Calamiteitenplan op maat

Calamiteitenplan op maat
Behorende bij Tracébesluit A12 Ede-Grijsoord
Datum april 2010
Status Definitief

Calamiteitenplan op maat | april 2010
Pagina 2 van 25

1
Calamiteitenplan op maat | april 2010
Inhoud
Inleiding 5
2
Algemeen
7
2.1 Uitgangspunten project en aandachtspunten IM 7
2.2
2.3
Overleg met hulpdiensten 7
Vigerende calamiteitenplannen 8
2.4 Leeswijzer 8
3 Incidentmanagement onder normale omstandigheden 9
4 Inzicht in de verbreding naar 2x3 rijstroken
11
4. 1 Wegsituatie:
omschrijving
verbreding 11
4. 2 Permanente
maatregelen na verbreding 11
5 Risico-inventarisatie
Incidentmanagement na verbreding 15
5.1 Risico-inventarisatie Incidentmanagement na verbreding
15
5.1.1 Detectiefase 15
5.1.2 Alarmeringsfase
15
5.1.3 Aanrijfase
15
5. 1.4 Afhandelingsfase 15
5.1.5 Normalisatiefase 16
5. 2 Conclusie Risico-inventarisatie
Incidentmanagement na verbreding 16
6 Aanvullende maatregelen Incidentmanagement
na verbreding 17
6. 1 Algemeen 17
6.2 Aanrijfase 17
6. 2.1 Procedure afkruizen viaduct Amsterdamseweg
(A50, smalle
vluchtstrook viaduct) 17
6. 3 Bereikbaarheid van de incidentlocatie 18
6. 3.1 Aanrijroutes algemeen 18
6. 3.2
A12 18
Aanrijden bij een ongeval en nog (enige) doorstroming
op Hoofdrijbaan Links (HRL)
6.3. 3 Aanrijden bij een ongeval
en een blokkade op HRL A12 18
6.3.4 Aanrijden bij
een ongeval en nog (enige) doorstroming op Hoofdrijbaan Rechts
(HRR) A12 18
6.3.5 Aanrijden bij een ongeval en een blokkade op HRR A12 18
6.3.6 Aanrijden bij een ongeval en nog (enige) doorstroming op HRL A50 18
6.3.7 Aanrijden bij een ongeval
en een blokkade op HRL A50 18
6.3.8 Aanrijden bij een ongeval en nog (enige) doorstroming op HRR A50 18
6.3.9 Aanrijden bij een ongeval en een blokkade op HRR A50 18
6.3.10 Aanrijden door het midden 19
6.3.11 Tegen het verkeer aanrijden 19
6.4 Bluswater 19
Afkortingenlijst 21
Literatuurlijst 23
Bijlage A Aanrijroutes brandweer 25
Pagina 3 van 25

Calamiteitenplan op maat | april 2010
Pagina 4 van 25

Calamiteitenplan op maat | april 2010
1 Inleiding
In de jaren 2012 – 2013 zal de A12 worden verbreed van 2x2 rijstroken
naar 2x3
rijstroken. Specifiek betreft dit de verbreding van het deel van de A12 vanaf afrit 24
(Ede-Wageningen) tot en met knooppunt Grijsoord en de verbetering
van het deel
van de A50 van knooppunt
Grijsoord tot de eerste verzorgingsplaats “De Slenk”.
Over het gehele tracé worden vluchtstroken aangelegd, met uitzondering van het
viaduct in de A50 over de Amsterdamse weg. Hier is sprake van een versmalde
vluchtstrook. De exacte kilometrages zijn opgenomen
in het Tracébesluit A12 Ede-
Grijsoord (vanaf hier Tracébesluit).
De verbreding is nodig om de bestaande fileproblematiek te reduceren
en het hoofd
te bieden aan de verkeerstoename van de komende jaren.
In dit rapport wordt een inventarisatie gegeven van probleemlocaties.
Tevens wordt
een beschrijving gegeven van het Incident Management op
rijkswegen. De
verschillende hulpdiensten vervullen een belangrijke rol bij de
uitvoering van
Incident Management (IM) Deze hulpdiensten zijn bij deze inventarisatie van de
probleemlocaties betrokken. Met de hulpdiensten is een aantal nadere afspraken
gemaakt (fysieke en organisatorische maatregelen) die zijn opgenomen
in dit plan.
De fysieke maatregelen in dit calamiteitenplan zullen worden gerealiseerd
door
Rijkswaterstaat. De (operationele) gevolgen hiervan samen met de
organisatorische
maatregelen, moeten operationeel gemaakt worden in de plannen
van de diverse
hulpdiensten (inclusief Rijkswaterstaat).
Het doel van calamiteitenplan op maat behorende bij Tracébesluit
A12 Ede-
Grijsoord, hierna te noemen “het calamiteitenplan op maat”, is de negatieve
gevolgen van incidenten op de doorstroming van het verkeer zo veel mogelijk te
beperken en tevens de hulpdiensten in staat te stellen op een zo veilig
en adequaat
mogelijke
wijze hun taken uit te voeren. Onder incidenten wordt in dit verband
verstaan alle onverwachte gebeurtenissen die de vlotte doorstroming van het
verkeer belemmeren. Incidenten buiten de rijkswegen blijven in dit calamiteitenplan
op maat buiten beschouwing. Het optreden bij een incident komt hier niet aan de
orde, maar is onderdeel van het calamiteitenplan van RWS ON en de
rampenplannen van de gemeenten. Dit calamiteitenplan op maat is een onderdeel
van het Tracébesluit van het bovengenoemde traject. Het is gericht op de
beheerfase van het tracé (het gebruik na aanleg), niet op de realisatiefase (de
aanleg).
Pagina 5 van 25

