integrale inhoud - Uitgeverij Larcier

Feestbundel Monard-D’Hulst 20 jaar
Diversiteit in eenheid

FEESTBUNDEL MONARD-D’HULST
20 JAAR
DIVERSITEIT IN EENHEID
Kris WAUTERS (ed.)

© Groep De Boeck NV, Brussel, 2010
DepartementLarcier Gent
Coupure Rechts 298 – 9000 Gent
Verantwoordelijke uitgever: Georges Hoyos, Afgevaardigd bestuurder Groep De Boeck
Opmaak: proxess.be
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een
geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij
elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande
schriftelijke toestemming van de uitgever.
ISBN: 978-2-8044-4250-7 Depot: 2010/0031/295

TEN GELEIDE
Het boek, beste lezer, dat voor u ligt, kent naar mijn kennis zijn gelijke niet in de
Belgische rechtsliteratuur. Het is geschreven naar aanleiding van de 20 e verjaardag
van de oprichting van een advocatenkantoor en geschreven door advocaten
die verbonden zijn of waren aan dit kantoor.
Eerlijkheidshalve denk ik dat de 20 e verjaardag niet helemaal juist: het advocatenkantoor
Monard-D’Hulst is een dynamisch kantoor en dus voortdurend in
beweging, zodat een duidelijk begin moeilijk aan te duiden is. De kern van het
kantoor ontstond in 1990 in Hasselt rond 5 advocaten, die van specialisatie hun
handelsmerk zouden maken. Sindsdien is de groep versterkt met advocatenkantoren
wier wortels ouder zijn Zij vonden zich terug in het specialisatiemodel en
verrijkten de groep met hun kennis en ervaring.
Het boek dat voor u ligt vervuld het kantoor met trots. Het boek is een verzameling
geworden van bijdragen van jonge en iets minder jonge juristen met een uiteenlopend
profiel over de meest verschillende rechtsmateries en vanuit diverse
invalshoeken.
U vindt in dit boek beschouwende bijdragen naast juridische verhandelingen. Een
goed jurist kent immers niet enkel zijn vak, maar kan dit vak ook plaatsen in zijn
maatschappelijke context. Dirk Vandegehuchte beschouwt voor u de invulling
van het begrip ‘vennootschapsbelang’ in de maatschappelijke verwachting dat
vennootschappen behoorlijk bestuurd worden.
Van de bijdragen zal u onderkennen dat ze geschreven zijn door goede juristen die
hun vak beheersen en daarover op een goed niveau kunnen schrijven.
En tenslotte maar niet in het minst is het een liber amicorum, een boek van de
vrienden. Het is een team dat achter dit boek staat. Een team dat onder de kundige
leiding van Kris Wauters, deze onderneming tot een goed einde heeft
gebracht.
Al de opgesomde elementen typeren Monard-D’Hulst. Het is een hechte groep
van advocaten die met kwaliteitsvol werk, ieder in zijn materie en vanuit verschillende
invalshoeken er samen in slaagt om een uniek werkstuk af te leveren.
In mijn ogen is het boek daarom een mijlpaal. Het markeert waarvoor Monard-
D’Hulst staat. Het boek is zeker geen eindpunt. In het kantoor leven nog voldoende
ambities en wensen om nog vele jaren geschiedenis te schrijven.
Koen GEELEN
Avocaat-vennoot Monard-D’Hulst
larcier
I

