download de pdf - Holland Historisch Tijdschrift
download de pdf - Holland Historisch Tijdschrift download de pdf - Holland Historisch Tijdschrift
Piet de Rooy 107 Afb. 3 Rondvaartboot met Beatrix en Claus op de Amsterdamse grachten, 3 juli 1965. Foto: Nationaal Archief (018-0085). een tocht op een rondvaartboot door de grachten maakten (afb. 3), was er maar één spandoek: ‘M’n fiets terug!’ Verder werd er een pamflet, ‘Provocatie nummer 3’, in de rondvaartboot geworpen, waarin het fascistisch verleden van de Oranjes werd uitgelegd en dat vooral door prins Bernhard aandachtig gelezen werd. Bij de afsluiting zei burgemeester Van Hall in een toespraak dat Amsterdammers bekendstonden als lastige mensen, daar is het begrip uit onstaan. Maar daarna werden ze pas echt lastig.” Canon van de geschiedenis Naast zijn redactiewerk voor de geschiedenis van Amsterdam en zijn boek Republiek van rivaliteiten is Piet de Rooy vooral bekend van de Commissie De Rooy en haar aanbevelingen voor omvorming van het geschiedenisonderwijs. Hij vond het opstellen van een canon niet zinvol, want ‘dan heb je zo een lijstje met honderd namen’. Nu wordt door een nieuwe commissie onder leiding van medioneerlandicus Frits van Oostrom toch een canon opgesteld, met een sterk cultuurhistorisch karakter. Ongetwijfeld een andere dan De Rooy zou hebben bedacht? De Rooy: “Het woord ‘canon’ is inmiddels een containerbegrip. De laatste tijd onderscheid ik drie varianten. Eén is de klassieke, gymnasiale Bildung. Je weet van de Bataven, kan Verdi en Monteverdi uit elkaar houden, en Karel de Grote en Karel V – om een paar bekende instinkers te noemen. Sommige mensen verlangen daar naar terug. Dat is niet langer mogelijk, omdat de voorwaarden waaronder die canon functioneerde inmiddels vervallen zijn. De na-
108 Buitenbijks tiestaat is in het ongerede geraakt; ik ken geen ander land waarvan de regering heeft verklaard dat het ‘in de war’ is. Bovendien is de achterliggende christelijke cultuur in dit rare, deels geseculariseerde land weggevallen. Een tweede canon is een reactie “Nederland is het enige land dat ‘in de war’ is” op het vertellen van verhalen en de nadruk op vaardigheden. Je zag het letterlijk aan de enorme bontheid in de schoolboeken, daar zat geen structuur meer in. Veel leerlingen waren ieder chronologisch besef kwijt. Toen heb ik het woord canon gebruikt om uit te leggen dat je een beknopte kapstok moet hebben om weer een beetje idee van chronologie te krijgen. Dat zijn die tien tijdvakken. Daar zit geen enkele morele of politieke uitspraak bij; er is puur een onderwijskundig hulpmiddel geconstrueerd. De kern zit in de beknoptheid. Mijn vrouw werkt in het speciaal onderwijs, dus ik weet wel iets van kinderen die moeite hebben met leren. Gymnasiasten hebben geen probleem, die leren wel thuis. Het probleem zit in de zestig procent kinderen op het vmbo. Die tijdvakkenstructuur is dus van heel andere aard dan die oude Bildungs-canon en dan wat Van Oostrom nu doet. De kritiek op ons rapport had een sterk academisch karakter. Men had zich niet verdiept in wat er nu werkelijk in het onderwijs aan de hand was. In 2007 gaat mijn canon formeel in op scholen tot en met het examen. Bovendien richtte de kritiek zich op details als de benaming van de tijdvakken: jagers en boeren, pruikentijd. We hebben die onderscheiding in tijdvakken met ronde jaartallen gemaakt om te zorgen dat ook mensen met een zwak getalbegrip ze konden onthouden. Bovendien moest het geheugen worden geprikkeld door