November 2008 - OKRA Trefpunt Lendelede

maandblad, verschijnt niet in januari en in augustus - jaargang 41 nr. 9 

Blijf 

bewegen 

Gratis tickets 

Afgiftekantoor 3200 Aarschot - Erkenningsnummer P106333 Tijdschriften - Toelating gesloten verpakking - 3200 Aarschot 1 - BC 1145 

magazine 

november 2008 

www.okra.be www.okrasport.be

OUDERENWEEK 2008 

Uitgebold? Ingerold! 

Met deze slogan geeft de Vlaamse Ouderenraad het startschot voor het nieuwe thema 

van de Ouderenweek: de rollen van de ouderen in een vergrijzende maatschappij. 

De vergrijzing van de bevolking, het feit dat we met zijn allen steeds ouder worden 

in een betere gezondheid en onder goede omstandigheden, is een primeur. Toch 

krijgt meestal enkel het doemscenario, met in de hoofdrol de kosten, de aandacht. 

De Vlaamse Ouderenraad presenteert graag een optimistischer scenario, waarin de 

ouderen een sleutelrol vervullen, waarin hun prestaties en competenties in de verf 

worden gezet. 

Wedstrijd 

In dit kader organiseren we de wedstrijd: Uitgebold? Ingerold! Hier gaan we op 

zoek naar het beste rollenboek. Het is de bedoeling om aan de hand van vele ver- 

halen de diverse rollen van ouderen in beeld te brengen. We vragen de ouderen om 

zelf scenarist, regisseur, acteur te worden van hun rollenboek. Elke ouderenorgani- 

satie kan een rollenboek samenstellen, zodat het brede publiek een beeld krijgt van 

wat de ouderen allemaal doen in hun familie, buurt, vereniging, gemeente. 

We kijken alvast uit naar de première hiervan. Het beste scenario krijgt een Award. 

De prijsuitreiking vindt plaats tijdens de Ouderenweek van 2009. 

Meer info 

www.vlaamse-ouderenraad.be of in de Ouderenweekbrochure. 

Inschrijven kan tot 30 november 2008. 

Trek erop uit met… 

OKRA natuurlijk! 

Deze maand gooien een massa OKRAtrefpunten 

de deuren open voor proevers! 

Vraag je bestuurslid naar dat open aanbod 

en nodig buren, vrienden en familie uit! 

Tussen haakjes: zelf al een nieuw lid 

ingeschreven? 

Nieuwe leden krijgen nu veertien maanden voor de prijs van twaalf!

Voor altijd 

Het kan geen toeval zijn. Twee dagen na elkaar hoor ik bij twee buren een 

gelijkaardig verhaal. Vorige vrijdag loopt Yvette voor me uit, haar twee kleinzonen aan 

de hand. Ukjes van vier en twee. Oma Yvette is voor mij hét voorbeeld van een vrouw 

die, na een moeilijke vechtscheiding, haar leven weer compleet in de hand heeft. Zolang 

ik me herinner, werkt ze voltijds, huurt een knus appartement, is goed ingebed in buurt 

en parochie. Haar zoon woont, woonde moet ik nu zeggen, op een boogscheut van zijn 

moeder. 

Woonde dus. Want Marc is bij zijn vrouw weggegaan, in de beste verstandhou- 

ding zoals dat heet, en werkt sinds kort in Londen. Mireille en hij zijn co-ouders. Eén 

probleem: je jonge zonen voor twee weken naar Londen laten komen en ze daarna twee 

weken bij hun mama in Koningslo onderbrengen? Onmogelijk. Hoe ze dat oplosten? 

Oma Yvette is aangesteld als co-ouder en neemt tijdens de twee weken ‘van Marc’ de 

vaderrol voor haar kleinkinderen op zich. Als ik het goed begrijp, draaide het huwelijk 

van Marc en Mireille in de soep omwille van de kinderen. Marc is een carrièreman. De 

kinderwens van Mireille was allesoverheersend. Resultaat? Marc blies zijn huwelijk op 

omwille van die tijdrovertjes. Yvette begrijpt haar Marc niet echt, maar je bent mama 

en oma voor altijd. In haar ogen ben je dat onvoorwaardelijk en totaal, wat er ook 

gebeurt. Gelukkig is ze net met pensioen, zegt ze zelf en kan ze haar leven helemaal 

organiseren op dat co-ouderschap. 

Dat was vrijdag. Zaterdag dan… Buurman Roger woont samen met zijn oude 

moeder. Ze is halfweg de negentig. Een gaaf lichaam, een ongeschonden geest, een 

optimisme waar je van kan leren. Een plezier om in huis te hebben. Tot nu. Van de ene 

dag op de andere, zo gaat dat waarschijnlijk op die leeftijd, is Margriet onvoorstelbaar 

hulpbehoevend. Alles dwaalt in haar hoofd, ze is angstig, voelt zich alleen, ziet onge- 

looflijk op tegen de herfst en winter. Roger is deeltijds verpleger, gaat een keer per 

week met de vrienden zwemmen. Ik krijg dit verhaal als ik bij Roger de elektrische boor 

ga lenen, maar ben niet een, twee, drie weer thuis. Het is de eerste keer dat Roger 

fluistert als hij over zijn ma vertelt. Wat ik van dit gesprek onthoud? Een zoon ben je 

voor altijd, ook als je ouders niet meer in je leven lijken te passen… Roger zegt dat niet 

met zoveel woorden, maar ik hoor het wel. 

En dan valt na het weekend het persbericht over de Ouderenweek in de elek- 

tronische bus. ‘Uitgebold? Ingerold!’, lees ik. De Vlaamse Ouderenraad nodigt 

ouderen uit om over hun onvervangbare rol in de samenleving na te denken. 

Na zo’n weekend heb ik geen last om me in dat thema in te leven. Alleen… 

hoe ver ga je? 

Lieve Demeester 

VOORWOORD 

3

Aan het werk en 

met pensioen? 

Mag je bijverdienen als gepensioneerde? 

En hoeveel dan? We zochten 

het uit voor jou. 

OKRA in Polen 

De CM helpt ook in het buitenland zieken- 

fondsen uit te bouwen en stampt er zelfs 

een ouderenorganisatie uit de grond. Met 

de hulp van OKRA, uiteraard. 

Muziek 

Is de jazzmuziek voor jou een groot 

mysterie? We lichten een tip van de sluier. 

OKRA-magazine 

Ledenmagazine van de grootste beweging voor 55+. OKRA, trefpunt 55+: Open, 

Kristelijk, Respectvol en Actief. Je ledenmagazine zit boordevol OKRA-leven, niet te 

missen info, lifestyle, cultuur, ontspanning, ledenvoordelen… Vertel wat je ervan vindt 

aan Chris Van Riet 02 246 44 37, chris.vanriet@okra.be. 

OKRA november 2008 

12 

12 

25 

38 

november 2008 

inhoud 

46

25 

38 

7 GEZONDHEID 

“Beperk je huisapotheek.” 

18 ACTUEEL 

Nieuw decreet versterkt thuiszorg 

OKRA 

6 STANDPUNT 

Dit maakt OKRA uniek 

10 OKRA-ZINGEVING 

Wegwijzers van boven 

Mensen 

12 INFO 

Aan het werk en met pensioen? 

14 DE KEUZE VAN DEKEYSER 

Een zwarte man voor het Witte Huis? 

16 VRAAG EN AANBOD 

20 OKRA-CLUB 

“Van thuis uit houd ik de lijn in het oog!” 

24 INFO 

Langer thuis dankzij PAS 

25 OKRA IN POLEN 

Ziekenfonds in de steigers 

Lifestyle 

33 MENU 

Verboden te weigeren 

Cultuur 

36 TENTOONSTELLING 

Nooit gaat dit verloren 

38 MUZIEK 

Let’s honky tonk! 

41 GEDICHT 

42 BOEKEN 

Komkommertijd 

Wijs weg 

45 UITJES 

46 UIT 

Om en rond 

de Chaussée d’Anvers 

Extra 

49 32 WINNAARS! 

50 SPEEL EN WIN 

52 HOREN, ZIEN EN… 

SCHRIJVEN 

Doktertje spelen? 

53 OKRA-LIDKAART = 

GELD WAARD! 

Onze excuses… 

36 

Blijf bewegen, 

ook in de winter! 

29 “Wie beweegt, 

boekt gezondheidswinst.” 

30 “Elke les wordt er gelachen.” 

31 Krulwat? Krulbollen! 

32 Winters wandelen 

In het septembernummer 2008 sloop een fout. We schreven dat 

het Tiense museum het Toreke naast de tentoonstelling over de 

Gallo-Romeinen ook een stukje Hagelandse geschiedenis van de 

16 de tot de 20 ste eeuw laat zien. Dit is niet zo. In het museum kan 

je wel terecht voor de tentoonstelling ‘Doodgewoon? Rituelen 

van leven en dood in de Romeinse tijd’. 

33 

Feest! 

In je volgende OKRA-magazine

6 


STANDPUNT 

Dit maakt 

OKRA uniek 

Waarom zou ik lid worden van OKRA? Waarom zou ik lid blijven van OKRA? Elders kan 

ik aan dezelfde activiteiten deelnemen en betaal ik minder. 

Deze opmerkingen komen ons af 

en toe ter ore. Maar we hoeven 

maar even na te denken om ze 

perfect te kunnen weerleggen. 

Deze argumenten kan je trouwens 

ook gebruiken om nieuwe leden te 

werven. 

OKRA-bestuursleden leggen 

maandelijks om en bij de 

170 000 huisbezoeken af. 

Ruim 20 000 keer zoeken de 

bestuursleden 85-plussers op. Op 

deze momenten voelen de OKRA- 

vrijwilligers wat er leeft bij de 

leden en kunnen zij het aanbod 

van OKRA promoten. De bezoeken 

zijn een belangrijke manier om 

elkaar te ontmoeten en om luiste- 

rend aanwezig te zijn. Met hart en 

ziel, vooral bij hoogbejaarden en 

bewoners van de woon- en zorg- 

centra. 

Wie doet OKRA dit na, het maan- 

delijks huisbezoek als waardevolle 

en voornaamste activiteit? 

Onder andere dankzij deze huisbe- 

zoeken, krijgt OKRA een schat 

aan informatie over de bekom- 

mernissen en zorgen van 

ouderen. Uiteraard houden we 

rekening met deze gegevens bij de 

uitbouw van onze dienstverlening 

en onze belangenbehartiging. Dat 

laatste aspect is sinds jaar en dag 

een vast gegeven in onze werking. 

Zowel in de trefpunten, de regio’s 

als OKRA-Algemeen. En dat maakt 

OKRA uniek. 

Deze belangenbehartiging leverde 

al heel wat concrete resultaten op. 

Mede en vooral dankzij OKRA werd 

de zorgverzekering een feit. OKRA 

waakt er ook over dat de pensioe- 

nen regelmatig aangepast worden 

aan de levensduurte. Al zijn ze dan 

wel nog niet welvaartsvast. Maar 

we blijven onze tanden zetten in 

dit belangrijke dossier. 

Vandaag staan we op de voor- 

avond van de Vlaamse en Euro- 

pese verkiezingen. OKRA is al 

volop bezig met de opmaak van 

haar eisenbundel, haar memoran- 

dum voor deze verkiezingen. 

Uiteraard komen deze eisen uitge- 

breid aan bod in een volgend num- 

mer van OKRA-magazine. Maar nu 

al willen we je de rode draad van 

ons memorandum meegeven. 

1. OKRA kiest resoluut voor een 

solidaire samenleving die 

het opneemt voor al wie kwets- 

baar is in welke fase van het 

leven dan ook. 

2. OKRA verzet zich tegen alle 

vormen van leeftijdsdiscri- 

minatie. Voor ouderen mogen 

er geen leeftijdsgrenzen zijn die 

beperkingen opleggen op het 

vlak van gelijke behandeling. 

Ook belemmeringen wat betreft 

fundamentele politieke, sociale, 

economische en culturele rech- 

ten, zijn uit den boze. 

3. OKRA eist garanties opdat 

ouderen als bekwame en 

ervaren personen op een 

zelfstandige manier hun 

leven ten volle kunnen ont- 

plooien, uiteraard in relatie 

met hun omgeving. 

4. OKRA vraagt dat de wel- 

zijnsvoorzieningen, de ge- 

zondheidszorg, de basis- 

dienstverlening en de vor- 

ming niet uitgebouwd wor- 

den volgens de principes 

van de vrije markt. Deze 

sectoren moeten voor iedereen, 

zeker voor ouderen, optimaal 

toegankelijk blijven. 

Dit zijn enkele gedachten die in ons 

memorandum vertaald worden in 

tien prioriteiten. Belangenbe- 

hartiging op het scherp van de 

snede. Vastberaden, grondig en 

realistisch omdat we onze 218 000 

leden waarderen. Om deze eisen 

te realiseren, moeten we met velen 

zijn. Daarom is het zo belangrijk 

dat OKRA voortdurend aandacht 

besteedt aan haar ledenaantal. 

Daarom is het de moeite om te 

(blijven) kiezen voor OKRA. 

Jan Vandecasteele 

Algemeen secretaris 

OKRA waakt er over dat 

de pensioenen regelma- 

tig aangepast worden aan 

de levensduurte. Al zijn 

ze dan wel nog niet wel- 

vaartsvast. Maar we blij- 

ven onze tanden zetten in 

dit belangrijke dossier.

GEZONDHEID 

“Beperk je 

huisapotheek” 

Je voelt je koortsig, snijdt in je vinger of verbrandt je hand. Dan is een goede 

huisapotheek geen overbodige luxe. Maar wat hoort er in dit kastje en welke 

producten zijn taboe? We vroegen het aan Frie Niesten, de huisapotheker van 

de CM. 

Frie Niesten: “Je grijpt beter niet te snel naar medicijnen.” 

7

8 


GEZONDHEID 

Welke producten mogen niet ontbreken in een 

huisapotheek? 

Frie Niesten: “Eigenlijk hoeft een huisapotheek niet 

zo uitgebreid te zijn. Maar een ontsmettingsmiddel 

is onontbeerlijk. Een goede keuze is een waterige 

oplossing op basis van chloorhexidine of povidon- 

jood. Verder hoort ook een koorts- en pijnstillend 

middel in de huisapotheek. Daarvoor is paracetamol 

aangewezen. Alle andere pijnstillers gebruik je beter 

enkel na het advies van je huisarts of apotheker. Ook 

onontbeerlijk is een middel tegen brandwonden. 

Uiteraard moet je eerst langdurig spoelen onder koud 

water.” 

En verder? 

Frie Niesten: “Een koortsthermometer, een schaar- 

tje, een borsteltje, een pincet, een tekentang, een 

steunverband, een windel, veiligheidsspelden en 

pleisters. Die hoeven trouwens niet van de apotheker 

te komen, die kun je ook in de supermarkt kopen. 

Daar zijn ze even goed maar veel goedkoper. Een 

lijstje met nuttige telefoonnummers is ook handig. 

Daarop kun je bv. de nummers van je huisarts, je 

apotheek en het antigifcentrum noteren.” 

Wat met middeltjes tegen diarree of keelpijn? 

Frie Niesten: “Die horen niet thuis in de huisapo- 

theek. Geneesmiddelen tegen diarree zijn immers 

zelden nodig. Bovendien zijn het comfortgeneesmid- 

delen. Ze stoppen de diarree wel, maar pakken de 

oorzaak ervan niet aan. Heb je langere tijd last van 

diarree, moet je een arts raadplegen. 

Keeltabletten zijn ook niet nodig, ze werken immers 

niet. Om de pijn weg te nemen, slik je beter een pijn- 

stiller. En om de prikkeling tegen te gaan, werkt een 

goedkoop snoepje even goed als een duur keelta- 

blet.” 

En wat met voorgeschreven geneesmiddelen? 

Frie Niesten: “Die moet je apart bewaren. Slik je 

bijvoorbeeld tijdelijk antibiotica, bewaar je dit doosje 

op een centrale plaats zodat je ze niet vergeet vol- 

gens schema in te nemen. Heb je de voorgeschreven 

kuur beëindigd maar bevat het doosje nog pillen, 

breng je ze het best terug naar je apotheker. Zo ver- 

mijd je dat jij of een van je huisgenoten later naar 

deze geneesmiddelen grijpt. Zelfs al heeft iemand net 

dezelfde symptomen, wil dat niet zeggen dat het 

geneesmiddel ook voor hem geschikt is. Ook genees- 

middelen die je gedurende lange tijd op doktersvoor- 

schrift neemt, horen niet in je huisapotheek.” 

Is de badkamer een goede plaats voor de huis- 

apotheek? 

Frie Niesten: “Neen. Bewaar geneesmiddelen altijd 

goed afgesloten in hun oorspronkelijke verpakking en 

buiten het bereik van kinderen. De keuken of de bad- 

kamer zijn echter geen ideale plaatsen, geneesmid- 

delen worden het best in een droge en koele kamer 

bewaard. Warmte en vocht tasten immers de kwali- 

Wat hoort in je huisapotheek? 

■ pijn- en koortswerend middel 

■ ontsmettingsmiddel 

■ geneesmiddel tegen brandwonden 

■ pleisters 

■ pincet 

■ tekentang 

■ schaartje 

■ borsteltje 

■ koortsthermometer 

■ steunverband 

■ windel 

■ veiligheidsspelden 

■ lijstje met nuttige telefoonnummers

teit van de medicijnen aan. De hal bv., is vaak een 

goede ruimte voor je huisapotheek. Sommige medi- 

cijnen moeten echter in de koelkast worden bewaard. 

Is dat het geval, staat het altijd uitdrukkelijk op de 

verpakking vermeld.” 

Hoe lang kan je geneesmiddelen bewaren? 

Frie Niesten: “In principe vervallen ze vijf jaar na de 

productiedatum. Sommige zijn minder lang houdbaar. 

Daarom kijk je het best je huisapotheek regelmatig 

na. Vervallen geneesmiddelen of medicijnen die je 

niet meer gebruikt, kan je terugbrengen naar je apo- 

theker. Die zorgt ervoor dat ze op een milieuvriende- 

lijke manier worden vernietigd.” 

Kan je een laatste raad meegeven? 

Frie Niesten: “In je huisapotheek hoort enkel het 

strikte minimum. Je grijpt beter niet te snel naar 

medicijnen, vele kwaaltjes genezen vanzelf. Voel je je 

enkele dagen ziek, bespreek dan met je arts of je 

apotheker welk geneesmiddel het best bij je past. Als 

je enkel de noodzakelijke medicijnen in huis hebt, is 

de verlokking om toch een keeltablet te nemen of een 

middeltje tegen diarree te slikken veel kleiner. 

Uiteindelijk komt dat je gezondheid en je portemon- 

nee ten goede.” 

Wat hoort er niet in? 

■ voorgeschreven medicijnen 

■ geneesmiddelen die je gedurende lange tijd gebruikt 

■ middelen tegen diarree, verstopping, maagzuur, 

kneuzingen en zwellingen 

■ keeltabletten 

Meer info 

Tekst Nele Joostens 

vind je in de CM-folder Huisapotheek. 

Je kunt de folder downloaden en bestellen via 

www.bewustgezond.be of afhalen bij de dienst 

gezondheidspromotie van het regionale 

CM-ziekenfonds in je buurt. 

BETER LEVEN 

Pijnlijke schouders, 

beurse knieën, 

een vermolmde rug… 

Doe er wat aan! 

Eén van de laatste innovaties is Phytalgic, 

van het onderzoeksteam van Phythea. 

Aandacht voor Phytalgic 

Voor het verlichten van alle soorten gewrichtspijnen, 

ontwikkelde Phytalgic een middel die 

plantaardige werkstoffen en werkstoffen uit 

zee bevatten, die voor hun verlichtenden en 

beschermende werking op de gewrichten geselecteerd 

werden. Deze werkstoffen (visolie van 

wilde vis, brandnetel, zink) hebben als voordeel 

op zachte wijze te werken, waardoor men het 

product langdurig kan gebruiken zonder het risico 

maagpijn te krijgen! 

Net als bij ieder ander natuurlijk 

product zult u geleidelijk 

aan de werking 

van Phytalgic voelen. Al 

na drie weken is een verbetering 

merkbaar. 

Phytalgic van Phythea 

Enkel verkrijgbaar in de apotheek 

Ongeveer 16,80 € per doos 

(Code NUT/PL: 968/1 

en CNK: 2399-202) 

Aanbod Phytalgic 

2 dozen gekocht = de 3 de gratis! 

Om uw gratis doos te ontvangen: 

PUBLIREPORTAGE 

Met het ouder worden 

kunnen onze gewrichten 

ons het dagelijkse leven 

behoorlijk moeilijk maken. 

Gelukkig maakt de 

wetenschap vorderingen 

en worden er regelmatig 

nieuwe oplossingen 

aangereikt om onze 

“arme” gewrichten te 

verlichten. 

Omcirkel de naam van het product en de aankoopdatum op het 

origineel kasticket. 

Voeg 2 CNK streepjescodes toe samen met uw naam en adres. 

Stuur alles voor 31/12/2008 terug naar: 

Aanbod Phytalgic - c/o PromoControl - P.B. 2844 - 1414 Waterloo 

Aanbod beperkt tot 2 zendingen per gezin – Aankoop en zending van bewijs van aankoop 

tussen 15/08/08 en 31/12/08. 

9

OKRA-ZINGEVING 

Wegwijzers van boven 

10 


Op een kruispunt moet je altijd kiezen welke richting je uit wil. Dan komen 

wegwijzers van pas. Zo gaat het ook in ons leven: als er een probleem 

opdaagt, moeten we kiezen. Vaak vervullen vertrouwenspersonen de rol 

van wegwijzers. 

Slechte wegwijzers hebben het niet goed voor met 

ons. Het zijn stoorzenders. Een voorbeeld? De 

nachtelijke belspelletjes op tv. Zodra je telefo- 

neert, krijg je te horen dat je niet geselecteerd 

bent. Je moet nog eens bellen om het juiste ant- 

woord te geven. De presentatrices stellen zich voor 

als vertrouwenspersonen maar ze zijn het niet. Na 

een maand is je telefoonrekening hoog opgelopen. 

En die 500 euro ging telkens aan je neus voorbij. 

Deze nachtelijke belspelletjes hebben het vooral 

gemunt op eenzame mensen die meer dan één gok 

willen wagen. Zonder dat ze het beseffen, betalen 

ze zich blauw. De presentatrices verdienen er hun 

brood mee, maar de bellers belanden in een dood- 

lopend straatje. 

Een stevige burcht 

Met de cantate Ein feste Burg ist unser Gott wilde 

Johann Sebastian Bach onderstrepen dat elke 

gelovige zich veilig zal voelen in de stad van God. 

Die zullen we bereiken na het aardse leven. Een 

veilige, stevige burcht. Dan hebben we geen weg- 

wijzers meer nodig. 

