Jaap van Zuylen - Museum Volkenkunde

3. Net ontdekt
JAAP VAN ZUYLEN, EEN NEDERLANDER IN OOST-GROENLAND © CUNERA BUIJS & PETER VAN ZUYLEN
Digitale publicaties van het Rijksmuseum voor Volkenkunde
Oost-Groenland in de dertiger jaren, zo’n vijftig jaar na de ontdekking door de Deense marineluitenant
Gustav Holm, was een samenleving in verandering.
Gustav Holm aan boord van een van de “vrouwenboten”, de umiak, tijdens zijn ontdekkingsreis van 1884 langs de oostkust van
Groenland (foto Nationaal Museum Kopenhagen). Rechts een fotoportret van Holm (1849-1940). (Bron: Internet)
Toen Holm de oostkust exploreerde, leefden de mensen nog als jagers en vissers, verspreid langs de
fjorden van een groot gebied. In de winter woonden zij in stenen woningen half in de grond ingegraven
en in de zomer verhuisden ze naar huidententen. Traanlampen voorzagen in verwarming en
verlichting en men kookte er ook het voedsel, voornamelijk zeehondenvlees, op. De Oost-
Groenlanders verplaatsen zich met hondensleden, kajaks en umiaks, grote huidenboten geroeid door
de vrouwen. In 1894 werd de eerste handelspost in Tasiilaq opgericht. Vanaf die tijd raakten de Oost-
Groenlanders, die voorheen geïsoleerd geleefd hadden, in versneld tempo gewend aan westerse
producten, zoals geweren, textiele kleding, metalen pannen en potten, voedsel in blik en alcohol.
Deense en Groenlandse dominees namen de kerstening van de bevolking voortvarend ter hand en in
de twintiger jaren werden de laatste ‘heidenen’ bekeerd tot de Lutherse godsdienst. Grote
veranderingen deden zich ook voor op politiek, economisch en sociaal vlak.
8