28.09.2013 Views

Publicatie Voerstreek - Kasteel Altembrouck

Publicatie Voerstreek - Kasteel Altembrouck

Publicatie Voerstreek - Kasteel Altembrouck

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

deVoer<br />

bron van het goede leven<br />

einig gebieden in de Euregio hebben de laatste jaren zo’n grote verandering te zien gegeven als<br />

de <strong>Voerstreek</strong>, het Vlaamse stukje Overmaas (ten oosten van de Maas) dat ligt ingeklemd tussen<br />

het Land van Herve en het Zuid-Limburgse Heuvelland. Crisis in Voeren (Frans: Fourons) dat in<br />

september 1963 was ‘overgeheveld’ van de Franse provincie Luik naar de Nederlandstalige provincie<br />

Limburg, betekende crisis in Brussel. Voeren leek het Ulster van België te worden. En fruittelerszoon José<br />

Happart misschien wel in de rol van de onverzettelijke Ian Paisley.<br />

21


22<br />

Geschiedenis in vogelvlucht<br />

Bijna een halve eeuw later is de invloed van militante Walen uit<br />

Luik teruggedrongen, heeft een fors aantal Nederlanders hier een<br />

tweede huis betrokken, mogen ze meestemmen bij gemeenteraadsverkiezingen<br />

en hebben veel toeristen ontdekt dat het uitstekend<br />

toeven is in de zes dorpen die tezamen Voeren vormen. Nu<br />

de taalstorm is gaan liggen, realiseren veel bewoners en bezoekers<br />

van de <strong>Voerstreek</strong> zich maar al te goed hoe goed het hier toeven is:<br />

in alle rust wordt hier nog veel waarde gehecht aan landschappelijk<br />

schoon en authentieke regionale producten. Wat wil een mens<br />

nog meer?<br />

De streek van Voeren is al sinds mensenheugenis bewoond: de<br />

oudste sporen van bewoning dateren uit 250.000 v.Chr. Bij ’s-Gravenvoeren<br />

en Remersdaal ontstonden 3500 jaar geleden de eerste<br />

nederzettingen. Op de grens van Eijsden en Moelingen is een<br />

grafveldje uit de Romeinse tijd ontdekt, en in Voeren zijn twee Romeinse<br />

villa’s gevonden. Net als Limburg werd Voeren een speelbal<br />

in de geschiedenis van de grotere en ambitieuze buren, waarbij<br />

het gebied dikwijls te lijden had van de strijd die om steden als<br />

Luik en Maastricht werd gevoerd, en die tussen de Noordelijke en<br />

Zuidelijke Nederlanden. Later raakte het gebied ongewild betrokken<br />

bij belegeringen van Maastricht. In 1839 werd de vroegere departementsgrens<br />

tussen Ourthe (later Luik) en Nedermaas (later<br />

Limburg) getrokken, waardoor de <strong>Voerstreek</strong> administratief bij de<br />

Franstalige provincie Luik kwam. In 1963 werden de zes Voerense<br />

dorpen ondergebracht bij de provincie Limburg. In ruil daarvoor<br />

werden onder andere de zes Limburgse Jekerdorpen Bitsingen,<br />

Eben-Emael, Ternaaien, Rukkelingen, Glaaien en Wonk ‘overgeheveld’<br />

naar de Franstalige provincie Luik. De overheveling van<br />

Voeren viel natuurlijk niet goed bij de Franstaligen in Fourons, en<br />

jarenlang werd er – soms op landwegen en in cafés – hevig gestreden<br />

om het behoud van een ieders identiteit. Vooral na het vertrek<br />

van José Happart uit Voeren, het sluiten van de Voerenakkoorden<br />

en de overwinning van Voerbelangen bij de gemeenteraadsverkiezingen<br />

van oktober 2000 – waarbij de Vlamingen, met steun van in<br />

de <strong>Voerstreek</strong> wonende Nederlanders die mochten meestemmen,<br />

een duidelijke meerderheid behaalden –, lijkt de rust te zijn neergedaald<br />

over Voeren.<br />

Voeren nu<br />

Voeren lag in het hart van de dichtst beplante fruitstreek van Europa.<br />

De vorige eeuw belandde de fruitteelt in een diepe crisis toen de Europese<br />

Gemeenschap het kappen van (de veel te talrijke) boomgaarden<br />

Wereldoorlog subsidieerde. De van hoogstamboomgaarden Nederland scheidde. De verdwenen bijna allemaal<br />