Bach schreef deze cantate voor 31 oktober, 

Hervormingsdag, een belangrijke feestdag voor 

protestanten. Die dag timmerde Luther immers 

zijn 95 stellingen tegen de deur van de kerk van 

Wittenberg. 

De katholieken vieren pas op 1 november hun 

hoogdag. Elk jaar opnieuw zetten zij op die dag 

hun wegwijzers in de bloemetjes. Voor katholieken 

zijn dat de heiligen. Zij hebben moedige keuzes 

gemaakt, tot het martelaarschap toe. 

Alle heiligen 

Ook vandaag is Allerheiligen een feestdag. Die dag 

worden bij alle heiligenbeelden in de kerken devo- 

tielichten aangestoken. De heiligen hebben twee 

gemeenschappelijke kenmerken: allemaal hebben 

ze ooit op aarde geleefd en allemaal waren ze weg- 

wijzers voor hun medemensen. Ze toonden hun 

tijdgenoten hoe ze rechtvaardig konden leven. 

Daarom worden ze ook vandaag nog vereerd als 

seingevers op onze kruispunten. Zij werden

De bloemen op de graven staan symbool voor 

onze herinneringen aan onze overleden dierbaren. 

patroons. Vele voornamen zijn aan hen ontleend: 

Sabine, Filip, Martine, Antoon, Gert, Marijke, Ruud, 

Ilse, Jo en Frank. 

Dankzij de levensverhalen van de heiligen voelen 

we ons soms geroepen om een bepaalde weg in te 

slaan. Een weg waarbij goedheid en respect een 

belangrijke plaats innemen. Door meer openheid 

tussen de generaties aan de dag te leggen bv. Of 

door vaker oog te hebben voor zorg en ontmoeting 

in de wijk of de buurt. 

Ook onze overleden familieleden en vrienden 

waren wegwijzers voor ons. De bewondering voor 

hun voorbeeld, blijft lang in ons geheugen bewaard. 

Lees de grafdecoraties op het kerkhof maar. We 

zijn eeuwig dankbaar voor wat onze dierbaren voor 

ons hebben betekend. Ons geheugen is inderdaad 

een stevige burcht. 

Tekst Aureel Chanterie 

Originele geschenken, 

gastronomie & creativiteit 

in kerstsfeer vind je op de ... 

zat. 15 & zon. 16 november 2008 

Nekkerhal MECHELEN 


KORTRIJK Xpo 


ANTWERP Expo (Bouwcentrum) 

zat. 6 & zon. 7 december 2008 

Flanders Expo GENT 

Telkens geopend van 10.00 tot 18.00 uur. 

Normale toegangsprijs: € 6,50 p.p. 

Slechts € 5,50 p.p. 

met de KORTINGSBON 

Kinderen tot 12 jaar: gratis toegang 

Elke gelovige zal zich veilig voelen in de burcht van God. 

GRATIS 

geschenkje voor 

ieder kind & animatie 

voor jong en oud 

Info: T 03.543.90.90 - info@hobbysalon.be - www.hobbysalon.be 

OKRA 

t.w.v. 

- € 1,00 p.p. 

op de normale toegangsprijs 

(= € 6,50 p.p.). Geldig voor max. 

2 pers. Niet verenigbaar met andere 

kortingen. In te leveren aan de kassa 

v.d. Kerst & Creatief Beurs 2008 

te Mechelen, Kortrijk, Antwerpen of Gent. 

 

KK KK KK KK KK KK KK KK KK OO OO OO OO OO OO OO OO OO RR RR RR RR RR RR RR RR RR TT TT TT TT TT TT TT TT TT II II II II II II II II II NN NN NN NN NN NN NN NN NN GG GG GG GG GG GG GG GG GG SS SS SS SS SS SS SS SS SS BB BB BB BB BB BB BB BB BB OO OO OO OO OO OO OO OO OO NN 

NN 

NN 

NN 

NN 

NN 

NN 

NN 

NN 

Ad 128x190 okra.indd 1 3/10/2008 11:37:05

INFO 

Aan het werk en met 

Hoeveel mag je bijverdienen als gepensioneerde? En mag dat, werken als je met 

pensioen bent? Ja, gepensioneerden mogen een centje bijverdienen en kunnen toch 

hun pensioen behouden, zij het onder strikte voorwaarden. 

Als gepensioneerde mag je werken zolang je jaarlijks 

niet meer verdient dan een bepaald bedrag. Dit 

bedrag wordt elk jaar bij wet vastgelegd en regelma- 

tig verhoogd. Uiteraard gaat het om arbeid waarvoor 

je een belastbaar inkomen ontvangt en niet om vrij- 

willigerswerk. Maar je moet elke activiteit vooraf 

aangeven, uiterlijk een maand na de aanvang van 

het werk. Wie een pensioen krijgt als werknemer, 

doet dit bij de Rijksdienst voor Pensioenen (RVP), als 

zelfstandige bij het Rijksinstituut voor de Sociale 

Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ) en als amb- 

tenaar bij de Centrale Dienst der Vaste Uitgaven 

(CDVU). Dit moet per aangetekende brief. Ook de 

werkgever moet de pensioendienst ervan verwittigen 

dat hij een gepensioneerde tewerkstelt. Om deze 

aangifte in orde te maken, krijg je een officieel for- 

mulier ‘Model 74’ bij je pensioentoekenning. Een 

gedeelte hiervan is bestemd voor de werknemer, een 

ander stuk voor de werkgever. Je kan dit formulier 

ook afhalen bij je gemeente of bij de CM- 

Pensioendienst. Ambtenaren krijgen een officieel 

aangifteformulier ‘cumulatieverklaring’ en kunnen 

terecht bij de CDVU. 

Op 1 januari 2006 viel de aangifteplicht weg voor 

wie ouder is dan 65, een rusten/of overlevings- 

pensioen ontvangt en bijverdient als werknemer, 

ambtenaar of zelfstandige. Enkel als het gaat om de 

eerste uitbetaling van het pensioen, moet er toch een 

aangifte gebeuren. Zo kan de pensioendienst nagaan 

of de gepensioneerde al dan niet stopt met werken. 

Voor de echtgenote van een gerechtigde op gezins- 

pensioen en voor iedereen die vervroegd met 

pensioen gaat, blijft de aangifteplicht bestaan. 

Weduwen en weduwnaars 

Weduwnaars en weduwen jonger dan 65 die uitslui- 

tend recht hebben op een overlevingspensioen mogen 

vanaf 2008 8% meer bijverdienen. 

Vervroegd met pensioen? 

De wetgever maakte ook een onderscheid tussen 

gepensioneerden die vervroegd met pensioen gingen 

en gepensioneerden die op de wettelijke pensioenleef- 

12 


Tabel 1 

toegelaten arbeid overlevingspensioen 

Weduwen en weduwnaars die uitsluitend recht hebben op een overlevings- 

pensioen en jonger zijn dan 65 jaar. Cijfers 2008, in euro. 

tewerkstelling als werknemer (1) 

zonder kinderlast 

met kinderlast 

tewerkstelling als zelfstandige (2) 



Tabel 2 

toegelaten arbeid vervroegd pensioen 

tewerkstelling als werknemer 



tewerkstelling als zelfstandige 



tewerkstelling als werknemer 



tewerkstelling als zelfstandige 



A. Jaargrens 

(behoud 

pensioen) 

17 280 

21 600 

13 824 

17 280 

A. Jaargrens 

(behoud 

pensioen) 

7 421,57 

11 132,37 

5 937,26 

8 905,89 

A. Jaargrens 

(behoud 

pensioen) 

21 436,50 

26 075,00 

17 149,19 

20 859,97 

B. Jaargrens 

(schorsing 

pensioen) 

(1) Het bruto beroepsinkomen als werknemer, van een mandaat, 

een ambt of een post. 

(2) Het netto-inkomen na aftrek bedrijfsverliezen. 

19 872 

24 840 

15 897 

19 872 

Rustgepensioneerden en gerechtigden op een overlevingspensioen met 

pensioen voor de wettelijke pensioenleeftijd. Cijfers 2008, in euro. 

Tabel 3 

toegelaten arbeid wettelijke pensioenleeftijd 

B. Jaargrens 

(schorsing 

pensioen) 

8 534,80 

12 802,22 

6 827,85 

10 241,77 

Rustgepensioneerden en gerechtigden op overlevingspensioen met 

pensioen na de wettelijke pensioenleeftijd. Bedragen 2008, in euro. 

B. Jaargrens 

(schorsing 

pensioen) 

24 651 97 

29 986,25 

19 721,56 

23 988,96

pensioen? 

tijd vertrokken. Die bedraagt 65 jaar voor mannen en 

64 voor vrouwen. Op 1 januari 2009 wordt de wette- 

lijke pensioenleeftijd voor mannen en vrouwen gelijk- 

geschakeld. Wie op de wettelijke leeftijd (tabel 3) met 

pensioen ging, mag meer bijverdienen dan wie ver- 

vroegd (tabel 2) vertrok. Voor wie vervroegd met 

pensioen ging, is de grens al jaren op hetzelfde niveau 

geblokkeerd. Voor 65-plussers werd het plafond in 

2008 met 25% verhoogd. Op lange termijn wil de 

bevoegde minister de grenzen voor deze groep hele- 

maal afschaffen. 

Voorbeeld 1 

Jules Peeters ging in 2007 op 65-jarige leeftijd 

met pensioen (tabel 3). Hij heeft geen kinderen 

ten laste. In 2008 verdient hij bij als zelfstandige. 

Zolang zijn inkomen lager is dan 17 149,19 euro 

per jaar, behoudt hij zijn volledig pensioen. Is dit 

jaarinkomen hoger dan 19 721,56 euro (deze 

grens is 15% hoger dan 17 149,19), wordt het 

pensioen voor het hele jaar geschorst. Ligt zijn 

verdienste tussen beide bedragen in, wordt nage- 

gaan met welk percentage hij de laagste grens 

van 17 149,19 euro overschrijdt. Is dit bv. met 

10%, dan wordt zijn pensioen voor het hele jaar 

met 10% verminderd. 

Voorbeeld 2 

Louisa Verleysen ging op 1 januari 2006 met ver- 

vroegd pensioen (tabel 2). Ze was zestig en had 

geen kinderen ten laste. In 2008 werkt zij deel- 

tijds als bediende. Verdient ze per jaar minder dan 

7 421,57 euro, behoudt ze het volledige pensioen. 

Verdient ze meer dan 8 534,80 euro, wordt het 

pensioen voor het hele jaar geschorst. Een ver- 

dienste tussen beide bedragen leidt tot een pro- 

portionele vermindering van het pensioen. Eens 

zij de normale pensioenleeftijd bereikt, kan zij 

meer bijverdienen (tabel 3). 

Overlevingspensioen 

en uitkering? 

Een weduwe of weduwnaar jonger dan 65 die een 

overlevingspensioen ontving en ging werken reke- 

ning houdend met de grenzen van de toegelaten 

arbeid, kon vóór 2007 toch in de problemen 

komen. Werd hij ziek of werkloos, moest hij kiezen 

tussen het overlevingspensioen en de uitkering. 

Het Generatiepact bracht hierin verandering. Sinds 

1 januari 2007 is het mogelijk om het overlevings- 

pensioen te combineren met een sociale vergoe- 

ding, zij het in beperkte mate. Gedurende maxi- 

maal twaalf maanden in de hele loopbaan kan een 

overlevingspensioen worden gecombineerd met 

een ziekte- of werkloosheidsuitkering of een aan- 

vullende vergoeding met brugpensioenuitkering. 

Na deze periode moet er weer worden gekozen. 

Als het overlevingspensioen met een uitkering 

wordt gecombineerd, zal dit pensioen echter ver- 

minderd worden tot het basisbedrag van de 

Inkomensgarantie voor Ouderen (IGO). Dat be- 

draagt 590,60 euro per maand (index 1 september 

2008). 

Weduwnaars en weduwen die slechts enkele dagen 

per maand een uitkering ontvangen, moeten er 

bovendien rekening mee houden dat de ziekte-uit- 

kering meetelt als inkomen voor toegelaten arbeid. 

Dat is niet het geval als ze een uitkering ontvangen 

voor een hele maand. 

Voorbeeld 3 

Anne Geens werkt als bediende en heeft een overlevings- 

pensioen van 1 000 euro per maand. Ze wordt ziek gedurende 

zes weken. De eerste vier weken geniet ze een gewaarborgd 

loon en krijgt ze haar overlevingspensioen. Daarna ontvangt ze 

gedurende twee weken een ziekte-uitkering. Als ze deze uitke- 

ring samen met het overlevingspensioen wil ontvangen, zal dit 

pensioen dalen tot 590,60 euro voor de hele maand. De ziekte- 

uitkering moet minstens deze daling in het pensioen goedma- 

ken. Is dit niet het geval, verzaakt Anne het best aan de uitke- 

ring en kiest ze voor het overlevingspensioen. 

Tekst Bernadette Schalenbourg 

Voor meer info en persoonlijk advies kan je terecht bij de 

Pensioendiensten van het CM-ziekenfonds in je buurt. 

13

DE KEUZE VAN DEKEYSER 

Een zwarte man voor het 

Het Witte Huis kan Barack Obama niet meer ontsnappen. Zo lijkt het toch 

als je als Europeaan naar de Amerikaanse stembusslag kijkt. Zijn er dan 

echt geen kapers op de kust? 

Amerika is aan verandering toe. Het oude, eigenzin- 

nige imperialisme waarbij geen plaats was voor 

inspraak van de bondgenoten, mag overboord. En 

wie kan er beter voor grondige sociaaleconomische 

veranderingen zorgen dan Barack Obama? De uit- 

dagingen zijn op zijn maat geknipt. Ziekteverzekering 

voor elke Amerikaan, werklozensteun, een deftig 

minimumloon, een gezonder milieu, betaalbare 

brandstof en alternatieve energie. 

Kansen kritisch bekeken 

Als er een Amerikaanse presidentskandidaat model 

kan staan voor de globalisering, is het Obama wel. 

Globalisering zit hem in het bloed: hij werd in 1961 

geboren in Honolulu op Hawaï, bracht zijn jeugd 

door in Indonesië en verhuisde naar Chicago. Hij is 

dan wel zwart, toch is hij geen afstammeling van de 

zwarte slaven die naar Amerika werden verscheept. 

Zijn vader kwam immers als student naar de VS en 

ging er een relatie aan met een blanke vrouw. Daar 

McCain is een echte Amerikaan. Hij is een WASP: white, anglo-saxon protestant. 

© Belga 

14 


rijzen al vragen. Is Obama wel een rasechte 

Amerikaan? Toch mogen we aannemen dat de exo- 

tische aanblik van de kandidaat meer zal doorwegen 

dan de dubbelzinnige kleur van zijn huid. 

De voorbije verkiezingscampagne heeft de 

Democratische Partij diep verdeeld. Uitgerekend 

deze partij bood nieuwigheden als een vrouw en 

een kleurling. Obama stimuleerde de verwarring in 

zijn partij nog door zijn overwinning in de primaries. 

Na een nek-aan-nekrace duwde Obama Hillary 

Clinton al op 6 juni uit de voorverkiezingen. Voor de 

vrouwelijke Democratische kiezers was dat een 

enorme klap. Hillary had in enkele grote staten 

(Ohio en Pennsylvanië) gewonnen. Meer dan 18 mil- 

joen kiezers schaarden zich achter haar kandida- 

tuur. Maar ze werd opzijgezet door die vreemde 

zwarte man. Bovendien koos Obama niet voor 

Hillary als zijn running mate, maar voor Joe Biden, 

een man nota bene.

Witte Huis? 

Hand in hand 

Toen Hillary zich uit de campagne terugtrok, liet een 

kwart van de vrouwen uit Pennsylvanië weten dat 

ze voor de Republikein John McCain zou stemmen. 

Dat McCain in augustus uitpakte met zijn knappe 

vrouwelijke running mate, Sarah Palin, maakte het 

voor Obama enkel moeilijker. De Democraten schop- 

ten hun vrouw eruit, de Republikeinen haalden er 

een binnen. Sarah Palin is het gedroomde lokaas 

voor de ontgoochelde Democratische vrouwen. 

Palin kan trouwens zelf staatshoofd worden als de 

oude McCain het voortijdig begeeft. Zij is wel de 

conservatieve tegenpool van de zwarte kandidaat. 

Ze is streng en conservatief, fundamenteel religi- 

eus, tegen abortus en voor wapenbezit. Ze wil naar 

olie laten boren in heel Alaska, de staat waarvan zij 

gouverneur is. De eventuele afvallige Democratische 

vrouwen zullen een grote ideologische sprong moe- 

ten wagen van Hillary naar Sarah. Maar je weet 

nooit waartoe woede en frustratie kunnen leiden. 

Die woede is ongetwijfeld nog aangewakkerd toen 

een loslippige Joe Biden in september verklaarde 

dat Obama misschien toch beter voor Hillary had 

gekozen als running mate. 

Wat ook in het nadeel kan spelen van Obama: 

McCain en Palin zijn echte Amerikanen. Het zijn 

WASP’s: white, anglo-saxon protestants. De 

gedroomde mix die uit de Europese immigranten te 

voorschijn had moeten komen. 

En ten slotte leven ook bij arbeiders en kleine mid- 

denstanders twijfels over Obama. Nochtans is dit 

het traditionele Democratische kiespubliek. 

Dat Obama goed aangeschreven staat bij een groot 

deel van de zwarte bevolking, speelt dan weer in 

zijn voordeel. Maar niet alle zwarten vertrouwen 

hem. 

Oud-zwart en nieuw-zwart 

Bij de zwarte achterban van Obama twijfelen vooral 

de leiders aan hun kandidaat. Met welk recht 

spreekt hij namens de Afro-Amerikanen? Toen 

Martin Luther King zijn beroemde toespraak hield, 

was Obama amper twee jaar oud. Wat weet hij van 

zwarten die achteraan in de bus moesten zitten en 

in deftige restaurants niet binnen mochten? Maar 

intussen is Obama de Democratische kandidaat. Hij 

won de allereerste voorverkiezingen in het blanke 

© Belga 

Zorgt Obama voor een nieuwe wind in het Witte Huis? 

Iowa. Wie kan dat uitleggen? Wordt nieuw-zwart de 

modekleur in een evoluerend Amerika? Als Obama 

ondanks de tegenkantingen toch in het Witte Huis 

belandt, is er echt sprake van verandering. Dan zijn 

de schadelijke, fundamentalistische WASP’s aan het 

uitsterven. Volgens de bevolkingsstatistieken zullen 

de WASP’s over dertig jaar trouwens in de minder- 

heid zijn in de VS. Tegen 2042 bestaat de meerder- 

heid van de Amerikaanse bevolking uit 30% Latino’s, 

13% Afro-Amerikanen, 8% Aziaten en 5% ‘ande- 

ren’. Als Barack Obama toch de nieuwe president 

wordt, is hij de voorloper van dat nieuwe etnische 

Amerika, al behoort hij tot de ‘anderen’. Dat zal 

uiteraard een fikse weerslag hebben op de mentali- 

teit en de politiek van de Amerikanen. 

Al deze beschouwingen ten spijt, namen emotionele 

thema’s lange tijd een belangrijke plaats in tijdens 

de campagne: de dappere McCain die veertig jaar 

geleden in Vietnam gevangen zat, de zwangere tie- 

nerdochter van Sarah Palin, die zich eerder al fors 

tegen abortus uitliet. Zij is het ideologische harnas 

van McCain. En Obama is het raadsel: met kleur 

maar zonder ervaring. 

Tekst Miel Dekeyser 

15

16 

VRAAG EN AANBOD 


Vraag en aanbod 

Je zoekt wat of hebt iets aan te bieden? Commerciële 

aanbiedingen nemen we niet op. Je zoekertje komt ook 

op www.okra.be. Stuur je vraag naar OKRA-magazine, 

Vraag en aanbod, PB 40, 1031 Brussel of naar 

joke.callens@okra.be. Dank in naam van de lezers aan 

wie reageert. 

■ Oude reclamefolders en 

brochures 

Het Archief van de XXste eeuw 

zoekt reclamefolders en brochu- 

res van auto’s, bestelwagens, 

bussen en vrachtwagens uit de 

jaren vijftig, zestig en zeventig. 

Lucas Vanclooster, 0478 23 72 25, 

lucas.vanclooster@vrt.be 

■ Verjaardagskalenders 

Waar kan ik verjaardagskalen- 

ders vinden met alle maanden 

op één blad en zonder vermel- 

ding van een jaartal? 

Gilberte Moors, Martelaren- 

laan 14 b5, 3500 Hasselt 

■ Koffiemolens 

Ik verzamel mechanische koffie- 

molens uit grootmoeders tijd. 

Wie kan me daarbij helpen? 

Hugo Van Steenvoort, 

Oostergeest 25 b1, 2180 Ekeren, 

03 542 60 62, 0494 28 74 78, 

hugo.van.steenvoort@telenet.be 

■ Radioamateur 

Ooit was ik radioamateur en ik 

heb nog steeds een YAESU - 

F.T.7 in mijn bezit. Ik krijg hem 

echter niet meer aan de praat. 

Kan iemand helpen? 

Marcel Hoogewys, 

Bosschelweg 54, 3950 Bocholt, 

marcelhoogewys@hotmail.com 

■ Op zoek 

Ik zoek het boek Reisgids 

Belgisch-Congo en Ruanda- 

Burundi uitgegeven bij III 

Directie Toerisme, Infor-Congo. 

Herman Stappers, Hollandse 

Tuin 8 b3, 2640 Mortsel, 

03 449 78 44 

■ Lourdes 

Ik heb een boekje over Lourdes, 

maar de eerste 18 blz. ontbre- 

ken. Op blz. 19 gaat het als 

volgt: ‘Lourdes in 1858. 1858, 

het jaar der verschijningen…’. 

Verder ontbreken ook nog blz. 

153-154 en 179-182. Wie heeft 

ook zulk boekje en kan me aan 

de ontbrekende passages hel- 

pen? 

Freddy Roosen, Tulpenlaan 12, 

3510 Kermt, 

freddyroosen@tele2allin.be 

■ Nieuwjaarsbrieven 

Ik zoek nieuwjaarsbrieven uit de 

oude doos, tekst alleen is ook 

goed. 

Marie-Antoinette Werbrouck, 

Koning Boudewijnstraat 60, 

8930 Lauwe, 056 41 67 01, 

antoinettewerbrouck@hotmail.com 

■ België in de Tweede 

Wereldoorlog 

Ik zoek deel 6, De Kollaboratie 

en deel 7, Het verzet van het 

boek België in de Tweede Wereld- 

oorlog uitgegeven in 1985 door 

de Nederlandse boekhandel Ka- 

pellen. 

Jan Van Dijck, Mechelse 

Steenweg 339, 2830 Blaasveld- 

Willebroek, 03 886 82 19 

■ Vertaling 

Wie kan een sprookje over een 

Catalaanse kantwerkster La 

Puntaire in het Nederlands of 

Frans vertalen? 

