Op Grieks avontuur met “Mytika“ - Gijs van Kemenade
Op Grieks avontuur met “Mytika“ - Gijs van Kemenade
Op Grieks avontuur met “Mytika“ - Gijs van Kemenade
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Op</strong> <strong>Grieks</strong> <strong>avontuur</strong> <strong>met</strong> <strong>“Mytika“</strong><br />
De tweede <strong>Grieks</strong>e tocht <strong>met</strong> de Simoun 4.45 zeilboot<br />
<strong>Gijs</strong> <strong>van</strong> <strong>Kemenade</strong><br />
juli/augustus 1989
NA EEN SUCCESVOLLE REIS IN JULI/AUGUSTUS 1988 OP DE IONISCHE ZEE GINGEN WE IN JULI<br />
1989 WEER NAAR DE ZONOVERGOTEN GRIEKSE WATEREN. DE BEDOELING IS DAT WIJ VAN MYTIKA<br />
(PREVEZA) VIA DE GOLF VAN PATRAS, DE GOLF VAN KORINTHE, DE SARONISCHE GOLF NAAR POROS<br />
OF SPETSIS ZEILEN. HIER HOPEN WE ERIK EN LOUISE TE ONTMOETEN , DIE VANUIT TURKIJE MET<br />
HUN NAïMA KOMEN.<br />
Na een lange reis <strong>met</strong> hier en daar een betaalprobleem in<br />
Joegoslavië komen we weer in Eleousia. Met de handen<br />
in de lucht begroet Zisis ons. Jota, Vacho, Margaretha,<br />
Sotiris Micro, Sotiris Mechalis en Jaja staan klaar om ons<br />
enkele dagen lekker te verwennen. We krijgen het beste<br />
bed <strong>van</strong> het huis en we worden dagelijks overvoerd <strong>met</strong><br />
enkele warme maaltijden.<br />
Vrouwen zijn hier vaak op jonge leeftijd al oud.<br />
Kinderen krijgen op 18‑jarige leeftijd en oma’s <strong>van</strong><br />
36 jaar zijn echt geen uitzondering. Voor de dochters<br />
wordt heel ijverig gehaakt en open naaiwerk gemaakt.<br />
Dit alles bij wijze <strong>van</strong> bruidsschat. Kasten vol <strong>met</strong><br />
‘prika’, de <strong>Grieks</strong>e naam voor deze traditie. Ouders en<br />
grootouders voeden vaak de kinderen op. De hele familie<br />
woont meestal in een groot huis. Het is moeilijk om te<br />
vertrekken, maar we hebben nog meer plannen.<br />
Mytika<br />
<strong>Op</strong> weg naar Mytika. Hoe zullen we hier begroet<br />
worden? In de buurt <strong>van</strong> Mytika voelen we de kriebels<br />
in de buik. Zouden ze ons nog kennen? Vorig jaar was<br />
het hier erg leuk. We schuiven eerst aan op het terras<br />
<strong>van</strong> Apostolis Raptis. Geen Apostolis, geen Helena,<br />
maar een andere Griek achter de toog. Gelukkig geen<br />
probleem; het restaurant is verhuurd, maar ze wonen er<br />
gelukkig nog boven. Hartelijk kussend worden we door<br />
Helena begroet. Andreas wordt er <strong>met</strong>een bijgeroepen<br />
en het is <strong>met</strong>een een gezellig weerzien. Vervolgens naar<br />
de familie Mpetari; Johannis, Christofo, Apostolis en de<br />
rest. Agatha is helaas niet aanwezig want ze ligt in een<br />
ziekenhuis in Athene. De Glikos (mierzoete vruchtjes)<br />
staan al weer snel op tafel. Dezelfde avond worden we<br />
uitgenodigd om <strong>met</strong> de hele familie uit eten te gaan.<br />
Politiek<br />
Tijdens het eten wordt er al vlug over politiek gepraat;<br />
“Wij mogen hier niet <strong>met</strong> particuliere dieselauto’s rijden;<br />
dit is de schuld <strong>van</strong> de Pasok <strong>van</strong> Andreas Papandreou.<br />
(socialisten) Wanneer Mitsotakis (democraten) aan<br />
de macht komt, dan zal alles beter worden.” In zeer<br />
felle bewoordingen wordt erover de socialisten en<br />
communisten gesproken. Wij houden wijselijk onze<br />
mond over onze vrienden in Eleousia. Als ze hier zouden<br />
weten dat we gisteren gezellig <strong>met</strong> de communisten<br />
aan tafel zaten, dan was er misschien weinig <strong>van</strong> deze<br />
gezelligheid over.<br />
Foto’s<br />
Met het fotoboek <strong>van</strong> vorig jaar hebben we veel succes.<br />
Timoleon genoot <strong>van</strong> de foto’s <strong>van</strong> de door hem<br />
gerepareerde boot. Americanos was één en al oor evenals<br />
zijn Amerikaanse dochter en schoonzoon. Het fotoboek<br />
wordt flink geplunderd. Wij bestellen de foto’s wel weer<br />
bij als we thuis zijn.<br />
Voordat we vertrekken <strong>met</strong> de boot het eerste<br />
mankement. Een houten sleutel breekt doormidden.<br />
Uitgedroogd. Ik leg de sleutel naast mijn bord en even<br />
later komt Christo een praatje maken. Hij ziet de kapotte<br />
sleutel en hij biedt aan om deze morgen om tien uur
gerepareerd op het terras af te leveren. Vertrekken blijft<br />
een moeilijke zaak. Steeds gezellige, hartelijke mensen<br />
achterlaten valt niet mee, zeker wanneer het Johannis<br />
Mpetari is. Vol <strong>Grieks</strong>e dramatiek en temperament<br />
probeert hij ons te overtuigen. “Waarom ga je weg? Hier<br />
is het toch ook leuk. Wat zul je aan die touwen gaan<br />
trekken wanneer je hier lekker lui in de zon kunt liggen.<br />
Wat zul je gevaren opzoeken.”<br />
Met zeven man dragen we de boot naar het water.<br />
<strong>Op</strong>tuigen en vertrekken. De auto hebben we bij Apostolis<br />
en Helena onder een pruimenboom achtergelaten. In<br />
Mytika zijn we verwend. Bij het vertrek kregen we een<br />
watermeloen, tomaten, perziken, paprika’s en Spaanse<br />
pepers.<br />
Lefkas<br />
In precies drie uur zeilen we de elf zeemijlen <strong>van</strong> Mytika<br />
naar de ingang <strong>van</strong> het kanaal <strong>van</strong> Lefkas. We zien<br />
weer het mooie Santa Maura fort bij de ingang <strong>van</strong> het<br />
kanaal. Dit jaar hebben we deze ingang heel wat sneller<br />
gevonden dan het vorige jaar. Helaas, we arriveren om<br />
vijf over drie. De brug is net weer gesloten. Een uurtje<br />
wachten. Een aangeboden sleepje wijzen we vriendelijk<br />
<strong>van</strong> de hand. We vertellen de jachteigenaar dat we op<br />
eigen kracht door het kanaal zullen varen. Met harde<br />
windstoten zeilen we door het eerste gedeelte <strong>van</strong> het<br />
kanaal naar Lefkas‑stad.<br />
Het is een leuk, maar toeristisch stadje. Veel huizen zijn<br />
bekleed <strong>met</strong> <strong>met</strong>alen platen. In dit hete klimaat zou je<br />
toch zeker geen <strong>met</strong>alen huizen verwachten. De avond<br />
gezellig doorgebracht <strong>met</strong> een Deens stel. Tijdens een<br />
avondwandeling ruiken we het heerlijke aroma <strong>van</strong> de<br />
vele prachtige bloemen. In de smalle straatjes zien we<br />
piepkleine winkeltjes. Sommige zijn zo volgestouwd dat<br />
de voordeur nauwelijks dicht kan.<br />
Na een onrustige nacht vertrekken we. We lopen al snel<br />
vast in een <strong>van</strong> de moerassige geulen naar het kanaal.<br />
Geen grote boten ontmoet. Het kielzog <strong>van</strong> dergelijke<br />
schepen veroorzaakt veel deining in het smalle kanaal. Al<br />
een uur liggen we nu te dobberen. Achter ons het kanaal<br />
en voor ons Scorpios en Meganissi. Door gebrek aan<br />
wind nu nog onbereikbaar. Ik probeer wat te vissen, maar<br />
helaas geen <strong>van</strong>gst. Vanaf Lefkas horen we de krekels.<br />
Dit geeft die aparte <strong>Grieks</strong>e sfeer.
