Download deel 2 - Textualscholarship.nl

82
Bonté divine! dans ma stu P éfaction ,p plus je j vois cette beauté
plus lé!
je jeg suis aveuglé!
goddelijk oddeli'k licht, ^verbijsterende verbijsterend luister,
meer ik zie, hoe meer word ik verblind!
De abstracte Bonté divine wordt tot het concretere goddelijk licht, dat
tevens als `concrete' oorzaak van het verblind raken functioneert (bovendien
is luister concreter dan beauté).
In nr. 31, r. 1 ontstaat concretisering doordat een beeld, dat in A niet
aanwezig was, wordt ingebracht:
... mijn hart, dat trilt als loover.
In nr. 1, r. 2 treedt eveneens concretisering op:
potre tête a beaucoup tourné comme le compas.
. . . keerde ons hoofdkompas naar alle graden;
In (naar) alle (graden) zit de `graad'-aanduiding van beaucoup verstopt;
de woordgroep functioneert eveneens, concreet, als de graden op de
kompasroos in het beeld van het kompac.63
Een versterking van het beeld of van de beeldeenheid vindt men in
nr. 5, r. 1-r. 2:
Sur laa pg e de l'existence, comme la plume, nou s passons; [curs. niet van mij] l
après r' avoir tracé t l'expression de nos chagrins, g nous o assous.
eerste curs. wèl, tweede niet van mij]
Over het blad des levens als een stift
schrijven wij angstig onzer zorgen schrift,
Het beeld `pen'-`blad'-`tekens plaatsen' wordt bij Leopold duidelijker
uitgedrukt door in plaats van een letterlijke weergave van het abstracte
l' expression het concretere schrift te gebruiken. Voorts wordt er een grotere
eenheid ten opzichte van A bereikt door van de regels één syntaktische
constructie te maken.
2.6.1.1.5. Structurering
Bovenstaand geval kan worden opgevat als een voorbeeld van de concretiseringstendentie,
maar er valt ook de tendentie tot structurering in te
onderkennen. In de kwatrijnen doen zich gevallen voor waarin structuur
wordt aangebracht door middel van syntaktische, positionele of textuele
middelen (bijvoorbeeld parallellie, antithese, chiasme, repititio) of waarin
een in de bron al aanwezige structuur wordt overgenomen en wordt
versterkt.
63 Zie 2.2.2.1.