Frie Wuytack, Veldstraat 31, 

2160 Wommelgem, 

03 321 11 48, 0476 23 97 94 

■ Tegels 

Ik zoek lichtroze muurtegels uit 

de jaren zestig-zeventig, liefst 

vier tegels met rechte zijden en 

drie met drie rechte zijden en 

één afgeronde zijde. Merknaam 

Ceramica Imola, formaat 15 x 15 

en dikte 7 mm. 

Sylvain Nickmans, Albertstraat 

10, 2018 Antwerpen, 

03 239 35 58 

■ Kerstkaarten 

Ik verzamel kerstkaarten met 

sneeuwmanmotief. Alle forma- 

ten zijn goed. 

Marleen Smeets, Kruisherenlaan 

14, 3500 Hasselt, 

marleen.smeets@myonline.be 

■ Gedicht 

Ik zoek het gedicht van Guido 

Gezelle Vader, moeder krijg ik ’n 

kruisje? Ook zoek ik de liedjes 

Van achter de muur van het 

oude klooster en De drie ruiter- 

kes. Wie kan me helpen? 

Elza Geerts, Kapelstraat 65, 

3550 Heusden-Zolder 

■ Molen 

Ik zoek een afbeelding van een 

houten korenwindmolen die 

stond in de wijk Kerkebos te 

Ophasselt. Hij werd in 1848 

gebouwd en in 1940 afgebroken 

en was eigendom van de familie 

De Turck. 

Gerarda Willems, Kaaistraat 23, 

9800 Deinze, 09 381 55 55

■ Zangers 

Ik verzamel alles in verband met 

de Zangeres Zonder Naam, Will 

Tura en Bobby Prins. 

Anny Peeters, Grote Baan 5, 

2235 Hulshout 

■ Rare streken 

Op vrijdag 15 november 2007 

zag ik op Canvas een aflevering 

van het programma Rare stre- 

ken. Het onderwerp was de 

Gangesstroom in India. Heeft 

iemand deze reeks opgenomen 

op video of dvd? 

Jan Wouters, Lange Akker- 

straat 35, 2800 Mechelen, 

015 26 25 90 

■ Deurbel 

Wie kan me aan een oude deur- 

bel, type trekbel, helpen? 

Louis Huybrechts, Lierbaan 157, 

2580 Putte, 015 75 69 56 

■ Thuis 

Wie kan me de tekst bezorgen 

van de begintune van de één- 

serie Thuis? 

Valère Goossens, Steenweg op 

Aalst 117, 9620 Zottegem, 

09 356 71 51 

■ Boek 

Ik zoek Het grote patéboek, 

geheimen van pasteien en terri- 

nes. 

Michel De Backer, 

de.backer.michel@skynet.be 

■ Westrem 

Ik zoek informatie over de 

gemeente Westrem, deelge- 

meente van Wetteren. 

Cecilia De Winter, 

Fr. Baurstraat 5, 9000 Gent 

■ Plaatje 

Ik zoek een 45-toerenplaatje 

met een Sintverhaaltje. Het gaat 

over Ceciliaatje, dochter van de 

torenwachter. De Sint was haar 

vergeten. In dezelfde reeks 

waren er ook plaatjes van 

Roodkapje en De boze wolf en de 

zeven geitjes. 

Anita Van Ammel, 

Braambeierhoekstraat 3, 

8340 Oostkerke-Damme, 

050 62 60 73, 0477 26 79 38, 

vanammel.anita@telenet.be 

■ Boerke Naas 

Ik zoek de bestaande Latijnse 

vertaling van het gedicht Boerke 

Naas van Guido Gezelle. 

William Sierens, Motsenstraat 

78, 9820 Merelbeke, 

william.sierens@pandora.be 

■ Elisabeth 

Ik zoek het gedicht van de 

Heilige Elisabeth, het begint zo: 

‘Op ’n koude winterdag, toen de 

warburg alles sliep, sloeg 

Elisabeth de weg in, die naar de 

arme woonste liep.’ Kan iemand 

me het volledige gedicht bezor- 

gen? 

Maria Jacobs, Vinkestraat 11, 

1981 Hofstade 

■ Schilderij 

Ik heb een schilderij van een 

eerbiedwaardige heer, getekend 

C.V. Lescrietter. Op de achter- 

zijde staat op het raamwerk van 

het schilderij geschreven: Comte 

Joseph – Martin de la Ferté 

Milon, dit Mignon 1842-1907. Kan 

iemand me meer vertellen over 

deze schilder en het schilderij? 

Wim Dedeurwaerder, 

Tramstraat 35, 8310 Assebroek, 

wimdedeurwaerder@hotmail.com 

■ Muziek 

Wie kan me de muziek bezorgen 

van De herfst blaast op de horen. 

De tekst van dit liedje werd 

gepubliceerd in OKRA-magazine 

van november 2007. 

Lieve Guillemyn, Beukenlaan 16, 

8520 Kuurne, 056 35 51 32 

■ Sigarenbanden 

Ik zoek sigarenbanden en kist- 

etiketten, liefst materiaal van 

voor 1950 en geen Vlaamse 

series. Alles over sigarenindu- 

strie, folders, reclame en docu- 

mentatie is ook welkom. 

Werner, 0475 83 64 19, 

werner@boesenco.be 

■ Schilder 

Ik bezit een schilderij van 

E. Lagaert van 35 à 45 cm, met 

als tekening een kerk en lage 

huizen met strodak. Kan iemand 

me vertellen over deze kerk en 

de schilder? 

Lydie Voerman, Weefstraat 41, 

9810 Eke-Nazareth, 09 385 61 86 

■ Trilogie 

Ik zoek het eerste deel van de 

trilogie Het geslacht De Grano, 

geschreven door Gerda Achen. 

De titel is Ochtend in Budapest. 

Suzanne Palsterman, 

Bikschotelaan 242 b7, 2140 

Borgerhout, 03 321 68 21 

■ Reisverhalen 

Ik zoek twee reisverhalen uit de 

jaren ’69-’75, geschreven door 

M. en L. De Smedt uit Blaasveld 

en uitgegeven door de Vlaamse 

toeristenbond. De titels zijn 

Dwars door Azië en Dwars door 

Europa. 

L. Franeeus, Smissenhoek 45, 

9620 Zottegem, 09 360 48 70 

■ Kerstbeelden 

Ik zoek beelden voor onze kerst- 

stal. Bij voorkeur Maria en Jozef, 

maar andere zijn ook welkom. 

Willy Stulens, Waterpoelstraat 

33, 1652 Alsemberg, 

willy.stulens@skynet.be 

■ André, Stan en Gaston 

Vijftig jaar geleden verongeluk- 

ten André Dereze, Stany 

Danneels en Gaston Lambrechts 

tijdens een opdracht van de 

internationale KAJ naar Congo. 

Op 22 november 2008 vindt een 

herdenking plaats in de abdij 

van Keizersberg te Leuven. Na 

de Mis om 14.30 uur volgt een 

tentoonstelling over de KAJ en 

het leven van André, Stan en 

Gaston. 

Wie documenten, persknipsels 

of foto’s uit die tijd heeft, graag 

een seintje aan 

Bert Verstraeten, 016 40 42 03 of 

albertverstraeten@hotmail.com 

17

18 


ACTUEEL 

Nieuw decreet 

Onlangs stelde Steven Vanackere, Vlaams minister van Welzijn, 

Volksgezondheid en Gezin het gloednieuwe Woonzorgdecreet voor. Dit 

decreet tekent de krijtlijnen uit van het ouderenbeleid voor de komende 

jaren. We vroegen de minister om een woordje uitleg. 

Waarom was er een nieuw decreet nodig? 

Minister Vanackere: “Het Woonzorgdecreet ver- 

vangt zowel het Thuiszorgdecreet van 1998 als het 

Ouderendecreet van 1985. Die waren aan herziening 

toe, vandaag staan ouderen immers anders in het 

leven dan tien of twintig jaar geleden. Ouderen willen 

nu, nog meer dan vroeger, zo lang mogelijk zelfstan- 

dig wonen en leven. Daarom willen we het professio- 

nele zorgaanbod aan huis versterken en uitbreiden. 

Vandaag nemen mantelzorgers vaak heel wat zorgta- 

ken op zich. Maar wanneer de gezondheid achteruit 

gaat en ouderen nog afhankelijker worden van profes- 

sionele hulp en mantelzorges, wordt het vaak moeilijk 

om nog thuis te blijven wonen. Betere thuiszorg zou 

de stap naar het rusthuis kunnen uitstellen. 

Het Woonzorgdecreet richt zich tot alle mensen die 

zorg nodig hebben. Vaak zijn dit ouderen, maar dat is 

niet noodzakelijk zo. Wel maken we in het decreet een 

onderscheid tussen voorzieningen die zich uitsluitend 

tot ouderen richten en andere instellingen. De leef- 

tijdsgrens voor deze eerste voorzieningen trekken we 

op tot 65 jaar. Uiteraard zijn er enkele uitzonderingen 

op deze regel.” 

Wat zijn de doelstellingen van het nieuwe 

decreet? 

Minister Vanackere: “Omdat ouderen steeds meer 

uiteenlopende zorgwensen hebben, willen we het 

zorgaanbod sterk variëren. Zo zullen we nieuwe zorg- 

vormen creëren die het makkelijker maken om thuis 

te blijven. Voorbeelden hiervan zijn aanvullende thuis- 

zorg, herstelverblijf, nachtopvang en opvang in gast- 

gezinnen. We willen ook de samenwerking stimuleren 

tussen de verschillende diensten die zorg aanbieden. 

En we willen rusthuizen en serviceflats ombouwen tot 

moderne voorzieningen waar mensen graag naar ver- 

huizen. De dagelijkse praktijk in rusten verzorgings- 

Minister Vanackere: “We willen de professionele thuiszorg 

versterken en ook mantelzorgers beter ondersteunen.”

versterkt thuiszorg 

tehuizen moet nauwer aansluiten bij de wensen en 

verwachtingen van ouderen. Ten slotte willen we met 

dit decreet de sociale samenhang bevorderen en zo de 

eenzaamheid bij ouderen verminderen.” 

Mantelzorgers nemen vandaag heel wat zorg- 

taken voor hun rekening. Gaat u hen beter 

ondersteunen? 

Minister Vanackere: “Ja, dat is een van de doelstel- 

lingen van het nieuwe decreet. We zullen een nieuw 

kader uittekenen voor de gastopvang en de oppas 

door vrijwilligers. En we willen ook andere manieren 

van tijdelijke opvang beter uitbouwen zodat mantel- 

zorgers de tijd hebben om op adem te komen. Ook 

met een betere doorstroming van informatie en vor- 

ming op hun maat willen we mantelzorgers beter 

ondersteunen. Aan een financiële vergoeding denken 

we echter niet. Daarvoor bestaan andere instrumen- 

ten zoals de Vlaamse zorgverzekering en het per- 

soonsgebonden budget.” 

Hoe wilt u de professionele thuiszorg verster- 

ken? 

Minister Vanackere: “We willen het professionele 

zorgaanbod aan huis niet enkel versterken maar ook 

uitbreiden. Zo zullen we gezinszorg en aanvullende 

thuiszorg samenbrengen. Bij aanvullende thuiszorg 

denken we aan poetsen karweidiensten en oppas- 

hulp. Hoeveel extra middelen we kunnen uittrekken 

voor de professionele zorg, kan ik nog niet zeggen. De 

begrotingsbesprekingen zijn nog volop aan de gang 

en we willen de mogelijkheden eerst grondig bestude- 

ren. Met dit decreet willen we trouwens een kader 

voor de toekomst ontwikkelen. Hoe dit concreet wordt 

ingevuld, zal pas de komende jaren duidelijk worden. 

Dat hangt ook af van de beschikbare middelen.” 

U lanceert ook assistentiewoningen. Wat moe- 

ten we daaronder verstaan? 

Minister Vanackere: “Dat zijn woningen die zorg 

met sociale contacten combineren. Meer dan in de 

huidige serviceflats, wordt er aandacht besteed aan 

zorg. Die wordt trouwens op maat van de bewoner ter 

beschikking gesteld. Ze wordt opgedeeld in verschil- 

lende pakketten waaruit de bewoner een of meerdere 

pakketten kan kiezen. We zullen ook een belangrijk 

sociaal luik koppelen aan de assistentiewoningen. Zo 

voorzien we groepsactiviteiten en een ruimte waar 

bewoners gezamenlijk kunnen eten als ze dat willen. 

Assistentiewoningen kunnen daardoor een oplossing 

zijn voor ouderen die eenzaam zijn en thuis wonen 

maar niet naar een rusthuis kunnen omdat ze daar- 

voor niet voldoende zorg nodig hebben. We zullen 

trouwens ook streven naar samenwerking met het 

lokale verenigingsleven. Uiteraard denken we daarbij 

aan OKRA.” 

Ook voor de rusthuizen hebt u heel wat nieuws 

in petto. 

Minister Vanackere: “Ja, bestaande rusthuizen zul- 

len evolueren naar woonzorgcentra. We willen rust- 

huizen de kans geven om te specialiseren en zich bij- 

voorbeeld enkel te richten op dementerende bejaar- 

den, nog meer dan ze dat nu doen. Maar we willen ook 

dat de woonzorgcentra hun deuren open zetten voor 

ouderen die nog thuis wonen. Ook zij zouden bijvoor- 

beeld naar een activiteit in het rusthuis moeten kun- 

nen komen. Bepaalde zorg- of dienstverlening van het 

rusthuis moet ter beschikking staan van ouderen die 

nog thuis verblijven. Uiteraard moet dat gebeuren in 

nauw overleg met de georganiseerde thuiszorgdien- 

sten. Deze diensten zullen trouwens de kans krijgen 

om een aantal zorgtaken op te nemen in het woon- 

zorgcentrum.” 

Blijft de zorgfactuur betaalbaar voor ouderen? 

Minister Vanackere: “Dat is een van onze voor- 

naamste bekommernissen. Vandaag is de bijdrage die 

zorgbehoevenden betalen aan gezinszorg gekoppeld 

aan het inkomen. We willen dit systeem uitbreiden tot 

alle thuiszorgvoorzieningen. We moeten er ook voor 

zorgen dat de woonzorgcentra betaalbaar blijven voor 

de bewoners en de gebruikers ervan. Daarom zullen 

we Vlaamse subsidies voor de centra koppelen aan 

hun financiële toegankelijkheid. Er blijven nog heel 

wat uitdagingen in de ouderenzorg.” 


19

OKRA-CLUB 

“Van thuis uit 

houd ik de lijn 

in het oog!” 

Jan Coppens: “Gelukkig zet een 

professionele en enthousiaste ploeg 

vrijwilligers zich in voor de pc-club.” 

OKRA-clubs zijn ons kloppende hart. Dit keer trekken we naar Gent, naar Jan Coppens 

(69) en ‘zijn’ pc-club. Elke maandagnamiddag vind je de computeraars in de zaal van 

Seleskest. “We surfen ook dat het een lieve lust is. En dit alles voor een prikje!” 

20 


Jan is clubverantwoordelijke. Hij werkte tot voor 

enkele jaren voor de personeelsdienst van het OCMW 

van Gent. In de laatste fase van zijn actieve loopbaan 

startte hij de personeelsdienst van het Jan 

Palfijnziekenhuis op. 

Jan Coppens: “Daar haalde ik de computermosterd. 

Je hebt mensen die, eens met pensioen, geen pc meer 

aanraken. Maar je hebt er ook - en daar hoor ik duide- 

lijk bij - die er nooit genoeg van krijgen. Ik ben op een 

wat eigenaardige manier bij OKRA, in 2000 heetten we 

nog KBG, terechtgekomen. De verbondsvoorzitter 

vroeg me op een mooie dag of ik huisfotograaf wilde 

worden. Foto’s maken tijdens sporten andere evene- 

menten van het verbond, dat zag ik wel zitten. 

Natuurlijk kwam van het een het ander. Enkele maan- 

den later hoorde ik dat het verbond aan mensen die 

ooit een pc-cursus hadden gevolgd, een stuk nawer- 

king, dienstverlening wilde bieden. Dat was net wat ik

zocht! Mensen met het pc-virus coachen en de kans 

geven om te blijven oefenen, te blijven surfen. Dus 

gingen we op zoek naar computers en een lokaal. Die 

vonden we vrij snel. Het enige probleem was dat we na 

elke clubbijeenkomst het materiaal weer in de kast 

moesten stoppen en dus ook alles ‘afbreken’. Je had 

me soms moeten bezig horen als ik weer eens de ver- 

keerde muis aan de verkeerde pc wilde koppelen. Dat 

is niet voor publicatie vatbaar!” 

Seleskest 

“Gelukkig vonden we intussen een echt clublokaal. In 

de parochie Seleskest (Heilig Kerst in het Gents). Hier 

hangt nu een plaatje aan de deur: OKRA-computer- 

club, zoals het hoort dus. En voor ons materiaal heb- 

ben we een aparte ruimte. 

Onze club hangt niet aan één bepaald trefpunt vast. 

We werken wat je bovenlokaal kan noemen. Hier 

komen mensen uit heel Gent, uit alle trefpunten. 

Nieuwelingen, en dat gebeurt meer dan eens, vragen 

we waar ze het liefst lid worden. Ze kiezen dan een 

trefpunt in hun buurt, of een trefpunt met een aanbod 

dat hen leuk lijkt. 

Bij ons kan je zowel een middag komen surfen als je 

pc-problemen voorleggen. Ook interessante uiteen- 

zettingen staan op het programma. We leggen voor de 

keuze van de onderwerpen ons oor te luisteren bij de 

deelnemers. Fotobewerking is erg in trek. 

In het begin hadden we gratis internet via sponsoring 

door een paar providers, maar vorig jaar haakten deze 

af. De deelnameprijs is bijzonder laag. Surfers betalen 

1 euro voor een namiddag, voor een voordracht vra- 

gen we aan OKRA-leden 1 euro. Niet-leden betalen 

2 euro.” 

Apart maar toch samen 

“Gelukkig zet een professionele en enthousiaste ploeg 

vrijwilligers zich in voor de pc-club. Zo mogen we reke- 

nen op een gepensioneerd schrijnwerker die de inrich- 

Iets voor jou? 

ting van het clublokaal verzorgt, een ex-bankbediende 

die de centen beheert. En dan zijn er nog de begelei- 

ders die de voordrachten geven en de surfers bijstaan. 

Het zijn zelf 55-plussers en dus een zegen op het vlak 

van het tempo! Zij beluisteren ook de wensen van de 

deelnemers zodat we kort op de bal kunnen program- 

meren. Heel erg in trek is de info over gratis down- 

loadbare programma’s om virussen buiten te houden, 

foto’s te bewerken… 

Voor de gewone clubbijeenkomsten verwelkomen we 

elke week minstens tien enthousiastelingen. Wie dat 

wil, brengt een eigen laptop mee en kan via het draad- 

loze netwerk aan de slag. We zien hier mannen en 

vrouwen, jong en oud. Het oudste clublid is 85 en 

schaakt via het net, maar doet dat nu wel van thuis uit. 

De verplaatsingen wegen te zwaar. De uiteenzettingen 

trekken keer op keer rond de dertig geïnteresseerden. 

Je hoort wel eens dat de pc en het internet alleen indi- 

vidualisten aanspreekt. Wat ik hier meemaak, toont 

toch iets anders. Ik zie dat mensen elkaar ook buiten 

de club ontmoeten en helpen. De grootste zorg blijft 

het vinden van goede begeleiders, dus wie zich geroe- 

pen voelt… 

Ben je verslingerd aan je pc en aan het internet? En wil je 

je passie met andere 55-plussers delen? Door hen te bege- 

leiden? Misschien ben jij de vrijwilliger waar je trefpunt 

naar op zoek is! Spreek er eens over met je bestuurslid. 

Een heuse pc-club opstarten is voor een trefpunt niet altijd 

haalbaar. Maar er zijn andere mogelijkheden. Een pc-hoek- 

je tijdens de kaart- of creanamiddag. Een pc-fanaat die 

helpdesk speelt voor de leden. Vraag naar het aanbod! 

Meer info over de Gentse pc-club? 

Surf naar www.okra.be/middenvlaanderen, klik door naar 

‘activiteiten’ en je ziet meteen ‘computerclub’! 

Ja, ik ben er constant mee bezig. Ook thuis als er geen 

clubbijeenkomsten zijn. Ik houd alles goed in het oog. 

Van thuis uit kan ik zien wat er op onze lijn gebeurt. 

En als er beweging is op andere dagen dan op maan- 

dag, is er ingebroken!” 

Gulle provider gezocht! 

“Mijn droom? Een provider vinden die gratis internet 

levert. En nog een droom? Kinderen en kleinkinderen 

die de ouwe pc aan ma, pa, oma, opa doorgeven, met 

een paar gratis lessen erbij om wegwijs te geraken in 

dat ding. Dat is vaak het zetje dat 55-plussers nodig 

hebben om de digitale wereld te leren smaken!” 

Tekst Lieve Demeester 

Foto’s Emy Elleboog 

Waar leren 

plezierig is... 

21

ADVERTENTIE 

ruimte 

Het is voldoende aangetoond, wonen in een “serviceflat” is een garantie op een veilig, gezond én zorgzeker leven. 

Laat u even meenemen in de gelukkige wereld van armonea. De grootste familiale organisatie voor erkende 

seniorenvoorzieningen in ons land. 

een serviceflat is geen rustoord 

Residentie TEN EECKHOUTE 

Garenmarkt 10 - 8000 Brugge 

Tel.: 050/33.30.86 

teneeckhoute@restel.be 

Service Residentie BERKENHOF 

Daverlostraat 170 - 8310 BRUGGE- 

ASSEBROEK - Tel.: 050/35.11.08 - 

berkenhof@restel.be 

Résidence MAYFLOWER 

Derbystraat 20 - 9051 SINT-DENIJS- 

WESTREM - Tel.: 09/221.06.99 

mayflower@restel.be 

Hoewel de serviceflats ruim twintig jaar bestaan is er toch nog verwarring. Voor 

alle duidelijkheid: een rustoord (RVT) is een woonplaats voor hulpbehoevende 

senioren die nood hebben aan permanente zorg en verpleging. Het betreft 

ongeveer 3% van de senioren. Een geluk dat deze woonvorm bestaat! 

Serviceflats zijn echter wooncomplexen waar absoluut zelfstandig wordt gewoond 

op een privaat appartement en waar men naast de gemeenschappelijke 

basisdiensten à la carte beroep kan doen op allerhande comfort en zorgdiensten. 

De serviceflats worden steeds populairder bij de moderne senior, die terecht 

privacy, comfort en professionaliteit vraagt. 

Maar er is een verschil tussen de serviceflats! 

Sommigen lijken echt op een rustoord, anderen bieden te weinig omkadering! 

