1 Skelet algemeen Beenderstelsel Beenderstelsel Beensoorten ...
1 Skelet algemeen Beenderstelsel Beenderstelsel Beensoorten ...
1 Skelet algemeen Beenderstelsel Beenderstelsel Beensoorten ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
1 <strong>Skelet</strong> <strong>algemeen</strong><br />
<strong>Beenderstelsel</strong><br />
Lesstof Beauty Level Basics 2<br />
• Blz. 35 – 44<br />
• Nieuwe boek BLB 2<br />
• Blz. 34 - 40<br />
<strong>Beensoorten</strong><br />
• Pijpbeenderen<br />
– lange pijpbeenderen<br />
– korte pijpbeenderen<br />
• Platte beenderen<br />
• Onregelmatige beenderen<br />
Botverbindingen<br />
• Kraakbeenverbindingen<br />
– tussen ribben en borstbeen (hyalien)<br />
– tussenwervelschijven (vezelig)<br />
– symfyse (vezelig)<br />
<strong>Beenderstelsel</strong><br />
Functie skelet<br />
• Steun/vorm<br />
• Bescherming organen<br />
• Aanhechtingsplaats/bevestigingsplaats<br />
van spieren<br />
• Bloedcelvorming<br />
• Passief bewegingsapparaat<br />
Botverbindingen<br />
• Bindweefselverbindingen<br />
– bindweefselbanden/ligamenten<br />
• band van Poupart<br />
– naadverbindingen (baby)<br />
• Kraakbeenverbindingen<br />
• Beenvergroeiingen<br />
Botverbindingen<br />
• Beenvergroeiingen<br />
– schedel (volwassenen)<br />
– Heupbeen<br />
• darmbeen<br />
• schaambeen<br />
• zitbeen<br />
– heiligbeen<br />
– staartbeen<br />
17-9-2012<br />
1
Botverbindingen<br />
• Gewrichten<br />
– gewrichtsuiteinden<br />
– gewrichtskraakbeen (hyalien)<br />
– gewrichtskapsel<br />
• buitenste laag (bindweefsel)<br />
• binnenste laag (scheidt slijm af)<br />
– gewrichtsholte met gewrichtssmeer<br />
(synoviaalvocht)<br />
– gewrichtsbanden/ligamenten<br />
Soorten gewrichten<br />
Beweeglijk gewricht<br />
• scharniergewricht<br />
– knie<br />
– opperarmbeen-ellepijp (elleboog)<br />
– vingerkootjes/teenkootjes<br />
– middenhandsbeentjes-vingerkootjes<br />
– middenvoetsbeentjes-teenkootjes<br />
Soorten gewrichten<br />
• zadelgewricht<br />
– duim-handwortel<br />
• eigewricht<br />
– Atlas-achterhoofdsbeen<br />
– spaakbeen-handwortel (pols)<br />
Soorten gewrichten<br />
• Straf gewricht (niet of nauwelijks<br />
beweeglijk)<br />
– heiligbeen-darmbeen<br />
– scheenbeen-kuitbeen<br />
– handwortelbeentjes onderling<br />
– voetwortelbeentjes onderling<br />
Soorten gewrichten<br />
• rol- of draaigewricht<br />
– atlas-draaier<br />
– spaakbeen-ellepijp<br />
Soorten gewrichten<br />
• kogelgewricht<br />
– opperarmbeen-schouderblad<br />
(schoudergewricht)<br />
– dijbeen-heupbeen (heupgewricht)<br />
17-9-2012<br />
2
Topografie<br />
Gezien vanuit de anatomische stand<br />
• Centraal<br />
– naar het centrum van het lichaam<br />
• Perifeer<br />
– aan de oppervlakte van het lichaam<br />
Topografie<br />
• Mediaal<br />
– dichtbij de middellijn gelegen<br />
• Lateraal<br />
– Meer naar de zijkant/buiten gelegen<br />
Topografie<br />
• Palmair<br />
– aan de palmzijde van de hand gelegen<br />
• Plantair<br />
– aan de voetzoolzijde gelegen<br />
Topografie<br />
• Proximaal<br />
– naar de romp toe gelegen<br />
• Distaal<br />
