Download deel 2 - Textualscholarship.nl

78
hij alleen de essentialia overneemt. Deze tendentie tot beknoptheid S4
hangt natuurlijk samen met de externe factoren die het vertaalproces conditioneren.
De gekozen vorm, het kwatrijn met 10 of 11 lettergrepen per
regel, kan niet anders dan uit 40, 41, 43 of 44 syllaben bestaan, en vereist
dus een uiterste aan economie. De beknoptheid zal extra opvallen
omdat de Roseraie alleen prozavertalingen bevat. Hocéyne-Azad had niet
te maken met beperkingen door een van tevoren opgelegde vorm, en kon
dus, in zijn streven zo nauwkeurig mogelijk het Oud-Perzisch te vertalen,
in principe zoveel woorden gebruiken als hij nodig achtte - en zelfs nog
eventuele explicaties in noten onderbrengen. Was Leopolds voorbeeldtekst
zelf ook in poëzievorm vervat geweest, dan zou zijn streven naar
beknoptheid waarschijnlijk minder in het oog zijn gevallen." Behalve in
de in 2.2 behandelde gevallen treft men de tendentie veelvuldig aan in
de andere kwatrijnen van `Soefisch' (zie noot 54 voor een opsomming
van de plaatsen). Vaak wordt de reductie bewerkstelligd door het gebruik
van een nominale constructie - de verba worden niet overgenomen - en
het weglaten van adjectieven. Een voorbeeld hiervan vindt men in nr. 26:
Quand tu parviendrais au gouvernement de cent villes ou provinces,
ou que tu atteindrais a la perfection dans les sciences et les arts,
Que tu Bois un amant sincère, ou un impeccable anachorète, lorsque
deux ou trois jours se seront écoulés, tu ne seras plus qu'une fable!
Een sultanaat met pracht van janitscharen,
de diepst bezonkene der wichelaren,
een vrouwenjager, een anachoreet,
twee dagen tijdsverloop, een vage mate.sb
In onderstaande passage uit nr. 3, r. 1-r. 2a worden twee zinnen uit A,
die redundant waren ten opzichte van elkaar, in één zin samengebracht:
Ni toi, ni moi ne parviendrons à conna4tre les secrets de
1'éternité; nous ne trouverons, ni l'un ni l'autre, le mot
de cette énigme.
Noch gij noch ik doordringt den buitenschijn
der eeuwigheid,
54 Beknoptheid in: motto r. 1, r. 2 (2 x r. 3, r. 4; nr. 1 r..1, r. 3, r. 4; nr. 5 r. 3; nr. 7
r.; 3nr. 10 r. 1, ,g r. 2; nr. 17 r. (2 3 x ); nr. 18 r. 3, r. op
4; 4; nr. 22 r. 1/2(samentrekking
o
De tijd 1 in plaats p van herhaling g van het subject zoals in A — L'á g e – l'áe ^^;
nr. 24
r. 1/2 (2 xr. , 4 • 4; nr. 30 r. 2. .
55 smijn l observatie obse i klopt zou pl de tendentie o bekno t theid oud min er dduidelijk
tot uitingg
moeten komen in de kwatrijnen uit `Oostersch I' (die naar Poëzieteksten zijn zij vertaald) en
ongeveereve even dduidelijk l in de kwatrijnen l uit `Oostersch III' (die zijn lggebaseerd oop
voorbeeldteksten in proza
. Beide reeksen zijn zijn mèt de bronnen uitgegeven in
J.H. . Kwatri ^nen van Omar Khayyam. yy
56 Leo pold vertaalde hier ni et 1 ett erlijk. l Zo is ivoorbeeld b l het sultanaat met racht van
1janitscharen een zelf gevonden g equivalent q voor het minder oosters aandoende gouverne
-
ment de cent villes ou provinces. Er zijn l meer vrijheden aan te wijzen. l