Onrust<br />
Tien over twee. De vlaggetjes beginnen langzaam te<br />
wapperen. Gelukkig want Henriëtte heeft er na ruim een<br />
uur genoeg <strong>van</strong>. Eventjes onheilspellend weer. Door<br />
de windstilte is het erg stil op het water. We horen zelfs<br />
het water niet. Ineens horen we een vreemd massaal<br />
geluid. We zitten in een lichte zuidoostenwind en uit het<br />
noordoosten komen ineens flinke golven <strong>met</strong> brekers.<br />
Onweer klinkt tussen de enorme berghellingen. Het<br />
betrekt flink. Snel trapezebroek en surflaarzen aan om<br />
veel wind te kunnen weerstaan. We zetten ons schrap;<br />
het gaat harder en harder waaien. Even plotseling als het<br />
onheil begon, verdwijnt het nu weer; de donkere wolken<br />
verdwijnen en het klaart op. Raar weer! We varen <strong>met</strong><br />
de spinnaker naar en langs Sparti en het mooie Scorpios.<br />
De haven <strong>van</strong> Vathi op Meganissi is in zicht wanneer<br />
we in eens een mooie vliegende vis zien. Deze keer<br />
geen springende vis, maar een exemplaar <strong>met</strong> vleugels.<br />
Nog eventjes heel goed uitkijken want op dit traject zijn<br />
puntige rotsen net onder of boven de waterspiegel. Na<br />
een rondje <strong>met</strong> de fok door de haven <strong>van</strong> Porto Vathi<br />
zijn we voor anker gegaan en hebben de boot slaapklaar<br />
gemaakt. Vathi is een klein dorpje, gebouwd langs het<br />
haventje. We kiezen een <strong>van</strong> de twee eettentjes die het<br />
plaatsje rijk is. Voor het eerst in deze vakantie zitten<br />
we <strong>met</strong> tweeën aan tafel. Dit maar voor even want al<br />
snel zijn we in gesprek <strong>met</strong> een Fransman uit Parijs. Hij<br />
was <strong>met</strong> een 4.20 <strong>met</strong>er kajuitbootje dagtochten aan het<br />
maken <strong>van</strong>uit de camping in Nidri. ‘s Nachts blijft hij<br />
vaak in een haven Wanneer ik het Engels <strong>van</strong> hem hoor,<br />
moet ik <strong>met</strong>een aan inspecteur Clousseau denken. Zo’n<br />
mooi eiland en bijna geen toeristen. Hoe is het mogelijk!<br />
Twee Friezinnen, een Canadees, een Duitse familie en<br />
wij; dat is alles aan buitenlanders. Hopelijk blijft dit<br />
eiland gevrijwaard <strong>van</strong> het massatoerisme. Het valt ons<br />
hier op dat we verschillende keren Grieken zien <strong>met</strong> een<br />
grote kromme nagel aan de pink. Het huwelijk <strong>van</strong> Mimi<br />
<strong>met</strong> Andreas Papandreou is <strong>van</strong>daag het gesprek <strong>van</strong> de<br />
dag.<br />
Rose Garden<br />
Een gezellig gesprek <strong>met</strong> Stefanos, de eigenaar <strong>van</strong><br />
Rose Garden. Hij vertelt over de vele bezoeken <strong>van</strong><br />
Aristoteles Onassis aan zijn eetgelegenheid. Niet alleen<br />
Onassis, maar ook de Kennedy’s en Martin Luther King<br />
kwamen regelmatig over de vloer bij hem. De bezoeken<br />
<strong>van</strong> Onassis hadden nog een speciale reden. Naast het<br />
prive‑eiland <strong>van</strong> Onassis, Scorpios, ligt Scorpidi. Dit<br />
eiland is het eigendom <strong>van</strong> de vrouw <strong>van</strong> Stefanos, zij<br />
heeft dit geërfd. Stefanos heeft hier een olijfboomgaard
en enkele hutten. Hij heeft het eilandje nooit verkocht.<br />
“Elke week bood hij meer. Wat moet ik <strong>met</strong> al dat<br />
geld? Ik heb liever een eiland.” Winkels zijn er niet in<br />
Porto Vathi. Straatventers uit Nidri komen hier <strong>met</strong> hun<br />
koopwaar op de kade staan. De nodige truitjes worden<br />
aan een wagentje gehangen en het wachten is op de<br />
klanten. Vlug nadat deze koopman verdwenen is, staat<br />
de groenteman op hetzelfde plaatsje. Naar Katomeri<br />
gelopen. Lopen is hier de enige manier om de andere<br />
twee dorpjes te bezoeken. <strong>Op</strong>enbaar vervoer is er niet,<br />
brommertjes zijn er niet te huur, dus je bent aangewezen<br />
op je eigen schoenen om ergens te komen. Hoewel het<br />
slechts tien minuten lopen is, ligt Katomeri aan de andere<br />
kant <strong>van</strong> het eiland. Hier heb je <strong>van</strong>af het plaatselijke<br />
voetbalveld een prachtig uitzicht op Mytika, Kalomo,<br />
Formicula en Kastos. Alle inwoners kijken nu naar de<br />
televisie. Het is een uitzending <strong>van</strong> het <strong>Grieks</strong>e Den<br />
Haag Vandaag. Het gaat over het bankschandaal <strong>van</strong><br />
Andreas Papandreou. Weer op het terras in Porto Vathi.<br />
In zo’n klein dorpje kom je steeds dezelfde mensen<br />
tegen. Dit heeft ook zo zijn charmes. Een kreupele ezel,<br />
volgeladen <strong>met</strong> tanks komt langs gestrompeld, een heel<br />
gewoon transportmiddel hier.<br />
Terug naar het baaitje, waar Mytika voor anker ligt.<br />
Twee Grieken <strong>met</strong> een klein rubberbootje, volgeladen<br />
<strong>met</strong> bagage. Zo te zien zijn zij ook <strong>met</strong> de boot op<br />
vakantie. De ene, Themis, is fotograaf en wat de andere,<br />
Mario, doet is onduidelijk. Enkele foto’s gemaakt en<br />
wat gelachen. Een afspraak gemaakt in Rose Garden bij<br />
Stefanos. De restauranthouder ziet er moe en sacherijnig<br />
uit. We vragen wat er aan de hand was en hij vertelt zijn<br />
relaas. De afgelopen avond en nacht hadden een aantal<br />
Engelse flottieljezeilers het veel en veel te bont gemaakt.<br />
Dronken, naakt hadden zij over de tafels buiten gelopen.<br />
Ze hadden de hele nacht verschrikkelijk veel kabaal<br />
gemaakt, zodat de dorpsbewoners de volgende dag<br />
kwamen klagen bij Stefanos.
‘s Nachts de boot verhalen<br />
Het waait hard <strong>van</strong>daag. De één zegt Beaufort vijf, de<br />
ander heeft het over kracht zes. De zee is erg onrustig.<br />
We gaan een onrustige nacht in. Het anker was door<br />
de harde wind gaan krabben. We treffen de boot in het<br />
donker op een andere plaats aan. Geen probleem denken<br />
we, want tot nu toe waren de nachten bladstil. Mooi niet<br />
dus. ‘s Nachts worden we wakker <strong>van</strong> de klapperende<br />
vlaggetjes en de tent. Even aangezien, maar nu liggen we<br />
schuin op de wind. De tent <strong>van</strong>gt dan toch teveel wind.<br />
Drie keer eruit om de boot in het donker te verhalen. Een<br />
tweede anker bracht geen oplossing. Van ellende hebben<br />
we de boot toen maar verlaten en we zijn op de betonnen<br />
muur <strong>met</strong> PASOK NIKH gaan slapen. Duf ontwaken we<br />
‘s morgens op dit harde “bed”. De zee ziet nu al wit <strong>van</strong><br />
de schuimkoppen. Rond elf uur vertrekken we <strong>van</strong>uit<br />
Porto Vathi <strong>met</strong> als bestemming het eiland Kastos. <strong>Op</strong><br />
zee was het wat rustiger geworden, de wind draaide flink<br />
mee tussen Scorpios en Meganissi. Zonder overstag te<br />
gaan maken we een bocht <strong>van</strong> ongeveer 270 graden.<br />
Met een flinke bries, genietend <strong>van</strong> de rotskust <strong>van</strong><br />
Meganissi, voeren we naar Formicula. Het gaat lekker.<br />
<strong>Op</strong>eens knalt de fok <strong>met</strong> een flinke klap naar beneden.<br />
Het houten rollertje verdwijnt natuurlijk <strong>met</strong>een in de<br />
zee, maar <strong>met</strong> een man‑over‑boord‑oefening hadden we<br />
het snel terug. Vol blijheid kijk ik naar de drie mm extra<br />
