiepingen bijgebouwd,
- pag - 88

voor de waterbehandelingen. Spoedig daarop werd aan het complex nog
een klein stukje grond met een huisje toegevoegd. Het geheel ontving de
naam:
“ THE WESTERN HEALTH REFORM INSTITUTE”. ( het Westelijk
Instituut voor Gezondheidshervorming).
Het eerste sanatorium der Zevendedags Adventisten was geboren. De officiële
opening vond plaats op 5 december 1866. Wie had toen kunnen vermoeden
dat dit de eersteling zou zijn van een gehele reeks van sanatoria,
ziekenhuizen, klinieken en andere medische instellingen die de aarde zou
omspannen. God leidt Zijn volk stap voor stap. Eén van die stappen was
de gezondheidshervorming. En ook nu weer was het, het getuigenis van
Gods Geest door de dienstmaagd des Heeren, dat tenslotte alle bezwaren
overwon. Zal dat getuigenis ook in ons leven de overwinning bewerken?
- pag - 89

7. VOOR TIJD EN EEUWIGHEID
In het dertiende hoofdstuk van Jeremia in het 20ste vers vinden we een
vraag die de meeste Adventisten wel bekend is, een vraag die een beroep
doet op ons verantwoordelijkheidsgevoel en die wij onszelf steeds opnieuw
moeten stellen.
Het is een vraag die in het bijzonder spreekt tot elke Adventist die enige
verantwoording draagt voor kinderen en jonge mensen en wil dat niet
zeggen tot alle ouders, alle leraren, alle jeugdleiders, alle predikanten ja,
eigenlijk alle leden? Het is een vraag, die God ons zal stellen in het laatste
oordeel. De vraag luidt: “WAAR IS DE KUDDE U GEGEVEN UW
PRACHTIG KLEINVEE?”
De pioniers beseften het belang van die vraag. Zij voelden dat ze niet alleen
het evangelie aan de wereld moesten verkondigen, maar dat zij de
jeugd moesten leiden tot Christus.
Reeds in 1852 begon James White met de publicatie van een blad voor de
jeugd. Dit blad bestaat nog steeds en verschijnt onder dezelfde titel die James
eraan gaf: “THE YOUTH INSTRUCTOR” (de jeugdgids). Zie hierover
de lezing “Van een klein begin tot een bundel van licht”. In die zelfde
tijd werd de Sabbatschool opgericht ten dienste van de jeugd. Al vrij spoedig
bleek echter dat de gehele gemeente hieraan deelnam. Zeer vroeg vinden
we ook al in de getuigenissen van de Geest der Profetie dat het belang
van een goede opvoeding van de jeugd en de verantwoordelijkheid van de
ouders wordt benadrukt. Al in het eerste gepubliceerde getuigenis (1855)
handelt één stuk over “ OUDERLIJKE VERANTWOORDELIJKHEID”.
Schatk.deel. 1 blz. 24-26.
Wie zal de verantwoordelijkheid van ouders en van hen die over de jeugd
zijn gesteld als leraars en herders meten? Wie anders kan dit doen dan Hij
die de mens geschapen heeft?
- pag - 90

Iedere ziel is kostbaar in Gods oog en wel in het bijzonder de jongere leden
van onze menselijke familie. De ware opvoeding houdt zich dan ook
niet alleen bezig met het tijdelijke, maar bovenal met het eeuwige, dat wat
blijft. In het prachtige boek “EDUCATION” (Karaktervorming ) schrijft
Ellen White het volgende:
“Onze ideeen van opvoeding zijn te bekrompen en te laag bij de grond.
Er is behoefte aan een ruimer inzicht, een hoger doel. Ware opvoeding
betekent meer dan een voorbereiding voor dit leven. Het heeft te doen met
het gehele wezen en met de gehele periode van bestaan, die voor de mens
bereikbaar is. Het is de harmonische ontwikkeling van de lichamelijke,
verstandelijke en geestelijke krachten. Het bereidt de leerling voor op de
vreugde van dienst in deze wereld en voor de hogere vreugde van een
meer omvattende dienst in de toekomende wereld.” Ed.13.
Kortom een waarachtige opvoeding is voor tijd en eeuwigheid! Het is
gegrondvest op de liefde Gods, zoals die zich heeft geopenbaard in Jezus
Christus. Zoals Ellen White zegt: “In de hoogste zin zijn het werk van
opvoeding en het werk van verlossing één, want zowel in opvoeding als
in verlossing, kan niemand een ander fundament leggen, dan er ligt, namelijk
Jezus Christus: 1 Cor. 3: 11” (Ed. 30) Elke waarachtige opvoeding
is gegrondvest op Jezus Christus. Dat alleen heeft een eeuwige blijvende
waarde!
Eerste poging tot het oprichten van eigen scholen.
Al spoedig begonnen de pioniers van de Adventbeweging te beseffen dat
de opvoeding op de gewone scholen niet in overeenstemming was met
het geloof en de idealen van een christen. Er waren tal van gevaren. Daar
was het gevaar van gelijkvormigheid aan de wereld. Kinderen worden
gemakkelijk beïnvloed door de omgeving waarin ze verkeren en de vrienden
en de vriendinnen waarmee ze omgaan. Een ander kwaad dat vaak de
opvoeding vergiftigt is de wedijver. Deze wereld leert zijn kinderen om
te streven naar de eerste, de hoogste en de beste plaats, ook al gaat het ten
- pag - 91

koste van anderen. Als een vreselijke kanker vreet de naijver zich voort in
onze maatschappij. Zonder het vooruitzicht van eer en een beloning zou
voor velen het streven naar steeds hogere resultaten onaantrekkelijk zijn.
Ware opvoeding leert de mens echter als diepste drijfveer de liefde Gods
en het welzijn van de naaste voor al zijn handelen en streven.
Verder was daar het gevaar van de materialistische gedachten. Het was de
tijd dat de evolutie leer zich begon te verbreiden. Dan waren er de moeilijkheden
met de viering van de Sabbat. Kinderen van Adventisten werden
beschouwd als buitenbeentjes. En dat is voor kinderen nooit prettig. Al
deze dingen droegen er toe bij dat sommige Adventisten al heel vroeg
gingen denken over het oprichten van eigen scholen en het verwondert
ons dan ook niet als wij merken dat al in de jaren 1850-1860 de eerste
pogingen in die richting werden gedaan.
De eerste poging, ons bekend, is die van Martha Byington in Bucks Bridge
(New York) in 1852. Zij begon een lagere school voor de kinderen van de
gemeente onder het toezicht en met de steun van haar vader John Byington,
later de eerste president van de Generale Conferentie. Dat was echter
van tijdelijke aard.
De volgende pogingen vonden enige jaren later plaats in Battle Creek, dat
vanaf 1855 het centrum werd van de steeds groeiende gemeente. Louisa
M. Morton een bekende onderwijzeres en auteur op opvoedkundig gebied,
begon in 1857 een lagere school in de kerk van de jonge Adventgemeente
ter plaatse en hield dit één jaar vol, maar moest toen helaas dit werk, wat
ze pas was begonnen, weer neerleggen, daar ze teruggeroepen werd naar
haar ouderlijk huis in Maine.
In hetzelfde jaar dat Louisa Morton haar poging begon, verscheen er voor
het eerst een artikel van de hand van de dienstmaagd des Heeren waarin
aangedrongen werd op het verschaffen van de mogelijkheid voor onze
jeugd om aan eigen scholen onderwijs te ontvangen. Dit artikel verscheen
in de Review and Herald op 20 augustus 1857 kort voordat Louisa Morton
haar school begon.
- pag - 92

