Teelthandleiding wintertarwe - Inleiding en inhoudsopgave

Gele roest wordt meestal waargenomen tijdens de strekkingsfase. Op het blad ontstaat eerst
een lichtgroene vlek, waarbinnen zich snel sporenhoopjes met gele tot oranje gekleurde
sporen ontwikkelen. De ziekte breidt zich tussen de bladnerven in de lengterichting uit,
waardoor de karakteristieke rijen met sporenhoopjes ontstaan. De ziekte komt vooral op de
bladeren voor, maar ook stengels en aren worden bij een zware ziektedruk aangetast. Na
infectie ontwikkelt de schimmel zich eerst in de aangetaste plant en in de directe omgeving
waardoor in het veld haarden van gele roest ontstaan. De verspreiding van sporen, over kleine
zowel als grote afstanden, vindt voornamelijk door de wind plaats. De ziekte ontwikkelt zich
vooral bij matige temperaturen (10 à 20 °C); hoge temperaturen (>30 °C) worden slecht
verdragen. Aangetaste bladeren verliezen hun fotosynthetische activiteit en sterven vervroegd
af zodat grote opbrengstverliezen kunnen optreden. Gele roest is fysiospecifiek, d.w.z. sterk
rasgebonden. Gevoelige rassen worden van de rassenlijst geweerd. Gele roest kan
gemakkelijk nieuwe fysio’s ontwikkelen, waardoor aanvankelijk resistente rassen, na een
aantal jaren alsnog door een nieuwe roestpopulatie kunnen worden aangetast. Behalve door
rassenkeuze kan gele roest door chemisch middelen effectief worden bestreden.
Afbeelding 5: Gele roest (Puccinia striiformis tritici)
Bruine roest is een ziekte, die vaak wat later in het groeiseizoen optreedt. Op bladeren en
bladscheden ontstaan ronde, bruine sporenhoopjes in een lichtgroene hof. De sporenhoopjes
liggen vaak verspreid over het blad. De aantasting is meestal verspreid over het perceel, maar
haarden komen voor. Sporen worden met de wind verspreid, ook over grote afstanden. Hoge
temperaturen (20 à 30 °C) zijn gunstig en kunnen een explosieve uitbreiding van bruine roest
geven. Door rassenkeuze en inzet van fungiciden kan schade door bruine roest worden
tegengegaan. Door het optreden van nieuwe fysio’s kunnen aanvankelijk weinig vatbare
rassen toch ernstig worden aangetast door bruine roest.
Kafjesbruin kan bladeren en aren aantasten. Bij aantasting van het blad wordt deze ziekte
vaak als bladvlekkenziekte aangeduid. Op het blad groeien donkerbruine puntjes uit tot
vlekken met een bleek, okerachtig centrum. De vlekken groeien uit, vloeien samen en doen
het blad afsterven. In de vlekken ontwikkelen zich de vruchtlichamen of pycniden, die echter
met het blote oog moeilijk te zien zijn. Verwarring met andere ziekten (bladseptoria en gele
bladvlekkenziekte) kan gemakkelijk voorkomen. De ziekte kan ook in langgerekte bruine
vlekken op de stengel voorkomen. Bij zware aantasting verschrompelen de knopen en de
halmen kunnen op deze plaats breken. De ziekte is door rassenkeuze niet afdoende tegen te
gaan. Een tijdige bestrijding met chemische middelen kan de ziekte goed bestrijden.