Dan is er tijd voor “armonea”, de grootste familiale organisatie inzake woonvoorzieningen 

voor senioren. In de serviceflats (ook wel serviceresidenties of soms 

seniories genoemd) van armonea wordt méér geboden dan de minimumnormen! 

We zijn er voor die senioren die nèt dat tikkeltje meer willen om echt te kunnen 

genieten van een zorgeloos, gelukkig lang leven. 

Zelfstandig, standingvol wonen is het absolute uitgangspunt. De diensten worden 

geleverd op maat. Maar één ding staat vast: de grote tuin hoeft u niet zelf te 

onderhouden.

voor een goed leven 

Service Residentie MOLENBERG 

Oude Zandstraat 34 - 9120 BEVEREN 

Tel.: 03/750.11.11 

molenberg@restel.be 

Residentie ELSDONCK 

Klaproosstraat 78 - 2610 WILRIJK 

Tel.: 03/820.17.40 

elsdonck@restel.be 

Seniorie VAN RIJSWIJCK 

Lange Lozanastraat 233 

2018 Antwerpen - Tel.: 03/237.11.57 

vanrijswijck@restel.be 

Service Residentie LINDENHOF 

Zilverlindendreef 21 - 2950 KAPELLEN 

Tel.: 03/665.00.96 

lindenhof@restel.be 

Service Residentie POPULIERENHOF 

Populierenlaan 10 - 3001 HEVERLEE- 

LEUVEN - Tel.: 016/20.14.64 

populierenhof@restel.be 

armonea… beter is er niet 

Het klinkt misschien zelfverzekerd, maar het is de realiteit. De serviceflats van 

“armonea” behoren bij de besten van het land. Ga er even langs, snuif de sfeer, 

spreek met de bewoners en ga dan vergelijken. 

Gegarandeerde veiligheid, personenzorg op maat, professionele huishoudelijke 

ondersteuning indien gewenst én een lekker en gezonde keuken op vrije basis. 

Dit alles begeleid door een standingvol en gedienstig team van medewerkers. 

Overtuig uzelf! 

Persoonlijke rondleidingen op aanvraag 

“Proef”-verblijven mogelijk in sommige residenties 

Informatie op aanvraag 

Mogelijkheid tot vrijblijvende uitnodiging in het restaurant 

Rechtstreeks contact met de directeur in elke residentie 

Seniors for seniors 

Kabondo for ever 

Alle residenties van ‘armonea’ steunen 

het seniorenproject in Kabondo/ 

Kenia. Met een bescheiden bijdrage 

helpen we het leven van de dikwijls 

verlaten senioren wat aangenamer 

te maken. 

We werken daarvoor samen 

met de fantastische organisatie 

NYAKACHIENG KABONDO VZW 

Verneem er meer over: 

www.kabondoforever.org 

Nyakachieng 

Kabondovzw

INFO 

Langer thuis 

dankzij PAS 

Zo lang mogelijk thuis blijven. Dat wil iedereen. 

Dankzij goede mantelzorgers en voldoende 

professionele hulp, kan deze wens werkelijkheid 

worden. Een onontbeerlijk hulpmiddel daartoe is 

het persoonlijk alarm, het PAS. 

24 


Augusta is 87 en woont nog zelfstandig hoewel ze 

heel wat hulp nodig heeft. Zich alleen wassen en aan- 

kleden, lukt niet langer. Ook koken, afwassen en 

poetsen kan ze niet meer. “Ik woon vlakbij, maar als 

ik alle zorgtaken op mij zou nemen, kan ik niets 

anders meer doen”, zegt dochter Rita. “Daarom heb- 

ben we voor een andere oplossing gekozen. 

’s Morgens komen verpleegsters van het Wit-Gele 

Kruis langs om moeder te wassen en aan te kleden. 

En elke middag komen de meisjes van Familiehulp 

over de vloer. Zij koken en poetsen. Terwijl mijn moe- 

der geniet van haar warme maaltijd, doen zij de 

afwas. En ’s avonds komen er opnieuw verpleegsters 

om moeder klaar te maken om naar bed te gaan. Ze 

kan zich niet meer zelf omkleden sinds ze zes jaar 

geleden zwaar ten val kwam. Toen brak ze beide 

schouders. Sindsdien loopt ze met een looprekje. 

Uiteraard beperkt dat haar bewegingsvrijheid.” 

Altijd hulp 

Sinds begin dit jaar maakt Augusta ook gebruik van 

het mobiele persoonlijke alarmsysteem van de CM. 

Dat is een gsm waarmee ze rechtstreeks in contact 

komt met een alarmcentrale als ze hulp nodig heeft. 

Die is altijd bereikbaar. Rita: “Voor ons is dat ideaal. 

Moeder had geen telefoon waardoor ze geen oud 

PAS kon gebruiken, daarvoor heb je immers een 

vaste telefoonlijn nodig. Nu gebruikt ze een gsm. Ze 

weet dat ze op de rode knop op de achterzijde moet 

drukken als er iets mis is.” Als Augusta haar PAS 

gebruikt, zal iemand van de alarmcentrale haar vra- 

gen wat er aan de hand is en onmiddellijk Rita verwit- 

tigen. Is Rita er niet, belt de alarmcentrale naar de 

tweede in de rij, de buurvrouw. Is zij er ook niet, 

wordt de schoonzoon verwittigd. Zo kan Augusta er 

zeker van zijn dat ze altijd hulp krijgt als ze valt of 

onwel zou worden. 

Augusta en Rita: een veilig PAS-gevoel. 

Goed gevoel 

“Tot nu toe hebben we het alarmsysteem nog niet 

nodig gehad. Maar het geeft ons wel een goed gevoel. 

Vroeger had moeder een belletje waarmee ze ons kon 

verwittigen, maar als wij weg waren, had dat geen 

zin. We leggen de gsm nu altijd binnen handbereik: 

op het tafeltje naast haar zetel en ’s avonds naast 

haar bed”, legt Rita uit. 

Het mobiele PAS zoals Augusta het gebruikt, is trou- 

wens nieuw. Een belangrijk voordeel is dat de reik- 

wijdte voortaan onbeperkt is. Augusta kan het overal, 

ook buitenshuis, gebruiken. Dat was met het oude 

systeem niet mogelijk. Het zendertje werkte niet op 

meer dan een tiental meter van huis. Rita: “Dankzij 

het PAS zijn we gerust. Ik ga regelmatig bij mijn moe- 

der langs en er zijn ook vaak verpleegsters of help- 

sters, maar nu zijn we er zeker van dat hulp vlakbij is 

ook als ze toch alleen is.” 


Foto Joost De Bock 

Info over het (mobiele) PAS krijg je in het 

CM-kantoor of lees je op www.cm.be.

OKRA IN POLEN 

Naar het voorbeeld van Kazou, de jeugddienst van de CM, richtte Flandria een actieve jongerenwerking op. 

Ziekenfonds 

in de stijgers 

Dat ziekenfondsen dokterskosten terugbetalen is algemeen bekend. Maar dat ze ook 

actief zijn in het buitenland en er helpen andere ziekenfondsen op te richten, is veel 

minder geweten. De CM ondersteunt het ziekenfonds Flandria in Polen en helpt er een 

ouderenorganisatie op te richten. 

Jean-Pierre Descan is al jaren thuis in Polen. Hij 

reist regelmatig naar het Oosten en volgt er het 

project Flandria van dichtbij op. “Hoe de CM in Polen 

terecht is gekomen? Dat is een lang verhaal. In het 

begin van de jaren negentig werkten verschillende 

ngo’s in Polen rond democratisering en Europese 

integratie. De val van de Berlijnse muur was nog 

maar net een feit. Omdat de nadruk steeds meer 

kwam te liggen op gezondheidszorg, raakte ook de 

CM bij de projecten betrokken. In 1995 ging een 

werkgroep van start die op lokaal vlak wilde nagaan 

hoe zij het mutualisme konden realiseren in Polen. 

De Belgische sociale zekerheid werd daarbij als uit- 

gangspunt genomen.” 

Jean-Pierre Descan: “Intussen boekte de werk- 

groep heel wat resultaten en zetten we een heus 

ziekenfonds op poten. We doopten het Flandria, 

Association of Mutual Help. Met de naam willen de 

Polen de band met Vlaanderen duidelijk maken 

maar willen ze vooral de verbondenheid in de kijker 

zetten. Intussen is het ziekenfonds actief op ver- 

schillende terreinen. Al snel constateerden de Polen 

dat de geneesmiddelen in hun land te duur waren. 

De terugbetaling ervan was beperkt. Daarom start- 

ten we zelf met een sociale apotheek. Leden van het 

ziekenfonds genieten een korting van 10 tot 20%. 

Flandria doet ook aan voorlichting. Zo geeft het 

ziekenfonds aan dat ook Poolse geneesmiddelen 

werken. Die zijn vaak veel goedkoper dan de inge- 

voerde westerse medicijnen.” 

Uitleen 

“We merkten ook dat er een groot te kort was aan 

allerhande revalidatiemateriaal. Noodzakelijke spul- 

len waren amper te vinden in Polen. Aanvankelijk 

voerden we het materiaal aan vanuit België en 

Flandria zette een uitleendienst op in Polen. Die was 

heel succesvol. Nu hebben we enkele winkels waar 

we zowel medisch materiaal als allerlei wellnesspro- 

ducten verkopen. Uiteraard blijven we onze sociale 

reflex behouden. Zo geven we informatie en advies 

over verstrekkers, sociale rechten, ngo’s en van- 

zelfsprekend ook over het revalidatiemateriaal dat 

we aanbieden. De winkels zijn nu de draaischijf van 

de werking van Flandria.” 

25

26 


Flandria in Polen 

■ Flandria is geen verzeke- 

raar, noch een charitatie- 

ve instelling. Het is een 

vereniging voor onderlinge 

hulp. Leden ontvangen 

geen steun maar hebben wel 

enkele rechten dankzij hun lid- 

maatschap. Zo kunnen ze hun 

geneesmiddelen aan een voordelige 

prijs kopen, kunnen ze terecht bij een aantal 

zorgverleners met wie Flandria prijsafspraken maakt en kunnen 

ze revalidatiemateriaal voordelig huren en kopen. Flandria heeft 

bovendien een uitgebreide vrijwilligerswerking voor jongeren, 

langdurig zieken en personen met een handicap. Er zijn concrete 

plannen om ook een werking voor ouderen uit te bouwen. 

■ Flandria ging van start in oktober 1997. 

■ Flandria is actief in de regio’s Kujawski Pomorski, Wielkopolska 

en Pomorska, samen vormen ze een gebied even groot als 

België. 

■ Flandria telt 10 000 leden en 25 000 rechthebbenden. 

■ Het lidgeld bedraagt 4 euro per jaar voor een individu en 7 euro 

voor een gezin. 

■ Flandria stelt 45 personeelsleden te werk. 

Polen? Polen! 

Polen wordt in het westen begrensd door Duitsland, in het zuiden 

door Tsjechië en Slowakije, in het oosten door Litouwen, Wit-Rusland 

en Oekraïne en in het noorden door de Oostzee en Rusland. Polen telt 

38,5 miljoen inwoners maar het land kent een lichte bevolkingsdaling 

omwille van een laag geboortecijfer en een hoge emigratie. De 

gemiddelde Poolse levensverwachting is 71,4 jaar voor mannen en 

79,6 jaar voor vrouwen. Sinds eind 2005 is Lech Kaczynski president 

van Polen. 

Net zoals in België wordt de Poolse sociale zekerheid voor het groot- 

ste deel gefinancierd vanuit de sociale bijdragen die ingehouden 

worden op het brutoloon van werknemers. Dit bedrag wordt aange- 

vuld met een bijdrage van de werkgevers. Het Poolse sociale zeker- 

heidsfonds, het ZUS, int de sociale bijdragen en keert vergoedingen 

uit voor pensioenen, gezondheidskosten, arbeidsongeschiktheid en 

werkloosheid. Maar dit volstaat niet om de algemene sociale zeker- 

heid te garanderen. De pensioenen zijn immers laag in vergelijking 

met de stijgende levensduurte. Daarom doen vele mensen aan pen- 

sioensparen bij een van de vele private verzekeraars. 

Voor medische zorgen betaalt de patiënt in principe niets bij een 

gecontracteerde zorgverstrekker. Dit zijn medici die een contract 

afsluiten met de publieke ziekteverzekering. Zij krijgen een vast 

bedrag voor hun geleverde diensten. De patiënt hoeft geen remgeld 

te betalen. Voor diensten die niet door de publieke ziekteverzekering 

worden gecontracteerd, moet de patiënt wel het volledige bedrag 

betalen. Omdat de publieke ziekteverzekeraars kampen met een 

tekort aan middelen, stijgen de kosten voor de patiënt sterk. Oud of 

ziek worden, is een dure zaak in Polen. 


De winkels werden de draaischijven van Flandria: leden kunnen 

er terecht voor revalidatiemateriaal maar ook voor allerhande 

informatie. Vele vrijwilligers engageren zich langs deze weg. 

Vrijwilligers 

Jean-Pierre Descan: “Een derde pijler van onze 

werking, is de thuisverpleging. Ook deze activiteit is 

gegroeid vanuit een typisch Poolse situatie. Vroeger 

verbleven patiënten er lange tijd in het ziekenhuis. 

Maar de ziekenhuissector werd gerationaliseerd en 

de opnametermijn daalde aanzienlijk. Er was echter 

geen nazorg voorhanden. Deze behoefte probeert 

Flandria in te vullen. Intussen gaat onze aandacht 

verder dan enkel nazorg. We zijn ook bekommerd om 

niet-medische problemen en trachten met vrijwilli- 

gers langdurig zieken te bereiken. De vrijwilligers- 

werking is trouwens een aspect dat ons onderscheidt 

van andere organisaties in Polen. Dat land kent geen 

sterke vrijwilligerstraditie. Tijdens het communisme 

moesten Polen verplicht vrijwilliger worden. Vandaar 

dat deze formule vandaag weinig bijval kent. Maar 

Flandria slaagde er wel in een uitgebreide vrijwilli- 

gerswerking op poten te zetten. We werken rond 

verschillende doelgroepen: jongeren, langdurig zie- 

ken en sinds kort ook ouderen. Voor en met jongeren 

organiseren we speelpleinwerking en vakanties. 

Tijdens het schooljaar leggen we ons toe op kinderen 

met familiale en sociale problemen. We organiseren 

allerhande activiteiten in een eigen lokaaltje. Daar- 

voor werken we trouwens samen met de scholen, de 

lokale autoriteiten en de politie.” 

Integratie 

Jean-Pierre Descan: “Voor langdurig zieken heb- 

ben we ook een specifieke werking uit de grond 

gestampt. Net zoals Ziekenzorg CM leggen vrijwilli- 

gers huisbezoeken af en gaan ze samen naar de film 

of organiseren ze een gezellige namiddag. Onze 

meest bijzondere activiteit is de Spartakiade. Een 

keer per jaar brengen we 2 000 gezonde jongeren en 

mensen met een langdurige ziekte of een handicap

In de apotheek worden Flandrialeden met raad en 

daad bijgestaan. 

samen. Zo’n 700 onder hen zijn mensen met een 

handicap die in een instelling verblijven. Voor hen 

wordt op medisch en praktisch vlak veel gedaan, 

maar ze worden ver van de samenleving gehouden. 

Ze verblijven in instellingen op het platteland. Tijdens 

de Spartakiade komen we als grote groep naar bui- 

ten en organiseren we sporten spelactiviteiten in de 

stad, zichtbaar voor iedereen. Omdat zowel onze 

werking voor jongeren als die voor langdurig zieken 

hierbij betrokken is, wordt de integratie tussen alle 

lagen van de bevolking en tussen de deeltakken van 

Flandria nog bevorderd. Mensen samenbrengen, dat 

is de essentie van onze werking. Tijdens de 

Spartakiade tonen we dat ook aan de buitenwereld.” 

Ouderen 

“Onlangs hebben we beslist ook een werking voor 

ouderen op te starten. Om deze vereniging op poten 

te zetten, werken we nauw samen met OKRA-Gent. 

We gaan na welke organisaties in Polen al een aan- 

bod hebben voor gepensioneerden en bekijken welke 

inbreng OKRA kan hebben. De Poolse gepensioneer- 

den zijn het grootste slachtoffer van de omwenteling. 

Hun situatie is vaak heel schrijnend. Twintig jaar 

geleden leidden zij een beschermd leven. Ze genoten 

een goed pensioen en woonden vaak in bij hun kin- 

deren en kleinkinderen. Nu vertrekken de kinderen 

uit het ouderlijk huis als ze zelf een gezin stichten. 

Ouderen blijven dikwijls eenzaam achter. Bovendien 

is hun pensioen erg laag, het volstaat niet om rond 

te komen. Als ze het nog kunnen, gaan gepensio- 

neerden op zoek naar een bijverdienste. Of ze doen 

een beroep op hun familie. Flandria heeft ouderen 

zeker heel wat te bieden. We kunnen financieel 

advies geven en hen samenbrengen zodat de een- 

zaamheid minder zwaar weegt. We zijn nu enkele 

mogelijkheden aan het uitdenken en willen in 2009 

“Mensen samenbrengen.” 

Ineza Sikorska is al enkele jaren directeur van Flandria. 

Ze heeft de vereniging zien groeien en merkt elke dag 

wat het ziekenfonds betekent voor zijn leden. 

Ineza Sikorska: “Toen we van start gingen met Flandria, was er 

geen ziekteverzekering in Polen. Daarom wilden we de kwaliteits- 

volle medische zorg toegankelijker maken ook voor wie niet rijk 

was. Zo maakten we afspraken met medici. Nu is de algemene 

ziekteverzekering een feit maar de hiaten blijven groot. 

Geneesmiddelen bijvoorbeeld, zijn duur. Daarom informeren we 

onze leden over goedkope alternatieven en werken we samen met 

andere Europese verenigingen om zo de prijs te drukken.” 

Vrijwilligers 

“We merken steeds weer dat ouderen, langdurig zieke mensen en 

personen met een handicap uit de boot vallen bij de maatregelen 

die de overheid neemt. We proberen deze groepen uit hun huis te 

krijgen en hen te betrekken bij de maatschappij. Uniek is dat we alle 

generaties aanspreken: zowel jongeren als ouderen, zieken als 

gezonden. Dat is voor ons het belangrijkst: dat we ons kunnen 

inzetten voor elkaar en dat we mensen uit hun isolement halen.” 

“Voor ons is het Belgische voorbeeld belangrijk. Je kunt moeilijk 

elke keer opnieuw het warm water uitvinden. Maar we geven wel 

een eigen karakter aan onze werking, we zijn niet louter een kopie 

van de CM. Dat kan ook niet, Polen is België niet. Maar dankzij de 

Belgische steun staan we veel sterker. Nu kunnen we gesprekken 

voeren met de overheid. We merken dat hun ingesteldheid lang- 

zaam verandert, ze krijgt stilaan oog voor de meest kwetsbare 

groepen.” 

Moed 

“Of we het verschil kunnen maken? Ik denk het wel. Dat illustreert 

het verhaal van een van onze leden. Ze lijdt aan de ziekte van 

Parkinson en kwam niet meer buiten. Ze had nergens nog zin in, 

was zelfs een beetje levensmoe. Een van onze leden heeft haar 

aangesproken en nu is ze een heel 

actieve vrijwilligster. Ze is zelfs leid- 

ster van de andere vrijwilligers 

en is op al onze evenementen 

aanwezig. Altijd staat ze op 

de barricades en probeert ze 

anderen te motiveren. 

Onlangs ontvingen we een 

kaartje van haar uit de 

Verenigde Staten. Ze was er 

familie gaan opzoeken. Ja, zij 

heeft de moed helemaal terugge- 

vonden. Zulke verhalen geven ons 

de kracht verder te werken.” 

Ineza Sikorska: 

“Mensen weerbaarder 

maken en uit 

hun isolement 

halen, daar doen 

we het voor.” 

© Eric De Maegd 

27


van start gaan met deze deelwerking. Ouderen zullen 

in Polen trouwens een steeds grotere en belangrij- 

kere groep vormen. Het geboortecijfer daalt en meer 

en meer jongeren emigreren naar het Westen. We 

kunnen de gepensioneerden niet links laten liggen, 

daarvoor zijn ze veel te belangrijk.” 

Steun 

Jean-Pierre Descan: “Intussen is Flandria een 

grote, zelfstandige organisatie die actief is in vijf 

steden en hun omgeving. In totaal telt Flandria 

10 000 leden en 25 000 begunstigden. Maar de 

27.09.2008 – 04.01.2009 

De Sprakeloosheid der Dinghen 

St ille ve n s – Er i c De Vree 

Museum Mayer van den Bergh 

Lange Gasthuisstraat 19, 2000 Antwerpen 

meeste activiteiten staan open voor niet-leden. Dat 

schrikt vele Polen af, lidgeld betalen. We proberen 

het concept te verduidelijken en de ledencijfers gaan 

wel de hoogte in, maar er blijft een lange weg te 

gaan. Flandria kan nog steeds rekenen op de steun 

van de CM. De financiële middelen die de CM aan het 

Poolse ziekenfonds geeft, dienen om nieuwe projec- 

ten te ontwikkelen. Om een nieuwe winkel met hulp- 

middelen te openen bijvoorbeeld. Na een tijdje moe- 

ten die zelfbedruipend zijn. Nog veel belangrijker is 

de expertise die de CM verleent aan Flandria. Heel 

vaak worden er ervaringen uitgewisseld – ook Poolse 

kennis vindt zijn weg naar België. De CM stelt experts 

ter beschikking om bepaalde deelwerkingen te onder- 

steunen: adviserend geneesheren of apothekers die 

de geneesmiddelenmarkt door en door kennen. En 

misschien het belangrijkst: samen met de CM kan 

Flandria het mutualisme in Polen versterken. We 

organiseren conferenties en studiedagen. Dankzij de 

band met de CM beschouwt de Poolse overheid 

Flandria bovendien als een volwaardige gespreks- 

partner. Zo kunnen we dingen in beweging zetten.” 


www.museummayervandenbergh.be 

03 232 42 37 

MMB_EDV_advOKRA1.indd 1 20-09-2008 19:53:54 

© Eric De Vree, Tuitschoen uit het Museum Mayer van den Bergh, 2008, artrevisited.com

Blijf bewegen, ook in de winter 

De winter staat weer voor de deur. De dagen worden korter, de temperatuur 

zakt gevoelig, het is al eens vaker nat en kil. En de fiets verdwijnt iets te veel 

aan de kant. We springen wat vaker in de wagen en kiezen sneller voor een 

avondje voor de tv. Onze dagelijkse beweging schiet er al eens bij in. Maar dat 

hoeft helemaal niet. OKRA-magazine wil je niet enkel wijzen op het belang van 

beweging maar biedt ook enkele bekende en minder bekende alternatieven. 

“Wie beweegt, boekt 

gezondheidswinst.” 

“Winters weer mag je niet afschrikken om te bewegen”, zegt dokter Michiel Callens, 

preventiearts van de CM. Hij legt uit waarom en geeft enkele tips om toch actief te zijn. 

