Evaluatie Schiphol Twee jaar ervaring met het - Platform Vlieghinder ...

4 De beschermende werking van de wet
Duidelijker
verantwoordelijkheden
De Schipholwet moet de omgeving tot op zeker niveau vrijwaren van risico’s en
een bepaalde bescherming bieden tegen luchtverontreiniging en geluidshinder.
Geluidsoverlast is feitelijk de dominante factor geweest in alle gesprekken
over de uitwerking van de wet. Schiphol blijft tot nu toe keurig binnen de
begrenzing van het stelsel en toch is het aantal klachten sterk toegenomen.
Ligt dat aan de wet of zijn er andere oorzaken aan te wijzen?
Naarmate de interviewfase vorderde, ontstond steeds sterker de indruk van
een discrepantie tussen de taak die de centrale overheid zich stelt om mensen
te beschermen en de behoefte van de (Schiphol)omgeving om te wórden
beschermd. Die discrepantie is er niet wanneer alleen het hinderaspect wordt
beschouwd; hij duikt wél op wanneer wordt gekeken naar het totaal van lokale
wensen betreffende ‘een leefbare omgeving’. Dit blijkt onder meer uit de wens
van sommige lokale bestuurders om meer zelf de factor hinder te kunnen
afwegen tegen de gemeentelijke wensen op het gebied van woningbouw,
bedrijvigheid en andere ruimtelijke ontwikkelingen.
Geïnterviewden die zich uitspreken over luchtverontreiniging gebruikten
rationele argumenten; ervaringen – hetzij eigen of andermans – lijken niet in het
geding te zijn.
De factor ‘risico’ staat mogelijk nog verder op de achtergrond. Pogingen om de
onderwerpen risico en groepsrisico in de CROS aan de orde te stellen, vinden
weinig bijval. Groepsrisico is geen populair onderwerp bij bestuurders die nog
een beetje speelruimte willen houden in hun ruimtelijk beleid. Zo heeft burgemeester
Van Hoogdalem van Haarlemmerliede en Spaarnwoude een probleem
met de handhavers van de VROM-Inspectie. Op de enige plek waar volgens het
Luchthavenindelingbesluit en de Nota Ruimte nog iets mag, wil de gemeente
een centrum voor cultuur en recreatie bouwen. De VROM-Inspectie meent
echter dat er sprake is van een verhoogd groepsrisico. De burgemeester vindt
dat een gezocht argument.
Het aspect groepsrisico is volgens beleidsmedewerker Klaver van VROM, DG
Ruimte, niet vastgelegd in de Schipholwet en het Luchthavenindelingbesluit,
maar is een zaak van gebiedsgerichte aanpak. De beleidsontwikkeling hiervoor
loopt al vanaf de periode van de PKB. De ministeries van VROM en V&W
werken aan een gebiedsgerichte aanpak.
Volgens directeur Lokale milieukwaliteit en verkeer van DG Milieubeheer
van VROM Plug doet de nieuwe wet uitstekend wat hij moet doen. ‘Er zijn
duidelijker milieugrenzen aan Schiphol gesteld, waar in principe ook geen
discussie over nodig is. Zowel voor de sector als voor de maatschappij is helder
waarbinnen Schiphol zich moet bewegen. Onderdeel van het stelsel is dat er
handhavingspunten zijn waar je niet meer dan een bepaalde hoeveelheid geluid
mag maken. Ga je er anders mee om dan gedacht, dan loop je sneller tegen de
grenzen aan. In plaats van een heel jaar toe te kunnen met de koek, is de koek
al vrij snel op. Dat is precies de bedoeling van grenzen. Als je nooit tegen een
grens aanloopt, heeft hij geen zin.’
In dichtbebouwd woongebied ondervinden nu minder mensen hinder; in dunner
bevolkt gebied zijn er meer gehinderde bewoners, maar het saldo is positief
volgens Plug. Met het oog op externe veiligheid en geluid is het handig om niet
te vliegen waar mensen wonen en omgekeerd om geen huizen te bouwen waar
gevlogen wordt. In het oude systeem waren de verantwoordelijkheden voor wat
0 Evaluatie Schipholbeleid Twee jaar ervaring met het Schipholbeleid