N608, uit het die dorpsbeeld. als een gekromde Voeren, zoals ruggegraat de <strong>Voerstreek</strong> in sinds de gemeente-<br />

het lijke landschap fusie in 1977 ligt, heet, volgt telt redelijk ruim 4300 nauwgezet inwoners en bestaat uit zes kerk-<br />

de dorpen: grens Moelingen tussen Voeren (Mouland), en Herve. ’s-Gravenvoeren (Fouron-le-<br />

Comte), Sint-Martens-Voeren (Fouron-Saint-Martin), Sint-Pieters-Voeren<br />

(Fouron-Saint-Pierre), Teuven en Remersdaal. Daarnaast<br />

zijn er nog kleinere gehuchten als De Planck, Ulvend, Nurop<br />

en Veurs, dat uit slechts een paar huizen bestaat, die op schitterende<br />

wijze in de oorspronkelijke vakwerkstijl zijn gerestaureerd.<br />

Tussen de brede valleien van de Maas, Berwijn, Voer, Le Biek,<br />

Noorbeek, Veurs en Gulp strekken zich eiken- en beukenbossen<br />

uit. Wandelaars komen langs tal van spontaan opborrelende bronnen,<br />

vlug stromende beekjes als gevolg van het grote verval, verdekt<br />

gelegen kastelen en piepkleine wegkapelletjes.<br />

23


24<br />

Een cabaretier als<br />

oorlogsverslaggever<br />

Een steeds kleiner aantal Zuid-Limburgers herinnert zich<br />

nog de verhalen die vroeger verteld werden over de Duitse<br />

inval in augustus 1914. Hoe Zuid-Limburgers bij Vaals,<br />

Slenaken, Mesch en de Sint-Pietersberg in die warme<br />

zomermaand gingen kijken hoe de dikke Berhta’s door de<br />

<strong>Voerstreek</strong> rolden op weg naar de forten van Luik. Hoe<br />

Visé, Moelingen, Warsage, Berneau en nog een aantal<br />

dorpen werden platgebrand, er tal van standrechtelijke<br />

executies plaatsvonden, er delen van de bevolking werden<br />

gedeporteerd en hoe er schrikdraad werd uitgerold<br />

langs de grens om te voorkomen dat soldaten of burgers<br />

vanuit het door de Grote Oorlog geteisterde België een<br />

veilig heenkomen zochten in het neutrale Nederland.<br />

Een van de mensen die verslag deden van deze gruwelijke<br />

invasie, was Jean-Louis Pisuisse, de later vermoorde<br />

cabaretier die toen oorlogscorrespondent van Het Vrije<br />

Volk was en van zijn reportages een ‘actueel verhaal ’n<br />

fantastisch borduursel op stramien-van-waarheid’ schreef<br />

onder de titel De franc-tireur van Warsage. Uit den oorlog<br />

van 1914. Amsterdam: Scheltens & Giltay, 1914. Hieruit<br />

een fragment:<br />

‘En zooals ’t hier was, in Warsage, zoo moest ’t ook zijn in<br />

Mouland [Moelingen], in Berneau, in Fouron [sic! Voeren],<br />

in Visé, in Argenteau, in ’t kort, waar Belze boeren<br />

en burgers wonen, die strijden wilden voor hun land,<br />

overal tusschen Luik, de Maas en de grenzen, daar was<br />

’t àl eender: in ’n paar uur van dien vervloekten Woensdagmorgen<br />

had ’t vreemde krijgsgeweld deze gansche<br />

streek, waar ’t alles zomersche bloei en landelijke welvaart<br />

was geweest tot-hieraan-toe, gemaakt tot een hel<br />

van verschrikking, waaruit àl wat zich gelukkig rekenen<br />

mocht, vluchtte met deze gedachte: wèg van hier...’<br />

Op internet zijn diverse indrukwekkende verslagen van journalisten<br />

te lezen die getuigen waren van de brute Duitse inval in augustus 1914:<br />

www.wereldoorlog1418.nl.<br />

Specialiteiten uit de <strong>Voerstreek</strong><br />

Appelwijn<br />

Als geen ander zet Jean-Marie Ernon van<br />

‘Kelders I Genne Pley’ uit ’s-Gravenvoeren<br />

zich in om de appelwijn uit Voeren onder de<br />

aandacht van liefhebbers van de gastronomie<br />