voorstag die we voor deze reis hebben laten maken.<br />
Ik moet er niet aan denken dat dit ons de vorige reis<br />
overkomen was. Dan hadden we aardig in de problemen<br />
gezeten; de mast zou dan omlaag vallen. Peddelend aan<br />
land komen is bij deze deining onmogelijk en bij deze<br />
golven de mast opzetten lijkt me ook niet geweldig.<br />
Vanwege de kapotte fok zijn we <strong>met</strong> enkel het grootzeil<br />
terug gevaren naar een strandje op Meganissi. Een<br />
landing tussen de OCC‑jachten. De bovenroller <strong>van</strong><br />
de fok was losgeschoten doordat de moer helemaal<br />
losgedraaid was. Het euvel was alleen te verhelpen <strong>met</strong><br />
een puntig tangetje dat wij niet bij ons hebben. Dan maar<br />
naar een <strong>van</strong> de jachten, al moet ik er wel een zwempartij<br />
voor over hebben. Vriendelijke Nederlanders helpen me<br />
aan een grote schaar.<br />
Ratten<br />
We hebben lekker op het strand naast grote<br />
cactusstruiken geslapen. Henriëtte wordt wakker en<br />
het eerste wat ze doet is een rat verjagen. <strong>Op</strong> zee is het<br />
rustig. Met spinnaker naar Kastos. Langzaam wordt<br />
Meganissi kleiner. <strong>Op</strong> naar Kastos, dat al aan de horizon<br />
te zien is. <strong>Op</strong> zee ontmoeten we een visser <strong>van</strong> het<br />
strandje waar we de nacht doorgebracht hebben. Luid<br />
roepend en zwaaiend passeert hij ons, <strong>met</strong> zijn rood,<br />
blauw geverfde visserskaïke. Tien voor half twaalf.<br />
Windstil. Rond elf uur draait hier de wind. Het is<br />
doodstil. Henriëtte klaagt over haar bijna doorgezeten<br />
billen. Ineens hoor ik een geluid; een school vliegende<br />
visjes vliegt een stukje om daarna weer snel in het water<br />
te verdwijnen. Half twaalf. Een zeebries komt opzetten<br />
en <strong>met</strong>een wordt het wat frisser. Lekker, je ziet de wind<br />
aankomen. Een donkerblauwe streep komt in je richting.<br />
Iets voordat de lange streep de boot bereikt heeft, gaat<br />
het waaien.<br />
Vliegende vissen<br />
We naderende de westkaap <strong>van</strong> Kastos. We zijn<br />
benieuwd naar het volstrekt nieuwe vaargebied voorbij<br />
deze kaap. De route die we afgelegd hebben sinds we het<br />
kanaal <strong>van</strong> Lefkas verlaten hebben, was ook wel nieuw<br />
voor ons, maar het gebied kenden we toch nog <strong>van</strong> de<br />
reis <strong>van</strong> het vorige jaar. Met de camera paraat turen<br />
we over de zee. Zojuist weer vliegende vissen gezien.<br />
We hopen op dolfijnen. Na de tweede kaap komen<br />
de twee windmolens inzicht. Dit is een gemakkelijk<br />
herkenningspunt <strong>van</strong>uit de zee. Wat later gooien we het<br />
anker eruit en landen op een steil kiezelstrandje.<br />
Koffie<br />
Het doet erg vreemd aan wanneer we op het middaguur<br />
het kleine dorpje inlopen. Iedereen slaapt, het dorp is<br />
in een diepe rust. Smalle straatjes zonder auto’s. Dit<br />
benadrukt de rust nog eens. <strong>Op</strong> een verlaten terrasje<br />
ploffen we neer. Onze behoefte is niet op de eerste<br />
plaats een drankje, maar de schaduw. Na enige tijd<br />
gaat het poortje open en een oude man schuifelt naar<br />
buiten. “Oreste?” Hij nodigt ons uit om binnen plaats te<br />
nemen. Het is een heel eenvoudig cafeetje, plaatselijke
winkel, annex huiskamer. We willen twee koude koffie<br />
drinken, maar het oude baasje maakt niet veel aanstalten<br />
om dit klaar te maken. Ik moet het zelf maar doen. Hij<br />
geeft mij de benodigde spullen en aanwijzingen. Twee<br />
schepjes nescafé, een schep suiker, melk, de mengbeker<br />
half vullen <strong>met</strong> koud water. Een minuutje schudden en<br />
de café frappe is klaar. Tot mijn verbazing smaakt het<br />
nog <strong>Grieks</strong> ook. <strong>Op</strong> dit eiland moeten we een deel <strong>van</strong><br />
ons noodrantsoen aanspreken. Er is hier praktisch niets<br />
te koop en het enige restaurant is al een tijd gesloten<br />
<strong>van</strong>wege een familieruzie. Een openbaar waterleidingnet<br />
zal er wel niet zijn gezien de vele waterputten. <strong>Op</strong> veel<br />
erven zien we hele mooie grote aardewerkpotten. We<br />
vragen ons af waar deze voor gebruikt worden. Het<br />
zijn flinke potten <strong>van</strong> zo’n 75 cm groot. Later horen we<br />
dat deze gebruikt worden voor de opslag <strong>van</strong> water of<br />
olijfolie.<br />
We ontwaken in een kakofonie <strong>van</strong> geluiden; balkende<br />
ezels, hanen, schapen en het zacht kabbelende zeewater.<br />
<strong>Op</strong>geruimd en opzoek naar eten. Brood is er op het<br />
eiland niet te koop en het wordt ons ook niet duidelijk<br />
waar de eilanders hun brood <strong>van</strong>daan halen. Zouden ze<br />
het zelf bakken?<br />
Om half elf verlaten we Kastos. Een flinke tocht voor de<br />
boeg naar Astakos. We zeilen <strong>met</strong> halve wind, voor de<br />
wind en een redelijke snelheid een koers <strong>van</strong> 14 graden.<br />
Een kwartier na ons verlaten twee grote jachten de<br />
haven. Wij blijven ze mooi voor totdat ze voor de ingang<br />
naar de Dragamesti baai de motor aanzetten. De helft<br />
<strong>van</strong> de tocht hebben we <strong>met</strong> de spinnaker gevaren. Juist<br />
na het binnenvaren <strong>van</strong> de baai probeer ik de spinnaker<br />
te strijken. Dit gaat bijna fout. Ineens kwam de ballon in<br />
het water en pakte <strong>met</strong>een heel veel water omdat we een<br />
flinke snelheid hadden. Het zeil verdween <strong>met</strong>een onder<br />
de boot. Net op tijd kon ik het uiteinde <strong>van</strong> de spival een<br />
halve <strong>met</strong>er voor de spiegel vastpakken. Het scheelde<br />
niet veel of ik was de spinnaker kwijt geweest. Hoewel,<br />
een man‑over‑boord‑oefening hebben we al eerder toe<br />
moeten passen.<br />
Vluchtbaai<br />
In de baai is het een schuimende, kolkende watermassa.<br />
We waren gewaarschuwd voor de zeer scherpe<br />
valwinden in deze baai, maar op dit tijdstip verwachten<br />
we ze echt nog niet <strong>met</strong> deze kracht. We zijn de baai<br />
zover mogelijk <strong>van</strong> de helling verwijderd overgestoken<br />
en hebben een veilige schuilplaats gevonden in een klein<br />
baaitje bij Pandelamona. We klimmen hier steeds een<br />
helling op om te kijken naar het gespook in de baai bij<br />
Astakos. Niet veel verbetering. Het wordt steeds erger<br />
<strong>met</strong> als hoogtepunt de vlagen rond zes uur.<br />
Mytika weg<br />
<strong>Op</strong> het moment dat we terugkomen bij de boot ziet<br />
Henriëtte ineens dat de boot op een andere plaats ligt. Ik<br />
zie de grote zware steen aan de oever niet meer liggen.<br />
Hoe kan de boot die kolos weggetrokken hebben? Het<br />
antwoord zien we <strong>met</strong>een; de boot gaat vooruit! Een<br />
zeer onhandig ankerende schipper op een charterjacht<br />
trekt Mytika achter zich aan. Hij heeft niets in de gaten<br />
totdat ik <strong>van</strong>af de rots schreeuw dat hij er <strong>met</strong> mijn<br />
boot <strong>van</strong>door gaat. Snel zwem ik naar het jacht en de<br />
eigenaar haalt ondertussen mijn anker uit zijn anker. Hij<br />
verontschuldigt zich en biedt aan mij <strong>met</strong> zijn bijboot<br />
naar de kant te brengen. Dit vind ik echter niet nodig. Ik<br />
