Evaluatie Schiphol Twee jaar ervaring met het - Platform Vlieghinder ...

gebeurt. ‘Ik vind dat het ministerie per definitie een visie moet hebben op de
mainport. We moeten ervoor zorgen dat Nederland zowel via de grond als via
de lucht bereikbaar blijft en dat voor de omgeving het belang daarvan duidelijk
wordt. Schiphol is niet alleen een verbindingenknooppunt waar dagelijks meer
dan 57.000 mensen werken, maar door Schiphol komen er ook hoofdkantoren,
restaurants, scholen, hotels. Dit deel van het beleid wordt nauwelijks uitgedragen.
Dan zit je communicatief automatisch in de verdediging wanneer het
om de milieukant gaat.’
Vertaalslag
Mevrouw Bekman van DGTL geeft onmiddellijk toe dat departementen beter
moeten communiceren. ‘Onder andere de Procescommissie heeft ons wel
verweten, dat áls we communiceren, dat zeer zelfgenoegzaam gebeurt. Niet
invoelend of meevoelend met degenen aan wie we bijvoorbeeld in een brief iets
moeten uitleggen. Daarom is de hele communicatie over het Schipholdossier
ook zo technocratisch geworden. Tot in de Tweede Kamer heeft men het over
‘Ke’, ‘punt 18’ en ‘punt K’ en ik heb wel eens gedacht dat dit helemaal verkeerd
is. Daar gaat het niet over. Dit is een emotioneel dossier. Het heeft niet te maken
met technische of bureaucratische zaken, maar met het feit dat mensen zich niet
serieus genomen of zelfs bedrogen voelen, of niet de informatie krijgen waar ze
recht op hebben. De slag om dat te verbeteren hebben we, hoop ik, inmiddels
toch wel enigszins gemaakt.’
Een belangrijke factor voor de problemen is dat de wet de bescherming van de
bevolking in technische termen van jaargemiddelden van geluidbelasting en
vliegtuigbewegingen verwoordt. Maar burgers denken helemaal niet in gemiddelden.
Bekman: ‘Er had een vertaalslag kunnen plaatsvinden van generiek
beleid naar beleid op postcodeniveau. Ook in een MER worden allerlei effecten
genuanceerd meegewogen, maar ook dat gebeurt op zo’n niveau dat de
bewoners niet terstond snappen wat het effect ervan is op hun eigen situatie.
Dat gaat dus niet goed.’ Volgens Bekman is het zaak voortaan veel helderder
en concreter voorlichting te geven over de gevolgen van een maatregel. ‘We
moeten oppassen voor verkoopverhalen in reclametaal. Ik ga wel eens naar
bewonersavonden. Op een keer was ik uitgenodigd in Aalsmeer, en ik begon
daar met te zeggen: “Dames en heren, ik weet niet wat uw verwachting is van
deze avond, maar het wordt hierna niet stiller.” Achteraf kwamen mensen mij
zeggen dat ze het op prijs stelden dat ik zo open was, want dat maakten ze niet
vaak mee. We moeten dus in onze communicatie eerlijk zijn. Als het herrie gaat
worden, moeten we dat duidelijk zeggen.’
Bekman is er nog niet uit welke publiekscommunicatie de overheid voor haar
rekening moet nemen en welke bij de sector thuishoort. Eigenlijk vindt ze dat
veel van wat de overheid nu doet, door de sector moet gebeuren. En door de
CROS of de gemeenten. ‘Wij benaderen de zaak per definitie vanuit het rijk,
terwijl een gemeente veel dichter bij de mensen staat.’
De media
Over de rol van de media is Bekman allerminst te spreken. Er zijn weinig prostemmen
en heel veel tegenstanders, vindt ze. ‘De pers verwoordt stelselmatig
het wantrouwen van de circa twintig procent van de bevolking die tegen
Schiphol is en vergroot dat uit. Ik heb sterk de indruk dat een fors deel van de
media voeding geeft aan het wantrouwen. Ik merk dat er bij sommige kranten
en omroepen wel enige dossierkennis is, maar de veronderstelling dat het hele
Schipholbeleid is gefundeerd op slechte overwegingen blijft dominant.’
50 Evaluatie Schipholbeleid Twee jaar ervaring met het Schipholbeleid