en eerlijke ambachtelijke bereidingswijzen<br />

te brengen. ‘Er wordt in Vlaanderen<br />

en Nederland te veel geknoeid’, schreef<br />

Ernon, wiens familie al sinds 1742 als fruittelers<br />

gekend is in ’s-Gravenvoeren. ‘Menig<br />

zelfvoldane wijnmaker bevoorraadt zich op<br />

het einde van de oogst en neemt wat ie ofwel<br />

gratis ofwel bijna gratis op de kop kan<br />

tikken. Nadien pronkt ie met z’n “grand cru”<br />

tot groot ongenoegen van zijn proevers, die<br />

nooit meer appelwijn zullen drinken.’<br />

Zo! Die zit. Jean-Marie is duidelijk uit ander<br />

hout gesneden: hij koopt uiterst zorgvuldig<br />

in (eind juni al), waarbij onder andere bodem,<br />

types onderstam, bodemgesteldheid,<br />

snoeitechnieken en bemesting zorgvuldig<br />

worden bestudeerd. De fruittelers krijgen<br />

vervolgens instructies waaraan zij zich dienen<br />

te houden tot de pluk (zomersnoei enzovoort).<br />

Bij de pluk moet het zetmeel in de<br />

vrucht plaats hebben gemaakt voor suikers<br />

en moeten de harde zuren zijn afgebroken.<br />

Misvormde, gestoken (wespen), aangepikte<br />

(vogels), bevuilde (te dicht bij de grond)<br />

en gevallen (grasresten!) exemplaren maken<br />

bij Jean-Marie geen kans.<br />

De resultaten – 31 appelrassen werden al<br />

tot appelwijn verwerkt – mogen er wezen.<br />

Jean-Marie: “Neem de Nagafu/Delblush:<br />

een zachte licht fruitige Nagafu in gezelschap<br />

van de licht rinse aromatische Delblush.<br />

Gerijpt op nieuw eikenvat (14 maanden),<br />

‘le côté chic de nos recherches’! Proef<br />

hem vooral bij wild of bij Waygu-rund.”<br />

Een goede tweede: Wellant. “Een appel die<br />

zijn bakermat heeft in Wageningen! Proef<br />

zijn fruitigheid! Een gezellig terras op een<br />

zoele zomeravond, met Wellant krijgt de<br />

gastheer blijde gezichten!”<br />

En de derde, Junami: “Neerlands toekomst<br />

van de fruitteelt (80 procent van de nieuwe<br />

appelpercelen). Een smakelijk eindproduct<br />

veel typische aroma’s. Een aanwinst voor de<br />

appelmakerij!”<br />

Kortom: hier is geen doorsnee appelboer<br />

of appelwijnboer aan het werk, maar een<br />

waarachtig pomoenoloog (vruchtenkundige<br />

die verstand van wijn heeft).<br />

Kelders I Genne Pley Plein 220 ’s-Gravenvoeren<br />

T: +32 (0)4 3810418<br />

Forel<br />

In de riviertjes en beken van de Voer kun<br />

je uitstekend op forel vissen. De zoetwatervis<br />

wordt in de tientallen restaurants in<br />

de <strong>Voerstreek</strong> op voortreffelijke manier<br />

bereid. In de ringvijvers van de voormalige<br />

commanderie van de Duitse orde in Sint-<br />

Pieters-Voeren worden jaarlijks tienduizenden<br />

regenboog- en zalmforellen gekweekt.<br />

RECEPT: Forel op Voerense wijze<br />

Schik de schoongemaakte forellen in een<br />

vuurvaste schotel en begiet ze met een<br />

droge witte wijn (bij voorkeur appelwijn uit<br />

de ‘Kelders I Genne Pley’ uit ’s-Gravenvoeren).<br />

Strooi er wat gehakte sjalot, dragon<br />

en citroenmelisse rond. Laat het gerecht<br />

op een zacht vuurtje gaar stoven. Neem het<br />

van het vuur en bind het vochtmengsel met<br />

een hollandaisesaus.<br />

Hoeve-ijs uit Ulvend<br />

Het verrukkelijke, zelf bereide ijs van het<br />

melkveebedrijf in Ulvend, is verkrijgbaar in<br />

’t Bakhuis, Ulvend 2, Sint-Martens-Voeren.<br />

Hier werd vroeger brood en vlaai gebakken<br />

voor eigen gebruik. Ook werd in het<br />

gebouwtje de melk afgeroomd en de boter<br />