zwem wel <strong>met</strong> het anker terug. Stel dat we wat langer<br />
weggebleven waren? Om 19.00 uur zeilen we <strong>met</strong> een<br />
rif in het grootzeil en <strong>met</strong> de stormfok de baai uit. Grote
puntige golven maar te weinig wind en dus zeker te<br />
weinig zeil om er tegenop te komen. Snel het rif eruit<br />
en we proberen de baai uit te laveren. Flinke schichtige<br />
golven. Astakos is nog drie nautische mijlen. Weinig<br />
wind en grote golven. Soms profiteren we <strong>van</strong> de lichte<br />
valwinden. De zon gaat onder en Astakos ligt nog te<br />
ver <strong>van</strong> ons verwijderd. Ik heb al twee vluchtstrandjes<br />
bekeken. Je weet maar nooit. De wind valt helemaal<br />
weg.<br />
Nachtzeilen<br />
We dobberen op de puntige golven. We zijn nooit<br />
zeeziek maar dit zijn toch wel de omstandigheden om het<br />
te worden. Geen enkele vooruitgang meer. Met de peddel<br />
probeer ik nog enige vaart te krijgen. Het wordt donker<br />
en de lichtjes <strong>van</strong> Astakos liggen nog een eind <strong>van</strong> ons<br />
verwijderd. Soms wordt het peddelen afgewisseld <strong>met</strong><br />
een warme landwind. Even de krachten sparen. Rechts<br />
<strong>van</strong> de stad zien we na een tijdje rode en witte lichtjes<br />
<strong>van</strong> west naar oost en omgekeerd bewegen. Dit moet<br />
een weg zijn. We mikken op dit gedeelte ten oosten <strong>van</strong><br />
de stad. Hoe zal de plaats <strong>van</strong> aankomst zijn? Strand,<br />
moeras, een muur <strong>van</strong> beton, keien, rotspunten? We<br />
weten het niet. Langzaam komt het lampje waar we<br />
ons op oriënteren dichterbij. Henriëtte schijnt <strong>met</strong> de<br />
zaklamp op het wateroppervlak. Voor rotspunten moet<br />
je altijd uitkijken. Met het anker in mijn linker en de<br />
helmstok in de rechterhand schuiven we verder. Weer een<br />
warme landwind. Langzaam gaan we af op de onbekende<br />
kust. Wat zullen we aantreffen? Plotseling zitten we vast.<br />
Met de zaklamp kunnen we zien dat we zijn vastgelopen<br />
in het wier. Voor ons ligt op tien <strong>met</strong>er afstand een<br />
strandstrook. De aangename spanning is gebroken.<br />
Nadat ik het anker over de spiegel gegooid heb, verlaten<br />
we de boot. Met honger en dorst lopen we over de weg<br />
naar Astakos. Bij de eerste taverna ploffen we verwaaid<br />
en zouterig neer. Flink wat gegeten en gedronken.<br />
Heerlijk om zo bij te komen na de nachtelijke tocht.<br />
In het maanlicht maken we de boot slaapklaar en om<br />
twee uur slapen we vermoeid in. De volgende morgen<br />
blijkt dat we bij een “vuilnisstrand” zijn aangekomen.<br />
De varkens maken het helemaal kompleet. Dit zou het<br />
“Vuilniseiland” <strong>van</strong> Ben Borgart kunnen zijn.<br />
Brood<br />
Vanaf het terras heb ik nu uitzicht over de baai. Rustig<br />
kabbelend water. We ontmoeten hier enkele bewoners<br />
<strong>van</strong> Kastos. Nu weten we waar deze mensen hun<br />
brood <strong>van</strong>daan halen; ze lopen allemaal <strong>met</strong> grote
oodschappentassen vol brood en andere waar die ze<br />
natuurlijk op het eiland niet kunnen kopen. Het rustige<br />
water zal over enkele uren wel weer gaan spoken. Ik ben<br />
benieuwd. Om half twaalf draait de wind. Zojuist is een<br />
derde <strong>van</strong> de bevolking <strong>van</strong> Kastos vertrokken op een<br />
kaïke. Als we naar Messolonghion zeilen dan moeten<br />
we dit voorbeeld volgen; flink wat boodschappen doen,<br />
want we moeten erop rekenen dat we enkele dagen geen<br />
dorpje tegen zullen komen. We zullen enkele dagen<br />
geheel op onszelf aangewezen zijn.<br />
<strong>Op</strong> het vuilnisstrand komen we vuile mensen tegen.<br />
Oudere Grieken smeren zich helemaal in <strong>met</strong> een soort<br />
leem. Vooral de gewrichten worden flink ingesmeerd.<br />
Met deze modder gaan ze “lekker” in de zon liggen.<br />
Nadat het gedroogd is, gaan ze in zee zwemmen om het<br />
af te spoelen. Een grappig gezicht. Het is een middel<br />
tegen reumatiek.<br />
De verwachte onrust blijft uit. Rond drie uur waait het<br />
flink maar zo’n schuimkoppenmassa zoals gisteren is<br />
nergens te bekennen. Rond zeven uur is het water bijna<br />
vlak. Wat een verschil <strong>met</strong> het gespook <strong>van</strong> gisteren.<br />
Dragoneria‑eilanden<br />
<strong>Op</strong> vrijdag 21 juli 1989 denken we vroeg <strong>met</strong> een<br />
landwind te vertrekken. Mooi niets! Om half tien<br />
vertrekken we <strong>van</strong>uit Astakos <strong>met</strong> een lichte zeewind.<br />
We laveren tegen dit briesje in de richting <strong>van</strong> de<br />
vluchtbaai bij Pandelemonia. Aan stuurboordzijde<br />
zien we vrijwel recht voor ons Caronisi en iets ten<br />
noordwesten hier<strong>van</strong> het grootste eiland Dragonera. De<br />
wind wakkert snel aan. Van het lichte briesje <strong>van</strong> zojuist<br />
is weinig meer te bespeuren. Steeds meer schuimkoppen<br />
naar mate we verder de baai uitvaren. Het zal wel weer<br />
erg onrustig worden. De kaap bij Pandelemonia is nu<br />
gerond en een groot aantal eilanden ligt voor ons. Wat<br />
is wat? Na wat oriëntatie komen we eruit. In volle<br />
vaart koersen we naar Provati en Pondiko. Henriëtte<br />
telt op de kaart het aantal bergen op een eiland en ze<br />
kijkt heel goed naar het verdere hoogteverschil. Dit<br />
wordt vergeleken <strong>met</strong> de werkelijkheid en je weet<br />
nauwkeurig welk eiland er voor, naast of achter je ligt.<br />
We zitten nu tussen de Dragoneria‑eilanden. Dit zijn<br />
onbewoonde eilanden in een verder onbevolkt gebied.<br />
Als je <strong>van</strong> stilte en natuur houdt, dan moet je hier gaan<br />
zeilen. We zien hier niemand. Aan bakboordzijde zien<br />
we gevaarlijke rotspunten de zee uitsteken. Deze staan<br />
keurig aangegeven op de Admiralitykaart. In de verte<br />
zien we Oxia. De reis verloopt veel sneller dan verwacht.<br />
We oriënteren ons nu aan stuurboordzijde op Gra<strong>van</strong>aris,<br />
Soros en Apasa. Dit zijn drie hele kleine eilandjes bij<br />
Stamothi. We hopen dolfijnen te zien. Maar helaas. Ver<br />
voor de boeg zien we Vromona, Makri en Kunelli. Via<br />
Kunelli willen we recht op de zuidkaap <strong>van</strong> Oxia zeilen.<br />
We maken deze route om ver <strong>van</strong> de monding <strong>van</strong> de<br />
Aspro Potamos (Witte Rivier) te blijven. Dit in verband<br />
<strong>met</strong> de zoete uitstroom. We naderen het eiland Oxia,<br />
een grote rotspunt aan het begin <strong>van</strong> de Golf <strong>van</strong> Patras.<br />
Helaas valt de wind weg wanneer we de vuurtoren op de<br />
zuidwestkaap kunnen zien. Half twee is een laat tijdstip<br />
voor een windstilte. Bij Meganissi is dit rond elf uur.<br />
In de verte zien we schuimkoppen; daar is dus wind!<br />
Geduldig kabbelen we verder. De schuimkoppen blijken<br />
grote witte schuimvelden te zijn. Deze schuimstreep<br />
blijft <strong>van</strong>af Oxia in zuidwestelijke richting in een rechte<br />
lijn de zee op liggen. Raar. Het heeft niets <strong>met</strong> de wind te<br />
maken want we varen er zonder wind doorheen. Zou het<br />
<strong>met</strong> stroming of verontreiniging te maken hebben?<br />
Paniek<br />
Een grote veerboot nadert ons op volle kracht. Hij gaat<br />
