de wantrouwige vlaming. de toestand van het ... - Ademloos

4. Institutioneel vertrouwen per electoraat
Vertrouwen (of eerder nog: wantrouwen) in de maatschappelijke instellingen is een factor die
kiezers mogelijks richting geeft bij het uitbrengen van hun stem. Om hier meer zicht op te
krijgen, bekijken we institutioneel vertrouwen afzonderlijk voor de verschillende electoraten.
De electoraten worden afgebakend door na te gaan op welke partij de respondenten gestemd
hebben voor de Kamer van Volksvertegenwoordigers tijdens de verkiezingen van 13 juni 2010.
Kiezers die voor kleinere partijen zoals Lijst Dedecker, PVDA of een Franstalige partij gestemd
hebben, worden niet in de analyse opgenomen. Tabel 4 geeft per electoraat de gemiddelde
vertrouwensscore (op een schaal van 0 tot 10) weer voor de 10 bevraagde instellingen. Er werd
getest of de verschillen tussen partijelectoraten statistisch significant zijn (significantieniveau =
.05, met Tukey-Kramer correctie voor paarsgewijze vergelijkingen). Kiespublieken die een letter
delen in de laatste kolom verschillen niet significant van elkaar.
Enige voorzichtigheid bij de interpretatie van de resultaten is geboden omdat sommige groepen
slechts een gering aantal respondenten kennen (zie Tabel 1 in dit rapport). Dit is het geval voor
zowel de partijelectoraten van Groen! (N = 43) en Vlaams Belang (N = 37) als de groep die
blanco, ongeldig of niet heeft gestemd (N = 50). De uitgevoerde statistische testen houden
weliswaar rekening met deze kleine steekproefaantallen, in de zin dat verschillen relatief groot
moeten zijn alvorens ze als significant beschouwd worden. Echter, om de robuustheid van onze
bevindingen te verzekeren hebben we onze resultaten bijkomend vergeleken met die van het
European Social Survey (ESS), ronde 5 die in het najaar van 2010 en voorjaar 2011 werd
afgenomen (zie Appendix). In het kader van het ESS werd een meer omvangrijke steekproef
bevraagd, maar het ESS heeft een beperkter meetinstrument voor institutioneel vertrouwen.
Voor vier vertrouwens-items die zowel in het ISPO verkiezingsonderzoek als in het ESS
bevraagd worden, vinden we een bijzonder gelijkaardig patroon terug. Dit bevestigt het
vertrouwen in de geldigheid van de resultaten.
De rangschikkingen in Tabel 4 vertonen enkele vaste patronen. Vertrouwen in de verschillende
politieke (parlement, regering, politieke partijen) en ordehandhavende (gerecht, politie)
instellingen leveren een gelijkaardig plaatje op. De kiespublieken van Groen!, CD&V, sp.a en
Open VLD hebben de hoogste vertrouwensscores. De kleine verschillen tussen deze
kiezerscorpsen zijn statistisch niet significant. Het kiezerscorps van het Vlaams Belang bevindt
zich steevast onderaan de rangschikking. De kloof tussen Vlaams Belang en de overige
electoraten is erg uitgesproken en behalve voor vertrouwen in de politie ook statistisch
14