In 1860 na een paar jaar waarin niets werd ondernomen, nam John Fletcher
Byington, zoon van John Byington en broer van Martha Byington,
het op zich om de kinderen van de gemeente Battle Creek te onderwijzen.
Hij gaf zelfs les aan meer gevorderde leerlingen. Maar ook deze poging
liep op niets uit toen deze jongeman na enige tijd besloot om voor arts te
gaan studeren. Weer bleef het werk liggen.
Gods wegen zijn onnaspeurlijk. Als het lijkt dat alle hoop verloren is
openbaart Hij zich in Zijn genade en opent een nieuwe deur, die niemand
had vermoed. Zo ging het ook met het onderwijs in onze gemeente.
Een geslaagde poging.
In 1866 als het nieuwe Gezondheidsinstituut is geopend, komt daar een
zekere Goodloe H. Bell op bezoek, om een vriend te vergezellen die genezing
zoekt. Het volgend jaar keert hij terug voor zijn eigen gezondheid.
Overmatige studie en verwaarlozing van de gezondheid beginselen
hadden hem een knauw gegeven. Als jonge getrouwde man van 34
jaar, hoofdzakelijk door zelfontwikkeling vooruitgekomen, had hij min
of meer een vooraanstaande positie weten te verwerven op het gebied van
onderwijs in de Staat Michigan. Om zijn herstel te bevorderen verrichtte
hij licht werk in de tuin en op het terrein van het instituut en zijn gezondheid
nam zienderogen toe. En toen gebeurde het! De jongens uit de buurt
raken aan de praat met deze vriendelijke man die de tuin staat te harken.
En de aard van de ware onderwijzer verloochend zich niet. Deze man
blijkt een geweldige hulp te zijn voor de jongens om hun problemen met
het leren op te lossen.
Onder de jongens die geregeld om hem heen staan of zitten zijn ook Edson
en Willie White. Natuurlijk kunnen ze thuis hun mond niet houden over
deze aardige man die hen zo goed kan helpen met hun schoolproblemen.
Ja, hij kan de dingen nog beter uitleggen dan hun eigen onderwijzer. Zou
hij niet hun onderwijzer kunnen worden? James White luistert aandachtig.
Zou dit een gelegenheid zijn? Niet lang daarna wordt Bell Zevendedags
Adventist en broeder White verzoekt Bell, na de mogelijkheden te hebben
- pag - 93

onderzocht, om onderwijs te gaan geven aan kinderen van de gemeente.
Bell neemt het voorstel aan.
In een huisje aan de Washington street in Battle Creek begint hij met zijn
eerste onderwijs en al snel is de ruimte te klein om al zijn leerlingen te
herbergen. Het duurt dan ook niet lang of de Generale Conferentie toont
belangstelling voor zijn werk en geeft hem steun. Zij stellen Bell in de gelegenheid
het oude gebouw van de drukkerij, die intussen naar een groter
gebouw was verhuisd, in gebruik te nemen. De benedenverdieping wordt
ingericht als leslokaal en de bovenverdieping wordt de woning van Bell
en zijn gezin. De officiële opening vindt plaats op 3 juni 1872.
Het aantal leerlingen bedraagt 12. Al snel zijn het er 25. En in de herfst bij
het begin van een nieuw kwartaal is het aantal zo groot geworden dat de
school weer verplaatst moet worden naar een groter gebouw. Het nieuwe
kerkgebouw doet in het daaropvolgende jaar dienst als school. De school
was een succes vanaf zijn begin. Ongetwijfeld is dit te danken aan de bekwaamheid
van Goodloe Bell. Maar zijn bekwaamheid alleen zou nooit
voldoende zijn geweest. Er was iets anders, iets kostbaarders in zijn karakter,
wat hem stempelde tot een groot leraar. Hij was zelf een gewillige
leerling! Hij was bereidt om zich te laten leiden door de raadgevingen van
de Geest der Profetie. Hij was gewillig om de principes neergelegd in de
getuigenissen te aanvaarden. Dat was de reden van zijn succes.
In 1872 verscheen er een belangrijk getuigenis van de hand van Ellen
White over “PROPER EDUCATION” (Schatk. deel. 1 blz. 323-328 onder
de titel’’ JUISTE OPVOEDING”). In dit getuigenis werden belangrijke
principes naar voren gebracht, die de gemeente moesten leiden in de wijze
waarop de jeugd moest worden onderwezen. Bell wilde deze principes
ook in de school toepassen, zoals o.a. de raad om de jeugd naast een verstandelijke
ontwikkeling te geven, ook praktische bezigheden te leren.
- pag - 94

Een opleidingsschool voor predikers.
Het was in ditzelfde jaar dat een krachtige beweging tot ontwikkeling
kwam voor het stichten van een eigen opleidingsschool voor predikers.
Twee dagen voor het einde van het jaar 1871 werd George Butler verkozen
tot president van de Generale Conferentie inplaats van James White, die
toen zeer uitgeput was en zich uit vele bezigheden moest terugtrekken. De
leiders van de gemeente daartoe aangespoord door de getuigenissen van
de Geest der Profetie en de krachtige adviezen van James White waagden
het zich met deze onderneming in te laten en die aan de gemeente voor
te stellen. Dit gebeurde officieel in een hoofd artikel in de Review and
Herald van 16 april 1872.
Een jaar later op de Generale Conferentie in Battle Creek werd op 11
maart besloten een opleidingsschool voor predikers te stichten en de opdracht
tot uitvoering van dit plan werd gelegd op de schouders van het
uitvoerend comité. Dit ging onder leiding van George Butler krachtig aan
het werk.
Allereerst moesten er gelden komen om met dit project te kunnen starten.
Men hoopte 20.000 dollar bijeen te verzamelen, maar op de volgende zitting
van de Generale Conferentie in november 1873 van datzelfde jaar,
kon het comité mededelen dat er ruim $54.000 dollar was bijeengebracht.
Gods zegen bleek duidelijk te rusten op dit initiatief. De eerste opgaaf was
het kopen van grond waarop kon worden gebouwd. Het advies van Ellen
White was duidelijk: “KOOP LAND BUITEN DE STAD” ergens op het
platteland, met gelegenheid tot het oprichten van kleine industrieën gebaseerd
op een landbouwbedrijf verbonden met de school.
Bell stond achter de voorstellen van Ellen White. Maar de broeders van
de Generale Conferentie vonden dat dit te ver ging. Zij zagen het belang
hiervan niet in en besloten om een stuk grond te kopen op de rand van de
stad dichtbij het sanatorium. En tegen de raad van de Geest der Profetie in
kochten zij een landgoed van ongeveer vijf hectaren tegenover het sanatorium,
voorheen eigendom van een zekere Erastus Hussey, medeoprichter
van de “Nationale Republikeinse Partij“ in de Verenigde Staten. Van deze
- pag - 95

vijf hectaren verkochten ze ook nog een gedeelte, zodat er nauwelijks
drie hectaren overbleef voor het bouwen van een school en bijbehorende
gebouwen.
Voor een boerderij was in het geheel geen plaats. Toen zuster White van
deze aankoop hoorde, weende ze. Het zou een kwart eeuw duren voordat
de raad, van God ontvangen en door haar getrouw aan de broeders
doorgegeven, zou worden opgevolgd en de school naar het platteland zou
worden overgebracht.
Nadat de grond eenmaal was gekocht volgden de gebeurtenissen elkaar
snel op. In maart 1874 werd een organisatie opgericht om het eigendom
van de school te beheren en deze heette “THE EDUCATIONAL
SOCIETY OF THE SEVENTHDAY ADVENTIST”. (De vereniging van
Zevendedags Adventisten voor onderwijs).
Gedurende de zomer en het najaar werd het hoofdgebouw opgetrokken,
een gebouw van drie verdiepingen hoog in de vorm van een van boven
afgeknot kruis. Nog in december van dat jaar werd het gebouw betrokken.
De officiële opening vond echter plaats op 3 januari 1875
De openingstoespraak werd gehouden door zuster White. Het was op deze
dag dat zij een visioen kreeg van drukkerijen over de gehele wereld verspreid.
(zie het hoofdstuk: “VAN EEN KLEIN BEGIN TOT EEN BUN-
DEL VAN LICHT” )
Het hoofd van de school werd Sidney Brownsberger. Deze was reeds in de
herfst van 1873 aangesteld als hoofd van de school die door Bell was opgericht.
Brownsberger had namelijk een universitaire opleiding voltooid
aan de universiteit van Michigan en om die reden meende James White
dat hij de aangewezen man was om aan het hoofd te staan van de nieuwe
opleidingsschool. Bell, die in feite door zijn ervaring de aangewezen man
was geweest werd op deze wijze gepasseerd, maar hij openbaarde zijn
christelijke karakter door ondanks dit feit zijn volle krachten aan de opbouw
van de nieuwe school te schenken.
- pag - 96