natuurlijk zo dicht mogelijk langs Oxia naar Patras.<br />
Even voel ik me angstig want wat zal er zo <strong>met</strong>een<br />
gaan gebeuren. Deze boot zal een enorme deining<br />
veroorzaken en wij liggen vlak bij de rotskust <strong>van</strong> Oxia.<br />
De wind steekt op en wij passeren de kaap voordat<br />
de ferry echt dichtbij komt. We komen weer in ruim<br />
vaarwater. De deining valt reuze mee. Voor ons vaart<br />
een prachtige witte tweemaster. Helaas voert dit schip<br />
geen zeil. Het is duidelijk dat we nu in de drukbevaren<br />
scheepvaartroute naar Patras en Korinthe zitten. De<br />
ene vrachtboot is nog niet weg of de volgende veerboot<br />
verschijnt. Aan<strong>van</strong>kelijk waren we <strong>van</strong> plan om op Oxia<br />
te overnachten, maar het is nog veel te vroeg om aan<br />
te leggen. Bovendien staat er nu een flinke bries. Van<br />
Stefanos hadden we gehoord dat er bij de noordelijke<br />
baai <strong>van</strong> Oxia een zoetwaterbron is. Het probleem is<br />
echter het ankeren in deze baai. Het is er erg diep en het<br />
aan land gaan vormt het tweede probleem. De rotsachtige
kust is bijna onneembaar. We laten Oxia achter ons<br />
en zien de Kutzulariberg op het vasteland en later de<br />
zandstranden <strong>met</strong> daarachter de moerassen. Vanaf Oxia<br />
varen we urenlang in de hete brandende zon <strong>met</strong> de<br />
spinnaker. <strong>Op</strong> het langgerekte eiland bij Ak Skrofa zien<br />
we een klein dorpje liggen. De oude Griek <strong>met</strong> paard en<br />
wagen in Astakos had hierover verteld. Nadat de spi rare<br />
kapriolen begint uit te halen strijken we hem. Het gaat<br />
steeds harder waaien. We stuiven als een speedboot langs<br />
de moerassen. We blijven wel ver op zee want er liggen<br />
hier zeer veel ondiepe zandbanken vlak voor de kust. De<br />
oriëntatie geeft hier problemen. In een bergachtig gebied<br />
kun je de hellingen en bergen tellen en je weet je positie.<br />
Hier moet je het doen <strong>met</strong> een eindeloze zandlijn. Door<br />
de grote afstand kun je de verschillende eilanden niet <strong>van</strong><br />
elkaar onderscheiden. Na het omzeilen <strong>van</strong> verschillende<br />
kapen hebben we steeds hetzelfde gevoel; we zijn er.<br />
Helaas. We stuiven verder en na een tijd zien we in de<br />
verte een klein wit streepje. Dit blijkt de vuurtoren <strong>van</strong><br />
Sostis te zijn. Met een bakstagwind erop af. Het gaat<br />
hard. Het water loopt via de zwaardkast naar binnen. Bij<br />
de vuurtoren blijkt Tourlis nog een stuk verder is. Tourlis<br />
is de ingang <strong>van</strong> het kanaal naar Messolonghion. We<br />
hebben honger en we landen op Sostis bij de vuurtoren.<br />
Een verlaten, onbewoond eiland waar we enkel de<br />
vuurtoren, een ingestort huis, een kerkje en verlaten<br />
vissershutten aantreffen.<br />
Nacht op onbewoond eiland<br />
Heerlijk eiland voor onszelf. We besluiten niet door te<br />
zeilen maar de nacht op dit idyllische eiland door te<br />
brengen. Heerlijk, een nacht op een onbewoond eiland.<br />
Het is misschien acht <strong>met</strong>er tot twintig <strong>met</strong>er breed<br />
en zo’n zevenhonderd <strong>met</strong>er lang. Het blijft hier lang<br />
waaien. Half tien en nog gaat de wind niet liggen. De<br />
Dragoneria‑eilanden zijn erg mooi maar we hebben<br />
niet alles gezien wat we wilden zien: dolfijnen en<br />
schildpadden.<br />
Vandaag hebben we grootste afstand tot nu toe afgelegd
namelijk 33 nautische mijlen. Dit is 61 kilo<strong>met</strong>er. Een<br />
onvergetelijke nacht op een onbewoond eiland. Ik kan<br />
me goed voorstellen dat velen hier<strong>van</strong> dromen. Je wordt<br />
wakker in een rust <strong>van</strong> wind en golven. Je maakt een<br />
wandeling over “je eiland”, ontbijt gezellig en geniet<br />
<strong>van</strong> de omgeving. De giektent wordt weer afgebroken.<br />
De twee luchtbedjes worden voor de zoveelste keer<br />
leeggelaten en de slaapzak en het dekbed worden<br />
waterdicht opgeborgen in het echt waterdichte voorluik.<br />
Overtollige kleding verdwijnt in het bakboordluik kuip.<br />
Toiletzakken stuurboord dek. Je raakt vertrouwd <strong>met</strong> dit<br />
soort handelingen. Met een weemoedig gevoel verlaten<br />
we “ons eiland”. Sostis is de naam en we vergeten het<br />
nooit. <strong>Op</strong> naar de volgende bestemming.<br />
We besluiten om Messolonghion te laten voor wat het<br />
is. Volgens de reisbeschrijving is het geen bijzondere<br />
havenplaats. We hebben geen zin om daar een kanaal<br />
voor te nemen. Verder in de richting <strong>van</strong> de ingang <strong>van</strong><br />
de Golf <strong>van</strong> Korinthe. Wederom de zandstranden. ‘s<br />
Middags geland op een strand. We gingen voorzichtig<br />
naar de kust want er waren veel visnetten gespannen.<br />
Aan een <strong>Grieks</strong>e kampeerder vraag ik of er een dorpje<br />
in de buurt is. Inderdaad, Galatas, zes kilo<strong>met</strong>er <strong>van</strong> de<br />
kust. We hebben de hele avond bij Nicolas en zijn gezin<br />
doorgebracht. Moeder 28 jaar en de oudste zoon 11 jaar.<br />
Lekker vis gegeten en tegen de avond zijn we <strong>met</strong> een<br />
oude Fiat 127 naar het dorpje gereden om souvlaki’s te<br />
halen. Nicolas praat graag over de haaien in de Golf.<br />
Grieken overdrijven vaak.<br />
Wind en stroming<br />
De volgende morgen worden we uitgezwaaid door deze<br />
familie uit Patras. De wind wakkert flink aan en na<br />
een vliegende start zijn we weg. Veel schuimkoppen.<br />
Henriëtte hangt al <strong>met</strong>een voluit in de trapeze. We<br />
stuiven wederom over en door de golven. Het gaat<br />
hard. We gaan ver de zee op om de kliffen <strong>van</strong> Oros<br />
Varasovon voorbij te komen. Er staat hier een flinke<br />
stroming en daardoor varen we <strong>met</strong> moeite hoog aan de<br />
wind. We komen niet tegen de steeds sterker wordende<br />
stroming op. Wanneer we iets afvallen, maken we veel<br />
meer snelheid. We gaan overstag en spuiten weer naar de<br />
noordkust <strong>van</strong> de Golf <strong>van</strong> Patras. Heel in de verte zien<br />
we een klein streepje. Dit moet een dorpje zijn tussen de<br />
twee enorme bergen die nu ver voor ons liggen. Flink<br />
afvallen, dus minder last <strong>van</strong> de stroming. Weer veel<br />
trapezewerk. We willen in het dorp aan land gaan om wat<br />
te eten. Daarna zullen we verder gaan. Enige tijd later<br />
ploffen we neer op het strand. We moesten voorzichtig<br />
tussen de zwemmende badgasten heen varen. Kato<br />
Vassiliki heet het hier. We hebben Ak Khalkis gerond.<br />
We wachten hier totdat de wind en dus de stroming<br />
draait. Het heeft helemaal geen zin om hiertegen op te<br />
boksen. Zonder motor lukt dit zeker niet. Het stroomt<br />
hier zo hard <strong>van</strong>wege de zeer smalle ingang naar de<br />
Golf <strong>van</strong> Korinthe. Het Nauw <strong>van</strong> Rion is ongeveer<br />
één zeemijl (1852 m) breed wat weer een enorme<br />
stroomsnelheid bij harde, stormachtige wind geeft. We<br />
ontmoeten een <strong>Grieks</strong>‑Orthodoxe Papas. Hij is getrouwd<br />
en hij heeft een gezin <strong>met</strong> zes kinderen. Een mooie<br />
gelegenheid om hem op de foto te zetten. Ondertussen<br />
wakkert de wind verder aan. Draaien is er niet meer bij.
