Download deel 2 - Textualscholarship.nl

79
Uiteraard vertaalt Leopold hier niet letterlijk. Zo worden les secrets en
cette énigme niet overgenomen, hoewel betekeniskenmerken ervan (indirect)
aanwezig zijn in den buitenschijn (der eeuwigheid): zie r. 2b en
r. 3:
r. 2 want achter een gordijn
r. 3 speelt wat ons boeit; wanneer de sluier valt,
r. 4 zal er geen ik, zal er geen gij meer zijn.
gordijn en .cluier 57 bevatten beide de nótie `bedekking van wat geheim
is' en deze wordt op buitenschijn overgedragen, omdat deze laatste in
verband gebracht moet worden met gordijn en sluier.
Nr. 16, r. 1-r. 3a levert diverse voorbeelden van beknoptheid op:
La société des hommes, même pendant un seul instant, est
un poison. L'opium donne de l'amertume, même s'il n'y en a que
la valeur dune lentille.
Nous n'avons pas besoin du commerce des hommes;
Hoe kort ook, omgang is een fel venijn,
Eén korrel opium vergalt den wijn,
Wij derven andren niet;
In bovengeciteerde regels is ook een uitbreiding ten opzichte van A te
signaleren, n.l. fel (r. 1). Verschillende tendenties i.c. beknoptheid en
uitbreiding, kunnen te zamen optreden. Een kernachtige formulering en
de tóevoeging van een semantisch versterkend element zijn in dit kwatrijn
middelen die eenzelfde effect realiseren, welk effect ik zou willen
aanduiden met de term intensivering.
2.6.1.1.2. Semantische concentratie en semantische versterking
Een ander voorbeeld uit r. 3 van nr. 9 toont hoe beknoptheid bereikt
wordt door in één woord de betekeniskenmerken van meer woorden te
concentreren:
Un matin, le nénufar déployait avec ostentation sa beauté,
des morgens tooide zich de nenufar,
De belangrijkste noties van déployait avec ostentation sa beauté zijn in
één woord, tooide, ondergebracht.
Een ander voorbeeld van semantische concentratie 58 geeft nr. 29, r. 4:
57' A heeft f alleen 'gordijn': g l
' La question q qui 9 nous concerne n se s traite t derrière un rideau;
quand uand le radeau tombera, tu ne seras pas la i ni moi o non plus"
(cursief van mij).
58 Semantinche concentratie treft men aan in: motto r. 2 (les creaturen du monde >
wereldrond), r. 3 car al est excessivement agréable g de arcounr la terne> o zoetheid van
een tocht); nr. 1 r. 2 (notre tere ... comme le compas > ons hoofdkompas), r. 3 naald
functioneert i.v.m. kom p asnaald ' 'zwakte' en e ontraa
en van dit st streng e g van draden);
nr. 5 r. 2 (nous asons + tracé' _ = schrijven ^ wij); ^ , nr. 7 r. .3 aau
delà des cieux >
hemeluit); nr. 10 0 r. 2 toegezind; nr. 17 r. , 33; , nr. 24 r. 4 , • nr. 330
r. 4 (zonnestof).