Calamiteitenplan op maat | april 2010
Pagina 6 van 25

Calamiteitenplan op maat | april 2010
2 Algemeen
2.1 Uitgangspunten project en aandachtspunten
IM
Uitgangspunten van het project zijn:
Verbreding van 2x2 naar 2x3 rijstroken met vluchtstrook.
Beperkte capaciteitsverruimende maatregelen in het knooppunt
Grijsoord
Zo veel mogelijk volgen van het routeontwerp A12
Geen verlichting op de Veluwe
Geen nieuwe aansluitingen of verwijdering van bestaande aansluitingen
Ontwerpsnelheid 120 km/u
Zo veel mogelijk handhaving huidige (horizontale en
verticale) ligging.
Het calamiteitenplan op maat heeft als doel de negatieve gevolgen
van een incident
op de
doorstroming van het verkeer zo veel mogelijk te beperken. Het optreden bij
een calamiteit komt hier niet aan de orde, maar is onderdeel van het
calamiteitenplan
van RWS ON en rampenplannen van de gemeenten.
De aandachtspunten inzake IM, die bij het gebruik van een verbreed wegvak op de
A12 tussen Ede en Grijsoord een wat meer specifieke rol kunnen gaan spelen, zijn
met name:
Bereikbaarheid van de incidentlocatie;
Omleidingsroutes;
Bewaking afhandelingsprocedures
van de betrokken hulpdiensten en het
Informeren
van de weggebruiker.
2.2 Overleg met hulpdiensten
Dit calamiteitenplan op maat is tot stand gekomen in gezamenlijk overleg met de
volgende (hulp)diensten.
Brandweer Ede
Brandweer Renkum
Korps Landelijke Politie
Diensten (KLPD) Unit Wolfheze
Hulpverleningsdienst
Gelderland Midden, Regionale Brandweer
Hulpverleningsdienst Gelderland Midden, Brandweer Arnhem
Hulpverleningsdienst Gelderland Midden, Geneeskundige Hulpverlening bij
Ongevallen en Rampen (GHOR)
Provincie Gelderland
Gemeente Arnhem
Gemeente Ede
Gemeente Renkum
Waterschap Vallei en Eem
Rijkswaterstaat Oost-Nederland
Logicx, berging
ANWB
Pagina 7 van 25

Calamiteitenplan op maat | april 2010
2.3 Vigerende calamiteitenplannen
In de huidige situatie zijn voor het betreffende wegvak de volgende
calamiteitenplannen van toepassing:
Voor de hulpdiensten:
Gemeentelijke rampenplannen;
Calamiteitenplan Waterschap Vallei en Eem;
Grip op grip Hulpverleningsdienst Gelderland Midden.
Voor Rijkswaterstaat Oost-Nederland:
Calamiteitenplan Rijkswaterstaat Oost-Nederland.
Verder blijven van toepassing:
(2001) Incident Management vrachtautoregeling (5e druk).
(2001) Incident Management personenautoregeling (5e druk) .
2.4 Leeswijzer
Dit calamiteitenplan op maat is als volgt opgebouwd
In hoofdstuk 3 wordt de algemene IM werkwijze beschreven, in hoofdstuk 4 wordt
inzicht gegeven in de te realiseren verbreding inclusief de permanente maatregelen.
Hoofdstuk 5 beschrijft de risico-inventarisatie IM die van toepassing is na de
verbreding. Op basis hiervan worden in hoofdstuk 6 de aanvullende maatregelen IM
na verbreding gegeven, waarbij voornamelijk wordt ingegaan op de aanrijfase en de
bereikbaarheid van de incidentlocatie.
Pagina 8 van 25