gekarnd. Na de verbouwing tot ijssalon is de<br />

oven behouden gebleven en vormt nu een<br />

belangrijk deel van de inrichting. De boterkarn<br />

en de afromer zijn ook nog behouden,<br />

evenals de transmissie waarop de verschillende<br />

aandrijfriemen gespannen waren om<br />

de apparaten te laten draaien.<br />

Kaas<br />

Naar het oosten toe gaat de <strong>Voerstreek</strong><br />

geleidelijk over in het eveneens prachtig<br />

glooiende Land van Herve. Hier vind je<br />

onder andere de typische, geurige kaasjes<br />

die in Zuid-Limburg bekendstaat als rommedoe<br />

(of minder flatterend: stinkkies).<br />

De bereidingswijze van de rommedoe en<br />

Herfse kaas is dezelfde: verse rauwe melk<br />

wordt gestremd met een scheutje lebmaagsap<br />

van een nuchter kalf. Als de stremming<br />

uitgewerkt is, wordt de wei gescheiden<br />

van de dikke massa, de wrongel. Nadat die<br />

voldoende uitgelekt is, wordt hij lichtjes geperst<br />

en in kubussen gesneden. Na een kort<br />

drogingsproces worden de kaasjes gezouten<br />

door onderdompeling in een pekelbad.<br />

Dan worden de kaasjes gedurende acht tot<br />

tien dagen dagelijks enkele malen gekeerd<br />

en gewassen. Echt rijpen en sterk geuren<br />

gaat de rommedoe pas als hij uit de frisse<br />

kelder op kamertemperatuur wordt gebracht.<br />

Kaasboerderij Kleijnen in Warsage,<br />

zo’n 6 km. van ’s Gravenvoeren, maakt een<br />

origineel stinkkaasje de ‘Trou-Renard’ als-<br />

mede een zalig brie-achtig kaasje de ‘Petit<br />

Bonnier’.<br />

Hoeve Pinckers in Ulvend is een melkveebedrijf<br />

met kaasmakerij, waar ongeveer<br />

honderd koeien grazen. De hoeve verwerkt<br />

de rauwe melk tot boter en harde kaas. Zij<br />

verkregen het eerste certificaat in 2004 voor<br />

hun boerenkaas (fromage Saint-Martin).<br />

Voerense Platz (foto Platz bij bakkerij Lemlyn)<br />

Deze traditionele ‘koningskoek’ is een<br />

variant op de ‘broden’ die in de Middeleeuwen<br />

in Wallonië onder de naam cougnoulx<br />

of couglou bekend waren. De echte<br />

platz wordt nog slechts op enkele plekken<br />

gemaakt: in de <strong>Voerstreek</strong> zelf bij de bakkerij<br />

van Frans en Philippe Lemlyn in ‘s-<br />

Gravenvoeren, en daarbuiten bij boulanger<br />

Fitschi in Hombourg en bij Ledent in Henri-<br />

Chapelle.<br />

Streekbier<br />

Rick’s bier, een Voerens streekbier, is van<br />

hoge gisting met nagisting op de fles. Rick’s<br />

bier wordt op smaak gebracht met ambachtelijk<br />

gestookte stroop. Door die bereidingswijze<br />

heeft dit kwaliteitsbier van en voor<br />

alle seizoenen een opmerkelijk karakter.<br />

Geserveerd op de juiste temperatuur en in<br />

het speciaal daarvoor ontworpen glas zie je<br />

een dunne nevel die lijkt te willen zeggen:<br />

‘Slechts op de tong geef ik iets van mijn Voerens<br />

mysterie prijs.’ Daarnaast brouwt Rick<br />

ook nog het aan faam winnende Abesse de<br />

Mouland (letterlijk: de abdis van Moelingen).<br />

Het is een kersenbier (kriekenbier)<br />

gemaakt van de lokale kers die vernoemd is<br />

naar de abdis van Moelingen.<br />

Stroop<br />

Op verscheidene plaatsen in Voeren, zoals<br />

bij Eugène Wiertz achter de commanderie<br />

van Sint-Pieters-Voeren, wordt nog echte<br />

perenstroop gestookt op een ambachtelijke<br />

wijze die al eeuwen dezelfde is. De bereiding<br />

vindt plaats in grote koperen ketels,<br />

boven een open houtvuur in de vloer van<br />