Conflicten.
Beide mannen, zowel Bell als Brownberger waren toegewijd aan de uitbreiding
van de adventboodschap en dit was het ook wat hen samenbond,
want het was verder voor een ieder openbaar dat deze twee mannen zeer
verschillende opvattingen hadden over de methode van onderwijs die gevolgd
moest worden. Bell drong aan op eenvoud van onderricht, op aanpassing
van de leergang aan de noden en behoeften van de gemeente, op
een letterkundige ontwikkeling hoofdzakelijk gebaseerd op de Bijbel en
niet op ongelovige en heidense schrijvers. Ook drong hij er op aan de nadruk
meer te leggen op de moedertaal dan op de dode talen. En hij drong
ook aan op praktisch onderricht samen met de academische opleiding en
op een nauwe gemeenschap en omgang van leraren met studenten die de
atmosfeer van het huisgezin zou benaderen. Alle onderwerpen van studie
zouden naar voren worden gebracht en benadrukt in de getuigenissen van
de Geest der Profetie.
Brownsberger stond niet afwijzend tegenover al deze ideeën, maar op
sommige punten was zijn mening onwrikbaar. De klassieke schrijvers als
toonaangevend voor een grondige opleiding stonden bij hem in hoog aanzien.
De ideale schoolopleiding was in zijn oog de opleiding die gevonden
werd op de staatsscholen en universiteiten. Dat de Geest der Profetie een
andere weg aanwees ontging hem grotendeels, evenals vele van de leiders
van de gemeente. Gezien deze tegenstellingen moet het als een wonder
worden beschouwd dat de school zes jaar lang leefde en groeide onder de
leiding van Sidney Brownsberger.
In één jaar bedroeg het aantal ingeschrevenen zelfs zeshonderd. Er waren
echter geen speciale woon- en slaapgebouwen voor de studenten en
dus werd iedere vrije kamer in Battle Creek verhuurd of ter beschikking
gesteld voor de studenten. Er vormden zich verenigingen onder hen naar
het voorbeeld van de clubs en verenigingen aan wereldse scholen en universiteiten
en ook hierdoor werd de sfeer van de school nadelig beïnvloed.
Een reactie kon haast niet uitblijven. En inderdaad liet zich geleidelijk een
andere invloed gelden. Er ontstond een groep van mannen die aandrongen
- pag - 97

op een verandering in het onderwijs in overeenstemming met de raadgevingen
van de Geest der Profetie. De meest vooraanstaande en actieve
persoon in deze groep was de nog vrij jonge arts J.H. Kellogg. Hij had een
medische universitaire opleiding genoten op aanraden en gedeeltelijk op
kosten van James White.
Na de beëindiging van zijn studie was hij verkozen als hoofd van het sanatorium
en als zodanig gaf hij de stuwkracht tot verdere ontplooiing van
dit instituut, maar ook liet zijn invloed zich voelen in andere takken van
het werk, zoals de sabbatsschool, zendingsactiviteiten en het onderwijsprogramma.
Toendertijd was er niemand die de raadgevingen van zuster
White zo toegewijd navolgde en ondersteunde als Dr. Kellogg, of het nu
het medisch werk of enige andere tak van het werk der gemeente betrof.
Bijgevolg werd zijn loopbaan gekenmerkt door wijsheid en succes. Als
lid van de raad van curatoren, die verantwoordelijk was voor de algemene
gang van zaken op de school, ondersteunde Kellogg de raadgevingen en
pogingen van broeder Bell om tot een hervorming te komen. Hoofdzakelijk
door de invloed van Kellogg werden ook broeder Butler, toen president
van de Generale Conferentie, en br. S.N. Haskell overtuigd van
de noodzaak van een verandering. Zij drongen aan op een beter toezicht
op de leerlingen en studenten door het bouwen van speciale verblijven.
Zij wilden herziening van het schoolprogramma, zodat de studenten ook
praktisch onderricht zouden krijgen.
Daar de belangrijkste bezigheid, namelijk land- en tuinbouw, niet mogelijk
was door gebrek aan ruimte stelden ze voor om gelegenheid te scheppen
voor zulke bezigheden als drukken, timmeren, tenten maken en huishoudelijke
bezigheden.
President Brownsberger was niet tegen het vestigen van deze industrieën,
maar daar zijn gehele opleiding in een andere richting ging vond hij dat
er een ondragelijke druk op hem werd uitgeoefend. Toen ook zijn gezondheid
het begon te begeven trok hij zich aan het einde van het schooljaar
in 1881 terug en zocht vervolgens rust door zich op een boerderij te gaan
- pag - 98

wijden aan land en tuinbouw!
De raad van curatoren was nu in verlegenheid wie zij moesten aanstellen
als president. Hoewel zij erkenden dat Bell eigenlijk de aangewezen man
was om de hervormingen, die zij wensten, uit te voeren, vonden zij een
groot bezwaar in het feit dat hij geen universitaire graad bezat. Over dit
bezwaar wilden zij niet heenstappen.
Het scheen alsof in deze omstandigheid een man als Alexander McLearn,
een leraar met universitaire bevoegdheid, door de Voorzienigheid was gezonden.
Hoewel pas sinds korte tijd lid van de Adventgemeente en absoluut
nog niet op de hoogte met de raadgevingen van de Geest der Profetie
op het gebied van onderwijs werd hij met vreugde begroet en verkozen
als president van de school. De raad van de curatoren vertrouwde er op
dat McLearn onder invloed van Bell een “VERDERE OPLEIDING” zou
volgen in de grondbeginselen van christelijk onderwijs in de zin van de
Geest der Profetie. Niets bleek echter minder waar. De nieuwe president
was niet bereid om zich te laten onderrichten en adviseren door een man
van zelfontwikkling zoals Bell. Het gevolg was dat het schoolprogramma
een mengelmoes werd van tegengestelde meningen, doeleinden en methoden.
De twee mannen, ieder met een sterke eigen wil, kwamen voortdurend met
elkaar in botsing. Het schooljaar van 1881,1882 had dan ook een tragisch
afloop. Bell werd op zijn verzoek ontslagen en Mclearn werd als president
afgezet en verliet vervolgens de Adventgemeente om zich te voegen bij de
Zevendedags Babtisten. Het volgend jaar was de school in Battle Creek
gesloten. Het was een trieste ervaring voor de gemeente Gods en door de
wijsheid van deze wereld te verkiezen boven de wijsheid van God zag ze
zich beroofd van de instelling die haar jonge mensen moest voorbereiden
om het werk van de laatste genade boodschap voort te zetten over de gehele
wereld. Zou God het werk van Zijn handen verlaten?
- pag - 99