“Laat je niet afschrikken door de minste weersver- 

slechtering. De conditie van de zomerperiode ver- 

dwijnt snel als we tijdens de winter niet actief genoeg 

zijn. Ook als het koud of nat is, kunnen we elke dag 

een halfuurtje buiten komen. Een sjaal voor de neus 

en mond warmt de adem op en goede regenkledij 

biedt bescherming. Thuis kan je ook bewegen: op de 

hometrainer bijvoorbeeld, of met lenigheidsoefenin- 

gen”, zegt dokter Callens. 

“Uit onderzoek blijkt dat 50% van de Belgen niet 

genoeg beweegt. Dat is veel. Nochtans heeft beweging 

een positieve invloed op de gezondheid, de fitheid en 

het welbevinden. Bovendien voorkomt het ziektes en 

versnelt gezonde lichaamsbeweging het herstel. Naast 

roken en ongezonde voeding is bewegingsarmoede 

één van de belangrijkste risicofactoren voor de gezond- 

heid. Velen, ook ouderen, menen geen tijd te hebben 

voor beweging. Nochtans zullen zij vroeg of laat tijd 

moeten maken om ziek te zijn. Je moet dus tijd durven 

te ‘verliezen’ aan beweging om die daarna in veelvoud 

terug te winnen”, aldus Callens. 

Niet te intens 

“Hoe je het best beweegt? Meer en meer studies tonen 

aan dat de intensiteit van de fysieke activiteiten 

slechts matig moet zijn om een gunstig effect op de 

gezondheid te krijgen. Het is dus niet nodig je dood- 

moe te sporten. De regelmaat telt, niet de intensiteit. 

Je moet vooral volhouden. Daarom bevelen we ook 

aan om te bewegen, niet om te sporten. Een dage- 

lijkse wandeling heeft meer effect dan een wekelijkse 

inspanning in een sportclub. 

Zo is een vrouw die het huishouden doet doorgaans 

fitter dan een occasionele sporter. Enkele tips om 

meer te bewegen? Ga te voet naar het busstation, 

doe de boodschappen te voet of per fiets, laat de hond 

uit,...” 

“De ideale activiteit die we voor jong en oud aanraden, 

is wandelen. Het is eenvoudig, goedkoop en kan 

door iedereen worden beoefend. Bovendien 

geeft wandelen weinig risico’s op blessures. 

Omdat het een dynamische activiteit is met 

de onderste ledematen, wordt het hart niet 

belast. Wandelen is ook een gewrichtdra- 

gende activiteit voor de benen, heup en 

rug waardoor de botmassa toeneemt.” 

“Beweging heeft nog een groot voordeel”, 

beweert dokter Callens. “Iemand die regel- 

matig beweegt zal ook gezonder eten en 

leven omdat hij zich fitter voelt. 

Zo zal je ook makkelijker 

vermageren. ‘Rust roest’, 

wordt wel eens beweerd. 

Dat klopt ook. Gezond 

bewegen, is de bood- 

schap.” 

Dokter Callens: 

“Ook als het koud 

en nat is, kunnen 

we elke dag een 

halfuurtje buitenkomen.” 

29

BLIJF BEWEGEN! 

Magda Vandormael: “Onze leden 

moeten in een aangename, 

ontspannen sfeer kunnen sporten. 

En daar horen grapjes zeker bij.” 

“Gym voor senioren of onderhoudsgym heeft 

absoluut zijn voordelen”, start Magda Vandormael. 

Zij neemt de coördinatie van de sportwerking voor 

OKRA Limburg vzw op zich. “Je gebruikt al je 

spieren, hoeft geen partner en kan de sport het 

hele jaar beoefenen. Weer of geen weer.” 

30 


“Dat bewegen belangrijk is, werd al lang bewezen. 

Maar deze stelregel in de praktijk brengen, is een 

ander paar mouwen. Als OKRA-SPORT kunnen we daar 

iets aan doen”, legt Magda vurig uit. “Bij de lessen- 

reeksen die je kan volgen via de gemeente krijg je al 

te vaak het gevoel dat je een nummer bent. Vaak 

haken deelnemers daarom al af nog voor de lessen 

echt begonnen zijn. Bij wijze van spreken dan. Bij 

OKRA leggen we het accent veel meer op het groeps- 

gebeuren. Daardoor houd je het gemakkelijker vol. 

Professionele lesgevers in onze regio trekken regelma- 

tig naar de trefpunten om ze te begeleiden in hun 

dans- en gymwerking. Gym en bij uitbreiding alle 

sport, moet vooral tof zijn. De sfeer bepaalt alles. 

Daarom streven we ernaar dat onze leden in de meest 

ideale omstandigheden kunnen sporten: een aange- 

name, ontspannen sfeer waarin iedereen zich thuis 

voelt.” 

Ambiance 

“Gym voor senioren? Daarbij moeten we op een ludie- 

ke manier alle spiergroepen aanspreken zodat oude- 

ren de alledaagse dingen makkelijker aankunnen. Ik 

“Elke les 

wordt er 

gelachen.” 

wil niet dat de gym geforceerd overkomt. Het moet 

plezant zijn, maar we mogen het hoofddoel niet uit het 

oog verliezen: de nadruk ligt op het in stand houden of 

verbeteren van het evenwicht, de coördinatie, lenig- 

heid en kracht.” 

“Onze lessen zijn opgebouwd rond verschillende pie- 

ken”, weet Magda. “Tussen de pieken, breken we de 

inspanning wat. Dat kan eenvoudig. Af en toe een 

mopje vertellen bijvoorbeeld, is een goede manier om 

te ontspannen. Ook turnoefeningen op muziek, een- 

voudige aerobics of het geven van tips zijn manieren 

om de spanning af te bouwen. Nog een manier: een 

oefening fout laten uitvoeren zodat de deelnemers 

daarna het verschil voelen tijdens een correcte uitvoe- 

ring. Het zijn kleine dingen die de ambiance in de 

groep brengen. Mijn motto luidt: ‘Een les waarbij niet 

wordt gelachen, is geen goede les’.” 

Huiswerk 

“We zijn er ons van bewust dat enkel dat ene uurtje 

gym niet volstaat. Daarom geven we onze turners 

huiswerk mee, zoals wat ademhalingsoefeningen tij- 

dens het openen van een raam. Het zijn altijd eenvou- 

dige oefeningen die weinig tijd in beslag nemen”, legt 

Magda uit. “Een groot voordeel van gym is dat er geen 

man overboord is als je eens een les mist. Je kan later 

zonder probleem inpikken. Een ander pluspunt is ook 

dat je geen partner nodig hebt om deel te nemen. En 

mits de nodige aanpassingen, kan iedereen deelne- 

men. Denk maar aan stoelgym. Bovendien kan het 

slechte weer geen spelbreker zijn!” 

Gym je fit! 2 

Tekst Wim Bogaert 

Foto Emy Elleboog 

Heb je zin om alleen of in groep te gymmen? Dat 

kan met Gym je fit! 2: een reeks conditieoefeningen 

op muziek, uit te voeren met een OKRA-fitband, die 

samen met de cd en dvd/video verkrijgbaar is. Grijp 

je kans en houd deze winter je conditie op peil. 

Meer info via OKRA-SPORT: 02 246 44 35, 

info@okrasport.be of www.okrasport.be, 

sportboetiek. Daar vind je een bestelformu- 

lier.

Krulwat? Krulbollen! 

Bewegen in de winter? Vaag herinner ik me een gesprek met Johan 

Declerck op een skilift in de Alpen. Het ging niet, zoals je zou verwachten, 

over skiën maar wel over krulbollen. Krulbollen? Ja hoor, een oude 

volkssport die vooral in het Meetjesland wordt beoefend. 

Ik kronkel tussen de velden richting Ursel, een lande- 

lijke deelgemeente van Knesselare. Het dorpje telt 

amper 2 800 inwoners. Toch is dit de bakermat van het 

krulbollen. Elk jaar wordt er op de nationale feestdag 

zowaar een wereldkampioenschap ingericht. “’t Is echt 

een schone sport”, begint Johan, zonder opkijken, ter- 

wijl hij een wedstrijd volgt. “Het wordt al eens verge- 

leken met petanque of curvebowls. Toch is het iets 

totaal anders.” Een ware passie zo blijkt. Johan fietst, 

zwemt en wandelt wekelijks. Maar hier in een kleine 

boerderij aan het eind van een landweg, fleurt hij hele- 

maal op. “Ik hoef mij geen enkele namiddag te verve- 

len. Tweemaal in de week ga ik krulbollen. Waarom ik 

dit zo graag doe? Als kind speelde ik regelmatig. Er 

was toen overal in de streek wel een bolbaan. Daarna 

verwaterde de interesse. Maar sinds ik met brugpensi- 

oen ben, laaide het vuur weer op. Ik kan het niet echt 

verklaren maar de microbe heeft me danig te pak- 

ken.” 

Concentratie 

“’t Is een goeien, zulle! Hou hem maar eens in de 

gaten”, roept iemand me toe terwijl Johan de baan 

opstapt. Ik volg het spektakel tussen ‘opgaanders’ en 

‘schutters’. Dit is sport op zijn schoonst. Geen oever- 

loze discussies, geen geroep of getier en toch wordt 

alle emotie en spanning samengebald in één partij. 

Maar wat is krulbollen eigenlijk? “Doel is om de platte, 

afgeronde bollen zo dicht mogelijk naar een staak te 

rollen. Je speelt per twee, drie of vier spelers tot 

negen punten. Krulbollen wordt aan een vrij hoog 

tempo afgewerkt. Sommigen denken dat dit geen 

echte sport is. Daarin kan je je lelijk vergissen. Je 

speelt immers uren met een bol van 3 à 4 kg. 

Geconcentreerd. Het vergt de nodige techniek en veel 

tactisch overleg. Je mag eigenlijk niets mankeren om 

dit spel te spelen.” 

Vloeken 

Terwijl ik een wedstrijd volg, vertrouwt Johan me toe: 

“Er is geen enkele sport waarin zoveel wordt gevloekt. 

Zowat elke worp wordt ondersteund met de nodige 

krachttermen. Eigenlijk onderstrepen de vloeken 

vooral de gedrevenheid waarmee iedereen bezig is. Je 

ziet en hoort de ontgoocheling bij een minder geslaag- 

de worp of de euforie bij een goede smete.” 

“Krulbollen is vooral een gezellige bedoening. We spe- 

len recreatief. Daar beleven we het meeste plezier 

aan. De sport kan het hele jaar door beoefend worden. 

Van mei tot september spelen we op de buitenbanen, 

van oktober tot april op binnenbanen. Zo blijven we 

het hele jaar bezig.” 

De tien geboden van 

het krulbollen 

1. Bovenal bemin uw bolle, speel 

niet voor het geld maar voor 

de lolle. 

2. Verdraag geduldig tegensla- 

gen, begin niet tegen uw 

maats te zagen. 

3. Bol naar de staak, ge kunt 

niet missen. Hij staat er niet 

om tegen te pissen. 

4. Mijd zeuren en bedriegen. Ge 

zoudt kunnen buitenvliegen. 

5. Sta binst ’t spel niet te lang te 

dromen. Ze schudden de zon- 

dagen niet van de bomen. 

6. Om goed te spelen, eet veel 

worsten en laat uw lijf niet 

verdorsten. 

7. Wilt ge niet op valse zepen 

kijken, dan moet ge bijtijds de 

bane strijken. 

8. Bij schieten en druppen, dat moet 

iedereen weten, mag men niet lopen 

over zijne meten. 

9. Speel kalm, bedwing hulder zemels, 

anders schiet ge teveel kemels. 

10. Wees voorzichtig en kijk altijd goed, dat 

ge geen ongelukken doet. 

www.erfgoedcelmeetjesland.be 


Johan Declerck 

toont ons de 

technieken van 

het krulbollen. 

31

32 


BLIJF BEWEGEN! 

Winters wandelen 

François De 

Troeyer begeleidt 

elk jaar 

heel wat wandelaars 

door 

de winterse 

bergen. 

Dat je niet kan wandelen tijdens de wintermaanden, vindt François De Troeyer 

onzin. “Wandelen tijdens de koude maanden heeft ook zijn charme. Buiten zijn 

in de natuur samen met een groep, is toch fantastisch. Of het nu zomer of 

winter is. Het grote verschil zit hem in de beleving van de natuur.” 

“Als wandelgids voor OKRA-SPORT en Intersoc bege- 

leid ik jaarlijks vele wandelaars tijdens hun winter- 

sportvakantie in de bergen. Dan opteren we meestal 

voor halve dagtochten. Het is in de winter immers niet 

vanzelfsprekend om onderweg even te stoppen om je 

picknick te verorberen”, zegt François. “Als we in de 

bergen stappen, is het telkens weer genieten. De bele- 

ving is anders dan tijdens de zomer maar het is voor 

mij even plezierig. Wat het verschil is? Dat is eigenlijk 

moeilijk in woorden te vatten. Het maagdelijk witte 

landschap en het gevoel dat je daar als eerste door- 

heen kan stappen terwijl je de koude, zuivere lucht 

inademt. Dat geeft een heel goed gevoel. De besneeuw- 

de bergtoppen, de frisheid, de zon op dat witte laken, 

de staalblauwe hemel,... Het zorgt voor een uniek 

totaalbeeld.” 

Voorzichtig 

“Als wandelaar moet je in de winter iets voorzichtiger 

zijn. Je ligt al eens sneller op je kont. Maar dat mag 

geen reden zijn om binnen te blijven. Met een beetje 

extra aandacht en coördinatie kom je al een heel 

eind”, gaat François enthousiast verder. “We zijn er 

minder vertrouwd mee maar je zou er van schrikken 

wat er ook in de wintermaanden in de natuur te be- 

leven valt. De allereerste voorjaarsbloeiers die komen 

piepen, de sporen van de dieren in de sneeuw,... Als 

begeleider geef ik graag tips en kennis mee: over het 

landschap, de inwoners en de geschiedenis van de 

streek maar ook hoe de planten en dieren overleven, 

wat er leeft onder, in en tussen de sneeuw, wat we 

kunnen zien en vooral niet zien. Het is fenomenaal wat 

er om ons heen gebeurt.” 

Sneeuwraket 

“Winterwandelen blijft vaak beperkt tot de bestaande 

wegen en wandelpaden. Anders loop je al snel verlo- 

ren. We kunnen niet overal komen zoals tijdens de 

zomer maar dat vangen we op door eens een tocht te 

maken met sneeuwraketten. Dat is zeker geen dage- 

lijkse kost. Het vergt immers meer inspanning dan 

gewoon wandelen. Maar je komt er wel mee op plaat- 

sen waar je anders niet kan komen. Met de sneeuwra- 

ketten zak je immers niet zo diep in de sneeuw. Het is 

zeker het proberen waard.” 

Uitzonderlijk 

“Afhankelijk van de streek zijn er ook ‘speciallekes’ 

mogelijk. Als we in Zinal zijn bijvoorbeeld, dalen we 

met de liefhebbers een stukje af langs een steile hel- 

ling. Dat heeft meer met durf te maken dan met het 

louter fysieke. In Aussois trekken we er in beperkte 

groep op uit om steenbokken te spotten. Op voor- 

waarde dat ze zich laten zien natuurlijk! Ach, zoals je 

ziet, wintersport hoeft zich niet te beperken tot skiën 

of langlaufen. Wandelen is een meer dan waardig 

alternatief.” 


OKRA-SPORT trekt ook deze winter op win- 

tersportvakantie. Van 28 februari tot 7 maart 

2009 kan je er bijzijn in Leysin (Zwitserland). 

Geïnteresseerd? 

Meer info bij lucie.vanhemelrijk@okra.be, 

02 246 39 44 (niet op vrijdag).

MENU 

Lorenzo Jimenez-Quizado: “Elk weekend sta ik achter het fornuis.” 

Verboden 

te weigeren 

Of ik geen glaasje wijn wil? En die tapa’s, die zijn ook voor mij bedoeld hoor. Wat 

een warm welkom in de Spaanse keuken van Lorenzo en Pascale. En heb ik al eens 

geproefd van die typische ham? 

Dertig jaar geleden leerden Pascale en Lorenzo 

elkaar kennen in het zonnige Ibiza. Hij werkte er, 

zij was er met haar ouders op vakantie. Het was 

liefde op het eerste zicht. “Zij was een mooi, jong 

meisje en ik een schone, jonge vent”, lacht 

Lorenzo. “Maar ik sprak geen Spaans”, vervolgt 

Pascale. “En in het Nederlands, Frans of Engels 

konden we ons ook niet verstaanbaar maken. Mijn 

vader was onze tolk. Hij schreef trouwens ook mijn 

liefdesbrieven aan Lorenzo, vaak zonder dat ik het 

wist. Maar we zijn nog steeds samen, het zal dus 

wel echte liefde zijn.” Lorenzo verhuisde al snel 

naar België en ging aan de slag in de keuken van 

een supermarktketen. Nu is hij er verantwoordelijk 

voor de wijnafdeling. Zijn Spaanse roots blijft hij 

koesteren. Elk weekend staat hij achter het fornuis 

bij een Spaanse vzw in Mechelen. “Wist je trou- 

wens dat onze clubgebouwen eigendom zijn van de 

Spaanse ambassade? Een echt stukje Spanje op 

Belgisch grondgebied!” 

33

34 


MENU 

Zeevruchtensoep 

(Supa de marisco) 

Voor zes tot acht personen 

300 gr gamba’s ■ 300 gr heek ■ 300 gr venusschelpen 

■ 300 gr mosselen ■ 300 gr inktvisringen ■ 6 tenen 

look ■ 2 rode paprika’s ■ 1 groene paprika ■ 1 glas 

witte wijn ■ 3 envelopjes gele kleurstof ■ 1 koffielepel 

gedroogde visfumet ■ 1 koffielepel gedroogde kip- 

penbouillon ■ olijfolie ■ 2 handen vermicelli of rijst ■ 

100 ml room ■ zout ■ peper ■ 1,5 liter water 

Versnipper de look en snij de paprika in dunne 

reepjes. Snij de mosselen en de inktvis in kleine 

stukjes (1). Maak de vis los van de graat maar 

houd de graat bij. Stoof de paprika in een beetje 

olijfolie op een hoog vuur (2). Voeg achtereenvol- 

gens de inktvis, de look, de mosselen, de venus- 

schelpen, de heek en de graten van de vis toe. 

Laat telkens even stoven (3). Voeg de gamba’s in 

hun geheel toe. Laat stoven en blus met de wijn. 

Voeg de kleurstof, de visfumet en de kippenbouil- 

lon toe. Kruid met peper en zout. Overgiet met het 

water (4). Laat 15 min. doorkoken. Voeg de vermi- 

celli of rijst toe en laat nog 10 min. koken. Voeg tot 

slot de room toe. Vis de graten net voor het ser- 

veren uit de soep. 

Koude venkelgazpacho 

4 tomaten ■ ½ Spaanse peper ■ ½ komkommer ■ 1 venkelknol 

■ 2 teentjes look ■ bladpeterselie ■ 1 citroen ■ 1 dl wodka 

Was de groenten en snijd ze in stukjes. Bewaar het venkel- 

loof. Doe de groenten in een kom, voeg 2 lepels citroensap 

en wat zout bij en mix heel fijn. Wrijf het mengsel door een 

zeef. Koel het sap 2-3 uur in de koelkast. Meng net voor het 

opdienen de wodka onder het sap en schenk in kleine 

glaasjes of kopjes. Versier met wat venkelloof. 

Stoofpot met konijn 

1 jong konijn in stukken ■ olijfolie ■ 2 rode uien ■ 2 takjes sel- 

der ■ 1 laurierblad ■ 4 teentjes look ■ 1 Spaanse peper ■ 1 blik 

gepocheerde tomaten ■ 2,5 dl sherry ■ 4 eetlepels sherryazijn 

■ 1 l kippenbouillon (vers of van blokje) ■ 1 aubergine ■ 1 kof- 

fielepel oregano ■ 100 gr linzen ■ 50 gr zwarte olijven 

Verhit olijfolie in een kom en bak de stukken konijn rondom 

bruin. Kruid met peper. Maak de groenten schoon en snijd 

ze in stukjes. Snijd de gepocheerde tomaten in stukjes. 

Verhit wat olijfolie in een tweede pan en bak de uien goud- 

bruin. Voeg selder, laurier, knoflook, oregano en de 

Spaanse peper toe en laat 5 min. bakken. Voeg de stukken 

konijn, tomaat, sherry, azijn en bouillon toe en laat alles 

45 min. zachtjes stoven. Doe de stukken aubergine en 

linzen bij het vlees en stoof nog 30-35 min. Kruid met 

peper en zout. Versier met blaadjes oregano en olijven. 

Lekker met krielaardappelen. 

Amandelgebak 

250 gr gemalen amandelen ■ 200 gr bloem ■ 250 gr boter ■ 

4 eieren ■ 250 gr kristalsuiker ■ 1 koffielepel geraspte citroen- 

schil ■ 1 koffielepel geraspte sinaasappelschil ■ poedersuiker 

Klop met de mixer de boter, suiker, citroenen sinaasap- 

pelschil tot een romige massa. Meng geleidelijk de eierdooi- 

ers erdoor tot een glad mengsel. Schep de amandelen 

eronder en roer tot een homogeen deeg. Klop de eiwitten 

met de mixer stijf en spatel voorzichtig onder het deeg. 

Beboter een bakvorm, giet het deeg erin en strijk het 

oppervlak glad. Bak de taart gedurende 30 min. in een 

voorverwarmde oven op 180°C, tot de bovenkant goudbruin 

ziet. Laat de taart afkoelen en bestrooi met poedersuiker. 

Snijd de taart in punten en dien op met en bolletje citroen- 

ijs. 

1 

2

Typisch Spaans 

■ De Romeinen brachten wijnstokken en olijfbo- 

men naar Spanje, de Arabieren vulden de 

Spaanse keuken aan met exotische specerijen, 

citroenen en sinaasappelen. 

■ Iedere streek heeft eigen specialiteiten van 

desserten, vis- en vleesgerechten. 

■ Meestal is de Spaanse keuken sterk gekruid en 

bevat ze veel olijfolie, ui, look en peterselie. 

■ Eenpansschotels zijn erg geliefd. 

■ Er is een grote keuze aan vis: inktvis, gamba’s, 

garnalen, mosselen, sardienen, makreel, tonijn, 

kabeljauw en heek. 

■ Naast de vele rioja’s en de sherry is Spanje 

beroemd om zijn cava: sprankelende wijn, te 

vergelijken met champagne. 

■ Soepen worden meestal als hoofdgerecht opge- 

diend met enkele sneden barra (stokbrood) en 

alioli (knoflooksaus). 