D E AUTEURS
Evelyn AERTS Advocaat Monard-D’Hulst
Ina BEELEN Odigo Advocaten CVBA
Aagje BELLENS Advocaat Monard-D’Hulst en praktijkassistent
Instituut Fiscaal Recht K.U.Leuven
Caroline CAUFMAN Advocaat Monard-D’Hulst, docent Universiteit
Maastricht en docent Universiteit Antwerpen
Julia CENTERO DIEGUEZ ????????
Kurt DEVOS Advocaat Monard-D’Hulst
Michiel DEWEIRDT Advocaat Monard-D’Hulst en voorzitter
Expertencommissie Onroerend Erfgoed van het
Vlaamse Gewest
Valérie FONTAINE Rechter in de rechtbank van eerste aanleg te
Hasselt
Koen GEELEN Advocaat-vennoot Monard-D’Hulst
Pieter HELSEN Advocaat-vennoot Monard-D’Hulst
Luk KENNES Advocaat Monard-D’Hulst
Stefaan LETTENS Advocaat Monard-D’Hulst
Elsbeth LONCKE Advocaat Monard-D’Hulst en assistent
Bestuursrecht UHasselt
Tom MESSIAEN Advocaat-vennoot Monard-D’Hulst
Michael NAGELS Advocaat Van Gompel-Renette Advocaten
Nadia OUZOUBAIR Advocaat Monard-D’Hulst
Marianne RAPSAET Advocaat Monard-D’Hulst
Steven RENETTE Advocaat Van Gompel-Renette Advocaten
Filip SOETAERT Advocaat-vennoot Monard-D’Hulst Gent-Kortrijk
Dirk VAN DE GEHUCHTE Advocaat-vennoot Monard-D’Hulst,
onafhankelijke bestuurder van vennootschappen
Thomas VANDERSMISSEN Advocaat Monard-D’Hulst
Richard VERKIJK ???????
Kris WAUTERS Advocaat-vennoot Monard-D’Hulst, professor
U.C.L. en Phd Researcher University Glasgow
larcier
III

I NHOUDSTAFEL
Ten Geleide . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i
De auteurs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . iii
DEEL I.
AANSPRAKELIJKHEIDSRECHT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
1. Betaling van een rechtsplegingvergoeding: is alles nu gelijk? . . . . . . . . 3
Valérie FONTAINE
2. Het vereiste opzet voor het witwasmisdrijf uit artikel 505 lid 1, 3° Sw. . . . 11
Pieter HELSEN
DEEL II.
ARBEIDSRECHT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
1. All along the watchtower: de Limosa-meldingsplicht na de
Dienstenrichtlijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Kurt DEVOS
Hoofdstuk I. De Limosa-meldingsplicht in vogelvlucht . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Hoofdstuk II. Door het oog van het vrij verkeer van diensten . . . . . . . . . . . . . . 18
Hoofdstuk III. Het heft van de Dienstenrichtlijn. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
Hoofdstuk IV. Limosa in de tang van de Dienstenrichtlijn? . . . . . . . . . . . . . . . . 24
2. Arbeidsveiligheid in het havengebied: verantwoordelijke, sta op? . . . . 31
Tom MESSIAEN
Hoofdstuk I. De havenarbeider – de werkgever van de havenarbeider –
de werkgeversorganisatie – de Veiligheidorganen: wie is wie? . . . 33
Hoofdstuk II. Algemene lastgeving versus de sociale lastgeving. . . . . . . . . . . . . 36
Hoofdstuk III. En nu?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
3. Hoe de sociale inspectie verwelkomen: met een bezem of een
koffiekoek? Enkele korte beschouwingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
Nadia OUZOUBAIR en Evelyn AERTS
Hoofdstuk I. Inleidende beschouwing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
Hoofdstuk II. De plichten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
Hoofdstuk III. De huidige bevoegdheid van de inspectiediensten omtrent het
doen voorleggen, opsporen en onderzoeken van documenten . . . 54
larcier
V