Wachter wat is er van de nacht?
Licht en duisternis wisselen elkaar op deze aarde steeds af in een eeuwige
strijd om de heerschappij. En zo voeren ook de machten der duisternis een
voortdurende strijd met de machten van licht en heerlijkheid. En vaak lijkt
het alsof de machten der duisternis de overhand hebben en dan bedekt een
zwarte nacht de aarde en wordt zelfs het licht van de gemeente van Christus
schijnbaar gehuld in een waas van donkerheid en duisternis. Zo was
ook nu de nacht gevallen over de jonge school van de Adventgemeente.
En de roep van de profeet is op zijn plaats, die luidt: “Wachter! wat is er
van den nacht?”
Wat zal de wachter antwoorden? Is er alleen maar duisternis? Zal niets de
donkerheid verdrijven? Ja toch, er schijnt een straal van licht. En de wachter
antwoordt: “De Morgenstond is gekomen, en het is nog nacht.”
Jes. 21:11,12. St.Vert.
Gods wegen zijn onnaspeurlijk. Op ondoorgrondelijke wijze weet Hij uit
het kwade het goede te voorschijn te brengen. Het wonder was in dit geval
dat, toen de school in Battle Creek moest worden gesloten er op geheel
- pag - 100
Healdsburg college.

andere plaatsen twee nieuwe scholen werden geopend. Eén school werd
gesticht op de Westkust waar het steeds groeiend ledental verlangde een
eigen school te bezitten. In één van de steden in het Westen waar de adventboodschap
het eerste wortel had geschoten, HEALDSBURG in de
SANTA ROSA VALLEI, werd de nieuwe school gevestigd onder de naam
“HEALDSBURG ACADEMY”.
De officiele opening vond plaats op 11 april 1882. En wie werd de president?
Niemand anders dan Sidney Brownsberger! Nu ten volle overtuigd
van de waarde van de raadgevingen van de Geest der Profetie, stelde hij
al in het eerste jaar van het bestaan van de school de mogelijkheid in voor
tuinbouw, fruitteelt, timmeren, drukken en tentmaken. Deze school is tot
op de huidige dag een zegen voor Gods werk en bestaat sinds 1909 onder
de naam “PACIFIC UNION COLLEGE”.
Slechts acht dagen na de opening van Healdsburg Academie werd een
andere school geopend op de Oostkust in de stad SOUTH LANCASTER,
in MASSACHUSETTS. Ook deze school bestaat nog steeds onder de
- pag - 101
Union college.

naam”ATLANTIC UNION COLLEGE”. Wie hier het hoofd werd? Wie
anders dan Goodloe Bell! En natuurlijk werd ook hier het onderwijsprogramma
gegrondvest op basis van de getuigenissen van de Geest der Profetie.
De nacht maakte plaats voor het licht van een nieuwe dageraad, een
dageraad die sindsdien steeds helderder is geworden. In de herfst van 1883
werd ook de school in Battle Creek weer geopend. President werd één van
de meest bekwame predikers die de adventbeweging in zijn gelederen
telde, namelijk: “WOLCOTT H. LITTLEJOHN”. Hij had de leiding gedurende
twee jaren en werd toen opgevolgd door WILLIAM PRESCOTT.
Hij was één van de bekwaamste leraren en leiders die de Adventbeweging
ooit heeft behad. Hij werd ook secretaris van de nieuw opgerichte afdeling
van de Generale Conferentie voor opvoeding en onderwijs en onder
zijn krachtige leiding en in de voorzienigheid Gods groeide het werk van
het onderwijs en werd de basis gelegd voor een wereldwijd systeem van
lagere scholen, middelbare scholen, theologische en andere opleidingsscholen,
met aan de top een medische hogeschool en een universiteit.
Het onderwijs van de Adventbeweging draagt echter in al zijn geledingen
een bijzonder karakter, gefundeerd als het is op het Woord van God en de
Getuigenissen van Zijn Geest. Het onderwijs van de Adventbeweging zal
dit bijzondere karakter blijven dragen zolang er geen ander fundament
gelegd wordt, dan dat er ligt, namelijk Jezus Christus. Waar het Getuigenis
van Jezus wordt gevolgd zal voorspoed en succes onder Zijn zegen het
resultaat zijn. Daar wordt gebouwd voor tijd en eeuwigheid!
- pag - 102

8. DE BOODSCHAPSTER VAN GOD IN HAAR
DAGELIJKSE LEVEN
Even natuurlijk als vanzelfsprekend rijst bij iemand, die de invloed van
de Getuigenissen die door Ellen G. White tot de Adventgelovigen kwamen
bestudeert, de vraag hoe deze vrouw zich in haar dagelijks leven
openbaarde. Hoe was haar houding als moeder, buurvrouw, reisgenote en
gemeentelid? Wat waren haar opvallende karaktertrekken? Leed ze aan
hoogmoed of fanatisme? Paste ze hetgeen God haar in gezichten toonde
ook in haar eigen leven toe? Hoe stond ze bij anderen bekend? Velen kennen
Ellen G. White alleen door haar geschriften. Tijdens haar leven werd
haar stem vaak gehoord op conferenties, in de gemeenten en op openbare
bijeenkomsten. Maar hoe stond zij bekend bij hen die haar in een meer
persoonlijk contact leerden kennen? Enkele facetten uit haar kinderjaren
en jeugd werden reeds in de eerste hoofdstukken belicht. We hebben gezien
dat zij nog betrekkelijk jong op 30 augustus 1846 op achttienjarige
leeftijd in het huwelijk trad met James White.
Vanaf het begin had het jonge echtpaar, dat geroepen was tot een zeer
belangrijke taak, te kampen met armoede en ziekte. Hun persoonlijke ervaring
in dit opzicht stelde hen altijd beter in staat om anderen te troosten
en te helpen.
Ellen White bracht vier kinderen ter wereld. Deze brachten haar veel
vreugde, maar ook veel verdriet. Wie zal de gevoelens peilen van een
moeder die door haar werk gedwongen wordt om haar kinderen maanden
lang aan de zorgen van vrienden toe te vertrouwen? Wie kan er troosten
wanneer het hart verscheurd wordt door het verlies van twee kinderen die
op jonge leeftijd worden weggerukt? De oudste zoon van Ellen en James,
Henry Nichols White, stierf toen hij slechts zestien jaar oud was op 8 december
1863. Enkele jaren eerder verloren ze op 14 december 1860 hun
vierde zoontje Herbert, hij was nog geen drie maanden oud. Slechts de
middelste twee van hun jongens, Edson en Willie groeiden op tot volwassen
mannen. En wie zal de volharding, de liefde en het doorzettingsver-
- pag - 103

mogen doorgronden die Ellen aan de dag legde tijdens de jaren van ziekte
van haar man?
Als moeder en huisvrouw.
Pas na negen jaar huwelijk kwamen James en Ellen voor het eerst te wonen
in een geheel eigen huis, toen zij verhuisden van Rochester naar Battle
Creek. Voor die tijd was hun huis altijd tegelijkertijd kantoor voor de
Review and Herald. Dank zij de hulp van de broeders in Michigan kwam
er nu echter, zoals wij al zagen, een geheel eigen drukkerij voor de nog
jonge Adventgemeente. Ellen en James hadden in deze tijd drie zoons,
want het voorafgaande jaar was hun gezin op 29 augustus 1854, verblijdt
met de geboorte van Willie White. Het huis wat ze betrokken was een
houten huisje met zes kamers, gelegen aan de Woodstreet aan de westelijke
kant van Battle Creek. Achter het huis was een flinke tuin met een
schuur en de familie White had een eigen koe. Het water moest gehaald
worden uit de bron, die de enige watervoorziening vormde voor de gehele
stad. Aan het eind van het stuk land was een stukje bos en struikgewas dat
gelegenheid verschafte voor ongestoord gebed.
- pag - 104
Gezin E.White

