Download Code van goede praktijk - Emis - Vito

maanden vertoonden een verhoogd risico op longkanker enkele jaren na blootstelling. Bij ratten
werd ontstaan van mesothelioom vastgesteld na blootstelling aan hoge concentraties amosiet of
crocidoliet gedurende slechts 1 dag.
Asbest wordt er ook van verdacht het risico op gastro-intestinale kanker te doen toenemen,
hoewel het bewijs minder consistent is dan voor longkanker of mesothelioom. De informatie
hiervoor is vooral afkomstig van drie studies. In enkele studies bij asbestarbeiders blootgesteld
via inademing werden kleine toenames in sterfte door gastro-intestinale kanker vastgesteld. Er
wordt verondersteld dat dit het gevolg is van de overdracht van ingeademde vezels van de
longen naar het spijsverteringsstelsel. Daarnaast wordt in een aantal studies gesuggereerd dat
bevolkingsgroepen met hoge concentraties asbestvezels in drinkwater een verhoogd risico
vertonen voor gastro-intestinale kanker. Tenslotte geeft een levenslange voedingsstudie in
ratten aan dat chrysotiel van gemiddelde lengte de frequentie van intestinale tumoren in
mannelijke ratten kan doen stijgen. Anderzijds zijn er verschillende bevindingen, die deze
associatie tegenspreken. Redenen zijn de vrij kleine toenames in sterfte door gastro-intestinale
kanker in de studies, de te korte opvolgingsperiode en inconsistentie tussen studies.
Respiratoire aandoeningen
Afzetting van asbest in de longen kan leiden tot substantiële fibrotische letsels en kan leiden tot
de dood. Deze aandoening wordt asbestose genoemd en resulteert uit een langdurige
ontstekingsreactie gestimuleerd door de aanwezigheid van vezels in de long. Alveolaire
macrofagen trachten de asbestvezels te omhullen om ze zo af te voeren. Korte vezels kunnen
op deze wijze verwijderd worden, lange vezels niet. Na enige tijd verplaatsen sommige vezels
zich van de long naar het interstitium met als gevolg additionele ontstekingen en ontwikkeling
van interstitiële pulmonaire fibrose en een toenemend verlies van longfunctie.
Het borstvlies kan ook aangetast worden als gevolg van blootstelling aan asbest. Het meest
voorkomende effect is de vorming van verdikte vezelige zones, plaques genaamd, maar ook
diffuse verdikkingen en fibrose kunnen optreden.
Een beperkt aantal studies rapporteert een toegenomen incidentie van laryngitis bij arbeiders
blootgesteld aan asbest. Deze informatie suggereert dat de bovenste luchtwegen ook kunnen
aangetast worden door blootstelling aan asbest.
Immunologische en lymforeticulaire effecten
Studies bij arbeiders die asbestgerelateerde aandoeningen hebben, geven aan dat het cellulair
immunsysteem bij deze patiënten verminderd kan zijn. Het is mogelijk dat een verstoord
immuunbewakingssysteem kan bijdragen tot de toegenomen incidentie van kanker bij mensen
blootgesteld aan asbest. Variatie in immuunsysteemcapaciteit zou een belangrijke determinant
kunnen zijn in het al dan niet ontwikkelen van kanker of asbestose in verschillende individuen en
bij gelijke blootstelling. Anderzijds is het vrij moeilijk om hierbij oorzaak en gevolg te bepalen.
4.2 Dosis-respons relaties
Dosis-respons relaties zijn beschikbaar voor beroepshalve blootstelling aan asbest. De dosisrespons
relaties zijn afhankelijk van asbesttype en van de activiteit waarbij asbestblootstelling
optrad. Er zijn een aantal onzekerheden in deze dosis-responsrelaties omwille van de
onzekerheid in de effectieve blootstelling van de cohortes en omwille van een gebrek aan kennis
omtrent de rookgewoonten in de bestudeerde groepen. Rookgedrag en asbestblootstelling
hebben een wederzijdse en versterkende invloed op het ontstaan van longkanker.
Het optreden van longkanker en mesothelioom wordt bepaald door de cumulatieve dosis; om
die reden worden dosissen uitgedrukt als v/ml-j (concentratie * blootstellingsduur).
18/69 Code van goede praktijk voor oriënterend bodemonderzoek, beschrijvend bodemonderzoek en risicoanalyse voor
asbestverontreiniging