en blaaslij<strong>de</strong>n is het gebruik ongetwijfeld af te keuren, In STOKVIS, Voordrachten over geneesmid<strong>de</strong>lleer, in 1909 herzien door Dr. H. 2
No. 3. MAART 1923. OPLAAG 6100 EXEMPLAREN, DRIE-EN-VEERTIGSTE JAARGANG. Maandblad uitgegeven door <strong>de</strong> Vereeniging TEGEN DE KWAKZALVERIJ on<strong>de</strong>r Redactie van H. VAN GELDER. Bestuur <strong>de</strong>r Vereeniging: ME, P. W. DE KONING, Advocaat te Amsterdam, VOOEZITTEE; E. J. ABKAHAMS, Arts te Amsterdam; ME. W. P. E. BOUMAN, Officier van Justitie te Rotterdam; ME. A. A. CNOPIUS, Advocaat-Generaal bij het Gerechtshof te Arnhem; ME. A. VAN DER ELST, Ambtenaar van het O. M. bij het Kantongerecht te Lei<strong>de</strong>n; Ds. F. O. FLEISCHER, Doopsgez. Predikant te Winterswijk; C. NANNES GORTER, Journalist te Alkmaar; ME. A. LIND, Advocaat te Amsterdam; Mej. J. O. RESSING te Bel<strong>de</strong>n; J. VAN RIEL, Luit.-kolonel, Dirig. Apotheker, Chef v. d. Mil. Pharmac. Dienst te 's Gravenhage; DE. G. ROMIJN, Inspecteur van <strong>de</strong> Volksgezondheid te Haarlem ; W. BINNENDIJK, Arts te Amsterdam, SECEETAEIS-PENNTNGMEESTEE. LIDMAATSCHAP DER VEREENIGING /3. Ie<strong>de</strong>r Lid ontvangt 1 exemplaar van het Maandblad en heeft recht op 10 ex. ter gratis verspreiding. ABONNEMENTSPRIJS MAANDLAD . / 2,— Adres voor <strong>de</strong> REDACTIE van het Maandblad bij <strong>de</strong>n Redacteur: CEINTUURBAAN 63, AMSTERDAM. INHOUD: Hoofdartikel: Gevaarlijke aanbevelingen. Berichten: Tegen het aanbie<strong>de</strong>n van kwakzalvers mid<strong>de</strong>len. — Strafbare advertenties. Een eigenaardige | verloren gaan aanbeveling van Boom. M e d e d e el i n g e n van verschillen<strong>de</strong>n aard: Rijks-Instituut voor Pharmacot.-therapeutisch on<strong>de</strong>rzoek II — Poe<strong>de</strong>r <strong>tegen</strong> kraambeenen. Ingezon<strong>de</strong>n: Reclame van Wbrtelboer op school. Uit <strong>de</strong> pers: Purol. Rechtszaken: Otto-jünior. Onbevoeg<strong>de</strong> uitoefening van <strong>de</strong> geneeskun<strong>de</strong>. — Wel tandarts doch toch onbevoegd. — Bloedvergiftiging. Correspon<strong>de</strong>ntie. GEVAARLIJKE AANBEVELINGEN. Wij beschouwen <strong>de</strong> Kwakzalversmid<strong>de</strong>len als gevaarlijk voor het algemeen welzijn en daarom voeren wij strijd daar<strong>tegen</strong>. Als afdoend kenmerk dat misschien juist zeer ondoelmatig is — en I laat <strong>de</strong>n juisten tijd voor doelmatige behan<strong>de</strong>ling Nemen wij thans enkele bijzon<strong>de</strong>re gevallen : ..Togal-tabletten werken onovertroffen <strong>tegen</strong> Rheumatiek, Jicht, Zenuwpijnen, Hoof pijn. Ischias Influenza, zon<strong>de</strong>r scha<strong>de</strong>lijke nawerking. „Het Urinezuur sterk afschei<strong>de</strong>nd, tasten <strong>de</strong> TOGAL-TABLETTEN <strong>de</strong> pijnen direct in hun oorsprong aan. Men gevoelt dan ook da<strong>de</strong>lijk <strong>de</strong> pijnstillen<strong>de</strong> werking ; ook slapeloosheid wordt met TOGAL bestre<strong>de</strong>n."