Daar Ellen White veel tijd nodig had om te schrijven en te spreken en daar
zij vaak op reis was, zag zij zich genoodzaakt om goede hulp te vinden
voor haar huishouding. Dit betekende echter niet dat zij de leiding van het
gezin uit handen gaf. Waar ze maar even tijd en gelegenheid vond gaf ze
haar volle aandacht aan haar taak als moeder, huis- en gastvrouw. Haar
dagboek openbaart vaak in een enkele zin de zorgen voor haar gezin. Zo
vinden wij bijvoorbeeld in haar dagboek van maart en april 1859 dat ze
bezig is onderbroeken te naaien en een jas te herstellen voor Edson. Verder
vinden we haar bezig met het maken van een matrasje voor een luie
stoel en kleren om in de modder te dragen.
In deze zelfde tijd plant ze verschillende bessenstruiken in de tuin en op
11 april is ze de hele dag druk bezet met het aanleggen van tuintjes voor
de kinderen. Een huisvrouw moet inkopen doen voor haar huisgezin. Ook
dit was moeder Ellen wel toevertrouwd. Soms vroegen haar buren haar
met hen mee te gaan als ze iets moesten kopen waarbij de keuze moeilijk
was. Op een dag ging ze naar de stad om enkele dingen te kopen voor het
maken van een lange broek. Ze vroeg meneer Skinner, de eigenaar van de
winkel, om haar een stuk zuiver, wollen stof te tonen. Hij legde een rol
stof op de toonbank en vertelde mevr. White dat hij dit juist had ontvangen
en dat hij geloofde dat het precies was, waar zij naar zocht. “Is het
helemaal wol?” vroeg zij meneer Skinner. “O ja, mevr. White, honderd
procent wol,” verzekerde hij haar. Zonder na te denken voelde zij met haar
hand langs de gerafelde rand en zij vond een losse draad. Ze trok de draad
er uit, ontstrengelde de draad en ontdekte binnenin wat katoen. Terwijl ze
het omhoog hield, vroeg zij: “Is dit wol, meneer Skinner?” Erg in de war
gaf hij toe dat het dat niet was en vertelde daarna aan mevr. White dat hij
het had gekocht als zuivere wol.
Dit voorval toont de kennis van zuster White van de verschillende textielproducten
en openbaart haar praktische inzicht. Haar moeder was ook
een zeer verstandige en praktische vrouw en die had haar dochters goed
opgevoed en onderricht.
- pag - 105

De sabbat en het huiselijk leven.
De Sabbat was een volledig bezette dag in het huis van de White’s. Natuurlijk
werd de dienst in de gemeente bezocht. s’Middags las zuster
White vaak voor aan de kinderen. Bijbelse verhalen of de geschiedenis
van de gemeente werden het meest gelezen. Liet het weer het toe dan ging
ze met de kinderen wandelen door het bos of langs het water en dan genoten
ze allen van de heerlijke natuur. Ook werden vaak zieken, ouderen of
alleenstaanden bezocht. Ze sprak uit eigen ervaring toen ze in latere jaren
schreef: “De Sabbatschool en de dienst daarna maken slechts een deel van
de Sabbat uit. Wat voor het gezin overblijft kan tot de meest geheiligde
en kostelijkste ogenblikken van al de Sabbaturen gemaakt worden. Veel
van deze tijd moeten de ouders doorbrengen met hun kinderen.” (Schatk.
deel 3 blz. 21)
Avond- en morgenwijdingen werden zoveel mogelijk door Ellen en James
zelf geleid en zij legden het er op toe de jongens zoveel mogelijk
daarin deel te laten nemen door het zingen van liederen, het voorlezen
van teksten en dergelijke dingen. Natuurlijk waren er vaak bezoekers en
menigmaal bleven de gasten zelfs enkele dagen logeren. Dit alles bracht
extra lasten met zich mee en koste tijd en aandacht. Het gezin kreeg soms
de indruk dat hun huis een gratis hotel was.
Tijdens een conferentie in 1859 waren er 35 mensen aan de maaltijd. Is
het begrijpelijk dat zuster White de volgende dag in haar dagboek schreef:
“We waren allen zeer afgemat”. In een brief aan één van de werkers in
het jaar 1873 openbaart Ellen White wat dit alles voor haar betekende:
“Ik ben opgestaan om half zes in de morgen, hielp Lucinda met afwassen,
heb geschreven tot donker, daarna noodzakelijk naaiwerk gedaan, bezig
tot bijna middernacht; ook heb ik nog gewassen voor het gezin nadat
mijn schrijven was geëindigd. Dikwijls voelde ik mij zo moe dat ik heen
en weer waggelde als een dronken persoon, maar prijs de Heere, ik ben
staande gehouden”.
- pag - 106

Hoewel zwaar belast met vele problemen, verwaarloosde de drukke moeder
de opvoeding van haar kinderen niet. De discipline in het gezin handhaafde
zij krachtig maar steeds met begripvolle liefde en vriendelijkheid.
Zij poogde een crisis te vermijden en streefde er voortdurend naar om de
geest van de jongens zó te leiden dat het karakter werd versterkt en de
wilskracht ontwikkeld. Eenvoudige en passende beloningen vormden een
aanmoediging tot goed gedrag en gehoorzaamheid.
De verleidingen buitenshuis werden zoveel mogelijk krachteloos gemaakt
door aangename bezigheden en genoegens binnenshuis. Zeer zelden werd
lichamelijke straf toegediend en als het moest gegeven worden, alleen na
een rustig gesprek en ernstig gebed. Natuurlijk rezen er wel eens problemen.
De jongens waren geen model kinderen. Maar moeilijkheden werden
direct en met beslistheid onder ogen gezien. Later schreef zuster White:
“Ik liet mijn kinderen nooit toe te denken dat zij mij als kinderen konden
plagen. Nooit veroorloofde ik het mijzelf om een ruw woord te zeggen....
Wanneer mijn geest geïrriteerd was, of wanneer ik het gevoel had dat ik
werd uitgedaagd, was ik gewend te zeggen: Kinderen, we zullen dit nu
laten rusten; we zullen er nu niets meer over zeggen. Vóór dat jullie gaan
slapen, zullen we er verder over praten”.
Met alle tijd om er over na te denken, waren ze tegen de avond meestal
afgekoeld en kon ik hen heel gemakkelijk behandelen. Door haar vele reizen
was Ellen White vaak weg van huis, evenals haar man. Dit maakte de
taak van de opvoeding niet eenvoudiger. Maar hun moeder dacht veel aan
hen en bleef met hen in contact door talrijke brieven. Boven alles rezen
vaak haar gebeden voor de jongens op tot Hem, Wiens oog dag en nacht
waakt over al Zijn kinderen.
Een trouwe hervormster.
De maaltijden waren eenvoudig, maar er was altijd een overvloed van
gezond voedsel op tafel. Aanvankelijk was de tafel van de White’s niet
veel anders dan van een doorsnee Amerikaan in die dagen. Maar naarmate
- pag - 107

zuster White licht ontving over de gezondheidshervorming voerde ze deze
hervormingen ook door in haar gezin. Vooral het visioen van 6 juni 1863
bracht een enorme verandering teweeg. Het was naar aanleiding van dat
visioen dat Ellen White afzag van het gebruik van vleesvoeding, waarbij
ze ook persoonlijk niet zonder strijd deze hervorming in haar eigen leven
doorvoerde, zoals eerder is beschreven.
Hoewel het waar is dat zuster White op haar reizen, als zij op de gastvrijheid
van anderen was aangewezen, soms een weinig vlees heeft gebruikt
en hoewel het ook waar is dat zij, in latere tijden ter wille van sommige
leden van haar uitgebreide gezin, die beweerden dat vlees voor hen het
beste voedsel was, vlees op tafel heeft geplaatst, heeft zij zelf na 1863 in
haar eigen gezin geen vlees meer gebruikt.
En vanaf 1904 werd ook voor haar huisgenoten geen vlees meer geserveerd.
Een meer uitvoerige beschrijving van de persoonlijke ervaring van
E.G.White als gezondheidshervormster vindt men in het boek “COUN-
SELS ON DIETS AND FOODS” Appendix no. 1 blz. 481-494. (ADVIE-
ZEN OVER DIEET EN VOEDING, blz. 424-438).
In 1909 kon zuster White op ruim 81 jarige leeftijd het volgende schrijven:
“Mij is getoond, dat de beginselen die ons gegeven zijn in de eerste
dagen van de boodschap, heden van evenveel belang en van evenveel
gewicht zijn als toen. Er zijn sommigen die het licht gegeven aangaande
het dieet vraagstuk nooit hebben gevolgd. Het is nu de tijd het licht van
onder de korenmaat uit te nemen om het met klare, heldere stralen te laten
schijnen.”
De beginselen van een gezonde leefwijze houden voor ons persoonlijk en
als volk heel veel in. Toen de boodschap van de gezondheidshervorming
voor het eerst tot mij kwam, voelde ik mij ziek en zwak en had vaak last
van flauwtes. Ik smeekte God om hulp en Hij legde voor mij het grote
onderwerp van de gezondheidshervorming bloot. Hij onderrichtte mij dat
zij die Zijn geboden hielden, in een, geheiligde verhouding tot Hem gebracht
moesten worden en dat zij, door matigheid in eten en drinken, geest
- pag - 108

