akar bahar - Vereniging tegen de Kwakzalverij

No. 3. MAART 1923. OPLAAG 6100 EXEMPLAREN, DRIE-EN-VEERTIGSTE JAARGANG.
Maandblad uitgegeven door de Vereeniging
TEGEN DE KWAKZALVERIJ
onder Redactie van H. VAN GELDER.
Bestuur der Vereeniging: ME, P. W. DE KONING, Advocaat te Amsterdam, VOOEZITTEE; E. J. ABKAHAMS, Arts te Amsterdam;
ME. W. P. E. BOUMAN, Officier van Justitie te Rotterdam; ME. A. A. CNOPIUS, Advocaat-Generaal bij het Gerechtshof te
Arnhem; ME. A. VAN DER ELST, Ambtenaar van het O. M. bij het Kantongerecht te Leiden; Ds. F. O. FLEISCHER, Doopsgez.
Predikant te Winterswijk; C. NANNES GORTER, Journalist te Alkmaar; ME. A. LIND, Advocaat te Amsterdam; Mej. J. O. RESSING
te Belden; J. VAN RIEL, Luit.-kolonel, Dirig. Apotheker, Chef v. d. Mil. Pharmac. Dienst te 's Gravenhage; DE. G. ROMIJN,
Inspecteur van de Volksgezondheid te Haarlem ; W. BINNENDIJK, Arts te Amsterdam, SECEETAEIS-PENNTNGMEESTEE.
LIDMAATSCHAP DER VEREENIGING /3.
Ieder Lid ontvangt 1 exemplaar van het Maandblad en heeft recht op
10 ex. ter gratis verspreiding.
ABONNEMENTSPRIJS MAANDLAD . / 2,—
Adres voor de REDACTIE van het Maandblad bij den Redacteur:
CEINTUURBAAN 63, AMSTERDAM.
INHOUD:
Hoofdartikel: Gevaarlijke aanbevelingen.
Berichten: Tegen het aanbieden van kwakzalvers
middelen. — Strafbare advertenties. Een eigenaardige | verloren gaan
aanbeveling van Boom.
M e d e d e el i n g e n van verschillenden aard:
Rijks-Instituut voor Pharmacot.-therapeutisch onderzoek II —
Poeder tegen kraambeenen.
Ingezonden: Reclame van Wbrtelboer op school.
Uit de pers: Purol.
Rechtszaken: Otto-jünior. Onbevoegde uitoefening
van de geneeskunde. — Wel tandarts doch toch onbevoegd. —
Bloedvergiftiging.
Correspondentie.
GEVAARLIJKE AANBEVELINGEN.
Wij beschouwen de Kwakzalversmiddelen als
gevaarlijk voor het algemeen welzijn en daarom
voeren wij strijd daartegen. Als afdoend kenmerk
dat misschien juist zeer ondoelmatig is — en
I laat den juisten tijd voor doelmatige behandeling
Nemen wij thans enkele bijzondere gevallen :
..Togal-tabletten werken onovertroffen tegen
Rheumatiek, Jicht, Zenuwpijnen, Hoof pijn. Ischias
Influenza, zonder schadelijke nawerking.
„Het Urinezuur sterk afscheidend, tasten de
TOGAL-TABLETTEN de pijnen direct in hun
oorsprong aan. Men gevoelt dan ook dadelijk de
pijnstillende werking ; ook slapeloosheid wordt
met TOGAL bestreden."*
Zoo luidt een der advertenties, waarin Togal
in de publieke bladen wordt aanbevolen. Die
voor het wezen van die middelen beschouwen advertentie, met haar „onovertroffen" tegen ver­
wij het bedrog, dat daaraan ten grondslag ligt schillende ziekten, levert o.i. wel degelijk be­
en dat in de meeste gevallen duidelijk waarneem­ zwaar op.
baar is voor diegenen, die de zaak met critische Togal is geen geheimmiddel. In de brochure,
oogen beschouwen.
ter aanbeveling van het middel verspreid, zijn
Toch blijft er somwijlen twijfel bestaan of bij de samenstellende bestanddeelen opgenoemd en
dit of dat middel aan bedrog te denken valt, wel aldus :
of men hier waarlijk met kwakzalverij te doen | „In het scheikundige laboratorium van den heer
heelt of niet. E ie vraag doet zich herhaaldelijk I Dr. Max Winckel, beëedigd scheikundige voor
voor bij die talrijke middelen, tegenwoordig met handelsartikelen had eene nauwkeurige analyse
den naam van spécialités bestempeld, waaraan
zich dan onwillekeurig de vraag vastkoppelt :
zijn deze schadelijk en moeten zij het onderwerp
van bestrijding uitmaken?
In den laatsten tijd hebben wij ons die vraag
meermalen gesteld en daarom willen wij haar in
het openbaar behandelen.
