Nos dushi Boneiru, Karin Koolen - Ban Boneiru Bèk

zij dat ook mensen die buiten Bonaire of Nederlandse Antillen geboren zijn, ook ‘echte’
Bonaireanen kunnen worden, mits zij de taal spreken en hart voor het eiland hebben. Het
gaat volgens hen meer om een instelling, een bepaalde mentaliteit dan een geboorte. Dit
klopt voor een groot deel, maar toch blijken zaken als afkomst, geboorteplaats en huidskleur
nog bepalend. Wanneer men spreekt over ‘de’ Caribische identiteit of de Caribische culturele
arena wordt deze veelal voorgesteld als Afro-Caribisch in essentie, zo stelt Oostindie (1997: 275)
en dit lijkt op Bonaire toch ook nog het geval te zijn. Toch blijkt dit niet allesbepalend en wordt
er in de dagelijkse praktijk ook wel gesproken over ‘zwarte Makamba’s’. Hiermee worden
Caribische Nederlander aangeduid die door hun mentaliteit meer ‘Nederlands’ zijn dan
‘Bonaireaans’.
Boi: je moet affiniteit hebben, geschiedenis kennen, affiniteit met cultuur hebben (…). Als ik mensen
vraag wat het verschil is tussen vroeger en nu, zegt men dat men vroeger veel meer met elkaar
leefden, alles wat gebeurde. Maar dat is nu een beetje verloren gegaan. Waarden en normen, er
waren andere waarden en normen toen, dat was gewoon met elkaar meeleven, mensen helpen,
saamhorigheidsgevoel. De manier van omgaan met mensen, dat vind ik het belangrijkst. Het moet
vanuit het binnenste van de mensen komen. Men is bezig om te overleven, weet je, en dan denken ze
niet eens meer aan andere mensen.
De Bonaireaan wordt voorgesteld als beleefd, gesloten, bescheiden en afwachtend. Dit
karakter wordt zelfs in het volkslied bezongen, lijkt hiermee een vaststaand feit geworden, in
plaats van de tijdelijke uitkomst van een proces, en wordt hiermee losgekoppeld van de
historie.
65