* Zoo luidt een <strong>de</strong>r advertenties, waarin Togal in <strong>de</strong> publieke bla<strong>de</strong>n wordt aanbevolen. Die voor het wezen van die mid<strong>de</strong>len beschouwen advertentie, met haar „onovertroffen" <strong>tegen</strong> ver wij het bedrog, dat daaraan ten grondslag ligt schillen<strong>de</strong> ziekten, levert o.i. wel <strong>de</strong>gelijk be en dat in <strong>de</strong> meeste gevallen dui<strong>de</strong>lijk waarneem zwaar op. baar is voor diegenen, die <strong>de</strong> zaak met critische Togal is geen geheimmid<strong>de</strong>l. In <strong>de</strong> brochure, oogen beschouwen. ter aanbeveling van het mid<strong>de</strong>l verspreid, zijn Toch blijft er somwijlen twijfel bestaan of bij <strong>de</strong> samenstellen<strong>de</strong> bestand<strong>de</strong>elen opgenoemd en dit of dat mid<strong>de</strong>l aan bedrog te <strong>de</strong>nken valt, wel aldus : of men hier waarlijk met kwakzalverij te doen | „In het scheikundige laboratorium van <strong>de</strong>n heer heelt of niet. E ie vraag doet zich herhaal<strong>de</strong>lijk I Dr. Max Winckel, beëedigd scheikundige voor voor bij die talrijke mid<strong>de</strong>len, <strong>tegen</strong>woordig met han<strong>de</strong>lsartikelen had eene nauwkeurige analyse <strong>de</strong>n naam van spécialités bestempeld, waaraan zich dan onwillekeurig <strong>de</strong> vraag vastkoppelt : zijn <strong>de</strong>ze scha<strong>de</strong>lijk en moeten zij het on<strong>de</strong>rwerp van bestrijding uitmaken? In <strong>de</strong>n laatsten tijd hebben wij ons die vraag meermalen gesteld en daarom willen wij haar in het openbaar behan<strong>de</strong>len. Wij zullen dit doen aan <strong>de</strong> hand van eenige z.g. spécialités, die door <strong>de</strong> herhaal<strong>de</strong> aanbevelingen in <strong>de</strong> couranten onze opmerkzaamheid troffen. Laat ons beginnen met te zeggen, dat van Togal plaats. Ten slotte verkreeg men <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> cijfers : 64,3 Percent Acidum acethylosalicylicuni 4,06 „ Chininetanaat 12,6 „ Lithiumsalicylat 6,6 „ stijfsel 10,6 „ asch hoofdzakelijk uit magnesiumzouten, magnesiausta of magnesiumsuperoxyd en uit Bolus bestaan<strong>de</strong>. 1,84 percent vocht (varieerend)." Bij een on<strong>de</strong>rzoek van onzentwege, door <strong>de</strong>n het niet in hoofdzaak <strong>de</strong> samenstelling dier mid- heer N. KEULEMANS verricht, bleken <strong>de</strong>ze be <strong>de</strong>len is, waarop wij het gemunt hebben maar <strong>de</strong> wijze van aanbeveling. Vooraf zij echter opgemerkt, dat in het algemeen, in <strong>de</strong> aanbeveling in advertenties van een of an<strong>de</strong>r mid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong> een of meer kwalen, een groot gevaar schuilt. Het publiek is in het meeren<strong>de</strong>el <strong>de</strong>r gevallen niet in staat een oor<strong>de</strong>eel over <strong>de</strong>n aard van zijn kwaal te vellen (dit is alleen <strong>de</strong>n <strong>de</strong>skundige toevertrouwd). Afgaan<strong>de</strong> op <strong>de</strong> beloften in <strong>de</strong> advertentie, verbeeldt het zich aan een <strong>de</strong>r daarin genoem<strong>de</strong> kwalen te lij<strong>de</strong>n, slikt het mid<strong>de</strong>l — stand<strong>de</strong>elen in<strong>de</strong>rdaad aanwezig te zijn, behalve dat magnesium-peroxy<strong>de</strong> niet kon wor<strong>de</strong>n aangetoond. Wij hebben hier dus te doen met een mengsel van aan eiken geneeskundige beken<strong>de</strong> en dikwijls (Joor hen gewaar<strong>de</strong>er<strong>de</strong> geneesmid<strong>de</strong>len en wij zou<strong>de</strong>n onze bezwaren niet geopperd hebben, wanneer <strong>de</strong> vervaardiger van Togal <strong>de</strong> geneesheeren met zijn praeparaat in kennis had gesteld, het aan <strong>de</strong>zen overlaten<strong>de</strong> te beoor<strong>de</strong>elen, ïn welke gevallen • zij het dienstig zou<strong>de</strong>n achten daarvan gebruik te maken. Adres voor het aangeven van Le<strong>de</strong>n en Abonné's bij <strong>de</strong>n Secr .