VI INHOUDSTAFEL
4. Schijnmandaat en ontslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
Michael NAGELS en Steven RENETTE
Hoofdstuk I. Uitgangspunt: het ontslag dat door een onbevoegde wordt
gegeven, bindt de werkgever niet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
Hoofdstuk II. Het schijnmandaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
Hoofdstuk III. De houding van partijen naar aanleiding van een door niet
bevoegde gegeven ontslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
Hoofdstuk IV. Besluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
DEEL III.
BURGERLIJK RECHT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
1. De aansprakelijkheid van aannemer en leverancier voor verborgen
gebreken in het bouwproces . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
Luk KENNES
DEEL IV.
FISCAAL RECHT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
1. Aftrekbaarheid van beroepskosten in de vennootschapsbelasting –
verband met de beroepsactiviteit van de vennootschap – evolutie naar
strengere bewijslast voor de belastingplichtige? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
Aagje BELLENS en Stefaan LETTENS
Hoofdstuk I. De algemene voorwaarden van artikel 49 WIB 1992 –
de aftrekbaarheidsvoorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
Hoofdstuk II. Het oordeel van het Grondwettelijk Hof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
Hoofdstuk III. Het verband tussen de kosten en de maatschappelijke activiteit
zoals geïnterpreteerd door het Hof van Cassatie . . . . . . . . . . . . . 90
Hoofdstuk IV. De toepassing van deze Cassatierechtspraak door de rechtbanken
en hoven van beroep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
Hoofdstuk V. De belastingplichtige-vennootschap dient zich te wapenen . . . . . 96
2. De fiscale inspectie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
Filip SOETAERT
Hoofdstuk I. De organisatie van de fiscale inspectie bij de Federale
Overheidsdienst Financiën. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
Hoofdstuk II. De onderzoeksbevoegdheden van de ambtenaren bij de Federale
Overheidsdienst Financiën. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
Hoofdstuk III. De bevoegdheden van de fiscale ambtenaren in kader van de
opsporing en de vaststelling van fiscale misdrijven . . . . . . . . . . . 117
Hoofdstuk IV. Samenwerkingsprotocol tussen de fiscus en justitie . . . . . . . . . . . 125
Hoofdstuk V. Parlementair onderzoek naar de grote fiscale fraude dossiers . . . 127
larcier

INHOUDSTAFEL VII
DEEL V.
HANDELSRECHT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133
1. De S-BVBA: een kritische analyse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135
Ina BEELEN
Hoofdstuk I. Totstandkoming en opzet van de wet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135
Hoofdstuk II. Specifieke kenmerken van de S-BVBA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136
Hoofdstuk III. Enkele kritische bemerkingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148
2. Vijf jaar Wet Consumentenkoop – Overzicht van rechtspraak. . . . . . . 155
Caroline CAUFMANN
Hoofdstuk I. Verhouding tot het gemene kooprecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156
Hoofdstuk II. Begrip consument . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157
Hoofdstuk III. De conformiteitscriteria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160
Hoofdstuk IV. Uitsluiting van gebreken die gekend zijn ten tijde van het sluiten
van de overeenkomst. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162
Hoofdstuk V. Zichtbare gebreken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163
Hoofdstuk VI. Het vermoeden dat het gebrek bestond ten tijde van de
overeenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165
Hoofdstuk VII. Deskundigenonderzoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166
Hoofdstuk VIII. Remedies. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168
3. Het leonijns beding en de verenigbaarheid met het
vennootschapsbelang: introductie van een nieuw criterium . . . . . . . . . 179
Julia CENTERO DIEGUEZ
Hoofdstuk I. Artikel 32 W.Venn.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179
Hoofdstuk II. Toepassingsgevallen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183
Hoofdstuk III. Criteria ter interpretatie van artikel 32 W.Venn.. . . . . . . . . . . . . 184
Besluit: Wat is naar de huidige cassatieopvatting toegelaten? . . . . . . . . . . . . . . . . . 189
4. Een commercieel krediet vervroegd terugbetalen: hoe groot moet het
bliekje zijn om de snoek te vangen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191
Marian RAPSAET
Hoofdstuk I. Afbakening en structuur van de uiteenzetting . . . . . . . . . . . . . . . 192
Hoofdstuk II. Recht op vervroegde terugbetaling van commerciële kredieten . . 193
Hoofdstuk III. Recht op een funding-loss vergoeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195
Hoofdstuk IV. Wat is een funding-loss beding? Wat is een funding-loss
vergoeding?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195
Hoofdstuk V. Benaming ‘funding-loss’ ter discussie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197
Hoofdstuk VI. Matigingsmogelijkheden van de funding-loss vergoeding . . . . . . 198
Hoofdstuk VII. Besluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207
larcier