Enkele specialiteiten: 

■ Tapa’s: kleine hapjes, koud of warm, met wijn 

of sherry als aperitiefhapje of tussendoortje 

(tapar betekent afdekken, bedekken). Soms 

worden tapa’s ook opgediend als maaltijd. Dan 

zijn het hapjes als gefrituurde inktvisringen, 

olijven, chorizo met stokbrood en versbereide 

alioli. 

■ Tortilla: dikke omelet van ei, aardappel, olijf- 

olie, ui, knoflook, wordt warm of koud geser- 

veerd, in stukjes als tapa of als voorgerecht 

met een salade. 

■ Paëlla: rijst, vis, schaaldieren, stukjes kip, 

konijn, snijbonen en saffraan, samen in een 

reuzenpan gekookt in bouillon. 

■ Serranoham: rauwe ham afkomstig uit de 

Spaanse berggebieden. 

■ Bacalao: gedroogde en gezouten kabeljauw. 

Tekst Kristien Descheemaeker 


3 4 

 

 

 

HET SHOW SPEKTAKEL VOOR HET HELE GEZIN 

GRAND VOYAGE 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

t/m 13 JAAR 

HALVE PRIJS 

NOOIT EERDER ZAG U ZOVEEL PAARDENRASSEN 

EN RIJSTIJLEN IN EEN SHOW ! 

3 & 4 JANUARI 2009 - LOTTO ARENA 

TELE TICKET SERVICE 070/345.345 

WWW.TELETICKETSERVICE.COM 

WWW.LOTTO-ARENA.BE | WWW.APASSIONATA.EU 

Apassionata2008_85x124.indd 1 08-10-2008 15:4

36 

TENTOONSTELLING 

De treurbeuk is een enorme blikvanger op het kerkhof. 

Nooit gaat dit verloren 

Een stukje vergeten geschiedenis, een intrigerende schrijver en een wondermooi 

landschap. Het komt allemaal samen in Horebeke. We gingen een kijkje nemen en 

stonden versteld. 


De Vlaamse Ardennen. Op enkele kilometers van 

Oudenaarde in een landschap dat zowel geborgenheid 

als weidsheid uitstraalt, ligt Horebeke. Hier vind je 

stilte en rust maar hier ligt ook de Geuzenhoek. Er 

wonen nog een honderdtal protestanten of - zoals zij 

zichzelf noemen - hervormden. In de Geuzenhoek 

bevindt zich ook het Protestants Historisch Museum 

‘Abraham Hans’. Dat herbergt unieke stukken over de 

geschiedenis van het protestantisme in deze streek 

maar ook heel veel materiaal over volksschrijver en 

journalist Abraham Hans. 

Verboden lectuur 

Daniël Walraed is voorzitter van het museum en 

auteur van het boek Wie was toch die Abraham Hans. 

Hij is de geknipte persoon voor een woordje uitleg 

over deze vergeten schrijver. “Abraham Hans was een 

tijdgenoot van Ernest Claes, Stijn Streuvels, Hugo 

Verriest, Cyriel Buysse en Lode Baekelmans”, begint 

Daniël Walraed. “Mijn interesse voor Hans dateert uit 

mijn kinderjaren. Zijn romans verschenen in afleverin- 

gen die mijn ouders verzamelden en samenbonden. Ik 

mocht de boeken niet lezen maar juist daarom werden 

ze aantrekkelijk. In 1982 werd in Horebeke de hon- 

derdste verjaardag van Hans gevierd en bij die gele- 

genheid werd een gedenkboek uitgegeven. Het viel me 

op hoe weinig er bekend was over het leven en werk 

van deze man. Vanaf toen ben ik me in deze figuur 

gaan verdiepen.” 

De Hanskens 

Het oeuvre van Abraham Hans is enorm. Hij schreef 

250 romans en er verschenen 865 werken van zijn 

hand voor de kinderbibliotheek. Daarnaast schreef hij 

ontelbare artikels voor Het Laatste Nieuws. Hoewel hij 

een eigen stijl ontwikkelde, kan je Hans zeker onder- 

brengen bij Buysse, Streuvels en Claes. Toch is hij niet 

bekend. “Daar is een goede verklaring voor”, aldus 

Daniël. “Abraham Hans had een grote handicap: hij 

was gereformeerd. Alles wat naar protestantisme 

neeg, was niet welkom in het katholieke Vlaanderen, 

zeker niet in het onderwijs. Hans schreef nochtans 

boekjes over de vaderlandse geschiedenis op het 

niveau van kinderen. Hij goot dit thema in verhalen die 

hij als afleveringen aan de man wilde brengen, zijn 

Hanskens. In 1922 begon hij met de kinderbiblio- 

theek. 

Maar deze lectuur werd verboden. Katholieke vooraan- 

staanden vreesden dat Hans de jeugd zou bederven. 

Jaren later werd de idee van de kinderbibliotheek 

overgenomen en zagen de Vlaamse Filmpjes het 

levenslicht.”

Erik Lagaert is helemaal thuis in het Protestants 

Historisch Museum. 

Molenberg 

“Toch had Hans wel degelijk succes”, vervolgt Daniël. 

“Mensen knipten zijn verhalen uit de krant en gaven ze 

aan elkaar door. Voor boeken was vaak geen geld. De 

gek van de Molenberg was het meesterwerk van 

Abraham Hans. Dat boek bewijst dat hij verbonden 

bleef met zijn geboorteplaats, de Geuzenhoek, en de 

mensen die er woonden. Daar speelt dit boek zich 

immers af. Het vertelt over de onmogelijke liefde tus- 

sen het protestantse meisje Naomi en de rooms- 

katholieke student Frederik. De grote tegenstellingen 

tussen beide godsdiensten, de prachtige natuurbe- 

schrijvingen, de menselijke problemen gekoppeld aan 

de verteltrant van Hans, maken dit werk heel geniet- 

baar.” 

Treurbeuk 

Intussen vond het werk van Abraham Hans een plaats- 

je in het Protestants Historisch Museum ‘Abraham 

Hans’. Maar in het museum gaat ook veel aandacht 

naar de protestanten die al eeuwenlang in de 

Geuzenhoek wonen. Erik Lagaert, projectleider van 

het Abraham Hansgenootschap, leidt ons rond. “Ook 

buiten is er heel wat dat verwijst naar de protestantse 

aanwezigheid hier”, steekt hij van wal. “De protes- 

tantse kerk, het kleine maar indrukwekkende kerkhof, 

het huis van de dominee, de vroegere, verborgen 

kerk, de oude treurbeuk die ooit een twijgje bij een 

graf was. Nu is een grafsteen in de wortels van de 

boom vergroeid. En het geboortehuis van Abraham 

Hans natuurlijk. Het schooltje dat daarbij hoorde, is nu 

het museum.” 

De nieuwe kerk is een duidelijke verwijzing naar het protestantisme in 

Horebeke. 

Unieke stukken 

Erik Lagaert: “Binnen vertellen tal van documenten, 

foto’s, kaarten en bijbels het verhaal van het protes- 

tantisme vanaf Luther tot nu. Uiteraard besteden we 

veel aandacht aan het protestantisme in Vlaanderen. 

De Geuzenhoek is daarvan nu het enige overblijfsel. 

Hier wonen nog honderd protestanten. Intussen heb- 

ben we meer dan 20 000 museumstukken verzameld. 

Alles is genummerd en geïnventariseerd. We dromen 

van een uitbreiding van het museum met een ont- 

vangstruimte. Overal in Vlaanderen houden we lezin- 

gen en we breiden onze collectie steeds verder uit. 

Ons doel is duidelijk omschreven: op zoek gaan naar 

alles wat te maken heeft met de geschiedenis van de 

Geuzenhoek en het in stand houden en publiceren van 

het werk van Abraham Hans in de originele staat. Zo 

organiseren we jaarlijks een boekenbeurs met heruit- 

gegeven werk van Hans. Er blijft immers heel wat te 

vertellen over de geschiedenis van het protestantisme 

in Vlaanderen.” 

Info 

Het Protestants Historisch Museum ‘Abraham Hans’ is open op 

zonen feestdagen van 14.30 tot 17.30 uur, behalve van 15 december 

tot 15 januari. Andere dagen op afspraak. Ook groepen kunnen een 

afspraak maken. Er zijn diverse arrangementen mogelijk. 

■ Tickets incl. rondleiding en bezoek aan kerkhof, oude en nieuwe 

kerk: 2 euro. (zonder rondleiding: 1,50 euro) 

■ Contact via Erik Lagaert, Hundelgemsesteenweg 475, 

9820 Merelbeke, 09 230 95 20, lagaert.erik@skynet.be of 

via www.museumabrahamhans.be. 

Kijk voor gratis tickets op blz. 53! 

Tekst Erik Lauwers 

Foto’s Cois Van Roosendael 

37

38 


MUZIEK 

Let’s 

honky tonk! 

Lajos Van Peteghem (64) is al 43 jaar een van de 

bezielers van Honky Tonk Jazz Club en 

medeoprichter en secretaris van het Jazz 

Centrum Vlaanderen in Dendermonde. Het 

jazzvuur brandt nog steeds in hem. 

Lajos Van Peteghem: “Jazz ontstond uit een 

kruisbestuiving tussen folk, blues, negrospiritual, 

ragtime en klassieke muziek. In feite vloeit alle 

moderne muziek voort uit de jazz. Alle elementen 

(structuur, akkoordenschema, ritmiek) uit de 

blues en jazz komen immers in de moderne 

muziek aan bod. Eind 19 de eeuw waren veel 

ingevoerde zwarte slaven in de zuidelijke staten 

van de Verenigde Staten bezig met blues en 

ragtime, enkele bronnen van de jazzmuziek. In 

die tijd werd klassieke muziek ook anders 

gespeeld, met andere instrumenten. Toen het 

huispersoneel van de Amerikaanse high society 

dit zag, nam het deze instrumenten en speelwijze 

over. Ze wilden dit ook met ragtime proberen. En 

zo is de jazz geboren. 

Aanvankelijk speelden muzikanten jazz in honky 

tonk-gelegenheden, kroegen waar vrouwen alleen 

binnen mochten als ze met hun voet het vat kon- 

den raken dat boven de deur hing. In feite waren 

het prostitutiehuizen. In Amerika betekent honky 

tonk vandaag ook volledig uit de bol gaan of los- 

gaan. In 1917 besloot de gouverneur van Louisiana 

dat dit zo niet verder kon. Hij beval de sluiting van 

de honky tonks. Bijgevolg zaten de muzikanten 

zonder werk. Ze zwermden noorden oostwaarts 

richting New York en Chicago. Op die manier breid- 

de ook de jazzmuziek zich verder uit. In het begin 

speelden de muzikanten vooral orkestraties, de 

zogenaamde dansmuziek. Ook in België ontwik- 

kelde de jazz zich stilaan met vooral Franstalige 

muzikanten in Brussel (Fud Candrix, Stan 

Brenders…). Nederland had natuurlijk zijn 

Ramblers, een bekend orkest. In Antwerpen was 

een jazzkern actief met vooral Jack Sels als ver- 

maard muzikant. In de jaren vijftig ontstond in 

Gent een groep muzikanten rond professor Walter 

Eysselinck die de revival van de New Orleans 

muziek heeft ontdekt.” 

De bunker 

“Vóór Honky Tonk Jazz Club was er Jaggpap, opge- 

richt in 1962. De band bestaat nog steeds maar 

speelt nu vooral swing en bebop. Sinds het begin 

is Jaggpap het huisorkest van Honky Tonk. We 

repeteerden enkele jaren in de kelderkeuken, op 

zolder en in de woonkamer van de ouders van vier 

leden van de band. We belandden in een zaaltje in 

Dendermonde. Tijdens de repetities kregen we 

meer en meer jazzfans over de vloer en we orga- 

niseerden enkele concertjes. Intussen waren we 

dringend op zoek naar een eigen lokaal. Enkele 

leden van de band woonden niet ver van de bunker 

in de Leopoldlaan in Dendermonde. Mits wat 

opknapwerk konden we een gedeelte van de bak- 

stenen schuilplaats gebruiken. In maart 1965 

openden we ‘de bunker’. Een jaar later zaten we al 

te krap en kregen we er een tweede stuk bij. Toen 

kwam alles in een stroomversnelling. Aanvankelijk 

bezochten weinig mensen uit de stad onze concer- 

ten. Vooral jazzliefhebbers uit West-Vlaanderen, 

Limburg en zelfs Nederland liepen onze deur plat. 

In 1974 startte ik met een nieuw orkest, de New

Lajos Van Peteghem: “Je kan je hele leven met jazz 

bezig zijn.” 

Orleans Train Jazzband. De bedoeling was vooral 

ons te amuseren. Na 35 jaar spelen we nog altijd. 

Dat is toch een goed teken, niet?” 

Grote namen 

“Hoe de jazzfestivals in Dendermonde ontstonden? 

Dat is ook iets dat groeide. In 1964 en 1966 zagen 

we in Comblain-la-Tour, hét jazzevenement van 

België toen, Ray Charles, Jimmy Smith, Toots 

Thielemans en Philip Catherine aan het werk. 

Nadien kwam Jazz Bilzen met een programma. 

Vele fans vroegen ons waarom we zelf geen festi- 

val organiseerden. We waren een club en hadden 

veel leden. Maar een festival uit de grond stampen, 

kost geld. We zaten met vele vragen. Konden we 

een publiek samen krijgen? Waren de 

Dendermondenaars hierin wel geïnteresseerd? 

Toch startten we in 1971 met het eerste jazzfesti- 

val. Met een tamelijk beperkt budget slaagden we 

erin heel wat op poten te zetten. We bereikten 

bands die op tournee waren en in de buurt optra- 

den. We waren er meer dan een jaar vooraf mee 

bezig, maakten wat publiciteit over de grenzen 

heen. Het eerste jaar kregen we 5 000 man op de 

weide. De Dendermondenaars kwamen schoorvoe- 

tend kijken en luisteren. We startten om 15.00 uur 

en eindigden om 3.00 uur ’s nachts. Ieder orkest 

speelde een keer in de namiddag en een keer ’s 

avonds. Gaandeweg daagden de jazzcommentato- 

ren op zoals Juul Anthonissen, Sim Simons en Mon 

Devogelaere. We kunnen terugblikken op een twin- 

tigtal mooie festivals met grote namen als Ray 

Charles en Fats Domino. En toch, de opkomst 

steeg niet, de kosten wel. Met het opkomen van de 

gratis stadsconcerten taande het succes verder. 

Toen besloten we wijselijk ermee te stoppen.” 

Niet zonder tanden 

“Vandaag ontwikkelt de moderne jazzmuziek zich 

in België op een aparte manier. Jonge mensen 

gaan in Amerika de sfeer opsnuiven en komen 

terug met ideeën. Wij nemen bijvoorbeeld altijd 

onze instrumenten mee als we oversteken. Mensen 

vragen dan spontaan om mee te spelen. Zo werd 

ons gevraagd deel te nemen aan een begrafenisce- 

remonie van een negentigjarige zangeres. Een 

bijzondere ervaring! Het opgebaarde lichaam werd 

door de straten gereden, begeleid door een gos- 

pelkoor en een brassband. Op een bepaald moment 

stopte de stoet, de lijkwagen reed de hoek om naar 

het kerkhof en de toon veranderde in vrolijke 

muziek. Het feest begon! De dode was in goede 

handen. 

Op festivals kwam ik in contact met mensen van 

buiten New Orleans. Zo ontmoette ik o.a. de 

Harlem Blues & Jazzband uit New York. Dat is een 

groep onder leiding van tandtechnicus Al Volmer. 

Hij kwam op het idee om een aantal oudere man- 

nen zonder tanden een nieuw gebit te geven zodat 

ze opnieuw konden musiceren. We nodigden hen 

uit en ze gaven o.a. concerten in de jazzclubs van 

Vlaanderen. Om te besparen huisvestten we de 

bandleden bij ons thuis. We serveerden ontbijt van 

7 uur ’s ochtends tot 7 uur ’s avonds want niet 

iedereen staat zo vroeg op. De groep leeft nog 

altijd in tegenstelling tot de meeste muzikanten. 

Een bandlid, gitarist Larry Lucie, werd vorig jaar 

honderd.” 

Ook op straat is de jazz prominent aanwezig. 

39

40 


MUZIEK 

Het Jazz Centrum Vlaanderen is hét documentatiecentrum van alle traditionele jazz. 

Vierhonderd nummers 

“We vragen ons nooit af waar onze hedendaagse 

muziek vandaan komt. Bij de klassieke muziek 

moet iedereen een strikte partituur volgen. Heel 

zelden kom je iemand tegen die iets uit het hoofd 

kan spelen. Wij spelen ongeveer vierhonderd num- 

mers zonder boek. Ons repertoire is dan ook erg 

uitgebreid omdat we op zoek gaan naar uitzonder- 

lijke nummers en niet alleen klassiekers brengen. 

Op de Expo in Zaragoza onlangs speelden we twee 

uur per dag, maar nooit twee keer hetzelfde liedje! 

De Spanjaarden waren gek op onze muziek. 

In 2002 kregen we een huis ter beschikking van de 

stad Dendermonde, een deel van het munitiehuis 

naast de Honky Tonk bunker. In 2004 openden we 

de deuren van Jazz Centrum Vlaanderen. 

Ondertussen zijn zowel bunker, huis als watertoren 

beschermd monument. Het Jazz Centrum is niet 

“Sterren over de vloer.” 

Lea Delahaye (75) woonde negen jaar naast de fes- 

tivalweide in Dendermonde. Ze beleefde er samen 

met haar man en kinderen onvergetelijke momen- 

ten tijdens de jazzconcerten. 

Lea Delahaye: “Eigenlijk had ik helemaal geen binding 

met jazz. Ik was immers opgegroeid met Miel Hullebroeck 

en Armand Preud’homme. Toen iemand van Honky Tonk 

mij vroeg om te helpen met de accommodatie tijdens het 

jazzfestival, was mijn enthousiasme dan ook niet erg 

groot. Behalve een boer waren wij de enige naaste bewo- 

ners. Het erf van die boer diende als parking en ons huis 

werd gebruikt voor al de rest. De artiesten kwamen hier 

uitrusten, eten en fristen zich hier op. Onze eerste gast, 

B.B. King, zal ik nooit vergeten. In 1986 kwam Ray 

Charles. Een wereld ging voor mij open. Ik blader nog 

vaak in het gastenboek uit die tijd. Sommigen kwamen 

rechtstreeks van de luchthaven en wilden dadelijk een 

alleen het documentatiecentrum van Honky Tonk, 

ook van alle traditionele jazz in Vlaanderen. Vorig 

jaar kregen we een collectie van zo’n 8 000 platen 

van de stad Antwerpen. Zo beschikken we nu over 

12 à 13 000 lp’s waarvan we de informatie op de 

computer registreren. Al wat leeft in Vlaanderen 

op jazzgebied komt hier aan bod. We vertellen over 

wat we hebben en doen en hoe het komt dat het zo 

swingt! Ach, jazz is zo boeiend, je kan er je hele 

leven mee bezig zijn!” 

Jazz Centrum Vlaanderen vzw, 

Tekst Chris Van Riet 


Leopold II laan 12, 9200 Dendermonde, 

052 52 04 66, open van dinsdag tot 

zaterdag van 13.00 tot 16.30 uur. 

bad nemen. Anderen vroegen meteen om een aspirientje 

om dan even weg te dutten in een of ander bed. 

’s Morgens viel ik bijna over de matrassen en slapende 

mensen. Vrienden van onze kinderen zetten hun tentje op 

in de tuin of sliepen binnen. Hun ouders waren gerust 

want wij hielden een oogje in het zeil. Drugs heb ik nooit 

gezien. Maar één keer had ik geen enkele trui of paar 

kousen meer in huis. Alles was uitgeleend. September 

kent soms koude nachten! 

Met de organisatoren hadden we altijd een zeer vriend- 

schappelijke relatie. Na het festival kwamen ze met bloe- 

men langs. We leerden de jazz appreciëren en gingen 

vaak naar optredens en concerten van Honky Tonk. Nu ik 

weduwe ben, geniet ik vooral van de namiddagconcerten 

van Norbert Detaeye. Zijn muziek maakt me rustig en 

geeft me een goed gevoel. Zelfs kardinaal Danneels ver- 

klaarde onlangs op tv dat hij zich ontspant door naar New 

Orleans te luisteren. Dat wil toch iets zeggen?”

GEDICHT 

Bericht aan de reizigers 

Bestijg de trein nooit zonder uw valies met dromen. 

Dan vindt ge in elke stad behoorlijk onderkomen. 

Zit rustig en geduldig naast het open raam: 

Ge zijt een reiziger en niemand kent uw naam. 

Zoek in ’t verleden weer uw frisse kinderogen, 

Kijk nonchalant en scherp, dromerig en opgetogen. 

Al wat ge groeien ziet op ’t zwarte voorjaarsland, 

Wees overtuigd: het werd alleen voor u geplant. 

Laat handelsreizigers over filmcensuur 

Hun woordje zeggen: God glimlacht en kiest zijn uur. 

Groet minzaam de stationschefs achter hun groene hekken, 

Want zonder hun signaal zou nooit één trein vertrekken. 

En als de trein niet voort wil, zeer ten detrimente 

Van uwe lust en hoop en zuurbetaalde centen, 

Blijf kalm en open uw valies; put uit de voorraad 

En ge ondervindt dat nooit een enkel uur te loor gaat. 

En arriveert de trein in een vreemdsoortig oord, 

Waarvan ge in uw bestaan de naam nooit hebt gehoord, 

Dan is uw doel bereikt, dan leert gij eerst wat reizen 

Betekent voor de doolaards en de ware wijzen. 

Wees vooral niet verbaasd dat, langs gewone bomen, 

Een doodgewone trein u voert naar ’t hart van Rome. 

Jan van Nijlen 

Uit: Verzamelde gedichten 1903-1964, 

Van Oorschot, Amsterdam 

Gewone dingen 

Of hoe taal en poëzie in staat 

zijn de meest gewone dingen 

verf, kleur en diepte te geven. 

Het woord blijft een onbetaal- 

baar menselijk geschenk als 

men het niet verkracht. Geniet 

van deze minzame poëzie. 

Hugo Verhenne 

41

BOEKEN 

Komkommertijd 

Half september breekt een heerlijke periode aan. De komkommertijd van het vrije lezen. 

Geprangd tussen de heisa van de thrillers en chiklitromans tijdens de zomermaanden 

en het bezoek aan de Antwerpse boekenbeurs begin november. Eindelijk is er tijd om 

bric à brac te lezen. En we hebben veel gelezen. Enkele boeken willen we je niet 

onthouden. 

Richard Mason. 