Kato Vassiliki<br />
We hadden gedacht hier enkele uurtjes te blijven,<br />
maar de wind maakt geen enkele aanstalten te draaien.<br />
Steeds komen <strong>van</strong>uit het Nauw volop schuimkoppen.<br />
Het ziet er naar uit dat we hier zullen overnachten.<br />
Lekker gegeten, maar we houden constant de wind in<br />
de gaten. Normaal neemt hij ‘s avonds af, maar hier<br />
neemt hij alleen in kracht toe. De boot naar een geschikte<br />
overnachtingsplaats gevaren. Vanwege het weer trekken<br />
we Mytika op het strand. Met “gestreken” tent hebben<br />
we de boot in nachtstand gebracht. <strong>Op</strong> het terras horen<br />
we dat deze wind de Voulia heet. Het is een harde<br />
oostenwind die enkele dagen waait. We blijven hier dus<br />
enkele dagen.<br />
Slecht geslapen. Wind en nog eens wind <strong>van</strong>nacht. We<br />
hebben gisteravond de tent maar niet opgezet. Hij waait<br />
zowat <strong>van</strong> de boot. Het klapperen zou je toch alleen uit<br />
de slaap houden. Onder de sterrenhemel vielen we in<br />
slaap.<br />
Tijdens de tocht <strong>van</strong> vorig jaar hebben we vrij weinig op<br />
het water geslapen. Nu is het omgekeerd. Als het echt<br />
niet anders kan dan slapen we op de kant. We laten ons<br />
het liefst door de golven in slaap wiegen. Het dorp is niet<br />
alles. De mensen zijn hier erg stug. Zou het komen door<br />
de geïsoleerde ligging tussen de twee bergketens? Van<br />
een paar kleine jongetjes horen we dat de Voulia altijd<br />
drie tot vier dagen waait. Verschrikt kijken we elkaar<br />
aan. Het wordt steeds meer! En wij waren nog wel <strong>van</strong><br />
plan om enkel in dit dorpje een hapje te eten. Onderling<br />
zien we hier ook niet de gezelligheid als bijvoorbeeld op<br />
Meganissi.<br />
Met grote belangstelling kijken we <strong>van</strong>uit het restaurant<br />
naar de zee. Het is nu even windstil. Wat een rust na twee<br />
dagen harde wind. We zijn opgetogen want de wind zal<br />
nu wel draaien. Het blijft rustig. De vissers gaan de zee<br />
op. Zou de wind dan echt draaien?<br />
Ge<strong>van</strong>gen<br />
Dinsdag 25 juli. Gisteravond hoopten we op het draaien<br />
<strong>van</strong> de wind. Vannacht hebben we de tent maar weer<br />
opgeruimd <strong>van</strong>wege de wind. Vanmorgen kwam hij uit<br />
verschillende kanten, maar nu is het weer mis. Weer<br />
die harde, maar nu stoterige wind <strong>van</strong>uit het Nauw <strong>van</strong><br />
Rion. We zitten ge<strong>van</strong>gen tussen twee bergketens die in<br />
de zee als geweldige kliffen verdwijnen. Hier is verder<br />
bijna niets. Geen postkantoortje, een saai restaurant. Nog<br />
geen wending <strong>van</strong> de wind. We zijn het een beetje beu<br />
hier. Bijna geen contact <strong>met</strong> de lokale bevolking. Ze zijn<br />
hier echt stug. Hoe lang nog? Nu zitten we nog te lezen,<br />
maar wat te doen wanneer het boek uit is. Hier is verder<br />
niets te zien. Uren kijken we naar het installeren <strong>van</strong> een<br />
paar elektrische kinderattracties. De kindertjes vinden het<br />
leuk. Wij minder, want nu horen we naast de wind steeds<br />
het domme wijsje uit het kermisachtige apparaat. Ach ja,<br />
we hadden even iets om naar te kijken.<br />
Schijn bedriegt<br />
De volgende morgen word ik na een zeer rustige nacht<br />
om kwart voor zeven wakker. Het heeft <strong>van</strong>nacht niet<br />
gewaaid! Een lichte landwind komt <strong>van</strong>uit het noorden.<br />
Dit is de kans om uit dit oord weg te komen. Henriëtte<br />
gewekt <strong>met</strong> de mededeling dat we nu vertrekken. Half<br />
acht. We steken heel rustig <strong>van</strong> wal. Richting kaap. Het<br />
gaat steeds sneller. Naar mate we verder de zee opgaan,<br />
gaat het meer golven. De wind valt wel mee, maar de<br />
golven worden steeds groter. Schuimkoppen verschijnen<br />
en de wind wakkert aan. Harde windstoten volgen elkaar<br />
steeds sneller op. Een schuimende watermassa voor,<br />
naast en achter ons. Het boegwater komt <strong>met</strong> massa’s
tegelijk naar binnen. De wind neemt verder toe. Scherpe<br />
valwinden zorgen ervoor dat Henriëtte niet in de trapeze<br />
kan. Met halve wind volop in plané. Het is <strong>met</strong> deze<br />
stroming en windrichting onmogelijk om naar Andirion<br />
te zeilen. We besluiten in deze omstandigheden om de<br />
Golf over te steken en naar Patras te zeilen. We vallen af.<br />
De grote golven lopen zijdelings de boot in. Drijfnat zijn<br />
we. Patras ligt ver verwijderd in de ochtendnevel die een<br />
mooie zachte kleur geeft.<br />
Problemen<br />
De kou wordt een probleem. We zijn ze stom geweest<br />
om onze wetsuits niet aan te trekken en op dit moment<br />
zien we geen kans om ze aan te trekken. Even later<br />
begint Henriëtte klappertanden. Ik heb het ook erg<br />
koud alleen probeer ik dit niet te laten merken. Dit lijkt<br />
me niet goed voor het moreel. Heel ver voor me zie<br />
ik een veerboot liggen. Al is de enorme veerboot nog<br />
in miniatuurformaat. Niet alleen de koude vormt een<br />
groot probleem maar ook het brandende zout in de ogen<br />
begint behoorlijk te irriteren. Door de harde wind tranen<br />
je ogen bijna niet. Ondertussen spuiten we door en bij<br />
elke golf krijg ik nu rillingen. Ik probeer mijn spieren te<br />
ontspannen want dan wordt de kans op kramp kleiner.<br />
In de verte zien we enkele grote zeeschepen. Patras<br />
komt dichterbij. Koud, koud schieten we verder. Harde<br />
windstoten weten we te behandelen door het grootzeil<br />
even te vieren en ze zo te laten passeren. We komen<br />
steeds dichter bij Patras. In de verte zie ik al een auto en<br />
waarschijnlijk de luwte. Het zout in de ogen, de koude<br />
armspieren gaan echt een probleem vormen. Schoot zo<br />
veel mogelijk vast en doorspuiten maar. Met spleetoogjes<br />
gericht op het kompas. Nog even volhouden en we<br />
komen in de luwte <strong>van</strong> de haven. Meteen mijn surfjasje<br />
aan om snel op temperatuur te komen. Henriëtte bibbert<br />
erg en we gaan verkleumd aan land. Beaufort zes vertelt<br />
een visser even later. Hij is zeer verwonderd wanneer<br />
ik het over “poli krio” (heel koud) heb. De Voulia duurt<br />
volgens hem vijf dagen. Vandaag is het de vierde dag.<br />
Patras is een grote havenstad <strong>met</strong> lange, rechte, vuile<br />
straten. Langs de kade is het een en al ticketkantoor.<br />
Misschien ook leuk om de boot naar Egypte te nemen.<br />
Ratten<br />
Door het stinkende water worden we wakker. Lekker<br />
koffie op een terras. Vergeet het maar! Je ziet zo de ratten<br />
lopen. Er ligt overal veel etensafval. Weg uit deze vieze<br />
stad. Het valt niet mee want de Voulia is nog steeds niet<br />
gaan liggen zodat de wind en stroming weer sterker<br />
worden. We besluiten om voor een strand voor anker te<br />
gaan. Wat liggen slapen op het strand. Steeds de boot een<br />
beetje in de gaten houden. Het anker houdt uitstekend.<br />
Voor de zekerheid heb ik een tweede anker uitgebracht.<br />
Geen overbodige luxe in deze schuimkoppenmassa.<br />
Na een hapje moussaka vertrekken we om kwart<br />
voor zes. Tien minuten is in dit tentje drie kwartier.
