Nos dushi Boneiru, Karin Koolen - Ban Boneiru Bèk

“De muziek van Bonaire is een symbiose, het is ontstaan uit import. Een eigen draai geven, een eigen
sausje geven, aan de import. Zo is het met eten, zo is het met drinken, zo is het met muziek, zo is het
met hoe en wie we zijn. Ik ben genetisch gezien afkomstig uit heel veel continenten. Ik ben zeker niet
vanuit Bonaire ontstaan als genetische entiteit. En zo is het met mijn culturele beleving en mijn geest,
dus ik ben een wereldburger en de meesten Bonairianen zijn dat.”
Bovenstaand citaat is van Glenn Thodé, de gezaghebber van het eiland. Wat hij hier zegt
over Bonaire kan feitelijk over het Caribische gebied ansich gezegd worden. Oostindie noemt
een geïmporteerde ‘flora en fauna’ aan migranten die het Caribische gebied haar
heterogene karakter gegeven hebben. (Oostindie 1997, 2006; Van der Pijl 2007: x). Oostindie
(2006: 215) beschrijft de gemeenschappelijke identiteit van de Caraïben hiermee als
paradoxaal en stelt dat wat men naast een verleden van kolonisatie en slavernij deelt een
sterke mate van heterogeniteit is (1997: 321). Dit geldt zowel tussen als ook op de eilanden.
Ook het land Nederlandse Antillen vormt geen homogene eenheid. Over de Nederlandse
Antillen schrijft Miriam Sluis (2004) zelfs dat zij niet bestaan, dat de Nederlandse Antillen
weliswaar een politiek eenheid vormen, of hebben gevormd, maar als natie nooit bestaan
hebben. Een fictief land. Een staat zonder natie. “The Netherlands Antilles exist only in the
Netherlands” (De Jong 2007: 107). Met andere woorden: de Nederlandse Antillen hebben
nooit als een ijzersterke of alomvattende bron van (culturele) identificatie gediend. De
insulaire, eilandidentiteiten hebben daarentegen dienst gedaan als bron voor gevoelens van
identificatie en home & belonging.
“Als je kijkt naar de geschiedenis, dan heeft Bonaire nooit de kans gehad om zich eigenlijk te
ontplooien, en te weten, wie ben ik nu en wat is mijn identiteit? Want er was altijd een groter broer of
zus die nog over Bonaire was. Bonaire heeft nooit de kans gehad om te zeggen: dit is wat ik wil, dit is
wat ik voel.” (pastoor Ramiro Richards)
Wanneer we opnieuw kijken naar de geschiedenis van Bonaire kunnen we stellen dat het
eiland altijd deel heeft uitgemaakt van grotere politieke eenheden. Allereerst als kolonie,
later als onderdeel van het land Nederlandse Antillen en nu gaat Bonaire een directe band
met Nederland aan. ‘De’ Bonaireaan is moeilijk te definiëren, daar de bevolking van oudsher
een mestize van etniciteiten is en de Bonaireaan Indiaanse, Europese alsook Afrikaanse roots
heeft. Over de Bonaireaanse cultuur kan eveneens gezegd worden dat zij van oudsher een
43