Wij zullen dit doen aan de hand van eenige
z.g. spécialités, die door de herhaalde aanbevelingen
in de couranten onze opmerkzaamheid
troffen. Laat ons beginnen met te zeggen, dat
van Togal plaats. Ten slotte verkreeg men de
onderstaande cijfers :
64,3 Percent Acidum acethylosalicylicuni
4,06 „ Chininetanaat
12,6 „ Lithiumsalicylat
6,6 „ stijfsel
10,6 „ asch
hoofdzakelijk uit magnesiumzouten, magnesiausta
of magnesiumsuperoxyd en uit Bolus bestaande.
1,84 percent vocht (varieerend)."
Bij een onderzoek van onzentwege, door den
het niet in hoofdzaak de samenstelling dier mid- heer N. KEULEMANS verricht, bleken deze be­
delen is, waarop wij het gemunt hebben maar
de wijze van aanbeveling.
Vooraf zij echter opgemerkt, dat in het algemeen,
in de aanbeveling in advertenties van een
of ander middel tegen een of meer kwalen, een
groot gevaar schuilt.
Het publiek is in het meerendeel der gevallen
niet in staat een oordeeel over den aard van zijn
kwaal te vellen (dit is alleen den deskundige
toevertrouwd). Afgaande op de beloften in de
advertentie, verbeeldt het zich aan een der daarin
genoemde kwalen te lijden, slikt het middel —
standdeelen inderdaad aanwezig te zijn, behalve
dat magnesium-peroxyde niet kon worden aangetoond.
Wij hebben hier dus te doen met een mengsel
van aan eiken geneeskundige bekende en dikwijls
(Joor hen gewaardeerde geneesmiddelen en wij
zouden onze bezwaren niet geopperd hebben,
wanneer de vervaardiger van Togal de geneesheeren
met zijn praeparaat in kennis had gesteld,
het aan dezen overlatende te beoordeelen, ïn
welke gevallen • zij het dienstig zouden achten
daarvan gebruik te maken.
Adres voor het aangeven van Leden en Abonné's bij den Secr .-Penningmeester:
W. BINNENDIJK, Arts, Marnixstraat 182, AMSTERDAM.
POSTREKENING DER VEREENIGING : AMSTERDAM, No. 322S7,
Geplaatste bijdragen en onderzoekingen van kwakzalversmiddelen en
spécialités worden des verlangd gehonoreerd.
Het nadrukken van artikelen uit dit blad is niet alleen geoorloofd
doch wordt zelfs dringend verzocht.
Nu het middel echter in de couranten aan het
groote, ondeskundige publiek tegen verschillende
kwalen wordt aanbevolen wordt het wat anders.
Zenuwpijnen, * hoofdpijn kunnen allerlei oorzaken
hebben, oorzaken waarbij de aanwending
van Togal alles behalve aangewezen is - - en die
slechts bij nauwkeurig onderzoek kunnen worden
vastgesteld en, zoo mogelijk, verholpen.
Tegen die aanbeveling aan het publiek komen
wij met kracht op ; wij beschouwen haar als
zeer gevaarlijk.
Een tweede voorbeeld : Gebismureerd Magnesium,
dat nog dezer dagen op de volgende wijzewerd
aanbevolen :
„De juiste behandeling voor indigestie bestaat
uit het overwinnen van de oorzaak der aandoening,
het overmatig zuur, waardoor de teergevoelige
voering der maag wordt aangevallen en waardoor
pijnlooze, normale spijsvertering belemmerd
wordt. Voor dit doel bestaat niets dat even goed
is als het gebruik van een half theelepeltje Gebismureerd
Magnesium, waardoor het zuur onmiddellijk
onschadelijk wordt gemaakt, de pijn en
ongemakken tot bedaren worden gebracht, de ontsteking
der weefsels verzacht wordt en Uw maag
in staat wordt gesteld haar werk te verrichten op
eene pijnlooze normale wijze. Probeert het eens !
Let eens op hoe de pijn verdwijnt alsof zij is weggetooverd
! Koopt nog heden Gebismureerd Magnesium
bij Uw apotheker, en eet wat gij wilt, wanneer
gij wilt en zonder U te behoeven te bekommeren
over de pijn of ongemakken die volgen
zullen."
Voorzoover wij weten is de samenstelling van
dit middel door de fabrikant niet opgegeven ;
het onderzoek van den heer KEULEMANS heeft
echter aangetoond, dat het bestaat uit koolzuur
bismuth, koolzure magnesia en dubbelkoolzure soda.
Alhoewel de naam niet juist is — en ten onrechte
aan een bijzondere verbinding doet denken
— valt het niet te ontkennen, dat de samenstellende
deelen van Gebismureerd Magnesium
waardevolle, bekende geneesmiddelen zijn, dikwijls
door geneeskundigen voorgeschreven. Toch
zit weer in de aanbeveling de kiem voor een groot
kwaad. Bij ernstige maaggebreken, zal niet de
patiënt maar de dokter moeten uitmaken of het
bovengenoemd mengsel moet worden aangewend