de stokerij (eigenlijk een open schuur). Het<br />

hoogstamfruit wordt in een verhouding van<br />

70 procent peren en 30 procent appels gemengd.<br />

Daarna ondergaat het een proces<br />

van koken, persen en weer koken van ongeveer<br />

22 uur. Na afloop hiervan kan de stroop<br />

uitgeschept worden, waarbij ongeveer 100<br />

kilo overblijft van 800 kilo fruit. Aan dit natuurproduct<br />

wordt verder niets meer toegevoegd.<br />

25


Een tocht door de <strong>Voerstreek</strong><br />

Moelingen<br />

Het aan de Berwijn (Berwinne) gelegen Moelingen telt een kleine<br />

900 inwoners. Op 5 augustus 1914 werd het dorpje platgebrand als<br />

wraak voor schietpartijen van burgers (de zogenaamde ‘francstireurs’)<br />

op de Duitse bezetter. De Onze-Lieve-Vrouwekerk en een<br />

aantal boerderijen uit de 17de en 18de eeuw rondom de kerk ontsnapten<br />

in 1914 aan het oorlogsgeweld. Moelingen is een kerkdrop.<br />

Twee derde was vroeger weiland, maar nu rukt ook de fruitteelt er<br />

op. Bloesemwandelingen in het voorjaar zijn dan ook een toeristische<br />

attractie geworden. En dan na afloop even bijkomen in het gezellige<br />

Rick’s café, voor een heerlijk biertje uit eigen brouwerij...<br />

’s-Gravenvoeren<br />

’s-Gravenvoeren was twee decennia geleden nog een slaperig lintdorp<br />

langs de Voer, dat tijdens ‘de Troebelen’ klaar wakker werd<br />

wanneer de Franstaligen in Café du Brasseur en de Nederlandstaligen<br />

van Café-frituur Wijnants het weer eens met elkaar aan de stok<br />

kregen. Maar dat is alweer lang geleden. ‘Voere’, zoals het plaatsje<br />

in de volksmond heet, is de grootste deelgemeente, met 1440 inwoners.<br />

De trots van het dorp is de ontdekking op een plek die nu als<br />

Steenbos wordt aangeduid, van een Romeinse villa uit de 2de eeuw.<br />

De Steenboskapel is gebouwd met resten van die villa. Verder zijn de<br />

talrijke watermolens, maar liefst 56 eeuwenoude arduinen grafkruisen<br />

en twaalf kapelletjes een bezoek waard. Op het Kerkplein van ’s-<br />

Gravenvoeren bevindt zich het Bezoekerscentrum <strong>Voerstreek</strong> en de<br />

infobalie van Toerisme <strong>Voerstreek</strong>.<br />

<strong>Kasteel</strong> <strong>Altembrouck</strong><br />

De oudste delen van kasteel <strong>Altembrouck</strong> dateren uit 1314. Al in de<br />

17de eeuw was het een bijzonder fraaie buitenplaats en lustoord,<br />

waar de graven van Dalhem en Hoensbroek ’s zomers hun vertier<br />

kwamen zoeken. <strong>Altembrouck</strong> heeft zich inmiddels ontwikkeld tot<br />

een culinaire broedplaats, van waaruit in 1988 de beroemde Japanse<br />

Wagyu runderen in Europa werden geïntroduceerd.<br />

Sint-Martens-Voeren<br />

Sint-Martens-Voeren wordt beheerst door het spoorviaduct van<br />

gewapend beton van de lijn Aken-Tongeren-Antwerpen. Verder<br />

staat er op een kunstmatige heuvel een kerk waarvan de Romaanse<br />

toren oorspronkelijk 12de-eeuws is. Er is ook het graf van Hendrik<br />

Veltmans, de geleerde filosoof en geestelijke die hier van 1928 tot<br />

1948 pastoor was en die, aldus een oude brochure ‘bij zijn parochianen<br />

het Vlaams-zijn aanmoedigde vooral om ze christelijk te<br />

houden tegenover het onkerkelijke nabije Luik’. Naar de pastoor is<br />

het Veltmanshuis genoemd, oorspronkelijk een kapittelhuis uit de<br />

18de eeuw, dat nu dienst doet als Vlaams Cultureel Centrum.<br />

Veurs<br />

In het gehucht Veurs vind je een aantal prachtig gerestaureerd vakwerkboerderijen.<br />