en lichaam in de beste toestand moeten houden om Zijn werk te doen.
Dit licht is mij tot grote zegen geworden. Ik ging de beginselen van de
gezondheidshervorming voorstaan, wetende dat de Heere mij kracht zou
geven. Nu is mijn gezondheid, niettegenstaande mijn leeftijd, veel beter
dan toen ik jong was. Schatk. 3. blz. 370,371.
Ellen White was oprecht en eerlijk en niet zoals de schriftgeleerden van
ouds, die zware lasten legden op de schouders van de mensen, maar ze
zelf met hun vinger niet wilden verroeren. Matth. 23:4. En daarom straalt
haar getuigenis in ongedimde heerlijkheid voor ons die haar leven en geschriften
bestuderen. Zij is een voorbeeld geworden voor allen die zich
in alle ernst zoeken voor te bereiden op de wederkomst van hun Heer en
Heiland en die er naar streven om door de genade van onze Heere Jezus
Christus naar geest, ziel en lichaam geheiligd te worden, om Hem in vrede
te mogen ontmoeten, wanneer Hij verschijnt ten eeuwige leven voor diegenen
die Hem verwachten.
Hoewel E.G. White een getrouw hervormster was op het gebied van de
gezondheid, heeft zij zichzelf nooit als een toets gesteld voor anderen.
Terwijl ze zelf bijvoorbeeld in de laatste dertig tot veertig jaren van haar
leven nooit meer dan twee maaltijden per dag gebruikte en dat ook anderen
aanraadde, was toch niemand van haar gezin verplicht dat ook te doen,
maar kon een ieder die daar behoefte aan had ook s’ avonds een maaltijd
gebruiken. Hoewel ze zelf nooit vlees gebruikte en ook steeds in haar
geschriften duidelijk op het schadelijke van vlees gebruik heeft gewezen,
heeft ze toch nooit het niet vlees eten als een toets voor het lidmaatschap
van de gemeente geëist. Ongetwijfeld kunnen we hierin zien dat zij zich
in deze dingen liet leiden door Gods Geest en niet door een geest van
fanatisme zoals sommige gezondheidshervormers openbaren. Fanatisme
op het gebied van gezondheidshervorming heeft zij altijd beschouwt als
één van de grootste vijanden van een gezonde en goede hervorming. Geve
God, dat de gezondheidshervorming zich steeds meer in Zijn gemeente
zal voortzetten in de geest van evenwichtigheid, liefde en volharding die
ook zuster White op dit gebied heeft geopenbaard.
- pag - 109

Rust een weinig.
Toen Jezus discipelen op een keer bij Hem terugkwamen van een vermoeiende
tocht zag de Heiland dat zij uitgeput waren en Hij zei tot hen:
“Komt hier en gaat met Mij alleen naar een eenzame plaats en rust
een weinig.” Mark.6:31
Een weinig rust of ontspanning heeft een mens nodig en Jezus heeft getoond
ook in deze behoefte te willen voorzien. Hoe stond Ellen G. White
hier tegenover? Gunde zij zichzelf en haar medewerkers zo nu en dan een
weinig rust? De feiten spreken voor zichzelf. Op een prachtige voorjaarsdag
in april van het jaar 1876 maken Ellen White en haar medewerkers en
ook personeel van de drukkerij in Californië, die in 1874 was opgericht,
een uitstapje per boot op de baai van San Francisco.
De kapitein van het schip is een Zevendedags Adventist. Hoe geniet iedereen
van het water. Als de kapitein het schip door de “GOUDEN POORT”
(Golden Gate) naar buiten brengt op de oceaan bemerken ze dat de STIL-
LE OCEAAN niet zo rustig is en sommige van de zusters hebben last van
zeeziekte. Maar niet zuster White. Laten we zien hoe ze dit tochtje later
beschrijft in een brief aan haar man:
“De golven liepen hoog op en we werden op en neer geslingerd op een
grootse wijze, ik voelde mij als het ware in vervoering gebracht, maar
voelde geen drang om met iemand te spreken. Het was groots. Het schuim
spatte over ons heen, de waakzame kapitein gaf zijn orders, de matrozen
waren gereed om te gehoorzamen. De wind was sterk buiten de “GOU-
DEN POORT” en ik heb nog nooit zó van iets in mijn leven genoten.”
Dan gaat ze al mijmerend verder: “God houdt de winden in Zijn handen.
Hij houdt de wateren onder controle. We zijn slechts stipjes op de brede,
diepe wateren van de Stille Oceaan, maar engelen des Hemels worden
gezonden om dit kleine zeilbootje te bewaken als het over de golven raast.
Oh, de wonderbaarlijke werken Gods! Zo ver boven ons begrip! Met één
blik aanschouwt Hij de hoogste hemelen en het hart van de zee.”
Toen zij kort daarna schreef over Christus, die de storm stilde schreef
- pag - 110

ze:”Ik ben blij dat ik op het water ging; ik kan beter schrijven dan tevoren.”
Ook feestelijke gelegenheden, in een goede sfeer gehouden, woonde zij
graag bij. Wij lezen daarvan bijvoorbeeld in een artikel van haar hand in
de Review and Herald van 29 januari 1884: “Aan het einde van de lange
reis naar het oosten bereikte ik mijn huis op tijd om Oudejaarsavond door
te brengen op Healdsburg. De hal van de school was versierd voor een
Sabbatschool conferentie. Slingers van cypressen, herfstbladeren, groene
takken en bloemen waren smaakvol gerangschikt en een grote bal van
groen hing in de gebogen doorgang van de ingang naar de zaal. De boom
was wel beladen met geschenken en gaven, die bestemd waren om te gebruiken
ten gunste van de armen en om een bal te kopen.
Behalve in een paar gevallen waren de namen van de gevers niet aangegeven;
maar toepasselijke Bijbelteksten en gezegden werden voorgelezen
toen de giften van de boom werden genomen. Bij deze gelegenheid werd
niets gezegd of gedaan dat het geweten van iemand hoeft te bezwaren.
Sommigen hebben tegen mij gezegd: “Zuster White, wat denkt u hiervan?
Is het in overeenstemming met ons geloof?” Ik antwoord hen: “Het is in
overeenstemming met MIJN geloof!”
We hebben ernstig geprobeerd om de feesttijd zo belangwekkend mogelijk
te maken voor de jeugd en voor de kinderen. Ons doel is geweest om
hen af te houden van de tonelen van amusement onder ongelovigen.” Uit
alles blijkt dat zuster White hield van ontspanning en rust en dit ook van
harte gunde aan anderen. De genoemde voorbeelden zouden met vele anderen
zijn te vermeerderen, maar wij moeten hiermee volstaan. Ontspanning
was bij Ellen White echter altijd waarachtige ontspanning. Zij hield
zich verre van ieder amusement dat meer afbreekt dan dat het opbouwt.
Maar zij verstond de woorden van Jezus, die tot Zijn vermoeide discipelen
zei: “KOMT....EN RUST EEN WEINIG”.
- pag - 111