niet alleen jaartallen te geven, maar ook een kenschets gekoppeld aan een plaatje. Ik weet best dat de 18de eeuw meer was dan een pruikentijd. Desondanks, als die vmbo-leerlingen ooit eens een museum binnenlopen, zien ze dat al die kerels een pruik op hebben. Dat kunnen kinderen onthouden.” Cultuur en politiek Niettemin was er veel kritiek dat de Commissie De Rooy een westerse, witte mannen-canon gaf. Turkse en Surinaamse leerlingen zouden een ander referentiekader hebben. Moet je geen wereldgeschiedenis geven? De Rooy: “Dat maakt het meteen onbegrijpelijk voor iedereen in het vmbo. Mijn voorstel was om het rustig op te bouwen in ringen volgens dezelfde chronologie. Begin met Nederland, als dat in de vingers is Europa en de derde ring is de wereld. Als je een geschiedenis wilt schrijven waarin aandacht wordt geschonken aan alle 163 nationaliteiten die in Nederland wonen, is het binnen de kortste keren niet meer te overzien. Nadeel is bovendien dat je dan niets gemeenschappelijks verteld. Zoals ik het gebruikelijk vind dat je in het buitenland minimaal iets van de taal spreekt, zodat je een pils kunt bestellen en goedendag kunt zeggen, vind ik het redelijk dat je een beetje de kern kent van de Nederlandse geschiedenis. Dat geeft het begin van communicatie.” Recent schreef Piet de Rooy een vlammend opiniestuk in De Volkskrant naar aanleiding van een serie boeken over Cultuur en migratie in Nederland. Daarin gaf hij aan eigenlijk geen rol te zien voor de culturele uitwisseling in de multiculturele samenleving. De Rooy: “Dat is wel een heel ander onderwerp! Ik schreef dat het begrip cultuur in die reeks niet gedefinieerd was, zodat daar ongeveer alles onder kon worden verstaan. Dan is
- Page 1 and 2: nummer 2 38e jaargang * 2006
- Page 3 and 4: Inhoud 38e jaargang nr. 2, 2006 Art
- Page 5 and 6: 64 Stedelijke trots en stadsrechtvi
- Page 7 and 8: 66 Stedelijke trots en stadsrechtvi
- Page 9 and 10: 68 Stedelijke trots en stadsrechtvi
- Page 11 and 12: 70 Stedelijke trots en stadsrechtvi
- Page 13 and 14: 72 Stedelijke trots en stadsrechtvi
- Page 15 and 16: 74 Stedelijke trots en stadsrechtvi
- Page 17 and 18: Arie van Steensel De middeleeuwse s
- Page 19 and 20: 78 De middeleeuwse stadspensionaris
- Page 21 and 22: 80 De middeleeuwse stadspensionaris
- Page 23 and 24: 82 De middeleeuwse stadspensionaris
- Page 25 and 26: 84 De middeleeuwse stadspensionaris
- Page 27 and 28: 86 De middeleeuwse stadspensionaris
- Page 29 and 30: 88 De middeleeuwse stadspensionaris
- Page 31 and 32: 90 De middeleeuwse stadspensionaris
- Page 33 and 34: 92 De middeleeuwse stadspensionaris
- Page 35 and 36: 94 De middeleeuwse stadspensionaris
- Page 37 and 38: 96 De middeleeuwse stadspensionaris
- Page 39 and 40: 98 ‘Copers’ of krakers? Een bij
- Page 41 and 42: 100 ‘Copers’ of krakers? Een bi
- Page 43 and 44: Buitendijks met Piet de Rooy “All
- Page 45 and 46: 104 Buitenbijks Bio- en bibliografi
- Page 47: 106 Buitenbijks Het enige waaruit b
- Page 51 and 52: Hollands Spoor In Hollands Spoor wo
- Page 53 and 54: 112 Hollands Spoor Santpoort-Zuid e
- Page 55 and 56: 114 Hollands Spoor ontvangstruimten
- Page 57 and 58: 116 Hollands Spoor Spoor verenigt d
- Page 59 and 60: 118 Tijdingen Afb. 1 Promotiemateri
- Page 61 and 62: 120 Tijdingen niets op tegen daarbi
- Page 63 and 64: De Archievenman Het Regionaal Archi
- Page 65 and 66: 124 De Archievenman chief te vinden
- Page 67 and 68: Boekbesprekingen Dick Mantel, De Mi
- Page 69 and 70: 128 Boekbesprekingen Bezuidenhout.