Ook zijn er nog delen van huizen te zien die helemaal<br />

van silex (vuursteen) zijn opgetrokken. Hier vlakbij ligt het<br />

Natuurgebied Veurs, dat zich kenmerkt door oude hoogstamboomgaarden,<br />

bosranden, taluds en graften.<br />

Sint-Pieters-Voeren<br />

Sint-Pieters-Voeren is het kleinste dorp (280 inwoners) maar beschikt<br />

over een prachtige commanderie uit de 17de eeuw die toebehoorde<br />

aan de Duitse ridderorde en gebouwd is in Maaslandserenaissancestijl.<br />

In het park is een grote forellenkwekerij. Het kerkje<br />

is uit 1660. Op het kerkhof vind je een mooie verzameling arduinen<br />

grafstenen. Achter in de tuin van de voormalige commanderie bevindt<br />

zich de officiële bron van de Voer. En achter de commanderie<br />

ligt een ambachtelijke stroopstokerij.<br />

Teuven<br />

Teuven, de geboorteplaats van architect Charles Vandenhove, wordt<br />

gedomineerd door een neogotische kerk uit 1870. Daaromheen is<br />

een aantal cafés gevestigd die ook bij Nederlanders erg populair zijn.<br />

De Hof de Draeck (nu een hotel-restaurant) dateert uit de 16de eeuw<br />

en de door augustinessen bestierde abdij heeft een Romaanse toren<br />

uit de 13de eeuw. Vlak bij de kerk ligt hotel-restaurant ‘The Kings<br />

Head Inn’, Beneden in het dal ligt het kasteel van Sinnich, vroeger<br />

een abdij.<br />

Remersdaal<br />

In Remersdaal begint het landschap met zijn ver uit elkaar gelegen<br />

hoeves al sterk op het Land van Herve te lijken. (In Moelingen en ’s-<br />

Gravenvoeren liggen de boerderijen midden in het dorp.) Op de grens<br />

met Sippenaken bevindt zich een gedenksteen ter nagedachtenis van<br />

de slachtoffers van de elektrische draad die België tijdens de Eerste


Trip<br />

Het woord ‘tripsop’ komt van ‘trip’ of ‘tripes’<br />

(ingewanden of pens), in vocht of sop<br />

gekookt. In een wedstrijd die de beroepsvereniging<br />

van Limburgse slagers organiseerde,<br />

won de Voerense beenhouwer<br />

Meertens een gouden en een zilveren medaille<br />

met zijn ‘trip’. Volgens Xavier Vliegen,<br />

de huidige uitbater van Beenhouwerij<br />

Meertens, heeft de winnaar het maken<br />

van de trip geleerd van zijn vader, die het<br />

op zijn beurt weer had geleerd van de paters<br />

van Val-Dieu (bij Aubel). ‘Witte trip’ is<br />

de Nederlandse benaming voor de boudin<br />

blanc uit de provincie Luik. Bij de bereiding<br />

begint met melk met rauw vlees, op smaak<br />

gebracht met onder meer marjolein. Je kan<br />

hem rauw eten, of gebakken op de gril.<br />

De rode trip van Meertens dankt zijn kwaliteit<br />

vooral aan de manier waarop hij het<br />

vlees eerst een hele dag laat trekken met<br />

allerhande groente. Daarna voegt hij er het<br />

verse bloed aan toe. De klassieke manier<br />

waarop de Voerenaren de rode trip eten,<br />

is gebakken met appelschijfjes. Koningin<br />

Beatrix van Nederland was in 1993 incognito<br />

op bezoek in de <strong>Voerstreek</strong> – ze verbleef<br />

naar verluidt op het kasteel van Ottegraven<br />

– en ze vond de rode trip ‘een echte lekkernij’.<br />

De rode en witte trip zijn uiteraard<br />

ook voor niet-koninklijke gasten te koop bij<br />

in zijn slagerij aan de Hoogstraat 240 in ’s-<br />

Gravenvoeren.<br />

Voerdrupke<br />

Het ‘voerdrupke mit sjlieëkreke’ is een<br />

lichte aperitiefjenever. Het drankje wordt<br />

gestookt met het extract van sleedoornpruimpjes<br />

die in Voeren werden geplukt.<br />

De stekelige sleedoorn (Prunus spinosa)<br />

vind je er aan bosranden, graften en wegbermen.<br />

Hij bloeit zeer vroeg in het jaar. In<br />

het najaar draagt de struik ronde, blauwe en<br />

heel wrange (‘sleeuwe’) pruimpjes, de ‘sjlieëkreek’.<br />

In het Voerens dialect kent men<br />

ook de uitdrukking ‘sjlieë täng’: het gevoel<br />

aan de tanden dat je krijgt na het eten van<br />

een zure appel, rabarber of sleeuwe pruimpjes.<br />

Wagyu-rund<br />

Op de boerderijen van kasteel <strong>Altembrouck</strong>,<br />

