Belemmerende en bevorderende factoren bij proefimplementatie ...

esproken dient te worden. In de thuiszorg zijn de cliënten juist erg zelfstandig, waardoor de
verzorgende vaak niet meer kan dan adviseren.
In de verzorgingshuizen werken andere disciplines vaak niet goed mee met de verzorgenden. In
de verpleeghuizen werkt men vaak met erg weinig personeel (onderbezetting) en zijn veel teams
gehospitaliseerd. Over het algemeen werkt het aandachtsvelderprincipe heel goed in de care. In
de thuiszorg werken vele verzorgenden voor zich, waardoor het moeilijk is hen bij elkaar te
krijgen, gezamenlijk een richtlijn te implementeren en te controleren. Dat nog niet volgens het
zorgleefplan wordt gewerkt, belemmert implementatie van nieuwe richtlijnen. Het bestaande
dossier is al erg uitgebreid en er is geen plaats meer voor nieuwe onderwerpen/items.
Huisartsen, fysiotherapeuten en apotheken werken vaak niet goed mee.
Een organisatie die een nieuwe (uitwerking van een) richtlijn in het zorgleefplan wil opnemen, is
bevorderend evenals de samenstelling van een praktijkgroep. In de thuiszorg is het bevorderend
als (georganiseerde) apotheken materiaalkosten in de gaten houden en dit regelmatig
terugkoppelen naar de teams. In verzorgingshuizen zijn goede contacten met een klein aantal
georganiseerde disciplines bevorderend voor invoering van een multidisciplinaire richtlijn. In
verpleeghuizen is de reeds bestaande multidisciplinaire samenwerking en reeds ingeburgerde
professionalisering bevorderend. Op sociaal-politiek niveau is het passen van een richtlijn binnen
regels en wetten in de care en cure bevorderend. Voor de care-sector houdt dit in dat de te
implementeren richtlijn dient te voldoen aan de Normen Verantwoorde Zorg.
Discussie
Hieronder worden puntsgewijs de kanttekeningen bij de huidige proefimplementatie,
onderzoeken en de gebruikte richtlijn beschreven. De kanttekeningen worden hier genoemd om
aan te geven dat resultaten, conclusies en aanbevelingen met voorzichtigheid moeten worden
geïnterpreteerd.
• De organisaties die deel hebben genomen aan deze proefimplementatie hadden zichzelf
actief opgegeven hiervoor. Hierdoor zou het mogelijk kunnen zijn dat bij deze
organisaties meer bevorderende omstandigheden voor implementatie van een richtlijn in
het algemeen of voor deze specifieke richtlijn aanwezig waren.
• Het was moeilijk om thuiszorgteams of ‘kleinschalig wonen’-teams deel te laten nemen.
Grote organisaties die zich met andere teams opgaven, werden daarom gevraagd of zij
ook met één van genoemde teams mee wilden doen. Er waren geen teams beschikbaar
om verschillende redenen: de teams waren niet geschikt vanwege te veel onrust of
andere samenwerkingsproblemen; ze hadden het te druk met het invoeren van allerlei
andere veranderingen; de voortrekkers die mee wilden doen hadden geen enkele
connectie met deze teams. Mogelijk had deelname van een team van een kleinschalige
woonvorm nog specifieke of aanvullende beïnvloedende factoren voor implementatie
opgeleverd.
• Er is gekozen voor een beperkte doorlooptijd van de proefimplementatie. Alhoewel de
looptijd door de voortrekkers positief beoordeeld is, hebben niet alle voortrekkers en niet
al hun collega’s ten tijde van het project ervaring kunnen opdoen met alle onderdelen
van de richtlijn. Dit was het geval als er sprake was van grote belemmerende factoren
zoals bijvoorbeeld de omvorming van een afdeling naar een andere cliëntengroep. Ook
konden hierdoor niet alle medewerkers alle vragen uit de vragenlijst beantwoorden.
• Uit de groepsinterviews bleek dat enkele voortrekkers nog bezig waren met het
vraagstuk óf en hoe ze de richtlijn met het eigen protocol moesten integreren. De
officiële status van de richtlijn ten opzichte van het eigen protocol moet dus binnen een
paar organisaties nog gestalte krijgen. Hieruit kan geconcludeerd worden dat enkele
Belemmerende en bevorderende factoren bij proefimplementatie van een richtlijn in de care 25