les jeunes historiens ont la parole - Centre for Historical Research ...

les jeunes historiens ont la parole - Centre for Historical Research ... les jeunes historiens ont la parole - Centre for Historical Research ...

27.09.2013 Views

Karim JOUHARI (UCL) Studiedag voor jonge historici – Eerste Wereldoorlog – Tweede Wereldoorlog Journée d’étude “jeunes historiens” – Première Guerre mondiale – Seconde Guerre mondiale De troebele oorsprong en de oorlogsheldendaden van het vijfde Belgische SAS-eskadron. Onze masterproef probeerde het parcours op het spoor te komen dat door het 5th Belgian SAS Squadron werd afgelegd tijdens WO II. Op 8 mei 1942, toen de landmacht haar wonden likte na de nederlaag tijdens de 18daagse veldtocht, nam de ondersecretaris van Defensie – Henri Rolin – het besluit om de Compagnie Parachutiste Belge Indépendante op te richten. Een honderdtal soldaten vervoegde de rangen van deze nieuwe eenheid en begon een intensieve training. Zonder het te beseffen, begonnen ze een traditie die tot vandaag doorwerkt. Gedurende de hele Tweede Wereldoorlog bleef de geschiedenis van de Compagnie in donkere nevelen gehuld. Haar oprichting in mei 1942 kwam er na maanden van besluiteloosheid en in de twee jaar van training werden de parachutisten verplicht zich te schikken naar de directieven van de landmacht. Hun inspanningen werden in januari 1944 beloond toen de minister van defensie, Hubert Pierlot, besloot om ze te laten opgaan in de nieuwe SAS Brigade en dit aan de zijde van Britse en Franse parachutisten. Bijgevolg waren de militairen zeker dat ze deel zouden nemen aan de Bevrijding van Europa. Ze weten sindsdien dat de offers die ze gebracht hebben niet voor niets waren. We moesten een antwoord vinden op een aantal belangrijke vragen. We moesten klaarheid brengen in de context waarbinnen de eenheid het licht zag. De Belgische vrijwilligers waren vanaf januari 1942 in parachutetraining en de beslissing om een nieuwe eenheid te vormen kwam er pas in mei van datzelfde jaar. Hoewel er gedurende deze maanden geen sprake was van de vorming van een afzonderlijke eenheid, was het onmogelijk om na de zware inspanningen die ze hadden geleverd, bij de honderden gebrevetteerde parachutisten aan te kondigen dat ze als infanteristen zouden moeten dienen. De minister van defensie had geen andere keuze dan de Compagnie op te richten. We wilden ook begrijpen hoe een dergelijke verwarrende situatie kon ontstaan in de schoot van de landmacht. Daarom hebben we ons met de geheime diensten beziggehouden en in hoofdzaak met de 2 e Sectie en de Special Operation Executive, die belang leken te hebben bij de gunstige afwikkeling van het opzet. Hun wil om in contact te blijven met het bezette België en tegelijk te ontsnappen aan de betutteling door de Staatsveiligheid en de regering in Londen, verklaren hun geheime démarches. Het ontstaan van de Compagnie Parachutiste Belge Indépendante was een onvoldoende garantie dat de parachutisten ook daadwerkelijk aan de gevechten zouden deelnemen. De eenheid die in zeven haasten werd opgericht was in feite te klein om geïntegreerd te worden binnen de divisies van de Britse luchtmacht. De Belgische militairen vervolledigden dus hun training en deden daarbij hun voordeel met de talloze militaire scholen die Groot-Brittannië rijk was. Deze wat rustigere periode – de Compagnie stond geïsoleerd van de rest van de Landmacht – werd echter verstoord door de spanningen tussen de verschillende geledingen van de groep. De parachutisten hadden totaal verschillende achtergronden: Belgische vluchtelingen, legionairs, vrijwilligers uit de Vrije Wereld, enz. Ze waren afkomstig uit Vlaanderen, Brussel en Wallonië; het duurde enkele maanden alvorens de scheidingslijnen vervaagden en een echte groepsgeest ontstond. We hebben verschillende criteria onderzocht om inzicht te krijgen in de groepsdynamiek en te weten in welke mate het leven binnen de eenheid erdoor beïnvloed werd. Hun isolement heeft ons er ook toe 32

