juli 2010 - Rijksgebouwendienst

monumenten architectuur architectuurbeleid
kunst
14 stedenbouw
het onzichtbare
Maar weinig Nederlanders staan oog in oog met de historische documenten in onze rijksarchieven,
doodeenvoudig omdat ze te kwetsbaar zijn en letterlijk het daglicht niet verdragen. Dat is jammer want zo
blijven schatkamers van ons verleden voor velen geheim en verborgen. Een aanleiding om het Nederlands
Architectuur Instituut te verbouwen is omdat er geen ‘donkere zaal’ beschikbaar was om de bijzondere
collectie architectuurtekeningen te tonen – dat gebeurt dus nu wel: onder de grote zaal wordt het souterrain
daarvoor ingericht (gesteld dat er geen verdere scheurvorming in de fundamenten wordt aangetroffen).
Onzichtbaarheid is in een samenleving die transparant probeert te zijn, in feite een moeilijk te verteren
fenomeen. Toch zullen we ermee moeten leven. Ingewikkelde architectonische processen kunnen alleen
tot een goed einde komen als partijen elkaar veelvuldig aan de onderhandelingstafel treffen en compromissen
kunnen sluiten. Pottenkijkers zijn dan niet zo gewenst. Daarom heeft de praktijk van DBFMO
(design, build, finance, mitaine and operate) zo’n hoge vlucht genomen. Er is eerst verkend en beproefd
totdat er een werkbare formule was gevonden, zowel op grote als op kleine schaal.
SMAAK–47 werpt een blik achter de gordijnen... en onder de grond. Bijzonder zijn de foto’s in deze editie
van de noodzetel onder de Zwolse rechtbank waar weinig mensen ooit een voet hebben gezet. Ooit
bedoeld als vluchtheuvel in de Koude Oorlog, nu een relikwie uit vervlogen tijden. SMAAK–47: hoe er een
wereld kan opengaan.