download de pdf - Holland Historisch Tijdschrift

Afb. 6 Een aanslagbiljet
voor het geschatte verbruik
van koffie, thee en andere
dranken. Uitgereikt te
Amsterdam op 7 mei 1729 aan
Hilletje Mynders. Collectie
Belasting & Douane Museum
Rotterdam.
huishoudens, werk en consumptieveranderingen 109
den in de winkel. 18 Zo wist de belastinginner waar hij naar toe moest gaan om de verplichte
accijns op koffie en thee te halen. 19
Het aantal uitgegeven vergunningen varieerde sterk per jaar, maar nam over het algemeen
gedurende de 18de eeuw toe (zie tabel 1). In de eerste decennia van de 18de eeuw (1700-1729)
lag het gemiddelde aantal vergunningen op 16 per jaar. 20 In de jaren 30 en 40 neemt de aanwas
van vergunninghouders sterk af: tussen 1730 en 1739 werden er per jaar gemiddeld 4
18 ral, saii, inv.nrs. 161-185; J.R. ter Molen, Thema thee. De geschiedenis van de thee en het theegebruik in Nederland (Rotterdam
1978) 44.
19 Ook in 18de-eeuws Engeland was het voor handelaren in koffie, thee en chocolade verplicht een uithangbord te hebben
dat aangaf dat deze producten in de betreffende winkel verkocht werden. H. Mui en L. Mui, Shops and shopkeeping in
eighteenth-century England (London 1989) 32.
20 Dit betreft het gemiddelde over de periode 1700-1729. Wanneer we tienjaarlijkse gemiddelden nemen zien we de volgende
trend: 14 per jaar in de periode 1700-1709, 19 per jaar in de periode 1710-1719 en 13 per jaar in de periode 1720-1729.