Calamiteitenplan op maat | april 2010
3 Incidentmanagement onder normale omstandigheden
Incident Management (IM) is een samenwerking tussen Rijkswaterstaat,
hulpdiensten
en de verzekeraars.
Het doel van IM is de totale afhandelingstijd na detectie van een incident te
bekorten. De grootste tijdwinst wordt behaald door de eerdere inschakeling van een
berger.
De procedure bij IM kent een aantal fases:
Optreden incident
Detectiefase Detectie incident
Alarmeringsfase
Aanrijfase
Afhandelingsfase
Normalisatiefase
Figuur 3.1: Fases Incident Management
Deze fasen behelzen het volgende.
Activeren hulpdiensten
Hulpdiensten ter plaatse
Weg vrij
Verkeer normaal
Detectiefase
Politie, weginspecteurs, wegverkeersleiders of weggebruikers constateren
een
incident.
Alarmeringsfase
Het incident wordt gemeld bij de Gemeenschappelijke Meldkamer van de
Regiopolitie met Brandweer en Centrale Post Ambulancevervoer (CPA) of bij de
callcenter van het Korps Landelijke Politie Diensten (KLPD) op 112 door een mobiele
telefoon. De meldkamer alarmeert de hulpdiensten.
De melding van de weginspecteurs komt binnen bij de Verkeerscentrale Noord- en
Oost-Nederland (VCNON). Ook is het mogelijk dat de wegverkeersleiders van de
VCNON het incident zelf constateren door middel van hun systemen. De VCNON
communiceert in deze gevallen de melding naar de Gemeenschappelijke Meldkamer
(zie vorige alinea).
Pagina 9 van 25

Calamiteitenplan op maat | april 2010
Bij melding van een incident met uitsluitend materiële schade zonder dat er sprake
is van
brand en/of vrijkomen van gevaarlijke stoffen worden GHOR en brandweer in
eerste instantie niet direct gealarmeerd.
Aanrijfase
De hulpdiensten begeven zich op weg naar het incident.
Afhandelingsfase
Er wordt door de hulpdiensten actie ondernomen om het incident af te handelen.
Normalisatiefase
De weg wordt na afhandeling van het incident weer vrij gegeven voor het verkeer.
In hoofdstuk 5 wordt door middel van de risico-inventarisatie IM aangegeven wat de
mogelijke risico’s voor IM in de verschillende fases is van de aanleg naar 2x3
rijstroken.
Pagina 10 van 25

4.1
Calamiteitenplan op maat | april 2010
4 Inzicht in de verbreding naar 2x3 rijstroken
Wegsituatie: omschrijving verbreding
In de nieuwe situatie zal de A12 worden verbreed van 2x2 rijstroken
naar 2x3
rijstroken. Specifiek betreft dit de verbreding van het deel van de A12 vanaf afrit 24
(Ede-Wageningen) tot en met knooppunt Grijsoord en de verbetering
van het deel
van de A50 van knooppunt Grijsoord tot de eerste verzorgingsplaats
“De Slenk”.
Over het gehele tracé worden vluchtstroken aangelegd (dus ook bij de
kunstwerken!), met uitzondering van het viaduct in de A50 over de
Amsterdamse
weg. Hier is sprake van een versmalde vluchtstrook, waardoor
extra maatregelen
genomen zullen moeten worden ten behoeve van de bereikbaarheid
van
incidentlocaties (zie Hoofdstuk 5 en 6).
De totale rijbaanbreedte is 14,85 meter.
De linker, midden en rechter rijstrook van
de hoofdrijbaan van de A12 krijgen respectievelijk een breedte van 3,25, 3,35 en
3,30 meter tussen de strepen. De rijstroken op de verbindingswegen tussen de A12
en de A50 (Utrecht - Eindhoven en Eindhoven - Utrecht) en de toe- en afritten van
aansluiting Oosterbeek krijgen een
breedte van 3,30 meter. De breedte van de
vluchtstrook is in alle gevallen 3,65 meter.
De breedte van de rijstroken op beide hoofdrijbanen zorgt er voor dat bijzondere
verkeersveiligheidsmaatregelen niet nodig zijn (zie ook bijlage 10 bij het OTB:
projectspecifieke
afweging verkeersveiligheid).
4.2 Permanente maatregelen
na verbreding
De volgende permanente maatregelen zullen voor het gehele traject worden
getroffen:
Maatregel rijstroken
Vluchtstrook Alle
(N.B. er is sprake van een versmalde
vluchtstrook bij viaduct A50 over de
Praatpalen
Amsterdamse weg)
Alle
Detectieraaien Alle
Signaalgevers Alle + inclusief de vluchtstroken
Camera’s Alle
Pagina 11 van 25