midden in de <strong>Voerstreek</strong>, werd in 1996 al<br />

de eerste aanzet gegeven om te komen tot<br />

een Europese kudde van Wagyu-runderen,<br />

compleet met eigen stamboek. <strong>Altembrouck</strong><br />

maakt daarbij gebruik van het beste genetische<br />

materiaal afkomstig uit een twintig<br />

jaar geleden gestart fok- en veredelingsprogramma<br />

voor de kritische Japanse markt. In<br />

de zomer van 1999 werden de eerste kalfjes<br />

geboren. Ondertussen is de kudde gegroeid<br />

tot bijna tweehonderd stuks Wagyu.<br />

Wagyu vlees kenmerkt zich door zijn prachtige<br />

marmering waardoor het de smaakpapillen<br />

verrast met een ongekende sappigheid.<br />

Het vet in het vlees is enkelvoudig<br />

onverzadigd en smelt bij kamertemperatuur.<br />

De olieachtige laag die daardoor op<br />

het vlees achterblijft, zorgt voor een ouderwetse<br />

vleessmaak.<br />

Wagyu vlees past in een cholesterolarm<br />

dieet en helpt zelfs het cholesterolgehalte<br />

omlaag te brengen.<br />

Wijn<br />

Net als aan het aangrenzende Nederlands<br />

Limburg en in de Haspengouw neemt het<br />

verbouwen van wijn in de <strong>Voerstreek</strong> een<br />

steeds grotere vlucht. Oude namen als de<br />

Wiegersberg en de Wiegershage verwijzen<br />

naar wijnbouw in vroeger tijden in de <strong>Voerstreek</strong>.<br />

De Pietershof in het gehucht Nurop,<br />

vlak bij Teuven, heeft twee wijngaarden<br />

onder beheer aan weerszijden van de oude<br />

heerweg bij De Planck. De wijnen worden<br />

in diverse restaurants in de <strong>Voerstreek</strong> en<br />

daarbuiten geschonken.<br />

Wijngaardslakken<br />

Zelfs de slakken in de <strong>Voerstreek</strong> lijken geporteerd<br />

voor het bourgondische levensgevoel.<br />

De escargots de Bourgogne voelen<br />

zich thuis in de beschutte wegbermen en in<br />

de wijngaarden van de Voerstrek nabij De<br />

Planck. Helaas voor de lekkerbek... ze zijn<br />

beschermd. Wat u in de restaurants krijgt<br />

voorgezet, zijn gekweekte exemplaren, zoals<br />

die van slakkentraiteur Claudine, uit het<br />

nabij gelegen Glons.<br />

Restaurants<br />

Wie al dit lekkers ter plekke wil proeven,<br />

kan terecht in een of meer van de talloze<br />

uitstekende restaurants en andere eetgelegenheden<br />

in de <strong>Voerstreek</strong>. Een selectie:<br />

The Kings Head Inn<br />

Wie deze knusse Inn binnenstapt, maakt<br />

vrijwel direct kennis met the Landlord<br />

and the Landlady! Het landelijk Engels ingerichte<br />

hotel-restaurant met tuinterras<br />

sluit naadloos aan bij het landschap van de<br />

<strong>Voerstreek</strong>. Op het menu staan uiteraard<br />

streekgerechten als licht gerookte of gebakken<br />

Voerense forel, Limburgs zuurvlees<br />

en streekkazen. En uiteraard in het voorjaar<br />

asperges en in het najaar wild.<br />

The kings Head Inn<br />

Dorpsstraat 4 3793 Teuven<br />

T +32 (0)4 381 13 24<br />

info@thekingsheadinn.com<br />

www.thekingsheadinn.com<br />

The Golden Horse<br />

In The Golden Horse, een restaurant met<br />

Belgisch-Franse keuken in ’s-Gravenvoeren,<br />

staat Gabrielle Marchant aan het<br />

fornuis, terwijl haar zoon Luc de gasten<br />

ontvangt en adviseert. Daarnaast is hij de<br />

dessertspecialist. Gabrielle Marchant begon<br />

haar loopbaan als slagersvrouw en studeerde<br />

daarna voor kokkin aan de ‘Ecole supérieure<br />

des métiers de la viande’ te Parijs.<br />

Ze werd traiteur en later restauranthoudster<br />

in ‘The Golden Horse’, waar ze in 1997 tot<br />

‘Lady Chef van het jaar’ gekroond werd. Als<br />

absolute aanrader heeft zij een zalmgerecht<br />

dat is bereid met verse streekproducten. En<br />

bij die heerlijke gerechten adviseert zoon<br />

Luc een voortreffelijke appelwijn van Kelders<br />

I Genne Pley.<br />

The Golden Horse Hoogstraat 242 3798 ’s-<br />

Gravenvoeren T +32 (0)4 381 0229 www.<br />

thegoldenhorse.be<br />

De Cantarel<br />

Hostellerie De Cantarel in Sint-Martens-<br />

Voeren biedt rust, een terras, een speeltuin,<br />