<strong>Op</strong> naar Rion. Zeewind en geen tegenstroming. We<br />
voeren de bijna onneembare baai in. Dit waren we vijf<br />
dagen geleden al <strong>van</strong> plan. Het wordt onheilspellend<br />
donker. Voor het eerst in Griekenland kijken we naar<br />
een bewolkte lucht. We ruiken in deze aparte sfeer<br />
een doordringende brandlucht. <strong>Op</strong>eens horen we het<br />
zware geronk <strong>van</strong> vliegtuigmotoren; laag over het<br />
water scheren drie blusvliegtuigen. Vast en zeker een<br />
bosbrand. We voeren naar het Nauw <strong>van</strong> Rion. Nog even<br />
langs de rij veerboten. Je kunt aan een rijtje naast elkaar<br />
liggende veerboten niet zien welke gaat vertrekken.<br />
Zeker wanneer je weinig snelheid hebt, is het uitkijken<br />
geblazen. We landen bij het lichtpunt op tien <strong>met</strong>er <strong>van</strong><br />
het smalste punt <strong>van</strong> het Nauw <strong>van</strong> Rion. Het is goed<br />
dat we een stukje verder zijn want steeds naar dezelfde<br />
bergen kijken is niet zo goed voor het moreel.Vannacht<br />
weer bijna niet geslapen want het ging flink tekeer.<br />
Onweer, harde wind, regen en de hele nacht vertrekkende<br />
veerboten. Het is nu zwaarbewolkt en het miezert. De<br />
Voulia gaat nog steeds niet liggen. Als we naar de duur<br />
<strong>van</strong> deze wind informeren, dan komt er steeds een dagje<br />
bij. Van één à twee dagen naar tien! Ik dacht dat de Golf<br />
<strong>van</strong> Korinthe een ideaal zeilgebied was, maar alles wijst<br />
erop dat dit niet zo is.<br />
Regen<br />
Het blijft slecht en we trakteren onszelf op een hotel.<br />
Alles is nat en wij zien er niet meer uit. De eigenaar <strong>van</strong><br />
het hotel herkent ons vast niet meer na het douchen!<br />
We genieten <strong>van</strong> een heerlijke maaltijd in een Italiaans<br />
aandoende trattoria. <strong>Op</strong> aanraden <strong>van</strong> Nicolas <strong>van</strong><br />
Rio Camp hebben we de boot extra ver het strand op<br />
getrokken. Het gaat hier volgens hem heel erg tekeer.<br />
Met alles goed vastgesjord laten we Mytika achter.<br />
Nicolas is een schitterende kerel. Hij doet alles voor<br />
je. Hij is erg geïnteresseerd in onze reis. Hij noemt<br />
ons dan ook <strong>met</strong>een Odysseus en Penelope. Vroeger<br />
is hij veerbootkapitein geweest. Vanmorgen heb ik<br />
Louise in Haarlem gebeld. Erik kan niet verder naar<br />
de Peleponesos zeilen. Hij zit al een maand vast op de<br />
oostkant <strong>van</strong> Kreta. Steeds Beaufort zeven, acht, negen<br />
en soms tien!<br />
Auto<br />
Nu we weten dat het zeilplan niet meer uitgevoerd kan<br />
worden, veranderen we onze plannen. We breken de reis<br />
hier tijdelijk af. We hebben gehoord dat de Voulia soms<br />
wel een maand kan waaien en het is op deze manier<br />
onmogelijk om de “Kleine Dardanellen” in te zeilen.<br />
Met grote tegenzin besluiten we om de auto in Mytika<br />
(Preveza) te gaan halen. Met Nicolas afgesproken dat we<br />
een deel <strong>van</strong> onze bagage bij hem kunnen achterlaten.<br />
Met de veerboot gaan we naar Andirion. Aan een agent<br />
vragen we hoe laat de bus vertrekt. Hij maakt ons<br />
duidelijk dat de bus zo vertrekt en dat we maar even<br />
moeten wachten. EVEN wachten! Dat duurt hier zes uur!<br />
Helena en Apostolis wisten niet wat ze zagen want ze<br />
hadden ons immers pas twee weken later verwacht. De<br />
problemen uitgelegd onder het eten <strong>van</strong> een karpoesi. De<br />
avond eindigt op het terras temidden <strong>van</strong> onze vrienden<br />
in Mytika. Een mooiere naam voor de boot kan ik me<br />
niet in denken. Helena nodigt ons uit om te blijven<br />
slapen. Dit doen we niet want anders komen we morgen<br />
nooit op tijd weg. Om half twaalf begin ik aan een<br />
autorit <strong>van</strong> een paar honderd kilo<strong>met</strong>er door de bergen.<br />
Zeer vermoeiend. Om half drie staan we op de veerboot<br />
naar Rion. De volgende morgen werden we enthousiast<br />
begroet door Nicolas. “Penelopie” riep hij naar Henriëtte.<br />
Wat hebben we <strong>met</strong> hem een plezier gehad. De Voulia<br />
blijft waaien. We tuigen de boot af en <strong>met</strong> behulp <strong>van</strong><br />
een visser staat hij zo op een trailer. Het valt niet mee om<br />
het kiezelstrand af te komen daar de auto steeds vast zit.<br />
<strong>Op</strong> weg naar Egion. De eerste kilo<strong>met</strong>ers zijn heerlijk.<br />
Eindelijk weg uit deze omgeving waar we nu al tien<br />
dagen aan het treuzelen zijn. De autopret is zo afgelopen.<br />
Er komt een katerig gevoel voor in de plaats. De kater<br />
wordt helemaal groot wanneer we de wind zien draaien.<br />
Tien dagen verkeerde wind en nu je de boot achter de<br />
auto hebt, draait hij! De Maestro gaat uitgerekend nu<br />
waaien. Deze wind waait <strong>van</strong>uit de Ionische zee naar de<br />
Golf <strong>van</strong> Korinthe.<br />
Egion<br />
In Egion gaan we op zoek naar Themis. Hij heeft ons<br />
op Meganissi uitgenodigd om langs te komen. Dat<br />
de uitnodiging gemeend is, blijkt bij de ontmoeting.<br />
Blij gaat hij Karin, zijn Nederlandse vrouw en zoontje<br />
Georgos halen. We brengen enkele zeer leuke dagen<br />
bij hen door. Karin vertelt veel over de Grieken. Over<br />
de <strong>Grieks</strong>e vrouwen die zo verschrikkelijk jaloers zijn.<br />
Over de positie <strong>van</strong> de vrouw; thuis zijn en de kinderen<br />
verzorgen en onderdanig zijn. Over het bijgeloof. Overal<br />
wordt een religieuze oorzaak voor gegeven. Het boze<br />
oog en de boze geesten zorgen voor veel onheil. Ziektes<br />
hebben geen lichamelijke of geestelijke oorzaak, nee, het<br />
komt door de boze geesten. De Orthodoxe Papas regelen<br />
tegen betaling alles voor je. De mensen wensen elkaar de<br />
gehele dag <strong>van</strong>alles.
Dopen<br />
Dopen is hier een barbaarse ceremonie. Het kind wordt<br />
helemaal door de Papas ingeőlied. Een imposante figuur<br />
<strong>met</strong> een lange zwarte of grijze baard. Een kleurig mutsje<br />
en indrukwekkende kleding. Het één jaar oude kind<br />
wordt driemaal helemaal ondergedompeld in het koude<br />
water. Dit is voor het kind zeer indrukwekkend. Er zijn<br />
hier kinderen die bang zijn voor een Papas <strong>van</strong>wege deze<br />
doopervaringen. In een restaurant is een Papas tussen de<br />
kaarsen aan het prevelen en het zingen. Daarna wordt<br />
alles en iedereen gewijd. <strong>Op</strong> deze manier zullen er goede<br />
zaken gedaan worden en het onheil wordt geweerd.<br />
Vertrek?<br />
Vanuit Egion willen we onze reis voortzetten. De auto<br />
parkeren we bij Themis en de trailer bij Mario. Tegen<br />
de avond vertrekken we maar helaas hele hoge golven<br />
en geen wind. Terug. Ik was niet de kapitein maar de<br />
golven. Eventjes op het strand en na een half uurtje<br />
kwam er wind. Weer weg. Met klapperende zeilen en<br />
fikse golven. Het wakkerde in een verbazend hoog<br />
tempo aan. De Maestro had de boot snel in zijn greep.<br />
Onverantwoord om ongereefd verder te zeilen. Een<br />
rif erin maken lukt nu ook niet. Grote golven en harde<br />
wind. We stuiven de baai over en we zoeken naar een<br />
geschikte landingsplaats voor we de enorme golfbrekers<br />
een stuk verder bereiken. Eerst alleen muren, kades en<br />
betonnen randen. En dat alles aan lagerwal! We snellen<br />
op een strand af. Maar hopen dat er geen stenen liggen.<br />
We denken dat het veilig is. Fok ingedraaid en roer en<br />
zwaard alvast losgezet want het zou heel hard gaan in de<br />
branding. En het gaat hard! In de branding bijgedraaid<br />
om <strong>met</strong>een de wind uit de zeilen te halen. Perfecte<br />
landing. Meteen de boot op zijn kant getrokken voor een<br />
controle. Geen enkele schade.<br />
We zijn voor een bar terechtgekomen. Meteen een<br />
leuk contact <strong>met</strong> Georgos, de eigenaar <strong>van</strong> “Ostria”.<br />
(OETPIA) Hij had ons zien aankomen en dacht dat<br />
we ernstig in de problemen zaten. Na onze geslaagde<br />
landing dacht hij er duidelijk anders over. Bij een kiosk<br />
probeer ik te telefoneren. Ineens een flinke dreun, een<br />
hard wegrennende Griek en vallende pakjes sigaretten.<br />
Een grote vrachtwagen rijdt tegen de kiosk. <strong>Grieks</strong><br />
temperament is het onvermijdelijke gevolg.<br />
Dag en nacht blijft het waaien. De boot gaat op het<br />
strand zo te keer dat ik niet merk dat er ‘s morgens om<br />
zes uur een aardbeving is. Het episch centrum was in<br />
de buurt. Bij nader inzien beseft Henriëtte dat ze het<br />
gevoeld heeft. In de bar willen we ontbijten maar Nikos<br />
heeft slechts een omelet. Hier voelen we niet voor en<br />
na de koffie gaan we naar Egion om wat brood (psomi)<br />
te halen. Onderweg komt Nikos <strong>met</strong> de auto om ons<br />
uit te nodigen om bij hem thuis een ontbijt te nuttigen.<br />
Wat een gastvrijheid. De verdere dag en nacht zijn we<br />
de gasten <strong>van</strong> Nikos en E<strong>van</strong>gelia Halkiopoulos. Alles<br />
in huis is nieuw; vier weken geleden zijn ze getrouwd.<br />
Lina probeert naar Erik op Kreta te bellen want ik heb<br />
het al verschillende keren geprobeerd maar steeds strandt<br />
het op taalproblemen. Het wordt nu duidelijk dat hij in<br />
Hiona Sitix zit.<br />
Nikos en Lina werken beiden in het onderwijs. Nikos<br />
heeft geen vaste baan als sportleraar. Dit houdt onder<br />
andere in dat hij in de vakantie niet doorbetaald wordt.<br />
Lina runt in haar eentje een dorpsschool in de buurt. Een<br />
school <strong>met</strong> slechts 16 leerlingen. Van haar hoor ik de<br />
betekenis <strong>van</strong> Simoun; sterke warme woestijnwind in de<br />
Sahara.<br />
Het waait hier abnormaal hard. Gewoonlijk waait de<br />
Maestro hard, maar niet <strong>met</strong> constant opspattende<br />
golven op de kade. Het is hier erg mooi. Egion ligt op<br />
de hellingen <strong>van</strong> de flinke bergen ten zuiden <strong>van</strong> de stad.<br />
Wat de wind betreft kunnen we nu vertrekken maar het<br />
wachten is nu op een telefoontje <strong>van</strong> Erik. Met hem<br />
afgesproken dat we elkaar op Milos zullen ontmoeten.<br />
Milos is een eiland halverwege Pireaus en Kreta. We<br />
besluiten om de zeilreis te beëindigen want we hebben<br />
door deze afspraak nog maar twee zeildagen.