Calamiteitenplan op maat | april 2010
De volgende maatregelen zullen worden gehandhaafd
Maatregel Opmerking
Vijver van Nieuwenhuijzenweg (A12) T.b.v. bluswater
Bluswatervoorziening
T. b.v. bluswater
Verzorgingsplaats Buunderkamp
(A12)
Bluswatervoorziening
T.b.v. bluswater
Verzorgingsplaats de Slenk
(A50)
Dynamisch Route-informatiepaneel Km 118 rechts handhaven
(DRIP) A12
Dynamisch Route-informatiepaneel Km 111 links handhaven
(DRIP) A12
De volgende maatregelen zullen worden aangepast
Maatregel Opmerking
Calamiteitentoeritten tunnel
Toegankelijk maken voor hulpdiensten
Laarderallee A12 km 110.900
Calamiteitentoeritten tunnel
van Toegankelijk maken voor hulpdiensten
Nieuwenhuijzenweg A12 km 119.650
Keerlus middenberm knooppunt Opknappen
en behouden
Grijsoord (begin A50, km 169.750)
Aansluiting calamiteitenpad bij Onderhouden, dit is een ontsnappingsroute
Koningsjacht voor bewoners en route voor de
hulpdiensten.
De volgende extra maatregelen zullen worden getroffen:
Maatregel Opmerking
Calamiteitendoorsteek
Km 112 tot Bv. Met beweegbare delen in middenberm
km 113
Calamiteitendoorsteek Km
115 tot Bv. Met beweegbare
delen in middenberm
km 116
Dynamisch Route-informatiepaneel Boven
weg of anders in berm type 1
(DRIP) A50 nabij Km 167 rechts
Bij een incident stroomafwaarts Zie beschrijving procedure verderop in
afkruizen rechterrijstrook viaduct hoofdstuk 6 t.b.v. bereikbaarheid
Amsterdamseweg (A50, smalle incidentlocatie
vluchtstrook viaduct)
Waterreservoir A12 ter hoogte van Waterreservoir t.b.v. bluswater
verzorgingsplaats ‘t Ginkelse Zand
De bovenstaande maatregelen omvatten het volgende:
Vluchtstroken:
Een vluchtstrook (A12 Ede-Grijsoord en het deel op de A50) is een strook asfalt van
ten minste drie meter breed langs autosnelwegen waar weggebruikers naar kunnen
uitwijken in geval van nood of pech. Uitzondering in dit traject is het viaduct over de
Amsterdamse weg op de A50.
Pagina 12 van 25

Calamiteitenplan op maat | april 2010
Praatpalen
Een praatpaal is een installatie langs een snelweg of andere grote weg, waarmee
men in geval van autopech of een noodsituatie contact kan krijgen met de
hulpdiensten.
Detectieraaien
Detectieraaien
zijn (detectie)lussen in het wegdek ten behoeve van het verzamelen
van verkeersgegevens die gebruikt worden voor verkeerssignalering-
en monitoring
en Automatische Incident Detectie (AID).
Signaalgevers
Een signaalgever
of matrixbord is een soort verkeersbord dat op portalen boven de
autosnelwegen is bevestigd en verschillende symbolen en snelheden
kan tonen. Het
bord wordt meestal gebruikt om weggebruikers te attenderen
over de
maximumsnelheid. Elke rijstrook (inclusief de vluchtstrook) heeft een eigen
matrixbord.
Camerasysteem
Het betreft diverse camera’s langs het betreffende wegvak. Bij incidenten kan de
centralist van de verkeerscentrale direct oorzaak en gevolg waarnemen en
anticiperen. De camera’s zijn o.a. gepositioneerd op locaties met discontinuïteiten
in
het dwarsprofiel of op plaatsen waar verkeersstromen samenkomen
(bij toeritten).
Bluswatervoorzieningen
Op het traject zijn op diverse locaties mogelijkheden om bluswater
te genereren
t.b.v. de bestrijding van brand. Voor dit traject geldt dat er op twee
verzorgingsplaatsen (De Slenk, Buunderkamp) bluswatervoorzieningen
aanwezig
zijn. Daarnaast is er aan de van Nieuwenhuijzenweg (A12) een vijver t.b.v. het
ontrekken van bluswater.
Dynamisch Route Informatie Paneel (DRIP)
Het is een instrument waarmee route-informatie kan worden gegeven aan de
weggebruiker. Doel van een DRIP is de verdeling van de verkeersstroom op de te
optimaliseren, de congestiekans te verkleinen, en het reiscomfort van
weggebruikers te verhogen.
Calamiteitentoeritten
tunnels van Nieuwenhuijzenweg en Laarderallee
De calamiteitentoeritten dienen om, indien noodzakelijk, hulpdiensten (verkort) naar
het plaats incident te leiden. Hiermee kunnen dus de aanrijtijden verkort
worden.
Voor de toeritten m.b.t. tot de tunnels Nieuwenhuijzenweg en Laarderalle
geldt dat
deze worden onderhouden en goed toegankelijk worden gemaakt
voor de
hulpdiensten.
Keerlus middenberm knooppunt Grijsoord (begin A50)
De keerlus dient om, indien noodzakelijk, hulpdiensten door de middenberm heen te
leiden.
Aansluiting calamiteitenpad bij Koningsjacht
De aansluiting op het calamiteitenpad bij Koningsjacht is niet bedoeld voor
hulpdiensten, maar is een ontsnappingsroute voor de bewoners indien de enige
uitgang van de wijk versperd is (bijvoorbeeld door brand). Het pad is een
verantwoordelijkheid van de gemeente Arnhem.
Pagina 13 van 25

