1e editie 2005 - NVVE

4
Ultrasone reiniging
Ultrasone irrigatie heeft een positieve invloed op
de werking van het NaOCl, omdat het weefseloplossende
vermogen van NaOCl wordt verhoogd,
het antibacteriële effect van NaOCl
wordt versterkt, de biofilm effectiever wordt afgebroken
en het spoeleffect wordt verhoogd. De
werking van de passieve ultrasone irrigatie berust
op het gegeven dat de NaOCl in het wortelkanaal
door een trillende vijl in beweging wordt
gebracht. Hierdoor ontstaat er microstroming en
cavitatie in het wortelkanaal. Deze microstroming
is het krachtigst wanneer de vijl vrij in het
wortelkanaal kan trillen. Daarom is het ultrasoon
irrigeren het meest effectief als deze wordt toegepast
aan het einde van de wortelkanaalbehan-
deling, wanneer het wortelkanaal al is geprepareerd
(Gutarts et al, 2005). Vooralsnog lijkt het
beste resultaat verkregen te worden als er per
wortelkanaal drie minuten ultrasoon wordt gespoeld
(Van der Sluis et al, 2005). Hierbij wordt
het gebruik van een gladde naald met stomp uiteinde
aangeraden om schade aan de dentinewand
te voorkomen (figuur 3). Indien gebruik
gemaakt wordt van een ultrasone unit met een
continue stroom van NaOCl dan is 50 ml per
wortelkanaal voldoende. Indien deze toepassing
niet voorhanden is, dan is het aan te bevelen om
gedurende de drie minuten ultrasone irrigatie de
NaOCl met behulp van een injectiespuit met 27
gauge naald iedere minuut te verversen.
Desinfectie van het wortelkanaalstelsel
Desinfectie bij
meerdere zittingen
Na reiniging en desinfectie van een geïnfecteerd
wortelkanaal kunnen micro-organismen in de
meeste gevallen niet meer worden gekweekt
(50-80%) (Peters et al, 2002). In de wortelkanalen
waarbij de kweek nog positief is, zijn de aantallen
micro-organismen aanzienlijk gereduceerd
(Law en Messer, 2004). Uit onderzoek blijkt echter
dat teruggroeien van micro-organismen in
het lege wortelkanaal snel plaatsvindt (Byström
en Sundqvist, 1981).
Over het algemeen zijn er twee mogelijkheden
om deze teruggroei tegen te gaan:
1. het aanbrengen van een definitieve wortelkanaalvulling,
waarbij ervan uitgegaan wordt
dat het wortelkanaalcement verdere antibacteriële
werking heeft zolang het niet is uitgehard.
Tevens zou de definitieve wortelkanaal-
vulling de ruimte innemen zodat microbiële
teruggroei niet mogelijk is.
2. het aanbrengen van een langwerkend desinfectans
in het wortelkanaal.
Welke van deze twee mogelijkheden tot betere
en snellere genezing leidt, is onduidelijk en er
kan om die reden geen keuze worden gemaakt
(Peters en Wesselink, 2002). Het definitief afsluiten
van de wortelkanalen in dezelfde zitting
als de reiniging en de vormgeving heeft als voordeel
dat er minder tijd verloren gaat voor tandarts
en patiënt en dat de anatomie van het
wortelkanaalstelsel nog vers in het geheugen zit.
Een nadeel is dat de behandelzitting erg lang
kan worden en dat besparen van tijd ten koste
kan gaan van een goede reiniging en vormgeving.
Figuur 3.
Een gladde stompe naald voor ultrasone
irrigatie van het wortelkanaalstelsel.
Indien de wortelkanaalbehandeling te lang duurt
om een definitieve wortelkanaalvulling aan te
brengen is het aan te raden om in ieder geval de
volledige reiniging en desinfectie te voltooien en
dan pas het desinfectans aan te brengen. Onvolledige
reiniging in de eerste zitting zou kunnen
leiden tot uitgroeien van de meest resistente
micro-organismen (Wesselink en Bergenholtz,
2003). Dit zou een verklaring kunnen zijn voor
de dominantie van facultatieve micro-organismen
(vooral enterokokken) in gevallen waarbij
genezing van de parodontitis apicalis achterwege
blijft.