Nos dushi Boneiru, Karin Koolen - Ban Boneiru Bèk
Nos dushi Boneiru, Karin Koolen - Ban Boneiru Bèk Nos dushi Boneiru, Karin Koolen - Ban Boneiru Bèk
lichamen, uiteindelijk bijzondere gemeentes van Nederland worden 2 . Waar Curaçao en Sint Maarten dus losser komen te staan ten opzichte van Nederland, krijgen de BES-eilanden juist nauwere betrekkingen met en integratie in het ‘moederland’. Voor hen komt Nederland dichterbij. Mijn onderzoek heeft zich afgespeeld tegen het licht van deze staatkundige verandering. Nadat ik een artikel in het NRC Handelsblad gelezen had, stond mijn besluit vast: ik moest naar Bonaire toe. Wat gebeurt er op een klein eiland, met een eigen unieke insulaire identiteit, wanneer zij een toekomstige staatkundige structuur aangaat als gemeente van de voormalige kolonisator? Deze nieuwsgierigheid heeft mijn uiteindelijke onderzoeksvraagstelling geïnspireerd. De antropologie beschrijft een wereld die steeds meer fluïde en interdependent wordt, waarin nationale en lokale identiteiten ondermijnd en overstegen worden door grotere overkoepelende eenheden (Appadurai 1996; Bauman 1998; Inda & Rosaldo 2008). Een proces dat zich gelijktijdig voordoet, zelfs afhankelijk is van deze mondiale ontwikkeling, is de opleving of een (her)nieuw(d)e bewustwording en articulatie van een nationale, etnische of culturele identiteit. Dit proces zien we overal ter wereld in allerlei facetten ontstaan (Van der Pijl 2009: xxiii). Mijn veldwerk heeft uitgewezen dat er op Bonaire een sterke behoefte is om de Bonaireaanse cultuur en culturele identiteit te articuleren, om deze te documenteren, te archiveren en hiermee te conserveren. Deze articulatie is in kracht toegenomen sinds de afspraken die met Nederland zijn gemaakt. Bonaire wordt straks een integraal onderdeel van Nederland en veel (niet alles) van de Nederlandse wet- en regelgeving zal op het eiland ingevoerd gaan worden. Dit wordt als het ware van buitenaf opgelegd en Bonaire ervaart een beperkte zeggenschap over de nieuwe situatie. De eilandbewoners lijken heen en weer geslingerd te worden tussen gevoelens van hoop en verwachting tegenover angst voor verlies van eigenheid en culturele identiteit. Daarbij voelt de eilandbevolking zich nu al overstroomd worden door Nederlanders, die niet perse in aantal bedreigend zijn, maar des te meer door hun sociaal-economische status, ondernemingszin en attitude. De nieuwe situatie, waar Bonaire straks de vruchten van zou moeten plukken, wordt er volgens velen één waar de echte Bonaireaan in de minderheid zal komen, de sociaal-economische ongelijkheid toeneemt en waarin de Bonaireaanse cultuur, de normen en waarden en de 2 http://www.gov.an en http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/nederlandse-antillen-en-aruba#ref-minbzk 10
levenswijze, in de verdrukking zal raken of zelfs helemaal uitgeveegd en vergeten zal worden. Het zou al te gemakkelijk zijn om cultuuropleving te beschouwen als een gevolg van de (dreiging van) staatkundige hervormingen en demografische verschuivingen. Ik ben van mening dat dit verband wel degelijk aanwezig is, en hiermee plaatst mijn studie zich in het grotere debat omtrent het zoeken naar lokale identiteitsbronnen in een tijdperk van mondialisering, maar mijns inziens is het principe van macht een even belangrijke speler. Cultuur is in deze context evengoed een instrument om tegenwicht te geven tegen een veronderstelde ‘zij’, alsook een (symbolisch) middel tot identiteit- en groepsvorming. De wetenschap heeft inmiddels een punt van overeenstemming bereikt over het veranderlijke, relationele en fluïde karakter van cultuur en (culturele) identiteiten. Zeker op een Caraïbisch eiland als Bonaire, waar de bevolking en de folklore in al haar uitingsvormen telkens een tijdelijke uitkomst van een voortdurend proces zijn, is de zoektocht naar authenticiteit op zijn minst een uitdaging. Het feit dat de wetenschap overeenstemming heeft bereikt over het constructionele karakter van identiteit, betekent niet dat individuen en groepen zelf dit eveneens doen. Sterker, om welke reden dan ook, cultuur wordt in de praktijk voortdurend geëssentialiseerd en gereïficeerd. Deze gereïficeerde cultuur wordt vervolgens inzet in de strijd om stem, invloed en schaarse goederen binnen een ongelijk machtsveld. Het is mijns inziens interessant om te kijken naar de wijze waarop dit gebeurt en welke doelen er worden nagestreefd. Ik zal aantonen dat ‘de’ Bonaireaan, evenals ‘de’ Bonaireaanse cultuur van oudsher een mestize is, een ontwikkelingsproces, ontstaan door een rijke geschiedenis van kolonisatie, migratie en slavernij. Hoewel dit een voortdurend proces is, en de sociale wetenschap een punt van overeenstemming bereikt heeft over het processuele, relationele en constructionele karakter van cultuur en (culturele) identiteit, wordt dit proces op een bepaald moment, en om verschillende redenen, bevroren door mensen zelf. Binnen mijn onderzoek en tijdens het schrijven van deze scriptie heb ik cultuur beschouwd als een geheel van symbolische betekenisgeving welke voortdurend ge(re)construeerd wordt door de verschillende spelers in het veld. Cultuur is in deze context constructioneel, processueel en relationeel. 11
- Page 1 and 2: “Nos Dushi Boneiru!” Zoeken naa
- Page 3 and 4: Bonaire Flamingo's beelden roze zac
- Page 5 and 6: Samenvatting ......................