Calamiteitenplan op maat | april 2010
De gemeente Arnhem draagt zorg voor het onderhoud van het pad. Rijkswaterstaat
draagt zorg voor (het
onderhoud van) de aansluiting. Deze aansluiting mag slechts
bij calamiteiten gebruikt worden.
Calamiteitendoorsteek (CaDo)
Op de A12 tussen km 112 en km 113 en tussen km 115 en km 116 is een
calamiteitendoorsteek voorzien. Dit dient enerzijds voor doorstroming
langs een
ongeval te bewerkstelligen en anderzijds om, indien noodzakelijk,
hulpdiensten
door de middenberm heen te leiden.
Procedure afkruizen viaduct Amsterdamseweg (A50, smalle vluchtstrook
viaduct)
Zie procedure hoofdstuk 6: Aanvullende maatregelen Incidentmanagement
na
verbreding.
Waterreservoir A12 ter hoogte van verzorgingsplaats ‘t Ginkelse Zand
Dit waterreservoir wordt aangelegd om bluswater te genereren t. b.v. de bestrijding
3
van brand. Dit waterreservoir herbergt 120-150 Kuub (m ) bluswater. De
afmetingen zijn niet relevant met uitzondering van de diepte van de opslag. De
opslag mag niet dieper zijn dan 4 meter om volledig leegpompen mogelijk te
maken. De Brandweer Ede is verantwoordelijk voor het afvullen van de voorziening
met water en het periodiek controleren op de beschikbaarheid van water. Het
bovengrondse beheer (o.a. grasmaaien) valt onder het beheer van Rijkswaterstaat.
Realisatie van de voorziening is afhankelijk van wat de markt kostenefficiënt kan
leveren. Dit zal als innovatie bij de uitbesteding van het werk worden meegenomen.
Pagina 14 van 25