Weer afscheid <strong>van</strong> vrienden. Nog eventjes langs Themis.<br />
Hij gelooft zijn ogen niet. Hij is in de veronderstelling<br />
dat wij naar Korinthe gezeild zijn. Auto en trailer<br />
opgehaald, boot erop en op weg naar Korinthe. Een<br />
bezoek aan het kanaal is de moeite waard; alleen had ik<br />
er graag doorheen gevaren. In Korinthe hebben we pech.<br />
De autosleutels zijn kwijt en zodoende zijn we een halve<br />
dag aan het regelen dat de auto opengebroken wordt. De<br />
reservesleutel ligt in de auto.<br />
Aspropirgos<br />
We gaan naar de camping <strong>van</strong> Athene. Een kort<br />
wandelingetje hier is weer voldoende om ons hier<strong>van</strong><br />
te genezen. We hebben tot nu toe slechts twee nachten<br />
op een camping gestaan. Een nacht in Joegoslavië en<br />
een nacht in Almiri.(ten zuiden <strong>van</strong> Korinthe aan de<br />
Saronische Golf.)<br />
We rijden naar Pireaus om kaartjes voor de veerboot naar<br />
Milos te kopen. De auto hier enkele dagen op de kade<br />
parkeren zien we niet zitten. We rijden een klein dorpje<br />
buiten de stad in. We kijken wel of er iets te regelen valt.<br />
Geen enkele buitenlander te zien. <strong>Op</strong> het postkantoor <strong>van</strong><br />
Aspropirgos hebben ze nog nooit een postcheque gezien.<br />
Elvis en de zangeres<br />
<strong>Op</strong> een terras zijn we al <strong>met</strong>een in gesprek <strong>met</strong> een<br />
ouder <strong>Grieks</strong> stel; Georgos en Catharina. Ze slepen<br />
ons mee naar de burgemeester en naar het plaatselijke<br />
politiebureau voor een parkeerplaats voor de auto.<br />
Ze nemen bezit <strong>van</strong> ons. Gearmd loopt Henriëtte <strong>met</strong><br />
haar en ik <strong>met</strong> hem. Om de lachstuipen <strong>van</strong> te krijgen.<br />
Met vieren eten we op een terras. Ik duik de keuken<br />
in om te kijken wat er te eten valt. Ik bestel een paar<br />
visjes en bergslakken. Catharina zet haar tas op haar<br />
schoot en pakt het eten uit de tas. Zij bestellen borden<br />
en wijn. Vis <strong>met</strong> paprika uit eigen keuken wordt keurig<br />
op de bordjes gelegd. In Griekenland helemaal geen<br />
probleem. Niakos, een 74‑jarige Griek <strong>van</strong> Albanese<br />
afkomst, schuift aan tafel. Bijna alle inwoners komen<br />
oorspronkelijk uit Albanië. Thuis wordt geen <strong>Grieks</strong><br />
maar Albanees gesproken. Niakos is moeilijk te verstaan.<br />
Hij geeft mij zijn cobologie (kralenkettinkje) en later<br />
leert Georgos me ermee om te gaan. Erik bellen is<br />
weer een gemeenschappelijke activiteit. Georgos houdt<br />
angstvallig de telefoontikker in de gaten en hij maakt<br />
zich erg kwaad wanneer de tikker een tik aangeeft zonder<br />
dat ik iets gezegd heb. Met Erik afgesproken dat we<br />
elkaar woensdag of donderdag op Milos zullen zien. In<br />
de binnenlanden slecht geslapen door de verschrikkelijke<br />
hoeveelheid muggen. Dan kun je beter op Mytika slapen.<br />
Als je op het water ligt, dan heb je geen last <strong>van</strong> de<br />
koenoepias. In het dorp worden we door veel mensen<br />
in de gaten gehouden. Georgos en Catharina willen ons<br />
dagplan gaan maken! Wegwezen. Dit benauwt ons te<br />
erg. De auto laten we na bemiddeling <strong>van</strong> Georgos achter<br />
bij een boer. Met de bus vluchten we naar Pireaus. Ze<br />
bedoelen het goed, maar wij worden er echt niet goed<br />
<strong>van</strong>.<br />
Milos<br />
Om zeven uur vertrekken we <strong>met</strong> de Sitia naar Milos.<br />
Aan boord een Nederlandse boer ontmoet <strong>met</strong> zijn<br />
vriendin. Jan en Ingrid waren <strong>van</strong>morgen nog in<br />
Nederland. Wij zijn al ruim een maand weg. Helaas<br />
kunnen we door de duisternis niets <strong>van</strong> de Egeïsche Zee<br />
zien. Om half een komen we op de fel verlichte, drukke<br />
kade <strong>van</strong> Adami aan. Een en al terras en restaurant. Erg<br />
toeristisch.<br />
Na een nachtje op het strand gaan we <strong>met</strong> een<br />
huurbrommertje naar Plaka, een hagelwit dorpje op een<br />
berg. Hier bezoeken we een leuk klein museum. Vroeger<br />
leefde men hier <strong>van</strong> de visserij en de weverij.<br />
De dektent zetten we op een illegale camping op. We<br />
hebben hier wel twee bomen voor nodig. De ankerlijn
span ik tussen deze bomen en het dektentje ligt er zo<br />
overheen. Het eiland is mooi maar de Grieken zijn alleen<br />
geïnteresseerd in je geld. We hoeven hier geen enkel<br />
<strong>Grieks</strong> woord meer te gebruiken. Wat een verschil <strong>met</strong> de<br />
maand hiervoor groot voordeel is dat je hier niet zo in de<br />
gaten gehouden wordt zoals bijvoorbeeld in Aspropirgos.<br />
‘s Nachts om drie uur staan we op de kade om Erik en<br />
Louise afhalen. Helaas zijn ze niet aan boord. Morgen<br />
moeten we vertrekken.<br />
We bereiden ons voor op het vertrek. Vannacht om drie<br />
uur verlaten we Milos. Geen Erik en Louise. Henriëtte<br />
heeft geen vertrouwen meer in hun komst maar ik<br />
verwacht ze in ieder geval op Milos. Als het <strong>van</strong>daag niet<br />
is dan is het morgen. Het eiland nog wat bekeken en ‘s<br />
nachts naar de kade. De grote veerboot komt aan. Een<br />
spannend moment wanneer de grote klep omlaag gaat.<br />
De passagiers lopen over de brede valreep naar de kade.<br />
Geen bekenden. Teleurgesteld gaan we aan boord. <strong>Op</strong> de<br />
klep zie ik ineens in het grote lege autoruim een groepje<br />
kerels. Wanneer ze allen tegelijk iets optillen, trekt het<br />
mijn aandacht: een bootje! Snel loop ik ernaar toe en zie<br />
Erik ertussen. Verrast zijn ze dat ze ons nog zien. We<br />
lopen even <strong>met</strong> ze terug naar de kade. Een enkel woord<br />
kunnen we uitwisselen. Ik kijk naar de veerboot en zie<br />
dat deze op punt <strong>van</strong> vertrek ligt. We springen de valreep<br />
op en zijn weg. Hier hebben we dus enkele dagen op<br />
liggen wachten.<br />
De veerboot komt de volgende morgen om half negen in<br />
Pireaus aan. Ik word wakker <strong>met</strong> het beeld <strong>van</strong> het grote<br />
lege ruim en het groepje kerels <strong>met</strong> de boot. Met een <strong>met</strong><br />
de bus naar Aspropirgos. Hier <strong>met</strong>een aan de praat. Wat<br />
een wereld <strong>van</strong> verschil!<br />
Nawoord<br />
We zijn precies zes weken <strong>van</strong> huis geweest en hebben<br />
een weer andere wereld gezien. De Grieken zijn<br />
bijzonder gastvrij maar ze hebben helaas geen oog voor<br />
het milieu. Overal kom je plastic flessen en ander afval<br />
tegen. De wind bracht ons niet waar we wilden komen,<br />
maar wanneer je je aan de natuur overgeeft, dan kun dat<br />
niet altijd verwachten.<br />
<strong>Gijs</strong> <strong>van</strong> <strong>Kemenade</strong>.