- Page 71 and 72: 130 Boekbesprekingen van degelijke
- Page 73 and 74: 132 Boekbesprekingen dogmatisch en
- Page 75 and 76: 134 Boekbesprekingen Het verval van
- Page 77 and 78: 136 Boekbesprekingen en herstel van
- Page 79 and 80: 138 Boekbesprekingen bestaat uit fo
- Page 81 and 82: 140 Boekbesprekingen J.J. Voskuil,
- Page 83 and 84: Aan dit nummer werkten mee: Joost C
Piet <strong>de</strong> Rooy 107<br />
Afb. 3 Rondvaartboot met Beatrix en Claus op <strong>de</strong> Amsterdamse grachten, 3 juli 1965. Foto: Nationaal<br />
Archief (018-0085).<br />
een tocht op een rondvaartboot door <strong>de</strong> grachten maakten (afb. 3), was er maar één spandoek:<br />
‘M’n fiets terug!’ Ver<strong>de</strong>r werd er een pamflet, ‘Provocatie nummer 3’, in <strong>de</strong> rondvaartboot<br />
geworpen, waarin het fascistisch verle<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> Oranjes werd uitgelegd en dat<br />
vooral door prins Bernhard aandachtig gelezen werd. Bij <strong>de</strong> afsluiting zei burgemeester Van<br />
Hall in een toespraak dat Amsterdammers bekendston<strong>de</strong>n als lastige mensen, daar is het<br />
begrip uit onstaan. Maar daarna wer<strong>de</strong>n ze pas echt lastig.”<br />
Canon van <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis<br />
Naast zijn redactiewerk voor <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis van Amsterdam en zijn boek Republiek van rivaliteiten<br />
is Piet <strong>de</strong> Rooy vooral bekend van <strong>de</strong> Commissie De Rooy en haar aanbevelingen<br />
voor omvorming van het geschie<strong>de</strong>nison<strong>de</strong>rwijs. Hij vond het opstellen van een canon niet<br />
zinvol, want ‘dan heb je zo een lijstje met hon<strong>de</strong>rd namen’. Nu wordt door een nieuwe commissie<br />
on<strong>de</strong>r leiding van medioneerlandicus Frits van Oostrom toch een canon opgesteld,<br />
met een sterk cultuurhistorisch karakter. Ongetwijfeld een an<strong>de</strong>re dan De Rooy zou hebben<br />
bedacht?<br />
De Rooy: “Het woord ‘canon’ is inmid<strong>de</strong>ls een containerbegrip. De laatste tijd on<strong>de</strong>rscheid<br />
ik drie varianten. Eén is <strong>de</strong> klassieke, gymnasiale Bildung. Je weet van <strong>de</strong> Bataven, kan Verdi<br />
en Monteverdi uit elkaar hou<strong>de</strong>n, en Karel <strong>de</strong> Grote en Karel V – om een paar beken<strong>de</strong> instinkers<br />
te noemen. Sommige mensen verlangen daar naar terug. Dat is niet langer mogelijk,<br />
omdat <strong>de</strong> voorwaar<strong>de</strong>n waaron<strong>de</strong>r die canon functioneer<strong>de</strong> inmid<strong>de</strong>ls vervallen zijn. De na-