Calamiteitenplan op maat | april 2010
5 Risico-inventarisatie Incidentmanagement na verbreding
5.1 Risico-inventarisatie Incidentmanagement na verbreding
De in hoofdstuk 3 beschreven IM fases (zie figuur 3.1) blijven na realisatie van de
uitbreiding
naar 2x3 rijstroken ook gelden. In de volgende paragrafen wordt per
fase geïnventariseerd wat de risico’s na de
verbreding kunnen zijn.
5.1.1
5.1.2
5.1.3
Detectiefase
A50 viaduct Amsterdamse weg versmalde vluchtstrook
De detectie van incidenten op de A50 vanaf De Slenk richting Arnhem
zal sneller
moeten geschieden dan bij de rest van het tracé vanwege de versmalde
vluchtstrook. Snellere detectie is immers van groot belang voor
pechgevallen op een
wegdek zonder of met versmalde vluchtstrook, omdat pechgevallen
daar geen
uitwijkmogelijkheid hebben. Daarom is inwerkingstelling van signalering
van
levensbelang voor
de gestrande automobilist. Camerabewaking en het Automatische
Incident Detectie-filter (AID-filter) dragen bij aan een tijdige signalering van
incidenten
en gestrande automobilisten. Het AID-filter signaleert in dergelijke
gevallen
een snelheidsonderschrijding en geeft dan een zogenaamde Centrale
Bewaking-
en Alarmeringsmelding (CBA-melding) aan de wegverkeersleider. Deze
kan vervolgens actie ondernemen. De genoemde zaken worden
geacht voldoende te
zijn voor de detectiefase.
Alarmeringsfase
n.v.t.
Aanrijfase
Door een snelle detectie kunnen ook snel maatregelen worden genomen
om het
aanrijden van hulpdiensten te vergemakkelijken (instellen van de
standaardaanrijdrocedure, het aanrijden van hulpdiensten over
de vluchtstrook).
Ook kan de incidentlocatie reeds binnen de aanrijfase worden beveiligd.
De aanrijtijden van hulpdiensten naar incidenten kan op de A50 De Slenk richting
Arnhem (Amsterdamse weg) door de versmalde vluchtstrook onder druk komen te
staan. Dit doet zich met name voor bij een zodanige congestie, dat komend vanaf
de vluchtstrook het aanrijden via een
ontruimde rijstrook zou moeten plaatsvinden
(de vluchtstrook is daar namelijk te smal). Als één van de rijstroken niet tijdig kan
worden vrijgemaakt voor de hulpdiensten, kan de incidentlocatie niet worden
bereikt. De aanrijtijd is hier gedefinieerd als de tijd tussen de melding bij de
hulpdienst en de aankomst van het eerste voertuig van deze hulpdienst bij het
incident.
5.1.4 Afhandelingsfase
De daadwerkelijke afhandeling van het incident wordt verbeterd door aanwezigheid
van vluchtstroken op het gehele tracé, waar deze voorheen op plaatsen werden
onderbroken (bijvoorbeeld op het spoorviaduct)
Pagina 15 van 25

Calamiteitenplan op maat | april 2010
5.1.5 Normalisatiefase
De normalisatiefase is de tijd, die het verkeer nodig heeft om zich zodanig te gaan
gedragen, zoals in de beoogde situatie gewenst is. Nadat de weg weer is
vrijgegeven voor het verkeer mag worden aangenomen dat de normalisatiefase niet
nadelig zal worden beïnvloed.
5.2 Conclusie Risico-inventarisatie Incidentmanagement na verbreding
In vergelijking met de normale situatie is er slechts één verandering
die direct van
invloed is op IM, A50 viaduct Amsterdamse weg. Uit de bovenstaande risicoinventarisatie
kunnen we afleiden dat de risico’s zich voornamelijk concentreren op
“aanrijfase”. Met de Procedure afkruizen viaduct Amsterdamseweg (A50, smalle
vluchtstrook viaduct), zie § 4.2. en § 6.2.1., wordt getracht deze risico’s zoveel
mogelijk af te dekken.
Pagina 16 van 25

6.1
6.2
Calamiteitenplan op maat | april 2010
6 Aanvullende maatregelen Incidentmanagement na
verbreding
Algemeen
Uit de risico-inventarisatie uit het vorige hoofdstuk hebben we kunnen afleiden
dat
de risico’s zich voornamelijk concentreren op “aanrijfase” en vooral op de A50 bij
het viaduct over de Amsterdamse Weg. Daarom wordt in dit hoofdstuk speciaal
aandacht
gegeven aan de aanrijfase en de bereikbaarheid van de incidentlocatie.
Tevens wordt kort ingegaan op het bluswater.
Aanrijfase
6.2.1 Procedure afkruizen viaduct Amsterdamseweg (A50, smalle vluchtstrook
viaduct)
Indien zich een incident heeft voorgedaan
op A50 voorbij De Slenk richting Arnhem,
dient men een rijstrook
af te kruizen (bij de eerste waarneming) indien verwacht
wordt dat doorstroming gaat stagneren. Het afkruizen geeft
hulpdiensten de
mogelijkheid om snel plaats incident te bereiken. Het bepalen van de rijstrook die
moet worden vrijgemaakt voor het aanrijden van hulpdiensten is afhankelijk van de
incidentlocatie. De mogelijkheden zijn:
- Incident op rijstrook 1
Het incident wordt beveiligd met een rood kruis. Waar mogelijk
wordt rijstrook 1
afgekruist vanaf de plaats waar de vluchtstrook op volle breedte aanwezig is;
- Incident op rijstrook 2 of 3
Het incident wordt beveiligd met een rood kruis. Waar mogelijk
wordt rijstrook 3
afgekruist vanaf de plaats waar de vluchtstrook op volle breedte
aanwezig is;
- Blokkade rijstroken 1, 2 en 3
Het incident wordt beveiligd met een rood kruis op rijstrook 1, 2 en 3. Waar
mogelijk wordt rijstrook 3 aangekruist vanaf de plaats waar de vluchtstrook op
volle breedte aanwezig is.
Het volgende wordt daarbij in acht genomen:
De wegverkeersleider schouwt door middel van camera’s het wegdeel.
De wegverkeersleider gaat na of door de gedachte wijze van afkruizen het
verkeer niet richting incident wordt gestuurd.
De wegverkeersleider gaat afkruizen zoals hierboven is beschreven.
De bereikbaarheid van het incident voor hulpdiensten dient te worden
gegarandeerd.
Met deze Procedure afkruizen viaduct Amsterdamseweg (A50, smalle vluchtstrook
viaduct) wordt getracht de risico’s voor de aanrijfase zoveel mogelijk af te dekken.
Pagina 17 van 25

