download de pdf - Holland Historisch Tijdschrift

de visserij van ‘het arme seedorp van der heij’ 99
Afb. 3 Tekening van het dorp Ter Heijde uit 1660. Hoogheemraadschap Delfland, OA, inv.nr.
2144/1.
het strand gevaar kapot te slaan, dreigde het schuitengat onder water te lopen, werd de verbinding
met het strand (het wagenslag) weggeslagen, werd het transport van de vangst over
de moeilijk begaanbare, overstuifde wegen naar de consumenten in bijvoorbeeld Den Haag,
Delft en Rotterdam bemoeilijkt en dreigden huizen in zee te storten.
In 1635 dienden de voogden van het ‘arme zeedorp’ Ter Heijde bij het hoogheemraadschap
Delfland een verzoek om belastingverlaging in. Zij onderbouwden dit met het argument
dat in de laatste jaren door stormen ongeveer veertig huizen ‘van boven ter strandewaert
affgevallen’ zijn, waardoor veel inwoners van Ter Heijde tot de bedelstaf waren
geraakt. 49 Door aantasting van de duinen was het schuitengat in 1651 zo klein geworden dat
de daar liggende schepen werden bedreigd. 50
Het hoogheemraadschap Delfland en de inwoners van Ter Heijde moesten machteloos
toezien hoe de duinvoet jaar op jaar steeds meer landinwaarts kwam te liggen. Herhaaldelijk
vroegen de voogden om maatregelen. Tevergeefs liet het hoogheemraadschap keer op
keer aannemers rietschuttingen plaatsen om het duinzand vast te houden en houten zeeweringen
en paalconstructies aanbrengen. De kunstmatige zeeweringen kregen in de omringende
Westlandse dorpen de bijnaam het ‘gouden hoofd’. Zij vormden een zware aanslag
op het budget van het hoogheemraadschap en zorgden voor allerlei extra waterschapsheffingen.
Nadat er bij een storm in september 1654 opnieuw enkele huizen van de duinen waren
gestort, besloot Delfland om het puin van de huizen op te kopen en dit te storten aan de
voet van een aangebrachte zanddijk. Ook dit mocht niet baten.
49 ha Westland, ra Monster, inv.nr. 140.
50 ha Delfland, oa Delfland, inv.nrs. 2140, 2143; J. Buisman, Duizend jaar weer, wind en water in de Lage Landen (Franeker 2000)
deel 4, 531.