Download deel 2 - Textualscholarship.nl

65
Men zou kunnen zeggen dat Leopold de herhalingen en de aanroep van
A heeft overgenomen, maar ze anders over het kwatrijn verdeeld heeft:
A Leopold
r. 1 aanroep herhaling
r. 2 0 0
r. 3 herhaling herhaling
r. 4 herhaling aanroep
Het noemen van de aangeroepene wordt uitgesteld en dat brengt enige
spanning met zich mee. Wanneer het noemen plaatsvindt nadat gezegd
is dat de ik niet meer zal weerstaan, wordt de nadruk (op God) sterker.
2.2.11.2. Klank
Door de woordherhaling (in r. 1 en r. 3) ontstaat er uiteraard ook klankherhaling.
Voorts vallen de acconsonanties in r. 1 op:
Kom tot mij, tot mijn hart, dat trilt als loover, t t t t r t t t r 1 t 1 1 r
De t-acconsonantie werkt door in r. 2, n.l. in het anderszins al gemarkeerde
voorgetoover, dat ook allitereert en acconsoneert met vaag.
In r. 2/3 treedt een soort voorrijm op: vaag weg I ik zeg. In r. 4 is er
acconsonantie op 1 en m:
o God, laat mij niet aan mijze/ven over! 1 m m I
Hierdoor (en door het eindrijm en de assonantie op o en acconsonantie
op t) wordt een relatie gelegd tussen r. 4 en r. 1 waarin ook acconsonantie
op 1 aanwezig is en waar ook twee keer mij voorkomt.
Kom tot mij, tot mijn hart, dat trilt als loover o t o c mij t o t mij t t t 1 t I 1
o God, laat mij niet aan mijze/ven over! 0 1 t m ij t mij I
2.2.11.3. Metrum /ritme
Het exclamatief-wanhopige karakter van het kwatrijn blijkt ook uit de vele
metrische onregelmatigheden. Er zijn antimetrieën op Kom (r. 1), op
vaag (r. 2), op U (r. 3) en op laat en/of niet (r. 4). Het meest onregelmatig
in dit opzicht is r. 4. De speciale status van dit vers blijkt ook op metrisch
niveau.
2.2.11.4. De varianten
r. 1 Het angstmotief is al in een vroeg stadium ingebracht blijkens bang
in r. 1. Als alternatief hiervoor verschijnt pover. Dit laatste woord, dat
uitdrukking geeft aan de `nietigheid' van het hart, het gemoed van de ik
- zijn kleinmoedigheid -, is kennelijk als rijmwoord bedoeld op over
(r. 4) dat in de a-fase niet opgeschreven is, maar zeer waarschijnlijk wel
geïntendeerd was (op laat mij niet aan mij zelven kan niets anders volgen
dan over). Vervolgens voert Leopold een uitgebreidere variant op bang en