42 


De verlichte kamers 

Onmiddellijk na het verschijnen van zijn eerste 

roman, Verloren zielen, werd Richard Mason als 

een wonderboy beschouwd. Op dat ogenblik was 

deze Schot van Zuid-Afrikaanse afkomst immers 

pas 21 en zijn literaire thriller ging maar liefst zes 

miljoen keer over de toonbank. Intussen is Mason 

dertig en ligt zijn vierde roman in de winkel. In De 

verlichte kamers gooit hij het over een andere 

boeg. Aanvankelijk wilde hij een boek schrijven ter 

ere van zijn overgrootmoeder. Tijdens de 

Boerenoorlog in Zuid-Afrika werd zij geïnterneerd 

in een Brits concentratiekamp. Uiteindelijk komt 

deze verhaallijn slechts beperkt aan bod. Mason 

neemt je ook mee naar een wereld van vreemde 

grondstoffen, antieke meubels, rusten verzor- 

gingstehuizen en dementieproblemen. 

Net voor de tachtigjarige Joan Mac Allister zich in 

een rusthuis zal laten opnemen, maakt ze samen 

met haar dochter Eloise een reis naar Zuid-Afrika. 

Op dat ogenblik is al duidelijk dat Joan lijdt aan een 

lichte vorm van dementie. Tijdens hun korte reis 

wordt het tweetal geconfronteerd met het verle- 

den van Joans grootmoeder tijdens de Boerenoorlog. 

Maar het verhaal gaat ook over de verantwoorde- 

lijkheid die overgaat van de ouders op de kinderen, 

de mondigheid en vrijheid van de bejaarden, de 

bekommernis of onverschilligheid van kinderen 

tegenover ouders en het door elkaar lopen van 

heden en verleden in een vertroebelde geest. De 

verlichte kamers is een veelzijdig boek met actu- 

ele aspecten. Zowel de oudere als de jongere 

generatie zal zich er in kunnen herkennen. 

Het is verbazingwekkend hoe een dertiger zich kan 

inleven in de wereld van een dementerende tach- 

tigjarige. Dit boek bevestigt dat Mason een literair 

wonder is. Het belooft trouwens voor de toekomst 

en smaakt naar meer. 

Historisch tussendoortje 

We lieten de fictie even los en verdiepten ons in 

‘realiteiten’. De titel De laatste Mazurka klinkt 

romantisch. Maar vergis je niet. Een levensverhaal 

heeft vele uitzichten: tragedie, drama, romantiek. 

Maar belangrijker nog: de dagelijkse menselijke 

dingen. Allemaal vinden ze hun plaats in De laatste 

Mazurka van Andrew Tarnowski. Op de achter-

grond is ook voor de grote geschiedenis een 

belangrijke rol weggelegd. Voor wie zich wil onder- 

dompelen in de geschiedenis van Polen in de 20 ste 

eeuw, is dit boek een kolfje naar zijn hand. 

De debuterende Tarnowski werkte dertig jaar als 

buitenlands correspondent voor het persagent- 

schap Reuters. Een journalistieke verteltrant is 

hem zeker niet vreemd. Alsof het een spannend 

verhaal betrof, vertelt hij over de opkomst en de 

ondergang van zijn aristocratische Poolse familie. 

Geteisterd door twee wereldoorlogen, de tirannie 

van het communisme, ballingschap, onteigening en 

zoveel meer, proberen de familieleden toch het 

hoofd boven water te houden. Uiteindelijk trekken 

ze dwars door Europa en Noord-Afrika. De laatste 

Mazurka is een verhaal van mensen die in de mal- 

lemolen van de wereldgeschiedenis werden geman- 

geld. De roman is geen literair werk van de hoog- 

ste plank. Het is wat het wilde zijn: een spannende 

en boeiende familiegeschiedenis die de fictie ver 

overtreft. 

De stad der wonderen 

Regelmatig komen romans opnieuw op de markt. 

Zo ook met De stad der wonderen van de Spaanse 

auteur Eduardo Mendoza. Soms hebben we het 

raden naar de reden van zulke late herdruk. Hier 

zijn de motieven echter duidelijk: het is een prach- 

tige roman en hij handelt over Barcelona. Sinds 

Zafons De schaduw van de wind, die eerder aan 

bod kwam in deze rubriek, is Barcelona een tophit 

in literaire bestsellerlijsten. De herdruk is dus 

zowel een literaire als een commerciële vondst. 

De stad der wonderen is een origineel werkstuk. 

Het is een magistraal relaas van Barcelona tussen 

Andrew Tarnowski. Eduardo Mendoza. 

de twee wereldtentoonstellingen van 1888 en 

1929. Vijftig jaar geschiedenis van een woelige 

stad. Tegen deze achtergrond vertelt Mendoza het 

verhaal van Onofre Bouvila die als veertienjarige 

plattelandsjongen in Barcelona aankomt. Door 

arglistigheid, vertaal maar door verraad, moord en 

chantage, slaagt hij erin een van de machtigste 

mannen van Spanje te worden. Ondanks alle mal- 

versaties, blijft de lezer sympathie voelen voor 

deze omhoog geschoten plattelander. Ook de inwo- 

ners van Barcelona moeten dit gevoel hebben 

gehad. De laatste zin van de roman luidt immers: 

‘In de loop der tijd ontstond de mening dat vanaf 

het jaar waarin Onofre Bouvila uit Barcelona ver- 

dween, de stad onmiskenbaar in verval was 

geraakt.’ 

De vaart, de allure en de fantasie in deze roman, 

mag je niet missen. De stad der wonderen zal 

zeker aanwezig zijn in je bibliotheek. Hij verscheen 

immers al in 1988 in het Nederlands. Wee de bibli- 

othecaris die het aandurft dit boek niet in zijn rek- 

ken te hebben! 

Tekst Hugo Verhenne en Annemie Verhenne 

< Richard 

Mason, De verlichte 

kamers, 

De Bezige Bij, 

Amsterdam, 

2008, 512 blz., 

29,90 euro. 

< Andrew 

Tarnowski, 

De laatste 

Mazurka, The 

House of Books, 

Antwerpen 

2008, 365 blz., 

17,90 euro. 

< Eduardo 

Mendoza, De 

stad der 

wonderen, 

Arena, 

Amsterdam 

496 blz., 2008, 

19,95 euro. 

43

Zet een helpende hand in de 

bloemetjes! 

CM-Thuiszorg. 

CM-Thuiszorg. 

CM-Thuiszorg. 

CM-Thuiszorg. 

Zorgen voor elkaar, da’s de essentie van CM-Thuiszorg. Wil 

je de familieleden, vrienden, zorgverleners of vrijwilligers op 

wie je altijd kunt rekenen graag eens extra bedanken? Zet ze 

dan in de bloemetjes met een uniek dankjewel-kaartje! Haal 

de kaartjes gratis af in je CM-kantoor of CM-Thuiszorgwinkel, 

schrijf er je persoonlijke boodschap en het adres op en 

steek ze voor 15 december 2008 in een CM-brievenbus. Wij 

zorgen ervoor dat de kaartjes op hun bestemming geraken. 

Als extraatje zet CM enkele gelukkigen ook letterlijk in de 

bloemetjes: samen met hun kaartje biedt CM hen een prachtig 

boeket bloemen aan. 

Omdat Omdat Omdat Omdat uw uw uw uw zorgen zorgen zorgen zorgen de de de de onze onze onze onze zijn. zijn. zijn. 

zijn. 

CM dankt alle thuiszorgprofessionals 

Niet alleen mantelzorgers en vrijwilligers verdienen het 

om extra in de bloemetjes gezet te worden voor hun 

onvoorwaardelijke en belangeloze inzet. Ook huisartsen, 

thuisverpleegkundigen, gezinsverzorgenden, poetshulpen, 

maatschappelijk werkers, kinesisten en andere professionals 

zijn een onmisbare schakel in het organiseren en waarmaken 

van thuiszorg. Elke dag opnieuw zijn ze in de weer om vele 

anderen het beste van zichzelf te geven. CM bedankt dan ook 

hartelijk al die professionals die zich dag in dag uit inzetten 

voor thuisverzorgde personen.

© Hans Silvester 

Omo. 

Herders & design 

De Omo-vallei in het zuidwesten 

van Ethiopië kreeg een plaats op 

de werelderfgoedlijst van Unesco. 

De vallei is een unieke paleontolo- 

gische vindplaats en er wordt vaak 

naar verwezen als ‘de bakermat 

van de mensheid’. Vandaag wordt 

de Omo-vallei beschouwd als een 

culturele smeltkroes van een tien- 

tal herdersvolkeren die in een 

moeilijke omgeving overleven. De 

tentoonstelling biedt een originele 

kijk op deze volkeren en hun rela- 

tie met het milieu. Foto’s van 

prachtige lichaamsbeschilderingen 

en sprekende portretten, vullen de 

expositie aan. 

Van 9 november 2008 tot 

31 augustus 2009 in het 

Afrikamuseum van Tervuren, 

Leuvensesteenweg 13, 02 769 

52 11, www.africamuseum.be. 

Open van dinsdag tot vrijdag 

van 10.00 tot 17.00 uur, zater- 

dag en zondag van 10.00 tot 

18.00 uur, gesloten op maan- 

dag, 1 mei, kerst- en nieuw- 

jaarsdag, op 24 en 31 decem- 

ber gesloten om 15.00 uur. 

Tickets: 

6 euro, senioren 5 euro. 

Maak kans op een gratis 

ticket. Kijk op blz. 53! 

Dit is onze aarde 

Een grootse tentoonstelling over 

duurzame ontwikkeling in Brussel 

toont de aarde zoals je ze nooit 

eerder zag. Een interactief en prik- 

kelend parcours met doe-elemen- 

ten, originele objecten en inter- 

venties van hedendaagse kunste- 

naars, laat je nu eens zweven en 

brengt je dan weer met je beide 

voeten op de grond. Kijk in de toe- 

komst naar een aarde waar de 

mens verdwenen is, word ruimte- 

reiziger in het planetarium en 

doorloop de geschiedenis van de 

aarde. Ontdek hoe wij vandaag de 

natuurlijke bronnen van onze pla- 

neet onder druk zetten en stuit op 

een ruimte waar je kan meewerken 

aan een beter leefmilieu. Deze 

‘aardige’ tentoonstelling moet je 

zien en beleven! 

Tot 26 april 2009 in Turn 

& Taxis, Havenlaan 86C, 1000 

Brussel, info@expo-ter-ra.be, 

02 549 60 49. Open op maandag, 

dinsdag, donderdag en vrijdag 

van 9.00 tot 17.00 uur, woensdag 

van 9.00 tot 21.00 uur, zaterdag 

en zondag van 10.00 tot 18.00 

uur. 

Tickets: 10 euro. 

Geniet van de OKRA-korting: op 

vertoon van je lidkaart betaal je 

slechts 8 euro! 

Maak kans op een gratis 

ticket. Kijk op blz. 53! 

UITJES 

In de intimiteit van 58 

In de jaren vijftig verdwenen de 

laatste sporen van de ontberingen 

die de oorlog had meegebracht. De 

wereld kon opnieuw ademhalen. 

Net als de rest van Europa evolu- 

eerde België naar een consumptie- 

maatschappij. Comfort kwam plots 

binnen ieders bereik. Dit leidde tot 

een revolutie van het gezinsleven. 

De familiebetrekkingen verander- 

den en de vrijetijdsmaatschappij 

deed haar intrede. De woningen 

die het Archief van de Stad Brussel 

in beeld brengt, zijn getrouwe 

afspiegelingen van al deze veran- 

deringen. Herken je ze? 

Tot 24 december 2008, 

Archief van de Stad Brussel, 

Huidevettersstraat 65, 

1000 Brussel, 02 279 53 20, 

www.brussels-expo58.be. 

Van maandag tot vrijdag van 

8.00 tot 16.00 uur, zondag van 

11.00 tot 17.00 uur. Gesloten op 

2, 10 en 11 november 2008. 

Gratis toegang. 

45

Om en rond de 

Chaussée d’Anvers 

46 


UIT 

Turn & Taxis: een prachtig voorbeeld van een 

oud gebouw met een nieuwe bestemming. 

Het verkeer op een autovrije zondag is anders dan anders. Op zijn zachtst gezegd. 

Fietsers en voetgangers zijn koning. Taxi’s beleven een hoogdag. En een enkele 

Nederlander of Bulgaar weet niet waar ie het heeft. Net op zo’n zondag neem ik je mee 

voor een wandeling om en rond de Chaussée d’Anvers. Dat belooft!

In elke stad komen heel wat wegen samen. In Brussel 

is dat niet anders. Een van de belangrijkste assen in 

onze hoofdstad is de noordzuidas. Tot 1944 was de 

stad enkel een Noord- en Zuidstation rijk. Met de 

oplevering van het Centraal Station in 1945, was de 

verbinding af. 

Deze wandeling start in het Noordstation. In de loket- 

tenzaal ga ik vergeefs op zoek naar het 

Spoorwegmuseum. ‘Gesloten, fermé’ lees ik op een 

bordje aan de toegangsdeur. Of het ooit nog voor het 

publiek toegankelijk wordt, mag Joost weten. De klok 

eronder laat niet veel goeds vermoeden. Zowel de 

grote als de kleine wijzer ontbreken. Op zich is dit 

station een kluwen van verkeer. Bovenaan rijden trei- 

nen, daaronder bussen en helemaal beneden trams. 

We focussen op de mobiliteit in het Brussel van de 

19 de , 20 ste eeuw. Verlaat het station aan de kant van 

de Simon Bolivarlaan. Op het plein voor het station 

bots je meteen op een stuk erfgoed. Een monument 

ter herinnering aan 150 jaar Belgische Spoorwegen 

en aan het stoomtijdperk. In ons land reden tot 1966 

stoomtreinen. Waar deze Bolivarlaan de Albert II-laan 

kruist, zie je een monumentaal beeldhouwwerk, 

Esprit ouvert, van de Poolse kunstenares Tapta. 

Vier steden 

Je staat op dat plein meteen ook oog in oog met drie 

WTC-torens. Jawel, World Trade Center I, II en III. 

Alle torens in de jaren zestig gebouwd, op een sokkel 

van 13 m hoog. Bedoeling was voor de voetgangers 

de torens via loopbruggen met elkaar te verbinden. 

En het straatniveau? Daar zou een knooppunt van 

snelwegen worden aangelegd. De zuidas richting 

Lissabon, in westelijke richting via de basiliek van 

Koekelberg naar Londen, in het noorden naar 

Stockholm en in het oosten naar Istanbul. Zover is 

het niet gekomen. Omdat dergelijke utopische stads- 

projecten in de jaren zeventig, toen dit wilde idee aan 

uitvoering toe was, helemaal achterhaald bleken. Ons 

land zat toen bovendien tot over zijn oren in een 

gigantische economische crisis. 

Sla aan het kunstwerk van Tapta, met je rug naar het 

Noordstation, de Koning Albert II-laan rechts in. En 

geniet van een paar torens in aanbouw. Loop tot aan 

het Gaucheretplein. Neem links de Helihavenlaan. 

Het Blauwe Huis 

De kromming van de laan laat zien dat je hier in een 

oude spoorwegbedding loopt. In 1835 stoomde de 

allereerste trein over dit spoor van Brussel naar 

Mechelen. Dat was trouwens de eerste trein op het 

Europese vasteland. En dat in ons land. Onderweg 

rechts, op het kruispunt met de Antwerpsesteenweg, 

staat het Blauwe Huis. Het voormalige huis van de 

‘bareelwachter’. Het gebouw staat er triest bij. Maar 

het is gered. En zal wellicht, misschien… beschermd 

worden. 

Volg nu verder de Helihavenlaan. Aan je rechterhand 

passeer je een stedelijke school. Nu even goed oplet- 

ten, net na de school neem je een smal pad rechts. 

Je komt uit in de Groendreef. Loop rechtdoor naar het 

kanaal Brussel-Willebroek. Op de brug zie je aan de 

rechterkant de haven van Brussel. Aan de andere 

kant begint het kanaal Brussel-Charleroi. Steek nu 

het kanaal over. 

Thurn und Tassis 

Je kan er niet naast kijken. Monumentaal en met een 

uitstraling als geen ander. De naam van dit complex 

gaat terug tot het Oostenrijkse tijdperk, tot bij Maria 

Theresia. Toen ontstond het postimperium van de 

familie Thurn und Tassis. Deze groep verzorgde een 

verbinding met postkoetsen tussen Brussel en 

Innsbruck. Eind 19 de eeuw werd het een reusachtig 

complex van spoorwegen, douanekantoren en mari- 

tiem transport. In de indrukwekkende gebouwen, 

werk van onder andere Henri Vandevelde, worden alle 

mogelijkheden van gietijzer, gewapend beton, staal 

en glas benut. Het onlangs gerestaureerde pakhuis 

huisvest handelszaken en kantoren terwijl de belen- 

dende hangar is ingericht voor grote culturele mani- 

festaties. Het pakhuis is voor het publiek toeganke- 

lijk. Loop er zeker binnen. Let vooral op het ingeni- 

euze gebruik van de simpele baksteen. Hier kan je 

De Sint- 

Rochuskerk biedt 

een kleurrijke 

aanblik. 

47

De imposante 

gevel van 

de Citroën- 

showroom uit 

de jaren dertig. 

48 


UIT 

misschien even rusten bij een kop koffie of een 

Brusselse kriek of geuze… 

Keer nu op je stappen terug en steek opnieuw het 

kanaal over. Sla meteen rechtsaf en volg de kaai in de 

richting van een opvallende oude kraan. Een restant 

van de oude haveninstallaties. Hier sta je dus aan het 

begin van het kanaal Brussel-Charleroi. Volg de kaai 

tot aan het Saincteletteplein. Vergeet niet, net voor 

je de Citroëngarage bespeurt, links de Ruimingskaai 

in te kijken. Op het einde van de kaai staat een wel 

heel bijzonder bouwwerk met een torentje bovenop. 

Het is de directeurswoning van de Mestbak. In de 19 de 

eeuw werd al het Brusselse afval (menselijke mest, 

afval…) van hier af in schepen geladen en de stad 

uitgevaren. Dit afval werd buiten de stad door de 

boeren als mest gebruikt. De Mestbak en de hangars 

er omheen zijn beschermd en worden nog altijd door 

de Brusselse reinigingsdiensten gebruikt. 

Wat verder links zie je de hoofdzetel van Citroën, 

gebouwd in 1934. Aan de overkant de hoofdzetel van 

KBC. Steek het Saincteletteplein over. En sla schuin 

links de Ieperlaan in. 

Snuifje Parijs 

Aan het kruispunt Ieperlaan-Diksmuidelaan zie je 

rechts op de hoek de vroegere groenten- en fruit- 

markt van Brussel. Sta zeker even stil bij de inscriptie 

op dit gebouw. Beide lanen herbergen ook vandaag 

meerdere groothandelszaken waar vooral Griekse en 

Marokkaanse exotische waren verhandeld worden. De 

namen van deze lanen verwijzen naar de Eerste 

Wereldoorlog. Let op de platanen en de statige 

herenhuizen. Een snuifje Parijs in Brussel. 

Ga naar links de Diksmuidelaan in en volg haar tot 

aan het IJzerplein. Je staat oog in oog met de impo- 

sante showroom van de Citroën hoofdzetel die ik 

daarnet al even vernoemde. Dit gebouw is beschermd. 

En terecht. Neergezet in de jaren dertig, ademt het 

de onvervalste art-decostijl. De garage zelf is helaas 

niet beschermd en dus bedreigd. Geniet ervan zolang 

het kan. 

Steek het IJzerplein over en volg van nu af aan de 

Boudewijnlaan. Aan de overkant van deze laan zie je 

een groene oase met daarin een onooglijk gebouwtje, 

de zogenaamde helihaven. Hier vlogen vanaf 1958, 

juist ja, de Expo, tot 1966 helikopters af en aan. Ze 

vervoerden post en mensen. Heel wat prominenten 

uit binnen- en buitenland kwamen via de helihaven de 

stad binnen. 

Kerk van havenarbeiders 

Volg de Boudewijnlaan tot aan het kruispunt met de 

Antwerpsesteenweg. Neem deze steenweg linksaf. 

Een paar honderd meter verder aan de linkerkant 

loop je langs de Sint-Rochuskerk met Voorplein, 

gebouwd in 1995. Ga zeker binnen, als ze open is 

tenminste. Je ziet er stukken van de oude Sint- 

Rochuskerk die uit de 19 de eeuw dateert en aan de 

haven stond. Ze was de thuiskerk van de havenarbei- 

ders. 

Ik heb geluk. De zondagsmis is net uit. En dus kan ik 

even binnenwippen. Meteen krijg ik een kop koffie 

voorgezet. In deze parochie is een bloeiende, 

Afrikaanse gemeenschap actief. Ze voegt extra kleur 

toe aan deze exotische buurt. Zelfs in de herfst krijgt 

een mens het er warm van! 

Om opnieuw het Noordstation te bereiken, sla je net 

voorbij de kerk rechtsaf, vervolgens linksaf en 

opnieuw rechtsaf. 

Veel kijkgenot in dit stukje Brussel met zijn mix aan 

mensen en stijlen. 

Tekst en foto’s Guy De Groote

32 winnaars! 

Winnaars kruiswoord september 2008. 

Meer dan 4 000 deelnemers! 

■ Wie wint een weekendarrangement in Utrecht 

voor twee personen? 

W. Devolder uit Loppem 

■ Voor wie is de waardebon van 125 euro? 

Jeanne Bollen uit Heverlee 

■ Wie kan beginnen in De last van het lichaam? 

André Strybol uit Kessel, Harry Pauwels uit Minderhout, 

Maria Verhoeven uit Hombeek, Ann Van De Zande uit 

Aarschot, August Van Thienen uit Meise, Alda Vanhemel uit 

Zele, Rosa Vandenbulcke uit Deerlijk, Paula Van Bael uit 

Hulshout, Lauwens uit Hofstade, André Lecluyse uit 

Ledegem 

■ Voor wie is De som der dagen? 

Daniel Tack uit Merksem, P.J. Van Den Heuvel uit 

Keerbergen, Marthe Vermeiren uit Wijnegem, Herman 

Coppejans uit Maldegem, Jos Dankaerts uit Tienen, Maria 

De Croock uit Oedelem, Anny Modaert uit Geluwe, Germaine 

Boeckx uit Westerlo, Edgard De Beelde uit Sint-Niklaas, 

Maria Geuns uit Neerpelt 

■ Wie wint Fietsboek 

Zuid-Nederland? 

Marcel Beck uit Sint-Gillis- 

Waas, Nelly Standaert uit 

Aalter, Christiane Schrever 

uit Geraardsbergen, 

Christiane Schmitt uit 

Beveren-Waas, Mia Wyers 

uit Maasmechelen 

■ Wie kan beginnen in 

Gids voor architectuur 

in België? 

Hedwige Himpe uit Borgerhout, 

Diane Raes uit Aalst, 

Helena Vandecasteele uit 

Gits, Odette Iterbeke uit 

Sint-Amandsberg, Elza 

Bertens uit Hombeek 

Oplossing: festival. 

Antwoord op de schiftingsvraag: meer dan 130. 

