Mr Eva M. van der Dussen over fondsen Kunst verzamelen: het ...

opbouwt, maakt hij het via de Vereniging
Rembrandt mogelijk de glascollectie van
het Haags Gemeentemuseum en mogelijk
ook andere openbare glascollecties te versterken.
‘Bij een Fonds op Naam gaat het
doorgaans om de grotere bedragen’, verduidelijkt
Van der Dussen, ‘wij zijn op
zoek naar verzamelaars, enthousiaste particulieren
en bedrijven die zich met onze
maatschappij verbonden voelen en het
Nederlands openbaar kunstbezit daarbij
niet vergeten. Voor de themafondsen zijn
natuurlijk alle bedragen welkom.’
Wie participeert in een fonds krijgt daarvoor
wel het nodige terug: ‘Het ligt in de
bedoeling om met de musea bijeenkomsten
te organiseren die gericht zijn op de voorkeuren
van de leden. Om een voorbeeld
te geven: stel de Vereniging Rembrandt
krijgt een aanvraag van een museum voor
een bijzonder glazen voorwerp – om maar
bij ‘glas’ te blijven. De aanvraag wordt
gehonoreerd en het themafonds glas of
kunstnijverheid wordt aangesproken om
het te financieren. Vervolgens maakt het
museum een presentatie rond de nieuwe
aanwinst en kunnen wij voor de leden die
specifiek in glas zijn geïnteresseerd een
bijeenkomst organiseren waarbij experts
van het desbetreffende museum zijn betrokken.
Zo zie je direct wat er met je geld
gebeurt en worden de leden actiever betrokken
bij wat de Vereniging Rembrandt
doet.’
Een themafonds kan op verschillende
manieren worden ingezet: ‘We moeten
bekijken op welke manier we het kapitaal
voor de themafondsen het beste kunnen
gebruiken. Je kunt bijvoorbeeld zowel de
vaste gelden van een themafonds aanspreken,
als de opbrengsten van de kapitaalrekening.
In beide gevallen moet een
aanzienlijk bedrag voor het themafonds
beschikbaar zijn. De voorlichtingsbrochure
zal te zijner tijd verkrijgbaar zijn bij banken
en notariskantoren, maar kan ook bij het
bureau van de Vereniging worden aangevraagd.
Er zijn allerlei fiscale voordelen
6 VERENIGING REMBRANDT NAJAAR 2001
‘Met meer geld en
fondsen kunnen meer
aanvragen worden
gehonoreerd’
verbonden aan schenkingen en erfstellingen
die ten gunste komen van ons openbaar
kunstbezit. Particulieren en bedrijven kunnen
onder tal van positieve voorwaarden
in kunst investeren. Er moet een vertrouwensrelatie
ontstaan. Een notaris of een
jurist wordt erbij betrokken en er is altijd
sprake van uiterste discretie: ik omschrijf
mijn taak wel eens als het stimuleren van
“de kunst van het geven”.’
De Vereniging Rembrandt oordeelt bij
aanvragen voor museale aankopen in de
eerste plaats op de kwaliteit en het belang
van een object voor de betreffende collectie.
Het bestuur en de raad van toezicht
bestaan uit museummensen, kunsthistorici
en liefhebbers met kennis van zaken op
velerlei gebied, die garant staan voor een
weloverwogen beslissing zowel over kwaliteit
en belang als over prijzen. Daarbij
wordt geen onderscheid gemaakt tussen
grote en kleine musea. Rembrandt draagt
voor een museale aankoop maximaal de
helft van het gevraagde bedrag bij. Een
positieve beoordeling geldt als een keurmerk
en stelt een museum in staat meer
gelden voor een aanvraag te genereren.
‘In het verleden bestond de indruk dat alleen
grote musea in de randstad profiteerden’,
meent Van der Dussen, ‘maar een blik
in de Bulletins van de laatste jaren weerspreekt
dit vooroordeel duidelijk. Jaarlijks
worden met ruim twee miljoen gulden zo’n
14 tot 16 aanvragen ondersteund. Dit betreft
altijd voor de musea uiterst belangrijke
objecten. Met meer geld en fondsen kunnen
meer aanvragen worden gehonoreerd.
Er gaat wel eens een aanvraag die in principe
is goedgekeurd niet door, omdat een
museum de andere helft van het aankoopbedrag
niet bij elkaar kan krijgen. Als het
om een veiling gaat, kan een garantstel-
ling boven een toegezegde steun net de
doorslag geven die de aankoop laat slagen.’
De nieuwe medewerker is vol energie en
enthousiasme. Samen met het bureau en
gesteund door individuele bestuursleden,
is ze druk aan de slag. ‘Het opzetten van
deze activiteiten’ zegt Van der Dussen,
‘brengt een berg papierwerk met zich mee:
we moeten alle financiële en juridische
aspecten tot in de finesses uitwerken, een
database opzetten en altijd klaar staan om
geïnteresseerden persoonlijk te woord te
staan.’ Misschien is wel de belangrijkste
ontwikkeling, dat de onderlinge betrokkenheid
tussen de (aspirant-)leden en
het uiteindelijke doel van de Vereniging
Rembrandt – het behouden en verrijken
van het openbaar kunstbezit in Nederland
– nog nauwkeuriger op elkaar worden
afgestemd ◆
Foto’s: Roel Rozenburg
Boyo
Zaïre, eerste
kwart 20ste
eeuw, H. 47 cm