Nieuwsbrief 2007-2 - RAAP Archeologisch Adviesbureau

cultuurhistorisch onderzoek
Verdwenen kasteel Borculo uitgebreid onderzocht
kasteel Borculo circa 1650 (anoniem, Stedelijk Museum Zutphen)
In het Gelderse Borculo stond in de Middeleeuwen een
fors kasteel. Als je weet waar je moet zoeken, zijn er
nog steeds overblijfselen van te herkennen. En deze
resten zijn bijzonder genoeg om er in toeristischrecreatief
opzicht wat mee te doen, meende de
Stichting Kasteel ’t Hof. Maar dan wel op basis van
uitgebreid integraal onderzoek.
Aan RAAP werd de opdracht gegeven om met zo min
mogelijk bodemingrepen, zoveel mogelijk informatie
te verzamelen over de ondergrondse en bovengrondse
resten van het kasteel. Kastelendeskundige Paul van
Kempen en historisch-geograaf Dolf Bekius haalden
diverse onderzoeksmethoden uit de kast. Archeologisch,
bouwhistorisch, geofysisch en historisch-geografisch
onderzoek werden ingezet en het resultaat mag er zijn! De
combinatie van methoden leidde tot een completer beeld
van de geschiedenis van het kasteel en de omgeving, en
tot een reeks praktische aanbevelingen voor het behoud
en de inrichting van het kasteelterrein.
fundering van een kasteeltoren na het verwijderen van de begroeiing
Grondradaronderzoek en booronderzoek werden ingezet
om de ligging en omvang van het kasteelterrein, en de
positie van de - overigens nog goed geconserveerde -
fundamenten en grachten te bepalen. De bovengrondse
resten, zoals keldermuren en bouwfragmenten in
nabijgelegen tuinen en in het centrum van Borculo, werden
bouwhistorisch onderzocht. Het historisch-geografisch
onderzoek bracht relicten in kaart die verband houden met
het kasteel, zoals wegen, waterlopen, dijken, landerijen
en de tuinaanleg. De synthese leverde één samenhangend
verhaal over de bouwgeschiedenis van het kasteel op.
Geschiedenis in een notendop
Het terrein van het kasteel bleek al in de Romeinse tijd
bewoond te zijn. De eerste aanleg van het kasteel dateert
echter uit de 12e eeuw. Hoe het er toen uitzag is onbekend,
maar in de 13e eeuw bouwden de heren van Borculo een
grote zaaltoren, die in de navolgende eeuwen steeds
verder werd uitgebouwd met nieuwe torens en vleugels.
Omstreeks 1700 moet het kasteel op zijn grootst zijn