– van de romp af gelegen<br />
Topografie<br />
• Ventraal<br />
– aan de buikzijde (voorzijde) gelegen<br />
• Dorsaal<br />
– aan de rugzijde (achterzijde) gelegen<br />
2. <strong>Skelet</strong> romp<br />
Beenderen van de romp<br />
Lesstof Beauty Level Basics 2<br />
• Blz. 50 – 53<br />
Nieuwe boek BLB 2<br />
• Blz. 45 - 51<br />
17-9-2012<br />
3
Beenderen van de romp<br />
• De wervelkolom<br />
• De borstkas<br />
• De schoudergordel<br />
• De bekkengordel<br />
De wervelkolom<br />
Bouw<br />
• 33 wervels waarvan 24 beweeglijk<br />
• S-vormig gebogen<br />
• Onderling verbonden d.m.v.<br />
tussenwervelschijven en ligamenten<br />
Functie<br />
• Schokopvang<br />
• Beweging mogelijk maken<br />
Wervels<br />
Bouw<br />
• Wervellichaam<br />
– ligging: ventraal<br />
– functie: stevigheid/steun<br />
• Wervelboog<br />
– functie: om wervelgat te maken<br />
De wervelkolom<br />
Functie<br />
• Stevigheid/steun<br />
• Bescherming ruggenmerg<br />
• Bewegingen mogelijk maken<br />
De wervelkolom<br />
Opgebouwd uit<br />
• 7 halswervels<br />
• 12 borstwervels<br />
• 5 lendenwervels<br />
• 5 heiligbeenwervels (botvergroeiing)<br />
• 4 staartbeenwervels (botvergroeiing)<br />
Wervels<br />
• Wervelgat<br />
– om wervelkanaal te vormen<br />
– het wervelkanaal loopt van de 1 e<br />
halswervel t/m de 5 e lendenwervel<br />
• Gewrichtsvlakken<br />
– 4 stuks (borstwervels 6)<br />
– functie: beweging mogelijk maken<br />
17-9-2012<br />
4
Wervels<br />
• Dwarsuitsteeksels<br />
– 2<br />
– voor bevestiging spieren<br />
• Doornuitsteeksel<br />
– 1<br />
– Voor bevestiging spieren<br />
Bijzondere wervels<br />
• Draaier<br />
– 2 e halswervel<br />
– heeft een naar boven gericht tandvormig<br />
uitsteeksel (vormt het lichaam van de<br />
atlas)<br />
– Draaier vormt met atlas een roldraaigewricht.<br />
De ribben<br />
Bouw<br />
• Platte beenderen gevuld met rood beenmerg<br />
• Verbonden met wervels d.m.v. gewrichtjes<br />
• Verbonden met borstbeen d.m.v. kraakbeen<br />
(uitzondering: zwevende ribben)<br />
Bijzondere wervels<br />
• Atlas<br />
– 1 e halswervel<br />
– heeft géén wervellichaam<br />
– Heeft 2 gewrichtsvlakjes aan de<br />
bovenzijde. Vormt samen met de<br />
achterhoofdsknobbels van het<br />
achterhoofdsbeen het<br />
achterhoofdsgewricht<br />
De borstkas/thorax<br />
Opgebouwd uit<br />
• Ribben<br />
• Borstbeen<br />
• Borstwervels (12)<br />
De ribben<br />
Functie<br />
• Bescherming organen<br />
• Bij de ademhaling<br />
17-9-2012<br />
5
De ribben<br />
Ware ribben<br />
• 7 paar<br />
• direct verbonden met het borstbeen<br />
d.m.v. hyaline kraakbeen<br />
Het borstbeen<br />
Bouw<br />
• Plat beenstuk<br />
• 3 delen<br />
– handvat<br />
• verbinding met sleutelbeen<br />
• aanhechting 1 e rib<br />
De borstwervels<br />
Bouw<br />
• 12 borstwervels<br />
• Verbonden met alle 12 paar ribben<br />
De ribben<br />
Valse ribben<br />
• 5 paar<br />
– 3 paar indirect verbonden met borstbeen<br />
d.m.v. kraakbeen voorgaande rib<br />
– 2 paar niet verbonden met borstbeen<br />
(zwevende ribben)<br />
Het borstbeen<br />
– het lichaam<br />