Opgeruimd onder tegenslag.
Zuster White stond bekend als een opgeruimd persoon. Het kan zijn dat
sommige mensen daar anders over hebben gedacht, maar de werkelijkheid
is een duidelijk getuigenis. In 1867 schreef ze wat betreft haar levenshouding:
“Ziet u mij ooit somber, teneergeslagen of klagend? Ik heb
een geloof dat dit verbiedt. Het is een verkeerde opvatting van het ware
ideaal van het christelijk karakter en christelijke dienst, dat tot deze conclusie
leidt. Het is het gebrek aan echte godsdienst, dat somberheid, neerslachtigheid
en droefheid voortbrengt. Ernstige christenen streven er naar
om Jezus na te volgen, want christen zijn betekent om gelijkvormig te zijn
aan Christus.”
Deze woorden waren geen ijdele taal want onder de zwaarste beproevingen
openbaarde Ellen White een veerkrachtige geest. Het was de God van
alle genade die haar oprichtte. De gevoeligste slag van haar leven was
waarschijnlijk de vrij onverwachte dood van haar echtgenoot. Maar zelfs
dat vermocht haar niet voor lange tijd neer te slaan.
Slechts twee weken na zijn dood sprak zij op Sabbat middag 20 augustus
1881 gedurende bijna één uur tot de leden van de gemeente in Battle
Creek. Uriah Smith gaf in de Review and Herald van 23 Augustus hiervan
het volgende verslag.
“Haar thema was de les die wij moeten leren van de ervaring die zij juist
had doorgemaakt. De onzekerheid van het leven is de eerste gedachte
die zich aan ons opdringt. We moeten ook beschouwen wat voor mensen
wij behoren te zijn, terwijl wij nog leven”. De geest van de spreekster
richtte zich daarna op die gezegende vermaningen van de apostelen met
betrekking tot de verhouding die de leden van het lichaam van Christus
tegenover elkaar behoren te onderhouden, alsmede hun gedrag, woorden
en handelingen tegenover elkaar. We werden gewezen op zulke Schriftplaatsen
als deze: “HOUDT VREDE ONDER ELKANDER: WEEST IN
BROEDERLIEFDE ELKANDER GENEGEN: WEEST VRIENDELIJK:
WEES BARMHARTIG: SPREEKT ALLEN HETZELFDE:
- pag - 112

“WEEST VAST AANEENGESLOTEN, EEN VAN ZIN EN EEN VAN
GEVOELEN: HOUDT VREDE EN DE GOD DER LIEFDE EN DES
VREDES ZAL MET U ZIJN”.
Zelfs deze gevoelige slag maakte haar te meer beslist om het werk waartoe
God haar had geroepen voort te zetten en om de naam van Jezus Christus
en Zijn grote verlossing bekend te maken tot aan het einde der aarde. Toen
ze zelf bijna zestig jaar was, vier jaar na de dood van haar man, verliet
ze Amerika voor het eerst, om de jonge gemeente in Europa te gaan versterken.
En nog was haar werk toen zij vandaar terugkeerde naar Amerika
in 1900 niet afgelopen. Nog vijftien levensjaren voegde God haar toe,
waarin zij vele van haar boeken en artikelen heeft geschreven.
Toen James White stierf in 1881 was hij haar trouwe levensgezel geweest
gedurende vijf en dertig jaren, maar wie had toen durven denken dat Ellen,
alleen, bijna nog eens die tijd de gemeente des Heeren zou blijven dienen
door woord en geschrift en daad. Zijzelf zeer zeker niet. Haar geestkracht
en opgeruimdheid behield zij echter tot het einde.
Beter een goede buur...
In de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan heeft Jezus ons verteld
wie onze buren, wie onze naasten zijn. En hoewel we vanzelfsprekend
geen verslag hebben van alles wat James en Ellen, en in het bijzonder Ellen,
voor hun buren deden in de loop der jaren, zo vangen we hier en daar
een straal op van hun verhouding tot hun naaste omgeving.
In de winter 1862-1863, toen een vreselijke epidemie van difterie het land
teisterde, en twee van de kinderen ernstig ziek werden, wisten Ellen en
James hun leven te redden door middel van waterbaden en andere natuurlijke
middelen. Toen buren in de omgeving, waar de gevreesde ziekte
ook was binnengedrongen, hoorden van het succes dat broeder en zuster
White hadden met hun behandeling, riepen ze hun hulp in. Het duurde
niet lang of een flink deel van hun tijd werd besteed aan het helpen van
anderen. In een brief uit 1903 schrijft zuster White hierover: “Voordat ons
- pag - 113

sanatorium daar in Battle Creek was gevestigd, gingen mijn echtgenoot en
ik van huis tot huis om behandelingen toe te dienen. Onder de zegen van
God redden we het leven van velen die ernstig leden.”
En in 1908 schreef ze: “We brachten in ons huis gevallen die door de doktoren
waren opgegeven. Wanneer we niet wisten wat we voor hen moesten
doen, baden we zeer ernstig tot God en altijd zond Hij Zijn zegen. Hij is
de Machtige Heelmeester en Hij werkte met ons.”
We hadden nooit tijd of gelegenheid om een medische cursus te volgen,
maar we oogsten succes als we voorwaarts gingen in de vreze Gods en
Hem zochten voor wijsheid bij iedere stap.
We lieten gebed en werk samengaan. We pasten eenvoudige waterbehandelingen
toe en probeerden dan de ogen van de patiënten te richten op de
grote Genezer. We vertelde hen wat Hij voor hen kon doen.” Mensen die
in nood verkeerden werden vaak opgenomen in het huis van de White’s.
Ellen White trachtte altijd te helpen bij gezinnen die behoeftig waren en
niet zelden zat ze zelf te breien om anderen aan warme kleding te helpen.
Terwijl ze in Europa was kwam ze in kontact met sommige gezinnen,
waarvan zij wist dat ze zouden moeten lijden als ze hen niet hielp en dus
besteedde ze haar vrije tijd na haar terugkeer in Amerika om kousen voor
hen te breien die ze naar hen toezond. Breien werd één van haar grootste
hobby`s.
Tijdens haar verblijf in Australië heerste daar een economische crisis. In
die tijd werd vaak het werk van schrijven en andere bezigheden opzij gezet
om hulp te verschaffen aan de behoeftigen en armen. Zelfs verschafte
zuster White werk aan mannen die werkeloos waren om toch enigszins in
het onderhoud van hun gezinnen te kunnen voorzien. Haar persoonlijke
secretaresse Sara McEnterfer was een tijdlang haast een soort wijkverpleegster,
door van het ene huis naar het andere te gaan om zieken te
helpen. Ook bij zuster White thuis werd hard gewerkt om in de noden van
anderen te voorzien; laten we haar zelf weer aan het woord:
- pag - 114

