juli 2010 - Rijksgebouwendienst

More documents

Recommendations

Info

34 architectuur architectuurbeleid interview tieve afdeling willen huisvesten. Die is in de loop der jaren steeds belangrijker geworden. Jo Coenen doet de verbouwing. Ik vond het belangrijk dat degene die 20 jaar geleden de consolidatie heeft gerealiseerd nu ook de kans krijgt zichzelf opnieuw uit te vinden. Het interessante is dat hij enthousiast reageerde op de opgave die ik hem meegaf: ‘maak het NAI meer openbaar’. Het was te veel een kasteel. Zo bedacht hij die brug, en wij stelden een voorplein voor in plaats van de vijver aan de kant van het Museumpark, omdat die vijver nu eerder een barrière is, in plaats van een openbaar gebied.’ De Grote Zaal vond en vind ik altijd ongemakkelijk. ‘Daar gaan we weinig aan veranderen. Hij heeft wat nadelen, maar nergens ter wereld bestaat er zo’n grote zaal voor architectuurtentoonstellingen. Telkens weten ontwerpers een ingreep te plegen waardoor die zaal betekenis krijgt.’ Je noemt educatie als een groeiend element. Hebben jullie wel eens onderzocht welk publiek jullie trekken? En komen die scholieren naderhand ook terug, individueel? ‘Goede vraag. Dat willen we heel graag en daar zullen we ook hard inzetten bij de vernieuwing. Het aantal activiteiten voor jongeren en kinderen zal toenemen, net zoals de follow-up. Dat betekent nazorg en de uitbreiding van het netwerk. Je hoopt dat mensen ook individueel naar het museum zullen gaan.’ Een doelstelling was de band met de stad Rotterdam aanhalen, de meest gekleurde stad van Nederland. Wat voor weerslag heeft dat op het NAI, hoe bereik je de nieuwe Nederlander? ‘Je ziet de populariteit bij de jeugd, ook de gekleurde jeugd, terug bij bepaalde activiteiten. Ik noem een reportage van de hangplekken waarmee we met jongeren de straat opgaan die vervolgens filmpjes maken waar ze voor elkaar poseren en interviews afnemen. Dan zie je hoe architectuur en openbare ruimte hen tot elkaar brengt. Maar ook organiseren we muziekavonden met oorwarmers, nodigen Rotterdamse muzikanten uit, richten de grote zaal in als feestruimte bij de Museumnacht. We zetten architectuur in als een middel om een omgeving te creëren, iets magisch, iets mysterieus.’ ‘Bij de manifestatie ‘Maak ons land’ in 2009 hebben we een prijsvraag georganiseerd met de titel ‘Maak je eigen wijk’. We doen de prijsuitreiking hier, maar trekken ook de buurten in.’ Eisen subsidiënten dat je je publiek verbreedt? ‘Je voelt wel enige aandrang, maar die is nog niet formeel. Je hoort je op een gegeven moment wel te verhouden tot diversiteit, niet alleen in het personeelsbeleid maar ook in het expositiebeleid. We moeten dat voor zijn door het zelf inhoudelijk belangrijk te vinden, niet omdat er een code wordt ingevoerd.’ veRkiezingen Schrok je van de verkiezingsuitslag en de consequenties die dat mogelijk zal hebben voor culturele instellingen, inclusief het NAI? ‘Van de verkiezingsuitslag ben ik alleen geschrokken omdat die een versplinterd landschap laat zien, zodat het lijkt alsof dit land bijna niet meer te leiden is. Ik denk wel dat directeuren van culturele instellingen zich nu bedenken wat dat voor hen betekent. Een toenemend aantal politici en burgers in de samenleving bekijkt met grote argusogen of en hoeveel van de gesubsidieerde cultuur van onze belastingcenten betaald wordt. Dat sentiment verschuift met name in de richting van cultuurinstellingen die moeite hebben zich maatschappelijk te bewijzen. Eigenlijk heb ik het volste vertrouwen dat wij gemakkelijk de komende jaren kunnen doorgaan, maar sommige podiumkunsten en experimentele muziek zullen last ondervinden omdat zij niet meteen kunnen wijzen op een maatschappelijk belang. Als er generiek een enorme hap uit het kunstbudget genomen wordt, ja dan zal het NAI dat ook merken. Een bezuiniging van 20 miljard door de rijksoverheid betekent de facto dat een deel van de collectieve sector wordt afgebouwd, en dus ook de architectuur. Het is aan ons om daar een antwoord op te hebben.’ Een betrekkelijk onderbelicht aspect zijn de aankopen en de legaten. Nog iets moois ontvangen onlangs? ‘Het archief van Carel Weeber is hier terechtgekomen. Verder zouden we graag het archief van Aldo van Eyck willen hebben, maar de erflaters willen daar nog geen afstand van doen. We zeggen ook nee tegen nalatenschappen want het NAI mag niet de bezemwagen van de geschiedenis worden. Ons beleid is in die zin aan het veranderen. We gaan actiever op zoek en wachten niet tot iets vrij komt. Dat moet ook wel want architecten, die nog eens zo oud zijn, bieden hun werk aan op de kunstmarkt. De tijden veranderen, het is niet vanzelfsprekend dat alles automatisch bij ons komt.’ zwaaR Je bent nu drie jaar directeur van het NAI. Is het je mee of tegengevallen. ‘Ik zal daar eerlijk antwoord op geven. Het is mij.... Hier komt een genuanceerd antwoord. ‘Het is zwaar werk. Het is het leiding geven aan een grote organisatie met 100 mensen in een relatief gevoelige politieke cultuur in dit land. Dat betekent dat je eigenlijk een paar dingen tegelijk moet doen. Er is weliswaar een directeur van het NAI, maar eigenlijk zijn het een paar banen. Je moet als NAI een sectorinstituut leiden, in zekere zin een facilitair orgaan voor de sector. Die sector is, zoals iedereen weet, enorm breed en niemand weet waar de grenzen liggen. Is dat erfgoed, beleid, ruimtelijk of bouwend Nederland? Voor het gemak rekenen we ze allemaal onder de sector die we willen bereiken.’ Had je je dat van te voren gerealiseerd dat het wel eens een terrain vague zou kunnen zijn? ‘Ja hoor. Omdat ik het architectuurbeleid al heel lang volg, heb ik gezien dat in die jaren het begrip architectuur zich enorm heeft verbreed. Sterker nog,ik heb er mijn steentje aan bijgedragen. Ik voel me als een vis in het water om architectuur te zien als een brede ruimtelijke discipline. Niet alleen de kunst van het maken van gebouwen, zoals de Rijksbouwmeester evenmin een paar bijzondere overheidsgebouwen maakt maar zich uitspreekt of we ons territorium bij de ruimtelijke beslissingen behoorlijk beheren. Zo is het NAI een speler in het brede vlak van bewustzijnsbevordering, het ontwikkelen van kwaliteitsbesef bij de gemeenschappelijke beslissers en regelgevers maar ook de gemeenschap van gebruikers, die architectuur aan het hart gaat.’ instituut zoekt de maatschappelijke
‘Wat het zwaar maakt, is dat er veel speelt op het gebied van de architectuur, een tanende belangstelling en de crisis die de discipline tot slachtoffer maakt. Je kunt nu al bedenken dat de bezuinigingen in de publieke sector ernstige consequenties heeft voor de investeringen op dat terrein, en dan heb ik het nog niet over de positie van de architectuur in bouwproces maar ook over onderwerpen als vergrijzing, digitalisering, internationalisering. Als je nu bedenkt dat Vesteda zich wendt tot het Europese Hof in Straatsburg om te reclameren tegen overheidssteun aan corporaties in Nederland. Er staat dus een Nederlandse partij tegenover een andere partij, die probeert het Europees recht te gebruiken om concurrentie te versterken in eigen land. Dan zie je wat het betekent dat een van de Nederlandse pijlers, namelijk investeren in goede woningbouw, een belangrijke traditie, door Europese regelgeving onder druk staat.’ keuzeS Als je dat hele terrein bekijkt, vraagt dat van jou keuzes te maken. ‘Dat kan op twee manieren, door te zeggen wat je niet gaat doen, een negatieve keuze die gericht is op wat er over blijft. Ik denk dat het beter is een keus te maken wat er moet gebeuren. Dat is ten eerste een inhoudelijke agenda, bijvoorbeeld innovatie en creativiteit in de architectuur. Verder de vraag wat nou een goed museum is. Hoe presenteer je het naar het publiek, hoe presenteer je ook de architectuur? Mooi voorbeeld is de mobiele toepassing die net is gelanceerd. Die kan je downloaden op je smartphone zodat je in heel Nederland museuminformatie krijgen, u aangeboden door het NAI, waardoor het museum als het ware buiten zijn muren treedt. Tenslotte is een belangrijke waarde dat het publiek hier veel kan beleven.’ Er is wel gezegd dat het NAI elitair is en alleen programmeert voor een vast publiek. ‘Ja, er wordt gezegd dat het architectuurwereldje zich steeds meer isoleert en dat er weinig aandacht is voor mainstream. Ik ben ervan overtuigd dat het niet zo is, tenzij je gaat turven welke architect hier al dan niet voldoende aan bod is gekomen. Maar zo ga ik niet te werk om de kwaliteit te bereiken.’ ‘Wat mij het meeste stoort is dat er met clichés wordt gestrooid en dat ons een voorkeur voor modernisme wordt verweten. Wat is dat dan voor modernistische architectuur? Zijn we hier dan bezig Van Tijen nog te verdedigen? Ik denk dat we sterk genoeg staan door feiten aan te dragen die dat logenstraffen. Feit is wel dat het instituut op bezoekers leunt die sowieso al een liefde voor architectuur hebben. Die komen een paar keer per jaar en de rest komt nooit. Dat gaan we veranderen. We hoeven niet alles in dit instituut te bestemmen voor diegenen die toch al alles opzij zetten voor architectuur, er moeten hier ook mensen komen die daar niet meteen aan denken, die zich bezighouden met mooie tuinen, het interieur of zich inzetten voor buurt en straat, meebeslissen over de toekomst van hun stad. Het is toch bizar dat al diegenen die betrokken zijn bij de kwaliteit van de ruimte hier nooit zouden komen.’ Meer aandacht voor de maatschappelijke betekenis, dus. ‘ Ja, het feest der herkenning, het ons kent ons in de architectuur en in dat wereldje, dat is gevaarlijk. Dat geeft een te smalle basis. Dat past ook niet bij de wens om je maatschappelijk te verankeren. Je treft me nu aan na drie jaar waarin ik qua lezingen debatten en programmering heb laten zien dat het onderwerp is verbreed. Wat ik nog niet heb kunnen bewijzen dat ik als cultuurinstelling ook een magneet kan zijn voor een hele nieuwe groep.’ Is er nog een verborgen kant aan het NAI die ik niet ken. ‘Ik vraag me af of mensen doorhebben dat het NAI internationaal een belangrijke speler is, en voor het Nederlandse bedrijfsleven een prominente rol speelt in het zichtbaar maken van wat we kunnen. Laatst nog ontvingen we een groep Chinese projectontwikkelaars. Dat is goud waard. Die nemen we dan mee naar sociale woningbouw van toparchitecten. De vergelijkbare instituten die bestaan, kijken met bewondering naar het NAI, omdat we niet alleen presenteren maar ook een fantastisch archief hebben. Die internationale betekenis dreigt wel eens onderbelicht te raken. Dat je met een relatief klein bedrag waarde creëert voor de Nederlandse bouwindustrie, dat mag best bekender worden.’ betekenis van de discipline op 35
Page 1 and 2: 08 | Mauritshuis krijgt ‘dependan
Page 3 and 4: Op de cover: Het Mauritshuis (foto
Page 5 and 6: nieuws Nieuwbouw Openbaar Ministeri
Page 7 and 8: cepezed ontwerpt oV-knooppunt Tilbu
Page 9 and 10: maken die ook die veiligheid garand
Page 11 and 12: naar het pand aan Plein 26. Het caf
Page 13 and 14: Nederlandse voetbalcoaches die over
Page 16 and 17: 16 monumenten landschap het onzicht
Page 18 and 19: landschap monumenten 18 Trompenburg
Page 20 and 21: 20 fotoreportage
Page 22 and 23: 22 fotoreportage
Page 24: 24 fotoreportage
Page 27 and 28: niet voor de ingang van een rondlei
Page 29 and 30: geïntegreerd aanbesteden zit in de
Page 31 and 32: aan te besteden en te werken met ee
Page 33: Directeur Nai ole Bouman wil met ve
Page 37 and 38: Lensvelt lieten de schapen producer
Page 39 and 40: wanden van mergelsteen. Bovenin, bi
Page 41 and 42: het Duitse Rijk. En tot ver in de t
Page 43 and 44: ij de renovatie van Rijnstraat 8 zo
Page 45 and 46: ondersteunend personeel te vinden.
Page 47 and 48: deel 2 Prachtig Compact NL toont ur
Page 49 and 50: H et geplande expositiegebouw komt
Page 51 and 52: acht. Daarmee is het elan en de rij
Page 53 and 54: een potlood op papier zette, voerde
Page 55 and 56: andere smaken Berger gooit zijn bee
Page 57 and 58: onherkenbaar in hun oorsprong te ma
Page 59 and 60: De uitgangspunten bij het organisat
Page 61 and 62: Omdat Den Haag graag Culturele Hoof
Page 63 and 64: uRgeRS Vanuit de gemeenteraad kwame
Page 65 and 66: sculpturaal, architectonisch, zelfs
Page 67 and 68: maar ook voor het vergadercentrum a

juli 2010 - Rijksgebouwendienst

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?