Studiedag voor jonge historici – Eerste Wereldoorlog – Tweede Wereldoorlog Journée d’étude “jeunes historiens” – Première Guerre mondiale – Seconde Guerre mondiale bewogen om aandacht te besteden aan de verhouding tussen de parachutisten en de rest van de landmacht en de politieke wereld. We wilden begrijpen hoe de Belgische parachutisten in deze periode gepercipieerd werden. Tot slot hebben we ook aandacht besteed aan de laatste fase van de Compagnie Parachutiste Belge Indépendante. In januari 1944 begon de Staatsveiligheid met een grote rekruteringscampagne onder de manschappen van de Compagnie om de uitgedunde rangen van haar agent-parachutisten te versterken. Volgens velen zou dit op termijn het einde van de Compagnie betekend hebben. Onzekere toekomstperspectieven maakten een deel van de manschappen gevoelig voor de voorstellen van de geheime diensten. Gelukkig nam de minister van defensie op dat ogenblik de beslissing om de eenheid onder te brengen bij de SAS brigade en dit als 5th Belgian SAS Squadron. De Belgische parachutisten konden eindelijk hun verworven vaardigheden ten dienste stellen van hun land. Ze waren actief tussen juli 1944 en juli 1945 en namen deel aan de campagnes in Frankrijk, België, Nederland en Duitsland en het tegenoffensief in de Ardennen. De geschiedenis van de Belgische parachutisten was zeer bewogen tussen de oprichting van hun Compagnie in januari 1942 en de integratie ervan in de schoot van de SAS brigade. Opgericht zonder concreet doel, in training zonder de zekerheid dat ze ooit aan het strijdgewoel zouden kunnen deelnemen en tot slot het mogelijke verdwijnen van hun Compagnie in januari 1944, is de geschiedenis van deze manschappen lange tijd uit het gezichtsgeld van het brede publiek gebleven. Toch was hun eenheid de meest gemobiliseerde van het hele Belgische leger. Onze verhandeling is in dat opzicht niet meer dan een eerste stap. De missies die ze ondernamen en het lot van de parachutisten na de oorlog moeten nog nader onderzocht worden. 33

Studiedag voor jonge historici – Eerste Wereldoorlog – Tweede Wereldoorlog<br />

Journée d’étude “<strong>jeunes</strong> <strong>historiens</strong>” – Première Guerre mondiale – Seconde Guerre mondiale<br />

bewogen om aandacht te besteden aan de verhouding tussen de parachutisten en de rest van de<br />

<strong>la</strong>ndmacht en de politieke wereld. We wilden begrijpen hoe de Belgische parachutisten in deze<br />

periode gepercipieerd werden.<br />

Tot slot hebben we ook aandacht besteed aan de <strong>la</strong>atste fase van de Compagnie Parachutiste<br />

Belge Indépendante. In januari 1944 begon de Staatsveiligheid met een grote<br />

rekruteringscampagne onder de manschappen van de Compagnie om de uitgedunde rangen van<br />

haar agent-parachutisten te versterken. Volgens velen zou dit op termijn het einde van de<br />

Compagnie betekend hebben. Onzekere toekomstperspectieven maakten een deel van de<br />

manschappen gevoelig voor de voorstellen van de geheime diensten. Gelukkig nam de minister<br />

van defensie op dat ogenblik de beslissing om de eenheid onder te brengen bij de SAS brigade en<br />

dit als 5th Belgian SAS Squadron. De Belgische parachutisten konden eindelijk hun verworven<br />

vaardigheden ten dienste stellen van hun <strong>la</strong>nd. Ze waren actief tussen juli 1944 en juli 1945 en<br />

namen deel aan de campagnes in Frankrijk, België, Neder<strong>la</strong>nd en Duits<strong>la</strong>nd en het tegenoffensief<br />

in de Ardennen.<br />

De geschiedenis van de Belgische parachutisten was zeer bewogen tussen de oprichting van hun<br />

Compagnie in januari 1942 en de integratie ervan in de schoot van de SAS brigade. Opgericht<br />

zonder concreet doel, in training zonder de zekerheid dat ze ooit aan het strijdgewoel zouden<br />

kunnen deelnemen en tot slot het mogelijke verdwijnen van hun Compagnie in januari 1944, is de<br />

geschiedenis van deze manschappen <strong>la</strong>nge tijd uit het gezichtsgeld van het brede publiek<br />

gebleven. Toch was hun eenheid de meest gemobiliseerde van het hele Belgische leger. Onze<br />

verhandeling is in dat opzicht niet meer dan een eerste stap. De missies die ze ondernamen en het<br />

lot van de parachutisten na de oorlog moeten nog nader onderzocht worden.<br />

33

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!