• verbinding 2 e t/m 7 e rib (direct)<br />
• verbinding 8 e t/m 10 e rib (indirect)<br />
– het zwaardvormig aanhangsel<br />
• verbinding linea alba/witte lijn<br />
• aanhechting middenrif<br />
3. <strong>Skelet</strong> schouder en<br />
bekkengordel<br />
De schoudergordel<br />
Bestaat uit<br />
• schouderblad<br />
• sleutelbeen<br />
17-9-2012<br />
6
Het schouderblad<br />
Bouw<br />
• Plat driehoekig botstuk<br />
Ligging<br />
• Dorsaal m.u.v. het ravenbekuitsteeksel<br />
Het schouderblad<br />
• Schouderbladranden<br />
– binnenste (mediale) rand<br />
– buitenste (laterale) rand<br />
– functie: bevestigingsplaats voor spieren<br />
• Schouderkom<br />
– vormt samen met opperarmbeen het<br />
schoudergewricht<br />
De bekkengordel<br />
Bestaat uit<br />
• Heupbeenderen (2)<br />
• Heiligbeen<br />
• Staartbeen<br />
Het schouderblad<br />
Delen<br />
• Schouderbladkam/-graat (dorsaal)<br />
• Schoudertop/acromion (buitenste<br />
uiteinde van schouderbladkam)<br />
• Ravenbekuitsteeksel (ventraal)<br />
– functie: bevestigingsplaats spieren en<br />
banden<br />
Het sleutelbeen<br />
Bouw<br />
• S- vormig beenstuk<br />
• Verbonden met handvat borstbeen<br />
d.m.v. gewricht<br />
• Verbonden met de schoudertop d.m.v.<br />
een gewricht<br />
Ligging: ventraal<br />
De bekkengordel<br />
Functie<br />
• Bescherming organen<br />
• Steun<br />
• Bevestigingsplaats voor spieren<br />
17-9-2012<br />
7
Het heupbeen<br />
Is een vergroeiing van<br />
• Darmbeen<br />
• Zitbeen<br />
• Schaambeen<br />
Op de plaats van de vergroeiing bevindt<br />
zich de gewrichtskom van het<br />
heupgewricht<br />
Het zitbeen<br />
Bestaat uit<br />
• De zitbeenknobbels<br />
– bevestigingsplaats voor beenspieren<br />
Het heiligbeen<br />
• Vergroeiing van 5 heiligbeenwervels<br />
• Heeft 8 openingen voor zenuwen en<br />
bloedvaten<br />
• Verbonden d.m.v. een gewricht met<br />
– onderste lendenwervel<br />
– bovenste staartbeenwervel<br />
– darmbeen (S.I. gewricht)<br />
Het darmbeen<br />
Bestaat uit<br />
• De darmbeenvleugel<br />
• De darmbeenkam<br />
• De voorste bovenste darmbeendoorn<br />
• De voorste onderste darmbeendoorn<br />
Het schaambeen<br />
• Symfyse<br />
– verbinding tussen de beide<br />
schaambeenderen (vezelig kraakbeen)<br />
Het staartbeen<br />
• Vergroeiing van 4 staartbeenwervels<br />
17-9-2012<br />
8
4. <strong>Skelet</strong><br />
Beenderen van onderste en<br />
bovenste extremiteiten<br />
Lesstof Beauty Level Basics 2<br />
• Blz. 56 - 63<br />
De arm: opperarmbeen<br />
Bouw<br />
• Lang pijpbeen<br />
Delen<br />
• Grote opperarmbeenknobbel<br />
(proximaal-lateraal)<br />
• Kam van de grote opperarmbeenknobbel<br />
De arm: ellepijp<br />
Bouw<br />
• Lang pijpbeen<br />
Ligging<br />
• Pinkzijde onderarm<br />
Onderdeel<br />
• Elleboogpunt (proximaal)<br />
Beenderen van bovenste en<br />
onderste extremiteiten<br />
• De armen<br />
• De handen<br />
• De benen<br />
• De voeten<br />
De arm: opperarmbeen<br />
• Kleine opperarmbeenknobbel<br />
(proximaal-mediaal)<br />
• Kam van de kleine opperarmbeenknobbel<br />
Functie<br />