SPEEL EN WIN 

Hotel Sandeshoved • Zeedijk 26 • 8620 Nieuwpoort 

058/22 23 60 • F 058/23 95 23 

E-mail: info@sandeshoved.be • www.sandeshoved.be 

VAKANTIE MET ZICHT OP ZEE IN 

HOTEL SANDESHOVED te NIEUWPOORT 

Gelegen op de verkeersvrije zeedijk van Nieuwpoort-Bad 

Een absolute aanrader! Aan de laagste prijzen!!! 

NIEUWPOORTSE SENIORENWEEK 

Van maandag 17/11/08 tot maandag 24/11/08 

Van maandag 24/11/08 tot maandag 01/12/08 

(of indien gewenst van zondag tot zondag) 

• logement op kamer of studio / appartement 

• in halfpension: ontbijtbuffet + middag-of avondmaal 

met saladbar & dessertbuffet 

• een welkomstdrink, een mosselfestijn & gastronomische 

brunch zijn inbegrepen 

• tal van activiteiten worden u aangeboden 

(bingo, quiz, optredens, uitstap toeristisch treintje,…) 

PRIJZEN 

• 245 euro per persoon met twee op een kamer 

• 295 euro per persoon met twee op een studio/app 

bijkomende 3e volwassene op studio/app: € 166 p.p. 

• 260 euro per persoon alleen op een kleine single 

• 315 euro per persoon alleen op een grote single 

Wij hebben ook tal van andere promoties, we sturen u graag onze brochure toe! 

49

HORIZONTAAL 

1 aanhanger van zekere religie 4 

afkomst 9 grote hoop 13 liefkozing 14 

belangrijke gebeurtenis 15 voorzetsel 

16 desondanks 18 uit Kiel 19 balspel 

20 kleefstof 22 bar 23 zuiver, onvermengd 

25 ongeveer 27 geheel gevuld 

29 bergplaats 31 door middel van 32 

keukengerei 33 wapen 35 dans 37 vermageringsvloeistof 

40 bijwoord 42 

straat (afk.) 43 Bijbelse berg 44 werkend 

op stroom 47 schaapachtig 48 

eierschaal 49 Europeaan 50 boom 52 

insect 53 flauw keelgeluid 54 eenjarig 

dier 57 speeltuintoestel 58 hoofddeksel 

59 Europeaan 62 schrander 64 op 

grote afstand 66 september 68 plezier 

69 neusopening 70 tijdstip 71 het schip 

der Argonauten 72 plaats in Duitsland 

73 gelige kleur. 

VERTICAAL 

1 Indisch vleesgerecht 2 Intern. Arbeidsorganisatie 

3 stimulans 4 staat, 

land 5 economische ramp 6 klassiek 

zangspel 7 huidsmeer 8 sluiskolk 10 

plaats in Engeland 11 opstootje 12 

drank 17 hier (Lat.) 19 richtingwijzer 

21 wenk 23 kapitaal voor een bepaald 

doel 24 plukje haar 26 redactie 27 ton 

28 lid van een bestuurscollege 29 type 

weefsel 30 gevolg 32 verhouding ten 

honderd 33 Frans schilder 34 sportbeoefenaar 

36 baardje 38 kunstproduct 

39 deel van het skelet 41 sierstrook 

45 snelle trekkende beweging 46 succesnummer 

51 steen 53 horizon 54 

rangtelwoord 55 zaak 56 deel van een 

open haard 57 boom 58 doosvrucht 60 

geur 61 gast 63 prul 64 boerenbezit 65 

ventilator 67 pluspunt. 

50 


SPEEL EN WIN 

Winnaars september 2008 op blz. 49! 

Stuur je oplossing naar 

Oplossing kruiswoord november 2008 

1 2 3 4 5 6 

Naam: 

OKRA-magazine, Kruiswoord november 2008, PB 40, 1031 Brussel, voor 

30 november 2008. De winnaars verschijnen in het februarinummer 2009. 

Voeg één postzegel van 0,54 euro toe (niet vastkleven). 

Straat: Nr.: 

Postnr.: Woonplaats: 

Tel.: E-mail: 

OKRA-lidnummer/trefpuntnummer: 

Kruiswoordraadsel 

Hoe heet het nieuwe persoonlijke alarmsysteem van de CM? 

Vergeet niet een postzegel van 0,54 euro toe te voegen! 

7 

4 

1 

3 

5 

7 

6 

2

Sudoku 

Alle cijfers van 1 tot en met 9 

moeten één keer voorkomen in 

alle kolommen, in alle rijen en in 

elk van de 9 vierkantjes van 3 

keer 3 vakjes. 

62 prijzen! 

■ 10 pakketten van zes kristallen wijnglazen 

Elk glas is gedecoreerd met een 

kunstwerk van verstandelijk 

beperkte kunstenaars van 

Beautiful People. (www.beau- 

tifulpeoplefoundation.org) 

Je steunt Beautiful People als 

je voor 31 december een bril 

met Varilux-glazen van Essilor 

koopt. Bij de aanschaf van je 

bril, krijg je het wijnglazen- 

pakket cadeau. Deelnemende 

opticiens op www.varilux.be. 

Waarde 75 euro. 

■ Waardebon van 125 euro… 

Te gebruiken in De Kinkhoorn, Ravelingen of Ol Fosse d’Outh. Een 

heerlijk ontspannend verblijf gegarandeerd. Aan zee of in de 

Ardennen. 

Info 

■ De Kinkhoorn, Zeedijk 330, 8400 Oostende, 059 70 16 97, 

fax 059 80 90 88, receptie@dekinkhoorn.be, 

www.dekinkhoorn.be. 

■ Ravelingen, Zeedijk 290, 8400 Oostende, 

059 55 27 55, fax 059 55 27 59, 

info@ravelingen.be, www.ravelingen.be. 

■ Ol Fosse d’Outh, rue Ol Fosse d’Outh 1, 

6660 Houffalize, 061 28 88 01, 

fax 061 28 88 04, olfosse@olfossedouth.com, 

www.olfossedouth.com. 

Ravelingen De Kinkhoorn 

■ 51 boeken 

■ 10 exemplaren van De verlichte kamers van 

Richard Mason. Waarde 29,90 euro. 

■ 5 exemplaren van De laatste Mazurka van 

Andrew Tarnowski. Waarde 17,90 euro. 

■ 5 exemplaren van De stad der wonderen van 

Eduardo Mendoza. Waarde 19,95 euro. 

■ 10 exemplaren van Het wijnboek. 

Waarde 7,95 euro. 

■ 5 exemplaren van Afscheid nemen van Laurens 

De Keyzer. Waarde 17,95 euro. 

■ 5 exemplaren van Albert 2 van Christian 

Lapork. Waarde 19,95 euro. 

■ 5 exemplaren van Lekker dichtbij. 

Waarde 19,95 euro. 

■ 1 exemplaar van Vlaanderen in de 

tijd van de kleine patatten van 

Julien van Remoortere. Waarde 

17,50 euro. 

■ 5 pakketten met De Geuzenhoek te 

Horebeke, geschiedenis van de 

Geuzenhoek; Wie was toch die 

Abraham Hans van Daniël Walraed; 

Groeninghe, een heruitgave uit 

2000 van een werk van A. Hans. 

Waarde 27 euro. 

speel en win 

51

HOREN, ZIEN EN… SCHRIJVEN 

‘Medicijnen maken 200 000 doden’, zo kopt een krant. 

Met een gebaar van ‘zie je wel!’ duwt mijn man ze 

onder mijn neus. Op dat moment leg ik zorgzaam zijn 

ochtendpilletjes klaar. Twee voor Marcel, drie voor 

mij. Hij zeurt, ik slik. Ons dagelijkse meningsverschil. 

Achter een sensationele krantenkop loert gevaar. De 

titel wordt gelezen, de rest van het stuk vaak niet. Zo 

ontstaan kwakkels. Het bewuste artikel verduidelijkt 

dat niet de medicijnen dodelijk zijn, wel het verkeerde 

gebruik ervan. We spelen toch zo graag zelf doktertje. 

We weten het telkens beter. We stoppen een antibio- 

ticakuur te vroeg en nemen een tijdje later de reste- 

rende pillen als we ons minder goed voelen. Of we 

gebruiken medicijnen die voor iemand anders werden 

voorgeschreven. Dat is geen goed idee. Dat wij Belgen 

grootverbruikers zijn van geneesmiddelen, is al langer 

geweten. Voor de pijn, voor de pep. Zo zong Jasperina 

De Jong het jaren geleden al. 

Onze zoon die beroepshalve met gezondheid bezig is, 

drukt ons steeds op het hart dat de huisdokter de 

eerste lijn is naar onze gezondheid. Gezondheidszorg 

is geen shoppingcenter, waar je deur in deur uit 

gaat. 

Dat moet je mij niet zeggen, ik heb dat van thuis mee- 

gekregen. De huisdokter is je vertrouwenspersoon. 

Wij hadden een huisarts uit de duizend: een knappe 

man, rijzige figuur. Het haar zorgvuldig achteruitge- 

kamd, krulletjes in zijn nek. Hij rook altijd lekker. In 

de winter droeg hij een overjas in een speciale kleur 

blauw. Zijn dokterstas was glanzend zwart. Het is 

jaren geleden, maar als ik mijn ogen sluit, zie ik hem 

zo voor mij. 

Griet en Wivina… om de beurt… 

Doktertje spelen? 

52 


Als kind was ik dikwijls ziek. Altijd had ik heel hoge 

koorts. Bij mijn moeder moest ik niet flauw doen. 

Maar als ik werkelijk ziek was, kreeg ik de beste zor- 

gen en kon de dokter er niet snel genoeg zijn. Ziek 

zijn, vond ik ellendig. Als de dokter zei dat hij me vlug 

gezond zou maken, vertrouwde ik die man zo dat ik 

me op slag beter voelde. Al waren het natuurlijk de 

voorgeschreven geneesmiddelen die daarvoor zorg- 

den. Mijn moeder waakte over de pillen en siroopjes. 

Ze deed altijd strikt wat de huisarts zei. Soms ging ik 

voor de een of andere kleinigheid alleen op consult. 

Andere wachtenden vroegen dan verbaasd waarom ik 

helemaal alleen in de wachtkamer zat. “De dokter 

kent mij”, antwoordde ik. En dat was ook zo. Als het 

mijn beurt was en de arts verscheen in zijn helderwit 

gesteven doktersjas, klonk het: “kom maar”. Dan 

keek ik naar de anderen met een blik van ‘zie je wel, 

hij weet wie ik ben’. 

Dat is allemaal meer dan een halve eeuw geleden. 

Dokters, onderwijzers, burgemeesters en pastoors 

zijn niet meer de notabelen van het dorp naar wie de 

hele gemeenschap opkijkt. We spreken ze niet meer 

vol ontzag aan. We noemen ze gewoon bij hun naam. 

Mensen zijn mondiger geworden. Maar ik blijf me hou- 

den aan wat ik uit mijn jeugd meekreeg. Ik vertrouw 

mijn huisdokter en volg hem. Zijn diagnose en voor- 

schriften zijn mijn leidraad. Ik doe zoals mijn moeder 

het me leerde en slik iedere dag mijn pilletjes en leg 

die van Marcel zorgvuldig klaar. En ik kijk erop toe dat 

hij ze inneemt. 

We hebben geluk, al beseffen we het niet altijd. En we 

mogen onze huisarts vrij kiezen. Dat is niet overal zo. 

Ik voel me veilig bij onze huisarts. Bovendien is hij 

jonger dan Marcel en ik, dus kunnen we nog een 

tijdje op hem terugvallen. En mocht het ooit anders 

uitdraaien, is onze gezondheidszorg toch verzekerd. 

Twee van onze kleindochters zijn immers gestart met 

de studie geneeskunde. Je eigen bloed kan je toch 

vertrouwen. 

Hou het gezond en luister naar je dokter. Een wijze 

raad die ik je geef! 

Ik doe zoals mijn moeder het me leerde en 

slik iedere dag mijn pilletjes en leg die van 

Marcel zorgvuldig klaar. 

Wivina

‘Hansmuseum’ 

Het verhaal van de Geuzenhoek gelezen 

blz. 36-37? Maak kans op een gratis duo- 

ticket voor het Abraham Hansmuseum en 

stuur voor 30 november 2008 onderstaan- 

de bon naar OKRA-magazine, Joke Callens, 

‘Abraham Hans’, PB 40, 1031 Brussel of 

mail naar joke.callens@okra.be met ver- 

melding ‘Abraham Hans’. 

■ Info: voor individuele bezoekers: open op zonen feestda- 

gen van 14.30 tot 17.30 uur, behalve van 15 december tot 15 

januari. 

Andere uren kunnen steeds op afspraak. 

Voor groepen: op afspraak. Arrangementen zijn verkrijgbaar 

voor alle formules. 

■ Toegangsprijs: 

het museum tijdens de bezoekuren: 1,50 euro 

Museum met rondleiding en bezoek aan kerkhof, de oude en 

nieuwe kerk: 2 euro. 

■ Contact: Abraham Hansgenootschap: Erik Lagaert, 

Hundelgemsesteenweg 475, 9820 Merelbeke, 09 230 95 20, 

lagaert.erik@skynet.be, www.museumabrahamhans.be. 

Naam en voornaam: 

Straat en nr.: 


E-mail: 

‘Dit is onze aarde’ 

Maak kans op een van de 20 gratis 

tickets (waarde 10 euro) voor deze 

prestigieuze tentoonstelling. Stuur 

voor 30 november deze bon naar 

OKRA-magazine, Joke Callens, Dit is 

onze aarde, PB 40, 1031 Brussel of 

mail naam en adres naar joke. 

callens@okra.be met de mededeling 

‘Dit is onze aarde’. 

■ Info: tot 26 april 2009 in Turn & Taxis, Havenlaan 

86C, 1000 Brussel, info@expo-terra.be, 02 549 60 49. 

Maandag en dinsdag: van 9.00 tot 17.00 uur, woensdag 

van 9.00 tot 21.00 uur; donderdag en vrijdag van 9.00 tot 

17.00 uur; zaterdag en zondag van 10.00 tot 18.00 uur. 

■ Tickets: 10 euro. 




Telefoon: 

E-mail: 

WIN 20 GRATIS TICKETS 

WIN GRATIS DUOTICKET 

OKRA-LIDKAART = GELD WAARD 

WIN 20 GRATIS TICKETS 

‘Omo. Herders & design’ 

Maak kans op een van de 20 gratis tic- 

kets (waarde 6 euro) en geniet van deze 

culturele smeltkroes in Afrika. Stuur voor 

30 november deze bon naar OKRA-maga- 

zine, Joke Callens, Omo, PB 40, 1031 

Brussel of mail naam en adres naar joke. 

callens@okra.be met de mededeling Omo. 

■ Info: van 9 november tot 31 augustus 2009 in het 

Afrikamuseum van Tervuren, Leuvensesteenweg 13, 02 

769 52 11, www.africamuseum.be. 

Open van dinsdag tot vrijdag van 10.00 tot 17.00 uur, 

zaterdag en zondag van 10.00 tot 18.00 uur, gesloten op 

maandag, 1 mei, kerst- en nieuwjaarsdag, gesloten om 

15.00 uur op 24 en 31 december. 

■ Tickets: 6 euro, senioren 5 euro. 




Telefoon: 

E-mail: 

WIN GRATIS TICKETS 

‘Kerst & Creatief Beurs’ 

De Kerst & Creatief Beurzen bieden origi- 

nele geschenkartikelen, gastronomie en 

creativiteit. Dit alles in een sfeervol kader 

met honderden versierde kerstbomen, 

duizenden kerstlichtjes en tal van boeien- 

de attracties voor jong en oud! Gratis toegang en cadeautje 

voor elk kind. 

■ Waar en wanneer? 

15 en 16 november 2008: Nekkerhal Mechelen. 

22 en 23 november 2008: Kortrijk Xpo. 

29 en 30 november 2008: Antwerp Expo. 

6 en 7 december 2008: Flanders Expo Gent. 

■ Tickets: 6,50 euro; 60+: 5,50 euro. 

■ Info: 03 543 90 90, www.hobbysalon.be. 

Win een van de 125 gratis tickets voor Antwerpen en Gent en 

stuur voor 15 november 2008 deze bon naar OKRA-magazine, 

Joke Callens, ‘Kerst & Creatief Beurs’, PB 40, 1031 Brussel of 

mail naam en adres naar joke.callens@okra.be met vermelding 

‘Kerst & Creatief Beurs’. 




E-mail: 

53

OKRA-magazine 

ledenmagazine van OKRA vzw 

PB 40, 1031 Brussel 

02 246 44 37, fax 02 246 44 42, 

www.okra.be, magazine@okra.be 

Redactie 

Lieve Demeester, Nele Joostens, 

Chris Van Riet 

Redactieraad 

Aureel Chanterie, Magriet 

Daenen, Herman De Leeuw, 

Erik Lauwers, Hilde Masui, Wivina 

Somers, Griet Trioen, 

Dirk Van Beveren, 

Jan Vandecasteele, 

Cois Van Roosendael, 

Hugo Verhenne 

Verantw. uitgever 

Jan Vandecasteele, 

Vier Uitersten 19, 8200 Brugge 

Vormgeving 

gevaert graphics nv 

Coverbeeld 

Emy Elleboog 

colofon OKRA-regio’s 

Druk 

Corelio Printing, Erpe-Mere 

Reclameregie 

Publicarto 

Langestraat 170, 1150 Brussel 

02 779 00 00 

fax 02 779 16 16 

com@publicarto.be 

Oplage: 178 170 exemplaren. 

Zonder schriftelijke toestemming 

van de uitgever mag geen enkele 

tekst of illustratie geheel of 

gedeeltelijk worden gereproduceerd. 

Advertenties vallen niet 

onder de verantwoordelijkheid 

van de uitgever. 

OKRA-magazine, trefpunt 55+ is 

aangesloten bij de Unie van de 

Uitgevers van de Periodieke Pers. 

Het december-januarinummer 

verschijnt uiterlijk op 

27 november 2008. 

54 


Antwerpen 

Nationalestraat 111, 

2000 Antwerpen 

03 220 12 80 

fax 03 220 17 68 

antwerpen@okra.be 

www.okra.be/antwerpen 

Brugge 

Oude Burg 23, 8000 Brugge 

050 44 03 81 

fax 050 44 03 90 

brugge@okra.be 

www.okra.be/brugge 

Brussel 

Bergensesteenweg 436, 

1070 Brussel 

02 555 08 30 

fax 02 555 08 39 

brussel@okra.be 

www.okra.be/brussel 

Ieper 

Sint-Jacobsstraat 24, 

8900 Ieper 

056 26 63 40 

fax 056 26 63 06 

ieper@okra.be 

www.okra.be/ieper 

Kempen 

Korte Begijnenstraat 22, 

2300 Turnhout 

014 40 33 50 

fax 014 40 33 52 

kempen@okra.be 

www.okra.be/kempen 

Kortrijk 

Wijngaardstraat 48C, 

8500 Kortrijk 

056 23 37 43 

fax 056 23 37 04 

kortrijk@okra.be 

www.okra.be/kortrijk 

open kristelijk respectvol actief 

02 246 44 43 

02 246 44 47 

02 246 44 43 

02 246 39 44 

OKRA-Limburg vzw 

Koningin Astridlaan 33, 

3500 Hasselt 

011 26 59 30 

fax 011 22 59 50 

limburg@okra.be 

www.okra.be/limburg 

Mechelen vzw 

Begijnenstraat 18 bus 2, 

2800 Mechelen 

015 40 57 45 

mechelen@okra.be 

www.okra.be/mechelen 

Midden-Vlaanderen 

www.okra.be/middenvlaanderen 

Poel 8, 9000 Gent 

09 269 32 15 • 09 269 32 16 

middenvlaanderen@okra.be 

■ Aalst 

Hopmarkt 10, 

9300 Aalst 

053 76 16 53 

fax 053 76 15 16 

aalst@okra.be 

■ Eeklo 

Garenstraat 46, 9900 Eeklo 

09 376 13 40 

fax 09 376 12 99 

eeklo@okra.be 

■ Gent 

Poel 8, 9000 Gent 

09 269 32 15 

gent@okra.be 

■ Oudenaarde 

Sint-Jozefsplein 7, 

9700 Oudenaarde 

055 33 47 33 

fax 055 33 47 94 

oudenaarde@okra.be 

02 246 44 36 

02 246 44 35 

02 246 42 09 

02 246 42 07 

02 246 44 34 

02 246 44 47 

Oost-Brabant 

Platte Lostraat 541, 

3010 Leuven 

016 35 96 94 

fax 016 35 95 55 

oostbrabant@okra.be 

www.okra.be/oostbrabant 

Oostende 

Ieperstraat 12, 8400 

Oostende 

059 55 26 90 

fax 059 55 26 12 

oostende@okra.be 

www.okra.be/oostende 

Roeselare 

Beversesteenweg 35, 

8800 Roeselare 

051 26 53 07 

fax 051 22 59 80 

roeselare@okra.be 

www.okra.be/roeselare 

Tielt 

Oude Stationsstraat 12, 

8700 Tielt 

051 42 38 08 

fax 051 40 89 79 

tielt@okra.be 

www.okra.be/tielt 

Waas en Dender 

■ Dendermonde 

Bogaerdstraat 33, 

9200 Dendermonde 

052 25 97 90 

fax 052 22 97 75 

dendermonde@okra.be 

■ Land van Waas 

de Castrodreef 1, 

9100 Sint-Niklaas 

03 760 38 66 

fax 03 766 38 17 

waasland@okra.be 

www.okra.be/waasendender 

Algemeen secretariaat | www.okra.be | secretariaat@okra.be 

www.okrasport.be | 02 246 44 41 

OKRA-CM- 

Pensioendienst 

02 246 44 31 

Studiedienst 

02 246 44 40 

02 246 39 45 

Communicatie 

02 246 44 37 

02 246 44 33 

02 246 57 71 

Websites 

02 246 44 44

Elegant het najaar in met SKM 

5 EURO REISVERGOEDING - BIJ AANKOOP VAN 125 EURO (DIRECT VERREKEND AAN DE KASSA) 

10 EURO REISVERGOEDING OF ÉÉN FLES CHAMPAGNE - BIJ AANKOOP VAN 250 EURO 

MEESTER-KLEERMAKER SINDS 1870 

Alle dagen open van 9u30 tot 18u - Zon en feestdagen gesloten - 4.500 m2 winkelruimte - Gezellig 

restaurant - Parking voor 300 wagens - Winkel toegankelijk voor rolstoelgebruikers - Rolstoelen 

ter beschikking - Lift - Airco - Kinderafdeling met speelruimte - Autobus lijn 50.0 aan de Rooseveltplaats 

te Antwerpen en station Mechelen tot aan de halte ‘Leugstraat’/SKM - www.skm.be 

A12 •BOOMSESTEENWEG 35 • 2630 AARTSELAAR • 03 887 38 41

November 2008 - OKRA Trefpunt Lendelede

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?