boekbesprekingen - Historische vereniging Oud Leiden

BOEKBESPRE KINGEN
stoot, en daarbij moest men voorzichtig te werk gaan. Het bij elkaar brengen
van kanonnen, gotel ingen, (draaijbassen en andere (vuurlwa pens, en alle bijbehorende
munitie, maar ook eenvoudige wapens als verrejagers (polsstokken
met een scherpe punt, te gebruiken als speer) en slagwapens. De benodigde
schuiten en schepen , waaronder galeien (roeischepen). De benodigde bem anningen,
vaak geronseld in de steden, niet alleen ervaren zeelui, maar ook veel
simpele roeiers. De onmisbare pioni ers (voor grondwerk, waaronder het
doorsteken van kaden), piekeniers en haakbusschieters, liefst toch wel een
beetje geoefend. Alleen aan volk werd al zo'n achtduizend man ingezet.
En dan het voedsel, niet alleen voor deze vechtersbazen, maar ook voor de
bevolking van steden als Delft, Rotterdam en Gouda, plus de daar verblijvende
vluchtelingen uit de geïnundeerde omgeving, en uiteindelijk ook voor de
hongerende Leidenaars. Ongelofelijke hoe veelheden brood, bier, kaas en
haring, om maar de belan grijkste te noemen (alleen de officieren kregen
lekker fruit en zuidvruchten) waren nodig en waar kon je die vind en of
vorderen?
Het verhaa l is heel concreet en geeft weinig aan leiding tot het maken van
opmerkingen, met één uitzondering. Haast overal gebruikt de auteur de aanduiding
'het' Rijnland voor het Hoogheemraadschap van Rijnland. Er zijn
echter meer Rijnlanden dan dat in de omgeving van Leiden. Het was beter
geweest om het lidwoord niet zo te gebruiken. De conclusie mag wel zijn dat
de logistiek bepaald niet allang aan een schrijftafel bedacht was, maar haast
telkens ad-hoc op het laatst e nippertje geregeld werd, met grote missers als
bijvoorbeeld de inzet van r ézwaar geschut op r éwiebelende schuiten, maar
uiteindelijk met een eigenlijk onverdiend groot succes. Maar het ontzet van
Leiden was dan ook een wonder .. .
PIET DE BAAR
Riek Honings, Geleerdheids zetel, Hollands Roem ! Het literaire leven in Leiden
1760-1860. Primavera Pers, Leiden 2011. 497 p. ISBN 978-90 -5997-114-1.
€ 39,50.
Riek Honings is gepromoveerd op het literaire leven in Leiden in de periode
1760- 1860. Waarom, zo vraag je je af bij het do orworstelen van dit vuist-
201