VIII INHOUDSTAFEL
5. Beschouwingen over het vennootschapsbelang en zijn Corporate
Governance problematiek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 209
Dirk VAN DE GEHUCHTE
Hoofdstuk I. Corporate Governance: een samenspel van twee polen . . . . . . . . 209
Hoofdstuk II. Het vennootschapsbelang en Corporate Governance
op macrovlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 210
Hoofdstuk III. Het vennootschapsbelang en Corporate Governance op microvlak
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219
Besluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221
DEEL VI.
PUBLIEK RECHT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223
1. Een eerste administratieve cassatie in onderwijsaangelegenheden . . . . 225
Elsbeth LONCKE
Hoofdstuk I. Raad voor Betwistingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 226
Hoofdstuk II. Administratieve Cassatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 226
Hoofdstuk III. De feiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233
Hoofdstuk IV. Het belang. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 234
Hoofdstuk V. Algemene standpunten van de Raad voor Betwistingen omtrent de
kwalificatie van en de verhouding tussen enkele beslissingen van
de examencommissie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 237
Hoofdstuk VI. Toepassing van deze algemene standpunten door de Raad voor
Betwistingen in casu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 242
Hoofdstuk VII. Het afwijkend standpunt van de Raad van State in casu . . . . . . . 243
Hoofdstuk VIII. Gevolgen van het administratief cassatiearrest. . . . . . . . . . . . . . . 245
Hoofdstuk IX. Cijfergegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246
Hoofdstuk X. Conclusie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 247
2. Recente wijzigingen aan het Monumentendecreet: de inventaris
Bouwkundig Erfgoed en de Expertencommissie. . . . . . . . . . . . . . . . . . 249
Michiel DEWEIRDT
Hoofdstuk I. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 249
Hoofdstuk II. Inventaris Bouwkundig Erfgoed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 250
Hoofdstuk III. Uitvoeren werken en handelingen aan beschermde monumenten,
dorps- en stadgezichten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257
Hoofdstuk IV. Impact Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening op beschermde
monumenten, dorps- en stadgezichten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265
3. Het Grondwettelijk verbod op censuur: nog steeds even verboden of
misschien toch niet?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 273
Thomas VANDERSMISSEN
larcier

INHOUDSTAFEL IX
Hoofdstuk I. Het verbod op censuur in de Belgische rechtspraak. . . . . . . . . . . 274
Hoofdstuk II. Europese rechtspraak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 277
Besluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279
4. Samenwerking tussen overheden: Europeesrechtelijke invloeden? . . . . 281
Kris WAUTERS
Hoofdstuk I. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 281
Hoofdstuk II. Historiek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 283
Hoofdstuk III. Samenwerking tussen overheden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 285
Hoofdstuk IV. Besluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 292
DEEL VII.
ADVOCATUUR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 295
1. Het kort geding op eenzijdig verzoekschrift: en het verrassingseffect . . 297
Erik MONARD
Hoofdstuk I. Absolute hoogdringendheid en verrassingseffect als alternatieve
toepassingsvoorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 297
Hoofdstuk II. Schending van recht op tegenspraak/recht op verdediging? (art. 6
EVRM) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 302
Hoofdstuk III. Afweging van waarden? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 303
Hoofdstuk IV. Afweging van belangen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 304
Hoofdstuk V. Een brugje van de eenzijdige procedure naar de tegenspraak. . . . 305
2. De eer van de stand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 307
Richard VERKIJK
Hoofdstuk I. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 307
Hoofdstuk II. De Franse afstamming van de ‘eer’ van de stand der advocaten. . 308
Hoofdstuk III. Meijer over de advocatuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 311
Hoofdstuk IV. Reglement III: de zorg voor de eer van de stand . . . . . . . . . . . . . 312
Hoofdstuk V. De gedragsregels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 314
Hoofdstuk VI. Invulling van de begrippen integriteit en reputatie. . . . . . . . . . . . 317
Hoofdstuk VII. Onrechtvaardige zaken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 320
Hoofdstuk VIII. De gedragsregels zelf en kritiek daarop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 324
Hoofdstuk IX. Tot slot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 325
Naschrift . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 325
larcier