“Gisteravond hadden we een Dorkas groep in ons huis en mijn medewerkers,
die hielpen in de voorbereiding van mijn artikelen voor de bladen
en kookten en naaiden, vijf in getal, zaten op tot middernacht om kleren
te knippen. Zij maakten drie broeken voor de kinderen van één familie.
Twee naaimachines draaiden tot middernacht. Ik denk dat er nooit een
gelukkiger groepje werkers was dan deze meisjes gisteravond.” (Brief uit
1897)
Ook in haar laatste levensjaren, toen zij in Californië in de Napa Vallei
woonde, bezocht zij vaak buren in de omgeving en hielp hen waar nodig.
Nog jaren na haar dood leefde Ellen White voort in de herinnering van
menige bewoner van de vallei als “DIE KLEINE OUDE VROUW MET
WIT HAAR DIE ALTIJD ZO VOL LIEFDE VAN JEZUS SPRAK.”
Wie zielen wint is wijs.
Zuster White had een veelzijdige belangstelling en haar geschriften tonen
dat zij zich bezighield met de meest uiteenlopende onderwerpen. Haar
bezigheden waren ook zeer gevarieerd en nimmer heeft zij zich er toe laten
verleiden om één onderdeel van het werk van Gods gemeente voor te
trekken boven de andere takken van het werk. Maar wat ze ook deed, alles
had uiteindelijk slechts één doel: Zielen te winnen voor het Koninkrijk
van haar Heer. Zij heeft dit doel uitgedrukt in de volgende woorden: “Het
werk boven elk ander werk, de zaak die boven alle andere de krachten
van de ziel behoort op te eisen en bezig te houden, is het werk om zielen
te redden waarvoor Christus is gestorven”. (The Youth s Instructor 4 mei
1893.)
Dit woord heeft zij in haar eigen leven tot waarheid gemaakt. Al haar
energie was uiteindelijk gewijd aan dit grote, alles omvattende werk. Haar
gebeden haar gedachten, haar arbeid concentreerden zich op dit ene grote
doel. Dit stempelde haar ook tot een persoonlijk werker. Eén ziel was
kostbaar in haar ogen, omdat ze wist dat die ene ziel kostbaar was in het
oog van Jezus. Hij had er Zijn leven, Zijn bloed voor gegeven. Al in haar
- pag - 115

jeugd, na haar bekering, openbaarde zij haar ijver in dit persoonlijke werk
om zielen te redden. Zij beschrijft dit zelf als volgt; “Ik belegde bijeenkomsten
met mijn jonge vrienden, van wie sommigen aanzienlijk ouder
waren dan ikzelf en enkele waren getrouwde personen. Een aantal van
hen waren leeg en gedachteloos; mijn ervaring klonk voor hen als ijdel
gepraat en zij sloegen geen acht op mijn dringende verzoeken. Maar ik
nam mij voor dat mijn pogingen niet eerder zouden ophouden voordat
deze lieve zielen, voor wie ik zulk een grote belangstelling had, zich aan
God zouden overgeven. Ik bracht verschillende nachten geheel door in
ernstig gebed voor diegenen die ik had uitgezocht en samen gebracht, met
het doel voor hen te werken en te bidden.
Sommigen van hen waren met ons samengekomen uit nieuwsgierigheid
om te horen wat ik had te zeggen; anderen dachten dat ik buiten mijzelf
was, dat ik zo in mijn pogingen volhardde, vooral toen zij van hun kant
geen belangstelling toonden. Maar op ieder van onze kleine bijeenkomsten
ging ik voort met hen aan te sporen en voor ieder afzonderlijk te bidden,
totdat iedereen zich had overgegeven aan Jezus, door de verdiensten van
Zijn vergevende liefde te erkennen. Een ieder werd bekeerd tot God.”
Deze ijver en dit vuur in het winnen van zielen voor haar Heiland heeft ze
haar hele leven behouden. Elke gelegenheid nam ze te baat om van Hem
te getuigen. Een frappant voorbeeld daarvan vinden we beschreven in de
“SIGNS OF THE TIMES” (tekenen der tijden) van 19 oktober 1876.
“In de zomer van het jaar 1854 reden zuster White en haar man door een
bosrijke streek van Michigan naar de plaats Vergennes. Het was een vrijdag
en ze hoopten hun doel spoedig te bereiken. De af te leggen afstand
bedroeg een kleine 25 km en in enkele uren konden zij op de plaats van
bestemming aankomen. Om één of andere reden raakte degenen die de
wagen bestuurde de weg kwijt. Steeds dieper kwamen ze in het bos. Zuster
White was ziek en de dag was heet; tweemaal kreeg ze een flauwte. Er
was nergens water om te drinken.
Eindelijk kwamen zij in een open ruimte in het bos en daar stond een
- pag - 116

lokhut. De vermoeide reizigers werden binnen genodigd en konden zich
verfrissen. Terwijl ze nog even rustten raakte Ellen in gesprek met de
vrouw van het huis. Ellen White sprak over Jezus’ wederkomst, de Sabbat,
de toestanden in de wereld en over de gemeente. De vrouw vroeg haar
bezoekers te blijven, maar dat konden zij niet doen vanwege hun afspraken.
Zuster White liet echter bij haar vertrek een exemplaar achter van
haar eerste boek. “EEN SCHETS VAN DE CHRISTELIJKE ERVARING
EN GEZICHTEN VAN ELLEN G. WHITE” en enkele exemplaren van
de Review and Herald en de “YOUTH INSTRUCTOR”.
Tweeëntwintig jaren gingen voorbij waarin zuster White zich afvroeg
waarom ze op die bewuste vrijdag de weg kwijt waren geraakt en verdwaald.
Het antwoord kreeg ze op de tentvergadering in Michigan in
1876. Aan het eind van de vergadering kwam een zuster naar Ellen White
en drukte haar blijdschap uit, dat ze haar weer mocht ontmoeten. Ze vroeg
of zij zich herinnerde dat ze tweeëntwintig jaar tevoren in een blokhut in
het bos was geweest en daar een klein boekje had achtergelaten. De vrouw
vertelde dat ze het boekje had uitgeleend aan haar buren, toen andere mensen
zich in die plaats vestigden, totdat het helemaal versleten was...Later
waren er predikers gekomen die hen de waarheid hadden verkondigd en
nu was er een heel gezelschap dat de Sabbat vierde. De ervaring van deze
groep was begonnen met het lezen van het boekje wat zuster White daar
had achtergelaten. Nooit is Ellen G. White het moe geworden om van haar
Heiland te getuigen. Zelfs op haar laatste ziekbed, ze was toen ruim zevenentachtig
jaar oud, sprak ze met een ieder over de liefde van Christus en
over de zekerheid van de verlossing door Zijn bloed.
Zalig zijn de doden die in de Here sterven van nu aan.
Veel, heel veel meer zou er te vertellen zijn van het leven van een vrouw,
zo gevuld met activiteit. Maar de verborgen sterkte van die kracht is minder
openbaar. Het was een nauwe gemeenschap met Hem die haar had
geroepen om Zijn boodschapster te zijn. Die taak heeft ze tot het einde
toe getrouw volbracht. Die gemeenschap met haar Heiland heeft ze tot het
- pag - 117

einde toe steeds meer gezocht. Dat einde kwam op vrijdag 16 juli 1915.
De laatste dagen van haar leven was ze het grootste deel van de tijd bewusteloos.
De laatste woorden die zij sprak tot haar zoon waren “IK WEET
IN WIE IK GELOOFD HEB”. Evenals Paulus was zij zeker dat ze de
kroon des levens zou mogen ontvangen uit de hand van Hem die zij had
liefgehad en Die haar had verlost aan het kruis op Golgotha. Haar werken
volgen haar na. Haar boeken worden door steeds meer mensen gelezen en
vormen zo een steeds wijder wordende kring van getuigen om een volk
voor te bereiden op de komst van hun Heer.
Haar invloed op de groei en ontwikkeling van de gemeente der Zevendedags
Adventisten neemt nog steeds toe, lang naar haar dood. Maar is het
haar invloed?
Neen, het is de invloed van Hem Die Zich noemt de “GETROUWE EN
WAARACHTIGE GETUIGE”.
Ellen G. White was het kanaal waardoor Jezus Christus sprak en spreekt
tot Zijn gemeente, want de “GEEST DER PROFETIE IS HET GETUI-
GENIS VAN JEZUS.” HEM ZIJ DE LOF TOT IN ALLE EEUWIGHE-
DEN.
* * * * * * * * * * * *
- pag - 118