een zwembad, een paardenstalling,<br />

geleide wandeltochten, georganiseerde<br />

huifkar- en ATB-verkenningstochten, een<br />

vijver en een wintertuin. En natuurlijk<br />

voortreffelijke menu’s uit de goede burgerkeuken.<br />

Bijvoorkeur te nuttigen tijdens<br />

een gastro-weekend.<br />

Hof de Draeck<br />

In dit charmante hotel-restaurant in Teuven<br />

serveert men creatieve gastronomische<br />

streekgerechten met boeiende wijnen.<br />

Een ideale plek voor een intiem dinertje,<br />

een gastronomisch weekend of natuurvakantie.<br />

Vanuit de serre en vanaf het terras<br />

heeft u een schitterend uitzicht op de<br />

omgeving. Waar kun je beter genieten van<br />

een voortreffelijke keuken dan hier? Van<br />

een lekkere Bresse-kip, bijvoorbeeld, of<br />

van een carré van melkbiggetje, van zeeduivel<br />

of van een filet van hoeve-eend.<br />

Hoeve de Bies<br />

Begin 1700 stond in Sint-Martens-Voeren<br />

op de plek van de huidige hoeve een carréboerderij<br />

die ‘de Bies’ heette, als aanduiding<br />

dat de noordenwind er (nog steeds)<br />

heel hard kan waaien. In de hoeve kunt u<br />

genieten van streekgerechten als zalmforel,<br />

konijn en uitgebreide salades. Of van<br />

een Voerense barbecue op de binnenplaats<br />

of een verwenbuffet bij een knapperend<br />

haardvuur.<br />

Gasterij De Commanderie<br />

Gasterij ‘De Commanderie’ in Sint-Pieters-Voeren<br />

is een knusse en gezellige gelegenheid,<br />

geheel in lokale stijl gebouwd.<br />

Hier, op 200 meter van de forellenkwekerij,<br />

kunt u genieten van verschillende<br />

streekgerechten en diverse Belgische en<br />

Hollandse bieren.<br />

De Kommel<br />

In restaurant van De Kommel in ’s-Gravenvoeren<br />

kunt u genieten van de Belgisch-<br />

Franse keuken met een vleugje Méditerranée.<br />

Ook dit restaurant biedt diverse mogelijkheden<br />

voor gastronomische weekends<br />

of midweek-arrangementen. En heel apart<br />

voor hotelgasten: sinds 2007 kun je hier terecht<br />

voor schouder-, nek- en rugmassage.<br />

Café Modern<br />

Het restaurant is ondergebracht in Lokaal<br />

3 van het dorpsschooltje in Teuven waar<br />

vroeger meester Kevers onverbiddelijk de<br />

scepter zwaaide. Het heeft een flamboyante<br />

retro-inrichting waar je met uitzicht<br />

op het oude schoolbord kan genieten van<br />

de verfijnde keuken. Streekproducten gecombineerd<br />

met een wereldse ingrediënten<br />

vormen de basis van de meeste gerechten.<br />

Bij mooi weer kun je natuurlijk ook op het<br />

grote speelplein, nu het terras, eten.<br />

Moeder de Gans<br />

Moeder de Gans is gevestigd in een karakteristieke<br />

vakwerkboerderij uit de 18de eeuw<br />

aan het dorpsplein van Teuven. De herberg<br />

heeft een café met talloze soorten bier, een<br />

restaurant voor streekgebonden specialiteiten,<br />

een wintertuin, een beschutte binnenplaats<br />

en een weideterras voor de zonliefhebbers.<br />

Op de kaart prijken lekkernijen als<br />

‘huisgemaakt gehakt volgens oud Teuvens<br />

recept in een saus van witlof, bier, uien en<br />

stroop’, ‘huisgedroogde (half jaar) Voerense<br />

scheenk, dun gesneden, geserveerd<br />

met honingmeloen’, en natuurlijk forel op<br />

diverse manieren bereid.<br />

Herberg De Swaen<br />

Bij een oude waterpomp en een fraai gerestaureerde<br />

kapel in ’s-Gravenvoeren ligt de<br />

oudste herberg van de <strong>Voerstreek</strong>, Herberg<br />

De Swaen, een oude postkoetshalte. De<br />

herberg is sinds 1987 weer in zijn oude glorie<br />

hersteld. Op het menu staan overheerlijke<br />

streekmaaltijden als konijn op grootmoeders<br />

wijze, Voerense trip, Herfse-kaasplank<br />

en maar liefst dertien smakelijke Belgische<br />

bieren van het vat.<br />

Met dank aan Guido Sweron, aan wiens publicatie Voeren,<br />

de legpuzzel van een rijk verleden (Voeren: Toerisme<br />

<strong>Voerstreek</strong> vzw, 2007) ik veel gegevens heb ontleend.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!