Oxaalzuur - vragen, antwoorden … en nog meer ... - De Vlijtige Bie

“Je kunt je volken behandelen met een vloeibaar mengsel van OZ en suiker,
maar wees voorzichtig! Het vloeibare zuur verkort het leven van de bijen. Dit stelt
geen probleem tijdens de zomer omdat de levensduur van de bijen dan toch beperkt
is tot ongeveer 6 weken. Dit wordt moeilijker met winterbijen—behandel je
winterbijen niet meer dan 1 keer met vloeibaar OZ. Als je vloeibaar OZ gebruikt,
worden je bijen nat en moeten ze elkaar aflikken. Het resultaat is dat het zuur in hun
maag terecht komt en dit verkort hun leven in de winter door de afwezigheid van
reinigingsvluchten. Twee behandelingen kunen een volk kapot maken. Vloeibaar OZ
is een trage doder en de bijen zullen waarschijnlijk na weken of een maand sterven
i.p.v. de lente te halen.”
Pas de spreuk “Hoe meer, hoe beter” niet toe met OZ. OZ kan dodelijk zijn indien
met overmaat toegepast op een wintertros , of voor het broed in de zomer. Hou er
echter rekening mee dat ook de meeste andere behandelingen schade kunnen
veroorzaken aan broed (amitraz, mierenzur, thymol), koninginnens (coumaphos), en
darren (fluvalinaat).
Waar kan ik OZ kopen?
Oxaalzuur dihydraat (niet dehydraat; oxaalzuur dihyraat is 71.4% zuiver
oxaalzuur) kan aangekocht worden in een drogisterij als houtbleekmiddel. Het wordt
gewoonlijk verpakt in 12 oz (340 g) plastic bokalen. Controleer de ingrediënten op
het etiket, of bel de fabrikant om je er van te gewissen dat er geen andere zaken
werden toegevoegd. (N.v.d.r. oxaalzuurpoeder kan in de apotheek of in de
imkerzaak aangekocht worden à € 6,00/250g.) OZ kan ook goedkoper aangekocht
worden in bulk bij toeleveranciers van chemische producten (minder dan 2€/kg).
Onbeantwoorde vragen m.b.t. oxaalzuur
Methode
Verschillende planten gebruiken OZ, en/of de afgeleide oxaalzouten, om insecten
en grote planteneters te weren. Hieruit kunnen we hopelijk afleiden dat OZ een
langetermijn “organisch” wapen kan zijn tegen de mijten. Grappig is wel dat
niemand echt weet hoe OZ mijten doodt, hoewel er een hoop vermoedens circuleren
in de literatuur! Mogelijks is de werking van OZ gelijkaardig aan die van mierenzuur,
dat bij hogere kasttemperaturen verdampt. Volgens Imdorf (Anonymous 1999),
doodt MZ door de belemmering van de ademhaling, hoewel hij geen bron vermeldt
voor deze bewering.
Een aantal auteurs uiten de hypothese dat OZ sublimeert in de kast. Indien ze
echter een scheikundeboek zouden lezen, zouden ze weten dat OZ slechts matig
sublimeert bij normale temperaturen (dit merk je duidelijk aan de poreuze zakjes
waarin OZ poeder verkocht wordt, en aan het feit dat OZ geurloos is. De dampdruk
(maat voor de neiging van het materiaal om te verdampen) van OZ is minder dan
0.001 mm Hg bij 20°C. Ter vergelijking, de dampdruk van paradichlorobenzeen
(mottenballen), wat onmiddellijk sublimeert, is 0.6 mm Hg—d.i. 600 keer hoger. Ik
denk dat we daarom sublimatie als basis voor de werking van OZ kunnen uitsluiten
(en als mogelijk gevaar voor de gezondheid).
Is het het zuur of de oxalaten die de mijten aantasten? In Europees onderzoek
(Nanetti, in Anonymous 1999) werd het effect van OZ vergeleken met dat van het
Oxaalzuur ‐ vragen, antwoorden … en nog meer vragen! Blz. 7