Download het gratis complete e-book 'Dubbelgangersontmaskerd'.

waren meegegaan in de modernere ideeën over het bewegingsapparaat. Het kritiekloos volgen van
verouderde gedachten zou volgens Van der Bijl geleid hebben tot driekwart eeuw
ontwikkelingsachterstand. Deze stellingname kwam hem natuurlijk op veel commentaar te staan van
critici die de manuele therapie meestal niet inhoudelijk trachtten te doorgronden maar eenvoudigweg
afdeden als apekool en panacee. Van der Bijl daarover:
hangen groeit het panaceeplantje nog steeds in de kassen van hen die ziende blind
willen blijven. 1
Theoretische achtergronden
Het Systeem Van der Bijl werd ontwikkeld op de pijlers van de formele logica, de biomechanica en de
functionele morfologie. Het menselijke lichaam wordt samengesteld geacht uit de deelzwaartepunten
van het hoofd (met de nek), de borst (met de armen), en de buik (met de benen). Het gezamenlijke
zwaartepunt ligt ergens voor het heiligbeen, maar bij niemand op precies dezelfde plek. Dat geldt ook
voor de deelzwaartepunten, die liggen - ten opzichte van een denkbeeldig assenstelsel in het
horizontale vlak - nooit precies op de lichaamsas.
reformerende krachten die gegenereerd worden door spieren, gewrichtskapsels en de banden. Is er
evenwicht in dit krachtenspel dan kan mens (en dier) functioneren op een manier die de minste energie
kost. Dit wordt het minimum principle genoemd, een axioma dat dicteert dat een ieder bij voorkeur
beweegt op een manier die in de gegeven situatie het minste energieverlies oplevert.
Het bewegen wordt, met andere woorden, zo ingericht dat de evenwichtstoestand niet of zo weinig
mogelijk wordt verstoord. De deelzwaartepunten dringen aan het lichaam bewegingspatronen op die
gekoppeld zijn aan het individu. Het zou volgens Van der Bijl ideaal zijn als de ligging van de
zwaartepunten exact berekend konden worden, maar dat stuitte op nogal wat praktische bezwaren.
Daarom werd de redenering omgedraaid: als de zwaartepunten individuele bewegingspatronen
uitlokken dan hebben die patronen een voorspellende waarde ten aanzien van de ligging van de
deelzwaartepunten.
Adolphe Quételet en Alphonse Bertillon
aanwezig zijn, tijdens het leven onder inwerking van de zwaartekracht en spierkracht én onder controle
van individuele neurale stuurmechanismen de individuele neutraalho (vrij naar Gutmann, 1985)
De neutraalhouding zoals Gutmann die beschrijft wordt in de manuele therapie de grondvorm genoemd.
De grondvorm dicteert zowel de houding als de bewegingen die persoonsgebonden zijn. Daardoor
kunnen bij observaties bewegingsverschillen tussen personen worden opgemerkt.
Wij mensen vertonen inter-individueel veel gelijkenis: we hebben allemaal twee armen en benen en één
hoofd, maar bij nadere beschouwing vertonen die onderdelen nogal wat verschillen in bouw en
vormgeving. Ook intra-individueel bestaan grote verschillen bijvoorbeeld tussen links en rechts:
niemand heeft twee benen die exact even lang zijn, twee polsen die even dik zijn, een symmetrisch
gebit of twee nieren die precies even groot zijn. Voor de gewrichten betekent dit dat gepaarde
gewrichten van één en dezelfde persoon oppervlakkig gezien wel enige gelijkenis vertonen maar er, bij
nadere beschouwing, heel anders uitzien;; van symmetrie is geen sprake.
Ook in het boek Begrippen van manuele therapie
in ons lichaam is eerder regel dan uitzondering. Dit geldt zowel voor de vorm, de stand van
lichaamsdelen, de houding en de beweging. Deze stelling is mede gebaseerd op een veelheid van
zegt De Cock. Mogelijk doelt hij hier ook op de uniciteitsassumptie,*de aanname
dat de natuur zichzelf nooit herhaalt. Voor de mens betekent dit niet alleen dat er geen twee lichamen
25