Download deel 2 - Textualscholarship.nl

75
blijft tamelijk dicht bij A ("parce que (dans sa course perpétuelle) it
marche solitaire"). Weliswaar is het oorzaakaanduidend voegwoord niet
overgenomen, maar de oorzaak-gevolg-relatie tussen r. 4 en r. 3 wordt wel
door het verband geïmpliceerd. it marche solitaire wordt weergegeven
met hij wandelt eenzaam. dans sa course perpétuelle wordt iets vrijer tot
door het hemelplan. In course perpétuelle ligt natuurlijk de notie van
een vaste baan besloten die in hemelplan meer naar voren is gehaald.
plan moet hier wel opgevat worden als `systematisch ingericht geheel' .49
hemelplan behoort tot het Leopoldiaanse woordtype.
In fonisch opzicht valt het chiasme a ee ee a op:
hij wandelt eenzaam door het hemelplan a ee ee a
De vroegere varianten van r. 4 bevinden zich in dezelfde betekenissfeer
en zijn te beschouwen als pogingen een poëtisch adequate uitdrukking te
vinden. omdat hij eenzaam is in zijne loope[n] is wel exact vertaald,
maar lijkt poëtisch niet geschikt. Het ritme hort en het rijm op -an
ontbreekt.
Over de reden waarom dit kwatrijn fragment is gebleven, kan ik enkel
een banaliteit poneren: de eerste regels konden kennelijk niet adequaat
worden opgevuld of vervangen door waardige equivalenten.
2.5. Leopolds keuze uit de Roseraie
De Roseraie telt 467 kwatrijnen. Leopold kiest hieruit een kleine hoeveelheid.
Het selectieproces kent vermoedelijk twee stadia. Leopold heeft
kwatrijnen uitgezocht - door ze aan te strepen en/of door er in margine
aantekeningen bij te maken: deze notities heeft hij bij sommige kwatrijnen
verder uitgewerkt (`eerste selectie'). Uit deze groep heeft Leopold de
30 kwatrijnen samengelezen die in `Soefisch' worden ondergebracht
(`tweede selectie' ).
Een interessante vraag is: welke criteria liggen ten grondslag aan de selectie?
Kunnen we deze vraag beantwoorden dan zouden we mogelijkerwijs
iets (meer) te weten komen over Leopolds thematische voorkeuren.
Ik wil hier heel summier enkele aspecten van deze vraag belichten.
Hocéyne-Azad heeft zijn vertalingen ondergebracht in twaalf hoofdstukken
met verschillende titels; men zou kunnen spreken van een
thematische groepering. 50 Ik som de afdelingen hierna op en vermeld per
afdeling hoeveel kwatrijnen in de verschillende hoofdstukken geplaatst
zijn, hoeveel Leopold er bij de eerste selectie uitzocht en het aantal dat
in `Soefisch' geplaatst werd.
49 De betekenis niet zo bij l D 1 S3 1 s.v. "plan", p , in de meeste betekenisonderscheidingen
g de notie 'ontwerp' p een rol speelt. p Deze is in de context van het
kwatrijn l niet van toepassing.
50 Deze "thematischeroe g p erin g" is niet erg gstrict. Heel wat kwatrijnen kwatrijne zouden een
P kunnen vinden in een andere groep g pdan waarin Hoce Y'ne Azad ze geplaatst g p heeft. e t.