-Penningmeester: W. BINNENDIJK, Arts, Marnixstraat 182, AMSTERDAM. POSTREKENING DER VEREENIGING : AMSTERDAM, No. 322S7, Geplaatste bijdragen en on<strong>de</strong>rzoekingen van kwakzalversmid<strong>de</strong>len en spécialités wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong>s verlangd gehonoreerd. Het nadrukken van artikelen uit dit blad is niet alleen geoorloofd doch wordt zelfs dringend verzocht. Nu het mid<strong>de</strong>l echter in <strong>de</strong> couranten aan het groote, on<strong>de</strong>skundige publiek <strong>tegen</strong> verschillen<strong>de</strong> kwalen wordt aanbevolen wordt het wat an<strong>de</strong>rs. Zenuwpijnen, * hoofdpijn kunnen allerlei oorzaken hebben, oorzaken waarbij <strong>de</strong> aanwending van Togal alles behalve aangewezen is - - en die slechts bij nauwkeurig on<strong>de</strong>rzoek kunnen wor<strong>de</strong>n vastgesteld en, zoo mogelijk, verholpen. Tegen die aanbeveling aan het publiek komen wij met kracht op ; wij beschouwen haar als zeer gevaarlijk. Een twee<strong>de</strong> voorbeeld : Gebismureerd Magnesium, dat nog <strong>de</strong>zer dagen op <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> wijzewerd aanbevolen : „De juiste behan<strong>de</strong>ling voor indigestie bestaat uit het overwinnen van <strong>de</strong> oorzaak <strong>de</strong>r aandoening, het overmatig zuur, waardoor <strong>de</strong> teergevoelige voering <strong>de</strong>r maag wordt aangevallen en waardoor pijnlooze, normale spijsvertering belemmerd wordt. Voor dit doel bestaat niets dat even goed is als het gebruik van een half theelepeltje Gebismureerd Magnesium, waardoor het zuur onmid<strong>de</strong>llijk onscha<strong>de</strong>lijk wordt gemaakt, <strong>de</strong> pijn en ongemakken tot bedaren wor<strong>de</strong>n gebracht, <strong>de</strong> ontsteking <strong>de</strong>r weefsels verzacht wordt en Uw maag in staat wordt gesteld haar werk te verrichten op eene pijnlooze normale wijze. Probeert het eens ! Let eens op hoe <strong>de</strong> pijn verdwijnt alsof zij is weggetooverd ! Koopt nog he<strong>de</strong>n Gebismureerd Magnesium bij Uw apotheker, en eet wat gij wilt, wanneer gij wilt en zon<strong>de</strong>r U te behoeven te bekommeren over <strong>de</strong> pijn of ongemakken die volgen zullen." Voorzoover wij weten is <strong>de</strong> samenstelling van dit mid<strong>de</strong>l door <strong>de</strong> fabrikant niet opgegeven ; het on<strong>de</strong>rzoek van <strong>de</strong>n heer KEULEMANS heeft echter aangetoond, dat het bestaat uit koolzuur bismuth, koolzure magnesia en dubbelkoolzure soda. Alhoewel <strong>de</strong> naam niet juist is — en ten onrechte aan een bijzon<strong>de</strong>re verbinding doet <strong>de</strong>nken — valt het niet te ontkennen, dat <strong>de</strong> samenstellen<strong>de</strong> <strong>de</strong>elen van Gebismureerd Magnesium waar<strong>de</strong>volle, beken<strong>de</strong> geneesmid<strong>de</strong>len zijn, dikwijls door geneeskundigen voorgeschreven. Toch zit weer in <strong>de</strong> aanbeveling <strong>de</strong> kiem voor een groot kwaad. Bij ernstige maaggebreken, zal niet <strong>de</strong> patiënt maar <strong>de</strong> dokter moeten uitmaken of het bovengenoemd mengsel moet wor<strong>de</strong>n aangewend