- Page 7 and 8: maar mag haar unieke karakter niet
- Page 9: Nos dushi Boneiru, vertaald ‘ons
- Page 13 and 14: slaven en de gestraften vormden, sa
- Page 15 and 16: Mijn onderzoek heeft voornamelijk p
- Page 17 and 18: Hoofdstuk 2: “Wij zijn alvast aan
- Page 19 and 20: eschouwen, ook modern en actueel en
- Page 21 and 22: “It is not independence per se th
- Page 23 and 24: van het citaat van Hillebrink, is h
- Page 25 and 26: “De staatkundige verandering gaat
- Page 27 and 28: Tot zover heb ik in dit hoofdstuk a
- Page 29 and 30: “Hoeveel mag er opgeofferd worden
- Page 31 and 32: hadden die ook weer tweede en derde
- Page 33 and 34: en migranten van overige Caribische
- Page 35 and 36: meer toerisme trekt en economisch e
- Page 37 and 38: Samenvatting Tot zover heb ik aange
- Page 39 and 40: Hoofdstuk 3: Cultuur op Bonaire Kad
- Page 41 and 42: (Kottak 2008: 586). Binnen het iden
- Page 43 and 44: “De muziek van Bonaire is een sym
- Page 45 and 46: is gekomen, wordt deze constructie
- Page 47 and 48: eiland is hiervoor het oude ‘pakh
- Page 49 and 50: Onderstaande twee foto’s zijn gem
- Page 51 and 52: Het creëren van verschil In het vo
- Page 53 and 54: Hier vind ik een verklaring voor wa
- Page 55 and 56: Naast ingebeeld, moet deze gemeensc
- Page 57 and 58: we bij het andere discours, wordt d
- Page 59 and 60: verspillen. “Dit is echt Bonairea
levenswijze, in de verdrukking zal raken of zelfs helemaal uitgeveegd en vergeten zal<br />
worden.<br />
Het zou al te gemakkelijk zijn om cultuuropleving te beschouwen als een gevolg van<br />
de (dreiging van) staatkundige hervormingen en demografische verschuivingen. Ik ben van<br />
mening dat dit verband wel degelijk aanwezig is, en hiermee plaatst mijn studie zich in het<br />
grotere debat omtrent het zoeken naar lokale identiteitsbronnen in een tijdperk van<br />
mondialisering, maar mijns inziens is het principe van macht een even belangrijke speler.<br />
Cultuur is in deze context evengoed een instrument om tegenwicht te geven tegen een<br />
veronderstelde ‘zij’, alsook een (symbolisch) middel tot identiteit- en groepsvorming. De<br />
wetenschap heeft inmiddels een punt van overeenstemming bereikt over het veranderlijke,<br />
relationele en fluïde karakter van cultuur en (culturele) identiteiten. Zeker op een Caraïbisch<br />
eiland als Bonaire, waar de bevolking en de folklore in al haar uitingsvormen telkens een<br />
tijdelijke uitkomst van een voortdurend proces zijn, is de zoektocht naar authenticiteit op<br />
zijn minst een uitdaging. Het feit dat de wetenschap overeenstemming heeft bereikt over<br />
het constructionele karakter van identiteit, betekent niet dat individuen en groepen zelf dit<br />
eveneens doen. Sterker, om welke reden dan ook, cultuur wordt in de praktijk voortdurend<br />
geëssentialiseerd en gereïficeerd. Deze gereïficeerde cultuur wordt vervolgens inzet in de<br />
strijd om stem, invloed en schaarse goederen binnen een ongelijk machtsveld. Het is mijns<br />
inziens interessant om te kijken naar de wijze waarop dit gebeurt en welke doelen er worden<br />
nagestreefd. Ik zal aantonen dat ‘de’ Bonaireaan, evenals ‘de’ Bonaireaanse cultuur van<br />
oudsher een mestize is, een ontwikkelingsproces, ontstaan door een rijke geschiedenis van<br />
kolonisatie, migratie en slavernij. Hoewel dit een voortdurend proces is, en de sociale<br />
wetenschap een punt van overeenstemming bereikt heeft over het processuele, relationele<br />
en constructionele karakter van cultuur en (culturele) identiteit, wordt dit proces op een<br />
bepaald moment, en om verschillende redenen, bevroren door mensen zelf.<br />
Binnen mijn onderzoek en tijdens het schrijven van deze scriptie heb ik cultuur beschouwd<br />
als een geheel van symbolische betekenisgeving welke voortdurend ge(re)construeerd wordt<br />
door de verschillende spelers in het veld. Cultuur is in deze context constructioneel,<br />
processueel en relationeel.<br />
11
Change language