• Bevestiging spieren<br />
De arm: spaakbeen<br />
Bouw<br />
• Lang pijpbeen<br />
Ligging<br />
• Duimzijde onderarm<br />
Onderdeel<br />
• Spaakbeenknobbel (proximaal)<br />
17-9-2012<br />
9
De arm: gewrichten<br />
• Schoudergewricht<br />
– opperarmbeen-schouderblad (kogelgewricht)<br />
• Ellebooggewricht<br />
– opperarmbeen-ellepijp (scharniergewricht)<br />
– opperarmbeen-spaakbeen (anatomisch<br />
kogelgewricht)<br />
– spaakbeen-ellepijp (rol-draaigewricht)<br />
De hand: handwortel<br />
Bouw<br />
• Onregelmatige beenderen<br />
• 8 handwortelbeentjes<br />
Gewrichten<br />
• Onderling (straf gewricht)<br />
• Handwortel-spaakbeen (eigewricht)<br />
• Handwortel-duim (zadelgewricht)<br />
De hand: vingers<br />
Bouw<br />
• Korte pijpbeenderen<br />
• 14 vingerkootjes (duim 2, vingers elk 3)<br />
Gewrichten<br />
• Kootjes onderling (scharniergewricht)<br />
De arm: gewrichten<br />
• Polsgewricht<br />
– spaakbeen-handwortel (eigewricht)<br />
De hand: middenhand<br />
Bouw<br />
• Korte pijpbeenderen<br />
• 5 middenhandsbeentjes<br />
Gewrichten<br />
• Middenhandsbeentjes-vingerkootjes<br />
(scharniergewricht)<br />
Het been: dijbeen<br />
Bouw<br />
• Grootste pijpbeen<br />
Delen<br />
• Dijbeenkop<br />
• Dijbeenhals<br />
17-9-2012<br />
10
Het been: dijbeen<br />
• Grote draaier (proximaal-lateraal)<br />
• Kleine draaier (proximaal-mediaal)<br />
• X-vormig ruwe lijn (dorsaal)<br />
• Dijbeenknokkels (mediaal en lateraal)<br />
Het been: scheenbeen<br />
Delen<br />
• Scheenbeenknobbel<br />
• Binnenenkel<br />
Het been: kuitbeen<br />
Delen<br />
• Kuitbeenhoofd (proximaal)<br />
– Vormt gewricht met scheenbeen(straf)<br />
• Buitenenkel<br />
Ligging<br />
• In onderbeen, laterale zijde<br />
• T.o.v. scheenbeen: dorsaal-lateraal<br />
Het been: scheenbeen<br />
Bouw<br />
• Lang pijpbeen<br />
• 3-hoekig<br />
Ligging<br />
• In onderbeen, ventrale zijde<br />
Het been: kuitbeen<br />
Bouw<br />
• Lang pijpbeen<br />
Ligging<br />
• In onderbeen, laterale zijde<br />
• T.o.v. scheenbeen: dorsaal-lateraal<br />
Het been: de knieschijf<br />
Bouw<br />
• Schijfvormig beenstuk<br />
• Sesambot/-been<br />
Ligging<br />
• Voor het kniegewricht<br />
• In de pees van de 4-hoofdige<br />
dijbeenspier<br />
17-9-2012<br />
11
Het been: gewrichten<br />
• Heupgewricht<br />
– heupbeen-dijbeen (kogelgewricht)<br />
• Kniegewricht<br />
– dijbeen-scheenbeen (scharniergewricht)<br />
• Enkelgewricht<br />
– Scheenbeen/kuitbeen-voetwortel<br />
(scharnier gewricht)<br />
De voet: middenvoet<br />
Bouw<br />
• Korte pijpbeenderen<br />
• 5 middenvoetsbeentjes<br />
Gewrichten<br />
• Middenvoetsbeentjes-teenkootjes<br />
(scharniergewricht)<br />
De voet: voetwortel<br />
Bouw<br />
• Onregelmatige beentjes<br />
• 7 voetwortelbeentjes<br />
– grootste = hielbeen<br />
Gewrichten<br />
• Onderling (straf gewricht)<br />
• Scheenbeen/kuitbeen-voetwortel<br />
(scharniergewricht)<br />
De voet: tenen<br />
Bouw<br />
• Korte pijpbeenderen<br />
• 14 kootjes<br />
Gewrichten<br />
• Kootjes onderling (scharniergewricht)<br />
17-9-2012<br />
12
Change language