Calamiteitenplan op maat | april 2010
6.3
Bereikbaarheid van de incidentlocatie
6.3.1 Aanrijroutes algemeen
Zie voor de verschillende aanrijroutes van de korpsen bijlage A.
6.3.2 Aanrijden bij een ongeval en nog (enige) doorstroming op Hoofdrijbaan Links (HRL)
A12
In dit geval beveiligt de verkeerscentrale het ongeval met signalering en kunnen
hulpdiensten gebruik maken van de aanwezige vluchtstrook en de vrijgemaakte
rijstrook.
6.3.3 Aanrijden bij een ongeval en een blokkade op HRL A12
In dit geval beveiligt de verkeerscentrale het ongeval met signalering
en kunnen
hulpdiensten
gebruik maken van de aanwezige vluchtstrook. Indien mogelijk kunnen
hulpdiensten gebruik maken van de calamiteitentoeritten bij de
tunnel Laarderallee
(110.900) en bij de tunnel Nieuwenhuijzenweg (119.650).
6.3.4 Aanrijden bij een ongeval en nog (enige) doorstroming op Hoofdrijbaan Rechts
(HRR) A12
In dit geval beveiligt de verkeerscentrale het ongeval met signalering
en kunnen
hulpdiensten gebruik maken van de aanwezige vluchtstrook en de vrijgemaakte
rijstrook.
6.3.5
Aanrijden bij een ongeval en een blokkade op HRR A12
In dit geval beveiligt de verkeerscentrale het ongeval met signalering
en kunnen
hulpdiensten gebruik maken van de aanwezige
vluchtstrook. Indien mogelijk kunnen
hulpdiensten gebruik maken van de calamiteitentoeritten
bij de tunnel Laarderallee
(110.900) en bij de tunnel Nieuwenhuijzenweg (119.650).
6.3.6 Aanrijden bij een ongeval en nog (enige) doorstroming op HRL
A50
In dit geval beveiligt de verkeerscentrale het ongeval
met signalering en kunnen
hulpdiensten gebruik maken van de aanwezige versmalde vluchtstrook
(viaduct
Amsterdamseweg) en de vrijgemaakte rijstrook.
6.3.7 Aanrijden bij een ongeval en een blokkade op HRL A50
In dit geval beveiligt de verkeerscentrale het ongeval met signalering
en kunnen
hulpdiensten gebruik maken van de aanwezige vluchtstrook. Indien mogelijk
kunnen
hulpdiensten gebruik maken van de keerlus middenberm knooppunt
Grijsoord.
6.3.8 Aanrijden bij een ongeval en nog (enige) doorstroming op HRR A50
In dit geval beveiligt de verkeerscentrale het ongeval met signalering en kunnen
hulpdiensten gebruik maken van de aanwezige versmalde vluchtstrook (viaduct
Amsterdamseweg) en de vrijgemaakte rijstrook.
6.3.9 Aanrijden bij een ongeval en een blokkade op HRR A50
In dit geval beveiligt de verkeerscentrale het ongeval met signalering en kunnen
hulpdiensten gebruik maken van de aanwezige vluchtstrook. Indien mogelijk kunnen
hulpdiensten gebruik maken van de keerlus middenberm knooppunt Grijsoord.
Pagina 18 van 25

Calamiteitenplan op maat | april 2010
6.3.10 Aanrijden door het midden
Aanrijden door het midden is hier niet specifiek van toepassing!
Het is belangrijk dat hulpdiensten de plaats van een ongeval snel
kunnen bereiken.
Dit is in het belang van eventuele gewonden en de weggebruikers.
Daarom moeten
hulpdiensten de ruimte krijgen. Dat kan op verschillende manieren.
Als er een
vluchtstrook beschikbaar is, zullen hulpdiensten deze gebruiken om
langs de file te
rijden. Soms, als er geen vluchtstrook
beschikbaar is of wanneer de vluchtstrook als
spitsstrook in gebruik is, kan het nodig zijn dat hulpdiensten middendoor rijden. Bij
dergelijke wegsituaties wordt dit ondersteund door borden
“Hulpdiensten
middendoor”. Vooralsnog wordt alleen van deze optie gebruik gemaakt als
alle
andere mogelijkheden zijn uitgesloten.
6.3.11
6.4
Over het gehele tracé worden vluchtstroken
aangelegd, ook bij de kunstwerken.
Hier zijn dus geen problemen
te verwachten in de aanrijfase. Het viaduct in de A50
over de Amsterdamse weg heeft een versmalde
vluchtstrook. Om de risico’s voor de
aanrijfase hier zoveel mogelijk af te dekken, is er een aparte procedure beschreven
(zie § 6.2). In dit plan wordt dus niet specifiek rekening
gehouden met het
aanrijden door het midden van de hulpdiensten.
Tegen het verkeer aanrijden
Tegen het verkeer aanrijden is niet van toepassing!
Uit vorige inventarisaties blijkt dat IM partners geen voorstander zijn
van op de
snelweg tegen het verkeer inrijden. Voor dit tracé is dit dus geen optie.
Bluswater
Bij verzorgingsplaats De Slenk (A50) en verzorgingsplaats Buunderkamp
(A12) zit
een waterput t.b.v. bluswater. Daarnaast kan ook de Vijver aan de van
Nieuwenhuijzenweg (A12) worden gebruikt voor inname water. Naast deze
bestaande voorzieningen worden er één nieuwe voorziening gerealiseerd voor
bluswater, een waterreservoir ter hoogte van de Ginkelse Zand.. Door het verbreden
van de snelweg naar 2 x 3 rijstroken neemt de onveiligheid ten opzichte van de
huidige situatie niet toe. Daarnaast verslechtert bereikbaarheid van de
bluswaterinnamepunten niet in de nieuwe situatie. In algemene zin is sprake van
een verbetering door het aanbrengen van vluchtstroken op het gehele traject, in
tegenstelling tot de huidige situatie waar deze stroken worden onderbroken.
Pagina 19 van 25

Calamiteitenplan op maat | april 2010
Pagina 20 van 25

Calamiteitenplan op maat | april 2010
Afkortingenlijst
AID Automatische Incident Detectie
CaDo Calamiteitendoorsteek
CBA Centrale Bewaking en Alameringsmelding
CPA
Centrale Post Ambulancevervoer
DRIP Dynamisch Route Informatie Paneel
GHOR Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen
HRL
Hoofdrijbaan Links
HRR Hoofdrijbaan
Rechts
IM Incident Management, samenwerkingsverband tussen hulpverleners
en Rijkswaterstaat
met als doel in een zo kort mogelijke periode een
ongeval veilig en adequaat
af te handelen
KLPD Korps Landelijke Politie Diensten
RWS Rijkswaterstaat
RWS ON Rijkswaterstaat Oost-Nederland
VCNON Verkeerscentrale Noord- en Oost-Nederland
Pagina 21 van 25

Calamiteitenplan op maat | april 2010
Pagina 22 van 25

Calamiteitenplan op maat | april 2010
Literatuurlijst
Evaluatiestudie naar de proefmaatregel ‘Maak ruimte voor hulpdiensten’,
Grontmij i.o. AVV,2003
Effecten BOR benuttingsmaatregelen
op IM serviceniveau, Arcadis i.o. DNH,
2001
Incident Management basiskwaliteit autosnelwegen,
Grontmij i.o. AVV, 2000
Incident managementplan personenautoregeling
Incident managementplan vrachtwagenregeling
Calamiteitenplan RWS ON, 2007
Wegkant Systeem voor DVM toepassingen, RWS AVV, 2006
Pagina 23 van 25

Calamiteitenplan op maat | april 2010
Pagina 24 van 25

7
Calamiteitenplan op maat | april 2010
Bijlage A Aanrijroutes brandweer
Aanrijrout es korpsen
• Aanrijden
vanaf A12 afslag 24: Brandweer Ede
• Aanrijden
vanaf A12 afslag 25: Brandweer Renkum
• Aanrijden
vanaf A50 afslag 19: Brandweer Renkum
• Aanrijden
vanaf A12 afslag 26/Waterberg: Brandweer Arnhem
• Aanrijden
vanaf A12 afslag 25: Brandweer Ede
Rijkswaterstaat
Calamiteitenplan op maat A-12/A-50 20 april 2009
Pagina 25 van 25